Gabe Skroar te <<ill||||||||||||llllllll|ll,,llllllllllllllllllll En de boer Gaesters Recreatie en natuur- Fan de Martinytoer bij ploegde voort Partijen platzak Illlllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllll STREEKBLAD VOOR WEST- EN ZUIDWEST FRIESLAND bescherming Les Baroques in dei fan hüs 'i 108e JAARGANG NO. 60 DINSDAG 5 AUGUSTUS 1969 Wymbritseradeel. Elementen van formaat Hwat hat üs hjoed to sizzen voor de dagrecreatie J.S. Piet üt Makkum W//7///W/ sa- Advertentieprijs: 16 ct per Ingez. mededelingen dubbel tarief Contractprijs op aanvraag Daar wendt hij de ploeg En, gaat weer terug! De paarden die trekken Langzaam en stug. De rug iets gebogen d’Ogen gericht Tot naar het einder Steeds komt in ’t zicht. De koppen hangen Hun lijven slaan De spieren spannen Onder het gaan. ’t Lied van de Arbeid Symbolisch in beeld Wij nemen het mee Al is het vergeeld. Verschtjnt DINSDAGS en VRIJDAGS Uitg. A. J. OSINGA H.V., Bolsward Administratie- en Redactie-adres: Marktstraat 13 Tel. 2044 - Na 18.30 uur 2660 of 2335 (05157) boer gemiddeld en it gesinsyn- Muyser, René Krijnen, Gerard Schoen aker, Raymond van Geytenbeek, Robin Abonnementsprijs f 3,73 p. kwartaal (bij vooruitbetaling) Giro 887926 ’t Loopt mis met de partijen want om goed té gedijen vragen ze steeds geer geld het kastekort onststelt Ze willen ’t graag eens wagen met hoofdelijke omslagen Omdat bij ’t doorsnee-lid de liefde niet diep zit matigen ze hun eisen De partijen vergrijzen Ze hebben hun tijd gehad Oud en der dagen zat En de boer hij ploegde voort Zoals dat bij Een landman hoort. Het is de kringloop Om het bestaan Zo is het geweest Steeds zal het zo gaan. Politieke partijen, ze kunnen listig vrijen vaak, om de kiezersgunst Het is dan echt de kunst leg als bestuurders-bazen de broodjes voor de glazen, die ’t mooist en het zoetst zijn. Het kan de proevers lokken deze gaan naarstig gokken Wij benne niet abuis Een verstandige keus. Maar als dan die partijen nooit een keer fors rammeien tegen een dichte poort kijken kiezers verstoord ’t begint er op te lijken, dat jullie niets bereiken Elk wacht met ongeduld belofte maakt toch schuld? Dat kan een kind wel snappen ga ons maar als lid schrappen Wij gooien (keus genoeg) ’t over een andere boeg. Gjin swierrichheit, sei de bakker hy makke it brea hwat lichter. Bolswards Nieuwsblad Woansdei 23 juli bin de alderen fan Gaest meielkoar op reis west. Der wie- ne mar leafst 10 auto’s fol. Foarman wie de lange Wierd Gietema. Se sizze yn Gaest dat ien fan syn fiere foar- alden sa lang wie dat dy yn ’e tild fan ’e süntfloed, dy hündert en fyftich dagen dat de wetter de oerhan boppe de ierde hiene, de holle krekt boppe wet ter halden hat. Foar de wierheit fan dit forhael kin ik net ynstean. Lang is Wierd yn elts gefal en as je acht jowe op ’e streken dy’t er ynsitte, siz je dy hat noch in süntfloed nedich. It hat oars wol hwat foar sa’n lange liedsman. Hy koe alles oersjen. Dochs koe er Klaes en Wiep mei Marten en Grietsje net fine doe’t wy dy nei Urk kwyt rekke wiene. Lokkich hat Klaes in soune make en goede noas en sa foun er üs wer yn Giethoorn, hwer’t wy lekker iten ha. Yn Urk wie folie foroare foun in aid fiskersman. As wy der eartiids ris west hiene en let thüs kamen, sa sei er, mocht ik jouns net by ’t wyf op bêd komme. Hoe mal hja ek mei my wie, hja wie noch banger foar al de flieën dy’t ik meinaem fan Urk. Yn Schokland ha wy it museum bisjoen en doe gong it nei Giethoorn foar it miel. It wie in DE FUOTTEN BY DE RULE HALDE Hoe bilangryk foar de