Nixon optimistisch inzake gesprek
Rusland-Amerika
PvdA slechts rimpeling of breuk?
I BaöeSKroar
a
Hj
Tsjecho-Slowakije nu aan handen
en voeten gebonden
SALT en de Chinese kunstmaan
Misbruik Algemene bijstandswet zal
worden tegengegaan
ad
Foto van de week
Lolkema eerste
STREEKBLAD VOOR WEST- EN ZUIDWEST FRIESLAND
Geslaagd
109e JAARGANG No. 40
VRIJDAG 22 MEI 1970
Wymbritseradeel,
Israëlische actie tegen de Libanon
V riendschapsverdrag
Bystand
i Hwat hat
us hjoed to sizzen
elftal als de vorige keer. V.l.n.r.: staan-
Ge-
Tymstra, j mers, Taede N-ydam en Gerrit Walstra.
In ininske is pas folwoechsen as er
graech wer bern wurde woL
Advertentieprijs: 17 et. per mm
Ingez. mededelingen dubbel tarief
Contractprijs op aanvraag
Abonnementsprijs f4.00 p. kwartaal
(b<j vooruitbetaling)
Giro 887926
schikken. Wel ziet men er het bewijs
in dat China nu beschikt over het ver
mogen om dergelijke raketten te bou
wen. Volgens Amerikaanse berekenin
gen zouden de Chinezen omstreeks 1973
een operationeel systeem van intercon
tinentale raketten kunnen bezitten.
Beter Sprik en leider C. Elzinga.
hurkt: v.l.n.r. R. Visser, trainer, Jelte
Lindeboom, Steven Ruiter, Klaas Lam-
De romantiek ligt ons wel. Hoe zake
lijker de wereld, hoe groter de hang
naar de voorbije tijd. Symbolen uit die
tijd schijnen iets af te stralen van het
geluk, vooral ook van de vrede en het
gemoedelijke van lang vervlogen dagen.
Antiekwinkels beleven gouden dagen.
Hoefijzers en wagenwielen zijn „in”.
Een doodgewone „tuolle” of een juk,
vroeger verbannen naar het „büthüs”
krijgen nu soms een ereplaats je in on
ze woonkamer of hal. Koperen emmers
zijn roversgoed, dito lampen en strijk
ijzers begerenswaardige artikels, ook al
hebben we electrisch. Welnu, al be
schikken we dan ook over auto's, niets
gaat er boven een koetsje met vurige
paarden. Hoefgetrappel is ons meer wel
kom dan claxongeluid en motorgeronk.
Merkwaardigerwijs kregen we deze week
verschillende foto’s (van verschillende
kant) toegezonden van een trouwpartij
per koets. Het echtpaar Witteveen-v. d.
Berg ontmoette veel bekijks. We heb
ben van de foto’s de beste uitgezocht.
Sommige hadden wèl de koets, geen
paard, andere weer wel koets en paard,
maar geen stadhuis. Deze heeft beide,
al moet u dan de bruid en bruidegom
ontberen. Maar daar gaat het hier pok
niet om. Dat wij deze foto als foto van
de week kiezen vindt zijn reden in het
prachtige geheel dat zo verkregen wordt.
De dravende paarden vormen als het
ware ’n eenheid met de achtergrond, het
stadhuis, middelpunt van het stedelijk
leVen. De foto is van de heer J. Boe-
kerna, Dr. O. Postmastraat 17, alhier,
geen onbekende in dezw reeks.
van
k ’t
)ge-
Verschtfnt
DINSDAGS en VRIJDAGS
Uitg. A. J. OSINGA n.v., Bolsward
Administratie- en Redactle-adres:
Marktstraat 13
Tel. 2044 - Na 18.30 uur 2660 of 2335
(05157)
Bolswards Nieuwsblad
De regering wil toch een landelijke ver
plichte norm instellen voor uitkeringen
in het kader van de Algemene Bijstands
wet. Staatssekretaris Van der Poel
(Maatschappelijk werk) zal hiertoe een
wetsontwerp indienen. Hij vertelde dit
vorige week in de Tweede Kamer. De
Kamer was er wel geestdriftig over,
al verschilt men nog van mening over
de hoogte van de uitkering. De staats
secretaris ziet als norm 95 pct. van het
minimum-inkomen, de PvdA wil 100
pet, de VVD vindt zelfs 95 pet. te hoog.
