ïn ruterhouwlik
Burg. Rasterhoff
in
zwanenzang
j
en
Doel: wijziging gemeentegrenzen
binnengemeentelijke decentralisatie
Gewestvorming slechts kwakzalvers
middel
rt
i!
de Marlinytoer
Fan
I
Vandaag: dag
van de verpleging
DINSDAG 12 MEI 1970
si
L
3E
f
I
1.
STREEKBLAD VOOR WEST- EN ZUIDWEST FRIESLAND
Sb i!
11
uïle J AAHGAJNix Imo.
04
Wymbritseradeeln
Totaal
86116
Gewestvorming
VERPLEEGKUNDE”
waarin
„1820—1970 150 JAAR
ONTWIKKELING VAN DE
Advertentieprijs: 17 c^- Per
Ingez. mededelingen dubbel tarief
Contractprijs op aanvraag
Abonnementsprijs f4.00 p. kwartaal
(bij vooruitbetaling)
Giro 887926
Verschijnt
DINSDAGS en VRIJDAGS
Uitg. A. J. OSINGA n.v„ Bolsward
Administratie- en Redactie-adres:
Marktstraat 13
Tel. 2044 - Na 18.30 uur 2660 of 2335
(05157)
9200
6684
4804
874
8839
2G500
954
11716
3976
10720
1849
00
Bols wards Nieuwsblad
HWAT OP KOMMENDE WEI IS
De earste omloop fan it plan Mansholt
is nou ófdien. Neist punten fan bilang
hie it ek dingen, dy’t gjin hout snijden
en frij algemien öfwiisd binne. Sa heart
men neat mear oer de passaezje, hwer-
yn de skuld fan de oerproduksje foar
in great diel skoud waerd op de rêch
fan de lytse bidriuwen. Dy lytse boer-
kes soene twa melkekij hAlde op ien
ha en de greate ien kou op twa ha.
Nou forjit it mar, der kloppe neat fan
en de Jleropeeske Kommisje hat dat punt
ek net wer neamd. De klam wurdt nou
lein op it bidriuw, dat foldwaende om-
slach hat om in fakman it hiele jier
Bij het bezoek aan de Zuidwesthoek is prins Clans gekonfronteerd met de pro
blematiek van dit gebied. Waarnemend burgemeester van de ontvangende stad
Sneek gaf hierbij een beschouwing over Sudergoa en de gewestvorming aldaar.
In de vijftiger jaren trad steeds scherper aan het licht dat de ekonomlsche ont
wikkeling van de zuidwesthoek van Friesland achter bleef, aldus burg. Rasterhof.
Het bevolkingsverloop van de meeste gemeenten in dit gebied gaf voortdurend een
vertrekoverschot te zien. De agrarische sektor stootte als gevolg van de voort
schrijdende mechanisatie werknemers uit, terwijl de krappe arbeidsmarkt elders
in Nederland een sterke zuigkracht uitoefende. De gehele ontwikkeling werd ver
ontrustend en uit de partikuliere sfeer ontstond de stichting Sudergoa. De op
richters van deze stichting beoogden met het in het leven roepen van Sudergoa
een apparaat te scheppen dat een onderzoek kon instellen naar de ongunstige
situatie in de Zuidwesthoek. Het zou ook de oorzaken van de ekonomische achter
uitgang moeten opsporen en middelen beramen om de ingetreden ontwikkeling
om te buigen. Vooral had het ook tot taak de inwoners van het gebied de ogen
te openen voor de situatie, waarin dit gebied verkeerd en daarmee te konfronteren
It bart net elke dei mear dat men yn in koetske mei twa moaije brune hynders
nel it gritenyhüs rydt. Dit barde forline wike freed 1 maeije op in strlelend®
sinneskyn dei. Wybe Cnossen en Jantsje Breeuwsma Easterein—Wommels wiens
it jonge pear. Harren houlik waerd tsjerklik befêstige yn ’e hert, tsjerke to
Wommels dêr’t ds. J. Breeuwsma fan Hoogeveen de foargong hie. It oargel
waerd troch ruterfreon P. A. Steginga bispile. Jantsje hat seis jier skriuwster
wést fan ’e Landelike rydforieniging „De Dorna’s” nou foroare yn ’e tonielploech
„De Donia’s”. De jouns koe men it breidspear lokwinskje yn café Weima en mei
in gesellich dounske waerd dizze dei fan Wybe en Jantsje besletten. Folie lok
tawinske op ’e Kleasterdyk yn Hartwert.
