de week
Foto
van
EabeShroar
■WRi -
Moet de Dam slaapplaats voor
jongeren blijven
Moskou over toenadering tot Oost-
Europese landen
ïrt
llllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllll
FOTO’S en DIA’S
C .£3)
J
S
IIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIHIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIHI
STREEKBLAD VOOR WEST- EN ZUIDWEST FRIESLAND
•an
108e JAARGANG NO. 63
VRIJDAG 15 AUGUSTUS 1969
Wymbritseradeel.
Franse franc devalueerd
I
Gevolgen
Toenadering
Oorzaken
Hwat hat
VVD verdeeld over
samenwerking
Berlijns initiatief
Dam
Ook bij vergezichten .vanafeen)
Liberalen
PSP
A
A
Advertentieprijs: 16 ct per mm
Ingez. mededelingen dubbel tarief
Contractprijs op aanvraag
Volkomen onverwacht heeft vorige week vrijdag de Franse regering aangekondigd,
dat zij de Franse frank met 12,5 procent gedevalueerd had. Het was een wel-
bewaard geheim, waarvan in Parjjs, behalve de president, de premier en de
minister van financiën, slechts vijf hoge ambtenaren op de hoogte waren. Ook
had men vermeden om, zoals dat gebruikelijk is, de voornaamste partners van
Frankrijk, dat wil dus zeggen de EEG, tevoren op de hoogte te brengen.
Bést bret, sei Jan Flapper, tolve
aejjen en trettjin piken.
Groter omzet, drukker zaken
Krijgt men door reclame maken
Wilt ge dat uw zaak rendeert
Zorg dan dat ge adverteert
Verschijnt
DINSDAGS en VRIJDAGS
Uiig. A. J. OSINGA n.v., Bolsward
Administratie- en Redactie-adrea:
Marktstraat 13
Tal. 2044 - Na 18.30 uur 2660 of 2335
(05157)
In november van het vorige jaar was de
spanning om de frank al zo groot ge
worden, dat men elk ogenblik een deva
luatie verwachtte. Op het laatste ogen
blik verbood De Gaulle deze stap even
wel. Na een korte periode van rust nam
de speculatie onder de nieuwe regering
weer toe. Minder hardnekkig dan De
Gaulle, die in devaluatie een nationale
schande en een mislukking van een poli
tiek zag, heeft Pompidou niet geaarzeld
om Frankrijk een zo gunstig mogelijk
uitgangspunt te bezorgen voor de ko
mende tijden. Wij zullen hierop nog wel
enkele malen kunnen terugkeren.
extra gaan produceren dreigt het totaal
beeld helemaal verstoord te raken. Met
name Nederland zou daarvan de narig
heid ondervinden.
abonnementsprijs f 3,75 p. kwartaal
(bij vooruitbetaling)
Giro 887926
-
Bolswards Nieuwsblad
ligging centraal. Waar voor een twin
tig jaar nog weiland was en de koeien
graasden, is nu intussen een hele scho-
lenbuurt ontstaan. Naast de gerefor
meerde school (aan de overzijde) vin
den we achter en terzijde van De Pad
destoel ook nog semi-permanente nood
schoten.
Het is erg rustig. Waarschijnlijk is de
foto gemaakt in de vakantie of om
etenstijd. Geheel rechts ziet u nog net
een stukje van het Verpleeghuis Bloem-
kamp, dat ook al weer druk aan het
verbouwen is.
De foto is bijzonder fraai. Vooral de
(echter wel wat zwaar aangezette)
boom op de voorgrond, doet het goed.
Deze geeft de foto diepte, zoals trou
wens oOk de wijkende lijnen van de
school zelf. De fotograaf? De heer F.
J.Negerman, Pieter Tanjestraat.
