de week
Foto
van
Moeizame discussie
belastin gcorrectie
over
Gahe Shroar
Vrij rustige
Vietnam betoging
Samenwerking is moeilijker
dan U denkt
China weer door Verenigde Naties
geweerd
Bol sward
I
STREEKBLAD VOOR WEST- EN ZUIDWEST FRIESLAND
Actie zwembad
Zie de maan
VRIJDAG 21 NOVEMBER 1969
108e JAARGANG NO. 91
De regering blijft
Samenwerking
Spoedberaad
Rusland-Amerika
Hwat hat
üs hjoed to sizzen
Arabische topconferentie
Crisis in India
Betogingen tegen „Vietnam”
China-Rusland
Advertentieprijs: 16 ct per mm
Ingez. mededelingen dubbel tarief
Contractprijs op aanvraag
Abonnementsprijs f 3,75 p. kwartaal
(bij vooruitbetaling)
Giro 887926
Nog schijnt de maan door de bomen
maar de sprookjesromantiek
is haar voor een deel ontnomen,
door prestaties, zeer uniek,
van het hedendaags geslacht
Men krijgt de maan in de macht.
Onbereikbaar hoog verheven,
Wie weet hoeveel eeuwen al?
Nooit zou ze een geheim prijs geven.
Een raadselachtig geval.
Kinderen dachten ver vandaan
Tuurt het mannetje in de maan.
Nog laat ’t mannetje zich gelden
maar het huist niet meer alleen
Plots kwamen zich gasten melden
Midzomer tweemaal één
Nu ziet men weer 'n tweetal gaan
Zij logeren op de maan.
Weer schijnt de maan door de bomen
leeft het sprookje van de Sint
Ook volwassen mensen tonen
Zich in diepste wezen kind.
Ook blijft men nog even dwaas
op een wereld vol geraas.
Als er dan een ruimtevaarder
neerblikt, moet de indruk zijn
Die lawaaimakers op aarde
lijken waspoppetjes, klein
Willen ze het zelf verstaan
Zet ze een poosje op de maan.
De reden waarom Peking elk jaar weer
door de meerderheid van de Verenigde
Naties wordt afgewezen is, dat de voor
standers van toelating, onder leiding van
Albanië, deze toelating telkens weer uit
drukkelijk koppelen aan een uitstoting
van nationalistisch China (Formosa) uit
de volkerenorganisatie. Vele leden van de
VN, die in principe voor opneming van
Peking zijn en zelfs bereid zijn de com
munistische kolos de permanente zetel
in de Veiligheidsraad (met vetorecht!)
toe te kennen, die thans nog steeds wordt
ingenomen door het kleine Formosa, wor
den daardoor wel gedwongen toch te
gen te stemmen of zich althans van stem
men te onthouden.
Verschijnt
DINSDAGS en VRIJDAGS
Uitg. A. J. OSINGA n.T., Boleward
Administratie- en Redactie-adrea:
Marktstraat 13
Tel. 2044 - Na 18.30 uur 2660 of 2335
(05157)
i r
lukken en zou de verdeeldheid verder j
Bols wards Nieuwsblad
Wymbritseradeel.
Voor het negentiende jaar in successie heeft de Algeimene Vergadering geweigerd
communistisch China tot de Verenigde Naties toe te laten. Weliswaar is het
aantal voorstanders van toelating van Peking iets toegenomen doordat vier landen,
die zich eerder van stemming hadden onthouden, thans vóór stemden, doch niet
temin vormde de einduitslag 48 landen vóór, 56 tegen, b(j 21 onthoudingen
een duidelijke afwijzing van communistisch China. Maar zelfs als het aantal
voorstanders iets groter zou zjjn geweest dan het aantal tegenstanders zou
Peking niet zijn toegelaten, aangezien ook dit jaar weer een Amerikaanse resolu
tie werd aanvaard, die bepaalt, dat de Chinese kwestie een „belangrijke kwestie”
is, hetgeen volgens de bepalingen van het VN-Handvest inhondt, dat voor aan
vaarding van een resolutie over toelating een meerderheid van tenminste twee
derden vereist is.
