Mevr. Meïr volgt Esjkol op
De foto
de week
van
Hoe zal de KVP reageren op
het blauwtje bij de PvdA
s
tl
gi
-.z.
Bwl
eéw'
-I
I 1
I
Ki
K- -J
Grote nederlaag
voor meneer d’n Uil
STREEKBLAD VOOR WEST- EN ZUIDWEST FRIESLAND
/I -
VRIJDAG 14 MAART 1S(
108e JAARGANG No. 21
Verschijnt in: Bolsward, Baarderadeel, Hennaarderadeel, Hindeloopen, Wonseradeel, Workum en Wymbritseradeel.
Een stijgende onrust
in Frankrijk
Heinemann president
Staking
Koarnwert yn 1888
De stompe toer waerd letter forfongen troeh in nymoadderige spits
ondanks het succes
gevaar
l
Advertentieprijs: 16 ct per mm
Ingez. mededelingen dubbel tarief
Contractprijs op aanvraag
Zonder een stap nader tot elkaar te ko
men is men uiteen gegaan. Dinsdag was
het toen de dag, waarop op bevel van de
Verschijrft
DINSDAGS en VRIJDAGS
Uitg. A. J. OSINGA n.v., Bolsward
Administratie- en Redactie-adrea:
Marktstraat 13
Tel. 3044 - Na 18.30 uur 2660 of 2335
(05157)
Huize „Egelantier”
Egelantier.--t nat 124
Hilversum
Sinds jaar en dag leven in Ouwehands
Dierenpark twee oehoe’s in pais en vree.
In de vogelwereld gaat het vaak net als
in de mensenwereld, de kruik gaat zo
lang te water, tot ze barst. Dat is ook
gebeurd met de twee wijze uilen.
Op zekere dag ontstond er een zodani
ge ruzie, dat de beide oehoe’s elkaar de
tent uitvochten en wie moest het onder
spit delven? Natuurlijk, meneer d’n Uil.
Ma had kennelijk wat scherpere nagels
om over haar tong nog maar niet
te spreken en Pa moest zwaar ge
wond door de oppassers worden gered.
Meneer d’n Uil is nu apart gezet. Hij
zag rood van het bloed en was totaal
van de kaart. Dankbaar accepteert hij
nu de lekkere hapjes en hij knapt weer
zienderogen op. Een geluk bij een on
geluk is, dat meneer d’n Uil van Ouwe-
hand niet behoeft op te treden voor de
televisie, want dan zag het er voor de
kindertjes allerberoerdst uit!
welijks een neutrale
worden genoemd.
Abonnementsprijs f 3,75 p. kwartaal
(bij vooruitbetaling)
Giro 887926
Bolswards Nieuwsblad
Mevrouw Meïr volgt Esjkol op.
In Israël is voor de opvolging van pre
mier Esjkol de keuze gevallen op de ze
ventigjarige mevrouw Golda Meïr, gebo
ren in het Russische Kiew, opgegroeid
in het Amerikaanse Milwaukee en sinds
1921 wonend in Palestina en Israël,
welke zij een aantal jaren gediend heeft
als minister van buitenlandse zaken. Ge
zien haar leeftijd en vrij delicate gezond
heid mag men aannemen, dat haar rol
is als overgangsfiguur te dienen tot
na de verkiezingen van september een
definitieve oplossing zal kunnen wor
den gevonden.
