Alle niet-particuliere woningbezit
te Bolsward
hand?
m een
Gabe Sluw
f 4.5 miljoen
Order
van
Bolswards bedrijf
voor
lm
.1
Indien gemeentelijk woningbezit wordt
overgenomen door de Stichting
woningbouw Bolsward
SS» 4
Zilveren filmpjes
Fan stêd en lan
iE
life -
i
llllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllll
TUSKEN PARREGEA EN APPEL-
SKEA
llllllllllllllllilllllllllllllllllllllllllllllllllll
f-
L
r
I
ISm
i
111e JAARGANG No. 15
DINSDAG 22 FEBRUARI 1972
Struikelblok
Naar grotere eenheid
üs hjoed to sizzen
Gemeente secundair
Stichting Woningbouw Bolsward.
Principiële toezegging.
KAASMAKERIJ IN AUSTRALIË
KOOPMANS ENGINEERING N.V. TE BOLSWARD BOEKTE
ORDER VOOR INRICHTING VAN EEN COMPLETE
Advertentieprijs: 20 ct. per mm.
Ingez. mededelingen dubbel tarief
Contractprijs op aanvraag
It is de kou-gau forgetten dat hja keal
west hat.
Abonnementsprijs 6,40 p. kwartaal
(bij vooruitbetaling)
Giro 887926
De plaatselijke corporaties waren echter
van mening dat deze situatie niet zou
kunnen voortduren en daardoor zijn de
plannen tot fusie wederom in bespreking
gekomen. Deze plannen werden des te
meer urgent omdat de nieuwe woning
wet er van uit gaat dat de gemeente
voortaan alleen zal bouwen als aanne
melijk is dat anders niet voldoende in
de woningbehoefte zal worden voorzien.
Wederom wordt dus de voorkeur gege
ven aan het bouwen door woningcor
poraties.
Toen dan ook geruime tijd geleden de
besturen van de drie plaatselijke corpo-
Reeds jaren geleden is al eens de ge
dachte geopperd de drie plaatselijke cor
poraties samen te voegen en zo mogelijk
daarbij ook het gemeentelijk woningbe
stand in een nieuw te stichten corpora
tie onder te brengen. In feite is dit
steeds afgestuit op het probleem van het
ontbreken van een technisch en admini
stratief apparaat bij de corporaties.
In de raadsvergadering van 30 decem
ber 1969 heeft de raad zich reeds ac-
coord verklaard met de statuten van
de stichting. Tevens is toen aan de raad
door B en W toegezegd dat zodra dit
mogelijk was aan deze voorstellen tot
overdracht van de gemeentewoningen
zouden worden gedaan. Naderhand zijn
de door de raad aan te wijzen leden van
het stichtingsbestuur benoemd. Tevens
is een gemeenschappelijke regeling aan
gegaan met de stichting inzake de ver-
raties het gemeentebestuur van Bols
ward benaderden omtrent hun plannen
tot samengaan en overname van het
gemeentelijk woningbestand hebben B
en W in principe medewerking toege
zegd.
Met deze principiële toezegging van het
college van B en W had het voor de
corporaties zin de besprekingen voort
te zetten en openden zich perspectieven
om het totale bezit aan woningwet- en
premiewoningen in één hand te brengen.
Dit heeft dan ook geresulteerd in de
oprichting van de „Stichting Woning
bouw Bolsward” in welke de drie cor
poraties zijn samengegaan en de ge
meente nauwe betrekkingen onderhoudt.
ek it béste is.
Noch efkes it rapport. Dat stelt, dat de
oerheit yngripe moat, sil it goed komme
mei de fruittelers. Seis de moderne te
ler soe der under strüpe. Dér soe foar
1980 op dy wize in f 68 miljoen oan yn-
festearingen forlern gean. Hwat- tryst
komt it rapport ta de konkluzje, dat as
der fan oerheidside neat dien wurdt nei
alle gedachten om 1980 hinne de fruit
teelt him seis sounsaneard hat. (Hwat
in leed en ge-earmoed sil dat yn de
rounten fan de weitsjerrende telers
jaenl), mar dat, as de tastan dan wer
soun wêze soe en de foarütsichten wêze
soun wêze soe en de foar/tsichten wer
gunstieh, dit resultearjë soe yn in ün-
forantwurde oanplant, dy’t rjochtoan-
rjochtüt oanstjüre soe op in nlje krisis.
