Sadat
de week
De foto
van
Algemene beschouwingen
in
spannende
langdurige affaire
en
Gade Skroar
Vreedzame regeling met Israël
De
al een oud idee
k
Midden-Oosten na de dood van Nasser
„wiebeltax”
-d
is
Nijs fan de kuorbal-
van
Blauwhuis kunnen
Sociale dienst-
jlad
STREEKBLAD VOOR WEST- EN ZUIDWEST FRIESLAND
verlening
Wonseradeel
„Protters
klub Mantgum en o.
beier niet uil vliegen
naar school
VRIJDAG 9 OKTOBER 1970
>9e JAARGANG No. 80
Wymbriiseradeel.
üsmü
üs hjoed to sizzen
Nassers opvolger
Veilig
i Hwat hat
Dêr't de wet opn&ldt, bigjint de ti
rannie.
Abonnementsprijs f 4.40 p. kwartaal
(bij vooruitbetaling)
Giro 887926
ze verleiding kan weerstaan, ook als
het parlement er opnieuw over moet
praten. Na een jaar is leder aan de
verhoogde belastingen gewend. De kon-
sument heeft de verhoogde prijzen ge
slikt en de regering is gewend aan de
hogere inkomsten. Draai het dan nog
maar eens terug. Die „wiebeltax” is al
een oud idee. Maar de regering heeft er
eigenlijk nooit eerder mee willen komen,
wel beseffend hoe pijnlijk belastingvoor
stellen altijd aankomen. Nu vanuit het
parlement toch weinig verzet te ver
wachten is, lijkt het moment bijzonder
gunstig.
,,Oude tramhuisjes en vuilnisbelt” noemt
de fotograaf deze compositie. Een wat
vreemde combinatie want beide begrip
pen zijn fini, geweest. Reeds lang voor
dat de „sik” de stille aftocht blies, ver
dween de tram Bolsward Harkezijl. Maar
definitief afgebroken werden de „lan-
dingshoofden” voor de trambrug nooit.
Er is wel veel veranderd hier bij de
Mamezijl en er gaat nog meer veran
deren. Eerst was de Rijksweg 43 hier
de trots van de wegenbouwers. Toen er
veel ongelukken gebeurden is de oprit
naar de nieuwe brug verhoogd en zijn
de leuningen verlaagd. Ook dit bleek een
onvoldoende maatregel. De ongelukken
bleven. Nu wordt de problematiek hier
met grof geschut telijf gegaan en een
ongelijkvloerse kruising aangebracht en
op de plaats van deze foto een rotonde.
Zoals het nu staat kan het huisje blij
ven bestaan. Er is al met de eigenaar
gesproken over een nieuwe afvoer van
de riolering. Het huis werd eerst in
tweeën bewoond, n.l. door fam. Hiem-
stra en wed. Oppendijk. Thans woont
het gezin Hiemstra er alleen in. Zeer
gemeester, „meester” Mulder en mej.
Wolters, inspectrice van het kleuteron
derwijs. Beide eersten brachten de lage
re school ook ter sprake en de burge
meester wees er met klem op, dat het
gemeentebestuur achter de plannen van
vernieuwing staat.
Het wachten is echter op de provincie.
Zo het er nu voorstaat kan Blauwhuis
niet lang meer wachten. Om een paar
dingen te noemen: houten tochtige vloe
ren met grote naden, een paar uitklap
ramen zorgen voor ventilatie in de klas
sen, de klassen worden met oliestook-
kachels verwarmd, de muren scheiden
een soort salpeterzuur af en die stof is
niet ongevaarlijk, gaten in het plafond
van de gang, de vloer van de gymzaal
splintert en ga zo maar door
Mej. Wolters zag als het belangrijkste
van een kleuterschool dat de jongens en
meisjes hier de rust vinden, die ze zo
hard nodig hebben in deze wereld vol
van onrust. De kinderen moet een ge
voel van veiligheid gegeven worden. Zij
moeten zich veilig voelen en dat vei
lig gevoel moeten ze ook aan een an
der kunnen geven. „De kinderen móe
ten leren lief voor elkaar te zijn. Ze
moeten hier Ieren, wat mooi en goed is
en het kwade te haten,” aldus mej. Wol
ters, die daarbij ook hoopte dat zuster
en juffrouw de kleuters zullen vertellen
van God.
