ZAL MOSKOU LEIDERSPOSITIE HOUDEN?
Ontevredenheid bij KVP-jongeren
M
r p
Niets
Het mag
weer
Heamielrit
Greet Hettinga be
noemd in Flevo-
polder
kanjer en earner a
om ”t lijf
Tocht naar het licht
I
Tel. 2044 - Na 18.30 uur 2660 Of 3335
STREEKBLAD VOOR WEST- EN ZUIDWEST FRIESLAND
Verschijnt in: Bolsward, Baarderadeel, Hennaarderadeel, Hindeloopen, Wonseradeel, Workum en
F..
t I
SS. -// -
jjggg 7
108e JAARGANG No. 45
VRIJDAG 13 JUNI 1969
Wymbritseradeel.
Amerika trekt troepen
terug uit Vietnam
Het gevai-Cambodja
(Foto Fr. Dagblad)
Wereldconferentie in Moskou
Kritiek
Duidelijk succes
voor pnjsstop
p.
Belasting
Verzet
Prijzen.
Advertentieprijs: 16 ct per mm
Ingez. mededelingen dubbel tarief
Contractprijs op aanvraag
Zondag zijn op het eiland Midway In de Stille Oceaan president Nixon van de
Ver. Staten en zijn Zuidvietnamese collega president Thieu bijeen geweest. Naar
het grootste gedeelte van het gesprokene kan men raden. Dat betreft ongetwijfeld
de politieke aspecten van de Zuidvietnamese kwestie, die president Nixon in zyn
rede van 14 mei aan de orde had gesteld. Nixon had zich toen bereid verklaard
elke regering in Zuid-Vietnam te aanvaarden, die zou zjjn voortgekomen uit de
vrije keuze van het Zuidvietnamese volk. Daarmee bedoelde hij ongetwijfeld ook
een coalitieregering met de communisten, H’aarvan president Thieu officieel nog
niets wil weten.
iasche gevechtsactiviteit. Maar over de
politieke regering heeft men nog niets
gezegd.
In het algemeen heeft men wel waar
dering voor de snelle, voortvarende ma
nier waarop de beschikbare archieven
zijn doorzocht. De nota geeft een over
zicht van honderden incidenten, die zich
in het voormalig Nederlands Indië heb
ben voorgedaan. Het aantal excessen,
dat in de beschikbare archieven is ge
vonden en in de nota weergegeven, is
waarschijnlijk groter dan velen hadden
verwacht. Volgens de regering is er ech
ter geen sprake van systematische ac
ties.
ook weer hersteld. Maar nu Cambodja,
dat met Irak, de Soedan en vorige week
ook Syrië het Oostduitse regime erkend
heeft. Deze laatste drie landen leveren
geen problemen op, omdat zij een aan
tal jaren geleden, toen Bonn de betrek
kingen met Israël opnam, met Bonn heb
ben gebroken. Kiesinger wilde door ver
breking van de banden met Cambodja
een voorbeeld stellen, Brandt wilde het
bij een uiting van teleurstelling laten.
Vele uren is vergaderd, terwijl geruch
ten de ronde deden, dat het Kiesinger
erom te doen was in verband met de
verkiezingen in september de socialist
Brandt nu een nederlaag te bezorgen,
zoals hij de socialistische minister van
economische zaken Schiller, die de mark
in waarde wilde verhogen, zijn zin niet
heeft gegeven. Kiesinger is tenslotte te-
ruggékrabbeld. De betrekkingen worden
niet verbroken, maar bevroren, wat zeg
gen wil, dat 'de ambassadeur, die nu in
Bonn is, niet naar de Cambodjaanse
Hbe^dstad zal terug keren. Verder zal
er bij iedere erkenning van Oost-Duits-
land naar de omstandigheden gereageerd
worden, een formule, die van de princi
pes niet veel meer overlaat.
Abonnementsprijs f 3,75 p. kwartaal
(bij vooruitbetaling)
Giro 887926
Verschijnt
DINSDAGS en VRIJDAGS
Uitg. A. J. OSLNGA n.v., Bolsward
Administratie- en Redactie-adre»:
Marktstraat 13
(05157),
Greet Hettinga, afkomstig van Bols-
ward, bunrtwerkleidster op Allardsoog
en in Gorredijk, gaat Opsterland verla
ten. Zij is met ingang van oktober be
noemd als opbouwconsulente in dienst
van de welzijnsstichting Oostelijk Flevo
land te Drenten.