Het vaststellen van <feze verplichte
norm maakt een eind aan onrechtvaar
dige verschillen bij de uitkeringen. De
ze worden nog steeds door de gemeen
ten vastgesteld, die daarbij hun eigen
grenzen stellen. Zo kan het gebeuren
dat men in de we gemeente geen enkele
vergoeding voor een bepaald noodgeval
krijgt, terwijl in de buurgemeente wel
wordt betaald. Ook de omvang van de
uitkeringen verschilt vaak belangrijk.
De staatssecretaris wil hieraan geleide
lijk een eind maken. De nieuwe norm
gaat niet opeens in, maar krijgt een
overgangsperiode. In de nieuwe regeling
zal, op verzoek van de VVD, ook een
strafclausute worden opgenomen te
gen misbruik van de Bijstandsweg. De
staatssecretaris vertelde dat het met dit
misbruik wel meevalt.
Israël heeft sedert zijn ontstaan in 1948
de noordelijke grens met de Libanon al
tijd slechts zwak bewaakt, aangezien het
kleine Libanese leger, dat zien altijd rus
tig heeft gehouden, geen bedreiging
vormde. Met de rust aan die noordgrens
is het echter gedaan sinds vorig jaar
grote groepen Palestijnse guerrillastrij
ders zich in het zuiden van de Liba
non zijn gaan vestigen. Vorig najaar
ontstond er een grote crisis in het land,
toen het Libanese leger slaags raakte
met omvangrijke groepen commando’s
die door Damascus waren gestuurd en
val sterk af. Hiervoor werden moties in
gediend, die echter geen enkele kans
maakten om te worden aangenomen. Mi
nister Luns (Buitenlandse zaken) ver
telde tijdens het debat dat hij andere
regeringen had gepolst over een confe
rentie die een vreedzame oplossing in
Zuid-Oost-Azië mogelijk moet maken.
Hij had daarop al een aantal positieve
reakties ontvangen, al wilde de minis
ter niet mededelen van welke landen die
afkomstig zijn.
laar, Leeuwarden; 3. T. Haakman, Leeu
warden op 1 min 3 sec.; 4. G. ten Cate,
Leeuwarden; g. G. v. Houten, Sneek
op 3 min. 12 sec.
Uitslag nieuwelingen tijd 1 uur 39 min.
36 sec. over 64 km: 1. J. de Wit, Leeu
warden; 2. S. Kampstra, Oosthem; 3. J.
Vallema. Leeuwarden; 4. S. Bergsma,
Leeuwarden; 5. A. Visser, Weidum; 6.
J. de Jager, St. Anna Par.; 7. S. Sik-
sma, Leeuwarden; 8. S. Sixma, Worn-
mels; 9. S. Wouda, Rijperkerk; 10. J.
Huizinga, Franekr.
De volgende 4 amateurs worden uitge
zonden naar de grote internationale wed
strijd te Hanover op 24 mei D. Lolke
ma, T. Ferwerda, J. Pelsma, J. Vellema.
Ook gaan 4 nieuwelingen naar de Fle-
votour n.l. J. de Wit, S. Berjsma, J.
de Jager en J. Vellema.
Een ander punt is, dat de Russen een
groot aantal door de Amerikanen in Eu
ropa opgestelde raketten in de bespre
kingen willen betrekken, en wel die tac
tische kernwapens, die de Sowjetunfe
zouden kunnen bereiken. Van Russische
zijde wil men echter de op West-Euro-
pa gerichte Russische raketten buiten
beschouwing laten, aangezien die de Ver
enigde Staten niet kunnen bereiken.
Amerika kan daarmee uiteraard niet in
stemmen, temeer niet daar een aantal
van die Russische raketten onlangs hei
melijk zijn vervangen door interconti
nentale raketten, die dus wel degelijk
een bedreiging voor de Verenigde Sta
ten vormen.