Gewestvorming staat op dit ogenblik in
ons land in het middelpunt van de be
langstelling en mem krijgt wel eens de
indruk dat het een middel is tegen alle
kwalen en gebreken van onze huidige,
zeer onbevredigende, lokale bestuursor
ganisatie.
De vraag rijst echter of het in bepaal
de gevallen niet als een kwakzalvers
middel moet worden beschouwd waar
naar men grijpt om aan een meer pijn
lijke en ingrijpende operatie te ontko
men. Laten we de ontwikkeling van de
gedachte van de gewestvorming eens na
gaan. Zij ontstond bij de grote bevol-
kingsagglomeraties die in hun contacten
met de omringende gemeenten moeilijk
heden ondervonden. De belangen van
de grote bevolkingscentra waren nauw
met de aangrenzende gemeenten verbon.
den. Daar vinden de grote stadsbewo
ners gelegenheid tot recreatie, daAr wo
nen grote groepen werknemers van in de
stad gevestigde bedrijven. Dit roept ver
voersproblemen in het leven waarin ook
de grote stad geïnteresseerd Is. Dit aan
tal voorbeelden is gemakkelijk voor uit
breiding vatbaar. Daat er in die situa
ties de gedachte aan gewestvorming post
vatte als middel om de gerezen proble
men op te lossen, is begrijpelijk. Het
is ook inderdaad in die gevallen een
methode om tot een goede coördinatie
en een nauwe samenwerking te komen.
Is het eventueel juist, dit middel ook
aan te prijzen om de problemen in ge
bieden met een heel ander karakter en
met in wezen totaal andere moeilijk
heden op te lossen? Deze vraag is
stellig op haar plaats, ook voor zuid
west Friesland, dat bestaat uit een groot
aantal, vaak kleine of zeer kleine ge
meenten. Te meer is er aanleiding het
probleem onder ogen te zien omdat de
minister van Binnenlandse Zaken in de
Noordelijke provincies, dus ook in Fries
land, de gewestvorming op korte termijn
wurk en brea to jaen. Dat liket my ek
reedlik. Dér moat it ek hinne.
In twadde punt, dat net mear oanroerd
wurdt is de foarming fan de saneamde
Mammoetbidriuwen mei hünderten kij
of noch mear ha bou.
Ek dat is fan de list skrapt. De Jero-
peeske Kommisje giet nou fan in folie
reëler en minskliker stAnpunt üt, hwat
wy hjirboppe al neamden.
Hja wolle bifoarderje, dat de bidriu
wen, dy’t blluwe, holpen wurde om dy
to modemisearen, mar stelle dan de
eask, dat der per man 2400 Oren lea
nend wurk is en dat de bruto-omset
minimael 70.000 goune is. Rekkenje wy
dat om op üs greidbuorkerijen, dan komt
it sahwat hjir op del, dat it bidriuwen
wêze moatte mei 3035 kij, al nei ge
lang har produksje of mear of minder
fokfé. De bruto-opbringst per kou is
tlrochinoar 4300 kilo molke, dat de boer
sahwat 1600 goune opsmyt en dan komt
dér de féöfset oerhinne, dy’t 25-30 pet.
fan it molkjild bidraecht, dus goed 400
goune. Per ha. is dat dus gemiddeld
goed 2000 goune. By fokkers sil de fé
öfset hwat mear wêze kinne en dus
it tal melkekij hwat minder, mar foar
de trochsné greidboer komt it hjir op
del, dat hy omendeby in goede tritich
melkekij halde moat, sil hy fan de kom-
mende dingen profiteare kinne. It leit
foar de hAn, dat mannich boer, dy’t
normael hjir net alhiel oan ta komt,
war dwaen sil om in pear kij mear to
helden en as de biweging fan de War-
kumer gersdroegerij opgong nimt om
gerswafels to fuorjen it hiele jier troch
mei in bytsje lan of alhiel sünder, dan
de, al wurdt der by sein, dat dit in ?f-
rinnende saek wêze moat. Dat is ek lo-
gysk, hwant as op dit punt de merk for-
sjoen is, mei hjir likemin in oerproduk
sje üntstean.
