n
Openbaar
Kunstbezit
Derde lustrumjaar
I
A
f
I
S
v
6ahe Skroar
I
I
I
u
il
S t
r.
1
Zie de
maan
Feestavond
Sinterklaas-aktie
1970
Tweede trekking d.d. 28 november 1970
f
achtste prijs
G
1.000,-
serie
39044
nummer
f
negende prijs
F
100,-
22400
f
tiende prijs
G
100,-
36530
serie
nummer
f
elfde prijs
D
100,-
serie
24892
nummer
f
twaalfde prijs
100, -
L
69489
serie
nummer
f
dertiende prijs
C
100, -
serie
15
nummer
16813
f
veertiende prijs
C
100, -
serie
nummer
De prijzen zijn af te halen bij Van den Oever, Appelmarkt.
sn
buurt ver.
Noord II
t:
STREEKBLAD VOOR WEST- EN ZUIDWEST FRIESLAND
Fan de Mart iny loer
I
Feest bij de HMS
le Bolsward
4
dagen
/i
5
I
nummer
Ouden van
o
W’z
w
DINSDAG 1 DECEMBER 1970
1419e JAARGANG No. 95
I
Piet
serie
ipray
sr
‘M>
■W
veel
nü
Verschijnt
DINSDAGS en VRIJDAGS
It binne net allegearre dieven, dy’t troch
de hounen oanblaft wurde.
Abonnementsprijs f 4.95 p. kwartaal
(bij vooruitbetaling)
Giro 887926
w
Ultg. A. J. OSINGA n.v., Bolsward
Administratie- en Redactie-adres:
Marktstraat 13
Tel. 2044 - Na 18.30 uur 2660 of 2335
(05157)
’t Eerste karretje ging rijden
over 't kale oppervlak
En de ruimtevaarders strijden
over voorrang, in hun vak
De Rus en de Amerikaan
Droomt zich meester van de maan.
Wij hoorden al driest beweren
Vroeger dacht men dat !t nooit kon
straks gaan ze, daar hoog, kamperen
Bij een waarnemingsstation.
Zelfs de kinderen verstaan
Het geheimschrift van de maan.
Zie de maan schijnt door de bomen
Dit bleef tot vandaag gelijk
Ook in ’t tijdperk der atomen
maakt de Sint elk kinderlijk
Deze droom zal nooit vergaan
Ja 't is nog dezelfde maan.
o
Bolswards Nieuwsblad
IVyrnintseraz/eel,
I minder dan wat 9 pakjes
kosten. Of van je Openbaar
méér plezier hebt dan van
sigaretten, zal wel een zaak
i ja-en-nee. Maar dat je lan-
hebt van een hele jaargang
reprodukties, is wel zeker.
zien!”
Nou bjustere fleurich sjocht it der grif
net üt. Mansholt syn idé om greatere
bidriuwen to meitsjen, kin wol bydrage
om de oerbliuwende bidriuwen better
rendabel to meitsjen, mar foroaret, nei
myn miening neat oan de oerproduk-
sje. Dy wurdt der ne greater troch
mar ek net lytser. Boppedat is nei it
Fryske struktuerplan wol mear as düd-
lik wurde, dat dit in fiks stik jild kost
je moat. Jild. dat de eigners net haw-
we en de hierdeboeren ek net, dus dat
fan de oerheit komme moat. En dy oer-
heit-minister Lardinois, seit né! En dêr-
mei is ek dit idé in slach yn 'e loft.
De miening fan prof. Horring is plat-
wei sein dizze: Meitsje it buorkjen sa
biroerd, dat de lju wol ophalde moatte.
Hja geane dan by boskjes felyt en dan
komt der wol romte. En dy mefrou wol
noch fierder gean om Afrika en Azië
to helpen.