Om wegen to sykjen üt de swierrich-
heden to reitsjen binne troch it neamde
buro de folgjende punten ündersocht:
ynkrimipen merkoanbod,
forleging produksjekosten,
forheging fan de fraech,
forbettering fan it priisnivo,
formindering fan de distribüsjekosten en
it jaen fan in subsydzje oan de fruitte
ler.
Personeelszaken
De eventuele overdracht zal dus vooral
voor het personeel van gemeentewerken
dat bij de nieuwbouw was betrokken
alsmede met het onderhoud was belast,
gevolgen hebben. Omtrent deze materie
is na uitvoerig overleg overeenstemming
bereikt. Een tweetal personeelsleden zal
met handhaving van de voor hen gelden
de rechtspositieregelingen bij de woning
stichting warden gedetacheerd.
(vervolg op pagina 2)
ting in het onderhoudsfonds van
woningen te doen.
pre-
één
De heer S. Kramer, administrateur bij
de gemeentepolitie, met ingang van 1
maart benoemd tot chemiker bij de NV
Hollandse Melksuikerfabriek.
Afscheid A. L. de Vries als voorz. afd.
Bolsward Friese Mij. van Landbouw.
Kerkscheuring in Arum. Ds. Wagenaar,
Geref. predikant deelde mee, dat zich
van zijn kerk 41 personen hadden losge
maakt.
Aan prinses Marijke
Kleine baby, lief klein kindje
Nog is je leven teer en rein
Heel ’t Nederlandse volk bemint je
En wil voor jou een zegen zijn.
Wommels Pietje Tippersma
Na het bevel Staakt het vuren, hebben
in Indonesië nog ongeregeldheden plaats
Te Soestdijik gaat alles naar wens. Nog
steeds stromen de telegrammen binnen,
nu al 6000 stuks.
Deze zomer zal er weer een elfsteden
tocht te water zijn.
4e week februari 1947
Verschijnt
DINSDAGS en VRIJDAGS
(Jitg. A. J. OSINGA n.v., Bolsward
Administratie- en Redactle-adres:
Marktstraat 13 - Postbus 5
Tel. 2044 - Na 18.30 uur 2660 of 2835
(05157)
Hwat hat
Financiën
Zowel voor de woningen die door de
stichting van de drie corporaties worden
overgenomen als die welke van de ge
meente worden overgenomen, blijft een
financiële band tussen de gemeente en
de Stichting bestaan. Overeenkomstig de
statuten is de stichting aan stringente
voorschriften gebonden. Dit was bij be
heer van de woningen van het gemeen
telijk woningbedrijf door de gemeente
ook reeds het geval. De rijkswege voor
geschreven normen moeten worden aan
gehouden. De jaarrekeningen moeten zo
wel aan het college van B en W als aan
het Ministerie van Volkshuisvesting en
Bouwnijverheid worden gezonden. Bo
vendien is bij de overdracht bedongen
dat deze stukken telkenjare aan de raad
ter kennisneming moeten worden ge
zonden.
Koopmans Engineering N.V. heeft van één van de grootste Austra
lische zuivelcoöperaties opdracht gekregen voor het leveren van een
complete kaasmakerij. Met deze order is een totaalbedrag van 4,5
miljoen gulden gemoeid.
Met inbegrip van deze order heeft Koopmans Engineering N.V.
vanaf 1 januari 6,5 miljoen gulden aan orders geboekt voor de zui
velindustrie. Aangezien Koopmans Engineering N.V. uitsluitend als
ingenieursbureau opereert en derhalve geen productie apparaat
heeft, zullen deze orders zoveel mogelijk bij bedrijven in het Noorden
worden ondergebracht, o.a. bij Machine en Apparatenfabriek Koop
mans N.V. te Bolsward, waar momenteel een 60 employers in dienst
zijn. 75% van de omzet van Koopmans Engineering N.V. is bestemd
voor het buitenland en 25% voor de binnenlandse markt.
Naast het eigen programma op kaasgebied heeft Koopmans Engi
neering N.V. voor het vasteland van Europa de alleenverkoop en
licentierechten voor het leveren van complete automatische cheddar-
apparatuur uit Australië.
