Gabe Skroar
goede aarde
in
De defensieverhoging
viel niet overal
I
in
De kofjebar
fan Hichtum
Zilveren filmpjes
le week nov. 1943.
3
I
'3
VRIJDAG 6 DECEMBER 1568
107e JAARGANG no. 96
Wymbritseradeel.
Hwat hat
Saigon gaat ook
üs hjoed to sizzen
naar Parijs
Tito’s zorgen
Foto Ij. K. Mol.
Geldschieters
ARP-liefde
J.S.
PTT
PvdA-KVP
u
Advertentieprijs: 16 ct per mm
Ingez. mededelingen dubbel tarief
Contractprijs op aanvraag
Na 25 dagen heeft de Zuidvietnamese regering haar bezwaar tegen de uitgebreide
vredesfoesprekingen met de communisten opgegeven. De Zuidvietnamezen, die
aanvankelijk de leiding van een Amerikaans-Zuidvietnamese delegatie hadden
geëist, toen zij zich er eenmaal wat overheen hadden gezet, dat ook het Zuid
vietnamese Bevrljdingsfront bij het overleg aanwezig zou zijn, hebben genoegen
moeten neimen met de toezegging van de Amerikanen „dat de Zuidvietnamese
delegatie de woordvoerder zal zijn in alle zaken, die hoofdzakelijk Zuid-Vietnam
aangaan”.
NEW YORK. De nieuwgekozen president Richard Nixon (midden) heeft
twee nieuwe medewerkers benoemd. Links dr. Henry Kissinger van Duitse
afkomst, die belast wordt met aangelegenheden, welke de nationale veiligheid
raken. Rechts dr. Richard V. Allen, die met Kissinger zal samenwerken.
Mevrouw te Boekhorst, Joh. Prooststraat 18, tel. 2972.
Mevrouw Duursma, Snekerstraat 47, tel. 3190.
D. de Jong, Ludolphusstraat 10, tel. 2058.
K. de Haan, Epkemastraat 2, tel. 3152.
J. Woudstra, Bauke de Vriesstraat 18, tel. 2068.
Verschijnt
DINSDAGS en VRIJDAGS
ültg. A. J. OSINGA n.v., Bolsward
Administratie- en Redactie-adres:
Marktstraat 13
TeL 2044 - Na 18.30 uur 2660 of 2335
(05157)
regering wil een scherper toezicht
geldschieters en bemiddelaars bij
wijzigingen uit te delen wanneer bij
voorbeeld bedenkelijke wervingsmetho
den worden toegepast. De wet veran
dert op dit moment nog niets aan de
tarieven en het vastgestelde maximum
voor rente en kosten. Dit gebeurt, in
dien het nodig is, per algemene maat
regel van bestuur.
Behalve de Staatsloterij mogen er geen
loterijen meer worden gehouden.
50 jaar bestaan gevierd van de Chr.
school te Pingjum.
Abonnementsprijs t 3,50 p kwartaal
(bij vooruitbetaling)
Giro 887926
In boere-skuorre
Mei in Side skou
Dy swart aenst
kofje-drinkers trou.
Fan binnen üt
Dat jowt to tinken:
Aenst in bar
To kofje-drinken.
Ynwindich giet
Soks op ’e list,
En ’t barde faeks
Sunder ien it wist.
Troch omgong mei oaren moatte
net allinne de oaren, mar ek wy-
sels better wurde
Dit tinken komt
Fan 'e jongerein.
Hja binne al
Oan't wurkjen tein.
Us doarpke nimt
Syn takomst mei
En foroaret faek
Hast dei oan dei.
Eindelijk heeft Bolsward nu een gebouw waar de jeugd straks in 1969 alle ge
wenste activiteiten kan ontplooien, die Zij zelf begeert.
Door subsidie van gemeentewege is het mogelijk geworden het pand ’t Hoog 34
naast parkeerplaats van Albert Heyn aan te kopen. Bij het Rijk en de plaat
selijke kerken is eveneens subsidie aangevraagd.
De „antiekveiling” en de „potaardeactie” zijn inmiddels gehouden, maar er zullen
nog meer acties gehouden worden.