De kontigentearing bitsjut in biperking
fan it tal kij op de buorkerijen. Of-
sjoen fan de ünmooglike kontrole op sa’n
plan, is de fraech: Hoe moatte de boe
ren dan mei har bldriuw ütkinne? Of
wol men dan de prizen forheegje? En
hwat bliuwt der dan oer fan in bet-
tere en mear effisiënte bidriuwsfiering
Fan dizze kant hawwe de boeren gjin
goeds to forwachtsjen, dat is nou wol
düdlik. Mar ek op oar terrein wanke
greate gefaren. Al mear as in jier kom
me der biriuchten oer plannen, dy’t op
it departemint makke wurde oer for-
oaring fan de Pachtwet en de hiernoar-
Zle de maan schijnt door de bomen,
zanger Heije heeft haar reeds,
honderd jaar terug, vernomen
en men zingt zijn lied nog steeds,
’t Mannetje kijkt ons stil aan
Hoelang al dezelfde maan?
Na veel voorbereidend werk van een
aantal heren, uitstekend bijgestaan door
de dames Bangma en Wetting, kon op
donderdag 26 november in De Beurs de
oprichtingsvergadering plaats vinden.
Op de eerste plaats zal worden ge
streefd voor de realisering van 'n speel
tuin, van de zijde van de gemeente mag
op ruime medewerking worden gere
kend.
Verder staat op het programma een
feestdag voor de kinderen en ook aan
een avond voor de ouderen is gedacht.
Over een en ander werd op prettige wij
ze gediscussieerd. De bestuursverkie
zing had een vlot verloop, daar de voor
lopige commissie in zijn geheel als be
stuur werd aangewezen en bestaat uit
de heren J. Boersma, A. Altstr. 28, J.
Visser, A. Altstr, 12, P. Bruggenkamp,
A. Altstr. 14, G. Hiemstra, A. Altstr.
18 en J. Beersma A. H. v. d. Venstr.
56. Circa half elf werd de bijeenkomst
geslotep.
Maar de mensen daar beneden
Hebben ’t reuze ver gebracht
zij doorvorsen de planeten,
krijgen alles in hun macht.
Laten gruisblokjes rondgaan
Kijk es, deeltjes van de maan.
werken: honderd musea in Nederland en Bel
gië; soms zelfs tot grote tentoonstellin
gen - zo betaalden de bezoekers van de
Goya-tentoonstellïng, afgelopen zomer in
het Mauritshuis maar f 2,50 inplaats
van f 4 toegang, als ze hun paspoort
van Openbaar Kunstbezit konden tonen.
Verder bieden op gezette tijden kunst
tijdschriften en musea de abonnees van
Openbaar Kunstbezit aanzienlijke kor
tingen op hun uitgaven; een „markt"
van om en nabtj de 100.000 mensen Is
belangrijk genoeg om iets op de prijs
te laten vallen Wanneer men al deze
voordelen bij elkaar optelt, is een abon
nement Openbaar Kunstbezit haast voor
niets. En dat terwijl je er zoveel ge
noegen aan beleeft, en er thuis van
alles mee kunt doen. Tal van ouders,
die graag willen, dat hun kinderen een
beetje thuis raken in de wereld, maar
die zich op het gebied van de kunst wat
onwennig voelen, hebben terwille van
hun kinderen de reproduktie-albums op
de plank staan. Anderen hebben geen
aanleiding, zo ver te denken hun gaat
het om louter kijkplezier; de kwaliteit
van de reprodukties maakt dat ruim
schoots mogelijk. Weer anderen gebrui
ken Openbaar Kunstbezit dankbaar als
een uitweg u’t de radeloosheid van wat
ze die-of-die nü weer met z’n verjaar
dag (of bij welke andere feestelijke ge
legenheid ook maar) moeten geven.
Het is bijzonder eenvoudig, abonnee te
worden, of een ander abonnee te ma
ken: f 14.90 storten op postgiro 1665,
Kunstbezit, Amsterdam, met
vermelding van naam en adres
men. Dér is noch neat offisieel bikend,
mar by de ynstallaesje fan ir. T. T.