Foar üs lan is it léste punt, dat de
kommisje foarstiet, net sa oantreklik.
De kommisje wol ek stipe jaén om yn
dy gebieten, dêr’t it mei de hannel en
de ófset lang net goed giet, organi-
saesjes to stiftsjen, dy’t dy öfset regel-
je sille. Dit giet üs nou krekt hwat to
fier, hwant dat hawwe de boeren seis
yn ’e hên en fierder kin derby de par
tikuliere hannel of de koöperaesje it
paed folie better wize as in oerheitsor-
gaen. Boppedat soe dat it wurk, dat hjir
de léste fyftich jier dien is op dat ge-
biet, nou straft wurde troch üs meibi-
telje to litten foar dingen, dy’t hja dér
forsomme hawwe.
Nou moat men net miene dat hwat hjir
boppe sein is, moarn de dei al sa is.
It binne noch mar ütstellen fan de kom
misje en dér moatte alle seis Jannen
noch oer bislute. Mar oan de oare kant
kin men der wol op rekkenje, dat It dy
kant ütgiet. En dat it forstannich is,
der mei to rekkenjen, ek al sil it noch
wol inkele jierren duorje, foardat alles
yn kalk en semint sit. Wol is it fan
great bilang der op oan to stean, dat
de maetrigels sa gau mooglik bikend
makke wurde, sadat men dermei rek
kenje kin. Nim bygelyks de moderni-
searing fan de bidriuwsgebouwen, dêr’t
hünderten fan boeren mei omtögje. Hoe
gauwer men hwat sizze Mn, hoe lea
ver, hwant dér wurdt tige nei ütsjoen.
Tj. de .1.
Samcnwerkende gemeenten
Bolsward
Gaasterland
Hemelumer Oldeferd
Hindeloopen
Lemsterland
Sneek
Staveren
Wonseradeel
Workum
Wymbritseradeel
IJlst
zr. F. M'.'ijboom om maar enkele na
men te noemen.
Vooral in de laatste decennia hebben
zich in de gezondheidszorg zulke enor
me ontwikkelingen voorgedaan, dat een
bezinning over de situatie van de ver
pleegkunde nu en in de toekomst een uit
daging betekent!
In de afgelopen periode immers is het
historische gasthuis uitgegroeid tot een
wetenschappelijk centrum voor diagnos
tiek en therapie. De patiënt, ééns voor
werp van armenzorg, werd in onze tijd
tot een sociaal rechthebbende! Niet op
de laatste plaats evolueerde de verpleeg
kunde op niet mis te verstane wijze van
uit het roepingsbeginsel naar een zo
veel breder scala van beroepsdeskun
digheden. De specialisatie nam hand
over hand toe; nieuwe inzichten rijp
ten en talrijke verworvenheden deden
hun intrede in de wereld van de gezond
heidszorg!
Wat zijn hiervan de consequenties voor
ons verplegenden anno 1970? Conse
quenties ten aanzien van vooropleiding
en beroep sscholing, doch eveneens wel
ke specialisaties op wetenschappelijk en
technisch gebied moeten worden inge
bouwd? Wat weten wij van bewakings
apparatuur, reanimatie en transplanta-
tie-technieken, doch evenzeer van de
psychische nood en de grote conflicten
die zich rondom ons af spelen? Hoe ver
reiken de menselijke mogelijkheden maar
ook zoveel klemmender
vinden deze hun begrenzing?
Laten wij niet vergeten, dat het in de
wereld van morgen ondanks alle spe
cialistische tendenzen gaat om de
mens in de verpleegkunde, die zorgend
en begeleidend de andere mens i.c. de
zieke, tegemoet treedt! Immers, nooit
was er in onze wereld van onbegrens
de ruimtelijkheid, van technisch kunnen
en andere zekerheden, zoveel angst, on
zekerheid en behoefte aan gewone war
me menselijkheid, een gegeven waar
voor de computer-verpleegster geen op
lossing biedt!