over de Chinese kwestie, hetgeen on
getwijfeld samenhangt met het feit, dat
de Russisch-Chinese betrekkingen zich
thans in een zeer delicaat stadium be
vinden. De twee communistische reuzen,
die al jarenlang een ideologische strijd
voeren, die in wezen niets anders is dan
een strijd om de heerschappij over de
communistische wereld, en die eerder
dit jaar enkele felle grensgevechten heb
ben geleverd, voeren sedert enkele we
ken in Peking overleg. Dat zij tenmin
ste nog bereid waren elkaar aan de con-
feremtietafel te ontmoeten, was al winst
en dat de besprekingen in Peking ui
terst moeizaam verlopen, kan dan ook
geen verbazing wekken. China ziet de
conferentie uitsluitend als een moge
lijkheid het grensconflict bij te leggen,
Rusland daarentegen wil veel meer as
pecten van de Russisch-Chinese verhou
ding aan de orde stellen.
It is altyd in wille in man allinne
mar oer himsels to hearten, dan
hearre jo oars neat as goeds.
Uit publicaties in de pers en gesprek
ken in de stad, blijkt er ongerustheid te
bestaan over de bouw van ons zwem
bad. En terecht daar er na de bekend
making vanaf het bordes van ons stad
huis, dat goedkeuring was verkregen
voor de bouw van een zwembad, hoe
genaamd niets meer werd vernomen.
Verwacht werd n.l. dat een grootscheep
se actie voor een bijdrage vanuit de bur
gerij zou plaatsvinden voor ons zwembad.
De BOOG (Bolsward Overkoepelend Or
gaan) heeft op 17 november j.l. een
bespreking gehad met het bestuur van
de zwemschool. Bij deze bespreking bleek
dat zeer binnenkort de aanbesteding van
het zwembad zal kunnen plaatsvinden.
Dat er nog geen actie heeft plaatsgevon
den, is gelegen in het feit, dat thans
de financiële konsekwenties van de bouw
nog niet kunnen worden overzien om
dat 5 jaar geleden een bepaalde opzet is
gemaakt, die aan de thans geldende op
zet niet meer voldoet.
Het ligt in de bedoeling van het zwem-
school-bestuur om nadat aanbesteding
heeft plaatsgevonden en een overzicht
is gekregen van de plannen deze aan de
bevolking bekend te maken en een groot
scheepse actie in te zetten waarbij de
gehele Bolswardse bevolking zal worden
ingeschakeld door het beleggen van een
volksvergadering waarbij inspraak mo
gelijk is.
Zoals bekend zijn reeds belangrijke be
dragen van industrie, zakenlieden en par
ticulieren binnengekomen, doch de gehe
le bevolking zal straks haar bijdrage
kunnen leveren.
In de vergadering van BOOG en Zwem-
schoolbestuur is besloten een comité op
te richten, die u met de gang van za
ken op de hoogte zal houden.
