Het stadhuis kunstgalerij weer Gate SKroap 1 '4 Oude en nieuwe schilders presenteren zich m van Fan de Martinyloer Weekagenda 12 t.e.m. 18 juli 1970 Visakte wordt duurder Geslaagd Vrouw gewond na botsing in Bolsward llllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllll llllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllll STREEKBLAD VOOR WEST- EN ZUIDWEST FRIESLAND 109e JAARGANG No. 55 DINSDAG 14 JULI 1970 Wymbritseradeel. 5» (foto L. Spijksma) Hwat hat Trappenhuis üs hjoed to sizzen Rembrandt Overloop De jaarlijkse vlootshow in Makkum trok zaterdagmiddag weer veel toe schouwers en opvarenden. Op de foto vaart een deel van de vissersschepen de haven uit. Advertentieprijs: 17 ct. per mm Ingez. mededelingen dubbel tarief Contractprijs op aanvraag De minsken miene it goed mei el* koar, dat blykt op njjjiersmoarn it aldermeast. Abonnementsprijs f 4.40 p. kwartaal (bij vooruitbetaling) Giro 887926 DER MOAT MEN JIN OP FORGAPJE ryske produkten nedich hat, dy’t wy hjir tofolle hawwe en sjocht deryn grea- te mooglikheden. Hjirby is faeks min der bikend dat Ingelan in hiel oar sy steem opboud hat as de EEG-lannen. Hja geane der üt fan de prizen op de frije merk, dus de wraldmerk, en dy lizze in stik leger as yn de EEG. Fan- sels de boeren kinne ek yn Ingelan net foar dy prizen buorkje, mar dat wurdt goed makke troch oanfoljende subsyd- zjes. Dat bringt lykwols mei dat de mins ken har waren folie goedkeaper krije as hjirre en dat is de wichtichste reden, dat de oansluting by de EEG yn Inge- lan Onder it gewoane folk net popu lair is. Foar it lan yn syn gehiel mei it dan fortuten dwaen, foar de man- nichte bitsjut it hegere prizen foar din gen, dy’t hja alle dagen brüke moatte. De lieders üt Ingelan hoopje, dat de EEG tige soepel wêze sil en yn in oergongs- tiid stikje foar bytsje dizze priisforhe- gingen tapasse sil mar üt Frankryk kom me hiel oare lüden. Dêr seit men: goed, litte de Ingelsen meidwaen, mar dan op deselde kondysjes as wy. En algemien wurdt forwachte, dat de Fransen tige stiif op har stik stean sille. Dêr sit jit in oare kant oan de kwestje. De mien- skiplike finansiering fan de mienskip komt Ingelan neffens de skael, dy’t op it heden troch de seis lannen brükt wurdt, op in heech bidrach to stean. Hja moat te meidrage yn de kosten fan alles, hwat der yn de mienskip dien wurdt. Nou is de lanbou yn Ingelan mar in bysaek; net mear as 3 oant 4 persint Verschijnt DINSDAGS en VRIJDAGS Uitg. A. J. OSINGA n.v., Bolsward Administratie- en Redactie-adres: Marktstraat 13 Tal. 2044 - Na 18.30 uur 2660 of 2335 (05157) Binnenkort zullen de ministers van land bouw en visserij en van financiën een wetsontwerp indienen dat beoogt de re cognitie voor de grote visakten de ver hogen tot f 20 voor de kleine visakte tot f 4 en voor het kustvisserijconsent tot f2. Voor wat betreft jachtakten zal het ver schuldigde zegelrecht worden omgezet in een recognitie, die voorts aan de se dert de jaren vijftig gestegen kosten van administratie zal worden aangepast. Bolswards Nieuwsblad hij links onder een omgevallen dorre boom als stoffering van het landschap gebracht, zoals De Momper (de vroegste schilder van deze expositie) het op het paneel er naast ook links beneden doet. We zullen het maar houden op een mo deverschijnsel. Dit is natuurlijk nog maar een deel van de expositie. Een andere keer iets over wat er te zien valt in de Vierschaar, de raadzaal en over de meer moderne kunst in het nieuwe gedeelte van het gebouw. Wij adviseren u dit niet af te wachten, maar reeds een oriënterend bezoek aan de