Wind as opfolger fan mr. N. M. Zijp
is in hieleboel sein, dat de hierdeboer
net noflik oankomme sil. Hy siet oan
diz tiid ta oan de goede kant fan de
boat, mar as dy bigjint to skommeljen
en dat kin neat oars bitsjutte as in be
perking fan it kontinuaesje-rjucht en
hegere hiernoarmen, dan kin it allin-
nich mar minder wurde foar him.
Men soe winskje dat der by de lju, dy’t
gjin boer binne, hwat mear bigryp wie
oer de ünmooglike situaesje hweryn diz
ze maetskiplike groep forkeart. Hegere
prizen, hegere leanen, fjouwerhündert
goune ekstra de polysje is mei 900
noch net tofreden hegere bilêstings,
djürder ünderhüld, hegere libbenskosten,
hegere hieren en gelykbliuwende pri
zen foar de ianbouprodukten! Dat haldt
gjin minske fol op den djür.
As it yn dizze omstannichheden noch
net düdlik is, dat de boeren mei har
organisaesjes iendrachtich fjuchtsje
moatte, as hja net as ien man har to
skoar sette tsjin it driigjend gefaer, dat
fan alle kanten op har takomt, dan moat
men eangje dat dizze folksgroep syn
geduld forliest en ünder de ynfloed komt
fan eleminten, dy’t de boel yn ünstjür
bringe wolle. It kin net sa lang mear
wachtsje, de mjitte stiet oan ’e kop ta
fol. Dêr kin gjin drip mear by!
Daartoe weer in staat gesteld door de
opbrengst van de gehouden verloting
kon j.l. vrijdagavond weer de traditio
nele feestavond voor de ouden van da
gen van Bolsward worden gehouden. Di
rect na de opening van de deuren om
half zeven stroomde de Doelezaal vol.
Naar later werd meegedeeld waren er
290 bezoekers. Het was een hartverwar
mend gezicht al die prettig gestemde
ouderen te zien.
Precies om 7 uur kwam de penning
meester van de commissie, de heer M.
Wynia voor de microfoon, die door ziek
te van de voorzitter diens taak op zich
had genomen In zijn openingswoord be
trok hij bij het welkom aan de bezoe
kers ook drie oud-voorzitters van de
commissie, die thans als bejaarden de
feestavond meemaakten.
Het duo Bekema-Bok zorgde voor een
prettige muzikale noot. Er was een uit
stekend bediende versterkingsinstalla-
tie aanwezig, die zorgde voor duidelijke
en toch niet te luidruchtige muziek.
Al spoedig ontvingen de dames een zak
je snoep w.o. een reep chocolade en
werden de heren van een paar sigaren
voorzien. Voorts ontving ieder een twee
tal consumptiebonnen.
Nadat ieder alvast van de gewenste con
sumptie had genoten, werd door de heer
Wynia de clou van de avond afgekon-
digd, n.l. dat hét Frysk Toaniel van Hee-
renveen op de planken zou komen met
het bekende toneelstuk ,(De test mei
stuorkes” van Barend v. d. Veen, dat
een vervolg is op „De Heidepiek”. De-
V er schijnt in: Bolsward, Baarderadeel, Hennaarderadeel, Hindeloopen, W onseradeel, Workum tn
keur van oude en moderne
Egyptische kunst, Durer, Rembrandt,
Frans Hals, Breitner, van Gogh, maar
evengoed werk dat zó uit het atelier van
tijdgenoten is gekomen; hebben we aan
dat laatste niet vooré.1 behoefte goe
de zakeltjke oriëntatie over het kunst-
gebeuren van vandaag? Op je eigen
houtje vind je daarin nauwelijks de weg.
