3
Spanningen in Tsjecho
Gade Mar
Slowakije nemen toe
De heer Koekoek ,haldt seis de leije’
Over het werk op
kleuterdagverblijven
te
Rr
Aanslag in Moskou
PTT
O
X»
WW
MM
108e JAARGANG No. 9
VRIJDAG 31 JANUARI 1969
Hwat nat
üs hjoed to sizzen
O’Neill onder druk
Aanslag in Moskou
Gerstenmaler exit
Bewijs? 't Tarief der PTT.
Piet
over
Uitzonderingstoestand in Spanje
te
I
De Gaulles opvolging
er nog
*3
-
IG
Advertentieprijs: 16 ct per mm
Ingez. mededelingen dubbel tarief
Contractprijs op aanvraag
Bij de feestelijke intocht van de Rus
sische kosmonauten, die in de ruimte
de Sojoez 4 en 5 aan elkaar hebben
gekoppeld, is een aanslag gepleegd, die
enkele vragen heeft opgeworpen. In de
eerste plaats is men niet gewend, dat
er in Rusland vanuit het publiek wordt
geschoten. In de tweede plaats is niet
goed duidelijk wat het doelwit van de
schutter was. Aanvankelijk meende men,
dat hij op de kosmonauten had gescho
ten, maar in de open auto waarin zij
reden is geen bloed gevloeid. Er werd,
naar waarnemers berichtten, duidelijk
op een van de gesloten volgende auto’s
gemikt. In die auto zaten kosmonau
ten van een vorige ruimtevaart. Maar
alleen de chauffeur werd zo ernstig ge
wond, dat hij later overleed. Het is mo
gelijk, dat men te doen heeft met een
waanzinnige, die de aandacht op zich wil
de vestigen. Maar het is ook mogelijk,
dat de aanslag een diepere politieke be
tekenis heeft gehad. Want de Russische
leiders reden in net zulke gesloten au
to’s in de stoet mee en men acht het
niet uitgesloten, dat de dader zich ver
gist heeft in auto. Maar niemand weet
op het ogenblik iets naders van deze
gebeurtenis.
beurtenissen rond het rjjksasiel in Gro
ningen. Men vroeg zich af hoe de direc
teur van dit asiel, dr. Van Berkum, te
gelijkertijd de hoge positie van advi
seur van het departement kon innemen.
Abonnementsprijs f 3,75 p. kwurtaai
(bij vooruitbetaling)
Giro 887926
Bitink altyd, dat jo mar foar
in diel gelyk hawwe
Verschijnt
DINSDAGS en VRIJDAGS
Uitg. A. J. OSINGA n.v., Bolsward
Administratie- en Redactie-adres:
Marktstraat 13
Tel. 2044 - Na 18.30 uur 2660 of 2335
(05157)
55
Op vrijdagavond hield de oudervereniging „Helpt Elkander” afd. Sneek e.o. haar
jaarlijkse kontaktavond, tevens jaarvergadering. Ieder jaar kan de voorzitter
weer meer mensen welkom heten, hetgeen zeer verheugend is. Het huishoudelijke
gedeelte, dat toch nog iets langer duurde dan er gepland was, gaf een mooi
overzicht van de aktiviteiten, zoals bijv, het vakantiewerk voor de gehandikapten
en de bustocht voor de leden naar Oldeberkoop.
Met bijzonder grote waardigheid heeft de Tsjechoslowaakse bevolking uiting
gegeven aan haar gevoelens door de ingetogen bevvyzen van eerbied, die zjj
hebben gebracht aan de nagedachtenis van de student Jan Palach. Palach had zich
met benzine overgoten en in brand gestoken om volk en leiding wakker te schud
den en een verder afwijken van de vorig jaar ingevoerde liberale politiek te
verhinderen. Een aktie zoals van Palach (van enkele andere gevallen van ver
branding staan de politieke motieven minder op de voorgrond) is voornamelijk
gericht tegen de Russische bezetter en men vreesde in regeringskringen ook ten
zeerste, dat een al te felle demonstratie bij Palachs begrafenis een Russische
reaktie zou kunnen uitlokken.