Daarom geen ongerustheid over de plan
nen van de bouw van ons zwembad, de
ze hebben de volle aandacht van gemeen
tebestuur, BOOG en zwemschoolbestuur,
terwijl u ruimschoots in de gelegenheid
zal worden gesteld ook uw bijdrage te
leveren. BOOG
Ook dit is Bolsward, al Is het dan bul
ten de wallen. Wie het „ommetje” ach
ter de sportvelden langs maakt, heeft
het zicht er op. Eerst de groene grei-
den met op de achtergrond het prachtige
silhouet van de eens zo kapitale boer
derij van Wybrandi, nog steeds omslo
ten door een prachtige bomenrij. Nóg
staat de boerderij er, maar u ziet hoe
deze veste wordt belegerd door modern
oorlogstuig, dat zich opstelt en als het
ware deze burcht van rust en vrede be
legert en omsluit. De stoottroepen heb
ben reeds een cordon van vuurmonden
gericht op het hart van dit laatste bol
werk van landelijkheid. Op de voorgrond
worden loopgraven gegraven. Het zal een
harde strijd worden het belegerde fort te
handhaven. Zal het worden uitgehon
gerd misschien? Of komen nog troepen
in het geweer om het te ontzetten? We
geven het weinig kans. Ponteniers heb
ben over de Franekervaart reeds een
hulpbrug geslagen en tanks rijden af en
aan. Arme sathe, straks wordt het eens
zo rustieke en trotse gebouw wreed ge-
offert op het altaar van de moderne wo
ningbouw. Alle gekheid op een stokje:
het bouwrijpmaken van plan Eekwerd
vordert snel en efficiënt, dank zij ook
het fraaie najaarsweer. Hier wordt eer
lang een prachtig stadsdeel ontsloten,
dat met het opgaand geboomte om
zoomde sportvelden in het verschiet veel
minder direct met de stad verbonden
zal zijn als dit het geval is met Plan
Noord door de wel wat korte navelstreng
van de Gysbert Japicx-brug. Eekwerd
wordt tuinstad met op den duur vermoe
delijk een geheel eigen leven. In de stad
en er buiten, voorzien van alle gemak
ken en toch een oord waar de lande
lijkheid blijft heersen. Het moet er goed
wonen zijn. Een plaatje als dit is het
waard om te worden uitgeknipt en te
worden bewaard voor ’t nageslacht. Over
15 a 25 jaar zeggen wij tegen onze kin
deren: Zo hebben wij het nog gekend'.
Het plaatje werd gemaakt door De
fotograaf vergat zijn naam achter op
de foto te plaatsen. Wil hij zich even
melden
derheid van de bevolking, als reactie op
die gewelddadigheden, zich duidelijk te
gen de protesterenden zou keren en zich
I hechter achter het regeringsbeleid zou
l scharen.
Deze week zou de Tweede Kamer beginnen met de moeizame discussies over de
belastingcorrectie van minister Witteveen (Financiën). De voorspellingen over
wat er allemaal wel of niet zou kunnen gebeuren waren begin van de week dan
ook niet van de lucht. Heel wat politieke pottekjjkers hielden het zowaar op een
heuse kabinetscrisis, die elk moment kan uitbreken. Wat is er aan de hand?
De regering, aangezet door de VVD, wenst de loon- en inkomstenbelasting volgend
jaar te verlagen met zeshonderd miljoen gulden. Een maatregel, die de invloed
van de inflatie teniet moet doen.
De Sowjet-Unie heeft dit jaar voor het
Piet, eerst niet deelgenomen aan het debat
doorzetten, dan zouden de bestuurlijke
problemen in India alleen nog maar gro
ter worden. Mevrouw Gandhi zou, als
enige werkelijk nationale figuur, hoogst
waarschijnlijk weer premier worden doch
zij zou een coalitie moeten aangaan met
andere groeperingen. Sedert 1967 heeft
de Congrespartij al in verscheidene deel
staten zulke coalities moeten aangaan,
maar die bleken in de praktijk dikwijls
tot zo’n politieke chaos te leiden, dat de
desbetreffende staten onder federaal be
stuur moesten worden geplaatst.
Met de besprekingen binnen de chris
telijke partijen over verdere samenwer
king gaat het niet zo best. Fractievoor
zitter Biesheuvel van de ARP zei vo
rige week, ondanks de besluiten van het
ARP-convent, dat de grote drie van de
christelijke partijen (KVP, ARP en
CHU) toch moeten doorgaan met hun
overleg over een gemeenschappelijk pro
gramma. Zulks tot grote schrik van de
ARP-radikalen, die juist op het convent
hadden bereikt, dat deze besprekingen
tijdelijk zouden worden stopgezet. De
heer Biesheuvel dreigde vorige week op
een bijeenkomst in Winterswijk met zijn
heengaan. „Mijn verantwoordelijkheid
als fractievoorzitter wordt aangetast, ik
zal ernstig bij mijzelf te rade moeten
gaan”, dreigde hij. Waarbij hij vertel
de, dat hij het met de slotkonklusie
als zou de ARP niet verder mogen pra
ten over christelijke samenwerking
niet eens was. Van uitstel komt afstel,
aldus betoogde de heer Biesheuvel.