Ook bij de liberalen, verzameld in de
VVD, bestaat wat verschil van mening
over de mogelijkheden van samenwer
king met andere partijen. Met name
flirten wat leden van de WD met af
gevaardigden van D’66. Gesprekken zijn
aan de gang tussen het Liberaal Demo
cratisch Centrum (dat bestaat uit voor
al jonge liberalen) en enige oud-WD’ers
die nu onderdak bij D’66 hebben ge
vonden. Deze gespreksgroep heeft de
hoofdbesturen van de beide partijen
verzocht om nadere kontakten te be
vorderen. Men denkt aan een gespreks
groep, die de mogelijkheden gaat onder
zoeken van samenwerking op plaatse
lijk (gemeenteraden), regionaal (pro
vinciale staten) en landelijk niveau. Het
bestuur van de VVD schijnt hiervoor
weinig te voeten. WD-voorzitster me
vrouw Van Someren-Downer vertelde
een dagblad te geloven, dat D’66 pro
beert een aantal progressieve WD’ers
uit de partij los te weken en naar D’66
over te halen. „Maar ik geloof er niets
De onverwachte waardevermindering van de Franse frank met twaalf en een half
procent (eind vorige week bekend gennaakt door de Franse regering) zal waar
schijnlijk niet worden gevolgd door waardeveranderingen van de Nederlandse
gulden. Minister Witteveen liet dit merken in zijn reacties op het Franse besluit.
Ook voor de Nederlandse bewindsman kwam de devaluatie van de Franse munt
eenheid als een volslagen verrassing. Internationaal heeft Frankrijk slechts op
zeer beperkte schaal tevoren het besluit bekend gemaakt. Vandaar, dat pas begin
deze week de Nederlandse regering en de zakenwereld zich, eenmaal bekomen
van de verrassing, konden gaan bezinnen op de gevolgen.
Volgens de regeringswoordvoerders was
deze waardevermindering van de Franse
munt onvermijdelijk geworden door de
toenemende inflatie en prijsstijgingen,
waardoor de Franse prijzen ten opzichte
van die in het buitenland te hoog kwa
men te liggen. Dat bevordert uiteraard
de invoer van de lager geprijsde buiten
landse artikelen. Dat was duidelijk af
te lezen op de betalingsbalans, die,
naar de regering nu onthuld heeft, zo
danige tekorten was gaan vertonen, dat
men, als men op dezelfde voet was door
gegaan, tegen het einde geen centime
meer in de deviezenpot zou hebben ge
had.
Een devaluatie op zichzelf is maar een
kort werkend medicijn. Wanneer de oor
zaken van de inflatie, die tot devaluatie
kan leiden, niet worden weggenomen,
staat men binnen afzienbare tijd weer
voor hetzelfde probleem. Om te begin
nen moet men verhinderen, dat de prij
zen verder gaan stijgen. Daartoe heeft
de regering een algemene prijsstop af-,
gekondigd tot 15 september om de ge
legenheid te hebben maatregelen te ne
men om de inflatie tegen te gaan en
om voorstellen te doen voor de hervor
ming van Frankrijk® economische struc
turen.
van, dat het hun zal lukken. Eerder
denk ik, dat op den duur de liberalen
uit D’66 naar de VVD gaan en de socia
listen naar de PvdA. Met andere woor
den: D’66 zal ontploffen, niet de an
dere partijen”. Klare, maar wat boze
taal, die er niet aan zal meewerken om
beide partijen dicht bij elkaar te krijgen.
Ook de voorzitter van D’66, de heer
Beekmans, zei, dat hij op dit moment
weinig reden ziet voor een topgesprek
tussen zijn partij en de VVD. Beide
partijbesturen hopen wel, dat de ge
sprekken met het Liberaal Democra
tisch Centrum doorgaan onder het mot
to „kontakten kunnen geen kwaad”.
Hoe Moskou over Amerikaanse toena
dering tot Oosteuropese landen denkt,
heeft men kunnen aflezen uit de woor
den, die de Russische vertegenwoordiger
heeft gesproken op het Roemeense par
tijcongres. Als om zijn ontevredenheid
uit te drukken had Moskou een verte
genwoordiger van lagere rang dan ge
bruikelijk gestuurd, die dan ook beslist
zijn eigen denken niet verkondigde,
maar dat van het Kremlin. Amerikaanse
bruggenbouw naar Oost-Europa noem
de hij een perfide middel van de impe
rialisten om tweedracht te zaaien in
het communistische kamp. Deze impe
rialisten deinzen volgens hem niet terug
voor middelen zoals economische pene
tratie en gewapende interventie. Ware
ontspanning en toenadering moet men
dus niet verwachten. Ten hoogste een
leven en laten leven op basis van de
toestand van het ogenblik.
gaan dus niet naar een gereformeer
de, een hervormde, een doopsgezinde,
een baptiste of een neutrale school.
Een goede vorm van samenwerking,
dunkt ons, maar nog niet geheel de
ideale. Immers ouders uit de Brigade
Irenelaan, die hun kindertje persé naar
een r.k. kleuterschool willen hebben
moeten ze wegens de drukke oversteek
plaatsen, brengen en halen, terwijl er
een kleuterschool dicht in de buurt is.