En hierin vinden wij ongetwijfeld vol
doende aanknopingspunten om ons op de
ze dag van de verpleging te bezinnen,
Een opleiding van enkele jaren en daar
na op de lauweren rusten behoort tot
de onmogelijkheden. Wij moeten de ont
wikkeling blijven volgen, maar ook van
uit onze eigen discipline mee gestalte ge
ven. Ieder op en vanuit zijn eigen plaats,
bewust van de beroepsessentie dat ver
plegen zorgen voor zieke mensen
betekent! Niet alleen vandaag, maar ook
in de wereld van morgen! Wanneer wij
ons rond de 12e mei 1970 op deze wij
ze zullen beraden, doen wij dat in de
geest van Florence Nightingale die ge
zegd heeft:
„Wil de geest der verpleging levend
blijven, dan moet deze voortschrijden
met de geest der tijden”. Waarvan acte!
Vele ziekenhuizen, psychiatrische cen
tra, verpleegtehuizen, zwakzinnigenin
stituten en organisaties op het terrein
van de gezondheidszorg zullen leder op
’eigen wijze weer aandacht besteden aan
de 12e mei.
Verschijnt in: Bolsward, Baarderadeel, Hennaarderadeel, Hindeloopen, Wonseradeel, Workum en
)p de; achtergrond van het streven van
le oprichters stond ongetwijfeld mede
le gedachte dat de plaatselijke besturen
ekort schoten in hun activiteiten om de
eefbaarheid van het gebied te verbe-
eren en de economische vooruitgang te
timuleren. Voor de uitoefening van haar
aak had de stichting financiële steun
'an de gemeenten nodig. Het gebied om.
'at ongeveer 13, meestal kleine gemcen-
en. Deze steun werd in de vorm van
ien subsidie per inwoner schoorvoetend
[egeven. Vertrouwen in de voorgeno-
nen arbeid van de stichting bestond er
echter niet. Toen de stichting een aan-
al jaren had gewerkt en voor en na
>ver een aantal onderwerpen rapporten
lad uitgebracht en discussie-avonden
net de bevolking had belegd, en de jaar-
Ijkse bedragen die als subsidie van de
gemeenten werden gevraagd telkens ste.
ten, bleek zij nog niet het vertrouwen
fier gemeentebesturen te hebben ver
korven. De gemeentebesturen zagen
teen resultaten van betekenis van de
Arbeid van de stichting en de bereid
heid om steeds hogere subsidies uit te
keren nam sterk af.
In deze situatie heeft het stichtingsbe
stuur zich met de gemeentebesturen na-
ier beraden over de onbevredigende gang
ran zaken. Dit beraad leidde tot de con
clusie dat voor de ontstane situatie ver
schillende oorzaken zijn aan te wijzen.
In de eerste plaats werd geconstateerd
pat het contact met de gemeentebestu
ren over het doel en de aard van het
kerk van Sudergoa onvoldoende was.
Een andere leemte was de volgende: In
pen Sudergoa rapporten uitbracht waar-
p bijvoorbeeld het treffen van bepaal-
8e maatregelen werd aanbevolen, was er
keen orgaan dat het werk ter hand kon
hemen. Het gebied bestaat immers uit
ken groot aantal gemeentebesturen, die
kik op eigen terrein autonoom zijn. Het
kevolg was dan ook dat de rapporten in
Ie kast werden gezet.
Naast een orgaan dat de nodige onder
koeken instelt zou er ook een orgaan
oor hetzelfde gebied moeten zijn dat de
anbevolen maatregelen in overweging
toet nemen. Dit orgaan zou dan ook de
ubsidicregeling van Sudergoa kunnen re
lden zodat deze stichting niet meer bij
like gemeente afzonderlek behoefde te
loppen.
leze overwegingen hebben er tenslotte
oe geleid dat het rechtspersoonlijkheid
ezittend lichaam Zuidwest Friesland in
et leven is geroepen. Dit lichaam be-
Itrijkt vrijwel hetzelfde gebied als Su-
lergoa. De samenwerking van gemeen
ten, door dit lichaam beoogd, draagt ech
ter geen sterk karakter. Haar taak is
(inschreven met algemene termen als
[timuleren, coörd neren, bevorderen, enz.