De Christelijke Historische Unie kwam
vorig weekeinde, als één van de part
ners, tot de konklusie, dat de drie wel
degelijk samen verder moeten praten,
maar dat het eigen gezicht van de CHU
nooit verloren mag gaan. Met kracht
moet worden gestreefd naar een geza
menlijke urgentieprogramma van de 3
christelijke partijen, aldus een resolu
tie, die op de CHU-bljeenkomst werd
aangenomen. Voorzitter Huysen van de
CHU-jongeren vertolkte de gevoelens
van de congresgangers door te zeggen:
„Wij staan positief tegenover verdere sa
menwerking met de andere christelijke
partijen, maar het hoeft niet: de CHU
kan best op eigen benen staan.”
In een vergadering van de defensieraad
van de Arabische Liga is besloten, dat
midden december in de Marokkaanse
hoofdstad Rabat een Arabische topcon
ferentie zal worden gehouden. Op deze
conferentie moeten de Arabische landen
overeenstemming zien te bereiken over
een gemeenschappelijke politieke en mi
litaire strategie tegenover Israël. Ver
wacht wordt, dat tegen die tijd de Gro
te Vier in New York hun in juli onder
broken overleg over de crisis in ’t Mid-
den-Oosten zullen hebben hervat. In Ra
bat zal de rol van de Grote Vier on
getwijfeld ter sprake komen. Nu heeft
president Nasser in zijn jongste rede
verklaard, dat een politieke oplossing van
de crisis thans uitgesloten is en alleen
nog maar de weg van de oorlog is
overgebleven. Niettemin mag worden
aangenomen dat de Egyptische president
de deur voor voortgezette bemiddelings
pogingen op een kier zal houden, aange
zien hij toch wel zal beseffen, dat de
Arabische landen nu evenmin als in
1967 tot het behalen van een overwin
ning op Israël in staat zijn. Het is ech
ter onwaarschijnlijk, dat de deelnemers
aan het overleg in Rabat naar buiten
toe zullen willen laten blijken, dat de
weg naar 'n vreedzame regeling nog niet
volledig is geblokkeerd: dit is des te min
der waarschijnlijk nu de groep militan
te landen binnen de Arabische Liga
door de staatsgrepen van dit jaar in de
Soedan en Libië met twee is uitgebreid.
Het Russisch-Chinese overleg is tot
stand gekomen na krachtig aandringen
van de Sowjet-Unie, die pas wilde toe
stemmen in de zo belangrijke bespre
kingen met Amerika over beperking van
de bewapening nadat eerst een gesprek
met Peking op gang zou zijn gebracht.
Moskou wilde onder andere Chinese ver
wijten voorkomen, dat het alleen maar
belangstelling had voor .samenzweringen
met het kapitalistische Amerika tegen
China’. Die Russisch-Amerikaanse be
sprekingen (door de Amerikanen SALT
génoemd: Strategie Arms Limitation
Talks) zijn maandag in Helsinki begon
nen. Zij gaan over een beperking van
strategische wapens en niet over ver
mindering van de bestaande wapens. Een
werkelijke vermindering van de bestaan
de wapenvoorraden zou een zo grote ma
te van inspectie vergen, dat de Sow
jet-Unie, die toch al de neiging heeft
om elke vorm van inspectie als spiona
ge te zien, alle belangstelling voor de
besprekingen zou verliezen. In Ameri
kaanse kring houdt men er rekening
mee, dat het overleg met Moskou jaren
lang zal kunnen duren; men is nog niet
vergeten, dat het kernstopverdrag van
Moskou van 1963, dat alle kernproeven
met uitzondering van de ondergrondse
verbiedt, acht jaren onderhandelen kost
te.