Dit geldt ook voor ouders, die hun
kinderen persé naar de protestantse
school willen hebben en bv. in de St.
Jozephstraat wonen. Ideaal nog niet,
maar het had enger gekund.
Voorzover wij weten is de samenwer
king verder voortreffelijk. De Padde
stoel ligt erg gunstig. Was het eerst
wat excentrioh, nu het Parkplan is vol
gebouwd en daar ook hoe langer hoe
meer kindertjes vandaan komen, is de
wapens. Hun pogingen om de wereld
socialistisch te hervormen zijn heel wat
minder radicaal dan die van de tweede
groep binnen de PSP, zoals die bijvoor
beeld wordt vertegenwoordigd door de
heer O. Boetes, die kans zag regelmatig
de Senaat op stelten te zetten. Deze
groep is ook vrij sterk gekant tegen
samenwerking (in het Progressief Ak
koord) met socialisten en radikalen van
de PvdA en PPR. Binnen de PSP be
staat duidelijk verschil van inzicht over
de vraag hoe links de partij moet ope
reren binnen de Nederlandse verhou
dingen. De verschillen worden alleen
maar groter een bekend verschijnsel
naarmate de partij zelf minder floreert.
De PSP heeft de laatste jaren heel wat
leden verloren. Het ledental wordt op
het moment geschat op rond vijfdui
zend.
Hoe is het nu tot deze Franse moei
lijkheden gekomen na een zo lange pe
riode van stabiliteit onder De Gaulle?
Het wordt vaak toegeschreven aan de
gebeurtenissen van vorig voorjaar, toen
na een lange, algemene staking de ar
beiders een flinke loonsverhoging in
de wacht sleepten. Hierdoor, betoogt
men, werd de koopkracht vergroot, de
vraag vermeerderd, hetgeen een druk
op de prijzen uitoefende. De grotere
koopkracht zou zich dan ook gericht
hebben op buitenlandse goederen.
Dat is een vermoedelijk maar klein ge
deelte van de waarheid. De hogere lo
nen leiden wel tot enige prijsverhoging,
maar daar stond tegenover, dat de gro
tere koopkracht de omzetten en daarmee
de winst vergrootte, nu de fabrieken
weer op volte kracht konden gaan wer
ken. Daar kwam echter bij, dat de on
dernemingen meer wilden investeren,
terwijl, en dat is een belangrijk element,
het geld op massale wijze naar het bui
tenland afgevloeid was. Men kocht er
vooral marken Zwitserse franken voor,
speculerend op een devaluatie. Door het
opdrogen van de normale financierings-
manieren moest de staat geld scheppen
om aan de behoefte aan krediet te vol
doen. Een niet onbelangrijk gedeelte
hiervan kwam weer niet aan de Franse
economie ten goede, maar aan specu
lanten die er buitenlands geld voor
kochten. Dat veroorzaakte de grote druk
op de betalingsbalans.
Voor de EEG heeft de Franse devalua
tie nog andere gevolgen dan de veran
derde concurrentiepositie. Voor de be
rekening van de landbouwprijzen in de
EEG worden immers niet meer de na
tionale munten gebruikt, maar een
Europese rekeneenheid, die gelijk is aan
de dollar. Een vasthouden aan deze re
keneenheid zou betekenen, dat de Fran
se boeren een inkomstenverhoging van
12,5 procent zouden krijgen te betalen
door de consument. Dat zou dan een
eerste prijsverhoging zijn. De Franse
regering wil dat vermijden en dringt
er op aan ook de rekeneenheid te ver
lagen. Maar dat betekent weer, dat de
boeren in de andere landen minder in
komen zouden krijgen. Maandag zijn de
ministers in Brussel bijeengekomen om
over dit probleem te overleggen.
Nu komt ook de vraag op of ook an
dere munten in beweging zullen raken.
De Engelse positie wordt wat zwakker
en men vreest nu een aanval van de spe
culanten op het pond, terwijl ook de
Belgische frank achterdochtig wordt be
keken. In november van het vorige jaar
meende men rekening te moeten houden
met een revaluatie ofwel waardever
meerdering van de Duitse mark. Schil
ler, de minister van economische za
ken, dringt er af en toe nog op aan,
teneinde de inflatie te stoppen, maar
bondskanselier Kiesinger wil er om bin
nenlandse politieke redenen niet aan.
