EEG ageert tegen druggebruik
de week
De foto
van
Gabs Skroar
In India voltrekt zich een drama
erger dan in Biafra
Prov. commissie
I
Kinderpostzegel-
Motelgesprek:
Agressie in de wereld
STREEKBLAD VOOR WEST- EN ZUIDWEST FRIESLAND
Gouden filmpjes
voor bevordering
Fries taalgebruik
110e JAARGANG No. 72
VRIJDAG 24 SEPTEMBER 1971
Wymbritseradeel,
Oorlog
SS-’
Ondersoek
India
Rol van V.S.
Japan wil invoer versoepelen
Nederlands voorstel
Terug
de
Naar Politleleger'
Hwat nat
üs hjoed to sizzen
Einde aan crisis
i
Moessons
Abonnementsprijs f 5,80 p. kwartaal
(bij vooruitbetaling)
Giro 887926
Wegens vertrek van Mebius Lolkema
is te Arum tot klokluider benoemd de
heer H. Hiemstra.
Benoemd tot hoofd der Nutsbewaar-
school te Makkum mej. E. Everaarts te
Akkrum.
Ontvangen nieuwe zending bonten R. J.
Miedema, Wommels, tel. 8.
Men verwacht dat volgende maand, na
de periode van moessons, de strijd tus
sen de Oostbengaalse onafhankelijk-
heidstrijders en het Westpakistaanse le
ger opnieuw zal uitbreken.
Als gevolg van deze strijd zal de In
diase regering onder sterke druk ko-
Een dergelijke ontwikkeling zou voor
Pakistan aanleiding zijn om de oorlog
aan India te verklaren, zoals presi
dent Jachja Khan herhaaldelijk heeft
gezegd.
De Pakistaanse president zou al rug
gesteun hebben gezocht bij Teheran
welke hem echter is geweigerd.
Ze gaan van huis tot huis en noteren
bestellingen voor zakjes kinderzegels en
mapjes prentbriefkaarten. Het zal dit
jaar de 25e keer zijn, dat de school
jeugd onder het motto „dóór het kind
vóór het kind” aan de aktie mee
doet.
Het resultaat kan niemand voorspellen
alles hangt af van de manier waar
op de kinderen worden ontvangen.
klooster is tijdelijk ook vrouwenkloos
ter geweest. Het heette toen Mariën-
poort, de naam, die aan de parallel-
straat werd gegeven. De verbindings-
Dy’t gjin büter op brea barre mei,
moat it droech ite.
Verschijnt
DINSDAGS en VRIJDAGS
(Titg. A. J. OSINGA n.v., Bolsward
Administratie- en Redactie-adres:
Marktstraat 13 - Postbus 5
Tel. 2044 - Na 18.30 uur 2660 of 2335
(05157)
in oktober 1969 ook al politieel werk
heeft verricht. De strijdkrachten ?ijn
voorts betrokken geweest bij het on
derdrukken van een oproer in de fe
derale gevangenis te Kingston in april
van dit jaar en zij verrichten een be
langrijke politiële taak tijdens ont
voeringen in Montreal vorig jaar okto
ber. „De Canadese ervaring wijst dui
delijk op de noodzaak om in de toe
komst doelmatig het hoofd te kunnen
bieden aan intimidatie en geweld als
wapens van politieke actie.”
Een niet minder urgent probleem, maar
van veel meer menselijke aard, is de
tragedie in India-Pakistan.
De Britse kinderarts John Seamen, die
werkt bij de Oostpakistaanse vluchte
lingen in India, heeft zaterdag ver
klaard dat naar zijn schatting reeds
100.000 tot 150.000 kinderen beneden
de acht jaar in kampen in West-Ben-
galen zijn omgekomen. Hij beschuldig
de de Indiase autoriteiten van tekort
komingen in hun hulpprogramma’s, die
er toe zouden kunnen leiden dat an
dere landen en organisaties ophouden
met hun hulpverlening.
Dr. Seamen, die in juli naar India
kwam om een kinderziekenhuis te stich.
ten in een groot vluchtelingenkamp in
Noord-Calcutta, zei in een vraagge
sprek met twee buitenlandse correspon
denten, te geloven dat de ondervoeding
onder de kinderen erger was dan tij
dens de burgeroorlog in Nigeria, waar
hij ook heen ging om hulp te verle
nen. Het aantal doden zal spoedig drie
tot viermaal zo groot zijn als in de
tijd van het drama in Biafra dit
is niet alleen maar speculatie, het is
onvermijdelijk, zo zei de 27-jarige arts.