tentoonstelling te brengen. U raakt in een keer toch niet uitgekeken. Al heeft het moeite gekost, het is dan toch maar weer gelukt te Bolsward een tentoonstelling te herbergen (tot 15 augustus) die representatief mag worden genoemd. En dat wel naar twee kanten. In het oude gedeelte van het historische raadhuis (1614-1617) vindt u een keurcollectie zeventiende eeuwse meesters, in het nieuwe gedeelte de modernen van de 20ste eeuw, modernen uit eigen kring nog wel. Er zijn reeds veel bezoekers geweest. De 1000ste van hen dhr Stauterer uit Harderwijk kreeg een aandenken. Nu is de 2000ste in zicht. Misschien is u het, als u zich met haast derwaarts spoedt. Greate dingen jowe lang foar de tiid al har skaed en allinnich it feit, dat er oer tocht en oer praten wurdt hat al in bipaelde ynfloed. Sa is 't ek diz- kear wer, nou’t Ingelan mei lerlén, Dene marken en Noarwegen har oanfrage foar tatreding ta de EEG dien ha. It liket er op dat Frankryk ek meiwurkje wol en optimisten miene, dat yn de kom- mende twa jier de saek wol foarinoar wêze sil. Men wiist dan op de wol- komme gast: Ingelan, dat safolle agta- Het is misschien het meest, logisch met een naar de burgemeesterskamer te gaan Op de „overloop” ontmoeten we echter eerst nog een drietal stukken die qua stijl geheel bijelkaar passen. Ze hebben alle drie iets met architektuur te maken. Het paneel links van de deur naar de burgemeesterskamer waar we direkt op toelopen, is in bruikleen gegeven door het Stedelijk v. Abbe-museum te Eind hoven, waar een groot deel van deze expositie eerst is gehuisvest geweest. Het is van J. Berkheyde (1638-1698) en stelt een straatgezicht in Keulen voor. Net toen we dit schilderij wat nader gin gen beschouwen, riep een verbaasde be zoeker uit „Dat je zoiets hier nu in Bolsward moet vinden!” Het was de heer F. J. Janssen uit Waalre bij Eindhoven, die het Van Abbe-museum, dat door gaans zeer modern werk exposeert, wel goed kende, maar dit schilderij - „toch veel mooier”, zei hü - er nog nooit had ontdekt. Zo zie je maar weer! Het is een typisch straattafereel van die da- wurket deryn. Mar har totale bifolking is wol great en dêrneffens sille hja bi- telje moatte. Foar in great diel dus foar oaren. Al wer in tige lêstige saek, dy’t sa mar net oplost wurdt. As trêdde bi- swier komt dan derby, dat oant nou ta Ingelan syn büter en tsiis kriget üt Nij-Sélan en Australië. Dizze lannen binne alhiel op Ingelan oanwiisd. Nij- Sélan syn eksport fan büter giet foar 90 persint nei Ingelan en fan syn tsiis 80 persint. Foar Australië binne dy per- sintaezjes 83 en 43. Dizze leveransjes binne fêstlein yn kontrakten oer in oan- tal jierren, sa langsit Ingelan der dus oan fêst, mar ek as .dy tiid om is, mei men net forwachtsje, dat de knip foar harren nou op ’e doar komt. Dy lan nen hawwe lange jierren mei Ingelan forboun west en alhiel op dizze eksport ynsteld. Hja sille dan ek al har yn floed brüke om har ófsetgebiet to hal- den en hawwe dêrby de sympathy fan de Ingelse bifolking. De oare trije lannen mei folie minder minsken en mei folie mear lanbou sille foar de ófset üt de EEG net folie op- smite, alteast net op agrarysk gebiet. Fan lerlan en Denemarken is it krekt oarsom, dy binne ek op agraryske ek sport oanwiisd. Dat wurde foar üs yn de mienskip gjin klanten mar konkur- rinten. Dat binne se nou ek, mar foar lege prizen. Yn it EEG-forbén lykwols sille hja ek üs prizen meitsje en it is wer in fraech, hoefolle ynfloed dat op har produksje ha sil. Sa is bikend, dat yn Denemar- de op één na oudste posthume exposant Het hangt boven de „bedstee”, helaas wat hoog om er volop van te kunnen genieten. Achter het bureau van de bur gemeester vinden we een goed geschil derd boslandschap met rivier van J. v. Ruynsdael (1620-1682) met alle kenmer ken van deze schilder, die we in deze kolommen wel eens eerder bespraken. Aan de overzijde, waar normaal het grote schilderstuk hangt vinden we in grote harmonie als een goed geheel een viertal landschappen, nl. van J. Both (1618-1652), J. de Momper (1564-1635), F. de Hulst (1610-1661) en een anoniem schilderij uit de school van Ruysdael met een watermolen (dit hier in tegenstel ling tot windmolen). De overeenkomst is treffend, zowel in kompositie, afme- t ng en kleurmenging. Toch zijn er ook duidelijke verschillen. Het meest blij zijn we in deze rij schilderijen met het pa neel van Jan Both. Hij was ’n Italianise rend schilder. Hem kennen is hem her kennen. Al jong trok hij als Utrechtenaar naar Italië, waar hij lid werd van de schildersbent „De Bentveughels”. Hij moet ontzaggelijk veel hebben vastge legd aan schetsen en aantekeningen. Zijn schilderijen ontstonden echter op het atelier, terug in Nederland. Het zijn de typisch Italiaanse landschappen met ruï nes, rotspartijen, heuvelachtige land schappen, gestoffeerd met ossenkanen, rustende reizigers enz. Wat opvalt bij Both is de minutieuze wijze waarop hij zijn licht en schaduwpartijen verwerkt in boomstammen en zelfs op de kleren van de meest erg klein gehouden figuren. Klein gehouden om destemeer het land schap te laten uitkomen. Kenmerkend is ook zjjn schaars gebruik van helle kleuren. Vrijwel altijd zijn de kleuren van Both variaties op bruinen en grijzen met hier en daar wat steenrood bijv, in de kleren van zijn figuranten. Wie en kele jaren geleden een kwartaal lang genoten heeft van een fraaie reproduk- tie op een spaarbankkalender (ook een Italiaans landschap met rustende reizi gers van Both) moet niet nalaten hier deze echte Both te gaan zien. Het is verre van ons Both te betichten van plagiaat, maar opvallend is het wel dat wardse amateurs. Aankopen in over leg met de exposanten. Voor informatie over aanvangstijden van kerkdiensten, raadplege men het PRIK-boekje. Workum: Tentoonstelling in het stad huis van 4 t.m. 31 juli 1970 Schilde rijen en tekeningen van Joop Huisman. Geopend op werkdagen van 8.3012.30 uur en 13.3017.30 uur. Vrijdags ook van 19.00—21.00 uur. Aankopen in overleg met de schilder (tel. 05170-2957). Graag willen wij uw gids even zijn op de twee tentoonstellingen die momenteel in het Bolswardse raadhuis worden ge houden, exposities waarover we trouwens reeds eerder schreven. Het wordt dit maal geen zware verhandeling, maar we lopen gewoon even de schilderijengalerij met u rond. Deze begint reeds beneden in de hal. Een goede gedachte meteen al de talrijke bezoekers van de sekretarie en het stad huis er op deze wijze aan te herinneren, dat er momenteel weer een zomerten- toonstelling wordt gehouden. Maar daar mee is dan ook alles gezegd, want de entourage is ver beneden de maat. Wij bedoelen niet zozeer het gezelschap van het nu eerimaal noodzakelijke brandblus- apparaat en het half achter een doek weggewerkte verzetsmonumentje, maar het feit dat men in de tot expositie- i ruimte gebombardeerde hal doodleuk I verschillende scheeuwerige, zo niet een schreeuwlelijke affiches heeft opgehan gen zo in de trant van „Op bezoek bij de PTT”, „Trim u fit”, Zomerprogramma 1 Makkum”, „Laat niet als dank” en „Va- kantieverkenningstochten in de ZWH”. Op zich zelf allemaal goede dingen, ech ter liggende in de reklame- en komsump- tieve