Amerika zet Israël onder druk
Kiezer straks keuze uit 28 partijen
Gabe smw
Premier Golda Meir herwon
vertrouwen
Moskou liet weer Joden gaan
het niet eens
Kleine drie’ en Grote drie’ werden
Zilveren filmpjes
Foto van de week
STREEKBLAD VOOR WEST- EN ZUIDWEST FRIESLAND
Verschijnt in: Bolsward, Baarderadeel, Hennaarderadeel, Hindeloopen, Wonseradeel, Workum en
HOe JAARGANG No. VI
VRIJDAG 19 MAART 1971
Wymbritseradeel.
Grieks© vrijheidsstrijders cel in
Bedroefd
Dreigement
Tricia Nixon trouwt
Stormachtig debat
Russen uit Suez-zone
Moskou laat 150 joden gaan
Israëlische eisen
Niet lekker
Schatkist gespekt
Procedure
Slag in de lucht
22 all round
Gift bleef onderwater
Propaganda
E3S
Splinters
te
Hwat haf
Klare wijn
Slachtpartij begonnen
üs hjoad to sizzen
K
Fortar net alles, hwatst hast, lean net
alles, hwatst hearst, fortel net alles,
hwatst witst en doch net alles, hwatst
kinst.
28 partijen storten zich in
de strijd
Advertentieprijs: 18 ct. per mm
Ingez. mededelingen dubbel tarief
Contractprijs op aanvraag
Abonnementsprijs f 4.95 p. kwartaal
(bij vooruitbetaling)
Giro 887926
Ds. Huisman van Reitsum deed zijn in
trede als herv. predikant te Makkum.
Hij werd bevestigd door ds. Bargerdijk.
De Bolswardse brood- en banketbak
kers maken bekend, dat vanwege de
duurdere grondstoffen, de prijs der koek
vanaf maandag is verhoogd tot 21 cent.
Geslaagd voor gezellendiploma heren
kapper de heer J. J. Wijma te Bols
ward.
Zij herhaalde voor de leider van de Ga-
hal-partij, Menahem Begin, de eisen, zo
als zij die in het interview had gesteld.
Jeruzalem blijft verenigd onder Israë
lisch bestuur.
De bezette heuvels van Golan worden
niet opgegeven.
De rivier de Jordaan mag niet worden
overschreden door Arabische troepen.
De idee van een onafhankelijke Pales
tijnse staat accepteert Israël niet.
Definitieve grenzen kunnen alleen door
onderhandelingen worden vastgesteld.
Mevrouw Meir Zei nog uitdrukkelijk,
dat Israël weinig waarde hecht aan ga
ranties voor Israëls grenzen door de
grote mogendheden. „We hebben slechts
beloofd deze te bestuderen.”
3e week maart 1946
De Russische regering heeft de afgelo
pen dagen ongeveer 150 joden toestem
ming gegeven naar Israël te vertrek
ken.
Per dag zijn gemiddeld 15 joden naar
Israël vertrokken.
Als het huidige tempo van emigratie
gehandhaafd blijft, zullen voor het ein
de van dit jaar ongeveer 5000 joden toe
stemming krijgen om te emigreren.
Israël is verder bereid over alle vraag
stukken met de Arabieren te onderhan
delen.
De Russische strijdkrachten in het g;e-
bied van het Suez-kanaal hebben zich
teruggetrokken en de raketinstallaties
in Egyptische handen achtergelaten, al
dus het Amerikaanse ministerie van
Buitenlandse Zaken.
Dit betekent echter niet dat de Rus
sen nu Egypte gaan verlaten, aldus het
ministerie. Volgens het ministerie zijn
op dit ogenblik 10 tot 12.000 Russische
militairen en technici in Egypte.
Het ministerie ziet deze stap meer als
een onderdeel van het Russische „Egyp-
tiserings”-program.
Als de westerse oliemaatschappijen de
Libische eis om hogere inkomsten uit de
olie niet inwilligen, zal dit land de olie-
industrie nationaliseren. Dit dreigement
heeft de Libische minister voor olie-
aangelegenheden, Ezzeddin Mabroek,
tijdens de onderhandelingen met de 25
oliemaatschappijen geuit. Het gesprek is
volkomen vastgelopen.