Hiermede beschikt Koopmans Engineering N.V. over de volledige
know how om kaasmakerijen in te richten voor alle gangbare kaas
soorten.
len en oar is gearfette yn in aksjepro-
gram. Hjiryn giet it binammen om in
selektive formindering fan it oanbod (bg
by nije oanplant gjin Golden Delicious
mear), in lykwichtige struktuer (troch
in foroantwurde kap- en oanplantpro-
gram, ek yn oerliz mei de oare EEG
lannen) en in forbettere rintabiliteit
foar de teler, dit léste troch subsydzjes
oan dy teler. Dy subsydzje moat neffens
it rapport foldwaende wêze foar de her-
finansiering fan al sletten lieningen en
de foarm ha fan in finansieri'ng sünder
rlnteforplichting wylst de êflossingen
fan dizze financiering net earder bigjin-
ne meije as yn 1976. Yn it Ijocht fam de
situaesje fan 1975 soe dan bisjoen wur-
de moatte oft der reden is de êflossingen
fierder üt to stellen. Mar foardat it sa-
fier is, binne der tusken Appelskea en
Parregea al hiel hwat apels en parren
skyld en troch it kielgat gien. Seis fiks
oan de apels is fansels ek in oplossing..
As wy it allegearre mar diene!
Alle gemeente- en woningstichtingswo-
ningen in één hand O.a. zijn dit ook de
flats aan de A. H. v. d. Venstraat.
Het is onze lezers wellicht bekend dat in Bolsward op het gebied
van de volkshuisvesting een drietal woningbouwcorporaties werk
zaam zjjn geweest n.l. Volkshuisvesting, Patrimonium en St. Jo
seph. Een deel van het bouwprogramma in deze gemeente werd
zowel in de vooroorlogse, jaren als na de tweede wereldoorlog door
één van de corporaties verzorgd. Hierbij deed zich steeds de moei
lijkheid voor dat de corporaties niet over een tecimisch en admini
stratief apparaat beschikten om een aanmerkelijke uitbreiding van
het woningbestand te bewerkstelligen. Het van de grond krijgen
van bouwplannen was, en is dit in feite nog, steeds een moeilijke
zaak. Het gevolg was dan ook dat, hoewel de toen bestaande wo
ningwet er ook ai van uit ging dat het particuliere initiatief moest
voorgaan, de gemeente voor het grootste gedeelte de na-oorlogse
woningbouw te Bolsward heeft verzorgd.
Noch net safoile jierren lyn makken de
Fryske steaten har wakker drok oer de
ütwreiding fan de tünbou en binammen
ek dy fan de fruitteelt yn üs provin-
sje. Aktive gemeentebistjüren as dat
fan Wünseradiel heakken der flot op yn
of namen seis de foarstap.
Hjoeddedei is it hwat stil wurden op dit
mêd. De EEG is hjir ek al net de rêd-
der yn need. Earder oarsom.
It regear is der ek hwat mei oan. Seis
in minister is gjin profeet en de lan-
bou-minister hat syn ear dan ek to
harkjen lein by in forneamd Ameari-
kaensk buro foar merkündersyk, dat dit
al seit to wêzen, al is it dan mei in slach
om de earmtakke. Wy bidoele it buro A.
D. Little, dat hjir wol aerdich kontak
ten hat en ek wol ris foar de provinsje
Fryslan yn it spier is en dêr’t fan for-
wachte wurde mei, dat it üs situaesje
wol aerdich ken en yn de algemiene
konklüzjes bihellet. En dy lige der net
om.
De krisis yn de fruitsektor is neffens it
buro to witen oan in tofolle oan apels,
wylst it ek mei it biwarjen dêrfan, de
ófset en distribusjesystemen gjin sprek-
ken ISje kin. Oan dat tofoMe oan apels
op de merk hat de Nederlanske tünder
as sadanich oars de measte skuld net.
Tanksij it feit, dat der hiel hwat beam
men kappe binne, bleau de produksje
yn üs Mn aerdich op ien hichte, sa tus
ken de 450 en 500 tüzen ton. Dat is fan
sels noch al hwat. Jo soene mar for-
oardiele wurde moatte al dy apels to
tellen, lit stean fan to skilen!
It docht üt de sifers bliken, dat it to-
folle oan apels binammen üt Frankryk
komt. Yn 10 jier tiid waerd de produk
sje dér forhege fan 700 oant mar efkes
1700 tüzen ton. In lytse treast is dér
tsjinoer, dat Ingelan, nou’t dit yn ’e
EEG-boat sit nei alle gedachten mear
apels ite sil fanwegen in greater oan
bod en dêrtroch leger priis. De Ingelske
apelteelt seit it measte net, is slim for
aldere en sil de konkurrinsje mei de oa
re EEG-partners net oan kinne. De eks-
port nei Ingelan en in produksjeyn-
krimping yn Frankryk moatte üteinlik
wer hwat lykwicht bringe, mar it buro
Little forwachtet oant 1975 altyd noch
in oerskot yn de EEG-lannen, maksi-
mael oant goed oardel miljoen ton. Yn
1980 soe yn it gunstichste gefal der dan
in tokoart wêze fan sa’n miljoen ton.