Hij zei te verwachten, dat tegen ja
nuari een half miljoen kinderen zullen
zijn gestorven aan ondervoeding en dat
in sommige kampen elk kind zal ster
ven aan ondervoeding en bijkomende
ziekten.
De Europese Gemeenschap gaat het gebruik van verdovende midde
len bestrijden. Een Frans voorstel daartoe vond gisteren in Brussel
veel instemming bij ministers van West-Duitsland, Italië en Benelux.
Nederland hield nog een slag om de arm. Staatssecretaris Wester-
terp (buitenlandse zaken)„Nu Frankrijk met een nadere verkla
ring van president Pompidou is gekomen, (waarin een geconcen
treerde actie tegen verdovende middelen werd voorgesteld) kan het
Nederlandse kabinet ook een besluit nemen. .Voorwaarde is wel dat
het overleg over drugs in andere organen (Raad van Europa bij
voorbeeld niet wordt doorkruist”. Verder wil hij dat ’t spel volgens
de regels van de EEG wordt gespeeld, zodat het geen intergouver
nementeel onderonsje wordt.
Op voorstel van Nederland is in de
conclusie van het debat opgenomen dat
de lidstaten geen eenzijdige bescher
mende maatregelen ten behoeve van hun
industrieën zullen nemen (door export
subsidie bijvoorbeeld). Het was de een
stemmigheid die daarover bestond
waaraan dhr. Westerterp belang hecht
te.
Ook zal worden nagegaan in hoeverre
een versnelling van de economische en
monetaire Unie een oplossing zal kun
nen bieden voor de moeilijkheden die
op dit terrein binnen de EEG zijn ge
rezen. De heer Westerterp betwijfelde
weliswaar of daaraan niet te veel insti
tutionele problemen in de weg staan,
maar als overeenstemming mogelijk zou
zijn, dan mocht die naar zijn smaak
worden gekenschetst als een „vlucht
vooruit”.
Het is de bedoeling dat ook de kandi-
daatsleden Engeland, Noorwegen, Dene
marken en Ierland bij het drugpro
bleem worden betrokken. De Franse mi
nister Schumann (buitenlandse zaken)
pleitte voor een grondig onderzoek van
het vraagstuk.
Overigens heeft de EEG nog wel meer
problemen aan het hoofd dan dat van
het druggebruik. Vooral de financiële
problematiek is geen eenvoudige zaak.
President Jachja Khan van Pakistan
overweegt onderhandelingen met de ge
vangen genomen Oostpakistaanse leider
sjeik Moedjiboer Rachman om een eind
te maken aan de crisis in Oost-Pakis-,
tan, aldus sterke geruchten in Londen.
Voorwaarde tot enig overleg met de
sjeik, die nu in het geheim wordt be
recht voor zijn aandeel in de onder
drukte afscheidingsbeweging in Oost-
Bengalen, zou zijn dat de door Oost-
Bengalen verlangde autonomie alleen
binnen een verenigde Pakistaanse staat
kan fungeren.
De Pakistaanse president zou weigeren
persoonlijk met de sjeik te onderhande
len maar zou onder druk van bevrien
de landen een burgerregering willen be
noemen, die de onderhandelingen moet
voeren.
Volgens diplomatieke waarnemers
moet West-Pakistan, wil het overleg
kans van slagen hebben, als uitgangs
punt nemen een maximum aan auto
nomie voor Oost-Pakistan.
Alleen sjeik Moedjiboer bezit de in
vloed en geloofwaardigheid om de ver
bitterde Oostpakistani’s een regeling
binnen een verenigd Pakistan te kun
nen „verkopen”, aldus de waarnemers
in Londen.
De geruchten over een ommezwaai van
de Pakistaanse politiek inzake Oost-
Bengalen komen te midden van een
groeiende vrees in het westen over een
oorlog tussen Pakistan en India.
Tenslotte nog een economsch bericht.
Japan wil deze maand de invoerrech
ten op ruim dertig verbruiksgoederen
en grondstoffen verlagen, zo heeft het
ministerie van financiën in Tokio mee
gedeeld.
Op de goederenlijst zouden onder meer
voorkomen: kaas, eieren, whisky, op-
loskoffie, auto’s, luchtverversingsap
paratuur, films en sojabonen.
De verlaging is bedoeld om de invoer
aan te moedigen. Het land heeft een
(te) groot overschot in de handel met
het buitenland. De stroom buitenlands
geld die het land binnenkomt heeft een
opwaardering van de yen waarschijn
lijk gemaakt. Het Japanse kabinet pro
beert echter een revaluatie te ontgaan.
men te staan om de onafhankelijk
heidsbeweging van sjeik Moedjiboer te
helpen en te erkennen.
