Steeds minder coasters
op
Friese kanalen
GaheSkroar
4
Hoefijzerverkeer daalde tol beneden
10 procent
Aandacht voor een
Bolswards probleem
1
I r
Fan de Martinytoer
Zilveren filmpjes
De brege fan Starum
De maand juiii
tl;; 1
DINSDAG 3 AUGUSTUS 1971
110e JAARGANG No. 57
Wymbritseradeel.
Minder kustvaarders
Minder hoefijzervaart
Oorzaken
Brugopeningen
Ander beeld
Obstakel
Pleziervaart
J.S.
Verbetering van vaarwegen
Secundaire vaarwegen
De burgemeester van Bols ward,
J. M. A. MULDER
le week aug. 1946
Pyt.
BLIID MEI IN DEADE MOSK?
Hwit nat
As hjoed to sizzen
Tj. de J.
Advertentieprijs: 18 ct. per mm
Ingez. mededelingen dubbel tarief j
Contractprijs op aanvraag
Abonnementsprijs f 5,80 p. kwartaal
(bij vooruitbetaling)
Giro 887926
De ontwikkeling van de scheepvaart op
het Van Harinxmakanaal toont een heel
In pear wike lyn hawwe hja üs bliid
makke mei it nijs, dat de ünderhan-
nelingen mei Ingelan einlings slagge
wiene en dat de ütwreiding fan de EEG
mei Ingelan, lerlan, Denemarken en
Noarwein nou mar in kwesfje wie fan
de offisiële goedkarring fan it parle-
mint yn dy lannen. Undertusken docht
wol bliken, dat it binammen yn Ingelan
swier sit mei dy goedkarring. Harold
Wilson, de labour-lie^er hat him tsjin
forklearre, omt hy de bitingsten net ak-
septabel fynt. In diel fan syn fraksje
Verschijnt
DINSDAGS en VRIJDAGS
Het gereed komen van het Dortmund
Emskanaal en het effect van het Le-
ber-plan zullen volgens de Provinciale
Waterstaat de voornaamste redenen zijn
van de mindering van het transitover-
keer met buitenlandse schepen.
De teruggaande lijn van de schepen on
der de 200 ton zet nog steeds door, maar
ook het aandeel van de klassen 400
600 ton en 1000 ton is iets vermin
derd. Waarschijnlijk een gevolg van de
vermindering van het aantal buitenland
se schepen.
Het aantal kustvaartuigen daalde in
1970 op alle kanalen. Op het Prinses
Margrietkanaal tot 229.000 ton te Lem
mer en 247.000 ton te Schuilenburg,
een daling ten opzichte van 1969 met
respectievelijk 40,6 en 31,4 procent.
Het gepasseerde tonnage op het Johan
Frisokanaal te Warns is na de stij
ging in 1969, weer iets gedaald en be-
Van de voltooiing van het Johan Friso
kanaal als 1000 tons kanaal resteren
nog enkele delen van de geul in de
Fluessen, de bochtafsnijding bij Heeg
en de verruiming van de Jeltesloot.
In 1970 kwamen grote gedeelten gereed
van de geul in de Morra en het Hee-
germeer.
Voorts besloten de staten in 1970 de
Zandsloot te Terhorne te verleggenjen
te verruimen).
Harlingen meer een uitvalsweg dan een
toegangsweg!
Piet de Groot, J. Tolsma en J. Hiem-
stra te Arum gehuldigd als winnaars v
het Goud op de Freulepartij.
Ds. W. Wilman te Lollum heeft het
beroep naar Oudeschoot aangenomen.
We voelen ons dankbaar
Och, waarom ook niet
Als zo een maand
Ons gratis dit biedt?
betrof
geweldig
Bisykje nea fan de deugd in need to
meitsjen.
Vakantie is heerlijk
Je krijgt weer energie
En dan heb je het werk
Beter onder de knie.
Hja ha ’t him handich lapt
mei de tiid wer ófbrekke?
nimmen wit hoe’t ’t ütpakt
mar dizze slach wie rekke
üs stedtsje wiid fomeamd
£n ü-lde stoarje blêdden
hjoed mocht wer hwat oanbean
ienriedich: Starums brêge.
Uitg. A. J. OSINGA n.v., Bolsward
Administratie- en Redactie-adres:
Marktstraat 13 - Postbus 5
Tel. 2044 Na 18.30 uur 2660 of 2335
(05157),
De voornaamste reden van de terug
gang van het buitenlandse scheepvaart
verkeer op het Prinses Margrietkanaal
is de vermindering van het zogenaam
de hoefijzerverkeer (de scheepvaart tus
sen Duitse havens onderling via de Ne
derlandse wateren) en van het semi-
hoefijzerverkeer (de scheepvaart tus
sen een Duitse en een andere buiten
landse haven).
