We moeten leren
om
Gabe SK.roar
functioneren
Menigte verdromde zich bij
intocht
St. Nicolaas
van
pi
I
te blijven
I
Ook arbeid en scholing is welzijn
Fan
de Martinytoer
Zilveren filmpjes
Burgerlijke Stand
noe JAARGANG No. 87
DINSDAG 16 NOVEMBER 1971
STREEKBLAD VOOR WEST- EN ZUIDWEST FRIESLAND
I
us hjoed to sizzen
PRIJZEN
REGEN HIELD DE ZWARTE
PIETEN IN DE LUCHT
Onze handen
e.v\
3e week november 1946
uit
Advertentieprijs: 18 et. per mm
Ingez. mededelingen dubbel tarief
Contractprijs op aanvraag
In earme mem dekt waermer, as in rike
heit.
Vooral nu de welvaart in de knel dreigt
te komen moet in het belang van mens
en gemeenschap dit met nog meer na
druk onder de aanacht worden gebracht.
Aangezien er nog een groot tekort is
aan goede vaklieden - in dit gebied nog
ongeveer 150 worden de voorlich-
tingsmogelijkheden uitgebreid om toch
vooral een goed rendement van iedere
beroepsbeoefenaar te verzekeren.
Verschijnt
DINSDAGS en VRIJDAGS
arbeide yn de suvelfabriken, dy’t oer de
hiele provinsje forspraet binne. Har tal
hat lang om de sawntich hinne west,
mar in jier of tsien lyn kaem der for-
oaring yn. De sekretaris fan it Frysk
Suvelboun, ir. Stallinga hold doe in re
de oer de needsaek ta greatere ienhe-
den to kommen, omt de easken fan de
technyk in fierdere mechanisearing
mooglik makken en dit allinnich foar-
diel bringe koe as de fabriken greater
waerden. Dizze rede hat gans opskuor
brocht, hwant elk doarp wie wiis mei
syn fabryk en woe dit net graech priis
jaen. De tiid haldt lykwols gjin skoft en
hoe langer hoe mear boeren seagen yn,
dat it dochs dy kant üt moast en doe
rekke men yn it stadium fan oerwegen
hoe dy greatere ienheden dan komme
moasten. It Fryske Suvelboun hie en
hat yn dizzen gjin foech om bislissin-
gen op to lizzen, it kin inkeld adfisea-
re. Der is yn dy tiid al op wiisd, dat
it winlik needsaeklik wêze soe om it
Boun dy foech wol to jaen, ommers
dan koe meast effisiënte fordieling en
kombinaesje makke wurde oer de hiele
provinsje. Mar dat waerd öfwiisd, hwant
elke fabryk wie baes en woe baes bliu-
we. Der spile noch in twadde kwestje
trochhinne. Fryslan hat neist it Suvel
boun noch twa greate koöperaesjes foar
forwurking en ófset, namlik de Frico en
de Koöperative Kondinsfabryk, beide yn
Ljouwert. Alle koöperaesjes bin lid fan
de Kondins, mar net allegear binne hja
lid fan de Frico. It is mei namme de
Warkumer kombinaesje, dy’t gjin lid is
slinende strideraesje. It giet dochs al-
legearre om de molksinten fan de Frys
ke boer, op hwaens kosten dit allegear
bifochten wurdt. Hwant troch dizze si-
tuaesje is it ünmooglik de meast effi
siënte forwurking en forkeap to krijen.
Hyltyd wer moatte fabriken forgreate
wurde en oaren likwideard Sa sil Skear.
negoutum sluten wurde en moat Wom-
mels ütwreide wurde. Mar Achlum en
Tsjom binne wer by Warkum en ek dér
moatte s'oartgelikense dingen barre.
Ynpleats fan meiinoar giet it nou tsjin
mekoar en sa sille se beide miljoenen
ütjaen moatte foar itselde doel. Is it
wünder dat men buten Fryslan der net
mear fan bigrypt en dat men wrange
grapkes makket oer it gebiet, dat sa
lang de toan oanjown hat yn de Suvel
wrald? Dizze ne^dlottige striid kostet
hannen fol jild en bringt üs jierren ef-
terop. De greate mearderheit fan de
boeren wol sa net, mar it skynt net
tsjinsteande har protest mar net moog
lik om de lju om de tafel to krijen en
ta iensens to bringen. Al inkele jier
ren trunje de stansorganisaesjes hjir
op oan, mar oant nou ta omdóch. Al
les bliuwt hingjen yn de forpeste sfear
fan it wantrouwen en de persoanlike
strideraesje.
