De foto
de week
van
de
Ursdesmseli 1970
en
zaak
Regering: Buikriem strakker
aan*
halen
Sabe Shroar
I
9
I
I l
|De vliegtuigkapingen
Palestijnse
Veringa algemeen lijsttrekker voor
de K.V.P.
anden
I
I
^Topconferentie van niet gebonden
9
i
IG
Bericht
de
van
Bo Is ward
illlllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllll
STREEKBLAD VOOR WEST- EN ZUIDWEST FRIESLAND
iDd
Werkgemeenschap
van Kerken te
O
109e JAARGANG No. 74
VRIJDAG 18 SEPTEMBER 1970
mimb*
Wymbritseradeel.
Afrikaanse topconferentie
te
wind waren geweest.
KVP
Niet gebonden landen bijeen
Parlement
Secretaris a.i. J. Stolk
wij
Hwat hat
ós hjoed to sizzen
Advertentieprijs: 17 ct. per mm
Ingez mededelingen dubbel tarief
Contractprijs op aanvraag
De burgemeester van Bolsward.
J. M. A. Mulder
Neen, dit is geen beschilderd paasei, geen legpuzzel, maar wat dan wei? Nou Ja,
onze aloude Martinikerk, dat is nog al duidelijk. Maar het lijstje dan, de ovaal?
Slechts ingewijden zullen het direct door hebben. Het is 'n raampje in de stadhuis
toren. Van hieruit fotografeerde de heer Dekker, die al meer huzarenstukjes uit
haalde (denk b.v. aan de windvaan en leeuw) deze merkwaardige Bolswardse
vogelvlucht. Je moet er maar oog voor hebben en er maar op komen om het zo te
doen. Ons compliment.
Abonnementsprijs f 4.40 p. kwartaal
(bij vooruitbetaling)
Giro 887926
Administratie- en Redactle-adres:
Marktstraat 13
Tel. 2044 - Na 18.30 uur 2660 of 2335
(05157)
conferenties het merendeel van hen zich
tegen een uitdrukkelijke veroordeling
van Franse wapenleveranties aan Zuid-
Afrlka, ditmaal stonden zij toe, dat
naast Engeland en West-Duitsland ook
Frankrijk met name werd veroordeeld.
Ook in een ander opzicht wisten de
Afrikaanse staten ditmaal de rijen te
sluiten. Ernstige meningsverschillen
aangaande de pogingen van Biafra om
zich van Nigeria af te scheiden, hadden
de vorige Afrikaanse topconferentie van
november 1969 doen mislukken; thans
kon keizer Halle Selassie aankondigen,
dat aan de vooravond van het topbe-
raad in Addis Abeba, Zambia en Tan
zania, Gabon en de Ivoorkust de vier
landen die Biafra hadden erkend zich
met het federale bewind van Nigeria
hadden verzoend.
er bij nader inzien toch niet zo veel
voor om zich nu al uit het politieke le
ven terug te trekken. Niet voor niets is
hij nog een van de meest populaire man
nen van Nederland.
Tsjintwurdich kin men mar op ien ma-
near soun bliuwe: ite, hwat jo net lek
ker fine, drinke, dêr’t jo gjin sin yn ha
en dwaen, hwat jo tortelend fine
Bolswards Nieuwsblad
We moeten het door de welvaart aardig uitgegroeide buikje wat in gaan snoeren.