Mej. Hettinga werkt sinds maart 1963
op het buurthuis Allardsoog. Toen in
januari 1966 in Gorredijk de stichting
Buurtwerk van start ging, kreeg zij de
leiding. Twee dagen per week was zij
werkzaam in Gorredijk.
Ze heeft in drie jaar veel tot stand
kunnen brengen, en Gorredijk zal haar
dan ook ongetwijfeld komen te missen.
Het bestuur van de stichting Buurt
werk beraadt zich nog over de opvolging
van Greet Hettinga.
De Tweede Kamer zou deze week een plan opstellen voor de behandeling van de
regeringsnota over de excessen van Nederlandse militairen in Indonesië. De
kans is groot, dat de kamer een speciale commissie zal instellen, die het rapport
nader moet bestuderen. Het lijkt waarschijnlijk, dat deze commissie nog al wat
tijd zal nodig hebben. Het is niet ondenkbaar, dat de parlementariërs nadere in
lichtingen Willen hebben en zullen gaan praten met betrokkenen, die nog in leven
zijn. Het debat in de kamer zou dan niet voor het eind van dit jaar plaatshebben.
De nota van de regering is niet ongunstig ontvangen.
De regering laat in de nota buiten be
schouwing wie de bestuurlijke en mi
litaire verantwoordelijkheden heeft ge
dragen voor eventuele misdragingen. De
nota verwijst naar de commissie voor de
vaderlandse geschiedenis, die over twee
jaren een rapport over Indonesië moet
uitbrengen.' De socialistische oppositie
leider, de heer Den Uyl, heeft inmid
dels laten blijken, dat hij met deze ver
wijzing nog geen genoegen neemt. De
PvdA-fractie zal nog nader bekijken
of dit wel de juiste methode is om de
bestuurlijke en politieke verantwoorde
lijkheden (en de militaire) vast te stel
len, zo heeft hij aangekondigd.
De regering geeft in de nota geen kom
pleet beeld van wat is gebeurd. De no
ta vermeldt wat men in korte tijd heeft
kunnen achterhalen. Opvallend is, dat
veel archieven militaire onderdelen spoor
loos zijn. Een deel van de Tweede Ka
mer is voorstander van een speciale Ka
mercommissie om daardoor de gelegen
heid te krijgen via andere wegen een
kompleter beeld te krijgen van wat in
Indonesië is gebeurd.
Mr. H. Schootstra hier in de Vierschaar
in gesprek met burgemeester J. M. A.
Mulder tijdens de opening van de ten
toonstelling. Zie voor het verslag pag. 1
He blad.
Het Bevrijdingsfront heeft de eis ge
steld, dat al voor de verkiezingen en
juist ter organisering van die verkie
zingen, een coalitieregering zou worden
gevormd. Maar daar hebben de Ameri
kanen nog niet van terug. Nixon had op
14 mei een internationaal orgaan voor
toezicht op de verkiezingen voorgesteld
en zijn minister van buitenlandse zaken
Rogers, heeft al laten doorschemeren,
dat dat toericht zou kunnen worden op
gedragen aan een gemengde commissie,
bestaande uit vertegenwoordigers van de
regering van Saigon en van het Bevrij
dingsfront.
Hiervan is niets dóórgedrongen in de of
ficiële verklaring, die president Nixon
heeft afgelegd. Daarin wordt alleen ge
sproken van het terugtrekken van 25.000
man Amerikaanse troepen, een gebaar,
dat de Amerikaanse oorlogsinspanning
vermoedelijk niet nadelig zaal beïnvloeden.
In totaal zijn meer dan 500.000 man
Amerikaanse troepen in Zuid-Vietnam.
Nixon zegt zijn besluit genomen te heb
ben op aanbeveling van president Thieu
en dat past in het programma om de
Zuidvietnamese troepen een groter aan
deel in de oorlog te geven. In feite is
Nixons besluit evenwel bedoeld als een
sein aan Hanoi en het Bevrijdingsfront.
