Pakistan eerder misdrijf
Drama
m
dan enkel ramp
De foto
de week
van
Informeren met vallen
en opstaan
Gahe Skroar
Amerikaanse politiek in opspraak
Legereenheden naar India en
Pakistan
Gouden filmpjes
I
Hwat nat
STREEKBLAD VOOR WEST- EN ZUIDWEST FRIESLAND
110e JAARGANG No. 45
VRIJDAG 18 JUNI 1971
Wymbritseradeel.
4
Nixon sprak met Brandt
a
Mark
Hatta
Luchtbrug
Deining in Amerika
Teken aan de wand
Hel
Struikelblokken
üs hjoed to sizzen
Compromis
Gebruikt B armings meel.
KVP-kritiek
(Vervolg op pagina 2)
Begin deze week leek nog slechts één
De hin, dy’t it lüdst keakelt, leit der-
om noch net de measte aeijen.
Advertentieprijs: 18 et. per mm
Ingez. mededelingen dubbel tarief
Contractprijs op aanvraag
Verschijnt
DINSDAGS en VRIJDAGS
Abonnementsprijs f 4.95 p. kwartaal
(bij vooruitbetaling)
Giro 887926
Inmiddels heeft de Indiase premier, me
vrouw Indira Gandhi, in het parlement
gezegd, dat „India dreigt door een hel
te zullen gaan” tengevolge van de toe-
Bij het afgraven van een stuk terp-
grond in de nabijheid van Stiens zijn
niet minder dan 25 geraamten gevon
den. De gebitten waren bij sommige
schedels nog gaaf. Een oude degen, die
ook werd gevonden, is naar het Fries
Museum gezonden.
De pas opgerichte leeszaal kal gehuis
vest worden in het nieuwe verenigings
gebouw, dat aan het Hengstenpad zal
worden gesticht.
B. en w. hebben tot baas-timmerman bij
gemeentewerken benoemd de heer Abel
de Vries.
B. en w. vestigen de aandacht er op
dat bij het verven van huizen het huis
nummer zichtbaar moet blijven.
Benoemd tot burgemeester te Amster
dam de heer W. de Vlugt, thans wethou
der. De heer De Vlugt behoort tot de
anti-revolutionaire partij. Hij is 48 jaar
oud en heeft slechts de lagere school
doorlopen.
De Bolswardsche Courant begint bijdra
gen op te nemen in vereenvoudigde spel
ling.
H. Joustra, Hoogstraat 21 koper- en
zinkwerken.
De heer F. Mol 25 jaar in dienst bij
Kingma’s Bank. Daarvoor was hij 25
jaar in dienst bij fa. Van der Plaats.
3e week juni 1921
vloed van de vluchtelingen. Mevrouw
Gandhi verklaarde verder, dat niet al
leen India, maar de gehele internatio
nale gemeenschap te lijden zal krijgen
van de gevolgen” van de ontwikkelingen
in Oost-Pakistan. Zij zei de houding van
de andere landen tegenover het vluchte
lingenprobleem te betreuren en noemde
de tot dusver ve'rieende hulp „armzalig”.
Waren de Russen eerst in hun hulpver
lening en boeken zij nog steeds succes
in hun jongste ruimtevaart, ook in an
der opzicht kreeg Amerika moreel een
gevoelige klap.
In Amerika is grote deining ontstaan
doordat The New York Times voor de
tweede achtereenvolgende dag uittrek-
stels publiceerde uit een zeer geheime
studie over de beweegredenen en beslis
singen die ten grondslag liggen aan het
Amerikaanse beleid ten aanzien van
Vietnam. In de laatste aflevering wordt
zonder meer aangetoond, dat president
Lyndon Johnson tijdens zijn verkiezings
campagne van 1964 het Amerikaanse
volk en het congres doelbewust misleid
de. Terwijl de plannen voor de bombar
dementen op Noord-Vietaam al klaar la
gen en de president al in principe be
sloten had meer Amerikaanse troepen
in te zetten, verklaarde hij in zijn ver
in zijn optimisme hoopte prof. Steen
kamp eind volgende week een voorlopig
plan voor een nieuwe regering gereed te
hebben. Op enkele punten bestaat nog
geen overeenstemming. Het lijkt echter
onwaarschijnlijk, dat de vijf partijen, nu
ze het voornaamste meningsverschil
hebben opgelost, alsnog zulke forse ru
zies met elkaar krijgen, dat de zaken
uit elkaar klappen. De fractievoorzitters
lieten zich eind vorige week heel wat
kiezingscampagne dat hij nooit zou toe
staan dat Amerikaanse troepen in gro
te getale zouden worden gebruikt in de
Vietnamese oorlog.