De oplossing leit dochs fuort by de doar.
Alle koöperative fabriken yn ien kombi
naesje, ien sterk ófset apparaet en ien
molkjild foar allegear. Dan kin Fryslan
yn inkele jierren wer sjen litte hwat it
wurdich is. Sa as it nou is, mei it net
troch gean Tj. de J.
De hoofdprijzen werden gewonnen als
volgt:
T.V.-toestel: Fam. Rusticus, Keppens-
flat.
Fototoestel: mevr. Van Buren, A. H.
van der Venstraat.
Hoogtezon: Thea Roode, P. A. Bruin-
smastraat.
Babypop: S. Kuipers, Eelke Mobach-
straat.
Herenpolshorloge: F. Soolsma, L. J.
Timmerstraat.
Een viertal foto’s kon men niet terecht
brengen. Misschien is u het die is ge
fotografeerd. De foto’s zijn te zien bij
het Wolcentrum. Nog niet uitgegeven
zijn een racewagen, damespolshorloge,
transistor en een autoped.
Echt wel de moeite waard om even te
gaan kijken. Dat de prijswinnaars, die
bekend zijn allemaal in plan Noord II
wonen, is geheel toevallig.
Abonnementsprijs f 5,80 p. kwartaal
(bij vooruitbetaling)
Giro 887926
üitg. A. J. OSINGA n.v, Bolsward
Administratie- en Redactie-adres:
Marktstraat 13 - Postbus 5
TeL 2044 - Na 18.30 uur 2660 of 2335
(05157)
lolswards Nieuwsblad
Verschijnt in: Bolsward, Baarderadeel, Hennaarderadeel, Hindeloopen, Wonseradeel, Workum en Wymbritseradeel,
St. Nicolaasverrassing. Op 5 dec. wordt
een bon bekend gemaakt, waarop voor
personen, geboren in 1926 of later een
klein ei (vijfde klas) verkrijgbaar zal
zijn.
Herkansing
Maar wanneer men een verkeerd beroep
heeft gekozen, dan betekent dit niet al
tijd, dat men het niet verder zou kun
nen brengen. Veel mensen kunnen nog
worden wat ze willen, tenminste wan
neer de keuze aan de mogelijkheden
wordt aangepast. Dus, dit is hoopgevend
genoeg om te veronderstellen, dat het
met mensen, die graag een nieuwe be
roepskeuze willen doen, nog wel eens
best mee zou kunnen vallen. Temeer
omdat ’t overheidsbeleid er juist op is
gericht om deze mensen met scholing
te helpen. Het zou toch bijzonder jam-
WYMBRITSERADEEL 5 t.m. 12 nov.
Geboren: Jan Anne Minne zv Hendrik
Schippers en Jantje Gaatske Posthu
mus te Oudega; Hugolina Hillegonda
dv Jozef Tjitse Rijpkema en Jourica
Maria Bouma te Indijk; Joke dv Brugt
Nauta en Attje Jurina Deenik te Ys-
brechtgum; Titia dv Geert Heerschop
en Johanna Postma te Oosthem; Ma-
riët Baudien dv Jeen Evert Venema en
Aaltje Antje Siminia te Tirns.
Gehuwd: Douwe de Vries 28 j. te Ype-
colsga en Jeltje Hiemstra 20 j. te Oude
ga; Pieter Hofstee 22 j. te Oppenhui
zen en Klaaske Trijntje Hofstra 20 j. te
Oudega; Herman Arie Meinen 22 j.
te Nijland en Sara Dijkstra 20 j. te
Oosthem.
Overleden: Fokje Ploegstra 65 j.
Marten van den Bosch te Gauw.