De staat profiteert indirect ook mee
van de loonsverhogingen, die dit jaar
en in 1970 moeten komen. Het tarief op
de loon- en inkomstenbelasting is sterk
progressief. Dat wil zeggen, dat naar
mate het inkomen stijgt de belasting
nog veel sterker toeneemt. De inflatie
- met als uiterlijk beeld o.m. sterk ge
stegen lonen heeft daardoor de staat
een extra grote belastingopbrengst be
zorgd. Een van de motieven voor het
kabinet om de inkomstenbelasting te
verlagen is het wegiemen van dit in-
flatie-effect.
Minister Witteveen toonde zich hoogst
verbaasd over wat hij noemde „de BTW-
psychose”. Volgens hem zouden de prij
zen met niet meer dan anderhalf pro
cent stijgen. De minister heeft niet dui
delijk gemaakt wat hij hiermee bedoel
de. Elke consumentenorganisatie kan
hem vertellen, dat de normale levens-
kosten voor een gewoon gezin met heel
wat meer dan die anderhalf procent om
hoog zijn gegaan. Volgens de bewinds
man wordt de schatkist ook geen cent
wijzer van de BTW. Dat is in tegen
spraak met wat hij eind vorig jaar de
Tweede Kamer vertelde. Hij merkte des
tijds op, dat de staat een voordeel heeft
van zo’n zevenhonderd miljoen gulden.
dacht om vervelende opmerkingen
maken.
Pruikje
Ook Kamerleden mogen, gezien het al
gemene streven om het gezicht van het
parlement te verbeteren, best wat aan
hun uiterlijk doen. Dit moet dr. Schu
ring (CHU) hebben gedacht tijdens het
Kerstreces. Vorige week, op de eerste
vergadering van de Tweede Kamer na
het reces, werd hij door niemand her
kend. Wel fluisterden enkelen wie die
jonge man wel mocht zijn die plotse
ling in de Tweede Kamer was opgedo
ken. Men kende dr. Schuring als een
man, die al enige jaren met een sterk
minderende haardos door het leven
moest gaan. Hij heeft nu een keurige
zwarte pruik, kompleet met scheiding.
Waardoor hij er prompt anders uitziet.
Terwille van de standing en de eerlijk
heid zijn in de pruik zowaar ook eni
ge grijze haren verwerkt.
Verhoging van de prijzen,
aan de orde van de dag.
Men zou er ons op wijzen,
het opperste gezag,
stelt, in dit verband, grenzen
de regering beweert,
door ons wordt zeer intens en
sekuur gekontroleerd.
Heus, kan het er niet meer op door
dan draaien wij het stopsein voor.
Stil makkers, niet wild razen,
komt overal iets bij.
Wij zijn de grootste baas en
hebben dus zelf meer vrij.
De begroting moet sluiten,
nog eens vijftig miljoen,
wij kunnen er niet buiten
Zeg weet je wat wij doen?
’t Kan met de PTT gewaagd
Tarieven fors omhoog gejaagd.
Verantwoording afleggen?
welnéé het parlement
mag straks een woordje zeggen,
er vooraf in gekend?
Wij achten ’t overbodig.
Een zeer handige zet.
De grote baas heeft ’t nodig
en Bakkers wil is wet.
Kom op met honderdvijftig man
niemand die ’t ons beletten kan.
Goed voorbeeld doet goed volgen
De baas lapt ’t aan zijn laars.
Stil makkers niet verbolgen
Kritiek is steeds iets naars.
Goed voorbeeld? Woord en daad Is
twee!