Onduidelijk is nog in hoeverre de re
cente lancering van de eerste Chinese
aardsatelliet van invloed zal zijn op het
overleg in Wenen. Een van de doelstel
lingen van de SALT-besprekingen is te
zien of Amerika en Rusland tot een
akkoord kunnen komen tot uitbanning
van (geldverslindende) verdedigingsstel-
sels tegen eikaars k'ernraketten. Waar
schijnlijk zal de Chinese ruimtevaart-
prestatie tot gevolg hebben, dat de
beide grote kernmogendheden zullen blij,
ven voortbouwen aan hun wederzijdse
„dunne” verdedigingsscherm tegen even
tuele Chinese Intercontinentale raket
ten. In sommige kringen wordt aange
nomen, dat Washington en Moskou het
er onderling over eens zullen worden
zonder dat in een verdrag vast te teggen
dat aan verdedigingsstelsels kan wor
den voortgebouwd, mits deze de weder
zijdse strategische balans -tussen de
Grote Twee niet verstoren. Eten pro
bleem is evenwel, dat, ais deze „dun
ne” anti-Chinese schermen geleidelijk
aan dikker zouden worden, zij ook voor
Amerika en Rusland als een bruikbare
verdediging tegen elkaar zouden kun
nen gaan dienen, en dan, tenzij zij pre
cies gelijkwaardig zouden zijn, wel de
gelijk de Amerikaans-Russische balans
zouden gaan verstoren.
Intussen is er in Amerikaanse kringen
op gewezen, dat de lancering van de Chi
nese kunstmaan (waarvan de baan
niet tevoren was aangekondigd) nog
niet wil zeggen, dat de Chinezen nu
reeds over nauwkeurig dirigeerbare ra
ketten, dus continentale raketten, be-
die lid zijn van de door het Syrische
bewind beheerste guerrilla-organisatie
El Saiqa. De crisis kon op het nipper
tje worden bezworen doordat de strij
dende partijen, met president Nasser
als bemiddelaar, een akkoord sloten. Dit
akkoord van Kairo gaf de Palestijnse
commando's een te grote mate van
bewegingsvrijheid in Zuid-Libanon, en
die bewegingsvrijheid is sindsdien door
aanvullende akkoord-n nog verder ver
groot. De commando’s hebben al her
haalde malen aanvallen ondernomen op
Israëlische nederzettingen aan de an
dere kant van de grens, en die aan
vallen zijn de laatste weken zozeer in
aantal toegenomen, dat het Israëlische
leger, na enkele waarschuwingen, tot
een omvangrijke tegenactie is overge
gaan. Deze actie, die tot doel had de
schuilplaatsen en uitvalsbases van de
commando’s te vernietigen, heeft ech
ter maar weinig succes opgeleverd: kort
nadat de Israëliërs zich van Libanees
grondgebied hadden teruggetrokken zijn
de guerrilla-acties hervat. De situatie
is zelfs verslechterd doordat Syrië op
nieuw grote groepen commando’s naar
het betrokken gebied heeft gestuurd,
waaruit de burgerbevolking inmiddels
vrijwel geheel is weggetrokken. Deze si
tuatie stelt de Libanese autoriteiten voor
grote problemen. Zij vrezen dat wan
neer de commando-activiteiten nog ver
der zullen toenemen de Israëliërs er wel
eens toe zouden kunnen besluiten het ge
hele gebied te bezetten om aldus een
doeltreffende barrière tegen de guerrilla.
aanvallen te kunnen opbouwen.
Verschijnt in: Bolsward, Baarderadeel, Hennaarderadeel, Hindeloopen, Wonseradeel, Workum en
In Praag is een nieuw Russisch-Tsje-
choslowaaks vriendschapsverdrag gete
kend, het eerste verdrag binnen de com
munistische wereld waarin de stellingen
van de zogenaamde Brezjnjew-doctrine
zijn opgenomen. Deze doctrine heeft de
Russische partijleider geformuleerd na
de Russische invasie in Tsjecho-Slowa
kije in 1968, en zij komt erop neer, dat
de communistische landen het recht, ja
de plicht hebben om in te grijpen in
een ander communistisch land wanneer
daar het communisme gevaar loopt. De
Russen, geschrokken van de gebeurte
nissen van 1968, hebben de Tsjechoslo-
waken gedwongen het nieuwe verdrag
aan te gaan, dat Moskou voortaan het
recht geeft in Tsjecho-Slowakije te in
terveniëren ter vernietiging van de
„antisocialistische krachten”, zonder uit
drukkelijke toestemming van de plaat
selijke communistische leiders. Dat het
de Russen bij hun „onderhandelingen”
met de Tsjechoslowaken uitsluitend om
het juridich vastkeggen van de Brezj
njew-doctrine te cloen was, is duidelijk.