Libië eist een verhoging van de huidi
ge opbrengstprijs van 2,55 dollar per
barrel met 1,20 dollar. Het land wil zich
bovendien niet binden aan een vijfja
rige overeenkomst, zoals de olielanden
Amerikanen, die graag naar China wil
len kunnen dat, wat het Amerikaanse
ministerie van Buitenlandse Zaken be
treft, voortaan zonder meer doen. Het
20 jaar oude reisverbod AmerikaChi
na (verbodsstempel stond in het pas
poort) is namelijk opgeheven.
rond de Perzische Golf vorige maand
sloten met de westerse maatschappijen.
Amerikanen mogen naar China
reizen
Op 5 juni zal president Nixons doch
ter Tricia op het Witte Huis in het hu
welijk treden met Eddie Cox, een stu
dent in de rechten aan de Harvard uni-
versiteit. Tricia (25) en Eddie Cox (24)
kennen elkaar al zeven jaar.
Een andere zaak is, of China Ameri
kaanse toeristen wil toelaten. Tot dusver
mocht maar slechts een enkele Ameri
kaan het land binnen.
De nu wat brede straat (zeer welkom
als halteplaats van de bussen) doet
gezien de toch vrij lage bebouwing aan
weerszijden, toch ietwat oneigen aan.
Verschijnt
DINSDAGS en VRIJDAGS
Wtg. A. J. OSINGA n.v., Bolsward
Administratie- en Redactie-adres:
Marktstraat 13
Tel. 3044 Na 18.30 uur 2660 of 2335
(05157)
Herdenkingsdienst 45-jarig „bestaan
CJV Rehoboth te Tjerkwerd. Spreker
o.a. J. C. Gordeau, seer. NJV.
De tramrails liggen er al, zó oud is het
plaatje dus ook al weer niet. De heer
Wijma, die wij bijzonder dankbaar zijn
voor het afstaan van deze unieke prent,
schat dat de foto omstreeks 1891 a
1892 is gemaakt. Vrij spoedig daarop
moet de gracht zijn gedempt, een voor
die tijd revolutionair plan. Als u met
uw hand de gracht even gaat bedekken,
zult u de situatie van thans er nog
in kunnen herkennen. De gracht is in
tussen wel een levendig element. Wie
op de foto staan afgebeeld, kunnen we
helaas niet uit de doeken doen. Het jon
getje, dat met de hand in zijn zij aan
de waterkant staat, zou nu al tegen de
honderd moeten zijn. Is er iemand die
van deze foto iets meer kan vertellen,
wij geven daar graag de gelegenheid
toe.
Tot nu toe was het ons nimmer gelukt
een foto op de kop te tikken, die ons
in beeld bracht hoe de Bargefenne-Dijk-
straat er uitgezien moet hebben, toen ’t
grachtje er nog wel tussen liep. Wel
nu, dit ziet u dan hier. Het is een foto-
reproduktie naar een oude kiek gemaakt
door de heer J. J. Wijma. De dubbel-
straat is hier een waardige tegenhan
ger van de Grote, resp. Kleine Dijlak-
ker en het Groot- resp. Kleinzand. Het
waren dus destijds geen twee, maar drie
waterwegen, die naar het hartje van
Bolsward liepen. In de verte ziet u de
schepen liggen. Hier was ook het eind
punt, de finish van het trekschip. Die
trekschuit werd ook wel barge genoemd
(spreek uit Barzje). Er is wel eens
beweerd dat de Bargefenne daaraan zijn
naam zou hebben te danken. Het zou
dan officieel moeten zijn Bargefine (eind
punt van de barge). De volksetymolo
gie zou er dan Bargefenne van hebben
gemaakt. Stel dat dit zo is, dan zou
de naam niet ouder zijn dan de barge
(de trekschuit) en dit nu wil er bij
ons niet in. Bestaande straten hebben
veelal oude namen, die men niet licht
veranderd. Als tegenhanger van de Kam
pen (ook een friestalige agrarische
naam) is Bargefenne heel gewoon. Wij
zijn altijd nog blij, dat een voorstel van
b. en w. deze naam af te schaffen des
tijds niet is doorgegaan.
Amerika heeft dinsdag bij monde van de minister van Buitenlandse
Zaken, William Rogers, Israël onder sterke druk gezet zich terug
te trekken achter de grenzen van vóór de juni-oorlog van 1967.
Op een persconferentie verklaarde Rogers dat Israëls veiligheid
niet afhangt van territoriale verovering. „Onze politiek is dat de
grens van 1967 ook nu de grens wordt tussen Israël en Egypte.”
