1
I
WAT DE RAAD TE BEHANDELEN KRIJGT
i!,l
rs
Fan de Marlinytoer
1
Bouwen
op de toekomst
BW
108e JAARGANG No. 52
DINSDAG 8 JULI 1969
WymbritseradeeL
1
k
Tel. 2044 - Na 18.30 uur 2660 Of 2335
1
STREEKBLAD VOOR WEST- EN ZUIDWEST FRIESLAND
Verschijnt in: Bolsward, Baarderadeel, Hennaarderadeel, Hindeloopen, Wonseradeel, Workum en
rJ
Verkoop industrie
terrein aan
de firma Nooitgedagt
Bijdrage restauratiekosten
Archiefverordening
Foto L. K. Mol
t
Verkoop eigendommen
i-
van
van
Foto L. K. Mol
Tj. de
Advertentieprijs: 16 ct per mm
Ingez mededelingen dubbel tarief
Contractprijs op aanvraag
Bij tuinman R. v. d. Schaaf aan de v. Schwartzenbergweg 26 in Hichtum staat
iets heel bijzonders in de tuin, nl. een Bereklauw. De latijnse naam hiervan is:
Heracleum Mantegazzianium. De Bereklauw behoort,tot de familie van de scherm-
bloemigen. Het is één van de grootste vaste planten in Nederland. De hoogte
van deze Bereklauw is pim. 2.50 m. De onderste bladeren hebben een doorsnee
van een meter. Op het ogenblik staat de Bereklauw in bloei. Het is een prachtig
gezicht, deze grote witte schermen te zien bloeien. Deze soort is afkomstig uit de
Kaukasus en komt hier niet veel voor. Als u hem wilt zien, even naar Hichtum,
de plant staat aan de hoofdweg. Op de foto het zoontje van de fam. v. d. Schaaf
bij de bloeiende plant.
Abonnementsprijs f 3,75 p. kwartaal
(bij vooruitbetaling)
Giro 887926
stellen de raad voor aan adressant een
bijdrage te verlenen van f 3.700,
In mei j.l. werden van de NV maat
schappij voor Industrie, Handel en Re
creatie Centra, voorheen fa. H. Lam-
mertsma te Bolsward aangekocht een 5-
tal huizen met erf en een erf aan het
Kleinzand. Het betreffende besluit is in
tussen door gedeputeerde staten goedge
keurd.
Verschijnt
DINSDAGS en VRIJDAGS
Ultg. A. J. OSINGA n.v., Bolsward
Administratie- en Redactie-adre»:
Marktstraat 13
(05157)
Bij genoemd raadsbesluit werd aan b.
en w. machtiging verleend tot eventu
ele afbraak van de woningen over te
gaan.
Door een tweetal eigenaren van aan de
gekochte percelen grenzende eigendom
men zijn benaderd over verkoop van de
grond zodra de woningen zullen zijn ge-
amoveerd.
Daar het niet waarschijnlijk is te ach
ten dat de vrijkomende terreinen in de
toekomst voor andere doeleinden zullen
moeten worden gebruikt komt het b. en
w. wenselijk voor, deze terreinen, nadat
afbraak van de oude woningen heeft
plaats gehad, te verkopen aan hen, die
hiervoor thans belangstelling blijken te
hebben, opdat deze de gronden kunnen
voegen bij de hun toebehorende erven.
B. en w. stelten daarom dan ook voor
aan de heren R. Dijkstra, Kleinzand 8
en M. Postma, ’t Laag 33 de grond te
verkopen.