De riemen moeten strakker worden aangehaald. Dit was dinsdag de toon van de
troonrede en miljardennola, waarin het regeringsbeleid voor het nieuwe parlemen
taire jaar uit de doeken werd gedaan. De belastingen gaan omhoog, de prijzen gaan
omhoog en de lonen moeten fors in de hand worden gehouden. Als dat niet lukt,
eten we met z’n allen veel te veel en van wat we producrn, trwjjl we toch ook nog
liet nodige naar het buitenland moeten verkopen. Dit jaar al zijn we aardig bezig
de zaak uit de hand te laten lopen. Het merendeel van de werknemers krjjgt een
extra uitkering van vierhonderd gulden bruto, diegenen die het niet krijgen, dreigen
met stakingen. Dit alles onder het motto dat bezuinigingen goed zyn, maar dat die
toch het best bij de buurman kunnen beginnen.
n Loesaka, de hoofdstad van de Afri
kaanse staat Zambia, is de derde top-
|onferentie gehouden van de niet-gebon-
len landen, d.w.z. de landen die onafhan
kelijk wensen te blijven van elk van de
Irte, respectievelijk door Amerika, Rus
tend en communistisch China geleide
Het werk van de Tweede Kamer moet,
na alle aankondigingen van deze week,
binnenkort weer fors op gang komen.
Als het aan een aantal wat jongere
Kamerleden ligt, dan komt daar in de
komende jaren toch een wat andere pro
cedure. Onder aanvoering van de libe
raal, de heer Wiegel, heeft een aantal
afgevaardigden een nieuw voorstel op
gesteld om de werkwijze van de Twee
de Kamer te veranderen. Zij menen, dat
het parlement veel te laat met bepaal
de zaken begint en dat, als eenmaal een
aktuele zaak wordt behandeld, een be
sluit veel te lang wordt uitgesteld. Als
het aan deze werkgroep ligt dan ver
valt zelfs de hele Derde Dinsdag. Zij
willen de troonrede en de miljardennota
al op de laatste dinsdag van augustus
presenteren. De algemene politieke be
schouwingen zouden dan al in de eerste
week van september kunnen worden ge
houden. Het kost de afgevaardigden wel
wat vakantie, maar daar staat tegen
over, dat de begrotingsbehandelingen in
elk geval ruim voor het eind van het
jaar kunnen worden afgerond, zodat
er eventueel een wat forsere Kerstva
kantie aan vast zit. De groep wil ook
een heel nieuw soort uitspraak van het
parlement: de bliksemstemming. Bij
hoogst aktuele zaken zou een afgevaar
digde een minister vragen moeten kun
nen stellen, na het antwoord een motie
moeten opstellen, waarna de Kamer
ogenblikkelijk stemt, zonder eerst alge
mene debatten te voeren. De groep van
afgevaardigden wil dit voorstel formule
ren en via de Kamervoorzitter eind van
dit jaar in stemming brengen.
de plaats van ons volk in de rij van
die naties, die zoeken naar een daad
werkelijke band met elkaar, en hoe wij
christenen daarin een rol kunnen en moe
ten spelen.
In samenspraak met de vertegenwoor
digers van de verschillende scholen van
het voortgezet onderwijs hier ter plaat
se is overeengekomen, dat in de lessen
aandacht besteed zal worden aan het
thema van de vredesweek en dat aan
leerlingen de Vredeskrant ter hand
VREDESWEEK
De Werkgemeenschap van Kerken
Bolsward heeft dit jaar, zoals u al via
de publicaties in deze krant weet, de
coördinatie en stimulering van de ver
schillende activiteiten rond de komende
27 sept op zich
Wie de verkiezingsstrijd gaat voeren is
nu ook bij de KVP bekend geworden.
De KVP heeft met algemene stemmen
dr. G. Veringa, de huidige minister voor
Onderwijs en Wetenschappen, aangewe
zen als lijsttrekker. Minister Veringa is
bij de kiezers niet zo erg bekend, maar
hij krijgt de komende maanden alle kans
dat te worden. De strijd om onder
wijsvernieuwing heeft zich de laate tijd
in een wat kleine kring afgespeeld en
is beslist nooit een zaak voor het gro
te publiek geworden. Desondanks is wel
duidelijk, dat dr. Veringa een gematigd
vooruitstrevnd figuur is, die zich meer
bezig houdt met maatschappelijke vraag
stukken dan met de koele cijfers van
onze economie. Hij vertelde begin deze
week dan ook ronduit, dat de KVP in
de komende regeringsperiode meer de
nadruk zal leggen op maatschappelijke
vernieuwingen, dan op sociaal economi
sche vraagstukken. Volgens dr. Veringa
is het heel goed mogelijk, dat de KVP
na de komende verkiezingen opnieuw
met de WD zal samenwerken. Dat de
KVP daarbij niet alleen staat, liet hij
doorschemeren door grote nadruk te
leggen op de steeds beter wordende
samenwerking met de ARP en CHU.
