GabeSKroar
Zondags ter kerke in kathedraal
van John Knox
Nieuw feuilleton
weer
llllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllll
IIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIH^
Liefde
Beiaard-
bespelingen
Fan de Martinytoer
De voetbal begint
te rollen
STREEKBLAD VOOR WEST- EN ZUIDWEST FRIESLAND
Geslaagd
Bromfietsers lagen
gewond op fietspad
’s
Op zoek naar een
nieuw bestaan
I
108e JAARGANG NO. 62
Naar het land van
doedelzak en tweed
Hwat hat
üs hjoed to sizzen
Hy is sa fluch as sjerp yn ’e winter.
A. de J.
Red.
MM?!®
Tj, de J.
Verschijnt
DINSDAGS en VRIJDAGS
Uiig. A. J. OSINGA n.v., Bolsward
Administratie- en Redactie-adres:
Marktstraat 13
Tel. 2044 - Na 18.30 uur 2660 Of 2335
(05157)
DE „GEINTJES” FAN JILDERT
ZUIDEMA
BELEVENISSEN VAN EEN
FRIES EMIGRANTENGEZIN
Het programma van de beiaardbespe-
lingen op donderdag 14 augustus 1969,
11 uur v.m. te Bolsward met de beiaar
dier Mar. Bruin, beiaardier van Naald
wijk en Zwijndrecht en organist van de
Immanuelkerk te Delft, luidt als volgt:
1. Preludium II, M. v. d. Gheyn. 2. So
nate, a. Preludio, b. Sarabande, c. Giga,
A. Corelli. 3. Drie oud-hollandse volks
liedjes: a. Allen die willen naar island
gaan, b. Komt vrienden in het ronden,
c. De vastenavond die komt an, (bew.
Mar. Bruinzeel). 4. Fantasie, A. L. Bi
gelow. 5. Drie liederen: a. Heidenröslei,
b. Der Dindenbaum, c. Frühlingsglaube,
Fr. Schubert (bew. Leen’t Hart). 6.
Intermezzo, Leen ’t Halt. 7. Fantasie
over Ned. volksliederen, Dick van Wil
genburg. 8. Improvisatie.
te Hindelopen een gezellige aanblik.
Rechts het rustieke wipbruggetje, met
daarachter de z.g. leugenbank.
Foto L. Spijksma
En diep in ons hart;
diaar legde de Heer,
de schoonste der gaven,
die der liefde,' terneer.
Als ’t zonlicht, dat neerstraalt
op arm en op rijk.
Zo dalen Gods gaven
op een ieder gelijk.
De liefde, die dit leven
Zo schoon maakt, zo rijk.
Hij gaf ze ons allen.
Als z’n kind’ren gelijk.
Niet slechts met gezangen
van welluidende klank,
maar met een leven van liefde
verkondigen w’onze dank.
een
ge-
Wymbritseradeel.
Alle wiken stiet yn de Ljouwerter Kran
te in stik fan Jildert Zuidema, dat bi-
nammen yn agraryske rounten drok lé
zen wurdt. As in iverige bij sammelt hy
rounom syn materiael en wit dat pikant
op te dissen. Hy haldt fan fariaesje en
forfeelt syn lêzers nea. Hwat hy al
docht, dat is argewaesje jaen oan de lju,
dy't it oangiet. En dat binne der nochal
hwat, hwant hy hat nocht oan ünnocht
en siket aloan om nije slachtoffers. It
leafst nimt hy auoriteiten op ’e hakke en
offisiële ynstansjes en struit dêrby mei
roddelpraet en ynsinuaesjes de lêzers san
yn ’e eagen. Fan de hündert lêzers is
der dochs faeks mar ien, dy’t alhiel op ’e
hichte is mei'de saek, de oaren tinke:
„Nou, nou hy seit it mar!”
En salang de Ljouwerter Krante dizze
preekstoel foar Jildert Zuidema biskik-
ber haldt, kin hy trochgean mei syn hea-
le wierheden, syn persoanlike oanfallen
en denigrearende oantsjuttingen en bi-
nammen mei syn ünfatsoenlike ynsinu
aesjes. Roddeirubriken wurde altyd drok
lézen.
Dizze wike wie it wer forgoed raek. It
gie oer de bikende plannen fan Mans
holt en it docht bliken, dat hy, yn tsjin-
stelling mei oaren, wol leaut oan de
mooglikheit dat greate bidriuwen de
oerproduksje nei ünderen bringe sille.
