,Hearing’ tussen gemeentebestuur
Wonseradeel
en
Pastorie werd supermarkt
burgerij
1
Velerlei zaken passeerden
de revue
Fan de Martinytoer
STREEKBLAD VOOR WEST- EN ZUIDWEST FRIESLAND
Omr lü
je?
HOe JAARGANG No. 91
DINSDAG 30 NOVEMBER 1971
Wymbritseradeel,
RAAD WONSERADEEL
Muzykskoalle
Sportterrein
Overdracht grond
Asfaltoverlast
Stfmen betaal
Trace rijksweg
Eindelijk
Dorpshuis Konrwerderzand
Naar de rust
(vervolg op pagina 2)
Recreatiewoningen
Monumenten.
Moat ik bihingje?
Ambtswoning
Advertentieprijs: 18 et. per mm
Ingez. mededelingen dubbel tarief
Contractprijs op aanvraag
Abonnementsprijs f 5,80 p. kwartaal
(bij vooruitbetaling)
Giro 887926
Als eerste werd behandeld de brief van
de heer P. H. Andela uit Hartwerd, die
heel graag de weg van Bolsward naar
het Tolhek verbreed zag van 4.80 m. tot
6.00 meter, zoals verderop ook het ge
val is in de gemeente Wymbritseradeel.
De burgemeester zei dat hieraan al ge
werkt word, in die zin dan, dat de direk-
teur van gemeentewerken opdracht heeft
gekregen een berekening te maken.
Parrega, zo bleek uit een schrijven van
de heer J. Risselade wil graag een ak-
komodatie voor zaalsport. De gemeente
had een onderzoek ingesteld voor Parre-
ga en Tjerkwerd en de uitslag hiervan
was: Voor Parrega zou dit neerkomen
op een investering van 120.000,en
100.000,voor Tjerkwerd. Aanzienlijk
bedrag zo op het eerste gezicht, maar
toch zou het dan nog niet voldoen aan de
eisen, zodat er naar een oplossing ge
zocht moet worden. De heer Plantinga
kwam hierop later ook nog terug en stel
de de vraag: „Hwat moat Parregea
byinoar bringe, om safolle to realisear-
jen, dat wy in seal krije. Hwat kinne wy
dwaen as doarp.”
De Friese Maatschappij van Landbouw,
alsmede dorpsbelang van Kimswerd had
den geschreven over het tracé van de
Rijksweg, dat gepland was vlak achter
het dorp Kimswerd. Dit schijnt waar
schijnlijk niet door te gaan; de Rijkswa
terstaat is namelijk gekomen met een
nieuw alternatief, om de oude van de
Kop AfsluitdijkDijksterburen te ge
bruiken. De weg komt in dat geval ver
der van Kimswerd af en ook de „buor-
kerijen” kunnen blijven staan. Hierover
zal een „hearing” worden gehouden tus
sen Rijkswaterstaat en de burgerij (be
langhebbenden).
De heer Borger uit Komwerderzand had
een brief geschreven over de mogelijk
heid van een dorpshuis in dit dorp. De
burgemeester kon mededelen, dat gerui
me tijd terug hierover reeds overleg is
geweest met de dienst Zuiderzeewerken,
maar dat hierop nog geen antwoord is
gekomen.
de
de
A. Elsinga en andere bewoners van de
Kerkstraat en de Ds. Touwenlaan te
Makkum zonden b. en w. een kopie
van hun brief aan ministerie van ver
keer en waterstaat, waarin maatregelen
worden gevraagd ter voorkoming van
schade aan hun woningen tengevolge
van het voorgenomen vervoer van as
falt van de Makkumerwaard naar de
Kop Afsluitdijk en Rijksweg 43. B. en
w. delen mee dat de besprekingen om
trent de verhuur van een gedeelte van
het industrieterrein t.b.v. het plaatsen
van een asfaltinstallatie nog niet zijn
afgerond. Te zijner tijd zal hierop wor
den teruggekomen.
Dhr. Horjus en Jongema (cak) wize op
skea dy’t it oan de biwenners en wegen
komt. De léste wol in snelheidsbiperking
ta 20 km. De hear Rinia leant net dat
de foardielen opwage tsjin de neidielen.