Verschijnt
DINSDAGS en VRIJDAGS
Uitg. A. J. OSINGA n.v., Bolsward
Administratie- en Redactie-adres:
Marktstraat 13
Tel. 2044 - Na 18.30 uur 2660 of 2335
(05157)
Bolswards Nieuwsblad
rustig. Er komt weinig volk aan de deur.
Behalve als er collectes zijn en kinderen
postzegels gaan verkopen. Het is wel
een heel vreemde plaats: druk verkeer
in de onmiddellijke nabijheid en dan
toch zo rustig. Niet iedereen zou er ook
willen wonen, want achter het huisje
was eenmaal het beroemde „gat”, waar
grond werd gewonnen voor de ophoging
van plan Noord. Het gat werd meteen
weer gebruikt voor vuilstorting. Bols
ward heeft er duizenden guldens mee uit
gespaard. Maar aangenaam voor de be
woners was het niet. Toch klagen de
Hiemstra's niet. Het wende wel en er
stonden veel voordelen tegenover. Het is
een compositie van oud en nieuw, want
aan de overzijde van de Rijksweg zien
we het gebouwtje van de Rijkswater
staat, geheel links nog een blikken loods.
Het verzetsmonumentje staat net niet
op de foto. Zou deze links iets groter
geweest zijn, dan had u het kunnen zien.
Dit zal wél moeten verdwijnen. De foto
werd gemaakt door Tonnie Siemonsma
uit de Schelte h Bolswertstraat 25.
Intussen betekent de aanwijzing van Sa
dat als waarnemend president nog aller
minst dat hij Nasser definitief zal op
volgen, al valt dit na zijn unanieme
aanwijzing wel te verwachten. Volgens
de bepalingen van de Egyptische grond
wet moet binnen zestig dagen na het
(overlijden van het staatshoofd een op
volger worden gekozen. Sadat zelf maakt
zeker een kans, maar hij heeft concur
renten. Geen van de huidige leiders heeft
evenwel voldoende aanhang en gezag
om zonder meer als logische opvolger
naar voren te worden geschoven. Dit
is een gevolg van het optreden van Nas
ser, die er altijd voor gezorgd heeft,
dat geen enkele andere Egyptenaar tot
zijn hoogte kon stijgen, maar daardoor
Deze week had de Tweede Kamer de niet geringe plicht zich te buigen over de
Algemene Politieke Beschouwingen. Het is de formele reaktie van de Kamer op
alle plannen, voornemens en stukken, die de regering op Prinsjesdag openbaar
heeft gemaakt. Een eerste reaktie, want de ervaring heeft zo langzamerhand wel
geleerd, dat wat een party deze week aardig vindt, volgend jaar gedegradeerd kan
zijn tot een fraai staaltje van regeringswanbeleid, althans in hun ogen.
Advertentieprijs: 17 ct. per mm
Ingez. mededelingen dubbel tarief
Contractprijs op aanvraag
leger, een zeer belangrijke machtsfactor
in Egypte, zou wellicht de chef-staf en
minister van defensie, generaal Fawzi,
naar voren kunnen schuiven. Nassers
laatste belangrijke daad was het tot
stand brengen van ’t akkoord tussen ko-
ning Hoessein en de Palestijnse com-
mandoleider Arafat, dat voorziet in be
ëindiging van de strijd in Jordanië, te
rugtrekking van zowel strijdkrachten als
11 n dn o is rs or* rrzvr*
reeds had laten horen. Stemt men voor,
dan is er ook niets aan de hand omdat
de fraktievoorzitter dat reeds had aan-
gekondigd.