En toch is het van belang, daar wél een
beetje in thuis te zijn, want je moet
toch aar’ men, dat nü levende kunste
naars vormen zoeken voor dingen die
ook ons betreffen, al kijken we tegen
hun werk nog zo onwennig aan.
Ook de televisieprogramma’s bieden oud
en het allernieuwste. Er komt een se
rie programma’s over het museum van
oudheden in Leiden, over de late mid
deleeuwen met o.a. prachtige miniatu
ren; maar evengoed over experimenten
waarmee nu kunstenaars bezig zijn, bij
voorbeeld doordat ze met een computer
werken, of niet meer verf, linnen, brons
of steen als werkmateriaal gebruiken,
maar de film- en televisiecamera. Dat
alles is terug te vinden in de nieuwe
jaargang Openbaar Kunstbezit, die half
januari 1971 begint. Ook bij de ver
schillende televisieseries ontvangen de
abonnees toelichtingen, die met kleuren-
reprodukties zijn geïllustreerd.
Elke abonnee van Openbaar Kunstbe
zit krijgt een museumkaart, die hem
toegang geeft, gratis of met reduktie,
tot de vaste collecties van meer dan
Januari 1971 begint de vijftiende jaar
gang Openbaar Kunstbezit. De initiatief
nemers van destijds allereerst de
beeldhouwer Joh. G. Wertheim, de eigen
lijke „uitvinder” van Openbaar Kunst
bezit zullen wel nauwelijks hebben
vermoed, dat hun Idee zó aan zou slaan
en goed zou z|jn voor drie kroonjaren.
Er zijn nu in totaal zo’n 1% miljoen
reproduktiealbums in omloop. Zelden
worden ze van de hand gedaan door de
gelukkige bezitters en gebeurt dat al
eens door verhuizen naar een klei
nere woning b.v. dan komen er op
een advertentie honderden brieven van
mensen, die zo graag ook de allereerste
nu intussen uitverkochte, jaargangen
willen hebben.
De populariteit van Openbaar Kunstbe
zit is niet verbazingwekkend. Een kunst
boek, dat je als het ware zelf verza
melt: de reprodukties en teksten wor
den in een aantal afleveringen per jaar
bij de abonnees thuisbezorgd en kun
nen dan in een royale linnen bewaar-
band worden gestoken. Een kunstboek
met toelichtingen, die voor iedereen te
vatten zijn, die met een beetje aandacht
wil lezen.
En dan de onwaarschijnlijk lage prijs:
door de grote oplage én doordat Open
baar Kunstbezit werkt zonder winst-
doel, kan een jaargang met 60 superieu
re kleurenreprodukties worden aangebo
den voor nog niet eens 15 gulden.
De nieuwe jaargang omvat weer een
in alle puntjes verzorgd was.
Om 7 uur vertrok het gezelschap on
dertussen aangevuld door de directie
van de HMS Uitgeest naar Carré in de
Amstelstad. waar men om even voor
acht arriveerde, daar de mist iets
een spelbreker was op de drukke wegen
der Randstad. Carré met 2000 zitplaat
sen was voor de meesten als een zinne
beeldige Romeinse arena met zijn zit
plaatsen rondom het podium en hoogte
doorsnee van 25 meter. Zij die dit avond
je Amsterdam hebben meegemaakt zul
len het niet licht vergeten. Toon Her
mans had een gekke bui, maar wel zo
goed gek, dat ’t uitgespeeld werd op het
aanwezige rubliek, dat voor 50 pet. mee
speelde in deze comedie, dat is wel de
grote kunst van Toon Hermans
Om 11 uur werd de terugreis weer aan
vaard en ging men terug naar Wognum
om in het Centrum een gezellig happy-
end te beleven met dansen afgerond.
