Europa, gisteren
morgen
Oud-president Eisenhower was naast
militair een goed politicus
Beernink wil gemeenten bundelen
-- A
- I
II
Lente
SWy'-'
fA J
VRIJDAG 4 APRIL 1969
108e JAARGANG No. 27
Verschijnt in: Bolsward, Baarderadeel, H onnaarder adeel, Hindeloopen, Wonseradeel, Workum
Tel. 2044 - Na 18.30 uur 2660 of 2335
STREEKBLAD VOOR WEST- EN ZUIDWEST FRIESLAND
x Y -
- i
Nasser: toestand
in het
midden oosten
nog explosief
Midden-Oosten
Spanje
KVP moppert nog na
De VVD staat op een
Pakistaanse leger grijpt in
belastingverlaging
zal ontwikkelen.
Vietnam
Gemeenten
'i.
»Y’ï
Advertentieprijs: 16 ct per mm
Ingez. mededelingen dubbel tarief
Contractprijs op aanvraag
welk probleem presi-
weer wat intensiever
wat de diepere zin van de afkondiging
ervan geweest is. Met de Ver. Staten is
op het laatste nippertje de overeenkomst
inzake de Amerikaanse militaire bases
in Spanje verlengd.
Spanningen in Engeland
Terwijl de Engelse premier Wilson in
ïïgeria was voor besprekingen (geen
De winter is nu toch voorbij,
de bloemen en de planten komen
uit hun winterslaap, weer blij
te voorschijn om hun pracht te tonen
Abonnementsprijs f 3,75 p. kwartaal
(bij vooruitbetaling)
Giro 887926
Verschijnt
DINSDAGS en VRIJDAGS
Uitg. A. J. OSINGA n.v., Bolsward
Administratie- en Redactie-adrea:
Marktstraat 13
(05157)
Bolswartls Nieuwsblad
Of men nu in een stad, stadje, dorp of
ergens anders woont, geen twee men
sen zien hun omgeving op dezelfde wij
ze. Twee amateurfotografen zagen „De
stad waarin wij wonen” dus iéder op
zijn eigen manier. De amateur Kersber
gen uit Delft laat ons iets zien wat een
driehonderd jaar geleden modem was,
zijn collega-kieker H. Tant uit Amster
dam brengt in beeld wat wij nu bouwen
en groeperen tot steden van morgen.
Sterker dan ooit in alleen maar woor-
werd nadrukkelijk gezegd zonder dat
dat behoeft te overtuigen), moest bij
tussentijdse verkiezingen de Labourpar-
tij weer een forse teruggang incasseren.
Men kan nu spreken van een verschui
ving van ongeveer 15 pct. ten gunste van
de conservatieven, hetgeen de huidige op
positiepartij een overweldigende over
winning zou bezorgen, indien nu verkie
zingen werden gehouden. Bovendien zijn
er in het kabinet enkele scheurtjes waar
neembaar, nu Callaghan, de minister
van binnenlandse zaken, op een ver
gadering van het partijbestuur gestemd
heeft tegen een plan om de vakbonden
wat meer in het gareel te brengen. Cal
laghan, zo vermoedt men, probeert zijn
poasitie in de partij te versterken door
meer aansluiting bij de machtige vak-
bondsvleugel te zoeken. Dat zou hem dan
geen windeieren opleveren, indien La
bour na een verkiezingsnederlaag een
nieuwe leider zou zoeken.
Vlaanderen drastisch opnieuw in te de
len is op belangrijke punten gewijzigd.
In plaats van vijf grote komen er nu
acht gemeenten. Sas van Gent en Axel
blijven, hetgeen de minister eigenlijk
niet wilde, zelfstandig bestaan. ,„Als
de Kamer dit doet is het allerbelang
rijkste doel van de wet, één grote ge
meente in de kanaalstreek, niet be
reikt,” zei de minister. De Kamer deed
het toch. Met grote meerderheid werd
het amendement (afkomstig van de
KVP) aangenomen.
De madeliefjes klein en teer
met hartjes als goud zo geel,
Men ziet de pinksterbloemen weer,
zacht wiegend op hun steel.
deren als hinderpaal op de weg naar de
vrede. Het heeft echter niet ronduit neen
gezegd en dat zou erop kunnen wijzen,
dat het een hogere prijs wil bedingen.
Nog steeds zijn de vier grote mogend
heden het niet eens geworden over een
samenkomst ter bespreking van de kwes
tie in het Midden-Oosten. Er is een Rus
sisch plan en er is nu ook een Ameri
kaans plan, dat zou neerkomen op een
Israëlische aftocht uit de bezette ge
bieden op het Jordaanse gedeelte van
Jeruzalem na. Jarring, de bemiddelaar
van de Ver. Naties, is ook weer actief.