Hi( sloot echter de mogelijkheid niet uit van een kleine bevredigen
de regeling moet worden gevonden voor de Strook van Gaza, de
demilitarisering van de Sinaï-woestijn en de controle van het steun
punt Sjarm el Sjeikh door Israël. Hij voorzag een zeer gevaarlijke
toestand, mogelijk zelfs een derde wereldoorlog, indien in een nabije
toekomst een oplossing voor de crisis in het Midden-Oosten wordt
gevonden. Hoewel hij erkende dat het vredesgesprek onder bemid
deling van UNO-onderhandelaar Gunnar Jarring in een impasse is
geraakt, was hij toch van mening dat het klimaat voor een regeling
„nog nooit zo goed” was geweest. Hij zei dat de vooruitgang in
het overleg enerzijds stuit op het standpunt van Egypte en de
Veiligheidsraad dat verovering van grondgebied onaanvaardbaar is
en anderzijds op de veiligheid van Israël.
We hebben in deze rubriek reeds meer
malen gesproken over de dubbelnaam:
Dijkstraat-Bargefenne. Deze dubbel
naam is verklaarbaar omdat er voor
heen een gracht tussen liep en elke
straat ter weerszijden daarvan als een
zelfstandige straat werd beschouwd, zo
als dit thans nog het geval is met Rijks-
straat-Wipstraat, Kapelstraat-Broere-
straat, St. Jansstraat-Begijnestraat enz.
Overdracht van de glas in loodramen
in het stadhuis als schenking van Weesp
waar na de oorlog een schip met le
vensmiddelen uit Bolsward arriveerde.
Elke inwoner kon toen 8 kg aardappe
len krijgen, een ongekende weelde. Bur
gemeester Dotinga vertelde van de grote
nood, die te Weesp had geheerst. Het
geschenk werd namens Bolsward aan
vaard door burg. S. van Tuinen. De heer
Boermeester, ontwerper van de ramen
gaf nog een verklaring. Het opschrift
luidt: Nooit Kostelijker vracht voer uit
deez’ Hanze stad, dan overzee naar
Weesp, toen Holland honger had.
Omdat naast het nieuws uit het Mid
den-Oosten, de berichtgeving wat het
wereldgebeuren betreft in de afgelopen
week slechts kruimelwerk gaf, waarin
de grote lijn ontbrak, zullen ook wij
dit maal volstaan met wat flitsen. Eerst
wat minder prettige en tenslotte toch
nog een paar positieve nieuwtjes te
brengen. Niet zo lekker was het b.v.
wat de voorzitter van de Westduitse
CSU overkwam.
Drie prostituees hebben in New York
Franz Josef Strauss beroofd van 180
dollar en 300 Duitse marken.
Strauss ging in de nacht van zondag
op maandag wandelen in Manhattan,
en werd toen beroofd door de vrouwen,
die hem klem zetten in een auto. Twee
van hen zijn inmiddels gearresteerd.
De nacht tevoren werd een Italiaanse
industrieel in dezelfde buurt op straat
door een vrouw doodgestoken.
Het overleg tussen de confessionele en de progressieve partijen is,
min of meer volgens de verwachtingen, geheel stuk gelopen. De
progressieve partijen - PvdA, D’66 en PPR - wilden vooraf van de
KVP, ARP en CHU de toezegging, dat het gesprek bij gebleken
overeenstemming zou leiden tot „bindende afspraken”. De christe
lijke partijen hadden drie uren nodig om te besluiten, dat ze zich
niet zo sterk wilden vastleggen en elk verder gesprek dus als nut
teloos mocht worden gezien. De delegaties gingen uit elkaar. Van
het door de progressieve partijen gevraagde stembusakkoord zal
niets terecht komen. Het resultaat is dat de christelijke partijen nu
het overleg met de VVD, de huidige regeringspartner, voort zullen
zetten. Een gesprek dat geen al te grote problemen zal opleveren.
Ook al zegt men bij de christelijke partijen dat overeenstemming
met de VVD helemaal niet zo zeker is. Dat is een kwestie van on
derhandelingstechniek. Je kan moeilijk bij voorbaat zeggen dat je de
tegenstander by de onderhandelingen al tevoren het grootste gelijk
van de wereld geeft.
De koren en pelmolen met woning
Witmarsum werd ten overstaan van no
taris Alma te Bolsward verkocht aan
Herman Stoffels, molenaar aldaar voor
f 6330.
Een minder prettige ervaring is ook de
volgende.