Bolswards Nieuwsblad
STREEKBLAD VOOR WEST- EN ZUIDWEST FRIESLAND
Verschijnt in: Bolsward, Baarderadeel, Hennaarderadeel, Hindeloopen, Wonseradeel, Workum
Justitie
Langzamerhand lijkt een meerderheid
van de Tweede Kamer toch iets te gaan
voelen voor de oprichting van casino’s
in Nederland. Bij de behandeling van de
begroting van justitie, vorige week,
kreeg minister Polak (Justitie) van ver
schillende kanten te horen, dat de hui
dige wettelijke regelingen ten aanzien
van de kansspelen niet meer voldoet.
Vooral de KVP, de liberalen en de so
ln Noord-Ierland hebben twee ministers
ontslag genomen uit de regering van
O’Neill, omdat zij het niet eens zijn
met diens beleid dat erop gericht is te
gemoet te komen aan de eisen van het
rooms-katholieke volksdeel om gelijke
burgerrechten. Hiermee gaat de aanval
van de rechtervleugel van de Unionis
tische partij op O’Neill in verhevigde
mate voort. O’Neill kan nog wel re
kenen op een meerderheid in de frac
tie, maar de kans groeit toch, dat men
onder nieuwe leiding meent de split
sing in de gelederen te kunnen over
winnen.
zowel de
activiteiten
Boeren
De Boerenpartij blijft onder leiding
staan van de heer Koekoek. Dit is vo
rige week beslist op de ledenvergade
ring van de Boerenpartij in het Gelder
se Barneveld. Op de vergadering was
nauwelijks sprake van enig verzet. De
enkeling, die de moed had om enige
kritische opmerkingen te maken werd
snel het zwijgen opgelegd. Zoveel ver
zet was er trouwens niet, want de ex-
leden van de Boerenpartij, die nog iets
te klaren hebben met de heer Koekoek,
vergaderden tegelijkertijd in een ande
re plaats. De heer Koekoek, die nog iets
vergadering met de mededeling, dat hij
inmiddels, in de plaats van de heer
Harmsen, een nieuwe secretaris heeft,
ene Van Marion. Helaas was de man
ziek en kon hij niet op de vergadering
zijn. Het moet een aardige man zijn.
Hij had al een eerste verslag gemaakt,
dat zowaar helemaal op rijm was ge
schreven. Zoiets kom je niet elke dag
tegen in de vaderlandse politiek. De heer
Koekoek werd tenslotte herkozen met
een totaal van 1016 stemmen, al wist na
derhand eigenlijk niemand hoe de stem
ming precies in zijn werk was gegaan.
Toen over de orde ter vergadering eni
ge opmerkingen kwamen werd prompt
via de luidsprekers het Wilhelmus ge
speeld. Waarna niemand er meer aan
Cialisten lieten merken, dat zij Neder
land op dit punt eigenlijk wat ouder
wets beginnen te vinden. Dat een meer
derheid in de Kamer voor casino’s is
wil echter nog niet zeggen, dat dit soort
speelgelegenheden er ook binnenkort
zal komen. De ARP en de CHU, twee
regeringspartijen, zijn principieel erg te
gen. Waarschijnlijk zo sterk, dat zij el
ke samenwerking met een kabinet zul
len opzeggen, dat het waagt om kans
spelen in deze vorm in Nederland toe
te staan. Bij de behandeling van de
justitiebegroting bleek overduidelijk, dat
de houding tegenover de zgn. homofie
len aanmerkelijk toeschietelijker is ge
worden. Met uitzondering van de Boe
renpartij, de Groep Harmsen en de SFP,
pleitte de gehele Kamer bij minister Po
lak voor Koninklijke Goedkeuring van
het Cultureel Ontmoetings Centrum
(COC), een vereniging voor homofielen
en voor wijziging van art. 248 bis van
het Wetboek van Strafrecht. Dit arti
kel beschouwt omgang tussen meerder
jarigen en minderjarigen van eenzelfde
geslacht als ontucht. De Kamerleden
zien dit als discriminatie en wensen
eenzelfde regeling als voor de omgang
tussen mensen van verschillend ge
slacht. „Niemand heeft het recht een
ander te veroordelen omdat hij van het
gebruikelijke patroon afwijkt,” zei mej.
mr. Haars (CHU). De Kamer dacht ook
wat ruimer over pornografie. De socialis
tische afgevaardigde mevr. Singer-Dek-
ker pleitte voor een vrijlaten van por
nografie in boeken, omdat bij boeken
volgens haar nooit sprake kan zijn van
een ongewild opdringen.
