Kroonprinses Beatrix
Moskou wil Europa in ontspan
morgen jarig
ningsproces betrekken
Nederlandse
Weer spanningen
m
Antillen
GaheShroar
De twee Duitslanden naar
hereniging
Minister Bakker bracht bliksem
bezoek aan de West
Het weer in het af-
gelopen jaar
Vrijheid, ook voor
de ander
Hwat hat
llllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllll
VRIJDAG 30 JANUARI 1970
109e JAARGANG No. 8
Nixons programma
Mirages voor Libië
Ulbrichts voorstellen
us hjoed to slzzen
Antwoord van Brandt
Verolme.
Lonen
N. Ebbendorf
Europees parlement
Advertentieprijs: 17 ct. per
Ingez mededelingen dubbel tarief
Contractprijs op aanvraag
Moskou wil echter ook Europa in het
ontspanningsproces betrekken en daar
om heeft het voorgesteld een conferen
tie over Europese veiligheid te houden,
die, wat de Russen betreft, liefst nog
in de eerste helft van dit jaar zou moe
ten beginnen. Het Westen heeft zich
nogal gereserveerd getoond ten opzich
te van dit voorstel; het staat op het
standpunt, dat een dergelijke conferen
tie niet overhaast bijeen moet worden
geroepen, maar degelijk dient te wor
den voorbereid, wil zij enig succes op
leveren. Bovendien zag men aan Weste
lijke zijde in het Russische plan aan
vankelijk een poging een scheiding te
weeg te brengen tussen Amerika en zijn
NAVO-bondgenoten maar voor deze arg
waan is sinds kort m’nder reden nu Mos
kou eindelijk officieel te kennen heeft
gegeven, dat ook Amerika aan de con
ferentie kan deelnemen.
Verschijnt
DINSDAGS en VRIJDAGS
(Jitg. A. J. OSINGA n.v., Bolsward
Administratie- en Redactie-adres:
Marktstraat 13
Tel. 2044 - Na 18.30 uur 2660 of 2335
(05157)
Een herhaling is niet onmogelijk omdat
dr. Jonckheer, lid van een van de rijk
ste families van de Antillen, gezien word
als de verpersoonlijking van alles wat
machtig, rijk en behoudend is. De ar
beiders zien in hem een typisch verte
genwoordiger van de door hen zo ge
hate heersende klasse. Tot welke kon-
flikten dit kan leiden heeft de commis
saris van politie in Willemstad, de heer
Sprocket duidelijk gemaakt. Hij deelde
de Antilliaanse regering mede, dat hij
niet opgewassen zal zijn tegen de moei
lijkheden, die zouden kunnen ontstaan
als dr. Jonckheer tóch naar de Antil
len komt. De commissaris van politie is
prompt door zijn regering geschorst. Re
den waarom het politiekorps in Willem
stad nu met een langzaam aan aktie
dreigt.
De Nederlandse regering heeft al zach
te druk op dr. Jonckheer uitgeoefend
om zijn benoeming niet te aanvaarden.
In eerste instantie heeft dr. Jonckheer
dit geweigerd. Hij ziet de benoeming
door de koningin als een persoon
lijke zaak, waar de regering verder bul
ten moet blijven. Het is niet ondenkbaar,
dat vice-premier Bakker, na terugkeer
deze week, toch hevige pressie op hem
gaat uitoefenen om alsnog te weigeren.
i
van bevoegdheden binnen de Gemeen
schappen die buiten de invloed van de
regeringen valt, en dat zich eind de
cember al gereserveerd had getoond vier
kant tegen blijft. De Ministerraad zal
zich in de eerste week van februari op
nieuw over dit probleem buigen. Wel
licht zal men het dan eens kunnen wor
den over een compromisoplossing die
door België is voorgesteld en die inhoudt,
dat het Parlement inderdaad de bevoegd
heid krijgt de begroting te verhogen, zij
het dan tot een nader overeen te ko
men plafond.