Zeer begaan met het lot van de ouders
van de 147 jonge mensen, die destijds
omkwamen bij de brand in een dancüig
in Saint Laurent du Pont in Frankrijk
maakte de Amerikaanse groot-industri-
eel Spanel 25.000 dollar of 140.000 fran
ken over.
„Dat geld is nooit op de plaats van
bestemming aangekomen.
De Noordierse regering heeft de belo
ning voor aanwijzingen die leiden tot de
arrestatie van de moordenaars van de
drie jonge Schotse soldaten verhoogd
tot bijna een half miljoen gulden (50.000
pond).
Het effect ervan wordt echter niet groot
geacht, omdat iedereen in Ierland doods
benauwd is voor represailles.
Alle voorspellingen over wat er nu ver
der moet gebeuren na het mislukte over
leg lijken een slag in de lucht. Natuur
lijk, de christelijke partijen gaan opge
wekt met de liberalen aan tafel zitten,
maar het lijkt wat te vroeg om te zeg
gen dat daar „dus” ook een nieuwe chris.
telijke-liberale regering uit zal voortko
men. Dat hangt helemaal van de uit
slag van de verkiezingen af. En die kan
geen mens voorspellen.
De Stichting Gedeputeerde Groepen 18
tot en met 65+ heeft lijsten inge
diend in negen kieskringen, waaronder
drie grote steden.
De Landelijke Partij Bejaarden doet
aan de verkiezingen mee in vier kies
kringen.
De Bejaardenpartij 65+ komt eveneens
in vier kieskringen uit.
De Bejaardenpartij Algemeen Belang
heeft lijsten ingediend in Amsterdam en
Haarlem.
De Partij van het Recht komt uit hl
Amsterdam en Rotterdam. De Groepe
ring Positief Sociaal-Democraten komt
slechts in één kieskring uit en wel in
Rotterdam.
De verkiezingscampagnes van de Ne
derlandse politieke partijen zijn bijzon
der amateuristisch, ook al wordt door en
kele partijen wel samengewerkt met re
clamebureaus en public-relations advi
seurs. Dit is de konklusie van drs. Fer
ry Hoogendijk, hoofdredacteur van El
sevier en de man. die in de actualitei
tenrubriek van de Avro-t.v. voor de
VVD een tegenwicht moet vormen tegen
het „linkse geklets” van andere t.v.-ru-
brieken. Hij is in Amsterdam vorige
week gepromoveerd op zijn proefschrift
„Partijpropaganda in Nederland”. Bij
deze promotie bleken de gebruikelijke
zinnen, warri waardering wordt uitge
sproken voor de wetenschappelijke ar
beid, achterwege te blijven. Niet ten on
rechte. Het boekwerk heeft nauwelijks
enige wetenschappelijke waarde. Wel is
En dan dit:
In de Canadese St. Laurensbaai moét
sinds afgelopen vrijdag een ware
slachtpartij van zeehonden bezig zijn,
De Zwitserse journalist Marteau meldt
dat het slechte weer helikopters belet
op te stijgen. Hierdoor is tot dusverre
geen staatscontrole uitgeoefend. Vol
gens Marteau heeft men al zoveel zee
hondjes doodgeknuppeld dat de vastge
stelde grens van 245.000 spoedig over
schreden zal zijn.
Van de 28 lijsten zijn er 22 in alle
kieskringen ingediend. In het hele land
doen de volgende partijen mee: KVP,
PvdA, VVD, ARP, CHU, D’66, CPN,
PSP, PPR, SGP, DS’70, GVP, Boeren
partij. Binding Rechts, Bejaarden- en
Arbeiderspartij Kabouters, Nederlands
Appèl, Nieuwe Roomse Partij, Lijst
Van Velsen, Democraten 2000 - Partij
voor de Gewone Man, Nederlandse Mid-
'denstandspartij en Algemene Bejaarden
partij Nederland.
het voor de belangstellende leek een aar
dig overzicht. Of, zoals prof. dr. C. Boe-
kestein zei, „het blijft een interessante
serie voor een opinieblad”.
Bolswards Nieuwsblad
te maken uit een kommentaar van CHU-
voorzitter prof. dr. J. W. van Hulst.
Hij vertelde dat de kiezers niets meer
van de politiek zouden begrijpen als
de christelijke partijen zich nu overga
ven aan PvdA en D’66. Hij wees er
daarbij op, dat de PvdA jarenlang een
anti-KVP resolutie heeft gehad en de
socialisten bovendien het beleid van het
kabinet De Jong hebben veroordeeld.