Minister Polak kreeg nog al wat kri
tiek op de organisatie bij zijn departe
ment. Dit naar aanleiding van de ge-
Na toenemende onrust onder de studen
ten in Spanje, die hebben geleid tot de
sluiting van de universiteit van Barce
lona en van Madrid, heeft de Spaanse
regering de uitzonderingstoestand voor
drie maanden voor het gehele land af-
gekondigd. Voor Baskenland bestond de
ze uitzonderingstoestand al sinds au
gustus van het vorige jaar, toen sepa
ratistische activiteiten daar onrust
brachten. De regeringsmaatregelen be
tekenen een verdere beperking van de
vrijheid van meningsuiting, de mogelijk
heid iemand verplichte verblijfsge-
bied aan te wijzen, de bevoegdheid voor
de politie zonder machtiging woningen
binnen te komen en de opheffing van
de verplichting gevangenen niet langer
dan 72 uren vast te houden zonder hen
in staat van beschuldiging te stellen.
Velen menen dat de onrust onder de stu
denten niet van zodanige aard is, dat
de staatsorde erdoor in gevaar komt, en
dat de motieven voor deze nieuwe maat
regelen dus ergens anders moeten wor
den gezocht. Het is mogelijk, dat de
opvolging van de 76-jarige Franco de
achtergrond voor deze maatregelen
vormt, die dan bedoeld zouden zijn bij
eventualiteiten de zaak in de hand te
houden.
Is Franco op de leeftijd gekomen, dat
men aan zijn opvolging gaat denken,
ook bij president De Gaulle speelt de
ze opvolging al door veler hoofd, en ze
ker wanneer men bedenkt, dat De Gaul
les ambtsperiode loopt tot 1972. Zal hij
zich dan herkiesbaar laten stellen of
niet? Pompidou, de premier, die in juli
van het vorige jaar vervangen is door
Couve de Murville, toont duidelijke te
kenen de opvolging te wensen, in 1972,
maar eventueel ook eerder. Door uitla
tingen in deze richting heeft Pompidou
speculaties op gang- gebracht óver de
mogelijkheid dat De Gaulle voor 1972
er het bijltje bij zou neerleggen. Maar
De Gaulle heeft deze speculaties de kop
ingedrukt door nadrukkelijk te verkla
ren de plicht te hebben zijn mandaat te
vervullen tot het einde. De groten der
aarde voelen er weinig voor Opvolgers
aan te wijzen: Stalin, Nehroe, Salazar,
Franco en nu ook De Gaulle hebben dat
nooit gedaan. Dat is al een gedeeltelij
ke overdracht van de macht. Maar des
ondanks heeft Pompidou, populair bij
de conservatieve krachten in Frankrijk
nu zijn kandidatuur gesteld.
Er is een einde gekomen aan de poli
tieke loopbaan van Gerstenmaier, de
voorzitter van de Westduitse Bondsdag.
Deze 62-jarige, volgens het officiële pro
tocol de tweede man in de staat, is al
tijd anti-nazi geweest. In 1938 werd hem
daarom een professoraat In de theolo
gie ontzegd, in januari 1945 werd hij
tot 7 jaren gevangenisstraf veroordeeld
omdat hij betrokken was bij de aan
slag op Hitler in 1944. Hoewel sommi
gen betogen, dat zijn verzet niet veel
om het lijf had, hij was in elk geval
niet fout. Zijn fout heeft hij begaan door
een zeer hoog bedrag als schadevergoe
ding voor het gemiste professoraat te
aanvaarden, n.l. een kwart miljoen gul
den plus nog een goede 2000 gulden per
maand als professoraatspensioen. Dat
is wel wat veel vergeleken met de ver
goeding aan de echte slachtoffers. Hij
heeft bovendien gebruik gemaakt van
een amendement in de wet op de scha
deloosstellingen welke onder zijn voor
zitterschap er bij de Bondsdag is door
gejaagd. Onder de zware druk van de
openbare mening, die hem hier moreel
te kort heeft zien schieten, is hij toen
af getreden.