Hij heeft de desbetreffende regeringen
een aantal vragen voorgelegd, die er in
feite op neerkomen, of zij de diverse
punten aanvaarden. Voor de Arabische
landen zijn hierbij de beëindiging van
de oorlogstoestand en de vrije vaart van
Israël door het Suezkanaal de kernpun
ten, voor Israël de aftocht uit de bezet
te gebieden.
President Nasser van Egypte noemt de
toestand nog steeds explosief. Hij waar
schuwde in een grote rede eind vorige
week Israël, dat Egypte ook aanvallen
op burgerdoelen kan ondernemen, in
dien de Israëlische aanvallen op Egyp
tische steden langs het Suezkanaal blij
ven voortduren. Nasser Was nog steeds
niet bereid met Israël rechtstreeks te
onderhandelen, aangezien dat al een op
gave zou zijn. Vrede wil Nasser ook niet, bemiddeling in het geschil met Biafra
maar in het antwoord op de vragen van
Jarring wordt wel gesproken van een
Egyptische bereidheid de oorlogstoestand
te beëindigen, hetgeen dan niet formeel,
maar toch feitelijk vrede is.
Nasser was in zijn rede weer vol kri
tiek op de Ver. St., aangezien dat land
zich geheel op het Israëlische standpunt
stelt. Bovendien liet Nasser duidelijk we
ten niet gediend te zijn van een opge
legde regeling van het geschil.
Veel voortgang zit er niet in de kwes
tie, tenzij veel van dit alles de dekman
tel is van overleg achter de schermen,
waarvan evenwel niets in de openbaar
heid is doorgedrongen.
In Spanje is de toestand weer wat ge
normaliseerd. De sinds 24 januari be
staande noodtoestand is opgeheven, zon
der dat helemaal duidelijk is geworden
Minister Beernink (Binnenlandse zaken;
die aankondigde, dat op bestuurlijk ge
bied in Nederland veel moet verande
ren, heeft bij zijn eerste grote poging
daartoe wat forse klappen gekregen
van de Tweede Kamer. Het ministeriële
voorstel om de gemeenten op Zeeuws
AI is de winter nog zo sterk,
al is de storm druk aan ’t werk.
Wat kan het de lente deren,
de bloemen kunnen ’t wel trotseren.
De aarde ontwaakt, maar hoe!
Ze breekt en worstelt uit de boeien.
De bloemen lachen de hemel toe,
en gaan weer vol liefde bloeien.
A. d. J.
i
den is uit te drukken springt uit deze
twee samengebrachte foto’s de welhaast
dramatische ontwikkeling in de steden
bouw naar voren. Het contrast is nu
overal te zien, gisteren was het er nog
niet, morgen (wat later op de dag) is
het er niet meer .In het ene beeld
spreekt de bedachtzame rust tegen
woordig noemen we dat romantiek - van
eeuwen zander technologische dictatuur;
in het andere beeld staan de strakke lij
nen van doelmatig wooncomfort in
standaardmaten.
In het oude Delft de knusheid van huis
jes die zich om de mens voegden als
een oude overjas, in ’t nieuwe Amster
dam de door computers berekende ruim
telijke ordening waarmee ons „morgen”
muurvast staat, nuchter, zakelijk, func
tioneel en efficient.
Het is niet toevallig dat de Voorlich
tingsdienst van de Europese Gemeen
schappen in Brussel dit jaar als thema
voor hun internationale foto-, dia- en
filmwedstrijd de titel koos Europa, gis
teren en morgen.
Het is een onderwerp dat elke eigen
tijdse mens wel móet aanspreken, het
gegeven biedt ’n oneindige rijkdom aan
fotomotieven. Inlichtingen over deze bij
zonder interessante wedstrijd, waarvoor
grote prijzen beschikbaar zijn gesteld,
word op aanvraag gratis verstrekt door
de Stichting ter Bevordering van de
Amateurfotografie, Singel 32 te Am
sterdam.
In Vietnam, met
dent Nixon zich
heeft bezig gehouden, heeft Thieu, de
Vietnamese president, opmerkelijke din
gen gezegd. Hij verklaarde zich bereid
geheime besprekingen te voeren met het
Bevrijdingsfront, welke organisatie hij
kort tevoren nog geen aparte plaats aan
de onderhandelingstafel in Parijs wilde
toekennen. Maar Thieu schetste ook hoe
hij de toekomst van Zuid-Vietnam zag.
Er zou geen plaats zijn voor een com
munistische partij en het Bevrijdings
front zou als zodanig niet aan de ver
kiezingen kunnen deelnemen. Het is te
begrijpen, dat het Bevrijdingsfront hier
op niet geestdriftig heeft gereageerd.