De buitengewone militaire rechtbank in
Athene heeft een 45-jarige journalist
en een 54-jarige kantoorbediende tot ge
vangenisstraffen van respectievelijk 19
en 20 jaar veroordeeld, omdat zij zou
den hebben geprobeerd een gewapende
opstand tegen de regering op touw te
zetten.
Een 54-jarige monteur en een 23-jari-
ge kantoorbediende kregen straffen van
vijf en drie jaar.
De vier mannen zouden de leiding heb
ben gevormd van het „internationale
anti-dictatoriale leger.”
Intussen dienden niet minder dan 28
partijen en belangengroeperingen 16
maart, de sluitingsdatum, hun kandi
datenlijsten in voor de op 28 april te
houden Tweede-Kamerverkiezingen. De
dans om de stembus is nu begonnen,
met meer gegadigden dan ooit tevo
ren.
Voor iedere lijst waarop nog geen naam
van een zittend Kamerlid prijkt moet
per kieskring 1.000 gulden als waar
borgsom worden gestort. Voor alle kies
kringen samen is dat 18.000 gulden.
Het progressieve voorstel bij de nu mis
lukte besprekingen was om in een eer
ste ronde de diverse programma’s te ver
gelijken. Tijdens die eerste ronde zou de
KVP c.s. ook rustig door kunnen gaan
met het gesprek met de VVD. In een
tweede ronde zou dan moeten worden
geprobeerd tot zaken te komen. Mocht
dat lukken dan moest een „regeerak
koord” worden gesloten. De partijen zou
den afspraken moeten maken voor een
nieuw regeringsprogramma en voor een
verdeling van de ministersposten. Het
resultaat kon dan aan de kiezer worden
voorgehouden. De nadruk van de pro-
gressieven op deze procedure is niet
alleen uigegeven door de wens om de
kiezer meer duidelijkheid te geven. Er
speelde ook een zekere mate van wan
trouwen mee. De PvdA wilde duide
lijk een nieuwe „nacht van Schmelzer”
voorkomen. Destijds verbrak de KVP
halverwege de regeringsperiode de
rooms-rode coalitie. Een regeerakkoord
leek in de ogen van de socialisten de
aangewezen weg om nu wat ïneer ze
kerheid te krijgen over de trouw van
de KVP.
D® Israëlische premier Golda Meir
heeft intussen na een stormachtig de
bat het vertrouwen van het parlement,
de Knesset, gekregen.
De rechtse Gahal-partij had een motie
van wantrouwen ingediend naar aanlei
ding van een interview van de 72-ja-
rige premier met het Londense blad de
Times, waarin, volgens de Gahal-par
tij, zij liet doorschemeren, dat Israël
bereid zou zijn de bezette westelijke Jor-
daanoever op te geven.
Premier Meir ontkende dit, maar ver
wierp de eis van de Gahal-partij, dat
Israël geen duimbreed grond van de be
zette gebieden zou opgeven.
Zij herhaalde, dat Israël zich beslist
niet zou terugtrekken op de grenzen van
vóór de juni-oorlog in 1967. „Maar ik
heb nimmer gezegd dat de vredesgren-
zen de bestandslijnen moeten zijn.”
Wanneer een partij de kiesdeler niet
haalt, vervalt deze som aan ’s lands
schatkist. Men kan al bijvoorbaat aan
nemen dat lang niet alle 28 gegadig
den de eindstreep zullen halen.
Op het ogenblik telt de Kamer al 15
fracties. Dat komt doordat zich in de
afgelopen vier jaar vier groepjes van de
„moederpartij” hebben afgesplitst: de
PPR (van de KVP), de groepen Harm
sen en Kronenburg (van de Boerenpar
tij) en de groep Goedhart (van de
•PvdA, die nu als DS’70 aan de strijd
deelneemt.
Volgens de progressieve onderhande
lingspartners waren er aanwijzingen
tijdens het gesprek dat de Anti-revolu-
tionairen Biesheuvel en Goud
zwaard en de KVP-ers prof. Steenkamp
en mr. Van der Stee wel iets voor een
stembusakkoord voelden. Na een schor
sing verklaarden de christelijke partij
en e»hter, dat zij zich ook in de twee
de fase vrijblijvend wilden opstellen.
„De harde lijn van Udink had gezege
vierd”, zei de heer Den Uyl (PvdA)
na afloop. Dat de CHU inderdaad ste
vig dwars kan hebben gelegen viel op
-