Het zag er naar uit, dat dit verschijn
sel zich deze week opnieuw zou voor
doen. Met name op het gebied van de
belastingen en het loonbeleid lopen de
meningen nogal uiteen. Ook binnen de
regeringspartijen bestaat nog wel wat
kritiek op de diverse plannen. De frak-
ties voelden er deze week echter niets
voor om al te duidelijk naar voren te
brengen. De behoefte aan een regerings-
krisis nu, zo vlak voor de verkiezin
gen, is uiterst nihil te noemen. Men zou
dus deze week proberen het kruit droog
te houden voor de gevechten, die in de
verkiezingsperiode moeten volgen. Al zal
hier en daar al voorzichtig met kritiek
zijn gestrooid om straks, zo dat nodig
mocht zijn, met dubbele kracht te kun
nen aanvallen.
De vraag is maar hoe de regering rea
geert. Natuurlijk weet het kabinet De
Jong heel erg goed, dat op dit moment
niemand graag een krisis riskeert. Men
moet dan wel van puur goud zijn om
zo’n kans niet te misbruiken. Het ligt
voor de hand, dat een regering, die voelt
op rozen te zitten, nog snel wat eigen
ideetjes in de praktijk wil brengen. Dit
is bijvoorbeeld merkbaar bij minister
Witte veen, die vorige week zijn wets
ontwerp .oor een „wiebeltax” indiende.
Een voorstel om op grond van conjunc
turele overwegingen de belastingen met
maximaal vijf procent te verhogen of
te verlagen. De regering wil, zoals al
is aangekondigd, deze bevoegdheid ogen
blikkelijk in praktijk brengen door op
1 januari de loon- en inkomstenbelas
ting, de vennootschapsbelasting, de bij
zondere belasting op auto's en de ben-
zineaccijns met drie procent te verho
gen. Zo’n besluit is volgens het wets
voorstel voor één jaar geldig. Daarna
moet opnieuw worden beslist. Een po
ging om te ontkomen aan de gegroei
de tradities om „lijdelijke” belasting
verhogingen definitief te maken. Men
mag betwijfelen of een regering aan de-
de commando-organisaties de Palestijn
Daoed beschouwden, zomin beschouwen
zij de Palestijn Toekan als zodanig, als
een betrouwbaar vertegenwoordiger van
hun belangen, bovendien zitten in het
nieuwe kabinet verscheidene militairen
die ook in de vorige regering zitting had
den en blijft de door de commando’s
gehate veldmaarschalk Majali opperbe
velhebber van het leger en gouverneur-
generaal, en dus de sterke man die aan
de zijde van koning Hoessein het land
regeert.
se oorlog in 1967 al in zes kabinetten
minister is geweest. Maar zomin als
Het is niet te hopen dat de kleuters, die
maandag de nieuwe kleuterschool „It
Prottemêst” te Blauwhuis feestelijk in
gebruik namen, ooit nog eens in de la
gere school van Blauwhuis komen. Ze
komen dan van de hemel in de hel,
want het is niet best gesteld met de St.
Gregoriusschool. Het was ook de enige
domper op het feest van maandagmor
gen, alhoewel de 51 kleuters daar na
tuurlijk niets van gemerkt hebben. Het
klonk wel door in de redevoeringen, al
dus het verslag in het Friesch Dagblad
dat wij hier citeren, daar wij door va
kantie de opening niet hebben kunnen
bijwonen.