Deze verlangen voor alles een aftocht
van de Amerikaanse troepen en zij wij
zen hierin een wederzijdsheid af. Nixons
besluit is te construeren als een zij het
gedeeltelijke eenzijdige terugtrekking,
die, en dat maakte Nixon ook duidelijk,
door andere kan worden gevolgd. In de
loop van augustus en ook later zal de
toestand dan weer onder ogen worden
gezien, dwz. dan zal warden gekeken, of
aan de genoemde criteria (en niet voor
waarden) voldaan zal zijn, n.l. voortgang
bij de onderhandelingen in Parijs en
een vermindering van de communis-
Een meerderheid van de KVP-jongeren
is niet tevreden met het optreden van
partijbestuur, fractie en regering. Dit
blijkt uit een onderzoek van het KVP-
jongerenblad Jongeren Voorop. Op de
vraag „bent u tevreden over de presta
ties van KVP-bestuur en -fractie” ant
woordt achtenzestig procent met „neen”.
Zestig procent van de KVP-jongeren is
voorstander van een CDU, waarin de
christelijke partijen samengaan. Op de
vraag wie na de verkiezingen van 1971
de KVP-fractie moet aanvoeren (in de
plaats van drs. Schmelzer) verzamelt
onderwijsminister Veringa (met 51 pro
cent) de meeste stemmen De heer
Schmelzer, op het moment fractievoor
zitter, krijgt slechts 21 prorent. In het
blad schrijft vice-voorritter Crijnen kri
tisch over „verklaringen, die overlopen
van vaagheden, onbeholpen presentatie
en het smijten met cliché’s”, waarmee
de KVP-leiding het dan weer even
kan doen.
Staatssecretaris Grapperhaus (belastin
gen) heeft onomwonden gezegd, dat hij
zal aftreden als de Tweede Kamer hem
zijp zin niet geeft. De staatssecretaris
(en zijn minister, de heer Witteveen)
willen de vennootschapsbelasting verla
gen van 46 naar 45 procent. Ook beleg
gingsfondsen moeten voortaan het volle-
pond aan vennootschapsbelasting beta
len. De regeringspartijen in de Tweede
Kamer leken het hier aanvankelijk niet
mee eens. Zij dienden voorstellen in om
het tarief op 46 procent te handhaven
en om de beleggingsfondsen te vrijwa
ren. De heer Grapperhaus noemde dit
onaanvaardbaar. Waarop de indiener
van de voorstellen, de heer Notenboom
(KVP) haastig naar voren kwam om
te verklaren: „Nu we gesteld zijn voor
deze keuze, kiezen we van harte voor
de staatssecretaris”. Staatssecretaris
Grapperhaus stelde daar toch wat te
genover. Bepaalde beleggingsfondsen
met een duidelijk sociaal doel (zoals de
fondsen van de vakbeweging) krijgen
een uitzonderingspositie op het punt van
de vennootschapsbelasting.
Bolswards Nieuwsblad
periode de prijsstijgingen juist het
hoogst waren. In de eerste vijf maan
den van dit jaar zijn de kosten van
levensonderhoud gemiddeld zeven en een
half procent hoger geweest dan vorig
jaar. Voor geheel 1969 rekent minister
De Block nu op een prijsstijging van
zeven procent.
Na twee maanden lijkt de mogelijkheid
aanwezig om de prljsstop iets af te
zwakken. Vanuit het bedrijfsleven wordt
stevige pressie op het ministerie uitge
oefend om ontheffingen van de prijs
maatregel te verlenen. Met name de me
taalindustrie zegt het moeilijk te heb
ben door de gestegen prijzen op de
wereldmarkten, die op het moment niet
mogen worden doorberekend.
Oriënteringrit voor auto’s, motoren en
brommers op zaterdag 28 juni om half
drie. A- en B-klasse.
Naast de „Hollandia-wisselbeker” zijn
er voor beide klassen prachtige sport-
prijzen.
Start vanaf half drie bij hotel „Het wa
pen van Wonseradeel”, Harlingerstraat.
Vóórinschrijving tot vrijdag 27 juni 6
uur mogelijk bij de uitzetter der rit:
J. S. H. van der Meulen, Gabbemastraat
8. telefoon 2104 (b.g.g. 2473).
Een uittreksel uit het reglement treft
u een dezer dagen aan in dit blad.