Over z’n voorganger, de heer Schmelzer
zei de nieuwe lijsttrekker van de KVP,
da', deze in elk geval na de verkiezin
gen niet meer zal terugkeren in de Twee
de Kamer. Het wordt of een lidmaat
schap van .de Eerste Kamer, of 'n mi
nisterspost. Bekend is, dat de heer
Schmelzer veel voelt voor de post van
minister van Buitenlandse zaken. Maar
hij moet daarbij dan nog wel een stevig
robbertje uitvechten met de huidige be
windsman daar, minister Luns. Die voelt
llnds de zesdaagse oorlog van 1967, waarin de Arabische landen door Israël ver-
letigend werden verslagen, zjjn de Palestijnse verzetsorganisaties als paddestoelen
lt de grond verrezen. Naast El Fatah, die al vóór die oorlog bestond, en spoedig
1 omvang groeide, ontstonden er vele andere, waaronder de zeer linkse organi
ses „Volksfront” voor de bevrjjding van Palestina en „Volksdemocratisch
tont”. Voor al deze bewegingen is het uitelndeEjke doel de „bevrijding" van Pale-
tina en de daarmee gepaard gaande „vernietiging van de zionistische structuren
an Israël”, maar terwijl de meeste bewegingen dat doel slechts willen nastreven
oor middel van aanvallen op Israëlisch of door Israël bezet gebied, staan de zeer
nkse organisaties op het standpunt, dat dat doel wellicht slechts bereikbaar zal
(jn, nadat eerst de huidige Arabische regimes, in de eerste plaats dat van koning
loessein in Jordanië, ten val zijn gebracht»
tuige de mededelingen van de Derde
Dinsdag, gekozen voor een hard beleid.
De prijzen gaan omhoog, het loonzakje
mag niet veel vetter worden en wat er
dan nog van het loon overblijft, wordt
zwaarder belast dan ooit tevoren. Ook
het bedrijfsleven krijgt het nodige te
verwerken. Investeringen worden moei-
lijker, niet alleen door de schaarste aan
kapitaal, maar ook door extra belasting
maatregelen.
Erg prettig klonk het dinsdag niet. Het
was een troonrede, die duidelijk in mi
neur was gestemd. De vraag is nu hoe
dit in het parlement doorwerkt. Met op
de achtergrond als maar die verkiezin
gen. De oppositie heeft nu alle midde
len in handen om duidelijk te maken,
dat de zaken, de huidige regering vol
ledig uit de hand zijn geholpen De re
geringspartijen hebben nu alle mogelijk
heden om te vertellen, 'dat het allemaal
nog veel erger zou zijn geweest als de
oppositie, in plaats van zij, aan het be-
Verschijnt in: Bolsward, Baarderadeel, Hennaarderadeel, Hindeloopen, Wonseradeel, Workum en
namelijk dat de gehele wereldpolitiek be-
tegische wapens (SALT).
Nu langzamerhand de situatie is ont
staan waarnaar de niet-gebonden leiders
in 1961 streefden, openbaart zich ech
ter in dit gezelschap een nieuwe vrees,
namelijk datde gehele wereldpolitiek be
heerst zal worden door de beslissingen
van de steeds nauwere contacten onder
houdende Grote Twee. Die vrees is be
paald niet ongerechtvaardigd, want de
ontwikkeling in die richting kan ook de
zo omvangrijke groep niet-gebonden lan
den niet tegenhouden. De landen die op
de conferentie in Loesaka vertegen
woordigd waren vormen de helft van al
le leden van de Verenigde Naties, en
ongeveer eenderde van de gehele wereld
bevolking, maar vele van deze landen
behoren tot de armste in de wereld. Dit
„blok van Loesaka” draagt dan ook
minder dan vijf procent bij tot de jaar
lijkse begroting van de Verenigde Naties.