Advertentieprijs: 18 ct. pór mm
Ingez. mededelingen dubbel tarief
Contractprijs op aanvraag
Agressie in de grote wereld-samenle-
ving kennen we als het „persoonlijke”
geweld (oorlog enz.) en het strukture-
le geweld d.i. veroorzaakt door de op
bouw van onze maatschappij (arme
landen slachtoffer van onze welvaart).
In de 2e wereldoorlog als gevolg van
persoonlijk geweld 50 miljoen doden; in
1971 sterven 30 miljoen mensen door
de honger (struktureel geweld).
Kunnen we iets met „sociale verdedi
ging” als strategie van geweldloosheid,
zoals door Th. Ebert o.a. afgelopen za
terdag op het kongres in Groningen be
sproken is.
Het motelgesprek te Heerenveen begint
om 15.00 uur en wordt ingeleid door
de heer H. B. Kroon uit Wijtgaard.
(Voorzitter St. Frl. voor Ontwikkelings
samenwerking).
Bolswards Nieuwsblad
Verschijnt in: Bolsward, Baarderadeel, Hennaarderadeel, Hindeloopen, Wonseradeél, Workum en
4e week sept.' 1921
Het verzoek van de omwonenden de
gracht bij de Grote Kampen te dempen
wordt afwijzend beschikt. De kosten
zouden f 160.000 bedragen.
De ministers van buitenlandse zaken
van de EEG zijn maandag niet veel ver
der gekomen in hun beraad over de mo
netaire en economische maatregelen
van de VS. Maar, zoals de Nederland
se staatssecretaris Westerterp zei, met
grote bezorgdheid hebben wij kennis ge
nomen van de mogelijkheid dat de VS
op korte termijn tot conttnentering van
zijn textielimporten zou kunnen beslui
ten. Daarop wees een mededeling van
het commissielid Dahrendorf en de heer
Westerterp meende dat zo’n maatregel
een ernstige escalatie zou kunnen be
tekenen in de geschillen die tussen de
VS en de rest van de wereld op dit
terrein zijn gerezen.
Opnieuw heeft premier Indira Gandhi
van India verklaard dat de circa 8,5
miljoen vluchtelingen uit Oost-Pakis
tan naar hun land terug moeten. Op
internationaal plan moet daartoe
mogelijkheid geschapen worden.
Zij kunnen „een paar maanden” blij
ven, maar zich in geen geval in India
vestigen, aldus de premier op een par-
tijvergadering.
De hulp uit het buitenland noemde zij
maar net voldoende voor één week.
Canada gaat zijn twee kernraketbases
opheffen en de strijdkrachten gaan zich
meer toeleggen op bescherming van de
nationale soevereiniteit en handhaving
van de openbare orde. Dit blijkt uit een
defensiewitboek dat minister van defen
se Donald MacDonald heeft gepubli
ceerd. Minister van defensie MacDo
nald baseert zijn besluit tot opheffing
van de bases op de overtuiging dat
het gevaar van een Sovjetrussische
aanval met bemande kernbommenwer
pers aan het verdwijnen is. Hij heeft
toegegeven dat defensiefunctionarissen
niet gelukkig zijn met zijn besluit.
Over de binnenlandse taken van de
strijdkrachten merkt minister MacDo
nald in zijn witboek op dat het leger
tijdens een politiestaking in Montreal
Op woensdag 29 september a.s. begint
het voorspel van de 45e kinderpostze-
gelaktie. Na afloop van de ochtend-
schooltijd trekken in werkelijk alle ste
den en dorpen de schoolkinderen (Méér
dan een half miljoen) erop uit „voor
het kind”.
Rust aan Suezkanaal
De rust aan het Suezkanaal is terug
gekeerd en de spanning is afgenomen.
Zowel de Israëli’s als de Egyptenaren
hebben alle mogelijke moeite gedaan
om een escalatie te vermijden. De
Egyptenaren gaven zaterdag na de Is
raëlische raketaanval op Egyptische
stellingen al te kennen de zaak bin
nen de perken te willen houden, hun
soldaten weer uit de bunkers te laten
komen, waar zij zich vrijdag in ver
schanst hadden en ze weer zonder
helmen te laten rondlopen.
De Israëlische pers legde er de nadruk
op dat Israël niet tot massale vergel
ding moest overgaan, maar de zaak po
litiek moest uitbuiten. Ook aan de
woorden van Dajan, dat hijniet ver
baasd zou zijn als de vijandelijkheden
in november, na de algemene vergade
ring van de Verenigde Naties, hervat
zullen worden, moet in dit verband
niet te veel betekenis worden gehecht.