Deze rit hoort bij de evenementen van
de Heamielwike en staat onder auspiciën
van M.A.C. „J. C. Visser te Sneek.
Met een zucht van blijdschap hebben
vele hengelaars hun spullen uit de kast
gehaald. Zijn de haken scherp? Is het
schepnet niet verteerd? Draait de werp-
molen nog soepel? Dan zijn we klaar.
Mensen die anders niet uit hun bed te
branden zijn, staan zomaar op een vrije
zaterdag op om vier uur! Op een tijd
stip dat ze anders van de wereld niets
weten.
Ze kleden zich in groene rubberlaar
zen en plastic jekkers en ze gaan er
op uit in wankele bootjes, ondanks de
gestaag vallende motregen. Ze eten een
koud kippeboutje en- turen naar de dob
ber of alle geluk in de maatschappij
daar vanaf hangt. En thuis of bij de
borreltafel vertellen ze welke kanjers
ze verspeeld hebben. „Pal voor ik het
dier in het net had, brak mijn simme
tje met haak en dobber er vandoor,
het moet er een geweest zijn van min
stens 35 cm.” en zijn handen gaan min
stens vijftig centimeter uit elkaar om de
miniatuurhaai aan te duiden. Natuur
lijk, het zal best waar geweest zijn en,
is het niet waar, dan was het een mooi
verhaal. Handiger is de vent die een
camera meeneemt. Hij kan zijn vangst
fotograferen en ook de vangst van zijn
visvriend. En, is er niets gevangen, dan
kan hij de stille natuur en het wonder
van de zonsopgang fotograferen, dan is
hij zeker van een goede (foto)vangst.
Slimme jongens houden de vis, aan de
gestrekte arm even „naar de camera”
toe, dan lijkt het beest nog groter en
wordt een voorntje een snoekbaars, het
is maar een weet! Goeie hengelaars ech
te sportlui behandelen de vis voorzich-
Sig en zetten die na het fotograferen
meteen weer in het water terug. We be
hoeven ons in deze tijd toch niet meer
met de vangst om het opeten bezig te
houden. En een foto houdt het lan
ger uit, dan de best bereide vis.
De erkenning van Oost-Duitsland door
Cambodja heeft tot ernstige spanningen
in de Westduitse coalitieregering geleid.
Bondskanselier Kiesinger wilde, ge
steund door een belangrijk deel van zijn
partij, Cambodja hiervoor straffen door
de diplomatieke betrekkingen te verbre
ken. Dat zou in overeenstemming zijn
met de in 1955 geformuleerde Hallstein-
doctrine, volgens welke de erkenning
van Oost-Duitsland als een onvriende
lijke daad tegenover Bonn zou worden
beschouwd, waardoor de deling van
Duitsland bestendigd zou kunnen wor
den. Men hoopte met dat dreigement
vooral de Afrikaanse en Aziatische lan
den ervan te weerhouden Oost-Duitsland
te erkennen. Tot nu toe is dat aardig
gelukt. Maar toen enkele jaren geleden
Brandt als minister van buitenlandse
zaken toenadering wilde gaan zoeken
tot de Oosteuropese landen, zat deze
doctrine hem in de weg. Bonn betoog
de toen, dat men het de Oosteuropese
landen niet kwalijk kon nemen Oost-
Duitsland al erkend te hebben en dat
het belang Oost-Duitsland daar het ter
rein niet Volledig in handen te laten, een
afwijking van de doctrine wel gedoog
de. Zo werden de betrekkingen met Roe
menië hersteld, dat, evenals trouwens
Moskou, nu een Oost- en een Westduit
se ambassadeur heeft. De in 1957 met
Joegoslavië verbroken betrekkingen zijn
De prijsstop, die begin april is inge
voerd, heeft duidelijk succes. De prijs
stijging is in de periode april-mei tot
staan gebracht. Tussen half april en
half mei daalden zelfs de kosten van
levensonderhoud met 0,2 procent. Aldus
gegevens van het Centraal Bureau voor
de Statistiek (CBS). Het ministerie van
Economische Zaken wijst er trots op,
dat in voorafgaande jaren tijdens deze
Het is zeer de vraag, of Moskou op deze
conferentie zijn leidersrol bevestigd zal
zien, want niet alleen in de Oosteuro
pese landen is daar verzet tegen, voor
al naar voren gebracht door Roemenië,
maar ook in enkele Westeuropese com
munistische partijen. De Nederlandse
party heeft de uitnodiging zelfs niet
aangenomen, maar van de kwestie-China
niet zou worden aangeroerd, omdat dat
de interne kwestie van een communis
tisch land betrof. Doch Brezjnjew heeft
zich daardoor evenwel er niet van la
ten weerhouden een felle veroordeling
van China uit te spreken. Men moet
daarbij wel bedenken, dat de aan de Azi
atische grens van Rusland en China
soms ernstige spanningen heersen, zo
dat Moskou minder bereid is de zaak
van de zuiver ideologische hoek te be-
Tenslotte is de communistische wereld
conferentie dan toch in Moskou bijeen
gekomen, negen jaren nadat de vorige
was gehouden en zes jaren nadat
Chroesjtsjow, op het toppunt van zijn
macht, het initiatief had genomen tot
de bijeenkomst, die nu aan de gang is.