De onthullende uittreksels uit het ge
heime rapport over de oorlog in Viet
nam dragen er niet toe bij de geloof
waardigheid van de Amerikaanse rege-
ringspolitiek te versterken. Uit de tekst
voorzover die nu bekend is, blijkt dat
opeenvolgende Amerikaanse regeringen
die met de kwestie-Vietnam te maken
hebben gehad, nogal luchthartig met de
waarheid zijn omgesprongen.
Wat velen vermoed hebben, wordt thans
door officële documenten bevestigd: de
Amerikanen zijn door hun eigen autori
teiten misleid over de aanpak en het
verloop van de oorlog in Vietnam. Alle
na-oorlogse Amerikaanse regeringen
hebben tot dit trieste resultaat bijge
dragen.
Van Eisenhower via Kennedy tot Nixon
is de grens tussen waarheid en verzin
sel voortdurend overschreden, waarbij
de verkiezingscampagne van president
Lyndon Johnson in 1964 als een voorlo
pig hoogte punt - of beter: dieptepunt -
mag worden genoemd.
New York Times mag de publicatie van
een geheim rapport over Vietnam niet
langer voortzetten. De Amerikaanse re
gering had een gerechtelijk bevel ge
vraagd om de publicatie stop te zetten.
Een federale rechter in New York heeft
dit verzoek ingewilligd.
Oostduits partijcongres
De afwezigheid van Ulbricht op de ope
ningsdag van het achtste Oostduiste
communistische partijcongres heeft vele
speculaties uitgelokt.
De Oostduitse radio riep dinsdagmorgen
nog om dat de 77-jarige Ulbricht, die
vorige maand als partijsecretaris aftrad
het congres zou openen maar later werd
plotseling bekend dat hij ziek w'as ge
worden. Zondag had hij ogenschijnlijk
in goede gezondheid, de buitenlandse de
legaties op het Oostberlijnse vliegveld
verwelkomd. In Bonn zien enkele krin
gen hierin een bevestiging van hun ver
moeden dat Ulbricht niet wegens hoge
leeftijd is afgetreden, maar is afgezet.
De nieuwe partijsecretaris Erich Honec
ker hield een lange rede waarin hij de
gebruikelijke aanvallen deed op Amerika
en West-Duitsland en de verknochtheid
van Oost-Duitsland aan Moskou beklem
toonde. Wel toonde hij zich bereid tot
een regeling over West-Berlijn, mits
Bonn de eis liet vallen dat West-Berlijn
deel uitmaakt van de Bondsrepubliek en
erkent dat West-Berlijn een stad is met
een bijzondere politieke status.
De Italiaanse neo-fascisten hebben bij
de regionale verkiezingen op het eiland
Sicilië en de verkiezingen van gemeente
raden op het vasteland opmerkelijke
winst geboekt. Op Sicilië werd de Itali-
optimistischer uit over de kans van sla
gen dan een paar dagen daarvoor. De
belangrijkste grond voor het optimisme
is de toeschietlijke houding van de KVP
top, die kennelijk alles over heeft voor
het slagen van de informatiepoging van
prof. Steenkamp.
Van 11 tot 13 juni zal er in Warschau ’n
conferentie worden gehouden van Rooms
katholieken, protestanten en orthodoxen
uit verscheidene Europese landen, die
gewijd zal zijn aan de veiligheid in Eu
ropa.
Ook afgevaardigden uit de Sowjet-Unie,
Oost-Duitsland, Polen en Hongarije ne
men aan de conferentie deel. Er zal on
der meer van gedachten worden gewis
seld over „samenwerking en coëxistentie
in het licht van het evangelie” en „West
Duitsland en de veiligheid in Europa”.
