ZWABO
de top
enkele
m
jaren
naar
I
H
Aktie Zwembad
Helft van trein-
thuis
Fan de Martinytoer
Onze vogelstand
reizigers heeft auto
John en Yoko
- f
5
STREEKBLAD VOOR WEST- EN ZUIDWEST FRIESLAND
Verschijnt in: Bolsward, Baarderadeel, Hennaarderadeel, Hindeloopen, Wonseradeel, Workum en Wymbritseradeeh
Uiti
L
DINSDAG 10 FEBRUARI 1970
109e JAARGANG No. 11
verdieping doen het uitstekend
Haakbek
(foto L. K. Mol)
Sterfte onder kieviten
Eenden
Canadaganzen
Piet
De kommissie:
Tj. de J.
SS<<<<<<VV
Advertentieprijs: 17 ct. per mm
Ingez. mededelingen dubbel tarief
Contractprijs op aanvraag
het Natuurbeschermingsjaar 1970 iets in
deze richting te bereiken.
Abonnementsprijs f 4.00 p. kwartaal
(b(j vooruitbetaling)
Giro 887928
Een waar meubelparadijs
(foto L. K. Mol)
Interessante waarnemingen waren o.a.
een groep Canadaganzen, samen met de
sneeuwgans in Canada en Noord-Ame
rika een zeer talrijke soort. Van de
sneeuwgans werd deze herfst een ex. bij
de talrijke kleine rietganzen opgemerkt.
Bij deze soorten betreft het in de regel
uit een waterwildcollectie ontsnapte (of
losgelaten) exemplaren. De Canadagan
zen zijn de nazaten van een in Zwe
den uitgezette en in vrijheid broedende
populatie.
De waarneming van een grote groep
kraanvogels in Gaasterland was zeker
opmerkelijk. De normale trekroute van
deze vogels ligt aan onze oostgrens. Dooi
de toen aanhoudende harde en langdu
rige oostenwind zijn deze vogels waar
schijnlijk zo ver uit de koers geraakt.
Ook flamingo’s worden de laatste tijd
regelmatig waargenomen. Het betrof, bij
die vogels welke konden worden bestu
deerd, steeds de Zuid-Amerikaanse vorm
en het waren zonder twijfel ontsnapte
exemplaren.
Autobezit en treingebruik sluiten elkaar
helemaal niet uit. Recente onderzoekin
gen tonen aan dat de helft van de trein
reizigers een auto thuis heeft. Uit die
enquêtes blijkt voorts dat ruim 30 pet.
van de totale „treinbevolking” de auto
ook werkelijk kan gebruiken en dus be
wust kiest voor de trein.
In totaal reizen over één km weg bui
ten de bebouwde kom gemiddeld 560.000
autoredzigers per jaar. Over één km
spoorweg 3.000.000 reizigers per jaar.
Een vergelijking van het gebruik van
een 16-tal parallel lopende weg- en rail-
wegvakken leidt tot de conclusie, dat
het aantal treinreizigers in vergelijking
tot het aantal autoreizigers gemiddeld
ruim 60 pet. bedraagt.
't Sensationele paar
John Lennon Yoko Ono
treedt graag in ’t openbaar
want ze zien de kans schoon zo
voer hun vermaardheid op,
ze weten 't uit te kienen,
excentriek, aan de kop
en dat betekent -r- dienen
met als wapen ’t protest,
't Slaagde tot dusver best.
Zulk haar gaat niet voor niks
Kom op gemeenschap bouwer
Hoera z Michael
Promotor van „Black-power”
Zeg neem jij ‘t haargeld mee
Wij kregen als beloning
de broek van Cassius Clay
Een hoge gunstbetoning
Alweer een goede les
Zo’n broek waarborgt succes.
’t Sensationele paar
blijft aardig in de gratie
Hen omwolkt hier en daar
publieke adoratie.
Ze zien hun ideaal
bestendig omhoog wieken.
Hen spreekt de jeugd een taal
leve de excentrieken!
Aanbid de opgaande zon
Yoko Ono John Lennon.
