Welvaart op weg
naar
uitvaart
i ft
Wie hoort nachtegaal nog zingen?
llllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllll
Ajax
Mutaties bij
Theodor us Niemeyer
N.V.
Bevestiging en in
trede ds. J. v. d. Veen
13e
i;an de Martinytoer
teg;..- j
Z
z
z
z
z
z
z
z
e
STREEKBLAD VOOR WEST- EN ZUIDWEST FRIESLAND
-
r
DINSDAG 3 JUNI 1969
108e JAARGANG No. 42
Giftige stoffen bedreigen
leven van mens, plant
en dier
Mens werkt aan eigen ondergang.
Geen bordje
OER ALLE BOEGEN UN WIS
P.
Advertentieprijs: 16 ct per mm
Ingez. mededelingen dubbel tarief
Contractprijs op aanvraag
Abonnementsprijs f 3,75 p. kwartaal
(bij vooruitbetaling)
Giro 887926
Z
z
vo-
een
en algen op boomstronken is een dui
delijk teken dat er iets mis is. De lucht
verontreiniging heeft bedenkelijke vor
men aangenomen.
De natuur zendt aan alle kanten nood
signalen uit: „Mens pas op! U bereidt
uw eigen ondergang voor!”
Er is iets aan de hand!
„Hoe bewaren wij het nationale weide
landschap met zijn wijde horizonten, hel
dere sloten, nog bewoond door vissen,
salamanders en kikvorsen, bloemenrij-
Ajax-veteranen
opgewekt en fit,
deden ’t zwaarst examen,
woensdag, in Madrid.
De supporters kwamen
bij duizenden op.
Kan het toch bestaan en
Ajax aan de top?
Ajax de Cup-glorie
als landskampioen?
Nationaal victorie.
Is het echt te doen
Vele optimisten
zongen ’t hoogste lied,
tot ze zeker wisten
Ajax haalt het niet
Verschijnt
DINSDAGS en VRIJDAGS
Uitg. A. J. OSINGA n.v., Bolsward
Administratie- en Redactie-adrea:
Marktstraat 13
TeL 3044 - Na 18.30 uur 2660 ot 2335
(05157)
heid. Wij dienen er acht op te staan.
Wij rijden immers ook niet door het
rode knipperlicht van een spoorwegover
gang!
Ajax uit de gratie?
Nee, elk weet hoe 't zit:
loflijke prestatie
woensdag, in Madrid.
’t Klonk uit duizend monden
Namen houden klank.
Ze deden wat ze konden
Ajax hartelijk dank!
f
t
t
f
f
t
f
r
l
Bolswards Nieuwsblad
Wymbritseradeel.
De heer F. J. Tempel, adviserend lid
van de Raad van Bestuur van Unilever
NV, heeft, in verband met het feit dat
Theodoras Niemeyer NV zijn belangen
heeft uitgebreid tot gebieden Waarop
ook Unilever werkzaam is, in de op
vrijdag 30 mei gehouden Algemene Ver
gadering aandeelhouders van Theodo
ras Niemeyer NV medegedeeld, dat hij
besloten heeft zijn funktie als commis
saris bij Niemeyer neer te leggen.
Ter voorkoming van misverstanden stelt
de heer Tempel er prijs op te doen we
ten dat hij het met de diversificatie in
de voedselsector van Niemeyer geheel
eens is.
In de plaats van de heer Tempel is
vooralsnog geen andere commissiaris be
noemd.
In de plaats van de aftredende commis
saris mr. G. T. N. Burger is tot com
missaris benoemd de heer J. C. Bon-
sema, die wégens het bereiken van de
pensioengerechtigde leeftijd zijn funk
tie van lid van de Raad van Bestuur
heeft neergelegd.
De Raad van Commissarissen van Theo
doras Niemeyer NV is thans als volgt
samengesteld: drs. W. Schattinga, pre-
sident-comm., J. C. Bonsema, H. B.