Het Weeshuis geeft over een tijd van
20 jaar een jaarlijks subsidie aan de
zuivelschool, groot f 1500.
zorg voor het gezin; afstandsbezwaren,
gebrek aan geldmiddelen; moeilijkhe
den bij de studie thuis, etc. Ook spe
len bij veel mensen de vroeger be
reikte schoolresultaten wel eens een ne
gatieve rol. Indien deze maar pover wa
ren betekent dit nog niet dat men het
met een opleiding maar dan op een
verantwoorde wijze gekozen niet ver
der zou kunnen brengen. Onder deze
groep zijn wel eens mensen met veel
talent, die door studie technisch en
sociaal nog op een hoog peil komen
te liggen.
Ook hierover gaan wel eens stemmen
op, dat intelligentievorming boven 14
jaar niet meer mogelijk zou zijn, maar
dit moet wel eens worden betwijfeld.
We moeten ons dus niet, op grond van
de vroeger bereikte schoolresultaten,
terughoudend op stellen bij de scholing.
Zo is er een grote groep mensen, ko
mende uit alle lagen van de bevolking,
die er naar verlangt iets anders te gaan
doen. Er wordt wel eens beweerd dat
een etentje en een loonzakje de basis
is van het leven van een werknemer,
maar hiertegen moeten we ons met
klem verzetten. Want de hier bedoel
de categorie draagt zonder meer een
ernstig streven met zich mee, een an
der beroep te kiezen. Bij deze mensen
voldoet het gekozen beroep, soms aan
gevuld met voorzitten van dit of dat, de
duiven en de club, maar voor een deel
aan de gestelde beroepseisen. Voor de
ze mensen mogen we wel stellen, dat
hun levensgeluk nauw samenhangt
met de voldoening die zij in hun werk
kunnen vinden.
Het is nu wel duidelijk, dat deze men
sen het werkelijk wel eens moeilijk zul
len hebben. Het is ook bepaald niet
verwonderlijk, dat dit soms gepaard
gaat met ziekte, verzuim, ongevallen,
weinig ambitie voor het werk, etc.
Het idee van de grandioze stunt een
drietal zwarte Pieten per parachute te
Bolsward te doen landen is enorm in
geslagen, getuige de grote menigte volk
die zich zaterdagmiddag het miezerige
weer getrooste teneinde getuige te kun
nen zijn van dit unieke schouwspel. He
laas was het ditzelfde miezerige weer,
dat de Pieten in de lucht liet.
Vanaf hun basis was het vliegtuig met
de knechten van de Sint opgestegen om
omstreeks 2 uur. Het was op de ba
sis toen al geen weer om over naar huis
te schrijven, maar vanuit Bolsward tele
grafeerde het enthousiaste begroetings-
comité: „Alles wel in Bolsward, reeds
duizenden mensen op de been, kinder
harten kloppen hoorbaar, stel haar niet
teleur.”
„Wij komen!” zeiden de Pieten, want
het woord „teleurstellen” stond niet in
hun Spaans-Nederlands woordenboek
je, zij wisten dus niet wat dit was.
Helaas dreef met het vliegtuig ook de
bui mee en de lucht werd al grijzer en
grijzer, valer en valer. „As in brijwein,”
constateerde een amateur weerkundige
en gelijk had hij.
Intrede ds. Joh. J. Brijker als herv.
predikant te Arum.
Bij het Kamerdebat over de verplaat
sing van de zuivelschool stelt de heer
Tilanus (ch) voor de post voor de
school met f 2500 te verlagen, waardoor
uitgesproken wordt de school voor Bols
ward te handhaven. Over dit amende
ment wordt a.s. vrijdag gestemd.
Sedert de bevrijding zijn ter vervan
ging van de duizenden door de oorlog
vernielde boerderijen ongeveèr 5500
noodboerderijen gebouwd.
jong knulletje. Zijn naam is niet bij de
redactie bekend. Als hij graag in Hark
en Sjoch wil, mag het. Sint vroeg: Wil
je even een liedje voor me zingen?
Dat gaf een probleem. Na een zeer diep
nadenken kwam het wonderschone lied
Sint Niklaas kapoentje.
Toen Sint arriveerde stortregende het.