Verschijnt
DINSDAGS en VRIJDAGS
Uitg. A. J. OSINGA n.v., Bolsward
Administratie- en Redactle-adres:
Marktstraat 13
Tel. 2044 - Na 18.30 uur 2660 of 2335
(05157)
Een nieuwe wereld-wet.
Geen ouderwetse banden.
Leuk kijkspel saam in bed
De kiek haalt alle kranten.
Eerst deed het lange haar
veel tot publiek bekoren
Later ’t gebruik der schaar.
Ja keurig kaal geschoren.
Alweer zo’n fraaie stunt
Wel een paar dat uitmunt.
mevr. J. M. C. Hlemstrav. d. Klei
mevr. J. SwierstraZweverink
P. A. C. Brandsma
A. Brinksma
H. G. Ploum
N. C. v. Slooten, sekr.-penn., Brigade
Irenel. 19, Bolsward, tel. 05157-3159
in 1967 het pand van de vroegere por-
seleinzaak van Van den Oever aan de
Grote Dijlakker huren. Dit was echt
wat voor deze grote handelsman. Zijn
vrouw hielp heel vlug met het behalen
van 't vakdiplcma kleinhandel voor meu
belen.
Inmiddels waren al de tweedehands goe
deren eruit gegaan en alles vervangen
door uitstekende kwaliteitsmeubelen en
kwam de handelsnaam ZWABO. Voor
dat de heer Zwaagstra met de verbouw
begon heeft hij eerst nog het pand ge
kocht.
De maandags na St. Nicolaas werd met
de verbouw begonnen. Tijdens de ver
bouw werd nog een steen in de muur ge
vonden van Van den Oever met de da
tum 1871.
Op de bovenste verdieping heeft men de
gebogen balken in zijn oorspronkelijke
staat gelaten.
Dit geeft een schitterend effect. Op de
eerste verdieping vindt men vele gezelli
ge hoekjes. Men voelt zich direct thuis.
Op de begane grond is het een waar
paradijs op meubelgebied. Geheel ach
ter vindt men slaapkamerameubelemen-
ten. De koper kan meteen zijn keus
maken, men behoeft niet meer op af
beeldingen af te gaan.
De heer Zwaagstra verzekerde ons, dat
dit de mooiste dag van zijn leven was,
net één dag voor zijn verjaardag zo’n
waar meubelparadijs te openen, waar
men te kust en te keur kan gaan. Van
moderne tot klassieke meubelen, ja zelfs
tot volledige woninginrichting.
Zwabo levert niet alleen in Bolsward,
maar door geheel Nederland, ja zelfs
naar Canada, Suriname, Califomië en
Venezuela gaan zijn meubelen. Men zou
kunnen zeggen Zwabo is over geheel de
wereld bekend.
Zwaagstra zijn devies blijft ook na de
verbouwing: Zwabo blijft voordeliger.
Dit komt door de grote omzet en de
kleine winst.
Wij wensen de familie Zwaagstra heel
veel succes met deze prachtige zaak voor
je, dat wy mei eardere tiden neat to
krijen hawwe en dat de hiele ynventa-
ris it béste yn ien kear oan de fodde-
keapman meijown wurde koe, sadat men
op alle gebiet mei in skjinne laei bigjin-
ne koe.
It is wier, dat de earsten mear by de
Alderein en de oaren mear by de jon-
gerean foun wurde, mar dat leit ek foar
de han. Ommers salang de libbenserfa-
ring üntbrekt, sjocht men tsjin hiel hwat
dingen oars oan as letter. Ik leau per-
soanlik, dat men djipper grave moat en
dat der mear efter sit as in kwestje fan
leeftiid. It is tige minsklik dat men
hechtet oan dingen dy’t jo med folie wurk
en striid birikt hawwe. Mar it is net
minder minsklik, dat jo net folie each
hawwe foar dingen, hwert jo part noch
diel oan hawn hawwe. En sa stiet it mei
folie Alderen en folie jongeren. Lit üs
in praktysk foarbyld nimme.
Wy, Alderen, hawwe de tiid meimakke,
doe’t de hierdeboer en de boerearbeider
beide de slaef wiene fan it grounbisit.
Hja hlene gjin inkeld rjocht en waerden
misbrükt op in minskünweardige wize.
