Voorstellen van minister
Schut, omtrent huur
belasting, zijn met grote
meerderheid verworpen
Gabe Skroar
De astronauten Borman, Anders en
Lovell brachten de Kerstdagen door
op 125 km. afstand van de maan
Wijziging
verenigingsrecht
voor pachters
VANAF 65-JARIGE LEEFTIJD
Actie dagverblijf
gehandicapte
kinderen
Hwat hat
ós hjoed to sizzen
Tel. 2044 - Na 18.30 uur 2660 of 2935
STREEKBLAD VOOR WEST- EN ZUIDWEST FRIESLAND
VRIJDAG 3 JANUARI 1969
I08e JAARGANG No. 1
Wymbritseradeel.
De Amerikaanse
ruimtevaart
Gromiko in Egypte
(Foto Steggerda, Bolsward)
Haken en ogen in Vietnam
Samenwerking
de
Vakantie
Draai van Ky
verschijnsel
Minister Schut staat voor schut, wisten enkele dagbladen te melden. Niet hele
maal ten onrechte. De Eerste Kamer heeft, ondanks het aandringen van de
minister voor Volkshuisvesting om zjjn voorstel aan te nemen, met ontstellende
meerderheid zijn plannen voor de invoering van een huurbelasting verworpen.
De Senaat was heel wat minder meegaand dan de Tweede Kamer, waarin een
regeringsmeerderheid de huurbelasting aanvaardde. Achteraf bezien kan men
zich niet aan de indruk onttrekken, dat de Tweede Kamer een handig spel heeft
gespeeld.
Decembermaand was trouwmaand. Het bruidspaar Gersjes-Yedema deed dit
per koets, gereden door de plaatsgenoot van de heer Gersjes, de heer A. J. de
Winter uit Ruigahuizen met de tuigpaarden Ciska en Bento. Hier het bruids
paar voor het stadhuis. De leeuwtjes hebben de sneeuwmutsjes nog op.
Adv«t«iaepri>i 16 et pw SM
Inge*, mededelingen dubbel kartel
Contractprijs op aanvraag
die men zal moeten gaan. En aangezien
men moet vrezen, dat de regering van
Saigon door de ontwikkelingen eerder
zwakker en het bevrijdingsfront door
zijn hechtere politieke organisatie eer
der sterker aan het worden is, zou wel
eens kunnen blijken, dat de weg naar
overleg met het bevrijdingsfront beter
in een vroeger stadium had kunnen wor
den ingeslagen.
Verschijnt
DINSDAGS en VRIJDAGS
Uitg. A. J. OSINGA n.v., Bolsward
Administratie- en Redactie-adres:
Marktstraat 13
<05157)
(b|j vooruitbetaling)
Giro 887926
Bolswards Nieuwsblad
As men de hoop farre lit,
fart men seis
minister Witteveen (Financiën) zal
verwerping door de Eerste Kamer met
lede ogen hebben aangezien. De huur
belasting zou zeventig miljoen in de
schatkist moeten brengen. Met dit be
drag was rekening gehouden bij het op
stellen van de overheidsuitgaven. Minis
ter Witteveen moet nu proberen om dit
gat te dichten. Ook door het beperken
van de uitgaven, waar weinig kans op
is, of door het zoeken van nieuwe in
komsten.
Onverwacht is Gromiko, de Egyptische
minister van buitenlandse zaken, in de
Egyptische hoofdstad opgedoken voor be
sprekingen met president Nasser en ook
met de Jordaanse ambassadeur. Het
waarschijnlijkste is, dat Rusland pogin
gen in het werk stelt om de crisis in
het Midden-Oosten met politieke mid
delen op te lossen en dat het daartoe
Nasser onder druk zet om bepaalde
concessies te doen. Als tegenprestatie
zou Rusland dan van Amerika kunnen
verwachten, dat het zijn vriend Israël
onder druk zet om ook enkele conces
sies te doen. De Arabische landen eisen
nog steeds de algehele aftocht van de
Israëlische troepen, maar weigeren daar
een erkenning van Israël tegenover te
stellen. Israël houdt aan een vrede en
erkenning vast, maar is niet bereid al
het vorig jaar veroverde gebied prijs te
geven. De grenzen zullen nieuw getrok
ken moeten worden, zegt Israël, ipdat
de veiligheid van het land zo groot mo
gelijk zal zijn.