In de periode van Chroesjtsjow initia
tief begon het conflict met China steeds
fellere vormen aan te nemen. Chroesj
tsjow hoopte van een grote wereldcon
ferentie een veroordeling, eventueel een
uitbanning van China uit de communis
tische wereld te krijgen. Hij hoopte zo
de leidende rol van Rusland in deze com
munistische wereld te bevestigen.
Maar de tegenstand in vele andere com
munistische landen en partijen was bij
zonder groot. De meeste partijen vrees
den dat zo’n conferentie de onderteke
ning van een document waarin de er
kenning van Ruslands leiderschap de
eigen interne ontwikkelingen zou bemoei
lijken. In de loop der jaren zijn diver
se voorbereidende bijeenkomsten gehou
den en vorig jaar leek de zaak in kan
nen en kruiken; in november zou men
bijeenkomen, maar in augustus volgde
toen de overval op het zich liberalise
rende Tsjecho-Slowakije, die voor be
roering en uitstel zorgde.
Om deze overval goed te praten greep
Moskou naar de z.g. Brezjnjew-doctri-
ne, de stelling, dat socialistische en com
munistische landen het recht hebben in
communistische landen in te grijpen,
wanneer zij daar socialisme bedreigd
zien. Er is hier dus sprake van een
beperkte soevereiniteit, terwijl de sterk
ste wel zal uitmaken of het socialis
me bedreigd wordt.
zien. De Roemenen zijn evenwel niet
weggelopen, maar bleven ter plaatse
waakzaam.
Niemand is het overigens duidelijk wel
ke profijt Rusland zich van deze con
ferentie voorstekt
Progressieve studenten,
zijn in hun element en
maken vrij fors bekend,
het roer moet omgewend,
wij willen inspraak hebben,
en gaan ons vaardig reppen
Het vernieuwingsbedrijf
heeft, tot nu, niets om 't lijf.
Laat ons, te Wageningen,
een toontje hoger zingen.
Aanschouwelijk onderwijs,
baat meer dan luid gekrijs.
En daarom dames, heren
kom op, trek uit je kleren.
Een aardig tijdverdrijf
Protesteer, niets om ’t lijf.
Ja heus, als wij zo even
een blote show weggeven
vast dat dit fraaie naakt,
op de heren indruk maakt.
Ons optreden, natuurlijk
leert hen de les, figuurlijk
Jullie gepraat, geschrijf,
betekent niets om 't lijf.
Maar, ligt ’t in de bedoeling
verlangen naar afkoeling,
neem dan een frisse duik
in ’t water, wel zo leuk
als op een tafel springen
De show van Wageningen
heeft, dit staat buiten kijf
als protest, niets om ’t lijf.
’t Zijn geen Emmaüsgangers
Die gaan lopen
In de kortste nacht
Om die te dopen.
Neen; problemen hoopten
Van jaren her
De jeugd wil licht
Als van een ster.
Zo klaar, zo duidelijk
Dat ’t al omvat
Het zware dogma
Zijn zij zat.
Zij willen eerst
Elkander zoeken
Ook wie z(j zijn
Uit alle hoeken.
Belichting hier
Geloofsproblemen
Hie. is het geven
Of daar nemen.
Deez’ goede geste
Toont de jeugd
Laat ouderen delen
In uw vreugd.