DR. MARIS MARKET IN EIN OAN
IN ILLUZJE
De Jeropeeske Kommisje, dy’t, tinder lie-
ding fan dr. Mansholt, sokke ambitieuze
plannen hie om in ein to meitsjen oan
de oerskotten yn de lanbou, sit noch mei
de hannen yn it hier. De tiid om bislu-
ten to nimmen is al lang foarby mar it
bliuwt stil yn de direksjekeamer. De
molkprizen wurde yn it earstoan mar
gelyk litten, hwant men wit noch op
gjin stikken nei, hoe’t it moat en hoe’t it
km. Seis mei de miljarden, dy’t nedich
binne om de plannen fan de kommisje
üt to fieren, bistiet gjin inkele wissich-
Bols wards Nieuwsblad
Respectievelijk in 1955 en 1961 werd aan de N.V. J. Nooitgedagt en Zonen te Ijlst
door de gemeente Bolsward een tweetal percelen industrieterrein verkocht. Op
deze terreinen nl. aan de Franekerstraat zijn met het recht van opstal een tweetal
industriehallen gebouwd.
Genoemde N.V. heeft destijds verzocht de rond de twee gebouwen aanwezige
grond voor haar te willen reserveren. In 1965 werd optie verleend aan de N.V.
Nooitgedagt.
Ter voorkoming van rentebijschrijving is aan de gemeente jaarlijks een rentever
goeding betaald over de waarde van de grond.
Onlangs heeft de N.V. Nooitgedagt gevraagd de grond waarop optie is verleend
aan haar te verkopen tegen de destjjds overeengekomen prjjs. Van de zijde van
B en W bestaat tegen verkoop geen bezwaar en zij stellen dan ook voor tot ver
koop te besluiten.
Het pand Bagijnenstraat 11, waarvoor een subsidieaanvraag is ingediend. Links
de deur van de woning van de heer L. Canrinus, rechts van het pand, de woning
de heer Andringa en daarnaast nog juist een gedeelte van het trapgeveltje
Houben.
tekent hjirby oan, dat syn sifers alhiel
klopje mei dy fan de Amearikaenske
lanbou, dy’t sjen litte, dat „de vergro
ting van de bedrijven gepaard gegaan is
met verbetering in de teelttechniek,
met als gevolg een STERKE STIJ
GING fan de produktie, die nog steeds
voortduurt.”
Earme kommisje, earme dr. Mansholt.
It aei fan Kolumbus wie in geld aei,
der komt gjln pyk üt.
Ek de twadde stelling fan de kommis
je, dat de 2 miljoen greate boeren har
bidriuwen. rjuchtsje sille nei it forrin fan
de merk, dus fan de prizen, komt er by
dr. Maris net bést foarwei. Hy achtet
folie mooglik, seit hy, mar dat „2 miljoen
boeren zich vrijwillig naar produkt of
groep van produkten en binnen grote
landbouwgebieden zullen verenigen om
de verantwoordelijkheid voor het markt
evenwicht op zich te nemen en te reali
seren, ACHT IK EEN ILLUSIE!”
Sa bliuwt er fan de, mei folie tamtam
oankundige, plannen net folie mear oer,
hwant ek it ynkoartsjen fan de lanbou-
groun in bern kin dat idé wol opper-
je, hat noch gjin fuotten om to gean.
Sil it helpe, dan soe men de meast
produktive streken braek lizze litte
moatte, sa as de nije polders. Mar hwa
soe sokke plannen earnstich nimme?
It is dan ek gjin wünder, dat de Jero
peeske Kommisje der sa net ütkomt en
mei de hannen yn it hier sitten bliuwt.
Hwant mei illüzjes makket men gjin
ekonomyske polityk.
Boerderij Cnossenlaan 3 (D. Elzin-
ga) .In restauratie.
Door het bestuur van de Katrijn Epes-
stichting wordt de raad ter vaststelling
aangeboden een wijziging van de be
groting van de kapitaaldienst voor 1969.
Het op deze wijziging geraamde krediet
is bedoeld voor een restauratie van de
boerderij, verpacht aan de heer D. El-
zinga, gelegen aan de Cnossenlaan 3.
De toestand, waarin het bedrijfsgedeel-
te en de woning van deze boerderij ver
keren is uitermate slecht.
