Eindelijk definitieve krachtmeting
Jordanië
De foto
de week
van
Loonstop viel niet
goede aarde
m
Gabe Skroar
in
d
I
Engeland en de E.E.G.
Regering kan moed niet worden
ontzegd
tl
hjoed to slzzen
Wielsma loco
Bijzonder concert
275 medewerkenden
-
i Hwat hal
STREEKBLAD VOOR WEST- EN ZUIDWEST FRIESLAND
Bol letongersdei
W
i» te
I
"w'
1
dB
i>' JA. LiüANG No. 76
VRIJDAG 25 SEPTEMBER 1970
mte
W ymbritseradeel.
Engeland en het Europa van de zes
-Vdl ZUU
regelen
Assemblee VN bijeen
Abonnementsprijs f 4.40 p. kwartaal
(bij vooruitbetaling)
Gl.-o 887928
Advertentieprijs: 17 et. per mm
Ingez. mededelingen dubbel tarief
Contractprijs op aanvraag
Gjin tiid fait lang foar him dy’t mei
nocht syn wurk docht.
Met de onderhandelingen tussen de zes
landen van de Europese Gemeenschap
pen enerzijds en Engeland anderzijds
over de eventuele Britse toetreding tot
de Gemeenschappen wil het nog niet
erg vlotten: sinds de onderhandelingen
in juli begonnen zijn er pas drie bijeen
komsten geweest. Op de derde bijeen
komst hebben de Zes zich gekeerd te
gen een Brits voorstel. De Britten wil
len na hun toetreding een jaar lang de
tariefverschillen met de EEG ongewij
zigd laten; vervolgens zouden zij binnen
twee jaren alle industriële tariefverschil
len met de EEG afbreken en zich rich
ten op de gemeenschappelijke buitenta
rieven van de Zes, maar zij wensen een
langere periode om zich aan te passen
aan de gemeenschappelijke landbouwpo
litiek van de Zes. Aan deze Britse voor
stellen liggen eenvoudige economische be
rekeningen ten grondslag. Britse toepas
sing van Je Gemeenschapsregels voor de
financiering van de gemeenschappelijke
landbouw betekent voor Engeland een
jaarlijkse gigantische uitgave en een ver
hoging van de voedselprijzen met on
geveer 26 procent. Daarentegen levert
vrije toegang van de Britse industriële
goederen tot de gemeenschappelijke
markt van 200 miljoen mensen voorde
len op die uiteindelijk ruimschoots te
gen de verliezen op het gebied van de
landbouw zouden opwegen. Engeland
heeft er dus alle belang bij spoedig vrije
toegang tot Europa’s industriële markt
te verkrijgen en intussen de kosten van
de financiering van de landbouw over
’n zo lang mogelijke periode uit te sprei
den. De Zes daarentegen staan op het
standpunt, dat er tussen de Britse over
gangsperiodes- voor landbouw en indus
trie zo min mogelijk verschillen dienen
te bestaan. Engeland hoopt ongetwijfeld
de eenheid van de Zes op dit punt te
kunnen doorbreken, wetend dat de Zes
het niet in alle opzichten eens zijn. Zo
staat Frankrijk, dat er groot belang bij
heeft dat zijn in overvloed produceren
de boeren toegang krijgen tot de Britse
landbouwmarkten op ,’t standpunt dat
er voor de landbouwsector geen uitzon
deringen mogen worden gemaakt.West-
Duitsland daarentegen, dat meer belang
stelling voor Engeland heeft als ’n markt
voor de Duitse industriële goederen, zal
in de komende maanden hoogstwaar
schijnlijk pleiten voor een flexibeler hou
ding van de Zes.
krijgbaar bij
warden;
Verschijnt
DINSDAGS en VRIJDAGS
Ultg. A. J. OSINGA n.v., Bolsward
Administratie- en Redactie-adres:
Marktstraat 13
Tel. 2044 - Na 18.30 uur 2660 of 2335
(05157)
Bolswards Nieuwsblad
a
plaatsvindt. De debatten in die week
zullen onvermijdelijk grotendeels ’n her
haling vormen van het algemene debat
dat thans aan de gang is.