Pe binding van de gemeentebesturen is
teer zwak. Dit houdt verband met het
feit dat de gemeentebesturen slechts
tehoorvoetend bevoegdheden die zij be-
ptten prijs geven en angstvallig tegen
nige aantasting en beperking van hun
lutonomie menen te moeten waken. Een
kenmerkend artikel in dit opzicht van
te gesloten regeling is dan ook dat de
igen bevoegdheden van de gemeentebe-
luren „onverlet” blijven. Toch kan de
fcgeling als eerste aanzet van een sa
menwerking op ruime schaal ongetwij-
bld goede vruchten afwerpen. De laat
je jaren hebben sterk wijziging ge
pacht in de opvattingen op dit gebied,
te noodzaak van samenwerking op al-
frlei terreine-n wint steeds meer veld,
[e praktijk zal naar het zich laat aan
pen meer inhoud aan de regeling kun-
ten geven dan zij bij letterlijke opvat-
ng van de tekst heeft. Men zou de re
eling kunnen zien als een gewestvor-
ling in embryonaal stadium.
12 mei 1970 is het 150 jaar geleden,
dat Florence Nightingale de pionier
ster van de verpleging -geboren werd.
Dit was voor de Commissie Voorlich
ting en Publiciteit, uitgaande van de
Federatie, aanleiding om het motto voor
dit jaar daarbij aan te sluiten.
Dit motto werd gekozen, omdat het op
12 mei 1970 honderdvijftig jaar gele
den is, dat Florence Nightingale werd
geboren. Haar visie op de „verpleegkun
de” kunnen wij het beste weergeven met
haar eigen woorden:
„Ziekenverpleging is een kunst, die een
even grote overgave en even serieuze
voorbereiding eist als het werk van een
schilder of beeldhouwer. Immers, wat
betekent werken aan een dood stuk lin
nen of een koud stuk marmer, in verge
lijking met het levende lichaam de
tempel van de geest?
Ziekenverpleging is één van de fraai
ste kunsten, zo niet de schoonste aller
kunsten!”
Aan haar werk is het te danken, dat
de verzorging van patiënten in onze tijd
wordt toevertrouwd aan vrouwen en
mannen die daartoe een geëigende op
leiding ontvangen.
Wanneer men zich wil bezinnen op de
ze 150 jaar ontwikkeling van de ver
pleegkunde, is het alleen stilstaan bij
het werk van Florence Nightingale
hoe belangrijk en boeiend ook te be
perkt. Ook Nederland kent pioniersters
op het gebied van de verpleegkunde,
wij hoeven slechts te denken aan Anna
Reynvaan, Aafke Geziena van Hulst en
soe elk dit birikke kinne as hy mar
büthüsromte hat. Mar dér stekt de kom
misje in stokje foar, hwant in oare bi-
paling seat, dat de boer minstens ientrêd-
de part fan it foer üt eigen bidriuw hel-
je moat. Buorkje sünder lan of mei in
bytsje, sil dus net fan de subsydzje
profiteare kinne. Fanselssprekkend
bliuwt it wol frij om it to dwaen, mar
dan sünder EEG stipe.
De kommisje hat ek tige oandacht foar
de boeren, dy’t gjin kans hawwe op sa’n
minimum-bidriuwsomset. Hja wol dy hel-
pe om hwat oars to wurden. Dat jildt
binammen foar de jongeren ünder de 55
jier. Dy sille gelegenheit krije om in
oar fak to learen mei tydlike stipe. De
alderen wolle hja saneare mei de ta-
kenning fan in talage fan 3600 goune
yn it jier as fêst bidrach en dêrby in
oar bidrach yn forhalding ta it lan,
dat hja brükten. As de eigen regearing
dan soargje kin foar oar wurk net al
to fier fan hüs, dan sille lüel hwat lyt
se boerkes de stap gauwer nimme kin
ne.
In trêdde punt is de biperking fan it
lanbouareael, dus minder boerelan. Dit
wol men sykje yn in forbod fan fierdere
üntginningen en subsydzje oan ynstans-
jes, dy’t lan ta bosk meitsje wolle, bi
nammen mei it each op de rekreaesje.
It is dus mar goed dat it greatste diel
fan de Sudersé al safier klear is, hwant
in fierdere ynpoldering bygelyks fan it
Wad tusken Fryslan en Grins en de ei-
lannen hat yn de earste jierren gjin
kans mear.