In een onderhoud met de pachter heeft
deze verklaard er de voorkeur aan te
geven zijn bedrijf te blijven voortzet
ten wat de consequentie inhoudt dat zo
wel bedrijfsgebouw als woning geheel ge
restaureerd moeten worden.
Het stichtingsbestuur heeft in overleg
met b. en w. contact opgenomen met
een aannemer, die dit soort werkzaam
heden regelmatig verricht en die heeft
verklaard de restauratie zodanig te kun
nen uitvoeren, dat het gebouw construc
tief weer voldoende degelijk wordt.
Stencilmachine Rehoboth lagere
school.
Het bestuur van de Rehoboth school
voor gewoon lager onderwijs, alhier, ver
heit, dat hja ta it doel fiere sille. De
kostbere en yngripen.de opromming fan
twatrêdde fan de boeren yn it EEG-
gebiet, sa as de Kommisje bipleite, is
nou yn diskusje en it is fan bilang de
miening to bihairkjen fan de direkteur
fan it Lanbou-Ekonomysk Ynstitüt, dy’t
yn it jierforslach: 1968 wiidweidich op
dizze saek yngiet.
Sa as men wit, sjocht dr. Mansholt in
greate oarsaek fan de oerproduksje yn it
bistean fan de lytse bidriuwen. En dy bin
ne der nochal hwat yn it EEG-gebiet.
F an de alterlytsten tusken ien en fiif
ha hat Nederlan 36 pet., België 38 pet.
Lüksemboarch 25 pet. West-Düsklan 41
pet., Frankryk 25 pet. en Italië seis
65 pct. It gemiddelde yn dizze seis lan-
nen is net minder as 46 pct. fan alle
lanboubidriuwen. Fan de twadde groep
dy fan 510 ha, dus ek lytse spultsjes,
komme der dan noch 21 pct. by. Fan
de trêdde groep tusken 10 en 20 ha.
binne der 19 pet. Dat wol dus sizze,
dat meimekoar 86 pet. fan de bidriuwen
lytser binne as 20 ha. Of om it noch
düdliker to sizzen, fan de seis miljoen
boeren yn it EEG-gebiet sille fiif mil
joen fordwine moatte fan har bidriuw,
hwernei troch kombinaesjes üt dy fiif
miljoen lytsen wer ien miljoen greaten
üntstean kinne, dy mei de ien miljoen,
dy’t noch great binne, de takomstige
boerestan ütmeitsje sille.
De kommisje hat yn ’t holle, dat in bou-
pleats 80120 ha wêze moat, in greid-
pleats tusken de 40 en 60 melkekij hal-
de moat. in mesterij 150-200 kij of 450-
600 bargen meste moat, wylst in htane-
zocht de raad om medewerking voor de
aanschaf van een eenvoudige stencilma
chine, zulks om deze te gebruiken voor
het vervaardigen van opgaven voor di
verse vakken.
Door inwilliging van het verzoek zul
len de aan het geven van lager onder
wijs te stellen normale eisen volgens b.
en w. niet worden overschreden, zodat
zij voorstellen de gevraagde medewer
king te verlenen.
buorkerij net minder as 10.000 hinnen
ha sil.
Foar dizze üntsagllke en kostbere om-
foarming hie hja twa biiangrike moti-
ven. Alderearst biweart de kommisje
dat it lytse bidriuw ien fan de greate
oarsaken is fan de oerproduksje. En op
it twadde plak binne dy lytse boerkes
net by steat it merkforrin (marktme
chanisme) to folgjen. As soasiael mo-
tyf komt der noch by, dat op sa’n
great bidriuw de wurküren en de frije
tiid folie better regele wurde kinne, to-
wyl ek it ynkommen rommer wêze sil.
Mei dizze léste motiven bin ik it wol
iens, mar dér giet it hjir net yn it foar-
ste plak om. It giet om de oerpro
duksje fuort to wurkjen, de büterberch
moat fordwine.