Burgemeester B. W. Cazemier van Wym-
birtseradeel was uitgenodigd „It Protter-
nêst” te openen. Hij kreeg de sleutel
van het nieuwe twee lokalen tellende
gebouw aangeboden door Jikke Hettinga
en Imelda Bootsma. De burgemeester
diepte de sleutel uit een prottemêst
Onder leiding van Katrien Witteveen
vormde de jeugd toen een zingend wel
kom voor de gasten en in één van de
klassen was toen zuster Clementio, de
gene die de jeugd voor de aanwezigen
liet zingen. Op de kleuterschool (een
zogenaamde bijzonder neutrale) zijn al
51 kleuters aan het „lessen”. Ze komen
uit Blauwhuis en de omliggende dor
pen. De school is het eigendom van de
Stichting Katholieke Scholen Blauw
huis, waarvan de heer Harmen Witte
veen voorzitter is. De heer Witteveen had
ook de leiding van de opening. Hij kon
onder meer het woord geven aan de bur-
Het jaar 1969 is voor het werk van de
gezinsverzorging en maatschappelijk
werk in Wonseradeel een belangrijk jaai
geweest, zo lezen wij in het jaarver
slag. Na ruim 18 jaar gescheiden te zijn
opgetrokken zijn de Stichting voor Ge
reformeerde Gezinsverzorging en Maat
schappelijke Zorg, de Stichting voor
Protestantse Gezinszorg in de gemeen
te Wonseradeel en de Stichting Katho
lieke maatschappelijke Gezinszorg Won
seradeel er toe gekomen toepassing tt
geven aan het magische woord „schaal
vergroting”. Schaalvergroting of fusie
moge dan een tijdsverschijnsel zijn, ge
bleken is, dat het voor de doelstellingen
van de drie instellingen een wijs be
sluit is geweest om de krachten te bun
delen om op die wijze de doelstellingen
nog beter te kunnen verwezenlijken. Sa
mensmelting was gelet op de steeds ver
dergaande vorm van samenwerking op
het uitvoerende vlak en de administra
tie een logische stap. Met het instellen
van een werkgroep, die het proces vai
schaalvergroting heeft bestudeerd, wer^
in 1968 een eerste stap in deze rich
ting gezet. Eind 1969 werd deze fase af
gerond door de oprichting van de Stich
ting Sociale Dienstverlening Wonsera
deel.
In het ons gezonden verslag troffen w
een totaalverslag aan van de werkzaam
heden van de drie instellingen over
1969.
tevens de opkomst van een kroonprins
onmogelijk heeft gemaakt.
Het is niet uitgesloten, dat in de ko
mende maanden in Kairo een collec
tief leiderschap zal worden ingesteld,
dat intussen achter de schermen zich een
machtsstrijd zal ontwikkelen en dat uit
die strijd tenslotte een overwinnaar te
voorschijn zal komen. Op de komende
beslissingen in Kairo zullen tal van krach
ten, ook van buiten de grenzen, hun
invloed doen gelden. Zo valt te verwach
ten, dat de Russische leiders zullen po
gen de balans te doen doorslaan in het
voordeel van Sabry, die van de huidige
leiders het meest op Moskou georiën
teerd lijkt. Amerika daarentegen zou
graag de pragmaticus Mohieddin aan de
macht zien, die gematigd pro-Weste-
lijk is en voorstander van goede be
trekkingen met de Verenigde Staten. Het
I Nassers verdwijnen van het politieke
toneel heeft een groot aantal vragen op
geroepen. Wie zal hem opvolgen in Kai-
re? Zal zich in de Arabische wereld
een nieuwe leider van zijn formaat pre
senteren? Wat zal er nog kunnen resul
teren uit de recente stappen om tot vre
de in het Midden Oosten te komen Hoe
zullen de relaties tussen Moskou en
Kairo zich verder ontwikkelen? Zal de
crisis in Jordanië zich opnieuw toespit
sen, nu Nassers matigende invloed ver
dwenen is?