Dat is syn goed rjucht en as hy foar diz
ze biwearing dan ek noch biwizen by-
bringe koe, dan soe hy de diskussy in
tsjinst biwiisd hawwe. Mar sjoch, dat
docht hy net. Hy docht it op de wize fan
Jildert Zuidema. De lju, dy’t net leauwe
oan dy produksje-biperking troch grea-
tere bidriuwen en dêrfoar mei biwizen
komme, nimt hy persoanlik to grazen.
Hy sjocht dêrby nimrnen oer ’e holle en
sa krige ik ek de ear mei dizze wurden:
Tsjebbe de Jong in ’t Bolswards Nieuws
blad wordt ook niet moe om hetzelfde
rond te „klepperen”. Sjoch, dan ha jo
wer in tsjinstanner oan 'e kant. Hy giet
net yn op de argumentaesje, hy komt
als feuilleton te plaatsen in ons blad.
Vandaag beginnen we daarmee. We ho
pen dat onze lezers spoedig zullen gaan
meeleven met dit Friese gezin, dat de
sprang waagde naar het onbekende. Te
weinig voorbereid, zoajs spoedig zou
blijken. Te goed van vertrouwen, zoals
ze telkens opnieuw moesten ervaren.
Het is geworden een verhaal van leed
en vreugde, van hoogtepunten en diep
tepunten. Tussen dat alles door proeft
men soms de heimwee naar „it heite-
lan”. Het verhaal stelt het niet mooier
voor dan het was. De fouten, die wer
den gemaakt, zijn niet verbloemd. Voor
het Godsvertrouwen, dat haar staande
hield, schaamt zij zich niet.
Wie met de schrijfster van dit verhaal
wil corresponderen, vindt hier haar
adres: mevr. IJ. Annema-Miedema, Ste7
niendammerweg 25, Bidaard, post Rinsu-
Telefonisch is de schrijfster te berei
ken onder nummer 05196-2291.
mageest.
Na een lange rit naar Oosterwolde heeft
Bolswardia weer even de sfeer kunnen
proeven voor de nieuwe competitie. S.V.
de Griffioen was de tegenstander, 1ste
klasse F.V.B.
Bolswardia mistte enkele spelers we
gens vakantie waardoor Rinse Conradi
en Rein Visser hun plaatsen innamen.
Het eerste kwartier was een gelijk op
gaande wedstrijd, waarbij Bolswardia
enkele vloeiende acties Met zien. Grif
fioen liet zich niet van de kaart spelen
ondanks de 1-0 achterstand opgelopen
door een gave pass van Rein Visser
naar H. Bangma, die Rinse Conradi op
scherp zette die met een fel schot de
keeper het nakijken gaf.
Griffioen zette de Bolswardia defensie
onder druk waardoor tegen het eind
van de eerste helft S.V. de Griffioen
doorbrak bij een aarzeling in de Bols
wardia defensie 1-1. De tweede helft
was het aanzien echt waard. Er werd
van beide zijden leuk gecombineerd en
resulteerde in een fijne 2e helft. Vooral
de rechtsbinnen van Griffioen M. Mat-
sche viel op door een prachtige actie,
waarbij hij tussen de benen van C. v.
Foeken speelde, de bal weer onder con
trole kreeg en met een hard schot de
kansloze keeper G. v. d. Veen passeer
de 2-1. Bolswardia drong op en zo ont
stonden vele doelrijpe kansen, doch de
keeper van de Griffioen was in uitste
kende vorm. Ongeveer 10 min. voor het
einde rondde D. Eekma een aanval van
rechts af met een doelpunt 2-2. Dit
werd tevens de eindstand. Resumerend:
een aardige oefenwedstrijd van weers
zijden.
Vanaf deze plaats wensen wij H. Kui
pers van harte beterschap.
Zaterdag a.s. speelt Bolswardia thuis
tegen V.C. uit Staveren. Enkele nieuwe
spelers zullen in deze ontmoeting mee
spelen. De wedstrijd begint om 3 uur
maar zal bij hoge temperatuur wellicht
naar de avonduren worden verschoven.
Dezer dagen ontving de heer Hedzer
van der Meer te Oosterwierum het di
ploma elektrotechnisch installateur.
Als de gave zo groot is,
Wie jubelt er dan niet?