De hear Heeres (cak) pleitet foar in
waerboarchsom. Nei hwat hinne en wer
praet fielt de foarsitter wol foar in snel
heidsbeperking.
G. de Boer te Gaast vraagt ontslag als
wegwerker per 1 februari 1972 wegens
het bereiken van de pensioengerechtig
de leeftijd. B. en w. stellen voor het ge-
yn ’e roas sketten ha. It foarstel fan B.
en w. de haedwacht net op ’e list to set-
ten wurdt mei 96 stimmen forsmiten.
Binammen de Makkumer riedsleden fie-
le der net foar. It foarstel fan de hear
Brouwer de wacht wol op ’e list to pleat
sen wurdt hjimei oannommen.
De Muzykskoalle to Boalsert wurdt
noch al djür. f 72.000,is foar de bi-
greating fan Wünseradiel in enoarm bi-
drach. De foarsitter seit, dat der al in
learlingentop en in sanearingsplan is.
Der sil bisocht wurde, de kosten to druk
ken.
De sportterreincommissie te Tjerk
werd herinnert aan een ingezonden sub
sidieaanvraag ten behoeve van onder
houd en verbetering van het sportter
rein. Het verzoek is bij de Culturele
Commissie in behandeling; de commis
sie wacht nog steeds op aan de Tjerk-
werder commissie gevraagde nadere ge
gevens.
De foarsitter is bliid mei de meidieling
dat Tsjerkwert nou lid wurde sil.
De heer Tj. Wiersma te Witmarsum
vroeg het noordoostelijke perceel van de
beide aan de firma Nieuwenhuis en Bou-
ma verkochte percelen bouwterrein aan
de Gysb. Japiksweg te Witmarsum aan
hun over te dragen. B. en w. voelen er
wel voor het verzoek in te willigen.
Tynjestrjitte
Aan de zijstraat van het Ferwouderpad
te Parrega, zijn in het nieuwe bestem
mingsplan de laatste jaren enkele nieu
we woningen gebouwd.
B. en w. achten thans de tijd gekomen
vraagde ontslag eervol te verlenen.
Ook de heer S. Gielstra te Makkum
vraagt ontslag, n.l. als technisch amb
tenaar ie klas bij de dienst gemeente
werken m.i.v. 1 april 1972, wegens het
bereiken van de pensioengerechtigde
leeftijd. Ook hier stellen b. en w. voor
het gevraagde ontslag eervol te verle
nen.
voor dit straatgedeelte, dat tot nu toe
steeds als onderdeel van het Ferwouder
pad is aangemerkt, een passende naam
vast te stellen.
De vereniging voor dorpsbelangen te
Parrega adviseerde desgevraagd voor de
ze straat de naam „Tynjestjritte” te
kiezen, ontleend aan de naam van de
waterloop, welke destijds langs dit ter
rein liep. B. en w. kunnen zich met dit
advies wel verenigen; de aanduiding Fer
wouderpad is voor dit straatgedeelte
„mede sinds de aanleg van de nieuwe
weg Bolsward-Workum weinig zinvol
meer.
De raad gaat z.hjt. akkoord.
de Frico hawwe, mar pleitsje wol foar
in fredich oerliz en mienskiplik optre
den.
In bïlangrike sektor fan de oankeap-
koöperaesjes spilet deselde kwestje. De
machtige CHV yn Braban mei syn mo
derne ynstallaesje yn Veghel is nou üt
it forban fan de katholieke koöperaes-
jes stapt en is dwaende to penetrearen
yn it gebiet fan syn susterorganisaes-
jes. Wylst tusken de ABTB-koöperaesje
en de Cebeco drok wurke wurdt oan m
fusy tusken har beiden, wylst yn de
Noardeastpolder de beide koöperaesjes
al ien wurden binne, wylst yn de Hol-
lannen drok oerlein wurdt om ek de
lapen bymekoar to smiten (LTB en Ce
beco) bringt dizze oerstjüre aksje fan
de CHV to Veghel greate opskuor yn
de gelederen. Is dit nou it boerebilang?