Nei tsientallen jierren fan striid en ak
sje is it einlings slagge de Pachtwet
(1938) yn it steatsblêd to krijén en via
Pacht en Grounkeamer dizze ta ütfiering
to bringen. Foar de hierdeboer hat dit
de wlchtichste dei west yn syn hiele
ieuwenlange bistean.
De striid om de boerearbeider üt syn
pariabistean to fortossen is oars forroun
Een soort welke voor de eerste maal
met zekerheid kon worden vastgesteld
was de Haakbek. Deze tot de vinken be
horende soort is afkomstig uit Oost-
Europa en zijn aanwezigheid is slechts
een enkele maal met zekerheid in ons
land vastgesteld.
Vrijdagavond j.l. om zeven uur opende
Corry Brinksma, een nichtje van G.
Zwaagstra, de geheel verbouwde en uit
gebreide meubelzaak aan de Grote Dijl
akker.
De heer G. Zwaagstra, welke op 7 febru
ari ’23 in Burgwerd werd geboren kwam
op 14-jarige leeftijd als magazijnbedien
de bij de fa. Plantinga in Bolsward. Zijn
vader werkte toen als letterzetter bij
Osinga. Bij de fa. Plantinga heeft de
heer Zwaagstra 10 jaar gewerkt. Na de
oorlog werd hij fabrieksarbeider bij de
HMS. Dit is hij 6 jaar geweest en hier
na was hij nog 2 jaar laborant. Van
laborant kwam de heer Zwaagstra bij
dezelfde fabriek op het kantoor als be-
drijfsadministrateur. Dit is hij 13 jaar
geweest. In deze tijd kwam de handels-
geest naar boven. In zijn vrije tijd ging
de heer Zwaagstra handelen in tweede
hands goederen. Als men wat moest ge
bruiken ging men naar Zwaagstra toe en
het kwam tip-top in orde. Men kon het
niet zo gek bedenken of Zwaagstra wist
raad. Zijn eerste „pakhuis” voor twee
dehands goederen kreeg hij in november
1963 in de garage van Sieperda aan
de Nieuwmarkt. Van hier ging de heer
Zwaagstra naar de Wipstraat in de ou
de fabriek van Steensma. Daar heeft
hij tot 1965 zijn intrek gehad. In deze
tijd moest de heer Zwaagstra bij de Ka
mer van Koophandel in Leeuwarden ko
men omdat hij zogenaamd geen midden
standsdiploma had. Maar wie schetst de
verbazing van de heren daar, toen de
heer Zwaagstra met twee middenstands
diploma’s aan kwam.
Deze had hij ook reeds in de avond
uren behaald.
Van 1965 tot 1967 kwam de heer Zwaag
stra in het pand van slagerij Greyda-
nus aan de Grote Dijlakker. Hier kwa
men ook al nieuwe goederen tussen de
tweedehandse. Dit pand was de heer
Zwaagstra niet naar zijn zin en hij kon
Bolsward en zijn wijde omgeving.
Rest ons nog te vermelden dat fa. D.
D. v. d. Berg voor de electrische instal-
latie zorgde, S. Dijkstra het schilders-
werk voor zijn rekening nam en de ver- zz:
bouw in handen was van aanniemersbe-
drijf O. D. v. d. Zee.
wei to reagjen omt de sprekker in jon
gere is.
Okkerwyks hat ir. L. Eringa in referaet
halden oer bilangrike argraryske kwest-
jes op it gebiet fan groun en hier. Hja
binne wurdich om fan alderein en jon-
gerein oertocht to wurden. Net omdat
de hear Eringa skriuwer is fan de Frys-
ke CBTB of steatelid of noch folie mear,
mar omt hy mei arguminten dingen for-
digent, dy’t bilangryk binne.
Dy arguminten moatte bisjoen wurde,
oan alle kanten hifke en as hja dan
krekt binne, moatte wy dy kant ütgean.
Sa wol alderen as jongeren!
De fragen, dy’t ir. Eringa stelt oangean-
de de grounpolityk en de billikheit fan
de hiemoarmen, wurde mei rjocht oan
üs foarlein.