Wie zingt dan niet dankbaar,
voor Onze Vader een lied?
taxi naar een Leger des Heils samen
komst. De stichter van het heilsleger
was immers de Engelsman William
Booth. Toch is het enthousiasme niet
groot. We treffen het nl. niet. De post
waar wij ons heen laten rijden is in
de city, waar de kantoren de woonhui
zen hebben verdrongen en weinig men
sen wonen. Het bezoek is gering. Wij
worden persoonlijk welkom geheten en
uitgenodigd aan de dienst daadwerke
lijk deel te nemen.
’s Avonds houden we in ons hotel nog
een huisdienst en daarmee is deze me
rendeels in het hotel doorgebrachte en
daardoor wat onwennige zondag ten ein
de. 's Nachts worden we af en toe ge
wekt door de regen, die als in pijpe-
stelen naar beneden komt. Nu we dit
schrijven is het de vroege maandag
morgen. Gelukkig de zon breekt door.
.Vandaag gaat het naar de Schotse Hoog
landen het einddoel van de reis.
Ad interim
Verschijnt in: Bolsward, Baarderadeel, Hennaarderadeel, Hindeloopen, Wonseradeel, Workurn en
seis net mei biwizen, mar syn tsjinstan-
ner „kleppert”.
Nou, dat is definityf. Dêr hoecht gjin
wurd mear by!
Lykwols ek de direkteur fan it Lanbou-
Ekonomysk Ynstitüt: Dr. Maris jowt yn
it jierforslach oer 1968 wüdweidich syn
miening oer dizze kwestje en hy komt ta
dieselde konklüzje. En dat mei sterke ar-
guminten en bitroubere sifers. Hwat
docht nou Jildert Zuidema? Set hy syn
argumentaesje der foaroer en jowt hy
bettere sifers? Dat hie in diskussy wur
de kinnen op niveau. Mar né, hy brükt
in oare methoade: Hear, hwat hy
skriuwt:
„Tot de hulptroepen, die drs. Padmos
(redakteur Plattelandspost) kan laten
aanrukken, behoort ook de directeur van
het Landbouw-Economisch Instituut, dr.
Maris. De gestroomlijnde uitspraken van
dr. Maris passen op het eerste gezicht
wel in het patroon van pappen en nat
houden, waardoor het officiële landbouw
beleid gekenmerkt wordt en mocht er
nog eens een kabinetscrisis komen, dan
heeft Dr. Marlis zijn weg naar het rege-
ringskasteel wel geplaveid. Hij is overi
gens wel een ministeriabele figuur, zo
als dat heet, een man, die het spelletje
mee kan spelen.”
Sjoch, dat binne nou de arguminten fan
Jildert Zuidema. Dy Dr. Maris, sa ynsi-
nueart hy, skriuwt syn stikken, net om
dat hy dizze oertsjüging, op groun fan
syn kennis hat, mar omdat hy graech
minister wurde wol. De earste gemiene
Woensdagmorgen werden in alle vroegte
twee gewonde bromfietsers gevonden op
het rijwielpad langs rijksweg 43 onder
Nijland. Zij zijn vermoedelijk frontaal
tegen elkaar gebotst. Beiden zijn nogal
gewond en konden daarom nog niet wor
den gehoord over de toedracht van het
ongeval. Het zijn de 19-jarige J. de
Meer uit Sneek en de 20-jariige J. L.
Mol uit Bolsward.
Beide jongelui zijn zo vlug mogelijk
naar het ziekenhuis in Sneek gebracht.
De Meer heeft een hoofdwonde en een
hersenschudding, Mol liep een schedel-
basisfractuur en een gebroken sleutel
been op. De bromfietsen waren zwaar
beschadigd. Het ongeval gebeurde even
voor de Witte Hekken. Het was die
nacht een beetje mistig. De gewonden
werden om 20 minuten over drie gevon
den door de heer D. A. Tolsma. Het is
niet bekend hoe lang ze daar gelegen
hebben.
Zoals we onlangs reeds aankondigden
zal onze nieuwe feuilleton een zeer bij
zondere zijn. Het is ditmaal geen lief-
desrommannetje, geen detective, geen
streekroman. Het is een wéAr verhaal,
dat alles echt zo is gebeurd. Onlangs
werden we opgeheld door een vroeger
buurmeisje Yfke Miedema. Ze vertelde,
hoe ze na de oorlog met haar man en
dochtertje van twee jaar was geëmi
greerd naar Frankrijk. De weg ging niet
over rozen. Ze hadden veel beleefd en
dit alles opgeschreven.