Glyn.
Tenzy wij op korte termijn tot bezinning komen, zal onze welvaart straks in een
uitvaart eindigen. Want van alle kanten wordt onze beschaving bedreigd door
giftige stoffen. Het begint in feite al met uw eigen tuin, de weg waarover u
dagelijks loopt en de dijk langs, het kanaal waarin u wel eens vist. Wij worden
bestrooid, beblazen en bespoten met allerlei vergiften. Waar z(jn de margrieten
en korenbloemen, die vroeger in overmaat langs de wegen en dijken bloeiden
Waar z(jn de dotters en boterbloemen gebleven? Ze zjjn doodgespoten of ver
nietigd door de luchtvervuiling.
Wie hoort de Hollandse nachtegaal nog
zingen? Waar zijn de talrijke groene
waterkikkers gebleven De roofvogel-
stan-l gaat ernstig achteruit. Roofvogels
die met de uilen aan het eind staan
van een grote voedselketen, verzamelen
thans alle akelige chemische bljproduk-
ten van onze moderne samenleving,
Bolswardla 3B kampioen. Op de foto:
staande v.l.n.r.: trainer Rein Visser,
Hans Dykstra, Sjouke Hardenberg, Ger-
ke Terpstra, Abe Wynia, Peter Sprik,
Piet Dijkstra. Zittend v.l.n.r.: Jelte Lin
deboom, Steven Ruiter, Klaas ï-ammers,
Teake Nijdam, Corry Tymstra.
Dan de pleats seis foar oardel of twa
ton. Dan it bislach fan 40 kij mei jong-
fé, dat is wer 70 mille. Dan dé masines
en it reau, dat is ek 30 oant 40 mille.
As it in eigen pleats is, dan sit yn in
rinnend bidriuw in kapitael fan in heal
miljoen. By in hierdeboer is dat yn twa-
en forparten en it greatste diel komt
foar de eagner op, mar lykwols it moat
der allegear wêze, om oan ien boere-
hüshalding in bistean to forskaffen.
De boer, dy’t in jier as tweintich yn de
buorkerij sit, kin dat meastentiids noch
wol oan, mar foar de jonge, bigjinnen-
de boer is dit in swiere opjefte. Tomear
omt hy yn de measte getallen fuort
al bigjint mei mear fé en mear masines
as de bijierre boer, dy’t hy opfolget.
Hy wol ek och sa graech it alderwetske
spul hwat moderniiseare, mar de kosten
derfan binne hast net to biteljen. Dêr-
om sille hiel hwat boerebern, dy’t ek
wol aerdichheit oan in oar birop hawwe,
harren noch ris goed biriede moatte,
foardat hja harren fêst lizze yn it boe-
rebirop. Binammen as der mear jonges
binne yn sa’n hüshêlding moat der óp ’e
tiid tocht warde oan de takomst fan har
en net tofolle de klam lein wurde op
it gemak fan eigen wurkkrêften. Yn de
technyske en yntellektuele biroppen is
foar dyjingen mei in normael forstan
en in pear goede hannen oan it liif
folie makliker en mei folie minder jild
in goede takomst to birikken.
Yn dizze moannen moat oer dizze din
gen bislist wurde en it is in goede ried:
Sjoch it earst ris goed ünder eagen,
hwant foar jo en foar him hinget hjir
in bulte fan óf. Tj. de J.