Het noemde Thieus voorstel een manoeu
vre om de wereldopinie op Saigons hand
te krijgen en de communisten af te schil-
aangenomen. Ondanks de opmerking
van congresvoorzitter ir. Van der Pols,
dat dit „een onreglementair initiatief”
was. De liberalen zijn kennelijk geschrok
ken van de stevige politieke worstelpar
tijen op de bijeenkomsten van PvdA en
KVP en willen nu ook wat rimpelsver
oorzaken. Niet iedere liberaal kon daar
aan wennen. Kamerlid en propagandist
Vonhoff bulderde enige opmerkingen de
zaal in, waarop oude liberalen reageer
den met ..zachter, a.u.b.”
Op de algemene vergadering werd voor
en Wymbritseradeel.
het eerst een vrouw gekozen als voor
zitter van een grote politieke partij in
Nederland. Mevrouw Van Someren werd
met algemene stemmen benoemd tot de
nieuwe partijvoorzitster. Zij kreeg een
staande ovatie. „Ik wil niet de baas spe
len binnen de partij”, beloofde ze. „Als
een man dat doet vind ik het al irri
tant, maar een vrouw, die dat doet
vind ik afzichtelijk”. Mevrouw Van So
meren gaat als de nieuwe voorzitster
het laiid door om bij de VVD-afdelin-
gen nieuwe ideeën te verzamelen.
In haar rede waagde mevrouw Van So
meren zich ook prompt aan een aantal
forse politieke uitspraken. Zij keerde
zich tegen de „schijnprogressiviteit”, die
volgens haar hoogtij viert in sommige
kringen. „Ik vind dat net een instant
pudding. Alle ingrediënten liggen klaar,
je behoeft er alleen maar wat water
op te gooien.” Die ingrediënten zijn, vol
gens mevrouw Van Someren: „Een anti-
Amerikaanse houding, goedpraten wat
in de communistische landen ten opzich
te van de vrijheid wordt gedaan, anti-
koningshuis zijn en anti-Israël en nog
wat anti’s meer”. Zij noemde geen na
men, maar het was duidelijk wie me
vrouw Van Someren bedoelde. Voor de
Partij van de Arbeid had de liberale
partijvoorzitster evenals een dag eer
der haar fractievoorzitter, de heer Toxo-
In de binnenlandse politiek kenmerkte
Eisenhowers bewindsperiode (zelf bleef
hij meestal op de achtergrond) zich door
een tamelijk conservatief economisch en
sociaal beleid, zoals dat in Amerika van
een regering van zakenlieden te ver
wachten is. Teruggang van de economi
sche bedrijvigheid vergrootte de werk
loosheid.
De grote revolutie van deze periode was
evenwel niet een regeringsbesluit, maar
een uitspraak van het hooggerechtshof,
waarbij in 1954 diverse vormen van
rassendiscriminatie, o.a. gescheiden fa
ciliteiten bij openbaar vervoer en bij
onderwijs in strijd met de grondwet
werd genoemd. Dat was in 1954, en in de
periode van Eisenhower begon de vreed
zame strijd van de negers voor hun ge
lijke rechten langzaam op gang te ko
men. De uitbarsting volgde pas onder
zijn opvolgers, de Democraten Kenne
dy en Johnson, zoals ook onder hun
bewind de sudderende strijd in Vietnam
pas fel opgelaaid is.
Eisenhower was militair en had in de
tweede wereldoorlog de geallieerde lan
dingen in Noord-Afrlka en West-Euro-
pa geleid, een taak waarvoor hij door
zijn gave mensen samen te laten wer
ken uitermate geschikt was. Een aan
tal jaren is hij ook opperbevelhebber
van de NAVO in Europa geweest.
■i
j WW
Oud-president Eisenhower, Amerikaans staatshoofd van 1953 tot 1961, is zoals
reeds gemeld, na een langdurig verblijf in het ziekenhuis vorige week vrijdag
op 78-jarige leeftijd overleden. De laatste jaren heeft de populaire Ike herhaal
delijk hartaanvallen te verduren gehad, maar vrijdag weigerde het hart toch
definitief zyn dienst. Populair was Eisenhower, zonder dat hij in de geschiedenis
aanspraak zal kunnen maken op een vooraanstaande plaats. De heftige onvrede
van het Amerikaanse volk met de voortslepende oorlog in Korea en met de niet
zo geheel zuivere regeringspraktijken van de Demorraten van die periode bracht
generaal Eisenhower bij de verkiezingen van 1952 het hoogste ambt in de staat.
In vrij korte tijd maakte hij een einde aan de oorlog in Korea en zijn eerste
ambtsperiode werd op buitenlands gebied gekenmerkt door betrekkeUjke rust.