Wanneer het er ooit van komen zal, dan
moet men toch wachten tot na de ver
kiezingen in september.
Bondskanselier Kiesinger was nauwe
lijks uit de Ver. Staten terug toen hem
het nieuws van de Franse devaluatie
bereikte. In de V.S. had Nixon hem in
gelicht over zijn reis naar een aantal
Aziatische hoofdsteden en Roemenië.
Vooral dat laatste was voor Kiesinger
van belang, want hieruit kon hij af
lezen wat de Amerikaanse politiek te
genover Rusland zou zijn. Ontspanning
is alles wat de klok slaat, maar aan
üs hjoed to sizzen JS»
iwoserc.vioK r-ier 3-i
fe beter zijlicht te ter. reeks fcte s of
inen'.en Tegenlicht dia's van boomvor-
A - men ten zeer boeiend
Zijn. Richt daarom
eer.s cpboorcknjiner’
en ’voerende vormen
ia.o turken en bladeren
Verschijnt in: Bolsward, Baarderadeel, Hennaarderadeel, Hindeloopen, Wonseradeel, Workum en
'ii
I
i
de andere kant toch geen aanvaarding
van de Breznjew-doctrine, dat het socia
lisme in een socialistische staat de zaak
is van alle socialistische staten. Met
deze doctrine verdedigen de Russen de
overval op Tsjecho-Slowakije, nu bijna
een jaar geleden. Nixon wil toch toe
nadering tot de Oost-europese landen
blijven zoeken, ondanks Russische ach
terdocht.
Als bewijs van toenadering willen Ame
rika en de Westelijke bondgenoten nu
een gesprek met Rusland (en Oost-
Duitsland) over Berlijn. De Westelijke
ambassadeurs hebben in Moskou nota’s
overhandigd. Men wil trachten de span
ning om Berlijn te verminderen en de
toegang tot de stad te vergemakkelij
ken en haakt hierbij in op een suggestie,
die Gromiko, de Russische minister van
buitenlandse zaken, op 10 juli in een
rede heeft gedaan.
Dat er veel kans op succes is, wordt
overigens niet aangenomen. Gromiko
wil nl. spreken over West-Berlijn, dat in
Russische visie een onafhankelijke vrije
stad moet worden, terwijl het Westen
over geheel Berlijn en de vergemakke
lijking van het inter-Berlijnse verkeer
wil spreken en in elk geval niet bereid
is Oost-Berlijn als Oostduitse hoofdstad
te erkennen.
Voor dagopnamen op open
maakfëenUftra-Vroïetf.'tterHiermedets tof opca 5Ö
een kleurendia wat zachter -
Bii regenweer is dit filter
i ook goed doordat het dia
dar minder blauw wordr.
De liberale Tweede Kamerleden de he
ren Joekes en Portheine vinden het
maar niks, dat de grond rond het natio
nale monument op de Amsterdamse
Dam wordt gebruikt als slaapplaats
voor duistere jongelieden. Dat valt op
te maken uit hun schriftelijke vragen
aan minister Beernink (Binnenlandse
zaken). Zij vragen de minister zelfs
wat voor het geval het Amsterdam
se gemeentebestuur geen maatregelen
wil nemen de regering zelf denkt te
doen „om het hart van onze hoofdstad
zijn gewone, gezellige aanzien te her
geven”. Verwacht wordt, dat minister
Beernink wel enige tijd met zijn ant
woord zal wachten. Niet alleen is een
•aantal adviserende ambtenaren met va
kantie (zij kamperen op de officiële
terreinen), maar als het mooie weer
straks verdwijnt en de temperatuur
vooral 's nachts daalt, lost het pro
bleem zich vanzelf wel op.
Bolsward is toch wel een lommerrijke
stad, zo te zien. Geen wonder, het boe-
rekoolstronkachtig geboomte op de
achtergrond is niet anders dan de krans
van loofhout, dat het rosarium in het
Julianapark omringt. U weet dan
meteen, waar we ons hier bevinden. De
straat op de voorgrond is de Burge
meester Praamsmalaan. De straat die
naar links gaat is de Brigade Irene
laan. De school die u ziet is de „Pad
destoel”, schepping van architect J.