De strijd zal niet alleen tussen perso
nen, maar ook tussen opvattingen gaan,
n.l. tussen die stroming, die Israël niet
gediend acht met uitbreiding en grote
Arabische minderheid en die andere
stroming, die alle nu bezet gebied maar
liefst wil annexeren. Nadrukkelijk heeft
Dajan, de minister van defensie, vorige
week verklaard toch het meeste voor de
ze laatste oplossing te vóelen. Dajan
is een zeer populaire figuur en zijn me
ning kan zeker gewicht in de schaal leg
gen bij de komende verkiezingen.
trilt door deze foto. Wellicht in kran
tendruk niet afleesbaar, maar op d
boom zijn dit zeker niet ter na
volging namen gegrift. Evenzovele
herinneringen aan verloren jeugd of de
romantiek van een zachte zomeravond
in de maneschijn. Technisch een zeer
geslaagde foto, waarbij de horizontale
tak boven en vooral de schaduw aan
de voet van de dikke stam de diepte sug
gereert. Zo deed het ook Ruysdael op
zijn schilderijen. Zo deed het hier de
heer J. J. Wijnia met zijn camera. Het
tientje is voor hem.
In Frankrijk Is de laatste tjjd het onbehagen weer gestegen en het vertrouwen
In de economische toekomst en de munt weer gedaald. Dat is vooral tot uit
drukking gekomen in de snel stijgende goudprijs en de daling van de frank op de
buitenlandse markt. Alom hoort men ook weer de verwachting, dat bij de dreigende
ontwikkeling op het loonfront de prijzen zodanig zullen stijgen, dat aan een
devaluatie niet te ontkomen valt.
Komend weekeinde komt de partijraad van de Katholieke Volkspartij bijeen. De
fraktievoorzitter in de Tweede Kamer, drs. Schmelzer, wordt daar verwacht om nu
eens uit de doeken te doen hoe de KVP wil reageren op de besliste afwijzing, die
het congres van de Partij van de Arbeid het afgelopen weekeinde uitsprak aan
het adres van de KVP. Geen wonder, dat deze KVP-partijraad met enige nieuws
gierigheid tegemoet wordt gezien.
Och wie ik in boer mei fjirtich kij,
Ja tweintich wie my ek genóch
Dan kaem ek iten yn ’e tröch.
Hwat libbe ik dan frij en blij.
En maitiid’s by de Ijipkes yn it Ikn
Om healwei tsienen in kop kofje yn ’e han
In kertierke mei de fuotten yn ’e ünderwal
Mei rymkes en teltsjes, dan earnst, dan mal
En dan wer arbeidzje to midden fan it fé
Mei in prümke of pypke en üs herte fol fré
En jouns en moarns melke yn it lan sa wiid
By it Ijocht fan üs doarpke sa froed sa swiet
Sjoch as dit „juster” op Ijochtet mei kwea en goed
Dan krijt de aid man, hy kin it net helpe, in trien yn ’t gemoed.
'Ondanks de sombere voorspellingen van
de zomer van vorig jaar, toen de ar
beiders met hun massale stakingen een
forse loonsverhoging afdwongen, is het
de meeste Franse bedrijven niet slecht
gegaan. De hogere loonkosten heeft men
voor een belangrijk deel kunnen opvan
gen door een verbetering van de pro-
duktiviteit en een gebruiken van onge
bruikte capaciteit. Van de bijna 15 pet.
loonsverhoging is nog geen 6 pet. in de
verhoogde prijzen terecht gekomen.
De stijging van de koopkracht heeft te
vens geleid tot een grotere vraag naar
buitenlandse produkten. Aan de ene kant
heeft dat het Franse prijspeil gedrukt,
aan de andere kant is daardoor de in
voer sterker gestegen dan de uitvoer,
wat in te sterke mate aan Frankrijks
deviezen- en goudvoorraad knabbelt.
Regering, werkgevers en werknemers
zijn bijeen geweest om de toestand op
loongebied te bespreken. Regering en
werkgevers hebben uitgerekend, dat de
stijging van de koopkracht van januari
1968 tot januari 1969 ongeveer overeen
komt met wat vorig jaar mei en juni
als minimum uit de bus was gekomen,
zodat er geen aanleiding tot correcties
is. De regering heeft de lonen in de
overheidsdiensten met 2 pet. verhoogd
en in het najaar nog 2 pet. in het voor
uitzicht gesteld. Dat is volgens haar het
maximum, dat de economie kan verdra
gen. De vakbonden rekenen anders. De
verhoogde lonen van vorig voorjaar die
nen hun als uitgangspunt, zodat er om
te beginnen een correctie van ongeveer
6 pet. moet worden toegepast om er ver
geleken met zomer 1968 niet op achter
uit te gaan. Bovendien verwacht men
nog dergelijke prijsstijgingen, dat nog
eens 6 pet. de zaak voor de bonden rond
zou maken.