Fryske boer ek de EEG-ünderhannelingen binne, hoe’t it him ek toloarstelt, dat de fêststelling fan de fé- en molkprizen al wer üt- steld is, it sil nou mits septimber wêze hy kin en mei him dêr net tofolle troch biynfloedzje litte. Syn earste taek leit op eigen hiem en yn eigen lan. Hwant hy kin oan dat oare mar och sa’n bytsje foroarje, dat moat hy via syn organisaesje oan de foarmannen oer- litte. Dat seit net, dat hy gjin bilang- stelling foar dizze yntemationale fragen De vaste commissie van de Tweede Ka mer voor cultuur, recreatie en maat schappelijk werk brengt eind augustus een bezoek aan het noorden des lands. Op 28 en 29 augustus is men in Dren te en Groningen en op 29 en 30 augus tus in Friesland. Op vrijdag 29 augus tus komt het gezelschap, dat bestaat uit een vijftiental Kamerleden, de griffier en de waarnemend griffier van de Twee de Kamer en een aantal ambtenaren van het Ministerie van CRM, in de namid dag naar Friesland, waar een bezoek wordt gebracht aan het hospitium „Blij- enhof” te Bergum van de zusters Fran- siscanessen. In hotel Lauswolt bij Beetsterzwaag wordt gedineerd en daar vindt 's, avonds een gedachtenwisseling plaats over recreatie en natuurbescher ming, waaraan van Friese zijde zal wor den deelgenomen door zowel ambtelijke als particuliere vertegenwoordigers uit de sector van de recreatie en natuur bescherming. Zaterdag 30 augstus bezoekt het ge zelschap ’s morgens het dorpshuis te Terhome, waarna met het Statenjacht en een motorboot een vaartocht wordt gemaakt via de nieuwe Heerenzijl en Akkrum naar Eemewoude. Daar wordt tot slot iets verteld over de toekomst plannen met betrekking tot dit water- sportcentrum. Wie hier denkt met een Franse groep te maken te hebben, komt bedrogen uit. Wie denkt met een gewone beatgroep te doen te hebben, slaat de plank ook mis. Les Baroques is een Nederlandse beatgroep, bestaande uit zes musici, die hun combinatie, maar dan in het Frans „de zonderlingen” noemen. tyd wer sil it syn taek wêze yn de om- stannichheden fan hjir en nou syn bi driuw sa goed mooglik to bibuorkjen. Der binne redens genöch dit nochris mei klam nei foaren to bringen. Alle deskundigen binne it hjir oer iens, dat de suvelposysje gjin inkelde reden jowt ta optimisme. It weijaen fan 40 miljoen kilo büter oan de üntwikkelingslannen lit düdlik sjen yn hokfoar minne situ- aesje dit kostlike produkt sit. Minsklik sjoen mei men it boerefolk gjin moai, ekonomysk waer ünthjitte, mar moat men harren attint meitsje op de kans, dat it geleidelik oan minder wurdt. Net sa as yn de tritiger jierren mei sterke priisfal, mar wol mei skraechwurk ge- lyk bliuwende molkprizen en aloan he- gere ünkosten. It lit him yn dizze tiid net mear tinke, dat de seis dielnimmers oan de EEG talitte soene, dat de prizen fan de lanbou en suvel weisakje soe ne. Derfoar sille de regearing-en fan dy lannen net ré wêze. Har nationael bi- lang by in reediike situaesje fan de agra riërs is dêrfoar fierst to great. Mar wol haw ik noed, dat yn it algemien it boe- rebidriuw mear yn ’e knipe komt as yn de foarbije jierren. Dêrom is it saek de tiid, dat it by goed buorkjen mooglik is om steviger yn de skuon komme to stean, oan alle kan ten to bi-nutten. Ien fan de léste publikaesjes fan it konsulintskip: Snits, kin üs derby tige fan tsjinst wêze. It is wol jammer, dat In de radiornlbriek „Mens en Samenleving” van woensdag 30 juli 1969 sprak de heer B. M. van Griethuysen, hoofd van de hoofdafdeling Openluchtrecreatie van het Ministerie van C.R.M., over „Een lelijk woord