Zijn minister van buitenlandse zaken, Foster Dulles, beijverde zich ten zeerste
alle landen om Rusland heen in diverse bondgenootschappen onder te brengen
en dat beloofde de nodige garanties.
Ook de heer Schmelzer, fractieleider van
de KVP in de Tweede Kamer, mopperde
afgelopen weekeinde nog over de PvdA.
De KVP heeft het aanbod van de PvdA
afgewezen om op regionale bijeenkom
sten in debat te gaan. „Het konstruc-
tieve werk dat wij onder handen hebben
is belangrijker dan een dergelijke dis
cussie,” meende de heer Schmelzer. De
PvdA had juist verondersteld, dat de
KVP mogelijk bij het konstruktieve werk
(bedoeld wordt het opstellen van een
konsekwent vooruitstrevend program
voor de KVP) nog wat zou kunnen le
ren van sommige (niet alle) PvdA-ge-
dachten. De heer Schmelzer zei, dat de
PvdA nu eerst maar eens orde op eigen
zaken moet stellen. „Een eigen gezicht
tonen en een eigen beleidslijn ontwik
kelen”, vond hij.
De KVP-voorman wilde toch even boos
reageren op een uitspraak van de heer
Toxopeus op het VVD-congres als zou
den de christelijke partijen niet zo’n
erg duidelijke politiek hebben. „Hij ook
al?” Leek de heer Schmelzer te verwij
ten. „Zowel de liberalen als de socia
listen zijn onze concurrenten. Indien de
drie christelijke partijen er in slagen tot
samenwerking te komen, zullen er heel
wat Nederlanders zijn, ook in de PvdA
en de VVD, die besluiten op één van
de drie christelijke partijen te stemmen.
Daarom verwijt men ons onduidelijk
heid en conservatisme”, aldus de KVP-
fractievoorzitter. Hij vertelde, dat KVP,
ARP en CHU aan „nieuwe hoofdlijnen”
werken, dat spanningen binnen de KVP
normaal zijn, maar ook zeer vruchtbaar.
De heer Schmelzer sprak op het zgn.
Overijssels Appèl van de KVP.
De toenemende onrust in Pakistan en
met name in Oost-Pakistan heeft dan
toch, wat sneller dan verwacht, het leger
in het spel gebracht. President Ajoeb
die zich al eerder niet herkiesbaar ge
steld had als president, kondigde aan af
te treden en de macht over te dragen
aan generaal Yahya, de opperbevelheb
ber van het leger. Deze kondigde de
staat van beleg af en stelde speciale mi
litaire gerechtshoven in. Tot nu toe
lijkt het leger er goed in geslaagd de
bevolking te dben afzien van de relle
tjes waarvan Pakistan de laatste we
ken te lijden had. Generaal Yahya heeft
ook nog nieuwe verkiezingen in het voor
uitzicht gesteld, maar men moet afwach
ten hoe dit zich
Probleem is, dat de VVD deze verla
ging ziet als een afspraak, die destijds
bij de formatie van het kabinet De Jong
is gemaakt. Het was een van de voor
waarden waarop de liberalen met chris
telijke partijen in zee wilden gaan. Met
name de ARP ontkent, dat hierover een
kabinetsafspraak is gemaakt. Afpsraak
of geen afspraak de VVD wil nu gewoon
belastingverlaging. Op een voor de libe
ralen ongewoon scherpe toon eiste het
congres een belastingmaatregel. Een mo
tie daartoe werd met algemene stemmen
peus weinig goede woorden over. „De
heer Vondeling staat voor de onmoge
lijke taak om fundamenteel verschil
lende opvattingen binnen de PvdA on
der één noemer te brengen. Het lijkt
me reëel om voorlopig de PvdA als
serieuze regeringspartij af te schrijven.”
De VVD wil onverkort vasthouden aan de liberale eis om op 1 januari 1970 de
inkomstenbelasting te verlagen. Deze uitspraak kwam afgelopen weekeinde op
de algemene vergadering van de VVD in Groningen. Het gaat om een belasting
verlaging van rond negenhonderd miljoen gulden, zei de liberale belastingdes
kundige in de Tweede Kamer, de heer Portheine. De verlaging is bedoeld als
correctie op de invloed van de inflatie. De belastingtarieven stijgen sterker naar
mate de lonen omhoog gaan. Dat heeft voor de belastingbetaler een ongunstig
effect. AI eerder heeft de VVD aangedrongen op belastingverlaging. Het was
toen (vorig jaar), dat vooral de ARP zich sterk verzetten. Ook binnen de KVP
is geen overeenstemming te vinden over de verlaging. Dat de VVD nu onverkort
aan haar eis vasthoudt kan tot enige moeilijkheden binnen de regeringscoalitie
leiden.
Ytle; Y
V-,