Het ogenblik lijkt gekozen, waarop de
grote mogendheden het Midden-Oosten
met iets andere ogen gaan zien, waar-
er wel somber uit. De kandidaatsvoor-
zitter, de heer Vondeling, had „persoon
lijke bezwaren” tot uitdrukking ge
bracht tegen de kandidaat-secretaris, de
heer Van Dam. De laatste wordt ge
steund door Nieuw Links. De kandidaat
vice-voorzitter, de heer Van der Louw,
liet op zijn beurt weten, dat hij grote
bezwaren had tegen de kandidaat-voor-
zitter, als deze zijn bezwaren tegen de
kandidaat-secretaris niet zou laten val
len. Ook de heer Van der Louw is een
vertegenwoordiger van Nieuw Links. Zo
was het nieuwe bestuur, nog voor het
was verkozen, al aardig onderling aan
het bakkeleien. Het beste advies leek
om toch maar met vakantie te gaan
om de gemoederen wat te laten bekoe
len.
Een bewonderenswaardig staal van onverschrokkenheid en technisch kunnen
hebben de Amerikanen geleverd, die betrokken zijn geweest bij de eerste vlucht
van een ruimteschip, dat mensen in een baan om de maan heeft gebracht. De
grote precisie van besturing en regeling van de voortstuwing, ook op momenten
waarop rechtstreeks radiocontact met de aarde ónmogelijk was doordat het ruimte
schip zich aan de van de aarde afgewende zijde van de maan bevond, geven een
bijzonder hoge dunk van de Amerikaanse techniek.
Wanneer minister Schut al in de Twee
de Kamer was gestruikeld had het er
voor hem waarschijnlijk zeer somber uit
gezien. Kennelijk voelden de regerings
partijen nog niet veel voor een naar huis
sturen van deze bewindsman; ondanks
de vele kritiek van verschillende kan
ten, die minister Schut sinds zijn optre
den heeft moeten slikken. Men wil ken
nelijk nog niet graag beginnen met het
afkavelen van het kabinet De Jong. Aan
de andere kant was het ook voor de
Tweede Kamer bijzonder moeilijk om
het huurbelastingvoorstel te slikken.
Maar het wordt natuurlijk iets gemak
kelijker wanneer men de zekerheid
heeft, dat het voorstel nooit in prak
tijk zal worden gebracht omdat er ook
nog een Senaat is, die het beslist nooit
zal goedkeuren.
Heeft de Tweede Kamer, met name de
regeringscoalitie, tevoren geweten, dat
de Eerste Kamer het plan van minis
ter Schut zou weigeren? Men zou het,
gezien de geweldige klap, die de Senaat
uitdeelde, wel gaan vermoeden. Het
voorstel werd namelijk niet met een
krappe meerderheid verworpen. Neen,
liefst 58 Kamerleden stemden tegen.
Slechts drie waren bereid de bewinds
man te steunen (twee leden van de
ARP en een vertegenwoordiger van de
KVP). Overigens was niemand tegen de
bedoeling van het wetsontwerp. De op
zet is om mensen met hogere inkomens,
die wonen in door de staat gesubsidieer
de huizen, een extra belasting te laten
betalen. Dit zou hen dwingen om naar
duurdere, ongesubsidieerde huizen uit
te zien, waardoor de woningen, die zij
verlaten, vrijkomen voor diegenen, voor
wie zij zijn bedoeld, de mensen met la
gere inkomens. Een fraaie opzet dat
vonden de parlementariërs ook maar
er zit een stevig praktisch bezwaar aan:
duurdere huizen om naar „dooi- te stro
men” zijn er niet. Althans niet in vol
doende mate.
Minister Schut moet nu maar zien hoe
hij er door komt. Hij heeft steeds ver
klaard. dat de huurbelasting een onmis
baar onderdeel van zijn beleid is. Ook
Verschijnt in: Bolsward, Baarderadeel, Hennaarderadeel, Hindeloopen, Wonseradeel, Workum en
De Tweede Kamer geniet voorlopig nog
van de Kerstvakantie. Pas op 21 januari
zal de Kamer weer bijeenkomen. Dan
komt de begroting van Justitie aan de
orde. Enkele Kamerleden zijn naar de
wintersport. Onder hen is ook de heer
Schmelzer, fractievoorzitter van de
KVP. Hij kan nu rustig een tijdje met
vakantie gaan, want de samenwerking
tussen de christelijke partijen, waarvan
hij een groot voorstander is, is een goed
eind op gang gekomen.