Maakte dit verkeer in 1968 nog 14,1
procent van de totale vaart uit, in 1969
daalde dit tot 12,9 procent en in 1970
tot 9,4 procent. Te Lemmer passeerde
vorig jaar 4,6 pet. minder laadvermo
gen de Prinses Margrietsluizen en de
Nieuwe Lemstersluis dan het jaar daar
voor, waardoor het totaal gepasseerde
laadvermogen op het Prinses Margriet
kanaal daalde tot 13,79 miljoen ton.
Ook bij Schuilenburg werd een daling
geregistreerd en wel met 3,7 procent.
Het aantal schepen nam eveneens af,
maar het gemiddfelde tonnage was gro
ter dan in 1969. Het was nu 467 ton te
Lemmer en 4,26 ton te Schuilenburg.
In de week van 2630 aug. is er weer
gelegenheid tot het indiener, van aan
vraagformulieren voor klompen.
Op vrijwel alle telpunten, zowel in de
provincie als op de toegangen naar
Friesland nam de pleziervaart aanzien
lek toe.
In het boezemgebied van Friesland be
droeg de toename op de telpunten (brug
gen) tussen de 14 pet en de 32 pet.
Op de toegangswegen naar dit gebied
was de toename tussen de 17 pet. en de
30 pet., behalve de Tsjerk Hiddesluis te
Harlingen waar de toename slechts 7%
pet. bedroeg, wat niet verbazingwek
kend is gezien het grote water, de Wad
denzee, erachter en het Dokkumer
Grootdiep (Engwierum) waar de toe
name 30 pct. was, wat de toenemende
recreatieve ontwikkeling van de Lau-
werszee onderstreept. (Het is evenals
Vorig jaar heb ik een beroep gedaan op de bevolking van Bolsward,
om huisvesting van een aantal studenten der Rijks Hogere Land
bouw Technologische School. Dank z.y medewerking van velen is
dat toen opgelost. Nu dreigt het opnieuw. Het dreigt zelfs een
probleem te worden. Vandaar, dat ik de vrijheid neem opnieuw
een beroep te doen op een ieder, die gelegenheid heeft tot huis
vesting van een of meer studenten. U kunt zich melden bij het
V.V.V.-kantoor, Broereplein, tel. 2727.
Bij voorbaat dank voor uw medewerking!
Ook in 1970 heeft er een daling plaatsgevonden van het gepasseerde
laadvermogen op het Prinses Margrietkanaal in Friesland. Dit
blijkt uit de door de Provinciale Waterstaat van F riesland gepubli
ceerde cijfers betreffende de scheepvaartbewegingen op de belang
rijkste vaarwegen in deze provincie. De daling van het scheepvaart
verkeer op het Prinses Margrietkanaal komt geheel voor rekening
van de buitenlandse schepen. Zowel wat de buitenlandse binnen
schepen als de buitenlandse kustvaartuigen betreft zette de zich
reeds in 1969 manifesterende teruggang zich vorig jaar voort.
Daartegenover steeg het gepasseerde laadvermogen van de Neder
landse binnenschepen ten opzichte van 1969 met 2l/2 procent.
Se halde üs op ’e tocht,
’t bliuwt by praten en plannen,
mar wy ha skjin üs nocht.
Allee, oan ’e slach mannen,
wy moatte fannacht los,
de amateurs sil ’t rédde.
Dan laket de stêd bras
to Starum lelt in brêge.
Hja hiene ’t fak noait leard
mar ’t draelde op folie toeren
der is hwat greats presteard,
yn tlidsdür, fjouwer uren.
Jawis üs sjef Van Hout
mei dan om utens wêze
de boargerij dy’t bout
en Starum krijt syn brêge.
Btf Schuilenburg verminderde het daar
gepasseerde laadvermogen met 406.000
ton (vermindering buitenlandse sche
pen 626.000 ton, vermeerdering bin
nenlandse schepen 220.000 ton).
De vermindering van het hoefijzer- en
het semi-hoefrjzerverkeer is 569.000 ton
Het jaarlijkse rapport van de Provin
ciale Waterstaat over de scheepvaart-
beweging op de Friese kanalen bevat
ook een telling van het aantal brug
openingen over de grote kanalen in 1970.