Het compromis over de uitgaven van ’t
nieuwe kabinet steunt voor een belang
rijk deel op het werk, dat binnenkort
moet worden verricht door een kom
missie van deskundigen onder leiding
van de huidige KVP-minister voor Eco
nomische Zaken, de heer Nelissen. Deze
werkgroep zal het akkoord nader moe
ten uitwerken. Opzet is dat de werk
groep eerst bekijkt in hoeverre de extra
overheidsinkomsten, die het gevolg zijn
van de inflatie, mogelijkheden bieden
om hier en daar iets extra’s te doen. De
mogelijkheden van belastingverhogingen
wordt niet geheel en al uitgesloten maar
Christenen gaan praten over
veiligheid Europa
De fractieleiders moeten deze week nog
overeenstemming zien te bereiken over
een aantal belangrijke zaken. Het de-
fensievraagstuk staat nog ter diskussie,
terwijl ook nog een stevig robbertje ge
knokt moet worden over de ontwikke
lingshulp. De WD en DS ’70 willen de
ontwikkelingshulp bevriezen op het peil
van 1971. Over twee jaren zou dan ge
keken moeten worden of extra verhogin
gen mogelijk zijn. De christelijke partij
en lijken niet ongenegen om hierop in te
gaan. Ook al zal dit niet het nodige
verzet in de linkervleugels van de frac
ties oproepen, die immers de ontwikke
lingshulp tot de vlag van hun progres
siviteit hebben gemaakt.
De vijf partijen lijken, voor wat de nieu
we defensiepolitiek betreft, het meest te
voelen voor een verhoging van de uitga
ven met 250 miljoen gulden. Ook wordt
gesproken over een reorganisatie van ’t
departement. Prof. Steenkamp wilde
aanvankelijk niet verder gaan dan het
instellen van een commissie, die „de
taak van de Nederlandse defensie in de
is toch wel naar een verdere toekomst
geschoven.
Toen hij te Bolsward terugkeerde werd
hij ook voorzanger in de Martinikerk.
Hij is dan inmiddels gehuwd met Sijke
Salves, een Leeuwarder meisje. Verdien
de hij in Witmarsum sléchts f 140,— per
jaar, in Bolsward werd dit f 247,wat
de school betreft en kreeg hij nog eens
f 40 per jaar voor het voorzingen in de
kerk. Hij woonde toen in de Snorck-
straat (nu Broerestraat tussen Kapelle-
post en Drie Posten), later in de Hoog
straat. Waar precies, weten we niet, wel,
dat het huis een tuin had met een zo
merhuisje er in. Het huis was van ds.
Oedzonius van Itens en die ontving er
jaarlijks f 70 huur voor. We zullen niet
langer in raadsels spreken, want u be
greep het al. Dit is het geboortehuis van
niemand anders dan Gysbert Japiks. ’t
Huisje staat er nog, met een gevelsteen
die aan het feit herinnert, dat hier eens
Frieslands grootste dichter werd gebo
ren. Wat jammer, dat deze gevel is af
gebroken (voor 1923 reeds, want toen is
het steentje er in gemetseld).
De (trap)gevel had een rustige vlakver
deling: beneden twee even grote ramen
en een even hoge en brede deur. Hier
boven een soort sierlijst, zoals men in
oude gevels wel meer aantreft. Boven
een raam en een klein gevelsteentje.
Voor die tijd (Gysbert werd geboren in
1603) moet het een vrij royale woning
geweest zijn. Duizendmaal jammer, dat
men dit fraaie geveltje destijds niet
heeft gerestaureerd en er niet een soort
museum van heeft gemaakt. Bolsward
kan er best een bezienswaardigheid bij
hebben.
Uitg. A. J. OSINGA n.v., Bolsward
Administratie- en Redactie-adres:
Marktstraat 13 - Postbus 5
TeL 2044 - Na 18.30 uur 2660 of 2335
(05157);
Bolswards Nieuwsblad
Navo en de voor de vervulling daarvan
vereiste middelen en methoden kritisch
zal onderzoeken” en een reservering van
een bepaald bedrag voor het geval deze
commisise hogere uitgaven nodig acht.
Vooral vanuit de ARP is echter aange
drongen op een -snel besluit over deze
verhoging van het defensiebudget.
De (in)forniatiepoging van prof. Piet Steenkamp is aanvankelijk
in een wat gelukkiger vaarwater gekomen. Het pessimisme van een
week geleden leek vrijwel geheel verdwenen. De geweldige proble-
hlemen rond het uitgaven- en belastingbeleid van de nieuwe rege
ring z(jn in gesprekken tussen de fractieleiders en de informateur
opgelost. De christelijke partijen hebben wel het meest bakzeil moe
ten halen. Van hun wensen naar uitbreiding van de collectieve voor
zieningen - te financieren uit een verhoging van een aantal belas
tingen - is weinig meer over. Aan de andere kant, hebben DS ’70 en
VVD hun verlangen naar een verlaging van de loon- en inkomsten
belasting moeten laten vallen. Afgesproken is, dat in de komende
twee jaren de rijksuitgaven niet zullen worden verhoogd. Hier en
daar zal naar mogelijkheden tot bezuiniging worden gezocht. Dat
geldt met name uitgaven voor het wetenschappelijk onderwijs, ruil
verkavelingen en wegenbouw- en waterstaatwerken.