We hebben dit verhaal gelezen. Het is
een eerlijk verhaal, een levensecht ver
haal. Zonder opsmuk. Eenvoudig, maar
juist daardoor spreekt het aan. Het leek
ons goed dit verhaal
roddel. Fierder ynsinueart hy, dat de re-
gearing net oars wol as: pappen en nat
houden. Dêrmei brükt hy deselde wurden
as in stikmannich negative politike stre
bers om de minsken, dy’t foar de ün-
minsklik swiere taek stean it nuodlike
lanbouprobleem ta in oplossing to brin-
gen, del to triuwen. It, nare is, dat hy
dan seis mei in bulte bombaerje wiist op
de oanskaf fan in Charolais-bolle by ien
fan de Fryske boeren. Mar Dr. Maris hie
op bleds. 58 fan syn jierforslach al
skreaun: Indien men nl 10% van de
melkkoeien door dieren van vleesrassen
zou kunnen vervangen, dan zou 7 mil
liard kg melk minder dan thans op de
E.E.G.-markt worden gebracht.
Sjoch, dat is nou Jildert Zuidema. Oaren
min meitsje en leech lizze, bidoelingen
ynsinueare, dy’t kant noch wal reitsje,
de greate man üthingje, dy’t alles better
wit, wylst hy fan gjin inkeld probleem
eamstich stüdzje makket. Hy makket
sterk de yndruk, dat foar him de boere-
bilangen gjin rol spylje mar allinnich
tsjinje om syn nocht oan ünnocht bot to
fleren. Stikelje, hünje, ynsinuearje,
krekt sa lang oant de Redaksje fan de
Ljouwerter Krante ynsjocht, dat dit
soarte fan joumalistyk fier ünder it peil
left fan „Het Hoofdblad voor Friesland”.
Mar ik bin bang, dat hja dizze brims jit
in hiel skoft gounzje litte sille, hwant
roddeirubriken hawwe in bulte lêzers.
Hier een foto van de zaterdagmiddag in Wommels gehouden grasbaanraces en
wel <!e categorie motoren. Foto L. Spijksma
- V.- „y->-
Wellicht de meest merkwaardige kerk
van heel Europa is de kathedraal van
Coventry. Op onze weg naar Chester
hebben we dit intussen wereldberoemd
geworden gebouw bezichtigd. Bij het
woord kathedraal denkt men aan
bouwwerk uit verre historie, een
wijde plaats met nog de sfeer zoals die
er in de middeleeuwen geheerst moet
hebben. Welnu, zo’n kathedraal had
Conventry, maar deze werd weggebom
bardeerd, alleen de toren en wat muur-
resten weiden gespaard. Deze zijn niet
gerestaureerd, maar gelaten voor wat
ze waren. Er aanvast en ernaast ver
rees echter, met giften uit alle landen,
een hypermodern gebouw, een kathe
draal in de stijl van nu, misschien nog
beter gezegd in de stijl van het jaar
2000. Dat ook met moderne middelen
sfeer kan worden geschapen is hier wel
duidelijk geworden.
Chester is een heel ander chapiter. Het
is eën grote stad waarvan de kern eens
een romeinse vesting was. Het merk
waardige is, dat de muren van deze
oude veste nog zijn bewaard. Ongeveer
twee uur duurt de rondwandeling die
we langs en over deze muur maakten.
De volgende dag gaat het door de kilo
meters lange Mercytunnel naar Liver
pool, de grote havenstad en bakermat
van de Beatles. Wij zijn hier in het
„Roergebied” van Engeland. We ver
laten het zo spoedig mogelijk om via
een onherbergzaam landschap steeds
kaler en steeds hoger heuvels met steeds
steiler hellingen ons te wanen in een
niemandsland. De reis (einde 4e dag)
eindigt in Penrith, waar we onze in
trek nemen in een zeer smaakvol en
sfeervol hotel om hier twee nachten
te blijven. De tussenliggende dag ge
bruiken we voor een autotocht naar
het Lakedistrict. Prachtige meren spie
gelen zich hier tussen de bergen. Eigen
lijk zijn het niet anders dan volgelopen
dalen. Het, grootste is wel Windermere,
misschien het grootste meer van heel
Engeland. De volgende dag, reeds de
zesde van onze 12-daagse tocht, gaat
het via Carlisle naar de Schotse grens,
Waar een doedelzakpiper ons verwel
komt. We stoppen in Gretna Green, een
bescheiden dorpje, dat het doel is van
ondernemende, weggelopen paartjes uit
Engeland en uit geheel Europa. Volgens
de Schotse wet, die reeds vóór 1856
bestond, is een verklaring voor 2 ge
tuigen, dat beide personen het met el
kaar eens waren, voldoende om een
wettig huwelijk te sluiten; waar men
zijn woonplaats had, deed niets ter za
ke. De smid in Gretna Green was tegen
een vergoeding bereid op haastige wijze
de primitieve formaliteiten te vervul
len.
