Foto van van de week
Gaöe Shpoar
Arabische beroering door brand in
Moskee
achtien werkt gestaag
van
Groep
door
T.V.-concert
De Drun-polle
Japans bezoek
-
iiiiiiniiiiiiiiiiiiiinninuiiiiiiiHiiiiiiiiiiii
llllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllll
UIT BOLSWARD
STREEKBLAD VOOR WEST- EN ZUIDWEST FRIESLAND
•v
Verschijnt in: Bolsward, Baarderadeel, Hennaarderadeel, Hindeloopen, Wonseradeel, Workum en Wymbritseradeel.
-
p I
VRIJDAG 29 AUGUSTUS 1969
108e JAARGANG NO. 67
Linkse koers in India
Geen verdere aftocht uit Vietnam
Linkse koers in India
Voorgenomen B.T.W
Onrust in Tsjecho-Slowakye
Overleg
over-
Ierland
Hwat hat
I
verhoging uitgesteld
Advertentieprijs: 16 ct per
Ingez. mededelingen dubbel tarief
Contractprijs op aanvraag
zet gestuit, want deze reservisten wa
ren in hun ogen de garantie, dat die pro
testante machtspositie in Noord-Ierland
niet zou worden aangetast.
Het adres van de organisator van dit
groots ondernemen is de heer J. Vermij
Fam. v. d. Weystr. 39, Leeuwarden.
üs hjoed to sizzen
abonnementsprijs f 3,75 p. kwartaal
(bij vooruitbetaling)
Giro 887926
Faeks ek wol dreau er Sunich
Heel stadich op en del
Dêr wiene ek wol hoeken
Dy wien ’e tlge smei.
Mar sportlju, dat bin minsken
Mei natür gefoel
Sa swalke ’r nou al tyden
De alde-brekken oer.
Verschijnt
DINSDAGS en VRIJDAGS
Uitg. A. J. OSINGA n.v^ Bolsward
Administratie- en Redactie-adrea:
Marktstraat 13
Tel. 2044 - Na 18.30 uur 2660 of 2335
(05157)
Yn ’e Aldegeaster brekken
Dêr dreau in pólle roun
Dy wie mei hurde wyn
Los rekke fan ’e groun.
Dy*t it measte bisitte
binne faek it minste tofreden
Nieuws
Ook in het buitenland verkoopt men
OMO en Persil. Daarom zou deze foto
best ver over de grenzen kunnen zijn
gemaakt. De fotograaf suggereert ons
een nauw straatje met een eindeloze rij
hoge trieste huizen, ergens achteraf en
wat uitgewoond, een plaats waar nau
welijks verkeer is en de kindertjes volop
kunnen genieten van het spel op de ro
mantisch hoge stoepjes. De muur lijkt
van natuursteen gemaakt, zoals men
dat tegenkomt in Italië, Joego Slavië
en schier overal in Zuid Europa. Boven
lijken de ramen dichtgeplakt met oude
kranten. We vragen ons af of we hier
met deze foto niet bij de neus worden
genomen, of hier geen misverstand in
het spel is. De opdracht was toch Bols
ward te fotograferen? Welnu, dit is
Het kabinet is er nu vrywel achter wat de inhoud moet zijn van het nieuwe
regeringsbeleid dat binnenkort, op de derde dinsdag van september, aan parle
ment en volk moet worden gepresenteerd. Na intensief overleg met regerings
fracties en bedrijfsleven is de ploeg van premier De Jong tot de ontdekking
gekomen, dat zeker twee belangrijke concessies moeten worden gedaan. Wil
althans dit kabinet een nieuw parlementair seizoen blijven zitten. Wat én kabinet
én regeringsfracties eigenlijk wel graag willen want wat zou er gebeuren als er
een crisis uitbreekt
Het is een overwinning van mevrouw
Gandhi, de premier van India, te noe
men, dat het uit leden van het nationale
parlement en van de parlementen van
de deelstaten bestaande kiescollege aan
de als onafhankelijke kandiderende Giri
de voorkeur gaf boven de officiële kan
didaat van de Congrespartij, Reddy.