Grunstra. Het is één van de twee pro
testantse kleuterscholen. De tweeling-
school bevindt zich in pland-noord en
luistert naar de naam Hummelhof. De
beide namen werden destijds gegeven
alg resultaat van een prijsvraag. Bols
ward kent ook nog een r.k. kleuter
school, de St. Josephschool. Alle andere
gezindten werken in de Paddestoel en
de Hummelhof samen. De kleutertjes
De Nederlandse uitvoer naar Frankrijk
is niet onbelangrijk (rond elf procent
van onze totale exportDeze uitvoer
zal ongetwijfeld schade ondervinden van
de devaluatie. Buitenlandse goederen
worden voor de Fransman duurder. Aan
de andere kant wordt het voor het
buitenland wat aantrekkelijker om
Franse produkten te kopen, omdat die
betaald kunnen worden in franks, die
twaalf en een half procent goedkoper
zijn dan voorheen.
De Nederlandse regering zou zich deze
week bezinnen op de gevolgen van de
Nederlandse landbouw. Eerst zou de
vergadering worden afgewacht van de
EEG-ministers in Brussel. Deze verga
dering is maandag begonnen. Het is
goed mogelijk dat de Franse landbouw
zal gaan proberen meer te produceren
en meer te exporteren omdat de prijzen
van de Franse boeren op de internatio
nale markt nu wat gunstiger komen te
liggen. De landbouwministers uit de an
dere EEG-landen zullen waarschijnlijk
proberen dergelijke, in hun ogen nogal
snode plannen in de kiem te smoren.
De Euromarkt zit al met een veel te
groot aantal landbouwoverschotten.
Wanneer de Fransen nu opeens driftig
Binnen de Pacifistische Socialistische
Partij blijken de moeilijkheden langza
merhand groter te zijn dan de ruzies
rond de aanwijzing van een nieuwe se
nator doen vermoeden. De heer Lank-
horst, oud-voorzitter van de Tweede
Kamerfractie, die ondanks het 'advies
Van het hoofdbestuur niet is gekozen
voor de Eerste Kamer, heeft doen we
ten, dat hij geen belangstelling heeft
voor de hem aangeboden functie van
partijvoorzitter als de affaire rond zijn
Eerste Kamer zetel niet eerst is opge
lost in voor het bestuur gunstige zin
(het bestuur wil. dat de gekozen sena
tor, de heer Noordewier, zich terug
trekt). Binnen de PSP zijn duidelijk
twee groepen waarneembaar. De oude
kern bestaat voor een goed deel uit
idealistische pacifisten, die destijds (in
1957) uit de PvdA zijn gestapt omdat
de socialisten zich niet duidelijk genoeg
opstelden tegen de Nato en de atoom-
Een bos-teantje moet reen Bi; fotograferen neen ge- hcog puntis een voorgromieen
links of rechts van de wee; bied mej strofen ed vereiste Bij kleurenopname -
staande opnemer). In hef si eeds een voorgrond in moe'de voortgorrf eer afsteken J
i laantje moet men iemand de foto of dia opnemen de kleur benften.bv iemand r,
voor z'th u>f !a‘en lopen Een struik of grote rat I een fegekleuroe blouse •..oh
anders wordt de foto kaal" vooraan geeft diepte aan de fotojb'oemmdoentetpnrna
"Ve i-’-' i
ÓS
pvori3fcto moker Peroreer wet uit igeëfF ffopie effëc-
Itet zero Wonder en «uitend staande Gatten bv, door eendu
cicer.c tinten wwcen ookeens krfelen..dQt plcaeraak reor het
lïrhter Geelgroen fii geeft op de foto een Licht toe. Voorre
J’Zon in de rug“ma<ikt
■'jfofo's etc.vfak,Het
(nemen Tegen'.cl
.'geeft frooie effec-
Icrcèrx ‘inter- worden ockeenskrieia’ Ibjcdëraak neer het
v-hter. Geeigroen fii geeft op de foto een Licht toe *orc'
lier wèrotaanbevolen or.*rboewteperst;echef]_inoeherfs‘.!_!_.
f
.«iaMiffocr opnamen van dieren
Fotografeer ook fiers een Lmer, inde voeae och -
detaG Gebruik dan een wn-Upd nf in de stille tijd (herfst
ze'lens »ar,ov 2 dioptre [of winter; op pad Stél de ca-
"i. fr.era tevoren in. dit voorkomt
cm afstand te werken Tijdverlies Eer telelens rraakt
Paddestoeter .bessen.bloe-hér mogelijk ook op andere
men, insekten e 6 zijn zo jeren en in andere seizoenen
tc ‘otegraferen jdieren te fotograferen
x -
te-