Moat it ekonomysk apparaet fan de
iene boer brükt wurde om dat fan de
oare boer oan to fallen en lyts to meit-
sjen of hearre hja meimekoar de boe-
rebilangen to bihertigjen Ik haw grea
te biwündering foar de prestaesjes fan
Warkum en Veghel, mar net foar har
koöperative geast. Hwant hwat foar de
leden fan in koöperaesje jildt, dat hja
meimekoar stean moatte, wolle hja sterk
stean, jildt net minder foar de lieders
of direkteuren fan dizze ündernimmin-
gen. It muoit my, dat ik it sizze moat,
mar yn dizzen biwünderje ik de hea-
ren Beetstra en dr. Mathot net. Ik woe
se net flinker mar wol wizer ha.
Dér bliuw ik ündanks alles op hoop-
jen. Tj. de i..
Verschijnt
DINSDAGS en VRIJDAGS
Ultg. A. J. OSINGA n.v., Bolsward
Administratie- en Redactie-adres:
Marktstraat 13 - Postbus 5
Tel. 2044 - Na 18.30 uur 2660 of 2335
(05157)
Kleuters voor!
De inspectrice van het kleuteronderwijs
te Leeuwarden zond b. en w. een kopie
van haar brief aan het bestuur van de
Chr. Kleuterschool te Makkum inzake
plaatsing van de bouw van een 2-klassi-
ge kleuterschool op de urgentielijst voor
1971.
Bolswards Nieuwsblad
Morgen vindt de opening plaats van de
nieuwe Spar-supermarkt aan de Snee-
kerstraat, tegenover het voormalige
tramstation, thans garage De Jong. Fa.
Gebr. Bosma openen hiermee een nieuw
hoofdstuk in de geschiedenis van hun
familiebedrijf. In recordtijd is de voor
malige pastorie van ds. S. J. Wouda, om
getoverd in een modern zakenpand. Op
nieuw werd een „mearke” werkelijk
heid, waarmee we allerminst willen zeg
gen, dat dit gebouw voorheen een lelijk
eendje zou zijn en nu een sierlijke zwaan.
We hebben het bestaande gebouw nog
net op de gevoelige plaat kunnen vast
leggen, maar de glorie was toen al voor
bij. Het struikgewas is uitgegroeid en de
plankieren kondigen reeds de verbou
wing aan. Een metamorfose is het wel.
Niet alleen qua interieur, maar vooral
wat betreft de bestemming van het ge
bouw. Van pastorie tot supermarkt.
Waar zoveel decennia het Brood des le
vens werd uitgedragen, ligt nu verpakt
gesneden wit en tarwe voor het grijpen.
Waar zovaak werd geciteerd: „Gij die
geen geld hebt, komt, koopt en eet, ja
komt, koopt, zonder prijs, wijn en melk”,
rinkelt straks de kassa en is het handje-
contantje.
Het nu geheel verbouwde pand ademde
BOER EN SYN KOÖPERAESJES
boer troch syn
H. Bleeker van Parrega zou graag zien,
dat B. en W. een stokje staken voor de
verkoop van huizen als recreatiewonin
gen, maar deze bevoegdheid hebben B.
en W. nu één keer niet om dit te keren.
De heer Bleeker was van mening, dat de
jongelui tegenwoordig niet meer een
huisje kunnen kopen voor pakweg tien
duizend gulden, omdat de recreant hier
voor zo’n veertigduizend gulden neer
telt. t
„Ik hoopje net dat gemeente him ryk
tinkt fan dy pear sinten oan bilesting”,
zo stelde hij. Secretaris de Hoop deelde
mee, dat de gemeente per jaar 20.000,—
binnenkrijgt aan woonforensenbelasting.
„Jimme meye wol witte, wy hiene der net folie, fortuten yn.
Oare gemeenten hawwe dit ek wol dien, mar dit wie faeks neat.
De konklüsje is, dat it fis goed foldien hal. Wy wolle jimme alle
lof taswaeije, dat jim jim holden hawwe oan ’e haedlijnen. Hert-
lik tank hjirfoar”, zo zei Wonseradeels eerste burger Pieter
Tjeerdsma, na afloop van de eerste „hearing” tussen het ge
meentebestuur en de burgerij. Zo’n kleine veertig burgers wa
ren naar de residentie gekomen, of alleen om dit experiment bij
te wonen, of om vragen te stellen. Nee, wij moeten toegeven, de
burgers van Wonseradeel, die hier aanwezig waren, hebben
zich keurig netjes gehouden aan de regels van het spel. Een
groot aantal had de vragen schriftelijk ingestuurd en de rest
stelde deze mondeling aan de burgemeester.