De fleisproduksje en de premy’s foar
öfset fan melkekij sille trochset waar
in die zin dat grotere gemeenten worden
gevormd een middel dat ook door de
Raad voor de ruimtelijke ordening is be
pleit en anderzijds door binnenge
meentelijke decentralisatie. Hierdoor
kunnen de burgers in sterkere mate dan
thans het geval is door het instellen van i
territoriale en functionele commissies I
bij het bestuur worden betrokken. Men J
kan zich daarbij het instellen van „dorps,
raden” van kleine omvang voorstellen,
die ten aanzien van bepaalde aangele
genheden in hun dorp besturende be
voegdheid verkrijgen. Daarbij kan wor
den aangetekend, dat inwoners van ge
meenten met verschillende dorpen een
sterke band met him eigen dorp heb
ben, maar soms nauwelijks een band
met hun gemeente.
Het ligt voor de hand dat a)s in de hier
aangegeven richting een oplossing wordt
gezocht, er voor de vervulling van be
paalde taken toch nog aanleiding zal 1
bestaan tot samenwerking tussen de ge
vormde grote gemeenten.
wil introduceren. Het is gewenst zich
daarbij in de eerste plaats te realise
ren wat bestuurlijk de gevolgen zullen
zijn als voor een gebied als Zuidwest
Friesland met een groot aantal gemeen
ten, tot de gewestvorming wordt over
gegaan. Er komt dan, hoe men het ook
keert of wendt een vierde bestuurslaag
tussen gemeente en provincie. Het be
stuur wordt hierdoor minder overzlch-
telijk, de oplossing van verschillende
vraagstukken zal worden vertraagd door
dat meer organen moeten worden in
geschakeld, de invloed der bevolking zal
op het bestuur eerder af- dan toene
men en er moet met een afnemen van de
openbaarheid rekening worden gehou
den.
Gaan wij nu eens na van welke aard
de problemen zijn in gebieden als de
onderhavige. Zij blijken dan geheel an
ders te zijn dan die, welke de grote be-
volkingsagglomeraties In de richting
van de gewestvorming dreven. Het we
zenlijke probleem in gebieden als het on
ze is dat de lokale bestuursorganisatie
niet aangepast is aan de eisen van de
ze tijd en geen gelijke tred heeft ge
houden met de ontwikkeling op maat
schappelijk, economisch en technisch ge
bied. De lokale bestuursorganisatie waar,
mee wij nog altijd werken dateert deels
uit de middeleeuwen, toen toevallige
factoren de grenzen van een plaatse
lijke gemeenschap hebben afgebakend
en deels, laten we zeggen uit de jaren
na de Napoleontische tijd. Het behoeft
geen betoog dat deze grenzen moeilijk
de grondslag kunnen vormen van een
doeltreffend en efficiënt werkend lokaal
bestuur, in 1970. Zij passen niet meer
bij het huidige tijdperk.
Kort samengevat kunnen de problemen
waarbij wij bij het plaatselijk bestuur
worden geconfronteerd als volgt wor
den samengevat:
le. De taak der gemeente is op allerlei
gebied in sterke mate uitgebreid. De
eisen die aan een goed piaatseiijk be
stuur worden gesteld worden steeds ho
ger. Het verlangen van de in verschil
lende gemeenten wanende burgers naar
een uniforme behoeftenvoorziening
neemt toe. Gemeenten van kleine om
vang en daar bij ook Sneek met zijn
26.000 inwonbrs gerekend kunnen
wat hun bestuurlijk en ambtelijk appa
raat en ook wat betreft de mogelijk
heid om over technische hulpmiddelen
bij de verschillende diensten te beschik
ken niet voldoen aan de eisen die
de huidige tijd stelt.
2e. De ervaring leert dat bij de burgers
het verlangen leeft niet alleen indi
rect door middel van hun politieke ver
tegenwoordigers maar ook recht,
streaks inspraak in het gemeentelijk be
stuur te hebben. Dit streven verdient
te worden aangewakkerd omdat een toe
nemende belangstelling van de burgerij
in het plaatselijk bestuur moet worden
toegejuicht. Nog altijd bevat de uit
spraak van Thorbecke Een goed
staatsburgerschap begint bij een goed
plaatselijk burgerschap een kern van
waarheid.
Hiermede zijn in het kort de problemen
geschetst die ten aanzien van de loka
le bestuursorganisatie moeten worden
opgelost. Gewestvorming geeft die op
lossing niet. Zij zal moeten worden ge
zocht in tweeërlei richting. Enerzijds in
een wijziging van de gemeentegrenzen
WW