De vooraanstaande socialisten hebben
geen tijd om echt met vakantie te gaan.
Binnen de Partij van de Arbeid vliegt
men elkaar regelmatig in de haten. Tus
sen Kerst en Nieuwjaar had het PvdA-
bestuur tot taak een oplossing te zoe
ken voor de kandidaatstelling voor het
nieuwe bestuur, dat begin dit jaar moet
worden gekozen. Of men daarin zou
Cliffords ideeën brengt. Hij is n.l. di
recte contacten van de regering van
Saigon met het bevrijdingsfront gaan
bepleiten, al houdt hij natuurlijk de no
dige slagen om de arm. Wij zullen, al
dus Ky, het bevrijdingsfront nooit als
eenheid aanvaarden, maar de tijd is aan
gebroken om toe te geven, dat het een
realiteit is. Wij moeten deze realiteit
onder ogen durven zien. Voor dergelijke
opmerkingen zitten overigens mensen
in de gevangenis van Saigon. Ky blijft
ontkennen, dat de contacten tot een coa
litieregering zouden kunnen leiden; hoe
hij de politieke oplossing dan ziet, blijft
een raadsel.
Overigens heeft het bevrijdingsfront van
zijn kant nu al verklaard geen ptijs te
stellen op onderhandelingen met Saigon,
omdat de regering van Saigon het Zuid
vietnamese volk in genen dele vertegen-
woordigt. Ky had bovendien’ dë slag om
de arm gehouden, dat de besprekingen
zouden kunnen beginnen wanneer de
Noordvietnamese troepen het land ver
laten zouden hebben. Het heeft er dus
alle schijn van, dat Ky met een be
trekkelijk weinig zeggend gevaar zich
heeft willen beschermen tegen Ameri
kaanse verwijten. Maar dat neemt niet
weg, dat er zonder Ky’s slagen om de
arm te tellen een weg is aangegeven,
Het doel van deze tocht is op de eer
ste plaats de bevrediging van de men
selijke nieuwsgierigheid in zijn zoeken
naar het wezen der dingen. Ongetwij
feld hebben de astronauten een schat
aan wetenschappelijke gegevens ver
gaard. Het rechtstreekse nut van deze
onderneming moet men vooral zoeken
in de oplossing van de grote hoeveel
heid uitzonderlijk moeilijke technische
problemen. Om de vlucht mogelijk te
maken heeft men computers van een
dusdanig geringe omvang moeten con
strueren, dat zij in het ruimteschip kon
den. De elektronische uitrusting in haar
geheel eiste voortdurende verfijningen.
Metallurgische problemen zijn opgelost
om constructies te maken, die tegen de
wonderlijkste invloeden bestand waren.
De enorme snelheden vereisten moto
ren van een uitzonderlijke kracht zon
der dat hun omvang én zwaarte het
experiment onmogelijk maakten. De
brandstofvoorziening stelde bijzondere
eisen.
De gegevens en technieken, die men
hiertoe heeft kunnen en moeten ontwik
kelen, openen vermoedelijk nieuwe mo
gelijkheden voor de techniek van het
dagelijkse leven.
Deze ontwikkeling en het op korte ter
mijn sterk gegroeide prestige van Ame
rika zullen van meer belang blijken
voor het dagelijkse leven dan de moge
lijkheden ruimtevaart en maanstations
te gebruiken in de militaire wedloop
tussen Amerika en Rusland.
Tegenover deze demonstratie van men
selijk vernuft en menselijk kunnen
steekt het vaak kleingeestige en lang
niet altijd zinvolle politieke bedrijf wat
schril af. In Parijs is nog steeds geen
beslissing gevallen over de vorm van de
tafel, waaraan Amerika en Saigon aan
de ene en Hanoi en het bevrijdingsfront
aan de andere kant plaats zullen ne
men.