Al zijn er vele zaken die de aandacht vragen, zoals het opdringen
van de neo fascisten in Italië, niet minder de deining die in Ame-
rrka ontstond door publicaties in de Times, het drama van de Pa-
tstaanse vluchtelingen heeft toch, in de afgelopen week wel het
meest de gemoederen geroerd en het tragische nieuws week niet
van de voorpagina's. De onvoorstelbare ellende, die zich afspeelt
onder de vluchtelingen in Oost-Pakistan, is niet het gevolg van een
natuurramp, aldus concludeerde de heer Algra in het Friesch Dag
blad terecht. De dictatoriale regering van Pakistan is bezig, een
deel van haar eigen onderdanen, miljoenen van die onderdanen, uit
te roeien of te verdrijven. Het is dan ook een volstrekt foute for
mulering, wanneer sommigen zeggen, dat er zondag gecollecteerd
werd voor Oost-Pakistan of voor hulp aan Oost-Pakistan. Dat er
op de collectebussen soms Oost-Pakistan stond, was er dan ook
lelijk naast. Oost-Pakistan kan door niemand worden geholpen. Het
wordt geterroriseerd en uitgemoord. De dorpen worden platgebrand
De mensen worden neergeschoten. Wat vluchten kan, vlucht over
de grens. En dat is de regering van Pakistan zéér welkom. Dan
zijn ze deze mensen kwijt, die ze graag kwijt willen. De hulp, die
geboden moet worden, en die snel ter plaatse moet zijn, dient om
vluchtelingen te helpen, die de terreur van Pakistan hebben weten
te ontvluchten. En die in India kunnen worden geholpen. Het zijn
slachtoffers van een misdrijf op onvoorstelbaar grote schaal.
Pakistan behoort tot die dictaturen, die zich vrijwel alles kunnen
veroorloven, omdat zij in het spel der wereldmachten onmisbare
stukken zjjn. Zoals Egypte, zo ook Pakistan.
De internationale belangstelling voor de
reis van de Indonesische oud-vice-presi-
dent dr. Mohammed Hatta heeft in In
donesië meer beroering teweeggebracht
dan de regering heeft kunnen voorzien.
Hatta is nu in Nederland - hij woont in
het Hiltonhotel in Amsterdam - officieel
voor een medisch onderzoek wegens oog
klachten, maar in Indonesië denkt men
daar anders over.
In Djakarta is men er zeker van dat
dr. Hatta’s reis een gevolg is van aan
drang van president Soeharto. Hatta,
die wel als het democratisch geweten
van Indonesië wordt beschouwd, heeft
de laatste tijd zijn kritiek op een aan
tal sectoren van het regeringsbeleid niet
onder stoelen of banken gestoken.
En dan tenslotte om met een foutief be
richt te eindigen:
aanse Sociale Beweging, zoals de erfge-
namen v. de fascistische dictator Mus-
solini zich noemen, de tweede grootste 1
partij achter de christen-democraten. In J
Rome veroverden de neo-fascisten de 3e
plaats. Nog niet eerder hadden de neo
fascisten na de oorlog zulke grote ver-
kiezingswinst geboekt.
De problemen rond de zwevende Duitse
mark dreigen intussen de Europese ge
meenschap aan de vooravond van de
toetreding van Engeland in een levens
gevaarlijke crisis te storten. Deze waar
schuwing richtte dr. S. L. Mansholt, vi-
ce-voorzitter van de EEG, dinsdag tot
de ministers van Financiën die in Lux
emburg vergaderden. „Ik ben zeer ont
goocheld door de gang van zaken met
de Duitse mark. Als de periode van zwe
ven niet binnen korte tijd wordt afge
sloten komt er een zware crisis”, aldus
dr. Mansholt.
-•
De Internationale luchtbrug om duizen
den Pakistaanse vluchtelingen van de
grensstaten over te brengen naar gebie
den dieper in het binnenland van India,
begón dinsdag met drie vluchten van
twee Russische Antonov-12-vrachtvlieg-
tuigen. Zij brachten 330 mannen, vrou
wen en kinderen van Calcutta’s Dum-
Dum-vliegveld naar Raipoer in de staat
MMadhya Pradesj (600 kilom. ten wes
ten van Calcutta).