Tot onderwerpen waarover' belangrijke
discussies worden verwacht behoren de
kwestie van de vliegtuigkapingen, de ex
ploitatie van de zeebodem, de inter
nationale inspanningen ter bescherming
van het leefmilieu en de voorbereidin
gen van het tweede ontwikkelingsdecen-
nium. Ook het probleem van de ver
tegenwoordiging van China zal weer wor
den aangesneden. Er zijn aanwijzingen
dat communistisch China thans meer
als voorgaande jaren interesse heeft
voor het lidmaatschap van de volkeren
organisatie, maar niets wijst erop, dat
het bereid is zijn oude voorwaarde
totale uitstoting van nationalistisch Chi
na (Formosa), dat nog altijd niet al
leen de Chinese zetel in de Algemene
Vergadering, maar ook een der vijf per
manente zetels van de Veiligheidsraad
bezet houdt op te geven. Aangeno
men wordt dan ook, dat ook dit jaar
niet de vereiste stemmenmeerderheid
voor toelating van Peking zal worden be
reikt.
Niet altijd staat de heer Dekker hoog
op de toren. Soms zoekt hij het ook op
de begane grond en ontstond deze pre
tentieloze prent, misschien wel genomen,
omdat hij zijn loopbaan in Bolsward
hier aan de Snekerpoort begon. U fronst
de wenkbrauwen? Ja, dit is inderdaad
de Snekerpoort, maar dan van achteren
gezien, de kant van de Grote Kampen.
Als u in deze Bolletongersdeitijd ’n bolle
verwacht had, moeten we u op de
ze plaats althans teleurstellen. Het
blijft bij een pril bokje. Dat is een van
de charmes van dit oord. Geiten en bok
ken -kunnen er nog gewoon aan het
„tsjoar”. En daarmee doen zij dan de
naam Kampen weer alle eer aan. In ze
kere zin herhaalt zich hier de geschie
denis. Bekijkt men oude kaarten en plat
tegronden van Bolsward, dan vindt u
hier een open plek. In tijden van lang
durige belegering werd hier binnen de
veilige wallen van de stad vee geweid.
Later kwam de bebouwing en ouderen
onder ons hebben de Kampen nog ge
kend als een gribus van slobjes en steeg
jes, waar in later tot krotten vervallen
huisjes veel lief en leed werd gedeeld.
Nu is er weer de open ruimte. Men
heeft er zowaar een straatje ingelegd.
Zo dwarsover. Het leidt tot nergens
heen. Bij het Hoog Bolwerk houdt het
Het was vorige week een sobere Prinsjesdag. Langs de route bar weinig publiek,
niet alleen veroorzaakt door het bar slechte weer doch ook door de tanende popu
lariteit van dit soort traditionele evenementen. In Troonrede en Mlljardennota
sombre klanken. De regering dreigt het de komende maanden erg moeilijk te krij
gen met de voorstellen, die vorige week zjjn gedaan. Vrjjwel geen enkele groepe
ring Is tevreden met wat hen vorige week Is voorgeschoteld. Vooral de aangekondlg
de loon-maatregelen hebben kwaad bloed gezet. De drie grote vakcentrales NW,
NKV en CNV, noemden de loonstop, die de regering volgend jaar wil invoeren,
„ongewenst, in de praktijk niet uitvoerbaar en economisch niet noodzakelijk”.
Zelfs de werkgevers, die de donderbuien van sociale onrust al over de horizon zien
naderen, vonden de loonstop een veel te harde maatregel.
als conjuncturele maatregel diezelfde
belasting met drie procent te verhogen.