voor een mooie zaak: Elementen van formaat voor de dagrecreatie”. In 1966 heeft de regering als algemene achtergrond voor haar beleid op het gebied van de ruimtelijke ordening aanvaard de tweede nota over de ruimtelijke ordening in Nederland, een nota die bij de Staten-Generaal en de besturen van provincies en gemeenten grote belangstelling heeft gehad, waaraan ook de pers, radio en televisie de nodige aandacht hebben besteed maar die nu ook weer niet tot de meest gelezen geschriften in ons land is gaan behoren. Voor de ontwikkeling van de openluchtrecreatie Is het een uitermate belangrijk stuk. Immers in de nota is opgenomen de z.g. tweede structuurschets voor de ruimelijke ontwikkeling van de openluchtrecreatie in Nederland. Verschijnt in: Bolsward, Baarderadeel, Hennaarderadeel, Hindeloopen, Wonseradeel, Workum en maat zijn het grootste formaat dat we in de serie voorzieningen voor de dagrecreatie kennen. Het kleinste for maat is misschien wel de tuin bij uw huis in de stad. Daar geniet de stads mens voor een belangrijk deel al zijn recreatie. Zij die geen tuin ter beschik king hebben, kunnen niet ver van hun woning (hoop ik) terecht in het buurtpark of -plantsoen. Grotere delen van de stad, de wijken, hebben hun wijkpark, het zal in het algemeen van groter formaat zijn dlan het buurtpark en er zullen recreatievoorzieningen in getroffen zijn, die slechts voor een ge deelte in het buurtpark voorkomen. Van een nog groter formaa tzijn de stadsparken. Ze zijn bestemd voor een nog grotere groep van de stadsbevol king dan de wijkparken en zullen nog rijker voorzien zijn van allerlei moge lijkheden voor recreatie. Ik denk bij voorbeeld aan het Zuiderpark in Den Haag. Met het stadspark hebben we in de se rie van naar grootte en variatie van mogelijkheden opklimmende recreatie voorzieningen binnen de eigen stad de grens bereikt. Dan komen de mogelijkheden van gro tere omvang die zich buiten de stad bevinden maar toch op een zodanige af stand van bewoonde wijken dat zij van huis uit nog makkelijk te bereiken zijn. Al meer dan dertig jaar is het Amster damse Bos voor de Amsterdammers zo’n mogelijkheid. Op mooie dagen gaan ze er wel met zo’n 100.000 naar toe. En daar is ruimte voor want het Amster damse Bos is niet minder dan 900 ha groot. Als u dat niet veel zegt: meet u dan in de buurt eens een oppervlakte af van 100 bij 100 meter. Dat is dan 1 hectare. 900x zoveel en u hebt het Amsterdamse Bos. Een recreatiebos ge maakt op een plaats waar eens een polder was. Een aanvulling enerzijds ter tegemoetkoming aan de recreatiebe hoeften van de Amsterdammers, anders- zijds aan de natuur. Roeibaan, vijvers, speel- en sportvelden, een manege, kam peerterrein, fiets-, ruiter- en wandelpa den, een openluchttheater en kinder speelplaatsen maar ook een enorme va riatie aan planten, bomen en dieren. Weet a dat er meer dan 200 soorten vogels in het Amsterdamse Bos zijn waargenomen en niet minder dan 700 soorten kevers, dat er hazen, konij- sportvissers en waterspeelplaatsen voor de jeugd. Op het droge element denkt men aan toeristische autowegen met bijbehoren de parkeer- en picknickplaatsen, fiets en bromfietspaden, ruiterpaden en ma neges. Wandelpaden en dagcampings, modelboerderijen en kinderboerderijen, wildweiden en hertenkampen. Voor de natuurliefhebbers centra met bijzonde re flora en fauna. Musea en expositie ruimten. Maar ook volkstuinen, sport en speelvelden, golf- en midgetgolfba- nen, brommer- en skelterbanen, rol schaatsbanen en verkeerstuinen. Daaren boven