sfeer, die hier niet passen en ook elders wel een plaatsje konden vinden. Nu hangen de 17e eeuwse schilderijen er I wat verloren en onwenning bij. Ons ad vies: haal dit spul onmiddellijk van de deuren, ramen en muren en u zult zien, hoeveel beter de schilderijen uitkomen. En dat verdienen ze, want ze zijn typisch voor hun tijd en de moeite van het be kijken echt wel waard. Centraal hangt daar de „Dorpskermis” van C. Dussart (1600-1656) een groot spektakelstuk met alles er op en er aan: spelen, vrijen, zuipen, smullen, roken, musiceren, dansen en dat in een omlijs ting van spelende kinderen en de blijk baar onmisbare hondjes, om maar niet te spreken van de kermisattrakties op zich. De donkere voorgrond en de diagonaals- gewfjze opbouw zijn al even typisch als de opbollende lucht en het kleurengam ma van bruinen, okers en groenen. Het tweede schilderij dat hier hangt is van bescheidener afmeting. Het is het be kende „Stilleven met oesters” van J. Jzn. van de Velde. Het heeft zjjn naam ontleend aan de niet overvloedig op dit soort schilderijen voorkomende zeeban ket. Voor de gewone bezoeker zou het beter „Stilleven met citroen” of „Stil leven met glaswerk” kunnen heten, ware het niet, dat deze attributen op vrijwel alle stillevens in dit genre voorkomen. Het is wel geen Heda, dit stuk, maar zo- j wel technisch als qua kompositie zeer knap gespeeld. Ook hier de diagonaal, geaccentueerd door de perspektief van MAKKUM. De heer C. D. Tijmstra te Makkum slaagde te Amsterdam bij V.E.V. voor verkoper-electro-artikelen. Verschijnt in: Bolsward, Baarderadeel, Hennaarderadeel, Hindeloopen, Wonseradeel, Workum en gen. Er staan wat mensen bij een put, er wordt midden op straat zo maar wat groentemarkt gehouden. Verkeer is er niet. Een toonbeeld van rust. Hoe ge noeglijk rolde destijds het leven heen. En kom nu eens in datzelfde Keulen! Als tegenhanger vinden we aan de an dere kant van de deur, een archltektuur- stuk van O. van Delen (1605-1671). Tus sen twee haakjes, de schilder was dus een jongetje van 12 jaar toen het stad huis, waarin nu zjjn werk hangt werd voltooid. Het is een doorkijkje met door kijkjes, grotendeels een buitengebeuren. Helemaal op fantasie zal het wel niet berusten. Het was de bouwstijl van die dagen voor de gefortuneerde arrive’s, hoewel meer in het zuiden dan in het nuchtere noorden. Zo doet dit schilderij bijv, wel denken aan het Rubenshuis in Antwerpen, waar men nog heden ten dage „life” kan bewonderen wat hier met verf is gepenseeld. De derde van deze klaverdrie is hier tegenover het kerkinterieur van E. de Witte (1618-1692). Naast de kunstwaar de hebben schilderijen als deze ook een sterke kultuurhistorische betekenis. We we leren er uit - wat we ook uit andere bron kunnen weten - dat de kerkgebou wen destijds meer waren dan de plaats van de godsdienst (uit) oefening. De kerk fungeerde door de week ook als ont moetingsplaats. Men kon er gewoon doorheen lopen met hond en al. Trou wens wie herinnert zich uit de overleve ring niet de „hounegiseler” Behalve het gemoedelijke tafereeltje op de be gane grond, zien we hoog tegen het ge welf ook nog iemand bezig de kerk te witten of op te schonen. Het werd ge maakt in dezelfde tijd dat burgemeester Jacob Gysberts en de zijnen trots een gedenksteen lieten inmetselen in onze aloude Martini met de mededeling dat deze kerk door hem was „verbeterd ende gewit” Volgens de begrippen van deze dagen had men beter kunnen zeg gen „geschonden en overgekalkt”, omdat men uit pure geloofsijver alles wat aan schilderingen was aangebracht met de mantel der