Verschijnt in: Bolsward, Baarderadeel, Hennaarderadeel, Hindeloopen, Wonseradeel, Workum en
De drie dagen van demonstraties in Was
hington tegen het Amerikaanse Viet-
nam-beleid zijn vrij rustig verlopen.
Merkwaardig is. dat de regering van
president Nixon, die naar aanleiding van
de vorige massale betogingen voor een
snelle Amerikaanse terugtrekking uit
Vietnam had gezegd, dat hij zich van
geen enkele demonstratie ook maar iets
zou aantrekken, tal van maatregelen
had genomen om het de betogers zo
moeilijk mogelijk te maken. Het lijkt
erop, dat de regering met haar specta-
Door de inflatie verdienen wij weliswaar
meer guldens, maar wij moeten procen
tueel ook heel wat meer belasting be
talen (het geleerde woord daarvoor: de
progressiviteit in het belastingstelsel,
oftewel: naarmate men meer verdient,
is men een groter deel van het sala
ris aan de belasting schuldig). Eén van
de regeringspartijen, de Anti Revolutio
naire Partij, vindt het echter maar zo
zo. De overheid moet meer besteden om
de algemene voorzieningen op een goed
peil te brengen. Dan is belastingvermin
dering in principe onverantwoord, meent
de ARP, hoewel men wel iets mag
doen: een correctie van 450 miljoen. De
heer Biesheuvel, fractievoorzitter van de
ARP in de Tweede Kamer, heeft nog
onlangs gezegd, dat hij aan zijn 450
miljoen vasthoudt. De VVD (en minis
ter Witteveen) deed precies hetzelfde
over de voorgestelde zeshonderd miljoen.
Vandaar alle speculaties (niet te ver
warren met de bekende Sinterklaas-spe-
culaasjes). Als de meningen deze week
blijven botsen lijkt een crisis inderdaad
niet te vermijden, want het is maar al
te duidelijk, dat het kabinet van de be
lastingcorrectie een halszaak heeft ge
maakt.
Vraag is nu, of zo’n crisis wel welkom
Is bij de diverse regeringspartners. En
dan komen de pottekijkers op de prop
pen. Iedereen weet nu wel, dat het op het
ogenblik binnen de ARP niet zo best
botert. Het ARP-convent van veertien
dagen geleden heeft dit maar al te dui
delijk gemaakt. De radikalen binnen de
ARP zijn bijzonder boos over het voort
gaande gesprek tussen KVP, ARP en
CHU over de vorming van een christelij
ke coalitie, die ook als zodanig bij de
volgende grote verkiezingen in 1971
moet optreden. De radikalen zijn wat
bang voor de in hun ogen al te ouder
wetse KVP en willen zich daar niet mee
vereenzelvigen. Een stug verzet tegen
de voorgestelde belastingmaatregelen
met misschien de daaropvolgende kabi
netscrisis zou de ARP-leiding heel
wat goodwill bezorgen bij de eigen radi
kalen. Het zou hun duidelijk maken, dat
de ARP niet zonder meer is overgele
verd aan de politieke wensen van de
regeringspartners.
De strijd om de belastingverlaging heeft
zich woensdagavond scherp toegespitst.
De heer G. A. Kieft (ARP) diende
een amendement in om de belastingver
laging van 900 miljoen gulden te ver
delen in 450 miljoen voor 1970 én de
rest in 1971.
Dit voorstel druiste in tegen de wen
sen van de regering en de drie overi
ge regeringspartijen VVD, KVP en CHU,
die op 1 januari a.s. de loon- en in
komstenbelasting met f 600 miljoen wil
den verlagen.