Terecht is de afgelopen dagen opgemerkt
dat met Nasser de enige man in het
Midden Oosten is heengegaan die wel
licht In staat zou zijn geweest de over
grote meerderheid van de Arabieren te
overtuigen van de noodzaak om, terwil-
le van een betere toekomst, de aanwe
zigheid van Israël in het Midden Oos
ten in de een of andere vorm als rea
liteit te aanvaarden. Nu Nasser er
niet meer is om met zijn invloed en
overtuigingskracht een compromis na
derbij te brengen ziet de toekomst van
het Amerikaanse vredesinitiatief er al
thans voor de komende maanden som-
t ber uit. De bemiddelaar van de Verenig
de Naties, Jarring, heeft uit de nieuwe
situatie al de consequenties getrokken:
hij heeft zijn bemiddelingspogingen voor
lopig opgegeven en is weer als Zweeds
ambassadeur naar Moskou teruggekeerd.
Nu had zijn aanwezigheid in New York
toch al weinig zin sedert Israël besloot
het pas begonnen vredesoverleg te boy
cotten uit protest tegen de Egyptische-
Russische schendingen (in de vorm van
verplaatsing van luchtafweerrakketten)
van het bestand aan het Suezkanaal.
Nassers dood heeft vervolgens, samen
met de crisis in Jordanië, de kansen voor
[serieus vredesoverleg verder verkleind.
Totdat zich in Egypte een nieuwe lei
ding heeft aangediend, kan op het di
plomatieke front geen enkele doeltreffen
de stap in de richting van een vredes
regeling worden verwacht. En ook als
de Egyptenaren binnen korte tijd over
een nieuwe, uitgesproken leider gouden
beschikken, wat niet waarschijnlijk is,
dan nog zou die leider in de eerstko
mende maanden niet over voldoende
gezag beschikken om met Israël te on
derhandelen, laat staan tegenover dat
land concessies te doen.
Voorlopig kan men slechts constateren,
dat geen der betrokken partijen er thans
op uit is de zaken op de spits te drij
ven. De Egyptische vice-president, Sa
dat, die volgens de bepalingen van de
Egyptische grondwet tot waarnemend
president is benoemd, heeft te kennen
gegeven dat Egypte zal blijven streven
naar een vreedzame regeling van het
conflict met Israël op grond van de vei-
hgheidsraadsresolutie van november '67.
Rusland en Amerika hebben er in Kai
ro op aangedrongen de door Nasser voor
zichtig betreden weg, die naar een diplo
matieke oplossing van het conflict zou
[moeten leiden niet te verlaten, en Is
raël heeft al laten weten, dat het de
huidige verwarde situatie in de Ara-
b sche wereld niet zal uitbuiten, en te
vens zich bereid verklaard het bestand,
dat begin november officieel afloopt voor
onbepaalde tijd te verlengen.
Verschijnt in: Bolsward, Baarderadeel, Hennaarderadeel, Hindeloopen, Wonseradeel, Workum en
Dergelijke algemene beschouwingen zijn
inspannende en langdurige affaires. De
fraktievoorzitters van alle partijen zijn
gewoon hun mening te geven over zo on
geveer alles wat zich in Nederland en
de ruime wereld voordoet. En je moet
dan maar wijs kunnen worden uit alle
opdrachten en adviezen, die je van de
frakties en de deskundigen hebt mee
gekregen. Het wachten is nog altijd op
de fraktievoorzitter, die na een half uur
worstelen met zijn papieren het stapel
tje resoluut op de grond gooide en recht
uit het hart, zo niet fris van de lever
in ongezouten taal vertelt wat hij er
eigenlijk allemaal zelf van denkt. Het
zal u ongetwijfeld zijn opgevallen; het
is ook nu niet gebeurd. Opmerkelijk bij
deze redevoeringen is het gebruik om
altijd in het meervoud te spreken. De
Schmelsers, Vondelings en Geertse-
ma’s zullen nooit zeggen: „Ik vind dat”,
zij zullen altijd formuleringen gebrui
ken als „Mijn kollega’s zullen het met
me eens zijn, datof „Wij menen
ervan overtuigd te zijn, datof „Men
zal het niet vreemd vinden als wij zeg
gen, datEen dergelijk woordgebruik
schept de mogelijkheid zich later al
tijd achter een. zekere anonimiteit van
de groep te verbergen. Het zijn geen
persoonlijke politieke uitspraken, de
fraktievoorzitter treedt op als woord
voerder, niet meer dan dat.