N atuurbeschermin gs jaar
Wat is de plaats van de mens in de
natuur? In hoeverre is de mens afhan
kelijk van de natuur? Op welke wijze
beschermt de gevarieerdheid van de na
tuur de lichamelijke en geestelijke ge
zondheid van de mens? Niet alleen in
Europa, maar evenzeer in de meeste
andere delen van de wereld is dit pro
bleem duidelijk geworden. En hiervan
overtuigd heeft het Comité van Minis
ters van de landen, aangesloten bij de
Raad van Europa besloten het jaar 1970
uit te roepen tot het Europese Natuur-
beschermingsjaar. Alle mogelijkheden tot
beschrming van de natuur in de ruim
ste zin: land, lucht en water, moeten
worden onderzocht en aangepakt. En dit
moet gebeuren in internationaal over
leg, omdat lucht- en watervervuiling
zich door geen douane laat tegenhou
den. Al geruime tijd geleden werd door
de staatssecretaris van het Ministerie
van Cultuur, Recreatie en Maatschap
pelijk Werk, mr. H. J. van de Poel, een
Nederlands Comité ter Voorbereiding
van het Europese Natuurbeschermings-
jaar 1970 ingesteld. Dit comité koos als
nationaal thema „natuurbehoud in een
dichtbevolkt land”.
waaronder de land-, bos- en tuinbouw-
giften. Onder deze vogels treedt de eer
ste sterfte op, waaraan andere orga
nismen de mens inbegrepen ten
gronde kunnen gaan. Waar die
gelstand dus achteruit gaat, gaat
rood waarschuwingslampje branden. Een
ernstige waarschuwing voor de mens-
Natuurbescherming is thans geen lief
hebberij meer van lieden a la Prikke-
been in kniebroek en sandalen, die er
op uit trokken om zeldzame plantjes
en vogeltjes te bestuderen. Natuurbe
scherming is bescherming van land, wa
ter en lucht tegen vergiftiging door de
afvalstoffen van onze geïndustrialiseer
de beschaving. Natuurbescherming is
bescherming van de mens de grote
„overwinnaar” van de natuur die
zichzelf ten gronde richt!
De laatste halve eeuw is de mens te
keer gegaan als een tornado. Op gro
te schaal heeft hij planten en dieren uit
gegroeid. Neem nu eens de zalmvis
serij. Omstreeks 1910 werden er op de
beroemde visafslag van Kralingse Veer
nog jaarlijks vijfentwintigduizend zal
men aangevoerd. Thans is er van zalm
visserij nog nauwelijks sprake. Het
Rijnwater is door afvalstoffen zo ver
vuild, dat zelfs de ziektekiemen in het
water te zien zijn om ons ziek te maken!
Ook het verdwijnen van korstmossen
Verschijnt in: Bolsward, Baarderadeel, Hennaarderadeel, Hindeloopen, Wonseradeel, Workum en
Matiging en voorzichtigheid in het ge
bruik van landbouwgiften als dieldrin
lindaan en kwikverbindingen, ook in de
tuin- en bosbouw en in het gewone huis
houden wordt dan ook ernstig aanbevo
len.
Het zijn echte gifstoffen waar het hier
om gaat, en ook in de landbouw zijn
zij voor honderd procent bedoeld om
te doden. Er staat echter geen bordje
b(j, wie er wel en wie er niet aan mag
sterven!
De gevaren van deze vergiten zyn nog
onlangs gebleken uit de roofvogelsterf-
te in Zeeland en uit de publikaties van
drs. H. J. Koeman van het Instituut voor
Veterinaire Farmacologie en Toxologie
van de Utrechtse Universiteit.
Het Comité Natuurbeschermingsjaar
heeft in dit kader besloten, behalve op
dit punt van voorlichting ook een prak
tische zaak bij de minister van kuituur,
recreatie en maatschappelijk werk aan
te bevelen. Er zal een interdepartemen
tale inventarisatie plaatsvinden van on
derzoekingen en andere activiteiten op
het gebied van de biosfeervérontreini-
ging. De verontreiniging dus van wa
ter, bodem en lucht, die een primaire
bedreiging vormt van het behoud van de
natuur en van het behoud van een ook
voor de mens leefbaar milieu.
ke hooilanden en grote vogelrijkdom?”
vroeg de voorzitter van het Comité Na
tuurbeschermingsjaar, professor dr. K.