Een groot deel van de wereldpolitiek
wordt gemaakt buiten die Verenigde Na
ties, maar zelfs voozover die politiek
binnen de volkerenorganisatie wordt be
dreven, komen de niet-gebonden landen
er nauwelijks aan te pas. Met hun over
weldigend aantal stemmen kunnen zij
weliswaar de beslissingen van de Alge
mene Vergadering beheersen, maar de re
soluties van die Algemene Vergadering
zijn slechts aanbevelingen. De belang
rijkste politieke besluiten worden geno
men door de Veiligheidsraad, waar de
Grote Vier met hun vetorecht elke hun Franse staten op. Verzette bij vorige
jrote blokken in de wereld. Die top
conferentie is gehouden onder geheel an-
lere omstandigheden dan de eerste, die
n 1961 door president Tito van Joego-
lavië in Belgrado bijeen was geroe
pen. Toen bedroeg het aantal uitgeno-
ligde landen 25, voor de tweede, in 1964
n Kairo gehouden conferentie werden
|8 landen uitgenodigd en thans was dit
kantal opgelopen tot 64. Een ander ver-
Ichil met 1961 was dat toen en in de
folgende jaren de grote mogendheden
Ie neutralistische landen nog het hof
naakten, terwijl in de huidige diplo
matie van de grote mogendheden met de
visie van die landen, nog maar weinig
rekening wordt gehouden. En in de der-
Je plaats is inmiddels de verhouding tus-
|en Amerika en Rusland in niet onbe-
pngrijke mate gewijzigd. In 1961 was
lie verhouding er een van confrontatie
op elk gebied, zodat de niet-gebondenen
te> Belgrado zich geroepen voelden in
per. resolutie op Moskou en Washington
pen beroep te doen met elkaar in con
tact te treden om een wereldoorlog te
voorkomen. Inmiddels zijn de beide reu-
pen inderdaad op verschillende terrei
nen met elkaar in contact getreden, ech
ter niet omdat de niet-gebondenen dat
kensten, maar onder de druk van in
terne ontwikkelingen binnen de twee lan-
|en zelf. De belangrijkste van deze con
tacten vormen ongetwijfeld besprekin-
I
Vredesweek van 20
genomen.
Het thema van de Vredesweek: de Ver
enigde Naties, leent zich moeilijk voor
grootse, uiterlijke manifestaties. Het
roept veeleer op tot een bezinning over
|r is nog een punt van verschil: het
plksfront is vrijwel de enige comman-
p-organisatie die ook vliegtuigkapingen
tedrukkelijk rekent tot de wapens waar-
iee men Israël kan bestoken. Het is
MS®© kze organisatie die de recente serie spec
iculaire kapingen heeft uitgevoerd,
jaarblj drie ontvoerde vliegtuigen naar
in door de commando’s beheerste vlieg-
rip in de Jordaanse woestijn werden
pdirigeerd en vervolgens opgeblazen
ken vierde toestel trof hetzelfde lot
b het vliegveld van Kairo), terwijl de
kssagiers als gijzelaars werden ge
pikt bij de pogingen om in Israël
1 verscheidene Westeuropese landen
(vangen gezette Palestijnen vrij te krij
ten. De commando’s van het Volksfront
kbben waarschijnlijk drie motieven ge-
ad voor deze kapingen. In de eerste
laats het vrijkrijgen van hun gevan-
1 en collega's. Voorts het trekken van
wereldaandacht voor het Palestijn-
onwelgevallige beslissing kunnen verij