Het oude vriendschapsverdrag, dat da
teerde uit 1943, was in 1963 voor een
nieuwe periode van twintig jaren ver
lengd, en dus nog lang niet aan ver
nieuwing toe. Maar het verdrag van
1943 sprak van soevereiniteit en niet-
inmenging in eikaars binnenlandse aan
gelegenheden!
De mogelijkheid bestaat, dat Moskou zal
trachten de andere volksdemocratieën
er toe te bewegen een soortgelijk ak
koord aan te gaan. Met het bezette
Tsjecho-Slowakije, dat nfet in staat was
te onderhandelen, hadden de Russen
vrij spel. Maar elders in Oost-Europa
zouden zij op grote moeilijkheden stui
ten.
Van het verzet in Oost-Europa tegen
de Russische hegemonie hebben twee re
cente gebeurtenissen nog weer eens ge-
„een breuk in de PvdA” had hij het
over „niet meer dan een rimpeling”. De
heer Andriessen zei namens de KVP
(die nog niet zo lang geleden zelf met
de afscheiding van de PPR te maken
kreeg), dat het een nieuwe accentuering
is van de versplintering in het Neder
landse politieke bestel. De KVP betreurt
dat, vertelde hij.
Het had er overigens toch van moeten
komen. DS '70 heeft al lang de plan
nen klaar om volgend jaar aan de ver
kiezingen voor <te Tweede Kamer deel
te nemen. De aanhang lijkt sterk ge
noeg om dan een Kamerzeteltje te ver
overen. De stappen van Goedhart en
Schuitemaker nu betekenen, dat DS'70
alvast een voorpost in het parlement
heeft veroverd van waaruit de nodige
politieke propaganda kan worden ge
maakt. Zo iets is tegen de tijd dat de ver.
kiezingen naderen nooit weg.
Het debat zelf over Cambodja leverde
voor de regering vorige week heel wat
kritiek op. Al was het opvallend, dat
de KVP, de grootste regeringspartij, zich
heel rustig hteld. Fractieleider Schmel
zer had direkt na de verklaring van pre
mier De Jong, waarin begrip werd uit
gesproken ten aanzien van de Ameri
kaanse inval, kritiek hierop uitgeoefend.
Namens de KVP sprak vorige week de
heer Mommersteeg, die wel wat reser
ves had over de nota die minister Luns
had opgesteld maar verder over de snel
le regeringsverklaring niet veel zei.
Fractieleider Schmelzer ztólf was ove
rigens bij het debat niet aanwezig. Hij
bezoekt met een aantal Kamerleden Su
riname. Kritiek kwam wel van de ARP.
De heer Biesheuvel zei, dat de verkla
ring van 8e premier op zijn minst voor
barig was. Hjj vertelde, dat de frac
tie het „begrip" van de regering niet
kan delen. Hij noemde de rede waar
mee president Nixon de Amerikaanse
inval verklaarde „sterk nationalistisch
gekleurd” en verweet de Amerikanen
geen begrip te hebben „voor het begrij
pelijke nationalisme van jonge naties”.
De oppositie keurde de regeringsverkla
ring en natuurlijk de Amerikaanse in-
Bij de wedstrijd om het klubkampioen-
schap LWV de „Friesche Leeuw” ge
houden op 9 mei op de ronde van Stiens
werd onze plaatsgenoot D. Lolkema eer
ste. De uitslag was als volgt:
Amateurs 96 km 2 uur 18 min 9 sec.
1. D. Lolkema, Bolsward; 2. G. Hoek
stra, Dokkum op 7 sec.; 3. J. Vellema,
Leeuwarden op 1 min. 9 sec.; 4. E.
Koster, Leeuwarden; 5. S. Kroodsma,
Dokkum; 6. T. Ferwerda, Bolsward;
7. J. Pelsma, Bolsward; 8. S. Wiersma,
Blija; 9. J. Hollander, Leeuwarden; 10.