Niettegenstaande dit: Oranje speelde
fantastisch, ’t Publiek was ondanks te
leurstelling zeer geanimeerd. Sint deel
de chocoladeletters uit aan extra lieve
kinderen. Het skütsje was indrukwek
kend. Volgend jaar weer zo! Sint reed
op de schimmel als een volleerd ruiter.
Na afloop stormde de paardenpiet als
een wervelwind door de stad, een ge
weldig gezicht!
Het geluid op het Plein 1455 was he
laas slecht. De geluidstechnicus liet ter
elfder ure afweten. Nu moest de heer
D. v. d. Berg op beide plaatsen het ge
luid verzorgen (zodat Plein te summier
was) Het optreden van de politie was
geweldig, alle lof. De dranghekken wa
ren goed verzorgd. Tenslotte veel dank
aan het Rode kruis voor het plankier bij
de boot
Na een verblijf van 6 jaar werd af
scheid genomen van de herv. gemeente
Lollum-Waaxens.
Hwat hat
fan de Frico en syn eigen ófset re
gelt. Dizze spjalt tuskeri frije en Fri-
cofabriken wurket nou troch yn de fier
dere gong fan saken. Mei dat de Frico
yn de jierren ’69 en ;70 net sa bést
buorke en nochal greate foriiezen mak
ke, kaem der mear ünrêst ünder de le
den. Dit is it sterkst ta ütdrukking
komd yn de kombinaesje: De Zuidoost
hoek, 3 fabriken yn Easterwalde, Elslo
en Olterterp, dy’t yn in earnstige krisis
forkeare mei de Frico.
Mar ek tichter by hüs hat dit syn ge-
folgen. Sa binne dit jier twa Frico-fa-
briken to witten Achlum en Tsjom oer
gien nei de Warkumerkombinaesje en
dus s.n. frije fabriken wurden. Der
foaroer hawwe de fabriken fan Wom-
mels en Skearnegoutum har heil socht
by de kombinaesje: Wolvega (De Ta-
komst). En dêrmei is de warboel kom
pleet. Hwant ynpleats fan in rationele
en effisiënte kombinaesje yn blokken,
giet it nou op libben en dea foar de
Frico of tsjin de Frico en wurde de
kombinaesjes like grillich en ünsaeklik
as in kleaune, dy’t yn tizen sit. It frjem-
de is, dat al dizze fabriken wol lid bin
ne fan de Kondinsfabryk, dêr’t ir. Rit-
sema van Ikema oant foar koart di-
rekteur fan wie en tagelyk direkteur
fan de Frico.
Is it wünder, dat fan ünderskate kan
ten it lüd opklinkt om in foarbyld to
nimmen oan it Suden en Easten fan
üs lan en Fryslan op dit gebiet ta in
hechte ienheit to meitsjen. Sa mei it
dochs net trochgean mei dizze jildfor-
Betekenis
Maar toch mogen wij de betekenis van
bovenstaand probleem en de gevolgen
hiervan niet onderschatten, want aan
deze verkeerde beroepskeuze gevallen
liggen wel eens harde feiten ten grond
slag.
Veel voorkomende oorzaken zijn o.a.
onvoldoende kennis van de vele scho-
lings- en opleidingsmogelijkheden
bijv, kosteloos of tegen geringe vergoe
ding die er zijn; geen studieruimte;
We hebben de scholingsmogelijkheden
in de greep van onze handen. Is het
dan niet beter nu een stap voorwaarts
te doen op de weg van de scholing,
dan straks het risico te lopen twee
stappen terug te worden gedreven.
Ook de volwassenen hebben nieuwe be
roepskansen, want daarvoor staat een
veelvoud aan opleidingsmogelijkheden
in zeer vele beroepen bijv, op het
centrum voor vakopleiding (met behoud
van een inkomen), bedrijfsscholing
(met behoud van loon), studiekosten
regeling (in bepaalde gevallen vergoe
ding van de studiekosten), enz. open.
Hierover wordt voorlichting gegeven
en informatie verstrekt door de ar
beidsbureaus.
Directeur van het Gewestelijk
Arbeidsbureau Harlingen.