en Wymbritseradeel*
Biafra
Volgende maand zal opnieuw een Ne
derlands Kamerlid een bezoek brengen
aan Biafra. Het is de heer Westerterp,
lid van de Tweede Kamerfractie van de
KVP. Hij vertrekt op uitnodiging van
een humanitaire organisatie. Al eerder
zijn de heren Dankert (PvdA) en Im-
kamp (D’66) in Biafra geweest. De heer
Imkamp was daarbij nog enige tijd
zoek. Binnenkort zal waarschijnlijk ook
de heer Mommertsteeg, voorzitter der
commissie voor buitenlandse zaken van
de KVP-fractie, naar Biafra gaan ter
persoonlijke oriëntatie.
Minister Witteveen (financiën) blijft van plan om per 1 januari 1970 de inkom
stenbelasting te verlagen. Hij heeft er kennelijk alle vertrouwen in, dat tegen
die tijd het verzet van met name de Anti-Revoiutionairen geluwd zal zijn. De
liberale bewindsman heeft tegenover verslaggevers verzekerd, dat dit kabinet
blijft vasthouden aan de plannen om de inkomstenbelasting te verlagen. De
verlaging zou, meende hjj, hooguit om conjuncturele redenen nog wat kunnen
worden uitgesteld. De minister stelde, dat na het rampjaar 1969, waarin voor de
consument alles duurder wordt, een verlichting hoognodig is. De belastingverla
ging gaat de schatkist 900 miljoen gulden kosten. Als men de minister mag
geloven een wissewasje, want kwalijke gevolgen voor het huishoudboekje van de
staat zijn er volgens hem niet aan verbonden. Tenslotte wacht de staat nog een
voordeeltje van zo’n vijfhonderd miljoen gulden als gevolg van de extra verhoging
van accijnzen en de wegenbelasting en een verdere verhoging van de omzet
belasting. f
Een dezer dagen maakte onze fotograaf dit plaatje van de heer van Wijnen in
de broeikas van het Julianapark. De heer J. van Wijnen, hoofd van de plant
soenendienst in Bolsward, is reeds druk bezig met het verspenen van de kleine
plantjes. Dit verspenen gebeurt onder toezicht van zijn hond Frija, zoals u op de
foto kunt zien.
Bij de heer van Wijnen in de broeikas is het nu volop voorjaar. De duizenden
kleine plantjes zullen straks, over enige maanden, de stad en het Julianapark weer
een vrolijk aanzien geven. Dit verspenen is een sekuur werkje. De plantjes zijn
nog zo klein dat je ze niet met de vingers kunt beetpakken, vandaar dat daarbij
2 pennen gebruikt worden. De heer Zuidenhof zit ook vaak in de broeikas om
te helpen bij het verspenen van de plantjes. En nu maar wachten op het echte
voorjaar.
Na de pauze sprak mej. A. Wolfing uit
Wateringen (bij Den Haag) over haar
werk op de kleuterdagverblijven. In en
kele jaren tijds zijn er drie van deze
dagverblijven ingericht en is er alweer
een lijst met aanvragen. Geestelijk ge
handicapte kleuters en dubbelgehandl-
capte kleuters (b.v. spastische) worden
in zo’n dagverblijf niet alleen bezig ge
houden, maar ook wordt er een begin
gemaakt met het zindelijk maken. Ook
als een kleuter van 3 of 4 jaar nog
niet lopen kan, wordt hier alle zorg
en aandacht aan besteed. Met behulp
van massage, baden en oefeningen wor
den de spieren zodanig geactiveerd dat
men na b.v. een jaar werkelijk een zicht
baar resultaat ziet. De kinderen leren
lopen, of leren béter lopen, traplopen en
andere hindernissen nemen.