Dr. Mansholt hat sein, dat de lytse boer
twa melkekij haldt op ien ha mar de
greate ien kou op 2 ha. Ja, as dat wier
is, dan soe it fordwinen fan de lytsen
de molke drastysk biperke. En dan soe
dy kostbere operaesje sin hawwe. Mar
dr. Maris makket op groun fan hurde
sifers in eta oan dizze illüzje. Ut twa
restate ündersikingen blykt, dat de fé-
bisetting op moderne greate bidriuwen
like great is as op d e lytsere. Hja haw-
We by it LEI fan 19601966 neigien,
hoe’t de fébisetting forroun by forgrea-
te bidriuwen en de sifers wize üt, dat yn
pleats fan minder, mear fé per ha hal-
den waerd.
By de boupleatsen wie it foar de kom
misje noch slimmer. Dér wie it greate
bidriuw yntensiver as it lytse, d.w.s.
dat er per ha mear óf kaem Dr. Maris
In het belang van een efficiënter be
drijfsvoering voor de pachter is in de
restauratie tevens opgenomen een ver
groting van de capaciteit van de grote
veestalling, waardoor stalling van groot
vee op de deel niet meer noodzakelijk
zal zijn. Deze verbetering bedraagt on
geveer 10 pct. van de totale kosten van
restauratie.
Op dit niet grote bedrijf van 45 ponde-
maat drukken de restauratiekosten on
evenredig zwaar, maar toch is dit, fi
nancieel gezien, de voordeligste oplos
sing.
Het bestuur heeft bij een afschrijving
van 50 pct. per jaar op deze investering
en met de huidige rente op de kapitaal
markt, rekening houdend met enige ver
hoging van de pachten, een sluitende
begroting kunnen ontwerpen. Het ligt in
de bedoeling van de stichting, zodra ze
rechtspersoonlijkheid heeft verkregen,
wat op zeer korte termijn het geval zal
zijn, voor de financiering van deze kos
ten een lening te sluiten bij een nader
te noemen geldgever. Het afsluiten van
een lening zal moeten worden goedge
keurd door gedeputeerde staten, waar
bij van de zijde van de raad een ad
vies moet worden verstrekt.
B. en w. stellen voor een gunstig ad
vies te geven.
retaris van rechtswege beheerder van de
archiefbewaarplaats.
Het „oude” archief is openbaar. Het kan
in sommige gevallen wenselijk zijn, dat
de openbaarheid van stukken wordt be
perkt. Hiervoor is een regeling getrof
fen.
Na 100 jaar moeten alle stukken aan
de openbaarheid worden prijsgegeven.
Rest nu nog de aanwijzing van een ge
meentelijke archiefbewaarplaats. B. en
w. stellen voor hiervoor aan te wijzen
vier vakken van de kluis in de secre
tarie. Hier bevindt zich ook reevs het
oude archief, zoals dit indertijd is ge
ïnventariseerd door de heer W. H. Kei-
kes.
De heer S. de Vries te Bolsward ver
zoekt een bijdrage van de gemeente in
de herstelkosten van de gevel van het
aan hem in eigendom behorend en door
hem bewoonde pand Bagijnestraat 11.
Hoewel het pand niet voorkomt op de
lijst van onroerende monumenten zijn
b. en w. het met de Rijksdienst voor
de Monumentenzorg en de Prov. Friese
Schoonheidscommissie eens, dat de voor
gevel van een dusdanige allure is, dat
deze ta de huidige vorm moet blijven
bestaan.
De minister van cultuur, recreatie en
maatschappelijk werk heeft in de her
stelkosten een bedrag van f 12.341 sub
sidiabel verklaard waarin een bijdrage
wordt verleend van 30 pet. afgerond op
f3.700.
Algemeen wordt de regel gevolgd, dat
de gemeenten eveneens 30 pet. in deze
kosten verlenen, daar de gemeentelijke
uitgaven kunnen worden opgenomen in
de kostenfactoren voor de financiële ver
houding tussen rijk en gemeente.