Hja sjogge üt nei de takomst en dat
moat mei alle klam sein wurde, dat diz
ze takomstfragen prioriteit ha moatte,
al hoe dierber it forline ek wêze mei.
De kearnfrage is: bouwe wy mei de
tsjintwurdige groun- en hierpolityk oan
in forantwurde posysje fan de agra
riërs yn de takomst of keare wy dy op.
En dizze frage moat de alderein like
goed oansprekke as dat hja it de jon-
gerein docht, al sil har de holle dan
seis net mear sear dwaen. Wy wolle
de oare kear dizze fragen ris neijer bi-
sjen en soene graech sjen, dat alderen
en jongeren dit mei üs dwaen woene.
it
etskiplik iibben meastentiids lêstich
roerich. Oan de iene kant binne dat
Bij de eenden is de kuifeend nog steeds
als broedvogel in opmars. Op enige nieu
we plaatsen werd deze soort als broed
vogel vastgesteld en is nu vrij talrijk.
Ook de tafeleend gaat iets vooruit in
aantal. Deze is echter veel sterker aan
een bepaald biotoop gebonden en onder
vindt veel hinder van de recreatie te wa
ter. Hierdoor kan de soort zich op eni
ge plaatsen met moeite handhaven. De
broedtijd valt vrij laat in het seizoen
wanneer de drukte op het water al weer
groot is. Ook het nestelen in de uiterste
rand van de oevervegetatie is ’n ongun
stige factor. Waarnemingen over het
broeden van onze eendensoorten zijn
zeer gewenst.
BERICHT 4
In de Bolswarder kranten van resp. 30-1, 3-2 en 6-2 hebt u enkele
berichtjes kunnen lezen ondertekend met A. Z. Wat deze afkorting
betekent is u uit bovenstaande betiteling nu wel duidelijk.
U vraagt zich wellicht af: Wat wil Aktie-Zwembad
Kort en goed: alles ondernemen om Bolsward en wijde omgeving in
zo kort mogelijke tijd een zwembad te geven.
Met ons zult u zich afvragen: Hoe staat het met de plannen?
Waar is het bijeen gebrachte geld? Waarom heeft er nog geen aan
besteding plaats gehad? Wanneer kunnen we in het water duiken?
Hoe lang blijft die kale plek naast ons sportveldenkomplex nog
liggen? Waarom is er na het bekend worden van de subsidie niets
meer gebeurd?
Vragen die ook ons beklemmen en die wij, en naar we aannemen,
ook u gaarne beantwoord zouden willen zien.
Daarom nodigen wij allen, die met ons ruime informatie wensen,
uit om bijelkaar te komen op dinsdag 17 februari, ’s avonds om
8 uur in de aula-kantine van de Technische School.
Wij roepen op: afgevaardigden van verenigingen, organisaties en
instellingen, personeel van fabrieken, kantoren, scholen en bedrijven;
burgers uit Bolsward en wijde omgeving; pers en radio.
Deze dinsdagavond moet een manifestatie worden van grote be
zorgdheid. Hopelijk zullen de informaties zodanig zijn, dat deze be
zorgdheid zal omslaan in vertrouwen. Wij rekenen op uw steun.
f
In het jaarverslag van de Bond van
Friese Vogelbeschermingswachten le
zen we o.a.:
Voorbeelden van de angstwekkende non
chalance waarmee met onze natuur
wordt omgesprongen zijn voor het opra
pen.
Als voorbeeld o.a. een de grootst mo
gelijke vuiligheid spuiende pijpleiding
naar de Waddenzee, plannen om door de
bouw van een electrische centrale en
aanleg van een groot recreatie-eiland
twee van onze, nog steeds mooie meren
te vernielen, aanleg van wegen en pick-
nickplaatsen binnen weidevogelgebieden
en ganzenpleisterplaatsen. Voor de laat
ste soorten kunnen op deze wijze be
langrijke gebieden verloren gaan. Mede
door de steeds beter wordende waterbe
heersing, komen voor de ganzen belang
rijke gebieden droog te staan en wordt
het areaal, waar deze vogels nog on
gestoord kunnen verkeren, steeds kleiner.