Voor de VVD was de verdeling volgens
het voorstel van de ARP onaanvaard
baar. Niet alleen als het amendement
werd aangenomen, maar ook als dit
werd verworpen met de steun van klei
ne partijen, zoals CPN en BP. Dit zou
een te onzekere situatie voor het voort
bestaan van de regering in het leven
roepen, .meende men.
De regering had, toen het amendement
werd ingediend, nog niet definitief be
paald, of zij hierop het „onaavaardbaar’
zou laten horen. Direct nadat de spie
kers van de verschillende partijen hun
standpunten naar voren hadden gebracht,
kwam het kabinet voor een spoedbe
raad bijeen. Hierna volgde het „onaan
vaardbaar”.
Na heropening van de kamerdebatten
het was inmiddels reeds na het mid
dernachtelijk uur, liet mr. Biesheuvel
weten, dat de AR de consequenties van
een regeringscrisis er niet voor over
had om een zakelijk inzicht door te
drijven. Het amendement werd ingetrok
ken. De regering blijft.
De tweespalt in de Indiase Congrespar
tij, de politieke groepering, die het land
sedert het onafhankelijk worden heeft
geregeerd, heeft thans zulke afmetingen
aangenomen, dat een volledige splitsing
vrijwel onafwendbaar lijkt. Een klei-,
ne meerderheid van het dagelijks be
stuur van de partij heeft premier me
vrouw Indira Gandhi uit de partij ge
stoten en vervolgens de partijfractie in
het federale parlement verzocht een
nieuwe leider te kiezen. De fractie kwam
inderdaad bijeen, maar sprak met een
overweldigende meerderheid haar ver
trouwen in het leiderschap van mevrouw
Gandhi uit. Zou mevrouw Gandhi deze
post hebben verloren, dan zou haar au
tomatisch het premierschap zijn ontno
men. De strijd binnen de partij gaat
in feite tussen enerzijds de door me
vrouw Gandhi aangevoerde voorstanders
van een duidelijk progressief program
ma en anderzijds de meer behoudende
partijbonzen. De behoudende groeperin
gen hebben al eerder dit jaar belang
rijke nederlagen moeten slikken. Zo wist
premier Gandhi de nationalisering van
de belangrijkste Indiase banken door te
voeren en zag zij tevens haar medestan
der Giri tot president gekozen in plaats
van de officiële partijkandidaat. De mo
gelijkheid bestaat, dat mevrouw Ghandi.
door het federale parlement te ontb’.n-1 cu’aire troepensamenc: ikkingen en haar
den en nieuwe verkiezingen uit te schr'j- ..'arth invingen voor
ven. zal trachten te oereiken. cri Ie- bots ngen juist gew. !,cl h e.t willen uit-
den van de Congrespartij de gelederen lokken, in de hoop, cat de grote meer
hef gevaar van
Onderwjjs
De Tweede Kamer heeft vorige week
toch vastgesteld, dat de achtste medi
sche faculteit in Maastricht moet ko
men. Tegen deze vestiging stemden al
leen de SGP, het GVP, de BP, zes le
den van de ARP, twee leden van de
CHU en de heren Willems (PvdA), Kro
nenburg (ex-Boerenpartij) en mej. Kes
sel (Groep Aarden). Een motie van de
heer Westerterp (KVP), waarin de mi
nister werd gevraagd een beslissing nog
enige tijd uit te stellen kennelijk met
de bedoeling om de argumenten van de
andere kandidaten (Twente en Brabant)
nog krachtiger naar voren te brengen
werd met forse meerderheid afge
keurd. Wel werd met evengrote meer
derheid een motie aanvaard, waarin de
uitbreiding wordt vastgelegd van de
technische hogescholen in Twente en Bra
bant, teneinde daar een samenwerking
mogelijk te maken tussen technische en
medische wetenschappen. Na deze mo
tie was het met name voor de VVD iets
gemakkelijker om het voorstel-Maas-
tricht te aanvaarden.
weer zullen sluiten. Zou die opzet mis-