witkwast bedekte. In de burgemeesterskamer hangt een der topstukken van deze tentoonstelling, een echte en onvervalste Rembrandt. Rembrandt van Rijn (1606-1669) was ’n tijdgenoot van Gysbert Japicx (1603-'66) en het is niet eens ondenkbaar dat zij elkaar gekend en ontmoet hebben, al zijn er geen bewijzen voor. Via Margaretha de Heer, zijn nicht had Gysbert - hoewel woordkunstenaar en geen schilder - con necties met*de kunstenaarsclan uit Leeu warden, waar eens Rembrandts vrouw Saskia woonde en waar vandaan Rem brandt leerlingen en navolgers trok. Erg jammer, dat door een regiefout, de aan dacht van Rembrandts „Oude man met baard” wordt afgeleid door het zilveren stadhuis, de voetbalwisselprijs waarom reeds lang niet meer wordt gestreden en die als een curiositeit wel enige aan dacht mag hebben, maar niet hier op deze plaats. Ook hier zagen we, dat bezoekers bij het betreden van deze zaal (het is meer een zaal dan een kamer!) direkt vol bewondering bogen over het zilveren stadhuis om dan Rembrandt geen blik te gunnen. Er is trouwens wel meer moois te zien in dit vertrekje, bijv, het „Dierenpara dijs” van R. Szn. Saverij (1576-1639) de tafelrand. Wel is het paneel wat don ker, niet onmogelijk, dat diverse vernis lagen hier parten spelen, hoewel het uit het donker laten opflitsen van licht- reflexen op glaswerk enz. wel erg eigen zijn aan de schilderkunst van de gouden eeuw. Met deze twee schilderijen zijn meteen twee rake facetten aangegeven van de veelzijdige en vaak verrassende kon- frontatie met de 17e eeuwers. Geduren de een half uur hebben we de binnen komende bezoekers van het stadhuis en de expositie hier bespied. Niemand, maar dan ook werkelijk niemand schonk ook maar enige aandacht aan deze stukken. Door het bos van affiches, prenten en muuradvertenties zag men de bomen niet meer. Een reden te meer de omgeving hier wat soberder en meer sprekend te maken. Wij moeten het huis der expositie niet maken tot een huis van VVV-infor- matie. Het is hier of-of en niet en-en. Vele bezoekers zullen - weggezakt in het vele milimeters diepe pluche - op of bo ven aan de trap ook even blijven stil staan. De hier meer besproken glas in lood-ramen z(jn steeds weer een lust voor het oog. Een paar uit het eigen (leen-) bezit stammende stukken heeft men hier laten hangen, helaas onvoorzien van ’n naamkaartje of nadere aanduidingen. Wat ons betreft had men deze stukken (portretten) gerust in de expositie kun nen invoegen, ook al dateren ze ken nelijk uit iets later tijd. 14 juli, Bolsward: Orgelconcert in de Martinikerk door A. Heiller uit Wenen. Aanvang 20.00 uur. 14 juli, Workum: Opening Lunapark 20.00 uur mars Crescendo en drumband door Workum. 15 juli, Workum: 10.00 uur start single- handed zeilwedstrijd. 13.00 uur jeugd- voetbalwedstrijden, buurtverenigingen. Rondvaart over de Friese meren. Ver trek 9.30 uur, aank. 17.30 uur bij de Be- ginebrug, kaartverkoop VVV-kant. Merk 4, vanaf 9.00 uur, tel. 05151-300. Volw. f4,50, kinderen f2,50. 15 juli, Makkum: Filmvoorstelling in de kantine van het recreatie-oord „De Hol le Poarte”. ,,’t Zit in de lucht” met George Formby. Aanv. 20.00 uur. 16 juli, Makkum: Waardexcursie naar de N. Makkumerwaard. 16 juli, Heeg: Rondvaart over de Frie se meren. Volw. f 5,50 en beneden 10 jaar f 3,50. Kaartverkoop vanaf 9.30 uur bij WV-kant. te Heeg. 16 juli, Workum: 14.00 uur kanovaren op de Dolte. 16.00 uur: roeiwedstrijden op de Dolte. 20.00 uur: Mountieshow in De Klamea- re. 17 juli, Workum: 10.00 uur vliegerwed strijd. 20.30 uur: Rob Hoeke in De Kla- meare. 