Om half drie slaagde men er in de
autobussen weer te bevolken en om
5 uur was men weer in Bolsward. Veel
dank aan de personeelsvereniging Bols
ward en de tegemoet komende directie
der HMS die een zo geslaagde avond
organiseerde voor het personeel met hun
dames en niet te vergeten de 65 jarigen
r w
■*M^^I*M***** <*<MW**«**
miljoen. Der sille dus 3.2 miljoen boe
ren oan ’e kant moatte, neffens him.
Priisforheging wol hy neat fan witte,
hwant dat jowt hegere produksje en
boppedat moatte wy üs klear meitsje
foar de tatreding fan Ingelan, Ie clan, De
nemarken en Noarwein, dêr’t de prizen
stikken leger lizze. Hy bipleitet acht jier
de prizen gelyk litte, dan sil de yn-
flaesje fan 't jild, dy’t dochs net to
kearen is, de forskillen sahwat oer-
sljuchte hawwe.
Prof. Horring, de eardere direkteur fan
it LEI en nou professor oan de Lanbou-
hegeskoalle to Wageningen, wol daliks
mar bigjinne mei in priisforleging fan
20 pct. It moat hurd oankomme, seit
hy, oars jowt it neat. Prof. Louwes
wol nei kontigentearring fan de pro
duksje. dus nei in biperking fan it oan-
tal kij op de pleatsen. Dan wie de fjir-
de ynlieder, mefr. ’t Hooft-Welvaars
noch oan it wurd, dy’t de produksje
fierder biperke wol om de üntwikke-
lingslannen mear leverje to litten.
Gean der mar oan stean! Is it wünder
dat in rêstich en lykwichtich orgaen as
„Boer en Tuinder” dizze wike de nei-
folgjende, bittere wurden delskreau: „Ge
lukkig maar, dat de ekonomen het in
de EEG niet voor het zeggen hebben.
Want als zij zich dan op dezelfde ma
nier als VAKIDIOTEN zouden gedra
gen als op deze bijeenkomst en zich niet
erg druk zouden maken over de socia
le en mentale problemen van de agra
riërs. dan zou het er voor de gez’nnen
it heden noch 4.4 I van de land en tuinbouwers slecht uit-
Het was weer zo ver, dat de kinderen
van het personeel der HMS fabriek sa
men waren ondergebracht in de fa-
briekskantine, om een dag van onver
getelijkheid in het jaarlijkse seizoen te
beleven, namelijk het St. Nicolaasfeest,
dat op initiatief der personeelvereniging
van de HMS te Bolsward steeds uigroeit
tot een waar kinderfeest. De voorzitter
de heer C. Goeman opende dit jeugd-
festijn met ontvankelijke woorden in
toepassing van de komende dingen, die
niet lang op zich lieten wachten. St.
Nicolaas kwam in statige tred hem
eigen de kantine binnen, gevolgd door
de uitbundige zwarte Piet, die met zijn
grollen en grappen de kinderen en be
geleidende moeders in een lossere sfeer
bracht. Ook de poppenkast van Hoek-
sema weer aanwezig en zorgde voor de
nodige hilariteit onder de jeugdige bezoe
kers. Ieder der kleintsjes werd met een
kado bedacht. Als aandenken van deze
gezellige middag.
Vrijdagmiddag half vier stonden er drie
autobussen klaar op het terrein van de
HMS fabriek. Het personeel zou deze
keer niet haar geplande feestavond in de
Hanzestad doorbrengen, maar naar
Noord-Holland vertrekken om in „Car
ré” te Amsterdam Toon Hermans in ei
gen persoon ook eens te zien en te
horen, wat buiten de t.v. en radio om
voor de meesten niet alle dagen bewaar
heid kan worden.
Via de Afsluitdijk ging het naar Wog-
Tj de J. num een dorp in de omgeving van Hoorn __oo,
j alwaar in café restaurant ,,’t Centrum” waarvan er verschillende mee waren.
I een koffiemaaltijd werd aangeboden die
HWAT STIET US YN DE KOMMEN-
DE TIID TO WACHTSJEN?