delen. President Tito van Joegoslavië,
indertijd de grote gangmaker van de
neutralistische beweging, heeft zich ten
zeerste ingespannen om de conferentie in
Loesaka te doen slagen. (Zo heeft hij
president Kaunda van Zambia ruime fi
nanciële en technische hulp verstrekt
om hem in staat te stellen het immens
congresgebouw waarin de conferentie
moest worden gehouden, bijtijds te vol
tooien). Tito hoopte namelijk dat de deel
nemers aan het overleg voldoende een
heid zouden kunnen opbrengen om daar
mee het machtsmonopolie van de grote
industrie-staten enigszins te kunnen
doorbreken. Zouden zij daarin niet sla
gen dan zouden de meeste ongebonden
landen, zo vreesde hij, hun streven naar
nationale en economische onafhanke
lijkheid moeten opgeven en zouden zij
elk in een der drie grote blokken wor
den gezogen. In hoeverre de resultaten
van het overleg in Loesaka de door Tito
gewenste doelen naderbij zullen bren
gen, zal moeten worden afgewacht. Er
is inderdaad wat eensgezindheid tot
stand gebracht, onder andere over een
plan van keizer Haile Selassie van Ethi
opië om een economisch en diploma
tiek offensief te beginnen tegen de blan
ke minderheidsregeringen in zuidelijk
Afrika; voorts is besloten tot een nau
were economische samenwerking tussen
de niet-gebonden landen onderling, die
wellicht de vorm zou kunnen aannemen
van een economische gemeenschap waar
in voorkeurstarieven zouden gelden.
Maar tot de vorming van een perma
nent secretariaat, dat de krachten van
de landen van de „derde wereld" zou
kunnen bundelen is het nog niet ge
komen.
alle leerlingen de Vredeskrant ter hand
zal worden gesteld. Via deze scholen
zal deze krant ook huis aan huis wor
den aangeboden.
De pogingen om het simulatie-spel met
medewerking van het polemologisch
instituut van Groningen doorgang te
laten vinden zijn gestaakt wegens het
tekort aan belangstelling.
De Werkgemeenschap van Kerken zou
graag zien, dat in onze stad het Interker
kelijk Vredesberaad een zo groot mo
gelijke belangstelling krijgt. Om u daar
bij van dienst te zijn volgt hieronder
de agenda van aktiviteiten in de Vre
desweek.
Zondag 20 september, ’s morgeps 10
uur, Gastdienst in de Martinikerk, voor
ganger ds. S. J. Wouda.
Maandag 21 september, ’s avonds 7.30
Uur spreekt dhr. P. Teunissen van het
polemologisch Instituut van Groningen
in het Sociëteitsgebouw van de RHLTS,
KI. Dijlakker 13. Deze avond is voor de
jongeren van Bolsward bedoeld en staat
onder de supervisie van de studenten
vereniging Reholitas, de Academie van
het Jan Brugman-college, de leerlingen
vereniging Odysse van Nijenhove en
de Jeugdsociëteit Vannu.
Dinsdag 22 september, ’s avonds 8 uur
spreekt ds. A. A. Spijkerboer, studenten
predikant te Amsterdam, in De Doele,
over: De rol van de christenen in de
zich verenigende Naties.
Zondag 27 september, ’s middags 2.45
uur is er een Interkerkelijke samen
komst in de Martinikerk, voorvinger pa
ter J. S. C. Stolk liturg ds. G. G. Hoe-
kema.