Allereerst is dit niets nieuws. Israëli
sche militaire kringen wijzen al enige
tijd op deze mogelijkheid. En verder had
een interview, dat zondag in de Ha’
aretz” verscheen, waarin Dajan dit vo
rige week woensdag zei, dus vóór het
neerschieten van het transportvlieg
tuig, al plaatsgevonden.
De oudste zaak te Bolsward is die van
fam. Knorr op het Grootzand. Sedert
1792 worden hier hoeden en petten ver
kocht. Overgrootvader Johan Frederik
Knorr werd in 1767 geboren te Hox
ter bij Kassei. Hij vestigde zich in 1792
als hoedenmaker in Bolsward. Hij over
leed in 1825. Zijn zoon Johan Johans
Knorr, was hoedenmaker en directeur
van de stadsbank van lening. Geboren
in 1801 stierf hij 29 feb. 1852. Hij was
gehuwd met Ytje Jacobs Blok. Zijn zoon
Pieter Johans Knorr, geb. 1833 over
leed in 1895. Hij huwde met Popkje
Visser, later met Tetje Wiersma. Zijn
zoon Johan Pieters Knorr, geb. 1858
huwde met Aukje Folkerts, nam in ’70
de zaak over van zijn vader. De huidige
bewoner Pieter Johans Knorr werd in
1886 geboren. Meer dan 50 jaar stond
hij met zijn pettenstalletje op de markt
Ook stond hij 50 jaar op de Jouster
merke.
Malik UNO-voorzitter
De Indonesische minister van Buiten
landse Zaken, Adam Malik, is intussen
gekozen tot voorzitter van Algemene
Vergadering van de UNO. Malik volgt
hiermee de Noorse ambassadeur Ed
vard Hambro op.
Amerika heeft de indiening van zijn re
solutie voor China’s toetreding tot de
UNO uitgesteld tot het eind van deze
week om te trachten nog meer landen
achter zich te krijgen, zo deelde een
woordvoerder vtn ’t ministerie van bu-
tenlandse zaken mee.
Vlak voor het begin van de 26e jaar
lijkse zitting Van de UNO zochten le
den van de veiligheidsdienst op de der
de verdieping van het gebouw naar 26
dynamietstaven, die daar volgens
een mededeling zouden zijn geplaatst.
Er werd echter niets gevonden.
straat en Tecla Hesselsstraat, respec
tievelijk genoemd naar een abdes en
een „huishoudster”, al moet men dat
laatste wellicht wat meer gewicht ge
ven door te spreken,van „hoofd van de
huishouding, verzorgster van de stoffe
lijke belangen”. Veel meer namen wa
ren uit dit vrouwenklooster niet overge
leverd, zodat, toen er achter Mariën-
poort nieuwe namen moesten komen
voor hier later tegen de oorspronkelijke
bedoeling in toch aangelegde straten,
men is teruggevallen op nog voorhan
den zijnde namen van abten van het
klooster Bloemkamp, b.v. Thomas-
straat, Brunostraat. enz. Om de zaak
helemaal compleet te maken moest ook
het hoog boven de andere woningen uit
rijzende flat een naam hebben. Gedacht
is toen aan Bisschop Boudewijn, die
destijds in eigen persoon de verre reis
maakte op te Hartwerd het klooster al
daar in te zegenen.
Zo werd het dus Boudewijnflat, een
naam die bovendien goed in het gehoor
ligt. Links zien we dan de Barber Ynt-
jesstraat, met ook al, zij het dan een
lager flatgebouw, in de volksmond „de
vrijgezellenflat.”
Men kan avondwandelingen minder nut
tig besteden, dan drs. J. Reinsma, Sne-
kerstraat 61, blijkens bovenstaande
door hem gemaakte foto heeft gedaan.
Poëzie schuilt overal, aldus een gevleu- straatjes werden resp. Barber Yntjes-
geld woord en met een variant daarop
zou men kunnen stellen: Contrasten
zijn onder handbereik, als men maar
ogen heeft ze te zien. De heer Rein
sma behoefde geen verre reis te maken
om deze unieke foto te knippen. Uniek
omdat de tegenstelling hier wel erg
groot is en tot overpeinzing oproept. Be
dekt u eens de bovenste helft van de
foto en u heeft een recht landelijk
beeld. Rustig ligt het vee te herkau
wen achter een wel wat forse, maar
desalniettemin rustieke omheining. Be
dekt u echter de onderste helft van de
foto, zo waant u zich in een wereldstad
waar flat op flat is gebouwd en een
gewoon huis in het niet verzinkt. Maar
deze twee zijn één, deze foto is Bols
ward, daar waar cultuur en natuur el
kaar de hand reiken, daar waar het
steenrood grenst aan het groene gras.