De staatssecretaris vap CRM zond een
ontwerp tot aanvulling van de monu
mentenlijst met: de hoofdwacht (voor
malige visafslag) te Makkum en het
orgel in de Ned. Herv. kerk te Hich-
tum. Wat de hoofdwacht betreft geven
b. en w. in overweging deze van de lijst
af te voeren, omdat het gebouw tenge
volge van diverse wijzigingen niet meer
in de oorspronkelijke toestand bestaat.
Met het plaatsen van het orgel op de
lijst gaan b. en w. akkoord.
De hear Rinia (pak) seit, dat de Mak-
kumers de haedwacht graech op de list
halde wolle. Der giet yn Makkum al sa
folle forlern. De hear Harders (cak)
fynt de argumintaesje fan b. en w. net
sterk. De hear Brouwer (cak) wol it
monumint wol op e list sette. Ek de
hear Jongema (cak) fynt it in markant
punt. De hear Wynia (cak) wiist op de
konsekwinsjes. As it gebou op ’e list
stiet, kin der wat oan dien wurde. Hy
wol noch leaver de hiele list hersjen. De
hear Draijer ^cak) acht et de tiid ryp
hjirre in kommeplan to meitsjen.
De foarsitter seit dat Wynia en Draijer
Gedeputeerde Staten hebben goedkeu
ring verleend aan het raadsbesluit tot
het aangaan van een geldlening groot
f 57.500 met de Coöp. Raiffeisenbank te
Witmarsum ten behoeve van de finan
ciering van de aankoop van het voor
malige bankgebouw aldaar. B. en w.
adviseren thans opnieuw een besluit te
nemen tot aankoop van het bankge
bouw, aangezien aan het oorspronkelij
ke (thans in te trekken) besluit van
5 okt. 1970 goedkeuring werd onthou
den.
De hear Sieswerda (VVD) is net sa
happich. Hwat komt it allegearre wol to
kost jen? Kin it net efkes oanhaiden wur
de? De foarsitter seit, dat de rie nou
mei goed fatsoen net hwerom kin, noch
tsjinoer Dep. Steaten, noch tsjinoer de
jildsjitter. Boppedat hat de gemeente it
gebou nedlch as ünderhanlingsobjekt.
Op forsyk fan de hear Jongema sil om
tinken joun wurde oan it opbergjen fan
de kadasterkaerten.
ken. De burgemeester had wel een me
ning, alleen gaf hij deze niet prijs, wat
wel het geval bleek te zijn met de raads
leden Jan Dijkstra en B. Brouwer. Jan
Dijkstra: „Wy moatte mei de measte
klam hjir tsjinwêze”. Hetzelfde voor de
heer Brouwer: „Ik bin der op tsjin”.
De heer Harders van de CHU stond er
anders tegenover: „As wy de rekreaesje
en de smoarge yndustry net wolle, dan
soe dit miskien in mooglikheit wêze;
hwer moatte wy dan fan libje? Net to
gau nésizze, mar de saek objektyf bis-
jen.” De heer S. Heeres (CHU) pleitte
voor een hoorzitting, waarbij ir. J. Petri
uitgenodigd zou moeten worden. „Dit
soe tige forhelderjend wurkje”, aldus de
heer Heeres. De burgemeester sprak van
een daverende injektie voor de gemeen
te Wonseradeel. Als dit door zou gaan,
dan was er volgens de heer Brouwer in
derdaad sprake van „daverend”, maar
dan moet het wel meer in het geluid wor
den gezocht.
Aan deze hearing ging de gewone raads
vergadering vooraf.
een sfeer van voornaamheid. Het was een
vrij deftig herenhuis, geen eigenlijke
pastorie in de zin van een huis voor de
predikant naast de kerk. Bolsward ken
de voorheen bij de Martinikerk twee pre
dikanten en derhalve ook twee pasto
rieën. De Evangelisatie, nu geheel in de
hervormde gemeente geïncorporteerd,
kreeg in de prille dagen van haar be
staan een huis als woning voor de voor
ganger uit het legaat, naar we menen
te weten uit het familiebezit van de
Haagsma’s. Hier nam ds. Wouda zijn in
trek, toen hij destijds werd benoemd tot
predikant in buitengewone dienst bij de
evangelisatie. De beide pastorieën bij de
Martinikerk waren toen noch door een
predikant bewoond, n.l. door de predi
kanten ds. Winterwerp en ds. van Royen.