Het is niet meer aan twijfel onderhevig, dat evenals gezondheid, so
ciale zekerheid, huisvesting en een toereikende mogelijkheid van on
derwijs, ontspanning en creatieve vrijetijdsbesteding ook arbeid en
scholing onlosmakelijk zijn verbonden met het welzijn van de be
volking. Het overheidsbeleid is er dan ook reeds jaren op gericht
met toepassing van alle mogelijke middelen de arbeidsproductiviteit
en arbeidsmobiliteit van de beroepsbevolking onder ander door scho
ling zodanig te verhogen, dat een optimale benutting van de aan
wezige capaciteiten bij de beroepsbevolking wordt bereikt.
mer zijn, dat het verborgen talent van
deze mensen voor de betrokkenen zelf
en de gemeenschap verloren zou gaan.
Er is nog een belangrijke reden om niet
alleen deze categorie, maar ook ande
re mensen behulpzaam te zijn bij de
scholing.
We leven in een tijd van vele ver
anderingen. Vooral de snelle technolo
gische ontwikkeling is er de oorzaak
van, dat niet alleen de inhoud van de
beroepen verandert, maar dat er ook ve
le nieuwe beroepen .ontstaan. Een groot
deel van de inhoud van de beroepen van
vroeger kunnen we wel vergeten, ook
zijn er reeds vele beroepen verdwenen.
We kunnen dit alleen nog als ’n spring
plank voor de toekomst beschouwen,
omdat in het verleden de mensen wer
den opgeleid voor een beroep dat zij hun
gehele leven gingen uitoefenen. Maar in
deze nieuwe tijd worden de mensen op
gevoed en geschoold, terwijl ze, zodra
ze opgeleid zijn voor het gekozen be
roep soms al weer aan bijscholing moe
ten doen. Daarom is voorblijven hier
bijblijven.
Daarom is scholing zo ontzaglijk be
langrijk. Scholing werkt namelijk
rechtstreeks op de mens in en verrijkt
zijn persoonlijkheidsleven. Zijn blik
wordt erdoor verruimd en nieuwe moge
lijkheden openen zich.
Wanneer we nu worden opgeleid is
meestal de basis gelegd van de geschikt
heid voor meer dan één beroep. Boven
dien maakt scholing het mogelijk zich
bij de huidige snelle ontwikkeling soe
peler aan te passen aan de veranderin
gen die plaats vinden op technisch-,
sociaal- en economisch gebied. Ook de
levensstijl van de mens kan hierdoor
in gunstige zin worden beïnvloed.
Vaak verbeteren de financiële omstan
digheden en via deze wordt weer een
gunstige Invloed op de koopkracht uit
geoefend. Eveneens bij hobbies kunnen
geschoolden zich meestal beter uitle
ven. De scholing van arbeidskrachten is
ook gezien als investeringsobject voor
de overheid ’n sterk winstgevende geld
belegging, omdat als gevolg van de ca-
paciiteitsvergroting van de mens het
gezin hiervan profiteert en de wel
vaart door deze grotere inbreng in ster
kere mate wordt bevorderd.
Ongelukkig?
In verband hiermee zouden we wel eens
de vraag kunnen stellen: „Zijn alle
mensen wel gelukkig met het beroep
dat zij uitoefenen, of zou een deel er
van wanneer dit althans mogelijk
zou zijn misschien liever een ander
vak kiezen. Er gaan namelijk wel eens
stemmen op, dat in het verleden onge
veer 30 pct. van de totale beroepsbe
volking een verkeerd beroep zou heb
ben gekozen. Er zou hier sprake zijn
van een enorm probleem, omdat vele
mensen als gevolg hiervan ongelukkig
zouden zijn.
Nu is het vaak met deze zaken zo, dat
iedereen hiervan wel het zijne weet,
maar meestal niet het fijne.
Toch zullen we moeten toegeven, dat
hierin wel een kern van waarheid
schuilt, want er lopen inderdaad veel
mensen rond, die het werk van broer
Piet, vriend Jan of de buurman veel
fijner vinden. En er zijn ook mensen,
die het beroep dat zij gekozen hebben
best willen blijven uitoefenen, doch dan
tegen een hoger loon, in een andere
arbeidssfeer of onder andere arbeids
omstandigheden. Ook valt hieronder een
deel, dat zich bewust is een minder juist
beroep te hebben gekozen, doch prak
tisch gezien niet in onvrede leeft met
dit beroep.