Ze geven een beeld van het aantal ke
ren, waarop de weggebruikers in Fries
land de weg versperd vinden door een
geopende brug. Vorig jaar moest 71.394
maal een brug over één van de grote
kanalen omhoog om schepen te laten
passeren. De brug te Schuilenburg is
de drukste en wordt per werkdag ge
middeld 52 maal geopend.
droeg in 1970 159.000 ton. Het gepas
seerde tonnage dat in deze vaarweg de
Joh. Frisosluis passeerde nam specta
culair toe van 158.000 ton in 1969 tot
384.000 ton in 1970. Uit de verdeling
over de tonnage groepen blijkt dat dit
vrijwel uitsluitend veroorzaakt is door
ca. 300 schepen tussen de 600 en 800
ton, die zand aanvoerden dat direct bin
nen de sluis gelost werd.
der sa mar op 5% pet. brocht en ek yn
Dütslan wol men dit middel brüke.
It greatste probleem yn de nije EEG
sil lykwols wêze de striid tsjin de ün-
gelikense produksjefoarwaerden yn de
tsien lannen. Sa hat Ingelan folie le
gere lanhieren, goedkeaper meststoffen
en masines. Yn Dütsklên giet men mei
rintesubsydzjes ta 5 pet. Ek de bilêsting
is in slim üngelikens punt. Yn Frank-
ryk en Italië liket dat nearne nei en
kinne de measte boeren in bilêstingkan-
toar net fine. Al dizze dingen yn tsien
lannen ta in ienheit to meitsjen wurdt
in üntsachlike opjefte. En dan praet
ik mar net oer de tanimmende druk fan
de east-jeropeeske lannen, dy’t greaten-
diels agrarysk, foar har produkten folie
minder barre. Yn Dütslan en Italië
komt hiel hwat yn, hwat net yn de boe
ken stiet, mar wol by de minsken komt.
It iene sawol as it oare makket, dat
wy net tige optimistysk binne oer de
priisüntwikkeling yn de lan- en tün-
bou. It sil in swiere striid wurde om
de lanbou yn dizze ynflaesje-tiid oerein
to halden en de tatreding fan Ingelan
en syn maten makket dy striid earder
swierder as lichter. Mar faeks komt it
net iens sa fier, hwant yn de kommen-
de moannen sil bliken dwaen, hwa’t de
winner wêze sil: Heath of Wilson. Ik
wit net, hwat foar de boeren it béste
is, it is lead om aid izer, tinkt my.
In de afgelopen maand werd de open
bare leeszaal bezocht door 4 dames en
14 heren, totaal dus 18 personen of ge
middeld ruim 4 per week.
De grasdrogerij te Bolsward deelt mee,
dat het drogen van gras met 2 ct. per
kilo is verhoogd.
Binnenkort officiële opening dans
school P. J. Heeringa, Grote Markt 8,
Bolsward.
Juli was goed
Wat het weer
En schoot ook
Goed uit de slof.
En iedereen neemt
Nu de herinnering mee
Zo’n zonnige maand
Die gaat er wel mee.
Wis it gyng illegael
G.S. sil neist skodholje:
Wy diene in béste hael
Hjir sit in warber folkje
wy hoeg’ net oardel jier
de rapporten to lézen
wy komme praktysk yn ’t spier
hoera, foar Starums brêge.
is dat net mei him iens en seit, dat dy
bitingsten praktysk deselde binne as
hwermei de labour-regearing destiids
kaem. Hawar, dat sille hja yn de kom-
mende moannen wol meimekoar üt-
fjuchtsje en it is lang net ünmooglik,
dat dit punt noch ta in regearingscri-
sis liede kin, hwermei dan alles wer
op losse skroeven stiet. Mar ek as al
les nei de goede kant forrint en de
Ingelsen wol by de EEG komme mei de
oare trije, dan noch is der fan it striel-
jende takomstbyld net folie mear oer.
It like sa moai, dat der wer fjouwer
lannen by komme soene en der waerd
sein binammen Ingelan mei syn greate
bihoefte oan agraryske produkten soe
in greate forsterking bitsjutte. Lyk
wols dêrby waerd mar forgetten, dat as
er oant nou ta ek leveransiers wiene en
dat dy har sa mar net oan ’e kant reag-
je litte. By de muoisume ünderhanne-
lingen is Ingelan tige yn ’e mjitte komd
en sille de suvelleveransiers üt Nij-Sélan
en Denemarken noch jierren lang de
earsten wêze, dy’t op de Ingelske merk
wolkom binne. Boppedat ha se tastim-
ming krige om de eigen Ingelse produ-
sinten yn Skotlan, de berchboeren, ek-
stra subsidy’s to jaen foar de kij en
de skiep. Dizze berchboeren hawwe har
ren talein op it fokken fan keallen en
lammen, dy’t dan wer oan de leechlans-
boeren forkoft wurde om fet to mesten.