Dat de oppositie zich tegen de regerings-
plannen verzet, behoort min of meer tot
haar plichten. Op basis daarvan kan
men nauwelijks zeggen dat het kabinet
zich in een moeilijke positie heeft ge
plaatst. Het is echter niet alleen de
oppositie, die zich boos maakt over de
aangekondigde plannen. Ook werkgevers
en werknemers zijn niet bepaald geluk
kig. De ruzie begint zich nu toe te spit
sen op het beruchte artikel 8 in de nieu
we Loonwet, het artikel dat minister
Roolvink (sociale zaken) het recht geeft
in te grijpen in individuele CAO’s. Zo
lang dit artikel gehandhaafd blijft wil
de grootste vakbond, het NVV, zelfs niet
met de regering praten over de con
juncturele maatregelen. Het artikel is
dit jaar door het parlement aanvaard,
omdat minister Roolvink dreigde dat hij
anders af zou treden. De bewinsman zei
dinsdagavond, dat hij nu bereid is met
de vakbonden te praten over datzelfde
artikel. Hij noemde dat „een duidelijk
gebaar”, maar het gaat met name het
NW niet ver genoeg. De heer Kloos van
het NW zei, dat hij alleen wil pra
ten als het artikel al is geschrapt. Dat
moest dan door het parlement gebeu
ren, wat de regeringspartijen in ’n moei
lijke positie brengt. Er gaan al heel
wat spekulaties dat bijvoorbeeld de KVP
inderdaad bereid zou zijn om aan het
eind van dit jaar minister Roolvink te
laten vallen. Als die ene minister dan
maar niet alle anderen met zich mee
sleept.
Met het oog op de komende verkiezin
gen kan men de regering de nodige moed
niet ontzeggen. Het is bijzonder dapper
om vlak voor belangrijke verkiezingen
plotseling op. Wat er eens met de Kam
pen zal gebeuren? Het is hier niet de
plaats er over te filosoferen. De Sne
kerpoort (voor de oud-Bolswarders: Dit
is sedert de vijftiger jaren de benaming
voor wat eens De Dijk heette, de straat
tussen de oude tram remise Groene We-i
de en de hoek Broerestraat, Jongema-
straat. Grote en Kleine Kampen) is een
zeer nette straat. Er wónen burgers. Er
is een kapperszaak er zijn winkelpan
den. Maar het fraaiste borduurwerk is
aan de achterkant een wirwar van
draadjes. Zo is het in feite ook met
deze straat. Er is van alles wat. Links
een garage Dan een lange-lange schut
ting met plankjes horizontaal en plank
jes vertikaal. Een tuintje, een optrek
je, een werkplaatsje. Het spiedend oog
ontwaardt zelfs een heuse mesthoop,
maar is er ook de heldere was. Sym
bool van het kraakheldere streven van
de op was beluste huisvrouwen. Mis
schien ook wel het resultaat van het een
of ander synthetisch wasmiddel, hoe
het dan in de STER-reclame ook mag
heten. Frigiel tegen de heldere lucht
wat TV-antennes en dan tenslotte twee
oriënteringspunten: de Broerekerk, als
eenmaal de minderbroeders zelf, toon
beeld van eenvoud, zonder toren, maar
zoals hier te zien toch met een uitbouw
(sacristie?). Geheel rechts dan het
speelse torentje van het stadhuis, al
met al een merkwaardig stukske Bols
ward, een agrarisch accent in het stede
lijk patroon.
Ztf was onvermijdelijk geworden sinds
Hoesseins regering akkoord ging met
het door de commando-organisaties uit
drukkelijk verworpen Amerikaanse vre
desinitiatief en werd hoogstwaarschijn
lijk verhaast als gevolg van de verne
dering die de commando’s van ’t linkse
Volksfront voor de bevrijding van Pa
lestina de Jordaanse autoriteiten toe
brachten met hun kaping van vier Wes
telijke vliegtuigen en ’t gijzelen van een
deel van de passagiers. Even nog leek
het, dat de Palestijnen en het leger dank
zij een nieuw wankel bestand de defi
nitieve afrekening zouden uitstellen,
maar toen Hoessein vervolgens zijn ten
dele uit Palestijnen of pro-Palestijnen
bestaande regering verving door een mi
litair kabinet en tevens de opperbevel
hebber van het leger, die het vertrou
wen van de c ommando’s genoot, liet
plaats maken voor een zeer trouwe
volgeling van de koning, barstte de bom.