Ook toen de laatste vertrok naar Ooster-
littens, bleef ds. Wouda aan de Sneeker-
weg wonen. De oude pastorie bij de Mar
tinikerk werd toen verbouwd tot het ver
pleeghuis Zonnehoek, later werd het een
architectenbureau.
Toen zijn emeritaat in zicht kwam (vol
gend jaar) heeft ds. Wouda, graag in
Bolsward wilde blijven wonen, omgezien
naar een andere woning, die hij vond aan
de Turfkade. De pastorie aan de Snee-
kerstraat stond al enige tijd leeg. De
bestemming leek onzeker, totdat het be
richt kwam, dat de Spar er een super
markt in zou vestigen. Vooral de laatste
dagen is er met man en macht gewerkt.
De situering van de nieuwe supermarkt
is bijzonder gunstig. Alle bewoners van
het Parkplein en velen van plan Zuid
komen er langs. Een goede parkeerge
legenheid is ook de moeite waard. Bo
vendien is de winkel in de directe nabij
heid van een bushalte. Voor het naar
huis gaan nog vlug even boodschappen
halen, „waerm en skoan”, wat wil men
nog meer.
Ondertussen: Dit hoekje Bolsward is de
laatste tijd wel erg veranderd met de
uitbouw van de garage De Jong, de mo
dernisering van Het Park, het afbake
nen van het Framterrein en de toegang
tot het zwembad en sportveldencomplex.
De heer P. v. Wensveen te Haarlem
maakt bezwaar tegen de aanslag woon
forensenbelasting 1970 voor het pand
Trekweg 30 te Parrega, omdat dit pand
als kantoorpand en niet als woning zou
fungeren. B. en w. stellen voor op het
bezwaarschrift afwijzend te beslissen,
omdat blijkens een ingesteld onderzoek
de woning gemeubileerd is en men er
in vakanties en weekends verblijf
houdt.
DE
It is in feit, dat de
koöperaesjes in bilangrike ynfloed kri-
ge hat by de ófset, de ynkeap en de
tsjinstforleining foar syn bidriuw.
Sünder oerdriuwing mei men fêststelle,
dat troch dizze koöperaesjes in macht
skepen is, dy’t de boerebilangen op alle
gebieten fan syn bidriuw krêftich stipet.
Hja hawwe de emansipaesje fan de boer
in hiel ein op stap holpen en birikt, dat
op ekonomysk gebiet net folie barre
kin of via dizze koöperaesjes spilet hy
mei en lit syn troeven jilde. It partiku-
Verschijnt in: Bolsward, Baarderadeel, Hennaarderadeel, Hindeloopen, Wonseradeel, Workum en
der eamstich mieningsforskil mei „De
Zuidoosthoek" en de Frico, hwerüt in
nije spjalt üntstean kin., sadat it net
ünmooglik liket, dat de koöperative su-
vel, hwat syn organisaesje en ófset oan-
bilanget, yn trijen falie soe. Wy achtsje
dit gjin boerebilang. Noch altyd jildt de
&lde spreuk: „lendracht is macht, twa-
dracht brekt kracht!” It mei wier wê
ze, dat ünder de dielgenoat fan de Fri
co reden is ta krityk op it fierde bileid
dat it forlies fan 1970 in gefolch wêze
soe fan in mistaesten fan de direksje,
it nirnt net wei, dat wy bitreure, dat
soks op dizze wize ütfochten wurde
moat. De ntje direksje fan de Frico hat
al bliken jown, dat hja it mes wol brü-
ke doare, it personiel is fan 808 ta 645
werom brocht, Ondanks in stiging fan
de omset. It forlies fan 1970 is foroare
yn in winst fan 5.400.000 omset. Moat
nou de mienskiplike ófset fan de Frys-
ke koöperative suvel fierder stikken
makke wurde, omt der yn it forline
fouten makke binne Of moatte de boe
ren meimekoar har ófsetapparaet for-
sterkje en forbetterje?