In de strijd tussen de linkervleugel, be
lichaamd in mevrouw Gandhi, en de
rechtervleugel en de gematigden, sterk
in het pai tijbestuur vertegenwoordigd,
was de verkiezing van de overigens po
litiek minder belangrijke president een
hoogtepunt geworden. Het partijbestuur
wees Reddy aan, maar mevrouw Gan
dhi weigerde hem te steunen, terwijl
aanhangers van haar propaganda maak
ten voor de links gerichte Giri, even
eens lid van de Congrespartij, die zich
nu als onafhankelijke aandiende.
De rechtervleugel had gehoopt, dat de
llllllllllllllllllllllllllll'
ging van een aantal accijnzen (op bier,
benzine en gedistilleerd) definitief wor
den gemaakt. Zodat in elk geval uit
deze bron de inkomsten voor de staat
blijven doorgaan. Als extra concessie
heeft minister Witteveen noodge
dwongen bovendien moeten toezeg
gen, dat de voorgenomen verlaging van
de loon- en inkomstenbelasting be
doeld als compensatie voor het infla-
tie-effect niet volledig per 1 januari
komend jaar wordt ingevoerd. Door de
toegenomen inkomsten die voor een
belangrijk deel het gevolg zijn van de
inflatie is de opbrengst van de loon-
en inkomstenbelasting hoger. Naarmate
het salaris hoger is stijgt ook het per
centage dat aan de belastingen moet
worden afgestaan. Van deze extra op
brengsten kan de schatkist nu wat lan
ger profiteren, hetgeen voor volgend
jaar een meevaller van bijna vijfhonderd
miljoen gulden betekent. Zo kom je als
minister ook uit de zongen.
Evenals vorig jaar met het t.v.-concert
van het Kamper Mannenkoor in Bols
ward wordt dit jaar weer door de heer
Vermij uit Leeuwarden een groot con
cert georganiseerd. Eveneens geschiedt
de organisatie weer geheel door hem.
Het concert bevat een gedeelte voor or
gel, waarop concerteert de zeer begaaf
de Kamper musicus Klaas J. Mulder.
Klaas J. Mulder studeerde orgel en pia
no aan het Amsterdams Conservatori
um en voltooide zijn studie in het bui
tenland bij Eduardo del Puzyo. Hij werd
onderscheiden voor virtuositeit.
Voor zijn mening dat hij tot de groten
in de lande behoort heeft de heer Ver
mij erkenning gekregen bij de Stich
ting Orgelcentrum welke hem heeft toe
gezegd hem volgend jaar in de serie
orgelconcerten in de Martinikerk voor
meerdere concerten op te nemen.
Verder werkt aan dit concert mee het
Mannenkoor „Sursum Corda” uit En
schede (120 leden) Dit koor werd opge
richt in 1927 en beleefde meerdere hoog
tepunten.
Enkele jaren geleden koos bestuur en
leden bewust voor Klaas J. Mulder als
dirigent omdat ze in hem de specialist
zagen in chr. koormuziek. Onder zijn
directie bereikte het koor de top op
zangconcoursen wat zichtbaar is aan de
le prijzen in haar medaillekast.
Het koor verzorgt nu meerdere concer
ten in binnen, en buitenland terwijl het
ook medewerking verleende aan radio
concerten.
Eerst gong er oer it wetter
Sa by de kanten lans
En om sa te libjen
Dêr foar wie wol de kans.
Letter fieldie hy him sterker
En gong de Brekken op
Dan fierde hy syn lizen
As seiltje op ’e kop.
Soms seach er boatsjes kommen
Mei gong sa foar de wyn
Hij koe dan net üntwike
Dêr siet er wol oer yn.
Bolsward. Het straatje is geen achter-
afbuurt, maar de hoofdverkeersader
tussen stadhuis en Martinikerk. Het is
ook geen dood straatje, al heerst er
dan slechts eenrichtingverkeer. De win
kel liigt zelfs aan een verkeersplein. U
vindt dit pand naast de Openbare Lees
zaal, in de onmiddellijke nabijheid van
het raadhuis. Triest en donker is het er
ook al niet, juist omdat de overkant ge-
heei is weggebroken, schijnt er volop de
zon. Deze mooie foto, een prachtige te
genstelling tussen oud en jong, is niet
zonder gevoel, maar wel met een vleug
je heimwee en romantiek genomen door
de heer J. J. Wijma, Dijkstraat alhier.
(Zie ook ons artikel over „Kerkstraat
verliest hun winkeltje”).