B. en w. achten het juist voor deze aan
vraag deze algemene regel te volgen en
In 1918 is het archiefwezen in ons land
voor het eerst wettelijk geregeld. In
1962 kwam een nieuwe archiefwet tot
stand, die in werking is getreden op 1
mei 1968.
Hierbij is wettelijk voorgeschreven wat
onder archiefbescheiden moet worden
verstaan en zijn regelen gesteld, waar
bij zo veel mogelijk waarborgen moe
ten worden gegeven, dat de archiefbe
scheiden van de overheid bij die over
heid komen te berusten. Ook is de over
brenging van archieven algemeen en
meer dringend geregeld, terwijl de mo
gelijkheid is geopend omtrent de bouw
en inrichting van de archiefbewaarplaats
regelen vast te stellen.
In verband hiermee hebben b. en w.
een concept verordening samengesteld
overeenkomstig de door de Vereniging
van Nederlandse Gemeenten vast gestel
de richtlijnen.
De gemeentelijke archiefbewaarplaat
sen moeten worden beheerd door
een hoger of middelbaar archiefambte-
naar, die de titel draagt van gemeente
archivaris.
Wanneer niet een dergelijke ambtenaar
is benoemd, zoals in Bolsward, is de sec-
Schadeloosstelling pachter
Van het R.K. kerkbestuur te Irnsum
is onlangs een perceel weiland gelegen
aan de Leeuwardervaart gekocht gele
gen in het bestemmingsplan Eekwerd.
Dit perceel is voor de normale tijd in
pacht bjj de heer A. P. Tolsma te Bols
ward.
In verband met de voorbereiding voor
het bouwrijp maken van dit plan is het
wenselijk dat deze thans afstand van
de pacht doet, waartoe hij bereid is te
gen redelijke voorwaarden.
B. en w. stellen voor deze pachter een
schadeloosstelling toe te kennen.
Negen jaar is het nu al reeds weer ge
leden, dat er op de hoek Franekerstraat-
Hichtumerweg een bordje kwam te staan
met „Hier komt Garage Th. F. Bruin
sma”. Het punt was strategisch goed
gekozen. Groei zat er wel in, maar dat
de ontwikkeling zo stormachtig zou zijn
als deze ta feite is geweest, had nie
mand toen durven verwachten. Reeds
viermaal werd verbouwd. In Sneek
kwam een bloeiend nevenbedrijf. Er
kwamen dealerschappen. De nadruk
kwam op de autohandel. Wie ta de show
dagen de maandvoorraad van de DAF
heeft gezien (ruim 20 wagens gaan per
maand de deur uit) komt toch wel an
der de indruk. Natuurlijk is het met
een nieuw bedrijf eerst zoeken en tas
ten. Langzamerhand groeit het naar de
toestand, die ta de praktijk het meest
voldoet. Telkens zijn er verschuivingen
ta de koopgewoonten. Steeds worden
de service-eisen van het publiek hoger.
Garage Bruinsma, of officieel Garage
bedrijven Th. F. Bruinsma, houdt voort
durend de vinger aan de pols. Het be
drijf is genoeg elastisch om zich telkens
te kunnen aanpassen. Dit blijkt ook uit
de nu tot stand gekomen modernisering.
De shpwruimte is zeer vergroot. Naar
de werkruimten (plaats voor 4 repara
tiewagens tegelijk) is een nieuwe toe
gang gecreëerd. Links hiervan bevindt
zich de receptie. Voor de behandeling
van de vrachtwagens is een aparte afde
ling. Maar ook deze verbouwing is op
de toekomst gericht. Wie goed kijkt ziet
dat de achterwand van de showroom
van zachtboard is. „Een tijdelijke op
lossing”, lacht de heer Bruinsma fijn
tjes. Hij vertrouwt ons toe, dat er al
weer plannen bestaan voor verdere uit
bouw. Maar alles mag nog niet gezegd,
er moet ook nieuws over blijven voor lan
ter. Hoe dan ook, wat in het vat zit
verzuurd niet.