D. Yntema
beme op 5 maert 1883
to Koarnwert te breiden.
Inmiddels zijn allerlei theorieën ontstaan
over de vraag waarom eigenlijk de ver
zamelde socialisten zich zo fervent uit
spraken tegen de mogelijkheid, dat de
PvdA rond 1971 (bij de nieuwe verkie
zingen) nog eens gaat denken aan her
stel van de vermaarde rooms-rode coali
tie. Een interessante stelling is. dat en
kele slimme rode broeders welbewust
de KVP in de armen willen drijven van
de VVD om de kiezers duidelijk te ma
ken hoe conservatief de KVP-leiding
eigenlijk is. Men hoopt op die manier
het wat meer progressieve deel van de
KVP los te weken en binnen de rijen
van de PvdA of de te verwachten pro
gressieve concentratie te kunnen verwel
komen. Vraag is of zoiets kan lukken.
De kans van slagen zou nog aardig zijn
als de PvdA een aantrekkelijk alterna
tief zou zijn voor de mogelijk ontevre
den KVP-ers. Maar dat moet men, al
thans voorlopig, toch sterk betwijfelen.
De gang van zaken vorige week op het
congres van de PvdA geeft nu niet be
paald aanleiding om juichend van de
KVP naar de PvdA te hollen.
Het congres van de PvdA is er niet in
geslaagd de eenheid binnen de partij te
herstellen. Al kan men het aan de an
dere kant een succes noemen, dat men
tenminste heeft voorkomen, dat de PvdA
uiteenvalt in elkaar fel bestrijdende par
tijen. Dat is bereikt door de diverse
groeperingen beurtelings over de haren
te strijken en vervolgens af te kammen.
Zowel de gevestigde partijleiding als
Nieuw Links kregen forse opdoffers,
maar konden zich aan de andere kant te
vreden stellen met enige succesjes.
bonden een algemene staking is gehou
den, 24 uren volgens de opzet, maar het
werd al niet uitgesloten geacht, dat bij
succes enkele acties zouden worden ver
lengd. Het is voor de vakbonden ook
een gokje of de arbeiders al bereid zijn
een nieuwe strijd te beginnen. Op het
ogenblik van schrijven tasten wij over
het verloop van de staking nog in het
duister.
Sommigen verklaren het weinig toeschie
telijke optreden van de regering, die
niet eens aan hej beginsel van collec
tieve onderhandeling wil, uit berekening
van De Gaulle. Eind april zal er wor
den gestemd in een referendum, waarbij
administratieve decentralisatie en de wij
ziging van de Senaat van een politiek
vertegenwoordigend lichaam in een raad
gevend orgaan wordt voorgesteld onder
werpen, die op zichzelf de Fransman
weinig aanspreken. De uitslag zou men
dan ook meer moeten zien als een voor
of tegen De Gaulle. Naar verluidt, zou
den velen van plan zijn niet de moei
te te nemen te gaan stemmen. De Gaul
le zou daarom wat sociale onrust wil
len uitlokken om als vorig jaar weer
als het onmisbare bolwerk van de bur
gerij en de kleine man te kunnen op
treden. Het kan zijn, dat dit mede door
zijn hoofd speelt van de eerste orde is
bij hem toch het gevaar, dat de munt
van een te hoog prijspeil dreigt.