S. Brouwer, Leeuwarden.
Na plm. 32 km kreeg één van kans
hebbers S. Bijma een lekke band, waar
door hij genoodzaakt was om af te stap
pen.
Uitslag aspiranten 24 km tijd 42 min.
1. K. Hoekstra, Dokkum; 2. W. Tigche-
President Nlxon heeft dezer dagen verklaart, dat de Russisch-Amerikaanse be
sprekingen, die op het ogenblik in Wenen gehouden worden over wederzijdse be
perking van strategische wapens (SALT), sukses zullen opleveren, zyn optimis
tische visie wordt intussen niet gedeeld door Amerikaanse deskundigen die direkt
bij de onderhandelingen betrokken zijn. Een van de problemen die een akkoord In
de weg staan betreft de inspektie.. De Amerikanen staan op het standpunt, dat de
nationale inspektiesystemen niet toereikend zijn, zodat een zekere mate van
wederzijdse inspektie noodzakeljjk is. De Sovjetunie blijft evenwel, zoals steeds bij
ontwapeningsoverleg, op het standpunt staan, dat zjj geen buitenlandse inspek-
teurs kan toelaten.
tuigd. Om te beginnen was daar het
hoofdartikel in het Roemeense partij
blad Scinteia waarin, in tegenspraak
met de Brezjnjew-doctrine, een fel plei
dooi werd gehouden voor nationale on
afhankelijkheid en niet-inmenging in
andermans zaken, en waarin ook de mi
litaire integratie binnen het Oostblok
op zesar duidelijke wijze werd afgewe
zen. Voorts waren er de meningsver
schillen op de zitting in Warschau van
de Comecon, de Oosteuropese tegenhan
ger van de Europese economische ge
meenschap. Het plan voor de oprich
ting van een gemeenschappelijke inves
teringsbank werd goedgekeurd, maar
Roemenië zal er niet aan meedoen. An
dere plannen ter bevordering van de
economische integratie moesten weer
terzijde worden gelegd wegens verzet
van Roemenië, Oost-Duitsland en Hon
garije, die hun handel met het Wes
ten willen uitbreiden.
De Tweede Kamer heeft er, zoals vorige week reeds gemeld, weer een splintertje
bijgekregen. Al zal het, wanneer het aan de betrokkenen ligt, snel een balk worden
Vorige week hebben twee leden van de fraktie van de. Party van de Arbeid zich
nog niet officieel, maar wel praktisch van de PvdA afgescheiden. Verwacht werd,
dat z.jj zich deze week zouden aansluiten bij DS’70, een groep socialisten die en
kele maanden geleden de PvdA verliet omdat zij meenden, dat Nieuw Links te veel
radikale invloeden krijgt. Het gaat om de Kamerleden F. Goedhart en W. J.
Schuitemaker. De breuk kwam praktisch tot stand bij het debat vorige week in
de Kamer over Cambodja. De heer Goedhart hield een rede waarin hjj geheel af
week van het officiële fraktiestandpunt. Hij verdedigde de Amerikaanse inval
nog sterker dan de regering zelf. „Aan de genuanceerde gedachtengang van
minister Luns heb ik geen behoefte”, aldus de heer Goedhart,
Bolswardia 2B kampioen. Voor de twee
de achtereenvolgende keer is het 2B- de: Sjouke Hardenberg, Hans Djjkstra,
elftal kampioen geworden. Dit kampt- Gerke Terpstra, A be Wijnia, Folkert
oenseiiap werd behaald met hetzelfde Akkerhof, Piet Feenstra, Cor
Fraktlevoorzitter Den Uyl verklaarde
hierop: „Zoals de Kamer zal hebben
begrepen valt dit optreden van de heer
Goedhart bulten verantwoordelijkheid
van de fractie. De breuk die zich met
dit optreden heeft voltrokken zal onge
twijfeld gevolgen hebben, die de Kamer
binnenkort zal kunnen waarnemen”. De
heer Den Uyl vatte het allemaal niet
zo zwaar op. Terwijl velen spraken over
Geslaagd voor het MMS diploma aan
het Bogerman College te Sneek de da
mes W. E. de Boer en J. Roskam en
aan het Rijksschoiengemeenschap te
Sneek voor HBS-diploma B: D. Cnos-
sen en de heer W. M. Beetstra, allen
te Workum.
$3*
u-
r