17 juli, Makkum: Draaiorgelconcerten van het draaiorgel Ramona” tussen 7 en 9 uur ’s avonds bij het Waagge bouw. 17 juli. Makkum: dansavond m.m.v. „The Frisians” in de feesttent op het kaatsland. Aanv. 20.00 uur. Vrij entree. Kermis. 18 juli, Makkum: Kaatswedstrijd le kl. Uitgenodigde spelers. Aanv. 1 uur op het kaatsland. Kermis, ’s Avonds dan sen in de feesttent op het kaatsland m.m.v. „Prévent” uit Zaandam. 18 juli, Workum: 14.00 uur fietswed- strijd. 19.00 uur ringrijden met Friese sjezen. 18 juli, Workum: Bar-dancing Noard 184, gebouw „St. Jozeph", aanvang 8.00 uur. Rondvaart over de Friese meren, ver trek 1.30 uur, aankomst 17.30 uur bij de Beginebrug, kaartverkoop VVV-kantoor, Merk 4. vanaf 1 uur, tel. 05151-300. volw. f 3,25, kinderen f 1,75. Makkum: Natuurhistorisch museum. Tentoonstelling Middenstraat 7 te Mak kum. „Het vogelleven op de Makkumer Waard”. Geopend van 9—12 uur en van 19 uur. Toegangsprijs f 1,p.p., kinderen f 0,50. Groepen hebben reduc tie tot eind september. Bolsward: Zomertentoonstelling in het stadhuis „Facetten uit de 17e eeuwse schilderkunst”, geopend van 9.0017.00 uur en van 19.0021.00 uur. Zaterdag avond en zondags gesloten. Toegangs prijs f 0,75 p.p. Zelfde tijd en plaats (gratis) tentoonstelling 20e eeuwse Bols- ken de boeren minder kij hélde, omt it net üt kin. De melkerij giet efterüt. Mar as de prizen better wurde, hoe komt it dan? Wy ha sjoen, hwat der earder yn it EEG-forban bard is. Doe’t it bigoun, wiene wy in stik foar mei üs lén- en tünbou, mar de oaren hawwe sa hurd mooglik skrept om dy efterstan yn to heljen, faeks mei help fan de regea- ringen. En wy ünderfine nou dat üs aeijen en fruit de dupe wurde fan dizze hurddraverij en dat de molke, de weet en de süker allinnich mei kunstmiddels en in bulte jild op dit peil halden wur de kinne. Wol dit nou sizze, dat de oansluting mei de fjouwer nije kandidaten net troch- gean moat? Perfoarst net! It moat al trochgean as it oan üs leit, it kin der better fan wurde. Mar yn it foarste plak leau ik dat it noch jierren duorje sil foar’t de lju it iens wurde sille. Yn it twadde plak sille dan de oer- gongsmaetregels komme, dy’t de nije lannen yn steat stelle sille om harren by de nije situaesje oan to passen en as léste mar net it minste, sille de lju dêrre wol like goed har bést dwaen as wy hjirre om der net minder fan to wurden. Hwat er dan op den dür oan winst oerbliuwt, is meinommen, mar it soe neffens my in greate desillüzje wur de as men miene soe, dat üs swlerrlch- heden dertroch oplost wurde. Hja kin ne der faeks efkes fan profiteare, mar men moat jin der net op forgapje! Tj.. de J. Mevr. M. Wynia (60) uit Bolsward raakte vrijdagavond omstreeks half acht gewond toen zij op de Marktstraat werd aangereden door een fietser, K. K. uit Bolsward. Mevrouw W. kwam hierdoor ten val, waarna zij vermoedelijk ook nog door een personenauto, bestuurd door J. K. uit Wolsum werd overreden. Het ongeval ontstond toen de vrouw plot seling de weg opliep en tegen de fiet ser botste. Beiden kwamen te vallen Van de kant van het stadhuis naderde de auto. De bestuurder kon de fiets niet ontwijken en vermoedelijk heeft de au to ook de vrouw geraakt. De ander bleef ongedeerd. De fiets was totaal vernield. Met ernstige verwondingen is mevrouw W. naar het St. Antoniuszlekenhuis te Sneek overgebracht. Getuigen van deze aanrijding worden verzocht zich te mel den bij de rijkspolitie te Bolsward, te lefoon 05157-2644. i.

Kranten in de gemeente Sudwest-Fryslan (Bolswards Nieuwsblad, Sneeker Nieuwsblad en Friso)

Bolswards Nieuwsblad nl | 1970 | | pagina 1