De Russische autoriteiten waren er trots
op, dat zij als eersten de luchtbrug in
werking konden stellen. De Amerikaan
se luchtbrug van Agartala in de staat
Tripoera naar Gauhatin in Assam is
gisteren begonnen.
Volgens regeringsbronnen zullen in to
taal 800.000 vluchtelingen van West-
Bengalen naar andere Indiase staten per
trein en vliegtuig worden overgebracht.
De kampen zullen worden gehandhaafd
voor de tweeëneenhalf miljoen vluchte
lingen, die in de staat West-Bengalen
blijven.
President Nixon heeft met zijn gast, de
Westduitse kanselier Brandt, bijna twee I
uur geconfereerd over troepenvermin- j
dering aan beide zijden van het Ijzeren
Gordijn en over de kwestie-Berlijn.
Vooral de kwestie Berlijn, waarover op
dit ogenblik de Grote Vier onderhande
len, werd uitvoerig besproken. Ook het
vraagstuk van de kosten van de Ameri
kaanse troepenlegering in West-Duits
land en compensatie door Bonn werd
aangeroerd. Deze maand loopt het ver-
dag over de kostenverdeling af.
Of in het overleg over een nieuw ver
drag vooruitgang was geboekt, kon de
perssecretaris van het Witte Huis, Ro
nald Ziegler, na afloop van het gesprek
niet zeggen.
Verschijnt in: Bolsward, Baarderadeel, Hennaarderadeel, Hindeloopen, Wonseradeel, Workum en
Voor bepaalde foto’s zijn we dankbaar,
met andere zijn we blij, in enkele geval
len zijn we er gewoon verrukt van. Dit
is hier het geval. We geloven, dat de
heer F. v. d. Veen, Werkmansbloei 12,
die nog niet eerder in deze rubriek werd
genoemd, ons hier een unieke foto in
handen heeft gespeeld. Het is een gevel
aan de Wipstraat, die thans niet meer
bestaat, d.w.z. de woning wel, maar dan
met een andere, veel minder sierlijke
gevel. In dit huis woonden vroeger de
Holckama’s, zeer zeker van Friesen en
waarschijnlijk zelfs van adellijker huize.
De Friese schilders Margaretha de Heer
uit Leeuwarden heeft er als kind wel
licht wel eens gelogeerd, want haar tan
te Antje (ook wel Ancke) woonde er.
Ze zal er dan met haar neefje Janke en
neefjes Pier en Willem hebben gespeeld,
ook met het oudste neefje, dat later
minstens zo beroemd zou worden als zij,
zelfs nog beroemder, want later werd er
zelfs een prentenboek over hem ge
maakt en een postzegel aan hem ge
wijd. Dit oudste neefje, hier dus gebo
ren, kwam al spoedig op school bij
meester Michiel van der Malen, die hij
in 1637 zou opvolgen. Later kwam hij
op de Latijnse school, waarvan hij de
rector Petrus Baerdt goed gekend zal
hebben. De vader van Margaretha’s
neefje was timmerman en toen van 1613
-1617 het stadhuis gebouwd werd, zal
hij wel vaak op de steigers gespeeld
hebben want hij was 11 jaar oud, toen
de bouw begon. Zelf werd hij, zoals ge
zegd, schoolmeester, eerst in Bolsward,
later in Witmarsum en misschien in
Wommels, Beetgum of Leeuwarden.
dreiging voor Steenkamp nog niet over
wonnen. De KVP-fractie moest bijeen
komen om een oordeel te geven over de
tot nu toe behaalde resultaten. Een aan
tal KVP-Kamerleden verklaarde tevoren
al bar ontevreden te zijn over het ge
mak waarmee KVP-onderhandelaar Ve-
ringa een aantal punten uit het KVP-
programma onbekommerd had laten val
len. Enkele KVP-ers zijn een actie be
gonnen om verzet aan te tekenen tegen
het beleid van de KVP-leiding. Zij wen
sen dat de KVP minder toegeeft aan de
eisen van DS ’70 en de WD. Veel kans
leek hun actie niet te maken. Eni
ge steun konden zij verwachten van de
agrarische vertegenwoordigers in de
KVP-fractie, omdat die ongetwijfeld in
verzet komen tegen de verlaging van de
uitgaven voor ruilverkavelingen. Vraag
is echter of die steun genoeg zou blijken.