De heer Reinsma hoefde niet ver te
lopen, vanuit zijn woning luttele me
ters links en hier had hij de inkijk op
de Barber Yntjesstraat met uitzicht op
dé Boudewijnflat. We hadden eerst het
ondeugende plan de namen van de
bewoners even van de brievenbussen
over te schrijven. Zes en vijftig gezin
nen wonen er. Maar we vreesden dat
u dan ging uitpuzzelen, wie er op dit
moment al wel naar bed was en wie
nog niet. Een beetje privacy willen we
de flatbewoners nog wel laten en daar
om maar geen namen. Toch wel even
een doordenkertje: In een eenvoudig
greiddorpje van een evengroot aantal I
gezinnen heeft men een eigen school, ei
gen kerk, eigen muziekkorps, eigen
zangvereniging, kortom een eigen hech
te gemeenschap. Het nadeel van een flat
is nu eenmaal, dat men nauwelijks de
boven- en benedenburen kent en men
ondanks de compakte behuizing op ei
landjes woont. Toch blijkt het in de
Boudwijnflat goed wonen. De kwaliteit
van de woningen is hoog, het comfort
up to date en het uitzicht magnifiek.
Dit gebouw een monstrum te noemen
heeft alleen zin als men het als een
brutale inbreuk op het stadssilhouet
ziet. Op zich is het een goede bijdra
ge tot oplossing van de woningnood.
Nog even dit: Weet u hoe de straat en
de flat aan hun namen kwamen? Toen
tussen de Snekerstraat en de Rijks
weg de bouw van een verpleeghuis be
gon, kwam er een bord te staan met:
Hier komt Bloemkamp.
Het oorspronkelijke Bloemkamp was
het klooster bij Hartwerd, ook wel Ol-
declooster genoemd. Het werd gesticht
vanuit Claerkamp bij Rinsumageest, of
tewel Clara Campus. Hier werd het
Floridus Campus, een kamp met bloe
men. Toen de raad in de nieuwe stads
wijk, Parkplan genoemd, straatnamen
moest geven, heeft men de hoofdstraat,
waaraan Bloemkamp gelegen (niet
„de” Bloemkamp, zoals men buiten
Bolsward hardnekkig blijft zeggen) met
dezelfde naam genoemd, maar dan in de
ietwat deftiger latijnse versie Flordius
Campuslaan. De straten er omheen
kregen namen van de voormalige abten
van het klooster Bloemkamp. Aanvan
kelijk zou aan de overzijde van de Sne
kerstraat slechts met een parallelstraat
worden gebouwd. Om toch de eenheid
met de straatnaamgeving met het ove
rige Parkplan te handhaven, beeft de
raad bedacht, dat het klooster Bloem
kamp destijds een uithof heeft gehad,
n.l. Ugoklooster, maar deze naam is
nog wel gangbaar, n.l. voor de boer
derijen, die er nog staan. Echte», Ugo-
Op de provinciale begroting van Fries
land staat sedert 1966 jaarlijks een be
drag van f 30.000 voor de bevordering
van het Friese taalgebruik en er is se
dert 1 oktober van dat jaar een speci
ale ambtenaar in dienst van de provin
cie, die zich met werkzaamheden op dit
gebied bezig houdt.
Dit Bureau Taalbevordering heeft zich
met name bezig gehouden met het be
vorderen van het gevan van onderwijs
in de Friese taal.
Vooral het voortgezet onderwijs heeft
daarbij de aandacht gehad. Om tot een
coördinatie te komen van de verschillen
de plannen op dit terrein willen gede
puteerde staten thans een provinciale
commissie „Bevordering Fries Taal-
bruik” instellen, waarin met name de
organisaties vertegenwoordigd zouden
moeten zijn, die zich bezig houden met
uitvoerend werk op het gebied van de
taalbevordering, omdat daardoor de mo
gelijkheid geopend zal worden tot goed
gecoördineerde plannen te komen. Voor
de provincie kan dat van belang zijn
in verband met een doelmatige beste
ding van de subsidies. Het ligt in de be
doeling, dat de commissie ook gaat ad
viseren over de werkzaamheden van het
Bureau Taalbevordering en over een-
goede taakverdeling tussen dit bureau
en andere organen op het gebied van de
Friese taal en cultuur.