De heer Eizo Itoo stond in Japanse kle
dij voor een aandachtig gehoor van de
Frisa Esperantista Rondo, voor welke
hij het seizoen inluidde met een voor
dracht in het Esperanto over Japan,
met name over het Japanse theecere-
monieel.
Zijn interessant verhaal illustreerde hij
met vele fraaie dia’s, zodat de aanwezi
gen zich opgenomen voelden in het ge
zelschap van de theevisites, die als
voornaamste kenmerken dragen: har
monie, respect, rust en zuiverheid. Zij
woonden die aankomst van de gasten
bij. Alle bezoekers komen langs een be
paald pad binnen. (Bij het antieke ja-
panse landhuisje van de heer Itoo zelf
gebeurt dat per bootje over een beek,
waarvan de rotsige oevers met bloeiende
planten begroeid zijn). De gasten moe
ten door een nauwe, lage opening de ka
mer bereiken (het bukken is een teken
van nederigheid), allen wassen handen
en mond en alvorens het gezelschap, ge
zeten op dikke matrassen, van de groe
ne, lobbige en later van de eveneens
groene, maar dunnere thee gaat ge
nieten, wordt de lof van de kunstzin
nige kakemono (wandversiering) en de
fraaie, simpele bloemschikking (liefst
wilde bloemen of bloemen in knop) ge
zongen.
De heer Itoo vertelde voorts, hoe in
Japan in de laatste tijd de welvaart in
de vorm van televisie, telefoon, auto’s
landbouwmachines etc. sterk is toege
nomen en de Amerikaanse levensstijl
bepaald te sterk wordt nagebootst, maar
ook, hoe de jongeren toch terugkeren
naar oude tradities, zoals o.a. het thee-
ceremonieel.
Vóór het avondprogramma voor de Fri
sa Esperantista Rondo had de heer
Itoo als afgevaardigde van de van
oorsprong Japanse Comoto-beweging,
die ook de oecumene in haar vaandel
heeft geschreven een gesprek met
vertegenwoordigers van de katholieke
en protestantse geestelijkheid en het
Humanistisch Verbond. Hierbij trad als
tolk op de heer Jo Haazen, vice-voor-
zitter van de Antwerpse Esperanto-
groep en stadsbeiaardier van Antwer
pen. Donderdagavond jl. had de heer
Haazen, tezamen met de heer Frans
Tersteeg, beiaardier van Bolsward, óp
het carillon van het stadhuis aldaar een
concert gegeven. Gedeelten van dit Con
cert worden op donderdag 28 augustus
a.s. des namiddags half twee, door de
Avro uitgezonden.
verkiezing van Reddy aanleiding voor
mevrouw Gandhi zou zijn om ontslag
te nemen, waardoor die post vrij zou
komen voor een rechtsere vertegenwoor
diger van de partij. Nu dat niet het
geval is en mevrouw Gandhi het bewijs
heeft, dat de meerderheid achter haar
staat, acht men het niet uitgesloten,
dat zij voor haar kortgeleden aange-
kondigde programma van nationalisatie
van verzekeringsmaatschappijen, een
agrarische hervorming en de invoering
van staatshandel in industriële grond
stoffen, een beroep op de stembus zal
doen.
In Noord-Ierland is de uiterlijke rust
niet verstoord, wat nog niet wil zeggen,
dat de oplossing van het vreedzaam
naast elkaar leven van protestanten en
katholieken is gevonden. De comman
dant van de Engelse troepen, aan wie
de volledige verantwoordelijkheid voor
de rust was opgedragen, heeft besloten,
dat de bijna uitsluitend protestantse
zg. B specials, een hulppolitie van re
servisten, de wapens, die zij thuis be
waarden, moeten inleveren. Dat is bij
de Noordierse protestanten op fel ver
in Tsjecho-Slowakije is het op de 21ste
augustus niet rustig gebleven. Op die
dag was het een jaar geleden, dat de
troepen van Rusland en vier andere
landen van het pact van Warschau het
land binnenvielen. Dat leidde een pro
ces in van een terugdraaien van de po
litieke en economische liberalisatie, die
onder de naam van socialisme met een
menselijk gezicht onder leiding van
Dubcek in het' voorafgaande jaar tot
ontplooiing was gekomen. Geleidelijk
werd de censuur op pers en radio ster
ker, de behoudende communisten kre
gen weer de overhand en de geest van
vrijheid werd steeds meer gedoofd.