H. Voous, zich onlangs af.
„Waar nog veel weidevogels zyn, is het
landschap gaaf en gezond, waar zij ont
breken is er iets aan de hand! Boven
dien is de weidevogelgemeenschap in
Nederland iets bijzonders. Nergens ter
wereld vindt men zo’n dichte grutto-,
kievit-, tureluur- en kemphaanbevol-
king als hier.
Waterland, onder de voet gelopen door
urbanisatie, industrialisatie en milieu-
bevuiling, herbergt een stukje landschap
en vogelfauna, dat in Europa zijn ge
lijke niet heeft. De Eempolder, door de
Gooise stoomwals bedreigt, is van even-
grote allure. Dat geldt ook voor over
eenkomstige gebieden in noordwest-Over-
ijssel en Friesland”. Er is dus nog na
tuur, maar laten wy er zuinig op zijn!
En om nog even op de roofvogels terug
fe komen: In geheel Éuropa zyn bin
nen twintig jaar deze vogels zeker tot
een tiende deel van hun populatlesterk-
te teruggebracht. Een groot verlies bin
nen de natuur en een niet mis te ver
stane waarschuwing voor de toekomst
van de mens.
Vi
Dy stean noch altyd foar de fraech,
hoe’t hja in ein meitsje kinne oan de
oerproduksje fan suvel en süker, dy’t
bergen jild kostet om se earne kwyt to
wurden. Dat rint yn de hünderten mil
joenen.
It is binammen Frankryk, dat mei de
hurde kop yn dat milieu hyltyd wer
mear nimt as syn part en op alle ma-
nearen syn boeren mear bitellet as de
oaren. Mar wol op kosten fan dy oa
ren. Soe men yn it EEG gebiet earlik
De forkiezingen yn Frankryk, dy’t snein
halden binne, wurde mei greate bilang-
stelling folge. Ek troch de minsken yn
de lanbou. Hwant nou’t de Gaulle fuort
is, libbet de hoop wer op, dat Frank
ryk net langer de opnimming fan Inge-
lan blokkeare sil. En de EEG kin in
bytsje better waer grif wol brfike. It
plan Mansholt hat in bulte oeral hel
le, mar as it op ütfiering oankomt,
bliuwt it by moaije wurden. Ik fyn dat
ek net slim, hwant foar üs boeren, hjir
yn dizze hoeke, siet der ek gjin reëel
p jrspektyf yn. Hwat der goeds yn stie,
Zondag heeft ds. J. v. d. Veen uit Bor-
sele, zijn intrede gedaan als predikant
van de Gereformeerde kerk van Gaast-
Exmorra. In de morgendienst werd de
ze in de kerk te Exmorra bevestigd
door ds. M. P. v. Dijk, emeritus-predi-
kant te Nunspeet.
In de middagdienst deed ds. v. d. Veen
zijn intrede in het kerkgebouw te Gaast,
als tekst voor de prediking had deze ge
kozen: Exodus 3 vers 14b: „Ik ben
heeft mij tot u gezonden.
Na afloop Van de dienst voerden ver
schillende sprekers het woord. De heer
S. Ybema uit Allingawier heette de pre
dikant en zijn gezin namens de kerke-
raad en gemeente harteiyk welkom, u
bent tot ons gekomen als een Herder.
Namens de classis Bolsward en als con
sulent vöerde ds. E. J. Baljet uit Wons
het woord. U bent verzeild geraakt in
een mini-classis, maar ook hier ligt een
maximum aan werk voor u. Burgemees
ter A. Oosterhoff uit Witmarsum, heet
te de nièuw-ingekómen dominee namens
de gemeenteiyke overheid welkom, en
wenste hem Gods zegen op zijn arbeid
toe.