eens met de vakbonden te praten. Het
geen niet Is gebeurd. Wel heeft de be
windsman met „het bedrijfsleven'’ kon-
takt opgenomen. Zonder resultaat Dat
had ook niemand verwacht. De minis
ter liet al tevoren weten, dat hij van
zijn leven niet bereid zou zijn het ge
wraakte artikel te schrappen. Hij heeft
nu de Eerste Kamer schriftelijk laten
weten, dat hij geen enkele verandering
wenst. Daarmee heeft hij de Senaat voor
de keus gesteld: of verwerpen, óf aan
nemen. Het eerste lijkt niet erg waar
schijnlijk, gezien de huidige verhoudin
gen.
schooid personeel bij Verolme onder te
brengen om de produktiviteit te verho
gen. Volgens het rapport moet het mo-
gelflk zjjn de kontrakten voor de bouw
van mammoettankers zonder verlies af
te werken. Het rapport pleit ook voor
een steun van 11 miljoen aan de totale
Nederlandse scheepsbouw voor omscha
keling naar de serieproduktie van seg
menten.
Abonnementsprijs f 4.00 p. kwartaal
(bjj vooruitbetaling)
Giro 887926
Wie zijn zaken goed beheert,
En geregeld adverteert,
Zorgt dat zijn zaak marcheert,
De tiid is in skroar, dy’t him ütleit
op forsetten.
In de Ministerraad van de Europese Ge
meenschappen is men bij de bespreking
van de bevoegdhed n van het Europese
Parlement opnieuw op moeilijkheden ge-
De kritiek in en buiten Frankrijk op het
beleid van Parijs ten aanzien van het
Midden-Oosten blijft groeien. Deze kri
tiek, een gevolg van het indertijd door
president De Gaulle gelaste wapenem
bargo tegen Israël, was al toegenomen
toen kortgeleden bekend werd dat Frank
rijk vijftig straaljagers van het type Mi
rage aan de Noordafrikaanse en Arabi
sche staat Libië zou leveren, en zij is
uiteraard nog verder versterkt nu Frank
rijk bekend heeft gemaakt, dat het niet
vijftig, maar honderd Mirages zal af
leveren. Terecht is de vraag gesteld wat
Libië aan moet met een luchtmacht die
een grotere omvang zal hebben dan die
waarmee Israël in '67 de zesdaagse oor-
1 januari 1969 tot 31 december 1969.
Het afgelopen jaar is wat het weer be
treft een prachtjaar geweest. Nergens
wordt meer op gekankerd dan op het
weer. Loopt men op straat dan is het,
wat is ’t koud niet, of wat is ’t warm
of wat een regen de laatste dagen. Zel
den hoort men Wat is 't mooi niet. Nu
in 1969 hebben wij 139 dagen zon ge
had en 102 dagen regen 21 dagen sneeuw
en 3 dagen sneeuwstorm. Het heeft 13
dagen gestormd en er waren 15 dagen
bij met onweer waarvan 5 in novem
ber. De overige dagen was het mistig
of zwaar bewolkt. Januari was uitzon
derlijk zacht. De hoogste temperatuur
was 10 graden Celcius en de laagste
2 gr. C. in de nacht. Februari daar
entegen was bar. De hoogste tempera
tuur was -|- 7 gr. de laatste 5 gr.
onder nul. De laagste nacht temperatuur
was van 13 op 14 febr. n.l. 13 gr.
het vroor 9 dagen en 22 nachten 9 dagen
sneeuwde het. De zon scheen slechts 7
dagen en het stormde 5 dagen.
Maart en april waren ook aan de kou
de kant maar in het laatst van mei werd
het aanmerkelijk beter. Nog niet veel
zon en regen maar wel een stijging van
temperatuur n.l. hoogste temp. 26 gr. en
15 mei hadden wij het eerste onweer.