Op de algemlene gearkomste fan de for-
ienlng foar „Staathuishoudkunde” de al-
derwetske term foar ekonomyske wit-
tenskip, hawwe f jouwer prominente des
kundigen oan it wurd west om to siz-
zen, hoe't hja de oplossing fan de lün-
bou-problemen sjogge. En dat is net sa
bést. Je soene der mankelyk fan wurde.
Dr. Mansholt wol 70 pst. fan de bi
driuwen opromje. Hy .seit, dat er foar
1.2 miljoen bidryr en yn de EEG plak
is en der binne op
Zaterdagmiddag werd onder grote be
langstelling de tweede ronde van de
grote WAC St. Nicolaasaktie bekend ge
maakt door Sinterklaas. Voor het stad
huis speelde de boerenkapel „Bol-Beier-
Bom” van muziekvereniging „Oranje”.
Terwijl de vrolijke klanken langs het
stadhuis omhoog dartelden, verzamelden
zich een groot aantal kinderen en vol
wassenen in afwachting van Sinterklaas.
Om vier uur arriveerde de goed heilig-
man en weer mochten enkele kleintjes
voor de Sint zingen.
Daarna volgde de prijsuitreiking aan de
winnaars van de eerste ronde. Het was
opvallend hoe goed de Sint zich de kwa
jongensstreken van sommigen wist te
herinneren.
De reaktie van de winnaars over het
groot aantal prijzen was onverdeeld gun
stig. Unaniem was de mening, dat nu
veel mensen gelukkig gemaakt werden,
en geldprijzen vallen altijd in de smaak,
vooral in deze dure maand.
De prijzen werden uitgereikt aan:
1. F. H. Jansen, Gerben Wopkesstraat
3 f1000,—
2. P. Timme. Florencestraat 4 f 100,
3 Swart, Sneekerstraat 49 f 100,.
4. W. Houwer, B. de Vriesstr. 17 f 100.
3. F. Hiemstra, Burgwerd f 100
6. J. Wynia, P. A. Bruinsmastr. 5 f 100
7. J. Bos, Half Hichtum f 100.
De nummers van de tweede serie zul
len elders in dit blad vermeld worden.
ze mededeling werd met een geweldig
applaus begroet. Daar de inhoud van
het toneelstuk bij velen wel bekend is,
volstaan we met te vermelden, dat het
bijzonder vlot werd gespeeld. Deze men-
’n hadden het spel geheel in hun macht,
onverschillig of het de wijkzuster, de
kostjuffrouw, de melkboer, de dronken
heideman, de dominee of de zuivelassi-
stent was. Ze hadden de zaal geheel in
de ban van hun spel gevangen.
Na afloop reageerde- de zaal met een
spontaan gezongen Frysk Folksliet.
Maar nog was aan de goede gaven geen
einde gekomen. Iedere bezoeker ontving
nog een kop heerlijke groentesoep.
Van de 3 oud-voorzitters kwam nog de
heer Reitsma op het toneel, die na
mens de zaal dank bracht aan de com
missie voor wat zé deze avond georga
niseerd had Wy hawwe, zo zei hij,
in prachtige joun hawn.
De muziek roerde zich nog eens flink
met een potpourri van bekende melo
dieën die spontaan werden meegezongen.
En toen kwam de heer Wynia voor de
laatste maal op deze avond nogmaals
voor de microfoon om een dankwoord te
spreken aan het adres van de toneel
club, de muziek, de mensen van „De
Doele” enz.
In tegenstelling met andere jaren werd
er ditmaal geen verloting gehouden,
maar ging elke bezoeker met een net
je gesorteerd fruit naar huis. Het alge
meen oordeel luidde dat het een koste
lijke avond is geworden.
Advertentieprijs: 18 ct. per mm-
Ingez mededelingen dubbel tarief
Contractprijs op aanvraag
Hwat hat
ós hjoed to sizzen
^s.