Men kon echter niet langer wachten en is reeds met de verbouw begonnen. Het
gebouw heeft bijna een geheel nieuw dak gekregen. Dit is het werk geweest
van vrijwilligers. De verbouwing moet namelijk door vrijwilligers uitgevoerd
worden. Het gebouw bestaat uit: begane grond, één verdieping en een zolder.
De begane grond wordt ingericht als algemene sociëteitsruimte met bar en kelder,
op de verdieping komt een discussiehoek, een biljartzaal en een vergaderzaal,
verder komt er een teenagerzolder en een hobby-ruimte op deze zolder.
Wil je meer weten over de grandioze inrichting, kom dan meehelpen.
Toon dat je de weg naar dit geboouw Inderdaad kunt vinden. Het bestuur van
de Jeugdsociëteit kan met dankbaarheid verzekeren, dat tot nu toe een ieder
op wie een beroep werd gedaan alle mogelijke medewerking heeft verleend. Vooral
de burgerlijke gemeente heeft geholpen om vele problemen op te lossen.
Nu er dan eindelijk een gebouw gevonden is, komt het eigenlijke werk. En dat
werk kan en moet door de jongelui zelf gedaan worden. Wat op andere plaatsen
gebeurt, kan zeker ook in Bolsward.
Timmer niet aan de weg, maar timmer in de Hoogstraat.
Geef je op bij onderstaande adressen en vertel dan op welke avond(en) je kunt.
En natuurlijk is dit grandioze gebouw een vrije zaterdag waard. Ook op zaterdag
moet er hard gewerkt worden.
De regering was kennelijk geschrokken
van het vrij hevige verzet buiten het
parlement (onder meer bij de kerken)
tegen de voorstellen om de Nederlandse
Navo-bijdrage uit te breiden. Premier
De Jong zei tijdens de uitzending, dat
Over militaire zaken, zo men dit scherp
van politiek kan scheiden, zal Amerika
de voornaamste woordvoerder zijn. Uit
het feit, dat er van een gemeenschap
pelijke delegatie wordt gesproken, kan
men opmaken, dat Saigon er met alle
geweld een conferentie van twee, en niet
van vier partijen in wil zien, zoals Ha
noi en het Bevrljdingsfront dat wensen.
Een conferentie van vier zou, vreest
Saigon, inhouden, dat het Bevrijdings-
front een zekere mate van erkenning
zou krijgen.
Men doet er maar het beste aan, niet
te veel te letten op de status van de
deelnemende partijen, want anders wil
niemand met niemand spreken en blij
ven de problemen, die er ontegenzegge
lijk zijn, liggen. Van de weeromstuit
heeft Hanoi nu verklaard niet te wil
len praten met de vertegenwoordigers
van Zuid-Vietnam. Maar dat zal in de
loop van de naar verwachting langdu
rige onderhandelingen wel worden opge
lost. Het feit, dat alle partijen voor
overleg naar Parijs gaan, wijst er op,
dat men weet met militaire middelen
weinig verder te komen. Dat is al heel
wat.
„plotselinge gebeurtenissen, die de wor
tels van de samenleving aantasten een
extra inspanning vereisen”. Hij ontken
de, dat er sprake zou zijn van een
nieuwe bewapeningswedloop. „De Navo-
vertegenwoordigers, die onder controle
staan van hun eigen pers, parlement
en critici, zijn eenstemmig tot de kan-
klusie gekomen, dat het militaire over
wicht van de Sovjet-Unie en haar bond
genoten te groot is geworden”, verklaar
de de premier. Hij zei verder, dat ver
betering van onderwijs, huisvesting of
sociale voorzieningen zinloos is indien
veiligheid en vrijheid niet zijn gegaran
deerd. Een dag later kreeg de socialis
tische oppositieleider drs. Den Uyl van
een omroepvereniging gelegenheid om,
eveneens via radio en t.v., zijn bezwa
ren naar voren te brengen. Zijn sterk
ste argument was, dat de nu voorge
stelde wijzigingen bedoeld zijn om het
huidige verschil in sterkte op te van
gen, terwijl zij pas over drie jaren ef
fectief zijn. Hij veronderstelde, dat de
Navo de internationale situatie gebruikt
om de bewapning te verbeteren. Overi
gens heeft een grote meerderheid van de
Partij van de Arbeid voorgestemd bij
de defensiebegroting.