Juni, juli, augustus en september wa
ren geweldig met gezamenlijk 74 dagen
zon en 32 dagen regen waarvan 15 da
gen in augustus het onweerde in die 4
maanden maar 10 maal dat is zeer wei
nig gezien de hoge temperaturen. 32 gr.
C op 29 juli en 31 gr. op 1 en 2 augus
tus. Verder waren de temperaturen in die
maanden om en bij 27 A 28 graden. Wij
hebben 5 dagen met zomertemperatuur
gehad, dat is 30 graden en hoger. De
In overleg met de Fryske Kultuerrled
is een jury samengesteld die de werk
stukken zal beoordelen.
Vrijheid, ook voor de ander. Doe dus
mee! I
Morgen viert h.k-h. prinses Beatrix haar verjaardag. Velen zullen zich nog
herinneren hoe haar geboorte destijds (op een trieste regenachtige ochtend)
een golf van enthousiasme ontketende. De oranjeboom bloeide weer! Het was
de tijd van de crisisjaren, de tijd ook, waarin de komende oorlogs- en bezet
tingsjaren him schaduw reeds vooruitwierpen. Het geduld was lang op de proef
gesteld, want de geboorte werd reeds medio januari verwacht. Heel veel
fabrikanten sprongen die 31 januari bijna een gat in de lucht, want er waren
voor miljoenen herdenkingsbordjes, -tegeltjes, -schilderijtjes enz. gefabriceerd,
die reeds onder de toonbank lagen en direkt in de etalages werden geplaatst
met het wat neutrale opschrift: Ter herinnering aan de geboorte van ons
prinsenkind, januari 1938. Stel dat het februari zou zijn geworden! Overigens:
Ook heel wat schoolhoofden waren blij, want in verschillende scholen was
reeds een paar weken lang op een verborgen plekje snoep of een doos met
beschuit met muisjes opgeslagen. Hoe dan ook, toen de klokken gingen luiden,
brak de feestvreugde los. Nu, na ruim 30 jaar, hangt het voortbestaan van het
oranjehuis niet meer aan een zijden draad. Zelfs de geboorte van een prins is
niet meer het gesprek van de dag. Het prinsesje van toen is echter opgegroeid
tot vrouw en moeder. Zy heeft zich een plaats verworven in de harten van
ons volk. Ook wij wensen huize Drakensteyn veel geluk op de dag van morgen.
(Foto Max Koot)
log won. Nu Frankrijk zijn leveranties
gaat verdubbelen lijkt het nog waar
schijnlijke dan voorheen, dat een groot
deel van de in naam voor Libië bestem
de vliegtu gen uiteindelijk hun weg zul
len vinden naar Egypte. Deze jongste wa-
pentransa' tie in het Midden-Oosten zal
vrijwel ze':er leiden tot een Israëlisch
verzoek a m Amerika om nog meer ge
vechtsvliegtuigen.
Een van de redenen waarom de Sowjetunie de laatste tijd wat meer bereidheid
toont om met de Verenigde Staten tot een modus vivendi te komen Is de vrees,
dat de moeilijkheden met China tot een hete Russisch-Chinese oorlog zullen uit
groeien. De Russen willen zich zo veel mogelijk garanties verschaffen dat,
mocht het tot een omvangrijk gewapend konflikt met Peking komen, zij niet door
het westen in de rug aangevallen zullen worden. In het kader om tot een betere
verstandhouding met het westen te komen passen de SALT-besprekingen met de
Ver. Staten over beperking van strategische wapens, die in het voorjaar in
Wenen zullen beginnen.