Dat er ongeveer 30 pct. van de be
roepsbevolking ongelukkig zou zijn, om
dat zij een verkeerd beroep hebben
gekozen is dus wel aan sterke twijfel
onderhevig.
I?
SA MEI IT NET TROCHGEAN
Tsientallen jierren lang hat yn de su
vel hjir yn Fryslan de striid om de mol-
ke woede tusken de maetskippij-fabei
ken en de koöperaesjes.
In striid dy’t op it heden frijhwat bi-
lune is. It tal maetskippijfabriken is
stadich ófnomd en dy’t er noch binne,
hawwe de fuotten stevich op ’e groun.
It oergreate diel fan de Fryske boeren
is lykwols by de koöperaesje oansletten
en levert oan dy fabriken mear as in
miljard kilo molke (yn 1971 wie it 1300
miljoen kilo). Dizze molke wurdt for-
„In skip mei süre apels” aldus een an
dere weerprofeet en ook hij had gelijk.
Intussen ronkte ’t vliegtuig reeds boven
Bolsward. Aller ogen gingen de lucht
in. Het grappige was, dat men vanaf
de grond wel met de Pieten konden
praten, maar hen niet zien. Zij zaten
letterlijk in de wolken. Zag Bolsward
de Pieten niet, de Pieten Bolsward al
evenmin. Af en toe dook men even
naar beneden tot op een 80 meter hoog
te. De contouren van het vliegtuig wer
den dan even zichtbaar. Het geluid
ronkte aan, de spanning steeg ten top.
Maar de Pieten zagen Bolsward niet.
Hoewel hun ogen gewend zijn in het
duister te zien, was een wolk geen alle
daags gebeuren en een vliegtuig is nu
eenmaal geen schimmel. Het werd een
onmogelijke zaak een sprong uit dit
vliegtuig te wagen. Het werd zelfs on
mogelijk de prijzenregen te doen door
gaan. De prijzen hadden dan evengoed
in Longerhouw kunnen terechtkomen of
in Hartwerd en dat was de bedoeling
nu ook weer niet.
Sint mag van geluk spreken, dat hij
zelf niet in het vliegtuig zat. Gelukkig
had een veiliger manier van aan wal
komen. Met een prachtig versierde boot
arriveerde de goedheilig man om om-
stuwd door een grote menigte als eer
ste een bezoek aan het stadhuks te
nemen.
Ondertussen werd er met de Pieten ra
diografisch overleg gepleegd hoe nu met
de prijzen te handelen. Er werd vlug
een ander systeem be dacht en in snel
tempo werden van willekeurige perso
nen foto’s gemaakt. De prijzen werden
toen getrokken tussen degenen die
het geluk hadden op een foto te staan.
Het was een „alternatieve oplossing”,
maar sloeg desalniettemin geweldig in.
Wanneer het weer nu opknapt is de
kans groot dat de Pieten deze week
zaterdag hun poging nog e ens zullen
herhalen. Nadere berichten hierover
vindt u in ons blad van a.s. vrijdag. De
Sint groet u allen zeer.
Tenslotte nog enkele leuke voorvallen
van j.l. zaterdagmiddag
Tijdens de rondvlucht in de dikke mist
kwam een wanhopige kreet uit de
lucht: „Ik kan Bolsward niet meer vin
den!”
Pa antwoordde: „Nou, het is er echt
nog wel!”
Een ander: „Nu zit je er vlak boven.
Strooi maar!” Uit de lucht: „We zien
jullie nergens!” Wat weer als reactie
van iemand uit het publiek ontlokte:
„Laten die dingen nou gauw komen,
Straks vallen de prijzen nog in Sneek!
Een draagbare t.v. werd gewonnen door
een jong echtpaar. „Die komt vast óp
de slaapkamer?” vroeg iemand. „Ge
lukkig, is die strijd om het le of 2e
net opgeheven,” aldus commentarieerde
een ander.
Het horloge werd gewonnen door een