Ds. M. P. V. Dijk uit Nunspeet, oud
predikant van Gaast-Ferwoude zei da*
ds. v. d. Veem een byzondere fyne ge
meente krijgt. Er heerst hier een goe
de onderlinge band, al hoewel het in de
ze tijd steeds moeilijker wordt om het
Woord te brengen, maar wijk niet af
naar links of recht, maar ga recht
door zea.
fèsthalde oan de grounslach, dat de pro-
dükten dér forboud waarden, dêr’t se it
goedkeapst produseard wurde, dan wie
der foar üs gjin kjeld oan ’e loft. Mar
it is yn de EEG ek al krekt as op de
wei.
In greate, swiere frachtauto twingt jou
folksweintsje wol de berm yn, as it
knypt. Dat moat jo ommers dochs for-
lieze.
Mei it bistriden fan de oerproduksje is
men jit gjin stap fierder. De iene wol
dit en de oare dat. Distribüsje per lên,
per gebiet, per boer, seit nümer ien.
It foer djür meitsje seit in oar. Lan
ta rekreasjegebiet meitsje seit in trêd-
de. De lytse boeren ütkeapje seit dr.
Mansholt. Mar der komt oan dizze
tiid ta neat fan op ’e hispel.
Foar de Fryske greidboer sit der neat
oars op, as to soargjen, dat hy op syn
bidriuw in kostwinning haldt. En dat bi
tsjut foar de measten it ienmansbidriuw
sa great to meitsjen, dat hy it oan kin
en safolle mooglik molke nei it fabryk
bringe kin. Bidriuwen fan 3540 kij,
mei ien man, komme der hyltyd mear.
Wol moat dan de leanwurker en de bi-
driuwsforsoarger by nou en dan by-
springe, mar dan stiet hy aerdich sterk.
Alteast as der net tofolle jild oan rinte
en ófbitelling komme moat. Hwant elk
jier groeit de kapitaelbihoefte by de
boer. It is linkendewei in kostwinning
wurden, dy’t ien fan de alderdjürste is.
Tink mar ris, hwat der allegear oan ka
pitael nedich is om oan ien boerenhüs-
halding brea to jaen. Earst 70 pounsmiet
lan, dat is op itheden al in kwart
miljoen.
EERSTE VAK VAN BAAN-
VERDUBBELING AFSLUITDIJK
MORGEN OPEN
Morgenmiddag om vier uur zal de mi
nister van Verkeer en Waterstaat drs.
J. A. Bakker het eerste wegvak van
de baanverdubbeling op de Afsluidijk
n.l. het gedeelte van Kornwerderzand
naar Breezanddyk voor het verkeer
openstellen. Dit loopt over een afstand
van plm. zeven kilometer. Ook het ge
deelte westelijk van Breezandijk tot voor-
by het monument nadert zyn voltooiing.
(foto L. Spljksma)
wisten wy al en de monsterbidriuwen ha
wy noch ekonomysk, noch sosiael for-
let fan. Lit üs mar stil trochgean mei de
evolüsje, dy’t al den dei op de pleatsen
to sjen is. Mear produktyf fé modernere
bidriuwsgebouwen, wurksparjende masi
nes, fikse en by de groun oanpaste bi-
mesting, optimale foerwinning op it ei
gen bidriuw en winterdeis op de pro-
duksje birekkene fuorderlj, dat binne
reële punten, dêr’t in boer him op syn
bidriuw op üt leit en lizze moat. Der-
neist sil hy mei syn kollega’s triuwe
en driuwe moatte om de forwurkings-
en öfsetkoöperaesjes greater en sterker
to meitsjen. Dér kin jit hiel hwat barre
op dat gebiet. Ek by de oankeap fan
bidriuwsmiddels is de ideale tastan noch
lang net birifct. It is foar Fryslan tige
jammer, dat de fusy mei Grins en Drinte
Ófknapt is, mar wy hoopje, dat it mei-
dertiid dochs wer bisocht wurdt.
Dêrneist is it in wierheit as in kou, dat
de ynternasjonale gearwurking yn de
EEG fan tige great bilang is. Mar dat
moat de boer wol oerlitte oan de re-
gearing en de topminsken fan syn or-
ganisaesjes.
-
r