tegendeel dat er zoveel schilderach
tigs verloren gaan. Dwars door het
Plantsoen komt straks een riante weg
naar het nieuwe uitbreidingsplan Eek-
wert. De romantiek van het houten
bruggetje moet wijken voor de harde za
kelijkheid van beton en bakstenen. Mis
schien kan de boom op de voorgrond
gehandhaafd blijven, maar het is nog
zeer de vraag. Wij kozen deze foto,
op een mooie frisse maartmorgen, toen
weliswaar het ijs nog in de grachten lag,
maar het voorjaar zich onmiskenbaar
aankondigde. Iets van dit voorjaar
te verstaan gegeven toen hij zich in
een gesprek met een krant had uitgela
ten in een geest, die geheel tegen de
buitenlandse politiek van de regering in
druist. Hij kwam terug op zijn al oude
stokpaardje, dat een opheffing van de
NAVO en van het Pact van Warschau
het overwegen waard zou zijn, indien
daarmee de Duitse hereniging zou wor
den verkregen. Vooral Strauss, de mi
nister van financiën (CSU) oefende fel
le kritiek en zei te verwachten, dat
Heinemann zich van elke politieke in
vloed zal onthouden.
Dat Heinemann gekozen is, is terug te
voeren op de houding van de liberale
FDP, die zich nagenoeg eensgezind
voor Heinemann heeft uitgesproken
met waarschijnlijk de bijbedoeling om
aan te geven, dat de FDP na de verkie
zingen voor de Bondsdag aan bod is
voor onderhandelingen met de SPD
voor de vorming van een coalitie. Of
de SPD dat wenst, is een andere zaak,
maar het kan voor haar van belang zijn
dit te weten bij onderhandelingen over
de voortzetting van de coalitie met de
christelijke partijen, de CDU en de Bei
erse CSU.
Een foto ditmaal, die weinig commen
taar behoeft. Het zijn de prille ochtend
gloren, die scherpe contouren tekent aan
een knoestige stam en ranke bomen.
In de verte het pitoreske bruggetje over
de stadsgracht naar de volkstuintjes.
Bolswarders die van wandelen houden,
zo het Hoog Bolwerk langs, kennen dit
plekje wel: Het Plantsoen, romantische
naam voor wat we ook Af gegraven
Hoog Bolwerk” zouden kunnen noe
men. Hoe zeer ons ook de groei van
Bolsward na aan het hart ligt, ter har
te gaat het ons wel en dat is het
De Kamerfractie van de PvdA kreeg te
horen, dat het beleid in de Tweede Ka
mer best wat forser mag worden ge
voerd. Zelfs werd (met 1444 tegen 1186
stemmen) een motie aangenomen waar
in het beleid van de fractie ten aan
zien van de 225 miljoen extra guldens,
die de regering voor de NAto wil uit
trekken, werd veroordeeld. Deze motie
was afkomstig van Nieuw Links. Frac
tievoorzitter Den Uyl had tevoren ver
klaard, dat hij zich niet zo zenuwachtig
maakte omdat men eerst maar eens
moest aangeven wat de fractie dan wel
moet doen. Dat is gebeurd. De Kamer
fractie van de PvdA moet een hardere
oppositie voeren,
De heer Den Uyl
zoeken hoe.
Nieuw Links had,
van deze motie, nog geen reden om in
luid gejuich uit te barsten (al deed men
dat demonstratief wel). Bij de verkie
zingen van het nieuwe PvdA-bestuur
leed Nieuw Links een duidelijke neder
laag. Drs. Van Dam, door Nieuw Links
nadrukkelijk naar voren geschoven,
werd niet geaccepteerd als secretaris.