De regering had voor de verjaardag
van de inval politie, leger en volksmili
tie in volle sterkte opgecommandeerd
en deze eenheden hebben in tal van ste
den betogenden uiteengedreven. Zoals
een jaar tevoren was Praag weer bezet
door tanks, maar nu Tsjechische. In
totaal zijn vijf doden gevallen en volgens
de politie zijn 1400 arrestaties verricht.
De regering heeft noodwetten afgekon-
digd, die de verstoring van orde en rust
(een bijzonder rekbaar begrip) zwaar
der bestraffen.
Over het Tsjechoslowaakse volk, dat
het afgelopen jaar herhaaldelijk uiting
aan zijn ontevredenheid over de gang'
van zaken heeft gegeven, begint een
soort moedeloosheid te vallen. Vrees
achtigheid maakt zich van de mensen
meester en ook het gevoel van machte
loosheid, dat verder betogen zinloos doet
lijken.
Het is bijzonder verstandig dat de af
gelopen zomermaanden zijn gebruikt om
de diverse meningen te peilen over wat
komend jaar op regeringsniveau moet
gebeuren. Erg democratisch is het na
tuurlijk niet, maar nood breekt wetten.
Dat nu afspraken worden gemaakt
houdt in, dat mits ze maar worden
nagekomen het kabinet een jaar lang
kan rekenen op de steun van het par
lement en van het bedrijfsleven. Vorige
week is een akkoord gesloten over de
belastingmaatregelen, die komend jaar
moeten worden genomen. Het akkoord
is nog niet helemaal rond, maar een be
langrijk onderdeel staat in elk geval al
vast. Minister Witteveen (financiën),
sleutelfiguur in dit kabinet, zal de voor
genomen verhoging van de BTW-be-
lasting uitstellen. Aanvankelijk luidde
het plan om al op 1 januari komend jaar
de BTW aanzienlijk te verhogen. Deze
belasting zou volgend jaar liefst een half
miljard gulden méér moeten opbiengen.
Minister Witteveen heeft nu bakzeil ge
haald en is akkoord gegaan met een ver
hoging, die niet meer zal opbrengen
dan zo’n honderd miljoen gulden. De
verhoging van de BTW zal pas ingaan
per 1 juli 1970.
Het uitstel van de BTW-verfioging past
volledig in de adviezen van de Sociaal
Economische Raad (SER), die zo’n 2 I ten. Bovendien zal de tijdelijke verho-
Het Midden-Oosten, en trouwens de gehele mohammedaanse wereld, is in hevige
beroering geraakt, toen donderdag een felle brand uitbrak in de moskee van
El Aqsa in de oude stadswijk van Jeruzalem. Deze moskee is de derde in de rij
van belangrijke heilige plaatsen van de islam, want van hier is Mohammed naar
de overlevering wil, ten hemel gevaren. Aangezien de moskee in het twee jaren
geleden door Israël geannexeerde gedeelte van Jeruzalem ligt (een annexatie
overigens die door niemand wordt erkend) sloeg deze brand snel uit tot een
politiek hellevuur. De Arabieren beschuldigden de Israëlische brandweer van
traagheid en zij aarzelden niet Israël voor de brand verantwoordelijk te stellen.
Egyptische radiostations gingen zo ver ook nog Amerika als medeplichtige van
Israël aan de kaak te stellen.
Nadat in het midden van de maand de
gevechten in Vietnam weer wat opge
laaid waren, heeft president Nixon na
lang wikken de beslissing uitgesteld,
of hij na de 25.000 man Amerikaanse
troepen, die nu bijna geheel gerepatri
eerd zijn, een volgend contingent uit
Vietnam zal terugtrekken. Dat lag wel
in de bedoeling. Men verwachtte zelfs,
dat er voor het eind van het jaar in
totaal 100.000 man zou worden terug
getrokken. Nixon meent evenwel, dat
de Noordvietnamese bijdrage aan de
vermindering van de strijd niet groot
genoeg is en hij hoopt, dat het niet
terugtrekken de communisten onder
druk zal zetten om zich te matigen.
Ook wil Nixon wat meer voortgang op
de eindeloos voortdurende besprekingen
in Parijs.