In deze strijd, die vrijwel de omvang
van een burgeroorlog heeft aangenomen,
heeft Hoesseins leger het meest ge
duchte van de gehele Arabische wereld
de beste kansen. Slechts massale bui
tenlandse interventie ten behoeve van
de commando’s zou het gewapende Pa-
lestijnse verzet in Jordanië van een ne
derlaag kunnen redden. Op het ogenblik
van schrijven stond nog niet vast of de
gemelde invasie uit Syrië tankeenheden
van het Syrische leger betrof dan wel
eenheden van het in dat land geleger
de Palestijnse bevrijdingsleger de ge
regelde troepen van de Palestijnse ver
zetsbeweging. ’n Massale Syrische aan
val zou ongetwijfeld militaire tegenmaat-
1 uitlokken, zo niet van Egypte,
dan hoogstwaarschijnlijk van de Verenig
de Staten en van Israël. Zouden bei
de laatstgenoemde landen tot interven-
I tie besluiten dan zou een dergelijke ont
wikkeling hoogstwaarschijnlijk het Ame-
rikaanse vredesinitiatief voor lange tjjd
naar de achtergrond schuiven.
Verschijnt in: Boltward, Baarderadeel, Hennaarderadeel, Hindeloopen, Wonteradeel, Workum en
hoogst onpopulaire loon- en belasting
maatregelen af te kondigen. Maar het
kan ook best zijn, zoals de werknemers
het uitdrukten, dat de regering in alle
dapperheid veel te ver is doorgedraafd.
Dat leek aanvankelijk ook te gebeu
ren bij de passage in de Troonrede over
het gezag er. het handhaven van de or
de. De Christ. Historische bewinslie-
den hebben met name gepleit voor forse
maatregelen tegen de kleine pressie
groepen, die de orde verstoren. Zij vre
zen veel CHU-stemmen te verliezen aan
partijen als GPV en SGP, die het ge
zag desnoods met militair geweld wil
len handhaven. Minister Udink had op
zich genomen de passage te schrijven.
Het schijnt dat hij dit zo fors heeft
gedaan, dat de KVP-ministers Veringa
en Klompé hevig geschrokken naar pre
mier De Jong zijn gegaan om wijzigin
gen aan te brengen. Waarvoor zij het
sterke formele argument hadden, dat de
band tussen ontwikkelinghulp (waar mi
nister Udink zich mee bezig houdt) en
het handhaven van gezag en orde in
Nederland niet direct voor de hand ligt.
Het is ook de vraag of de keiharde
belastingvoorstellen van de regering er
zonder haperingen door komen De re
gering wil onder het motto van conjunc
turele maatregelen, die de warmgelopen
economie wat moeten afkoelen, een reeks
belastingen met drie procent verhogen.
Het zijn de loon- en inkomstenbelasting,
de vennootschapsbelasting, de verbruiks-
heffing op auto’s en de benzine-accijns
Verder gaat het hoge tarief van de BTW
van 12 naar 14 procent, wordt opnieuw
de wegenbelasting opgeschroefd en wor
den de aftiekposten voor loon- en in
komstenbelasting verminderd. Alles bij
elkaar zal het rijk in 1971 liefst 1,8
miljard gulden meer aan belasting in
nen. Op de totale uitgaven van bijna
33 miljard gulden is het tekort daar
door niet groter dan twee miljard.