Freget de moderne tiid mei syn hege
easken oan research en reklame gjin
sterke ienheit, moat men net yn de EEG
in sa sterk mooglike ynfloed hawwe op
de prizen en de merkposysje hawwe en
soe Fryslên en de Fryske boer der
baet by fine as har oanbod yn twaën en
trijen dien wurdt? Dat is de kardinale
fraech, dy’t eltse Fryske boer oangiet.
Ik sil net oardielje oer de grieven er.
biswieren, dy’t sommige fabriken tsjin
Verder kwam de ambtswoning van
burgemeester aan de orde, waarvan
heer de Kroon uit Exmorra, dit in tegen
stelling tot de heer Draisma uit Mak
kum niet de noodzaak van inzag. Maar
toch blijft het gemeentebestuur uitzien
naar een geschikte plaats hiervoor.
Dezelfde heer De Kroon begon over het
Petri-plan en vroeg zich af of de raad
zich hierover niet eens uit moest spre-
De heer J. Rinia (niet het raadslid)
kwam met de volgende vraag: „Hwat
binne de plannen fan de Tünstrjitte
(Makkum), moat ik noch bihingje of
net”. De burgemeester adviseerde hem
maar te wachten tothet voorjaar.
Here bidriuw wurdt dêrtroch ek twon-
gen om troch syn prestaesjes sjen to
litten, dat hja op bipaelde gebieten it
selde of mear biede kin, mar dan mnat-
te de wanten wol üt. In earlike konkur-
ninsje tusken dizze beide bidriuwsfoar-
men is dêrtroch mooglik en kin beide
to’n goede komme.
In wikemannich lyn hawwe wy hjir
sein, dat de Ontwikkeling fan de suvel
koöperaesjes hjir yn FryslOn op it he
den üs mei soarch en üngerêsten bileit,
omt hjir gjin great ere iensens mar grea
te üniensens nei foaren komt. In bi-
stjürslid fan de Warkumer kombinaes-
je mient, dat ik de saken net goed sjoch
en hat my in lange brief skreaun, hwer
üt blike soe, dat men it lang net mei my
lens wêze soe. Nou is it sa, dat krekt
de Warkumer kombinaesje ien fan de
dingen is, dy’t my dizze soarch bybrocht
ha.
De feiten binne bikend genóch. De Süd-
westhoeke wie net by de Frico oanslu-
ten. De Warkumer fabryk is de spil wur
den fan in groeijende kombinaesje, dy’t
buten it Frico-forban syn ófset regelt.
Hja docht dat mei goede risseltaten en
wurdt fan jier ta jier sterker. Al jier-
ren is der war dien om dizze Warku
mer kombinaesje mei de Frico ta in
ienheit to bringen.
Dat is net slagge oant hjoed de dei ta.
Krekt oarsom sjogge wy nou, dat in
pear fabriken (Achlom en Tsjom) dy’t
by de Frico wiene, it roer omgoaid
hawwe en tatreden binne ta de Goe
de Verwachting to Warkum. Tagelyk is
Waar niet is
Gedeputeerde Staten hebben goedkeu
ring onthouden aan de raadsbesluiten,
betreffende raming van f 325.000 voor
aanleg riolering te Witmarsum ca. en be
treffende aankoop van 2.79.80 ha. land
te Makkum van Mr. P. Tichelaar te
’s Gravenhage voor de som van f 53.162
in beide gevallen wegens het ontbreken
van financieringsmiddelen.
De hearen Jongema en Draijer freegje
oft dit ek konsekwinsjes jowt. De foar
sitter jowt ta, dat de fuortgong fan de
wenningbou êfrjemme wurdt, as de
groun net yn eigendom is.
Groeiend Makkum
De staatssecretaris van onderwas en
wetenschappen zal voor het schooljaar
1971-1972 rijksvergoeding verlenen voor
een 4e leerkracht aan de openbare la
gere school te Makkum. In verband hier
mee is ingaande 4 oktober 1971 als tij
delijk onderwijzeres aan deze school aan
gesteld mevr. Elgersma-van Til te
Schraard.
11
Is