Maar toch vallen er enkele ontwikke
lingen te melden. Op de eerste plaats
heeft Vance, een van de Amerikaanse
onderhandelaars, zijn Noordvietnamese
collega lat enweten, dat een aanval op
Zuidvietnamese steden en vooral op Sai
gon ernstige gevolgen zou hebben voor
de onderhandelingen. Men neemt aan dat
Vance hiermee te kennen gaf, dat dan
de bombardementen op Noord-Vietnam
hervat zouden worden. Er waren de laat
ste tijd troepenconcentraties in de buurt
van Saigon gemeld en dat zou de aan
leiding tot Vances waarschuwing zijn
geweest, hoewel Clifford, de Amerikaan
se minister van defensie, enkele dagen
tevoren nog verklaard had, dat een der
gelijke aanval de besprekingen niet in
gevaar zou brengen. Men kan hieruit
opmaken, dat er ernstige verschillen
van inzicht bestaan tussen het Ameri
kaanse ministerie van defensie en dat
van buitenlandse zaken, dat de instruc
ties aan Vance heeft verzorgd.
Clifford heeft niet alleen problemen met
buitenlandse zaken, maar ook met de
Zuidvietnamese vice-president Ky, die in
Parijs een tbeziend oog op de Zuidviet
namese delegatie houdt. Ky heeft felle
kritiek uitgeoefend op Clifford, die bij
voortdurend Zuidvietnamees tegenstrib
belen al eerder had voorgesteld over de
militaire zaken dan maar zonder Zuid-
Vietnam en met Hanoi alleen te gaan
praten. Hij is er een groot voorstander
van zo snel mogelijk Amerikaanse troe
pen naar huis te brengen.
Nu men in het christelijke kamp nieu
we samenwerkingsvormen zoekt, begint
men ook aan de linkerkant wat haast
te zetten achter het streven naar samen
werking. Het bestuur van de Partij van
de Arbeid heeft de besturen van de Ra-
dikalen en van de Pacifisten uitgenodigd
voor een overleg op 10 januari in Am
sterdam. De Democraten lieten tevoren
al weten op dit moment niets te voe
len voor een actieve deelname aan een
progressieve concentratie. Maar zij zijn
toch uitgenodigd om op 10 januari ook
naar Amsterdam te komen, als waar
nemer. De Socialisten hopen, misschien
tegen beter weten in, ook de Anti-Re-
volutionairen nog eens binnen de pro
gressieve samenwerking te lokken. Voor
al de fractievoorzitter van de PvdA in
de Tweede Kamer, de heer Den Uyl, ge
looft dat de ARP zich niet zal over
leveren aan een naar zijn mening con
servatieve, christelijke concentratie. Hij
doet dan ook regelmatig uitnodigingen
de deur uitgaan aan dte ARP om eens
te komen praten. De heer Biesheuvel,
de politieke aanvoerder van de Anti’s,
laat echter met dezelfde regelmaat we
ten, dat de ARP niets voelt voor een
gesprek met de samenwerkende pro-
gressieven. Dat Den Uyl de moed niet
verliest, pleit voor hem. Maar hij is zo
langzamerhand binnen de PvdA wel de
enige, die nog gelooft in een overtocht
van de ARP.
Het merkwaardige verschijnsel doet
zich nu voor, dat Ky een draai heeft
genomen, die hem in de richting van
De minister van landbouw en visserij
heeft op 24 december jl. een vóóront-
werp van de Pachtwet voor advies toe
gezonden aan het Landbouwschap, de
Federatie van Landeigenaren en de
Bond van Landpachters en Hypotheek-
boeren. In dit vóórontwerp wordt voor
gesteld, het verlengingsrecht te wijzigen
in gevallen, waarin de pachter de leef
tijd van 65 jaar heeft bereikt.
In de bijbehorende Memorie van Toelich
ting wordt o.m. vermeld, dat de uit 1958
daterende Pachtwet geleidelijk zal moe
ten worden aangepast aan de zich wij
zigende structuur van land- en tuin
bouw.
De eerste stap op weg van dit aanpas
singsproces betreft het in de Pachtwet
begrepen verlengingsrecht en wel m.b.t.
oudere pachters, die soms zelfs tot zeer
hoge leeftijd onder de huidige rege
ling van dit recht blijven gebruik ma
ken, ook wanneer zij in feite niet vol
ledig in staat zijn, de gepachte grond
behoorlijk te bewerken. Hier treedt een
verstarrende werking van dit verleng-
gingsrecht op, waarbij het niet moge
lijk is, de grond aan jongere boeren in
gebruik te geven, hetzij voor vergroting
van andere bedrijven te bestemmen.