De oppositie heeft van het nieuwe be
lastingenpakket ogenblikkelijk gezegd,
dat het veel te zwaar drukt op de werk
nemers en veel te weinig op de mensen
met hogere inkomens, de kapitaalbezit
ters en het bedrijfsleven. Zij eist al ge
ruime tijd invoering van een specula
tiewinstbelasting en verzwaring van de
vermogensbelasting en de successierech
ten. Minister Witteveen (Financiën)
wijst deze wijzigingen af, omdat hij vindt
dat deze belastingen zo klein zijn dat de
administratieve rompslomp van verho
gingen niet opweegt tegen het effekt
Het is echter de vraag of ook binnen
de regeringspartijen geen steun zal ont
staan voor deze aanvullingen op het pak
ket. De oppositie wijst er, niet ten on
rechte op. dat minister Witteveen nu
toch zijn oude plannetje doorzet en de
loon- en inkomstenbelasting met ruim
driehonderd miljoen veriaagd (een aan
passing aan de inflatie), om vervolgens
Het college van B en W van Bolsward
heeft de heer W. Wielsma (pvda) be
noemd tot loco-burgemecster. De heer
Wielsma is tevens aangewezen tot voor
zitter van de Culturele Commissie en de
Commissie georganiseerd overleg. Voor-
zittr van de commissie openbare wer
ken (vac. E. Oldenniel) is burg. J. M. A.
Mulder. De heer P. A. C. Brandsma is
voorzitter geworden van de gascommis
sie.
Sedert de Israëlisch-Arabische oorlog van 1967 hebben zich in Jordanië verschei
dene crises voorgedaan tussen Palestijnse commando's en het Jordaanse leger. Al
deze crises heeft Koning Hoessein weten op te lossen door middel van een com
promis. De®e compromissen hebben er evenwel niet alleen toe geleid, dat de com
mando’s steeds meer een staat in de staat zijn gworden, maar tevens de extre
misten aan belde zijden steeds scherper tegenover elkaar gebracht. Na de bloedige
botsingen van Juni van dit Jaar was het overduidelijk dat de uiterst linkse com-
mandogroeperingen enerzijds en bepaalde onderdelen van Hoesseins troepen an
derzijds erop uit ‘waren het tot een definitieve krachtmeting te laten komen, en
van die krachtmeting zijn wij dan nu getuige.
Op dinsdag 6 oktober a.s. wordt er in
de Martinikerk te Bolsward een bijzon
der concert gegeven door 6 koren en
een orkest, te weten de gezamenlijke
ensembles van organist-dirigent Wim
Eppinga. Het totaal aantal medewer
kenden bedraagt 275. De lijst van mede
werkenden is als volgt:
1. het Jeugdkoor „De Boetendiekster-
tjes” uit Roodeschool; 2. het Jeugdkoor
„Opkommend Tij” uit Engwierum; 3.
het Jeugdkoor „Troch gean” uit St.
Johannesga; 4. het Chr. Gem. koor „Din-
dua” uit Engwierum; 5. het Chr. Gem.
Koor „Looft, den Heer” uit St. Johan
nesga; 6. Het „Eben-Haëzerkerkkoor”
uit Delfzijl; 7. De Schutterijmuziek uit
Bolsward.
De Schutterijmuziek treedt op in haar
prachtige uniformen, waarvan de KRO-
televisie onlangs nog opnamen maakte.
Aan dit bijzondere concert werken ver
der mee de organist van de Martinikerk
drs. Ad Houtman en de 11-jarige jon
genssopraan Tjerk Doinga uit Bozum.
Het concert vangt aan om 8 uur, de
deuren van de kerk gaan im 7 uur open.
Omdat er opnamen worden gemaakt,
wordt ieder verzocht op tijd aanwezig
te zijn. De toegangsprijs bedraagt f 2.50
p.p.; kaarten zijn in voorverkoop ver-
fa. Ganzevoort, Leeu-
het Huis met de Notenbalk,
Sneek; fa. v d. Glas, Heerenveen, Mu
ziekhuis De Harp, Bolsward, en des
avonds aan de kerk. Wat het program
ma betreft: het orkest speelt o.a. het
bekende „Air” uit de 3e orkestsuite
van Joh. Seb. Bach, momenteel nogal
„hip” door de Ekseption-vertolking en
de „Watermusic” van Georg Friedrich
Handel. Ook uit de koren treden so
listen op; er wordt o.a. gezongen het
prachtige Bach-koraal „Wohl mir, dasz
ich Jesum habe” met hobo-begeleiding.