Twee pacifistische kamerleden hebben
inmiddels de regering schriftelijk ge
vraagd of het juist is, dat de rege
ring voor radio en televisie haar me
ning geeft, terwijl de parlementaire be
handeling van de voorstellen nog in vol-
It is fan büten
Net to sjen
’t Wie in nij idé
Fan greate bem.
Incident
Een verwikkeling van de monetaire za
ken op het politieke vlak is de dei
ning om het gesprek van Wilson, de En
gelse premier heeft gehad met de West-
duitse ambassadeur. Vlak voor het over
leg over de monetaire zaken in Bonn
had Wilson de ambassadeur op een zeer
ongebruikelijk uur (half een 's nachts)
bij zich ontboden. Wilson zou er vol
gens Duitse bronnen niet alleen op heb
ben aangedrongen, dat Bonn de mark
zou revalueren, waarvan dan ook het
pond zou profiteren, maar hij zou ook
hebben gedreigd met de terugtrekking
van het Britse Rijnleger als de mark
niet zou revalueren. Dat blijkt sterk
overdreven geweest te zijn, waarover
premier Wilson weer ernstig ontstemd
is. Het is ongebruikelijk uit de diplo
matieke school te klappen. Men kan zich
evenwel voorstellen, dat Wilson zich
tegenover de ambassadeur zorgelijk heeft
afgevraagd, hoe hij aan voldoende mar
ken moet komen voor dat leger. Aan
gezien Duitsland al een deel van die
legeringskosten voor zijn rekening
neemt, is dat allemaal wat ver gezocht.
Maar het is een feit, dat de stemming
tussen Londen en Bonn, zoals al vaker,
weer wat prikkelbaarder is geworden.
Van Engelse kant speelt daarbij een ze
kere jaloezie natuurlijk mee. Vooral in
Engelse bladen leest men dan ook, dat
de ontwikkelingen hebben getoond, dat
op het vasteland van Europa de macht,
die tot nu toe in Parijs leek te zijn,
voortaan in Bonn moet worden gezocht.
Misschien speelt hier de gedachte mee
Parijs rijper te maken voor een Engel
se lidmaatschap van de EEG, als—te
genwicht tegen dat al te sterke Duits
land.
In Bonn heeft men hier ook weer vrij
scherp op gereageerd door de nadruk
kelijke verklaring van bondskanselier
Kiesinger, dat er geen sprake van een
machtsverschuiving is. Dit neemt ove
rigens niet weg, dat de economische
kracht van Duitsland onmiskenbaar is.
Of dat altijd in politieke macht omge
zet kan worden, is een andere kwestie.
Schmelzer hebben wij er geen zin in
om met de KVP te overleggen. Ook
de KVP zonder Schmelzer kunnen wij
niet bevrijden uit de dodelijke omar
ming van de VVD”, aldus de heer Den
Uyl.
De jongerenvoorzitter van de CHU had
ook kritiek op de houding van de Anti
Revolutionaire partij. Het is zorgwek
kend, zei hij, dat de ARP zich begeeft
in niet in te dammen liefdesperikelen.
„Deze kuise lieden van weleer flirten
tegen de klippen op. Men onderhoudt
vage relaties met PPR, GPV en CHU
en de KVP via de groep van achttien.
Het is jammer dat de ARP geen fut ge
noeg heeft om duidelijk stelling te ne
men”, meende hij. Overigens veronder
stelde hij, dat 1969 beslissingen moet
brengen op het gebied van de partij-
vernieuwing „anders kunnen wij beter
inpakken".
een jongeman
waart, waart gij de roem van onze
kaatsvelden. Weth. Postma bekende dat
de handdruk, waarmee de nieuwe bur
gervader kou worden begroet, niet bij
ieder even krachtig zou zijn. Boarge-
master Werkhoven haldde in Fryske
rede, hweryn hy sei dat it wol bikend
wêze soe, dat hy ta de nije oarder rek-
kene wurde moast. Hy frege bysünder
omtinken oer de Ned. Folkstsjlnst en
de Winterhelp.
De heer Van Weperen sprak er zijn vol
doening over uit dat in zo’n korte tijd
3 zijner kameraden tot burgemeester wa
ren benoemd. De groepsleider van de
NSB te Witmarsum, de heer Kooistra
bood een bloemstuk aan.