In het vóórontwerp van wet wordt daar
om de ook sociaal verantwoorde beper
king van 't verlengingsrecht voor pach
ters, die de leeftijd van 65 jaar hebben
bereikt, voorgesteld. Bij verzet van de
verpachter tegen verlenging zal de pacht
rechter, ingeval de pachter vóór het ein
de van de lopende overeenkomst de leef
tijd van 65 jaren bereikt, het verzoek
om verlenging afwijzen.
Daarnaast zal de grondkamer verpach
ting voor kortere duur dan de wettelij
ke termijn van zes, hetzij twaalf jaren,
aan pachters ouder dan 60 jaren, steeds
goedkeuren. Deze wijziging kan ook het
belang van de pachter dienen, aangezien
aannemelijk is, dat de verpachter on
der de werking van het gewijzigde ver
lengingsrecht vaak niet meer bereid zal
zijn, de grond voor de gehele wettelij
ke duur aan een oudere pachter te ver
pachten.
Als gevolg van een en ander behoeft de
nu bestaande regeling voor pachtover-
neming eveneens aanpassing. De moge
lijkheid tot pachtoverneming door fa
milieleden en/of medepachter (s) zal
worden verruimd en in beginsel te al
len tijde mogelijk worden, ongeacht leef
tijd en gezondheidstoestand van de zit
tende pachter. De nieuwe regeling voor
pachtoverneming beoogt tevens de ver
jonging van de pachtersstand te bevor
deren.
op aan de ene kant Rusland Egypte on- slagen viel nog niet te zeggen. Het zag
der druk zal zetten en waarop aan de
andere kant Amerika door een zekere
toenadering tot de Arabische landen (zo
als aangekondigd door Scranton, een
speciale afgevaardigde van de komende
president) Israël duidelijk moet maken,
dat het opgeven van de veroveringen de
basis moet vormen voor een regeling
van het conflict.
„Dit jaar moet het gebeuren”, zei bur
gemeester Mulder, toen wij hem op de
eerste dag van 1969 een gelukkig nieuw
jaar toewensten. Wij waren het daar
van harte mee eens en in de laatste
week van 1968 is ons opnieuw geble
ken dat er heel wat mensen achter ons
streven staan. Zoals bijv, die dame die
reeds voor de tweede keer een bedrag
van f 50,overmaakte. Of gelijk die
fa. die ons met een vorstelijke gift van
f 500,verraste. Nog een zeer sympa-
tieke geste: de personeelsvereniging van
de NV Koopmans organiseerde een ver
laat St. Nicolaasfeest en hield daar een
collecte ten bate van onze stichting. Op
brengst f 72,50. Het bestuur van genoem
de vereniging schrijft ons: „Misschien
wilt u dit even in de krant vermelden;
wellicht is het een stimulans voor an
dere verenigingen!” Wij doen dat gaar
ne en natuurlijk aan allen weer heel
hartelijk dank. Door dergelijke voor
beelden zijn verdere aansporingen on
zerzijds bijna overbodig geworden.
Stand bij de jaarwisseling f 13301,35.
Er zijn dezer dagen weer heel wat goe
de wensen uitgewisseld. Ook onze ge
handicapte kinderen hebben recht op
een „gelukkig nieuwjaar”. Als u deze
wens voor hen wilt helpen waar maken
kunt u dit doen door een storting op
postrekening 1618019 ten name van de
penningmeester van de Sichting Dag
verblijven voor Gehandicapten te Bols
ward. Wij hopen u ook in de komende
periode weer regelmatig op de hoogte
te houden van de stand van zaken en
het allerbeste voor ’t nieuwe jaar wordt
u gaarne toegewenst door de bestuurs
leden: S. Hoekstra, Gabbemastraat 18
Bolsward, tel. 2133; M. Knuvers, W.
Tjaardastraat 168, Sneek; A. Mooy,
Kleinzand 3, Bolsward tel. 2600; Ds. J.
I Eggink, Turfkade 10, Bolsward, tel.
2510; O. Prins-van Dalen, N. Haisma-
straat 1, Bolsward; G. de Vries-Spoel-
stra, dr. O. Postmastraat 24, tel. 2016;
S
r 2
H. Boomsma, Leeuwarderweg 67, Sneek