Washington had gehoopt, dat de Zuid-
vietnamese troepen een steeds groter
deel van de taak van het Amerikaanse
leger zouden kunnen overnemen, maar
dat schijnt wat tegen te vallen. Boven
dien is in Saigon met de vorming van
een nieuwe regering onder de houw
degen generaal Khiem beslist nog geen
begin gemaakt met de vorming van de
bredere politieke basis voor het niet-
communistische regime. De kansen op
een oplossing lijken hierdoor weer ver
der gedaald.
Bolswards Nieuwsblad
Terwijl het gesprek over een linkse
concentratie in het kader van het PAK
(Progressie Akkoord) tussen PvdA,
D’66, PPR en PSP stokt, gaat de groep
van Achttien, het overlegorgaan van
KVP, ARP en CHU, lustig verder. Zo
is althans vorige week besloten. De
eerste fase van het gesprek tussen de
drie christelijke partijen is vorige week
afgesloten. Er zijn een aantal nota’s
opgesteld over de economische macht
van ondernemingen, de herziening van
de ondernemingsstructuur en het wel
zijnsbeleid. De groep wil nu verder pra
ten over een aantal staatsrechtelijke
problemen. Waarbij vragen aan de orde
moeten komen zoals de verkiezing van
een minister-president, het kiezen van
burgemeesters en de gang van zaken
bij een kabinetsformatie. Eind volgen
de maand zal de groep van Achttien
gaan praten over een verdere samen
werking en de vorm die deze moet
krijgen.
maanden geleden al waarschuwde tegen
een al te grote verzwaring bij de BTW-
belasting. Deze verhoging zou namelijk
leiden tot een versterking van de infla-
tietendens.
Minister Witteveen zit nu wel met het
probleem hoe hij de stijgende
heidsuitgaiven voor het komend jaar
moet opvangen. Algemeen wordt ver
wacht, dat de overheidsuitgaven voor
het nieuwe parlementaire seizoen liefst
één miljard gulden hoger zullen liggen
dan dit jaar. Dat betekent, dat de schat
kist volgend jaar datzelfde miljard méér
binnen moet zien te krijgen, tenzij mi
nister Witteveen via leningen nog wat
gaten wil vullen. Naast de extra be
lastingopbrengst, die het gevolg is van
stijgende inkomens, zou de extra BTW-
pot van een half miljard een aardig
middel zijn om de tekorten te dekken.
Nu deze pot al tevoren minder slecht
gevuld olijkt moet de minister naar an
dere middelen zoeken. Ook hierover
schijnt al een akkoord te zijn geslo
ten.
De regeringsfracties zouden hebben
toegezegd weinig bezwaar te zullen ma
ken als minister Witteveen om de
stijgende uitgaven op te vangen een
verhoging zal invoeren van de ver
mogensbelasting en de successierech-
Koning Feisal van Arabië riep op tot
de heilige oorlog en Nasser, greep ook
de gelegenheid aan om nadrukkelijk te
verklaren, dat de Arabieren geen an
dere oplossing hadden dan de oorlog
tegen Israël. Hij verzekerde, dat de
Arabieren het oude gedeelte van Jeru
zalem zouden bevrijden, evenals het an
dere door Israël bezette Arabische
grondgebied. De Arabische soldaten, zo
verklaarde Nasser, zijn niet alleen de
soldaten van de Arabische landen, maar
ook de soldaten van God en de bescher
mers van Zijn godsdienst, bedehuizen en
heilige boeken.
En dat ondanks het feit, dat binnen één
dag de Israëlische politie de Australiër
Michael Rohen op verdenking van
brandstichting had weten te arresteren,
Rohen, die pas vier maanden in Israël
was, is lid van de christelijke secte
Kerk van God. De brand op zichzelf
had de anti-Israëlische gevoelens in de
Arabische wereld en vooral in het be
zette gebied zo sterk aangewakkerd,
dat een berechting van de dader de
zaak toch niet ongedaan kan maken. In
het bezette gebied werd een algemene
staking gehouden die over het alge
meen rustig is verlopen.
Het zoeken naar een oplossing van de
Middenoostelijke puzzel zal hierdoor
nog moeilijken worden dan het al was,
daar iedere vorm van compromis door
de Arabieren, waar de militante ele
menten nu de toon aanigeven, zal wor
den opgevat als een verraad aan de
Islam. En aan de andere kant lijkt het
onwaarschijnlijk, dat Israël bv. door een
voorstel tot internationalisatie van Je
ruzalem zal bijdragen tot dat tenslotte
toch noodzakelijke compromis.
mm