De voorzitters van de grote frakties heb
ben het geluk, dat zij zich mogen la
ten bijstaan door financiële deskundi
gen, die met name het begrotings- en
belastingbeleid behandelen. Zoiets schept
ongekende politieke mogelijkheden. De
fraktievoorzitter kan dan zoals wel
eens is gebeurd van harte zeggen,
dat „men” het volstrekt eens is met
het belastingbeleid. Waarna even later
zijn financieel deskundige van dat be
leid niets overlaat. De partij heeft dan
in feite nog geen keuze gedaan, maar
kan zich later naar alle kanten verde
digen. Door bijvoorbeeld, als men na
enige maanden toch tegen stemt, te wij
zen op de onverbloemde waarschuwin
gen, die de financieel adviseur toen
De kuorbalklub WTEF hat in fusie oan-
gongen mei de kuorbalklub fan Wieu-
wert.
Sadwaende koene se in 12-tal foarm-
je dy’t mei spylje kinne yn ’e earste
klas FKB. De namme fan de nije klub
is nou WWC. Sneontomiddei moast der
spile wurde tsjin „Altyd Kwiek" fan de
Feanhoop.
It waerd in greate oerwinning foar de
thüsklub n.l. 73.
It twadde toalftal gong it sa goed net
óf, sy spylje yn de reserve 3e klas,
sy moasten it opnimme tsjin Doniaga
üt Langwar, sy forlearen mei 7—-1.
De junioaren wiene dit wykein frij.
guerrillastrijders uit de steden en ver- j
plaatsing van deze laatsten naar de
bestandslijnen met Israël. Onder toezicht
van een Arabische bestandscommissie,
onder leiding van premier Ladgham van
Tunesië, is een begin gemaakt met de
uitvoering van deze afspraken, maar
het is de vraag, zeker nu Nassers ma-
otigende invloed is weggevallen, of bei
de partijen zich blijvend aan het akkoord
zullen houden. In wezen verschilt het
huidige akkoord weinig van vorige com
promissen die in Jordanië werden be
reikt en die telkens gevolgd werden door
een nieuwe gevechtsronde. De Palestijn
se commando’s mogen dan door de jong
ste gevechten ernstig verzwakt zijn, on
getwijfeld zullen zij met hulp van de
buurlanden Syrië en Irak nieuwe krach
ten verzamelen.
Aan de voornaamste eis van de guerril
lastrijders de vorming van een na
tionale regering, die in meerderheid zou
dienen te bestaan uit Palestijnse verte
genwoordigers, die de commando-orga
nisaties krachtig zouden steunen is
niet voldaan. Nadat generaal Daoed ont
slag had genomen als premier van de
kersverse militaire regering is een nieuw
kabinet gevormd met aan het hoofd de
75-jarige Toekan, die sinds de Zesdaag-
De toch al zo ongewisse politieke en militaire situatie in het Midden Oosten is nog
onzekerder geworden door de plotselinge dood van president Nasser van Egypte.
De Egyptische leider kreeg een fatale hartaanval, kort nadat op de Arabische top
conferentie in Kairo vooral door zijn toedoen een overeenkomst was gesloten tus
sen koning Hoessein en de Palestijnse guerrillaleider Jasser Arafat, die een einde
moest maken aan de bloedige burgeroorlog in Jordanië. Aangenomen moet worden,
dat de spanningen die Nassers aanvaarding van het Amerikaanse vredesinitiatief
in het Midden Oosten hebben opgeroepen - en met name de Jordaanse burger
oorlog, die een rechtstreeks gevolg was van Nassers en Hoesseins besluit om de
mogelijkheden van een vreedzame regeling van het Israëlisch-Arabisch conflict te
onderzoeken - de Egyptische leider noodlottig zijn geworden.