Het programma biedt zeker „voor elck
wat wiis” o.a. samenzang van alle
aanwezigen (met '’ovenstemmen” van
de jeugdkoren) o.a. „Ja, als de Heer
De Boalserter Bolletongersdei:
Dy makket elk en iën hjir mei.
Nimmen bliuwt sa’n dei by honk.
Gjin wünder, hwant al jierren skonk
Dizz' dei rju wille oan feint en faem.
Oan man en frou, oan sljocht en
oan foarnaem.
As wy Bolletongersdei ha,
Tsjocht alles wer op Boalsert ta;
It ein is foar nimmen ea to fier.
Foar ’t sjen fan in fette kou of rier,
Ek kin men der boltsjes sjen
En alles is der üt 'e pen.
Foar froulju is it al sa’n del fan
nocht
Oan har hat Boalsert ek wol tocht,
De nijste moade üt Parys,
„Foar elke frou en pong” is it devys.
En froulju, dêr’t it hwat swier oan sit
Dy hear re fan in goede snit.
De tradysje bliuwt bistean
Sil tink wol nea net wer forgean.
Hwant elts dy’t oan de takomst leaut
Wit dat de Bolletongersdei bliuwt
In toanbyld fan de Fryske rom;
Fan 't Fryske fé, har eigendom.
J.S.
voor altijd komt” (melodie „When the
Saints”) en het bekende „Glory Hal
lelujah”.
Omdat deze avond veel kosten mee
brengt, wordt aan het einde nog een
collecte gehouden, tot dekking daarvan.
Het is de moeite waard dit unieke con
cert bij te wonen, en de verwachting is
dan ook, dat de Martinikerk deze avond
vol zal zijn.
De gebeurtenissen in het Midden-Oos-
ten zullen van groot belang zijn voor de
I sfeer waarin de pas begonnen zitting van
i de Algemene Vergadering van de Ver
enigde Naties zal verlopen. Op deze zit-
ting zal het 25-jarig bestaan van de
wereldorganisatie worden herdacht, een
belangrijke gebeurtenis waarvoor vele
I ministers en staatshoofden naar New
I York zullen komen. Toen enkele weken
geleden voo>r het begin van deze 25e As-
semblee het staakt-het-vuren in het Mid-
den-Oosten tot stand kwam, evenals het
vredesoverleg onder leiding van VN-be-
I middelaar Jarring, wekte dit ’n golf van
optimisme in de VN; men hield reke
ning met de mogelijkheid, dat deze feest
zitting de gelegenheid zou bieden om
op hoog niveau tal van wereldvraagstuk-
ken diepgaand te bespreken, en ook een
topconferentie van de Grote Vier, bin-
nen het kader van de VN, leek niet uit
gesloten. Sindsdien echter zijn de Egyp
tische bestandsschendingen bekend ge-
I worden, heeft Israël ’t vredesoverleg op-
geschort en hebben de Palestijnse guer
rillastrijders duidelijk laten merken, dat
zij niet van zins zijn het vredesinitia
tief een kans te geven. Ten gevolge van
dit alles is het aanvankelijke optimisme
inmiddels aanzienlijk getemperd Als de
situatie in het Midden-Oosten blijft ver-
slechteren is een ontmoeting van de Gro-
i te Vier minder waarschijnlijk, en secre-
taris-generaal Thant heeft al terecht op-
gemerkt, dat er op het ogenblik over het
Midden-Oosten maar heel weinig in het
openbaar gezegd kan worden dat de zaak
van de vrede zou kunnen dienen.
Het dreigt intussen een overladen zit-
ting te worden. Elke Assemblee pleegt
de eerste weken te besteden aan het al-
I gemene debat, waarin alle leden-staten
de gelegenheid krijgen hun visie op al-
ie wereldproblemen te ontvouwen. Door-
te gaans worden die redevoeringen gehou-
den door de ministers van buitenlandse
zaken, maar de meesten van hen hebben
hun bezoek aan New York uitgesteld tot
de week van 17 tot 24 oktober, waarin
de officiële herdenking van het jubileum