verschillende vormen van hore- ca-voorzieningen, restaurants, kiosken, enz. Een opsomming als deze mag u niet de indruk geven dat de nieuwe ele menten grote pretparken zander meer zijn. Integendeel, gelet op de omvang der gebieden is het door het toepas sen van een juiste zonering mogelijk rust en stilte enerzijds en concentratie punten anderzijds te maken. De nieuwe gebieden zullen „elck wat wils” bieden. Want niet alleen zal er een grote va riatie zijn, de variatie zal ook rekening houden met speciale groepen: ook ge handicapten, kleuters en bejaarden zul len er op maat gesneden voorzieningen vinden. „Elementen van formaat voor de dag recreatie: misschien een lelijk woord, maar een mooi begrip!” nen, wezels, bunzings en visotters hui zen en marmotten, hamsters en aller lei soorten muizen? De egel en de sa lamander, de vleesmuis en de kikkers zijn er thuis! De gezellige mens en die stilte zoekenden komen er aan hun trek ken. Het is o.a. dit Amsterdamse Bos dat ideeën heeft geleverd toen onze pla nologen naar oplossingen zochten om in de toekomst te kunnen voldoen aan het verlangen van de stadsmens om er op uit te trekken, niet al te ver van zijn huis. Maar nauwelijks waren de eerste „ster ren” op de eerste structuurschets voor de ruimtelijke ontwikkeling van de openluchtrecreatie ingetekend of land schapsbouwers en recreatiedeskundigen storten zich op het probleem wat je nu wel allemaal zou kunnen doen als er nieuwe „Amsterdamse Bossen” zouden moeten worden ingericht. De resulta ten van hun gepuzzel zijn verrassend. In de eerste plaats was het verrassend dat bleek dat de ontwerpers van het Amsterdamse Bos een vooruitziende blik hebben gehad, waardoor de plannen vajn 35 jaar geleden ook nu nog volledig aanvaardbaar zijn. Wat wel veranderde was de lijst van afzonderlijke voorzie ningen die in zo’n groot element zou den passen. Niet verwonderlijk als we zien hoe ons recreatiepatroon de laatste jaren aanzienlijk gevarieerder is gewor den. Zoals ik u in het begin al zei: er zijn thans 11 elementen in voorbereiding met als kampioenen de recreatiegebieden Spaarnwoude tussen Amsterdam en Haarlem en Midden-Delfland tussen de Rotterdamse agglomeratie en Delft- Schipluiden. Toen ik u twee weken ge leden voor deze microfoon iets mocht vertellen over onze bossen noemde ik deze twee gebieden al even in verband met de uitgestrekte bossen die daar ge plant zullen worden. Laat mij nu eens iets nader ingaan op de strikt recrea tieve voorzieningen die we er mogen verwachten. Ik wijs er dan in de eerste plaats even op dat het recreatiegebied Midden-Delf land ongeveer twee maal zo groot is als het Amsterdamse Bos en dat van Spaarnwoude niet minder dan drie keer zo groot! Mijn gegevens ontleen ik aan het ontwikkelingsplan voor de open ruimte van Midden-Delfland dat vorig jaar is uitgegeven door de Stichting On derzoek Midden-Delfland en het rapport „Recreatiegebied Spaarnwoude” dat dit jaar is uitgegeven door de Stuurgroep Recreatiegebied Spaarnwoude. Aan de totstandkoming van beide rapporten is door het Ministerie van Cultuur, Recrea tie en Maatschappelijk Werk medewer king verleend. Welke mogelijkheden zullen deze gebie den in de toekomst de bewoners van onze dichtstbevolkte stedelijke gebieden kunnen bieden? Daar zijn voor de liefhebbers van het water jachthavens, starttorens, werven en hellingen, botenloodsen, verhuurin- richtingen. Zwemgelegenheden en ijsba nen, maar ook voorzieningen voor onze hawwe moat krekt oarsom mar al- organisaesje fan dizze tsjinst meibringt, dat it