Secretaris A. Oosterhoff sprak o.a.: Op
de naamlijst van grietmannen, drost,
maires en burgemeesters deze gemeente
sinds 1296 hebben wij uw naam geno
teerd als 59ste drager van dit ambt.
Nu hebben de lijnen van ons beider leven
elkander ontmoet en ze zullen evenwij
dig verder moeten gaan als de rails
van onze dorpstram, willen wij verhoe
den dat het bestuursapparaat ontspoort.
Op de foto zien we hoe er j.l. zaterdag reeds met man en macht wend geijverd
het gebouw vóór de winter onder dak te krijgen. Wij zien o.a. (schuin tegen het
dak) de heer Oostenveld, verder de heren Mensonides, Kuiper en De Jong.
Volg hun voorbeeld. Niet zwammen, maar. de handen uit de mouw.
De gemoederen zijn vorige week nog danig bezig gehouden door de verhoging
van de defensielasten met 225 miljoen gulden. Niet in het minst kwam dit doordat
geheel onverwacht premier de Jong gebruik maakte van de mogelijkheid om
radio- en t.v.-zendtjjd te vorderen. Vrijdagavond verscheen hij voor scherm en
microfoon om in door de regering gevorderde zendtijd opnieuw een pleidooi te
houden voor de verhoging van de defensielasten. Een regeringsvoorstel, welke
inmiddels door de Tweede Kamer al was goedgekeurd bij de behandeling van de
defensiebegroting, een paar dagen daarvoor.
Bolswards Nieuwsblad
STREEKBLAD VOOR WEST- EN ZUIDWEST FRIESLAND
Verschijnt in: Bolsward, Baarderadeel, Hennaarderadeel, Hindeloopen, Wonseradeel, Worhum en
De
op
geldleningen. Daarvoor is bij de Twee
de Kamer de Wet op het Konsumptief
Krediet ingediend, die in de plaats zal
komen van de Geldschieterswet. In de
nieuwe wet wordt rekening gehouden
met een veranderde gewoonte bij het
geld lenen. Door het publiek worden
steeds hogere bedragen geleend, vooral
in de vorm van persoonlijke leningen.
Gevolg is, dat er steeds meer instellin
gen komen, die zich bezig houden met
het verstrekken van dit soort kredie
ten. De nieuwe wet schrijft nu voor,
dat niemand zich meer kredietgever
mag noemen, die geen geldschietersver-
gunning heeft. Bovendien mogen bemid
delaars geen kosten meer in rekening
brengen bij diegenen, die het krediet
aanvragen. Hun verdiensten moeten uit
sluitend bestaan uit wat de kredietge
ver aan provisie betaald. De geregis
treerde banken krijgen overigens alle
vertrouwen van de minister. Zolang hun
tarieven beneden de vastgestelde gren
zen blijven zullen zij niet onder deze
regelingen vallen. De minister (van Cul
tuur, Recreatie en Maatschappelijk
Werk) krijgt de bevoegdheden terecht-
Franse buikriem aangehaald
De monetaire verwikkelingen, die begin
vorige week in De Gaulles afwijzing
van een devaluatie van de Franse frank
een voorlopig einde hebben gevonden,
zullen voor de Fransen moeilijk te ver
teren zijn. De strenge deviezencontrole
(op de uitvoer van vreemd geld) blijft
tot ver in het volgend jaar bestaan en
vele Fransen zullen de vakantie in ei
gen land moeten doorbrengen. Dat is
overigens de minste straf. Ernstiger is,
dat de belasting op de toegevoegde waar
de (omzetbelasting) met een wisselend
aantal procenten zal worden verhoogd.
De intrekking van bepaalde subsidies
aan genationaliseerde bedrijven (elec-
triciteit, transport e.d.) zal de prijzen
omhoog drijven, zodat men in totaal re
kening moet houden met een verhoging
van de kosten van levensonderhoud van
6 pet.
Voor de ondernemers is het aantrekke
lijk, dat zij de 4.25 pct. van de in to
taal door hen betaalde lonen niet als
belasting behoeven af te dragen (de z.g.
loonsombelasting), vooral omdat hun
daardoor de concurrentie met het bui
tenland gemakkelijker zal worden ge
maakt.