Ook voor het gebruik van de handjes
en de armen zijn allerlei vernuftige
spelletjes uitgedacht, waardoor de spie
ren zich kunnen ontwikkelen. Hoe vroe
ger men hiermee begint, des te beter
zal het resultaat zijn.
Een gehandicapt kindje wordt thuis
veelal verwend en ontzien, er wordt
soms teveel voor zo’n kindje gedaan.
In zo’n kleuterdagverblijf wordt er zeer
deskundig met de kleuters omgegaan en
probeert men ieder kind persoonlijk te
benaderen, voor leder geval apart geldt
de vraag: Wat zou dit kindje kunnen
leren? Alle mogelijkheden, èn die zijn
er vele, worden nagegaan en toegepast.
Persoonlijk contact met de leidster, in
de eerste tijd, is beslist noodzakelijk.
Even tijd nemen om de kleuter op
schoot te nemen, even een klein spelle
tje en zelfs een klein knuffeltje! Dat
alles heeft zo’n kleuter nodig om daar
na tot een contact te komen met één
of meer van de andere kinderen.
Wat dat aangaat zijn de z.g. mongool
tjes meestal het gemakkelijkst. Zij zijn
al gauw bereid om vriéndelijk te zijn,
maar de grootste problemen bieden die
kinderen, die beslist iedere toenadering
van welke kant dan ook, afwijzen.
Aan de hand van een prachtige kleu
renfilm heeft mej. Wol ting
dagverblijven dan wel de
kunnen tonen.
De film was zeer duidelijk van opzet,
alle details werden getoond. De busjes
die de kinderen halen en brengen, de
inrichting van de tehuizen, de oefenin
gen, de massage, het spelen, zowel bin
nen als buiten, het eten, het rusten en
het enorme geduld waarmee de leidsters
gezegend moeten zijn! Toch heeft men
nog nooit gebrek gehad aan personeel,
een teken dat dit werk wel aanspreekt.
De film en het praatje van mej. Wol-
ting heeft dan ook menigeen geroerd.
Het leven van de gehandicapten is geen
zinloos leven meer, maar wordt voor
hen en de betrokkenen werkelijk zin
vol. Zij kunnen méér Ieren dan er tot
nu toe ooit voor mogelijk werd gehou
den.
Tot slot van de avond moest er nog
gezellig gekiend worden om vele aar
dige prijzen en al met al werd het een
latertje.
Vandaar dat o.a. president Svoboda
de bevolking had toegesproken er voor
al op toe te zien, dat anarchie er niet
zou leiden, dat anderen de macht in
handen zouden moeten nemen. De be
grafenis zelf is zonder incidenten ver
lopen, de politie hield zich bescheiden
op de achtergrond, maar zondag liet zij
toch merken, dat er een einde aan de
demonstraties moest komen. Een aan
tal jongeren is gearresteerd, toen zij
bloemen wilden neerleggen op het Wen-
ceslausplein waar een chapelle ardente
was ingericht.
De Praagse regering verkeert in een
moeilijk parket. Aan de ene kant wil
len de hervormlngsgezinden in regering
en partij het vorig jaar tot stand geko
men contact met de bevolking hand
haven, aan de andere kant moeten zij
er nauwkeurig op toezien, dat er niets
gebeurt wat Rusland als een bedreiging
van zijn positie zou kunnen opvatten.
Zo hebben de Tsjechoslowaakse leiders
wel telegrammen van deelneming aan
Palachs nabestaanden gestuurd, maar
nu willen zij deze episode liever naar
de achtergrond schuiven.
Dubcek en de zijnen beschikken
twee troeven: de sympathie van de be
volking, waardoor Rusland kan hopen,
dat hun invloed de rust ten goede
zal komen, en Ruslands onwil al te
snel wederom in actie te komen, wat in
ternationaal onplezierig voor Rusland
zou kunnen uitpakken.
77
.7