Maar ook een van Moskou’s bondgeno
ten heeft nogal wat bedenkingen tegen
het Russische voorstel, en wel Oost-
Duitsland, dat vreest, dat een eventue
le ontspanning tussen de militaire blok
ken van Oost en West ten koste zal gaan
van de Oostduitse belangen. En die Oost-
duitse bedenkingen zijn toegenomen sinds
Moskou is ingegaan op het voorstel van
Bonn besprekingen te beginnen over een
verdrag waarin wordt afgezien van het
gebruik maken van of dreigen met ge
weld, en vooral ook sinds Warschau
belangstelling heeft getoond voor het
Westduitse streven om te komen tot een
normalisering van de Westduits-Poolse
betrekkingen. Vandaar dat de Oostduit
se leider Ulbricht eind vorig jaar Bonn
voorstellen heeft gedaan die in feite neer
komen op volledige diplomatieke erken
ning door Bonn van het Oostduitse re
gime. Ulbricht wist, dat geen enkele
verantwoordelijke Westduitse politicus
ook de realist Brandt niet zo ver
zou kunnen gaan, hij hoopte dat met
de te verwachten afwijzing door Bonn
alle blaam voor een mislukking van po
gingen om tot een ontspanning tussen
Oost en West te komen op West-Duits-
land zouden kunnen worden afgewen
teld.
Minister Roolvink (Sociale Zaken) is
niet bereid ook maar enige concessies
te doen inzake zijn nieuwe Loonwet, die
binnenkort door de Eerste Kamer moet
worden behandeld. De nieuwe Loonwet
geeft de minister de bevoegdheid in in
dividuele c.a.o.’s in te grijpen. Vooral de
vakbonden zijn hiertegen hevig in ver
zet gekomen. Zij weigeren zelfs elke ver
dere deelname aan het georganiseerd
overleg. In de Tweede Kamer werd de
nieuwe wet vorig jaar op het nippertje
aangenomen, nadat premier De Jong de
monstratief kwamen vertellen, dat de re
gering zou aftreden als de Kamer de wet
weigerde. De Eerste Kamer, die de wet
op 11 februari bespreekt, stribbelt ook
tegen. De minister is eerst gevraagd nog
herfst was ook mooi en rustig. In ok
tober scheen de zon 15 dagen en regen
de het 9 dagen. De andere dagen was het
mistig. De hoogste temperatuur was 20
graden en de laagste 11 graden en het
stormde éénmaal.
November hield zich ook goed, ’t Storm
de maar 6 dagen, dat is zeer weinig
in november. De zon scheen maar op 5
dagen en het regende 13 dagen en er wa
ren 5 dagen met onweer. De eerste
nachtvorst in deze winter was in de
nacht van 6 op 7 november. Het sneeuw
de op 3 dagen, het eerst op 25 novem
ber.
December was een maand met winter.
Het vroor 19 dagen en 26 nachten. De
zon scheen 12 dagen en het regende 7
dagen en het sneeuwde 7 dagen. Dit was
'n weer overzicht van het afgelopen jaar.
Ik houd vanaf 21 juni 1965 het weer en
temperatuur bij maar er is niemand die
het weer in Nederland ook maar een
week vooruit kan bepalen laat staan een
strenge of zachte winter kan voorspel
len of een mooie of slechte zomer. Wij
zitten hier in Nederland steeds tussen
twee druksystemen in. n.l. een hoge en
een lage druk en die bepalen hier het
weer.
Bolsward
Voor de Verenigde Staten is 1970 'n ver
kiezingsjaar. In november moet het ge
hele Huis van Afgevaardigden en een
derde deel van de Senaat opnieuw wor
den gekozen. In beide Kamers van het
Congres wordt president Nixon op het
ogenblik geconfronteerd met een Demo
cratische meerderheid, en men mag ver
wachten, dat Nixon zich ten zeerste zal
inspannen om die meerderheid te verklei
nen en zo mogelijk zelfs om te zetten
in een Republikeinse meerderheid. Dit
streven is vorige week al duidelijk tot
uiting gekomen in zijn rede over de Sta
te of the Union voor het Congres, die
niet alleen vrijwel uitsluitend over bin
nenlandse problemen handelde, maar
dan ook nog in hoofdzaak over die on
derwerpen waarbij de Amerikanen zich
direct betrokken voelen, zoals de ver
vuiling van water en lucht en het le
vensvatbaar maken van de steden. Nixon
kan met zijn aangekondigde plan om het
leefmilieu te verbeteren vele stemmen
trekken, maar zijn streven om de be
groting sluitend te houden waartoe
niet alleen bezuinigingen maar ook in
cidentele belastingverhogingen noodzake
lijk zouden zijn zou de electorale
kansen van de Republikeinen weer kun
nen doen verminderen.