Het staatsbedrijf van de PTT zal vol
gens efficiencyrapporten enige miljoe
nen guldens kunnen besparen, vooral
door beperkingen bij de postbestelling.
In totaal zou vijftig miljoen kunnen
worden bezuinigd indien de post niet
meer huis aan huis maar via kiosken
worden besteld. De PTT voelt er ech
ter niets voor om de dienstverlening te
verminderen. Wel wordt overwogen om
bulten de grote steden het aantal be
stellingen per dag te verminderen. Ook
de plaatseling van brievenbussen langs
de weg (platteland) en centrale boxen
in flatgebouwen wordt overwogen.
Ter gelegenheid van de 25ste verjaar
dag van de Joegoslavische federatie
heeft president Tito enkele redevoerin
gen gehouden, waarin hij de volle na
druk heeft gelegd op de Joegoslavische
vastberadenheid elke poging te verijde
len om de soevereiniteit en de vrijheid
van het land aan te tasten. Als duide
lijke uitdaging van de nieuwe Russi
sche theorie van de beperkte soeverei
niteit van de kleine socialistische lan
den prees Tito, een felle criticus van
Ruslands optreden in Tsjecho-Slowakije,
de democratische en humane vorm van
het socialismee.
Sedert de Russische inval in Tsjecho-
Slowakije maakt Belgrado zich zorgen
over de verdere bedoelingen van Mos
kou, wat tot uitdrukking is gekomen in
de mobilisatie en het paraat maken van
de partisaneneenheden. Tot deze zog
gen schijnt kortgeleden ook te hebben
bijgedragen, wat een naar Joegoslavië
overgelopen lid van de Russische ge
heime dienst heeft meegedeeld over de
Russische bedoelingen in de Balkan.
In Belgrado kijkt men vol spanning, of
er in Roemenië, een van Joegoslaviës be
langrijkste grenslanden, ontwikkelingen
komen, die op een verhoogde militaire
concentratie zouden kunnen wijzen,
maar dat lijkt nog niet het geval.
President Geausescu, enkele jaren lang
bekend om zijn onafhankelijke buiten
landse politiek en aanvankelijk een on
dersteuner van zijn standpunt van
Praag, heeft zich enkele maanden bij
zonder gehouden, maar juist
nu is h\j in een rede weer tevoorschijn
gekomen als de voorvechter van een
onafhankelijke buitenlandse politiek.
Maar daar staat weer tegenover, dat
Roemenië het pact van Warschau niet
meer, zoals eerder dit jaar, de rug toe
keert, maar zelfs gastheer is geweest
voor een conferentie van de diverse op
perbevelhebbers. Doch ook al blijft het
nu rustig, men kan van Tito de uiterste
waakzaamheid blijven verwachten.
Installatie burgemeester C. J. Werkho
ven van Wonseradeel. De installatie
werd oa. bijgewoond door de Beauf-
tragte v. d. Rijkscommissaris ministe-
riaalrat dr. Ross, de districtsleider van
de NSB, van Weperen. Wethouder Post
ma herdacht in zijn installatierede
voorgaande burgemeesters als de krach
tige magistraat, de heer Piccard, de
heer Beukenkamp (19191923) en de
heer Okma, een op en top Fries, die
werd opgevolgd door de heer Weerstra.
Zich wendende tot de nieuwe magi
straat: De gemeente heeft u reeds lang
gekend. Toen gij nog
De socialistische fractieleider in de
Tweede Kamer, drs. Den Uyl, heeft vo
rige week verklaard, dat een hernieuw
de samenwerking tussen de KVP en de
PvdA erg moeilijk is. Ook al zou de
heer Schmelzer verdwijnen dan nog
blijft de KVP voor de PvdA geen ge
sprekspartner, zei hij. „Ook zonder
le gang is. (De Eerste Kamer moet ook
nog haar oordeel geven).
Op een bijeenkomst van de Christelijke
Historische Jongerenorganisatie zei vo
rige week voorzitter Huysen, dat het
vreemd is, dat de verhoging van de
Navo-bijdragen tot in details bekend
wordt, maar de term ontspanning slechts
een kreet blijft.