konsulintskip Snits fordwynt. Wy hawwe der folie weardefol materi- ael oan to tankjen en wy hiene greate weardearring foar dizze kundige en koartswilige konsulint mei syn bitüf- te meiwurkers. Hoe’t it wurk nou fier der regele wurde sil, moatte wy óf- wachtsje, mar better wurdt it grif net. Yn publikaesje no. 171 fine wy in tref lik oersicht oer de finansiële risseltaten fan it greidebldriuw yn dizze hoeke, werüt blykt, dat de flinke boer, dy’t seis de lea net sparret en syn bidiriuw mo dem oanpakt, in goed bistean hat. Sa heart it ek, net allinnich by de boer mar lyksa yn elts oar bidriuw. Yn it jier ’67-’68 koe de boer, eventueel mei ei gen krêften, gemiddeld op in bidriuw fan 70 pounsmiet 20.000 goune oan ar- beidslean fortsjinje. Dit wie dan it lean foar de boer en trochgeans fan ien soan. It is reedlik 8000 goune foar de mei- wurkjende soan to rekkenjen, dan bliuwt er foar de boer 12.000 goune oer. Der komt dan by de bidriuwswinst, it netto-oerskot, dat op dit type bidriuw gemiddeld op 4.500 goune kaem, sadat it ynkommen fan de 16.500 goune bidroech kommen 24.500. Hjir mei men lykwols bitinke, dat wol de bilêsting as de soarch foar de takomst üt dat ynkommen bitelle wur de moat. En beide dingen wage foar in boerehüshalding swier, hwant soe hy net hwat foarüt buorkje, hoe moatte dan ir. Brilman üs forlitte moat, omt de re-jde bern wer oan ’e gong komme. Ek spul om de auto’s kwyt to reitsjen, wy moasten noch al in eintsje rinne om üs doel to birikken en ’t wie sa waerm! Ien, net al to goed mear op ’e gong, waerd droegen as in paus op in draech- stoel. Hwat is der iten yn Giethoorn. De dümny hle er krekt de sneins der foar oer preke dat wy net mear hoege to fêstjen. Yn Giethoorn koene jo sjen dat dy preek ynslein wie. Mei de boat gie it werom nei de auto’s. In opmer king fan in tachtiger: Hwat in neaken minsken ju. Hy rekke mar net ütsjoen. Nei al it wetter fan Giethoorn ha wy de bosken fan Appelskea opsocht. Der ha broadtsjes fan ’e Gaester bakker mei hwat er tusken fan ’e Gaester slach ter üs nije moed jown foar de hwer- omreis. Fansels ha wy der wol hwat by hawn om it del to spielen. Gjin for- keard spul hear, der hoegde net ien yn in auto holpen to warden omt de skon- ken hwat slop wiene en alle chauffers koene de auto op ’e dyk hélde. Yn Ald- skoat rekken se dümny kwyt mei syn auto, mar by Snits kaem er hwer by de stoet. Se sizze dat er him mei sin for- stoppe halden hat omdat er eange dat de Gaesters him yn Aldskoat üt ’e auto smite woene om him mar hwer kwyt to reitsjen yn it plak hwer’t er fandinne kommen is. Dan wie men mar fan him óf „sil’k mar sizze, mei syn pleagerij. Halleluja it muzykkorps hat üs yn Gaest ynhelle. „Halleluja, lof de Heare, ’t kin forkeare hat doe blaest Ta lof fan Gaest. In pear punten fan it programma bin net ófwurke. Sa wie it de bidoeling dat er in swimwedstriid halden wurden soe tusken de twa Gaesters dy’t it langst op harren fet driuwe koene. Elts seach wol yn in bipaelde rjochting, mar nim- men doarst dy twa oanwize. Dan soene wy ek noch in praet- wedstriid hawn ha tusken de froulju. Der is ek neat fan kommen, hwant üs lange foarman seach wol yn dat wy dan fêst to let komme soene foar it reiske fan takom jier en it soe spitich west ha as dat dêrom net troch gean koe, De zes van Les Baroques zijn Frank hwant by libben en wolwêzen sil wy dan meielkoar neide moanne. A Bi - Die structuurschets is een kaart van ons land waarop met verschillende sym bolen is aangegeven waar bepaalde vor men van recreatie tot ontwikkeling kun