In het dagelijks bestuur van zes man
blijft de heer Van der Louw de enige
vertegenwoordiger van Nieuw Links. Ge
talsmatig had Nieuw Links na een
zeer verwarrende gang van zaken toch
nog het succes, dat in het voltallig be
stuur van eenentwintig personen liefst
negen vertegenwoordigers van Nieuw
Links zijn gekozen. Een andere tegen
valler (voor Nieuw Links) was, dat het
voorstel om partijfunkties en kamerfunk-
ties van elkaar te scheiden met grote
Bij de derde stemming, waarbij niet
meer de absolute, maar een enkelvou
dige meerderheid voldoende was, heeft
vorige week de Bondsvergadering in Ber
lijn de sociaal-democratische kandidaat
Heinemann, minister van justitie in het
huidige kabinet, tot nieuwe bondspresi
dent gekozen. Heinemann kreeg slechts
zes stemmen meer dan zijn chr.-demo-
cratische tegenkandidaat Schröder, die
nu minister van defensie blijft. De func
tie zelf is van geringe betekenis, dat is
Heinemann kort na zijn benoeming al
r V
aldus het congres,
zal nu moeten uit-
meerderheid werd verworpen. De nieu
we voorzitter, de heer Vondeling, blijft
Kamerlid, evenals secretaris-buitenland
Dankert.
Voor de nederlagen van Nieuw Links
was wel een directe verklaring. Op de
eerste dag van het congres onstond wre
vel over een redevoering van de voor
naamste vertegenwoordiger van Nieuw
Links, de heer Van der Louw. Hij ver
weet het partijbestuur gemis aan open
heid en een te geringe eigen visie op de
buitenlandse politiek. Bovendien vroeg
hij nog eens extra steun voor de mo
tie, die de afwijzing van de KVP moest
veroorzaken. Daarmee ging hij heel wat
verder dan de gemaakte afspraak. Hij
zou zich aanvankelijk beperken tot het
onderstreken van de solidariteit tussen
Nieuw Links en Partij van de Arbeid.
Het bestuur van de KVP heeft geen
bezwaar indien openbaar wordt ge
maakt wat de Kamerleden van de KVP
nog meer doen dan Kamerlid zijn. (Al
zegt het KVP-bestuur niet wie die ne-
venfunkties dan openbaar moet maken).
Het bestuur meent, dat het vervullen
van nevenfunkties op zich nuttig is
voor Kamerleden omdat zij daardoor
een levend contakt houden met de al
ledaagse realiteit van het maatschap-
schappelijk leven.
Zoals bekend is het inkomen van de
leden van de Tweede Kamer verhoogd
met het doel hen ertoe te brengen mis
schien financieel noodzakelijke neven
funkties prijs te geven. Er is vanzelf
sprekend veel te zeggen voor de stel
ling, dat een Kamerlid in de eerste plaats
lid is van het parlement en niet bur
gemeester, voorzitter van een landelijke
organisatie of fabrikant. In zo’n situa
tie zal één van de twee funkties het
onderspit delven. In het verleden was
dat meestal het lidmaatschap van de
Tweede Kamer. Het argument van het
KVP-bestuur, dat nevenfunkties grote
waarde hebben voor het kontakt met de
maatschappij, lijkt minder sterk. Een
Kamerlid heeft zeker vandaag de dag
mogelijkheden te over om zich op de
hoogte te stellen van wat zich binnen
de maatschappij voordoet. Het
van nevenfunkties is juist dat hij dat
doet vanuit één gezichtspunt en dan nau-
waarnemer mag
Gevecht
Gedurende ’t weekeinde hebben Egypte-
naren en Israëliërs elkaar met artille
rievuur bestookt langs de bestandslijn
langs het Suezkanaal. Egyptische olie-
opslagplaatsen zijn in vlammen opge
gaan en de Egyptische opperbevelheb
ber is door een granaatscherf gedood.
Waarnemers van de Ver. Naties heb
ben gemeld, dat de Egyptenaren met de
beschieting zijn begonnen en men veron
dersteld, dat Nasser enige indruk wilde
maken op de in Kaïro vergaderende mi
nisters van Arabische landen, waarvan
er een aantal hem subsidies geven om
het verlies van de sluiting van het Suez
kanaal goed te maken. Er zijn berich
ten, dat Nasser meer geld van hen wil
hebben om zijn militaire apparaat uit
i n l-> r» n j r 1 n n
h.