stuit. Op de Haagse topconferentie van
begin december waren de regeringslei
ders van de zes landen van de Gemeen
schappen in beginsel overeengekomen,
dat de begrotingsbevoegdheden van het
Europese Parlement dienden te worden
versterkt, en op die uitspraak voortbor
durend had de Ministerraad eind decem
ber bepaald, dat het Parlement het recht
moest worden toegekend om de door de
Ministerraad vastgestelde begroting
eventueel te verhogen. Inmiddels is ge
bleken, dat Frankrijk, dat altijd al ge
kant is geweest tegen elke vergroting
De Westduitse bondskanselier Brandt
heeft m zijn recente regeringsverklaring
die eis tot volledige diplomatieke erken
ning inderdaad moeten afwijzen. Hij
heeft evenwel op zeer bekwame wijze
de bal aan de Oostduitsers teruggespeeld
door niet alleen ook hen besprekingen
over net wederzijds afzien van geweld
aan te bieden, maar tevens de eventuele
deelneming van West-Duitsland aan het
Europese veiligheidsconferentie afhan
kelijk te stellen van het positieve ver
loop van dit inter-Duitse overleg, dat,
naar Brandt zei, ook over allerlei pun
ten van samenwerking zou kunnen han
delen. Brandts verklaring is daarmee een
indirecte uitnodiging aan de Russen ge
worden om Oost-Duatsland onder druk te
zetten. En het lijkt lang niet uitgeslo
ten, dat het laatste stalinistische bewind
in Oost-Europa inderdaad onder Russi
sche druk zal komen te staan, want de
Russen zijn er zich terdege van bewust,
dat de voortdurende strubbelingen tussen
Oost, en West-Duitsland de voornaam
ste oorzaak vormen der spanningen in
Midden-Europa. Dit alles zou wel eens
kunnen betekenen dat Ulbricht gedwon
gen wordt tot onderhandelingen met
Bonn, die gericht zijn op het tot stand
brengen van een zekere mate van libe
ralisering in Oost-Duitsland, zonder dat
ze tiem de zo fel begeerde Westduitse
erkenning zullen opleveren.
De regering maakt zich zorgen over de politieke ontwikkelingen op de Neder
landse Antillen. Minister Bakker (als vice-premier verantwoordelijk voor het
beleid ten aanzien van de konlnkrjjkpartners) heeft deze week een bliksembezoek
aan Willemstad gebracht om een oplossing te zoeken. De moeilijkheden doen zich
voor rond de persoon van de nieuw benoemde gouverneur van de Nederlandse
Antillen, dr. E. Jonckheer. Deze benoemln gstond al vast vóór in mei vorig Jaar
ernstige onlusten uitbraken in Willemstad. Onlusten waarbij Nederlandse mari
niers moesten worden ingezet om de orde te herstellen. De Nederlandse regering
voelt niets voor een herhaling van deze ernstige incidenten en het daarmee ge
paard gaande rlsiko, dat opnieuw Nederlandse soldaten moeten worden ingezet.
Bevrijdingsfeest 1970, hoe gaan we het
dit jaar weer vieren? Met grote optoch
ten? Met veel bier en knakworstjes, of
gaan we dit jaar eens nadenken. Naden
ken of we dus iedereen wel wer
kelijk bevrfld zijn. Vrijheid ook voor de
ander, juist dit thema is genomen voor
een provinciale wedstrijd die uitgeschre
ven is, omdat we dit jaar 25 jaar „vrU”
zijn. Natuurlijk mag je blij zijn dat we
doen en laten kunnen wat we willen
tenminste!!! maar moeten we dit jaar
niet eens over de grenzen van ons land
je zien?