De Ingelsen sizze, dat hja dizze kom-
binaesje net misse kinne en yn de EEG
is. nou bislist, dat dy subsydzjes bistean
bliuwe mejje. Foar in skiep is dat sa-
Bolswards Nieuwsblad
STREEKBLAD VOOR WEST- EN ZUIDWEST FRIESLAND
Verschijnt in: Bolsward, Baarderadeel, Hennaarderadeel, Hindeloopen, Wonseradeel, Workum en
hwat 25 goune en foar in kou 175 gou-
ne. It leit foar de han dat by de bi-
langrike priisforheging, dy’t de EEG yn
Ingelan bringe sil, dizze berchboeren
har kans wol binutte sille.
Nij-Sélan hat binammen foar de bü-
terleveransjes bilangrike konsessys kri
ge. En de priis fan de molke leit dér
sahwat op de helt fan dy yn de EEG.
Dochs kinne de boeren dér der aerdich
mei üt omt hja yn in ideael klimaet
Ijbje hwerby de kij it hiele jier büten
doar bliuwe kinne en de gebouwenkos-
ten dus tige leech binne. Boppedat bin
ne de bidriuwen der folie greater as
hjirre. Dat bliuwt de earste fiif jier
in swiere konkurrint op de suvelmerk.
Mar it greatste gefaer foar de boeren
hjir sit him yn de nije situaesje as
de tatreding fan Ingelan trochgiet, n.l.
dat de nije partners oant nou ta folie
legere prizen hawwe foar de agraryske
produkten as wy.
Hja sille it stribjen fan Nederlan, Dütsk-
lan en België om de prizen fan de agra
ryske produkten oan to passen oan de
ynflaesje mei alle krêft tsjingean om
dat dêrtroch de tsjinstan yn eigen lên
greater wurdt. Ek yn Frankryk en
Italië fielt men net foar forheging.
En sa kin maklik yn de forgreate EEG
in mearderheit üntstean, dy’t fan de’for
heging neat witte wol. En hwer bliu
we de Nederlanske boeren dan? Sille
de Dütsers en de Belgen har hjirby del-
lizze? Sa to sjen net. De Belgen haw
we nou al in biwiis jown fan it omkear-
de. De 5 pet. restitüsje fan de BTW is
ander beeld. Op 't Van Hrinxmakanaal
nam het totaal gepasseerde laadvermo
gen sedert 1967 voortdurend toe en be
droeg vorig jaar 3,6 miljoen ton, een
stijging van maar liefst 21 procent ten
opzichte van 1969. Het aantal schepen
op dit kanaal nam toe tot 10.300, on
danks de toename van het gemiddelde
tonnage van 322 tot 348 ton.
Door de grote gemeentesluis in Harlin
gen gaat steeds minder scheepvaart. Wa
ren het in 1969 nog 72 schepen, in
1970 waren het er nog maar 62 plus 14
pleziervaartuigen, 9 sleepboten en 11
houtvlotten. Er had op het Van Ha
rinxmakanaal een forse stijging plaats
van het aantal schepen in de tonnage-
groep van 8001000 ton.
Ook alle andere categorieën gaven een
stijging te zien, behalve die van 100
200 ton.
Nu de paardenhandel weer vrij is, zal
weer de jaarlijkse paardenmarkt te
Bolsward worden gehouden.
De bouwvak tevreden
Goed gebruind of gebrand
In bos of in heide
Of bij zee aan het strand.
Ds. Winterwerp deed zijn intrede in
Bolsward.
Ondanks de afname van het totaal aan
tal gepasseerde schepen is het aantal
brugopeningen bij Grouw iets toegeno
men n.l. van 4696 in 1969 tot 4808 in
1970. Een onderzoek in oktober wees
uit, dat deze brug vooral voor de gro
tere schepen een hinderlijk obstakel
is geworden sedert de verhoging van de
treinfrequentie op de spoorlijn van Leeu
warden n. Heerenveen. Het aantal ope-
ningsmogelijkheden is hierdoor nogal be
perkt.
Uit het onderzoek bleek dat ongeveer
17 procent van het gepasseerde tonna
ge en ongeveer 11 procent van het ge
passeerde aantal heeft moeten wach
ten.
De gemiddelde wachttijd bedraagt 16 mi
nuten, waarbij weliswaar een kwart van
de schepen minder dan 8 minuten be
hoefde te wachten maar ook een kwart
langer dan 21 minuten met als maxi
mum 40 minuten.