Wat betreft de jacht is nu na enige ja
ren van besprekingen een regeling ge
troffen. Het resultaat is een drastische
inkorting van de tijdsduur. Mochten wil
de ganzen voorheen gedurende de gehe
le dag worden bejaagd, nu nog maar tot
tien uur ’s morgens. De hierop volgende
discussie in de jagerstijdschnften toon
de onverbloemd de kwaliteit van de
schrijvers. Anonimiteit is nu niet be
paald een teken dat men in zijn recht
staat. Wél dat de nu getroffen regeling
geen overbodige luxe voor de ganzen is.
Het instellen van een jachtexamen is
nu volgende stap. Mogelijk is in
I
I
lilting tusken de posysje fan him yn de
tweintiger jierren en nou is hast net
mear mooglik.
Hwat leit nou mear foar de hén, dan
dat de lju, dy’t dit allegear meimakke
hawwe en oan dy maetskiplike striid
dielnommen hawwe tige wiis binne mei
Pachtwet en kollektive arbeidkontrak-
ten. En ek, dat hja mëastentiids mei in
skalk each sjogge nei dyjingen, dy’t hjir
krityk op hawwe. Der komt dan noch
by, dat it bisteande by party minsken
in pré hat, omt hja dit nou ien kear
wend binne. Dit is it eigenlike konserva-
tisme en dat spilet op it hiele libbens-
terrein grif mei.
As nou in nij geslacht, dy’t fan dit al
les neat meimakke hat, soms seis sa
goed as neat fan wit, mei dizze dingen
konfronteard wurdt, dan stean de eagen
hiel oars. Dy bigjinne, dêr’t de measten
fan de alderen mienden, dat in punt stie.
En skerper as de Alderen ünderkenne
hja tokoarten omt hja gjin persoanlike
bining mei it forline hawwe. Mar hja
misse ek de ünderfining en dat makket
harren swak.
Foar in fruchtbere maetskiplike aksje
moatte de beide groepen mekoar bigri-
pe en forstean wolle, hja moatte ear-
lik oertsjüge wêze, dat hja mekoar
net misse kinne. In twadde eask is, dat
it de arguminten binne, dy’t de troch-
slach jaen moatte en net de leeftiid of
de posysje. As de argumentaesje forsmi-
ten wurdt, omt hja komt fan alderein,
dan is dat mis. Like forkeard is, dizze
LIT IT RIS YN JIN OMGEAN!
Twa soarten fan minsken meitsje
mae
en 1
de lju, dy’t de bisteande situaesje mei
har oiganen en foarmen sa hAlde wolle,
omt hja miene dat se sa goed mooglik
binne en dér oan fêsthAlde, omt hja fa-
kentiids der oan me'wurke hawwe om se
sa to krijen. Oan de oare kant steane
hja, dy’t miene, dat it bisteande fuort
moat, hoe dan ek. dat it allegear oars
moat; dat wy
Als gevolg van een koudeinval in maart
had een massale sterfte van kieviten
plaats. Ook bij andere soorten, zoals
lijsters, vielen slachtoffers. Bij velen
kwam de vrees naar voren dat dit on
ze broedvogelpopulatie zodanig zou deci
meren dat van eierzoeken niets zou kun
nen komen. De vogels welke hier als
slachtoffer vielen behoorden echter tot
een buitenlandse populatie en van een
achteruitgang was dan ook geen spra
ke. Uit de resultaten van de wachtge-
bieden bleek wel dat op de meeste plaat
sen zelfs een vooruitgang viel te consta
teren, Het mooie weer werkte daar ook
aan mee. Het aantal ontvangen lijsten
was iets geringer dan in het voorgaan
de jaar en afgaande op het groter aan
tal gete’de hectares is het aantal broed-
vogels zeer waarschijnlijk hoger. Zeker
bij de grutto die zich zeer goed kan
handhaven en samen met de kievit op
vele plaatsen vooruitgang. De veel kwets
baarder soorten zoals kemphaan en
kwartelkoning (beiden geven de voor
keur aan een vochtig biothoop wat steeds
schaarser wordt) kunnen zich nog re
delijk goed handhaven.
Bolswards Nieuwsblad
i
r
I