nen worden gebracht in de komende 30 35 jaar. U kunt er op aflezen waar in het bijzonder aandacht moet worden be steed aan voorzieningen voor de z.g. dag recreatie en waar aan voorzieningen voor de z.g. verblijfrecreatie. „Dagre creatie”, recreatie die we met ons huis als uitgangspunt ondernemen. „Verblijfrecreatie”, recreatie met ons vakantieverblijf als centrum. In de ver klaring, die aan de kaart is toegevoegd vindt u o.a. een symbool in de vorm van een ster met als tekst: „elementen van formaat voor de dagrecreatie”. Goed tellende zult U 28 van deze ster ren, verspreid over ons land kunnen vinden. Ze zijn allen gesitueerd op pun ten in de directe omgeving van grote be volkingscentra en dan nog in het bij zonder daar waar de natuur ons maar weinig gelegenheid geeft om van onze dagrecreatie te genieten. Het zal u dan ook niet verwonderen dat er meer van die sterren stralen in het westen van ons land dan bijvoorbeeld op de Velu- we, dat er wel bij Groningen en Leeu warden een staat maar niet in de Ach terhoek. Ik moet u zeggen dat ik dat woord: „elementen van formaat voor de dagrecreatie” altijd maar een lelijk woord heb gevonden een dorre ambte lijke benaming. Maar hoe gaat ’t: als ambtenaar leer je met zo’n woord te leven, je vergeet de letterlijke bena ming en naarmate je er meer mee te maken hebt wordt de benaming een be grip. Dat begrip nu en daar gaat ’t om is verre van dor. Integendeel, van alle zaken op het gebied van de openluchtrecreatie die op het Ministe rie van Cultuur, Recreatie en Maat schappelijk Werk onder handen zijn, zijn die met betrekking tot de elemen ten van formaat voor de dagrecreatie het meest boeiend, het zijn voor ons de sterren in ons werk. Elf van de achtentwintig zijn er thans in voorbereiding en hoewel ze nog niet zo gloeien dat iedereen daardoor wordt aangetrokken, lijkt het nu toch belang rijk genoeg om u er eens iets meer van te vertellen. Sprekende over elementen van formaat voor de dagrecreatie moet ik beginnen er bij te zeggen dat ze van zeer groot for- moat in diel fan dat ynkommen rekke- ne wurde foar de aide dei, hwant mei de AOW allinnich wurdt dy net botte fleurich. Giet men nou de posten ien foar ien nei, dan blykt de opbringst fan de mol- ke sakke to wêzen fan 39.9 oant 39.3 sint per kilo, de opbringst fan it for- kofte fé wie praktysk geiyk (418 goune de ha, ynpleats fan 415 it jier tofoar). By in geiyk bliuwend bidriuw kaem der dus minder jild yn. Mar it ürlean fan de bitelle arbeidskrêften kaem fan 4.08 op 4.44 (ynklusyf de sosiale lésten) de foerkosten gyngen fan 471 goune nei 494 per kou, de hier fan 254 nei 278 de ha, it leanwurk fan 76 nei 89 goune de ha, de wurktüchkosten fan 231 nei 259 goune per ha en de hüshalding fan de boer koste krekt as üs eigen ek 7 per- sint mear. By in gelykbliuwend bidriuw wurdt it sop dus tinder. Gelokkich hawwe for- skate boeren kans sjoen troch mear fé en mear wurk har ynkomsten to for- greatsjen en sadwaende de balans wer yn it lykwicht brocht. Dat binne de bliuwers, likegoed by de sakelju as by de boeren. As de winst lytser wurdt. moat de omset forgreate wurde en net needsaeklike ünkosten kapt wurde. Bisykje de fuotten hwat steviger under it gat to krijen, it kin nou noch. Dy’t der mei wachtet oant it moatten wurdt, dy is to let, hwant bi- sunigjen üt earmoede snijt yn it eigen flels en bringt it bidiriuw noch fierder i efterop. j mm en

Kranten in de gemeente Sudwest-Fryslan (Bolswards Nieuwsblad, Sneeker Nieuwsblad en Friso)

Bolswards Nieuwsblad nl | 1969 | | pagina 1