Natuurlijk gaan wij daar bij die smidse
op bezoek en zetten een huwelijk in
scène. Daarna rijden we door en komen
in het „Grensland”.
Het Grensland is de naam, die gegeven
is aan dat gebied, waar vroeger altijd
onrust heerste en waar de Schotten en
de Engelsen op barbaarse wijze haast
voortdurend oorlog voerden, eikaars
steden en dorpen aanvielen, stalen,
moordden en plunderden, qf er nu een
echte oorlog aan de gang was of niet.
Thans is het een land van groene heu
vels en beboste hellingen met hier en
daar keurige, welvarende stadjes en
dorpen, die in beschutte dalen liggen.
In het zuiden ligt het dal van de rivier
de Tweed (waar het Engelse tweed zijn
naam aan ontleent) dat steden en dor
pen, kastelen en wijkplaatsen bevat,
die typisch zijn voor het Grensland.
Bij Moffat komen we in een werkelijk
verlaten gebied. Prachtige vergezichten
en panorama’s ontvouwen zich geduren
de deze rit. Het laat beslist een diepe
indruk bij ons achter. Wat we af en
toe tegen komen zijn schapen en nog
eens schapen (niet voor niets is de
Schotse wol uitstekend).
Na 25 km bereiken we een eenzaam
staande herberg, de Crook Inn. Daar
pauzeren we om het landschap nog
even goed te laten inwerken. Dan ver
der en niet lang meer duurt het of we
komen in Edinburgh, de hoofdstad van
Schotland.
Edinburgh met zijn half miljoen inwo
ners heeft vele namen gehad; het is o.a.
het moderne Athene genoemd, omdat
sinds de klassieke tijden geen stad zo
veel Dorische, Ionische en Korintische
zuilen bezit, zoveel dekstukken en fron
tons en zoveel gebouwen, die men voor
tempels zou kunnen houden.
De beste manier om een stad te zien is
om er maar wat rond te zwerven zon
der een bepaald plan en zijn ogen de
kost te geven. Maar bij het beschrijven
ervan moet men methodisch te werk
gaan. Wat Edinburgh betreft, die is al
heel gemakkelijk. De Princes Street
loopt als een lineaal van West naar
oost, door het hart van Edinburgh en
snijdt daarbij de stad in twee delen.
Ten noorden van Princes Street ligt
de Nieuwe Stad, die niet ouder is dan
het midden van de 18e eeuw en waar
zich de woonhuizen, het elegante deel,
de winkel- en grote handelszaken van
de «stad bevinden; aan de zuidkant ligt
de oude stad, hoog op een rots, waar
een kasteel op staat, dat de wacht
houdt over Edinburgh, zijn oude ge
schiedenis handhaaft en het heiligdom
is van vele trotse herinneringen.
Op de zondagmorgen gaan we ter kerke
in 'één der beroemde Schotse kerken,
nl. die waar John Knox vroeger zijn
felle preken hield. We treffen het, het
is een doop- en avondmaalsdienst met
veel (koor) zang. Daarna gezellig sa
menzijn.
's Middags gaat de één wandelen in de
Princes Street en blijft de ander liever
rustig in het hotel zitten, terwijl een
derde een wandeling door het park
maakt waar een Schotse band speelt.
Jammer, dat het de hele zondag vrijwel
regent. Zo gaan we in de namiddag per
DINSDAG 12 AUGUSTUS 1969
Advertentieprijs: 16 ct per mm
Ingez. mededelingen dubbel tarief
Contractprijs op aanvraag
Abonnementsprijs f 3,75 p. kwartaal
(bij vooruitbetaling)
Giro 887926
- r
ji