Bevrijding, ook voor anderen, bevrijding
van het steeds groter wordende ver
schil tussen onze en de derde wereld.
Bevrijding uit het door ons zelf ont
worpen systeem, dat die verschillen niet
wegneemt. Ook bevrijding van de lan
den die nog steeds in oorlog zijn. Be-
vrjjding, ook voor anderen, dus van ons
zelf!!!
Het bevrijdingsfeest van 1970, moet een
protest vormen tegen de nog steeds ver
keerde verdeling van welvaart, vrede,
vrijheid op deze aardbol.
Door aan de uitgeschreven wedstrijd deel
te nemen, vorm je een protest tegen het
hierboven beschreven onrecht. De werk
stukken komen in het Beursgebouw in
Leeuwarden te hangen, waar in dezelf
de zaal een oorlogstuig-tentoonstelling
zal worden gehouden. Dat oorlogstuig
moet onze trots tonen dat we het in
1940 „gered” hebben, de werkstukken
echter moeten tonen dat we er nog lang
niet zijn; Vrijheid ook voor de ander.
Hoe kan je meedoen?
Het is een wedstrijd voor jongeren ouder
dan 15 jaar. Er kan individueel en in
groepsverband meegedaan warden. Je
maakt een:
Tekening, collage, affiche, foto, klank
beeld, kort verhaal, of een gedicht,
en stuurt dit vóór 15 maart naar: RA JA
(Raad voor Jcugdaangelegenheden),
Spanjaardslaan 147, Leeuwarden.
Voor de mensen die het nog niet ge
noeg vinden dat ze zo een protest kun
nen vormen; voor de beste, origineelste,
mooiste werkstukken, zijn flinke prijzen
beschikbaar gesteld. De beste werkstuk
ken worden trouwens ook afgedrukt in
Bolswards Nieuwsblad
STREEKBLAD VOOR WEST- EN ZUIDWEST FRIESLAND
Verschijnt in: Bolsward, Baarderadeel, Hennaarderadeel, Hindeloopen, Wonseradeel, Workum en WymbritseradecL
Verolme heeft nog eens 130 miljoen
gulden van de regering nodig om zijn be
drijf overeind te houden. Aldus de kon-
klusie van mr. Biesheuvel en prof. Lang-
man in een rapport aan de minister van
Economische Zaken. De bewindsman
heeft het rapport vorige week aan de
Tweede Kamer gestuurd. Volgens het
rapport zou de staat voor 40 miljoen
gulden aandelen moeten nemen, 'n lang
lopende lening moeten verstrekken van
40 miljoen, een overbruggingskrediet van
25 miljoen en een apart kredit van even
eens 25 miljoen voor de oprichting van
een speciale NV, die het mammoetdok
moet beheren. Minister Nelissen (Eco
nomische Zaken) liet doorschemeren,
dat hij naar middelen zoekt om het be
drag wat te verminderen. Hij vertelde,
dat hij een integratie tót stand tracht te
brengen van de Nederlandse scheeps
bouw. „Mede als gevolg daarvan kan
de overheidshulp aan Verolme wellicht
wat beperkt blijven”, aldus de bewinds
man. Bekend is, dat de minister streeft
naar een nauwe samenwerking tussen
de oude konkurrenten Verolme en de
Rijn-Schelde groep. Het zou een van de
belangrijkste middelen zijn om de
scheepsbouwindustrie in Nederland te
behouden.
Het rapport Biesheuvel-Langman advi- een nog uit te geven bevrijdingskrant
seert de minister én Verolme maatre- die gratis over de gehele provincie ver
gelen te nemen om meer en beter ge- spreid zal worden.
mm