Een landengroepering die wel over een
dergelijk secretariaat beschikt en daar
door over wat meer samenhang, is de
Organisatie voor Afrikaanse eenheid,
die enkele dagen vóór het overleg in
Loesaka in de Ethiopische hoofdstad
Addis Abeba haar zevende topconferen
tie hield, een conferentie die in het te
ken stond van solidariteit en verzoe
ning. Ook hier was een der belangrijk
ste agendapunten het gezamenlijk front
maken tegen de blanke minderheidsre-
gimes in zuidelijk Afrika. Daarbij viel
de gewijzigde houding van de voormalig
I probleem. En in de derde plaats het
trier druk zetten van de twee Ara-
Ische landen die het Amerikaanse vre-
teslnitiatief een kans willen geven:
gypte en Jordanië vandaar dat de
Èkaapte vliegtuigen juist naar deze lan-
ten werden gedirigeerd. Wat het eerste
(int betreft zullen de commando’s
pogstwaarschijnlijk voor een groot deel
ten zin krijgen. Het tegendeel lijkt
aar; zelfs Egypte, dat in het verleden
|alestijnse kapers nog wel eens als hel-
ten heeft binnengehaald, heeft zich
kans duidelijk van deze praktijken ge-
Istantieerd. Blijft over de vraag in hoe-
terre het Volksfront in getalsterkte
ten kleine minderheid onder de com-
kando’s de politiek van Egypte en
prdanië zal kunnen beïnvloeden. Daar-
oe moeten we vooral de aandacht rich
ten op Jordanië. Na enkele weken van
pvige botsingen tussen het Jordaanse
Iger en de commando’s is daar, vooral
lank zij de matigende invloed van El
latah, weer een bestand gesloten. Een
estand echter dat door één provoca-
ie van het Volksfront weer ineen zou
lunnen storten, met alle gevolgen van
pen.
I Verschijnt
DINSDAGS en VRIJDAGS
- Uitg. A. J. OSINGA n.y., Bolsward
>MS»H
De regering leek de laatste weken wat
verrast door de snelle ontwikkelingen
aan het loonfront. Eigenlijk was het
ook bar onfatsoenlijk. Het nieuwe re
geringsbeleid was al helemaal uitgestip
peld, tientallen ministers en hoge amb
tenaren hadden weken geploeterd aan
de tekst van de troonrede, die koningin
Juliana moest uitspreken. En juist toen
al het denkwerk achter de rug was,
stak Rotterdam de lont in het loonvat.
Ogenblikkelijk moest het beleid worden
aangepast. Bezuinigingsmaatregelen, die
minister Witteveen (Financiën) allang
in het achterhoofd had, maakten nu
plotseling grote kans erdoor te komen,
terwijl tevoren het kabinet in de ver
onderstelling van een rimpelloos wel-
vaartslandje nog even lustig door had
willen gaan met potverteren. Een hou
ding, die het vlak voor de verkiezingen
altijd uitstekend doet, maar die nu door
de economische dreigingen plotseling is
omgeslagea. Het kabinet heeft nu, ge-
De volgende week zal ook in
Bolsward weer de aandacht ge
vraagd worden voor de proble
men rondom het gebrek aan vre
de in onze wereld. Na de vorig
jaar opgekomen spontane initia
tieven. heeft de Raad van Ker
ken in Bolsward op zich geno
men dit jaar als coördinator wat
lijn te brengen in de aktiviteiten.
Het gemeentebestuur van Bols
ward is blij met deze coördina
tie. Het tekort aan vrede is een
probleem, wat schreeuwt om een
oplossing, maar wat overal
speelt: plaatselijk, regionaal, na
tionaal en mondiaal.
Het kan niet alleen opgelost wor
den door leuzen en kreten, maar
vooral door mentaliteitsverande
ring.
Wij allen hebben ermee te ma
ken, w|J allen kunnen er iets aan
doen! Maar wat doèn wij er
aan
Begin met uw belangstelling te
tonen en laten wij ons verder in
de komende week bezinnen op
ons egoisme, privé en als groep,
en nagaan wat we zelf kunnen
verbeteren.
Voor de vredesweek moge het
devies luiden:
Verbeter de wereld, begin met
jezelf.
Gaarne wek ik u allen op, in
deze sfeer mee te helpen aan het
welslagen van de vredesweek ’70
in Bolsward.