Krakt fait it fansels nea to sizzen, seis
foar in buro as dat fan Little net. It le-
ne jier seit it oare net en binammen it
oanbod fan Frankryk fait min to tak-
searjen.
Wol is it sünt de léste jierren sa, dat
der fan in operearjen as selsstannich
lan gjin sprake mear is, as it giet om
in formindering fan it oerskot. Alles
moat sjoen wurde yn it ramt fan de
normalisearing fan fraech en oanbod yn
it EEG gebiet. Likernêch de helte fan de
Nederlanske apelhêven is foraldere, al
liiket it üs ta, dat Fryslan as fnj jong
fruitteeltgebiet gjin min figuer slacht.
Mar dat set amper seadden oan de dyk.
Dy foraldere apelhêven binne omaris to
lyts en ek is it in biswier, dat hja al-
meast in underdid foarmje fan in mingd
Mn. of tünboubidriuw en dêrom net al
tyd dat omtinken krije, dat se fortsjin-
je. De opbringst per hektare kin faken-
tiids gjin sprekken lije en de kwaliteit
hat der ek wol oan. De moderne hoven
leverje dêrom troch har hegere op
bringst fierwei mear as de helte fan de
Algemeen
Zo menen B en W dat het voor de
bevordering van de woningbouw in
Bolsward aanbeveling verdient dat een
sterke woningbouwcorporatie tot stand
kan komen. Dit was tot nu toe niet
mogelijk. Elk der corporaties en de ge
meente voerden een eigen beleid. Dit
is thans gelukkig uniform te regelen,
hetgeen de efficiëntie ten goede kan
komen.
De huurders weten dat op één adres in
de gemeente hun belangen zullen wor
den behartigd. Bovendien weet de ge
meente dat vertegenwoordigers door de
raad en het college te benoemen, mee
zullen werken de volkshuisvesting te
bevorderen.
huur van woningen. Hieromtrent wordt
de raad in de eerstvolgende vergadering
(29 febr.) wederom een voorstel gedaan.
Het blijkt dat het woningbestand van
corporatie en gemeente in totaal op dit
moment 473 bedraagt. Met dit bestand
is het verantwoord een eigen admini
stratief en technisch apparaat op te
bauwen.
Men kan zich voorstellen dat aan de
voorbereiding van deze overdracht een
groot aantal besprekingen vooraf dien
de te gaan. Gelukkig konden de onder-
handelingen in een goede sfeer worden
gevoerd en is uiteindelijk overeenstem
ming bereikt.
Op een aantal zaken, die bij de gevoer
de onderhandelingen een rol hebben ge
speeld gaan B en W in een schrijven
aan de raad nog nader in.
Organisatie
Het totale bestand woningwet- en
miewoningen in de gemeente in
hand te brengen betekent voor de ge
meente met het grootste aantal wonin
gen wel, dat wat de organisatie van zo
wel de dienst gemeentewerken als de
financiële indeling een verlichting van
taken zal optreden. Bij de dienst ge
meentewerken verkeert de gemeente
echter in de gelukkige omstandigheden
dat er één personeelslid juist de dienst
wegens pensionering heeft verlaten, ter
wijl een ander personeelslid ook binnen
kort de pensioengerechtigde leeftijd zal
hebben bereikt. Zodra echter de over
dracht door de raad zal zijn geaccep
teerd en de benodigde goedkeuringen
zullen zijn ontvangen, zal de informatie
van de dienst gemeentewerken met de
leiding van die dienst nader onder ogen
worden gezien.
Voor de afdeling financiën zal door het
overdragen van het woningbezit tijd be
schikbaar komen voor andere werk
zaamheden, die thans te weinig aan
dacht hebben. B en W menen dat deze
overdracht een welkome verlichting
voor deze afdeling zal betekenen al zijn
we ervan bewust dat de administratieve
afwikkeling van de overdracht, zo de
raad hiertoe mocht besluiten, nog vele
bemoeienissen vragen.
Plan de z.g. Baroh aan het Plantsoen
te verbouwen tot 3 flinke burgerwonin
gen. Verschillende leden vonden de huur
(f 400 per jaar) veel te hoog. Toch
wordt het voorstel aangenomen met 10
tegen 3 stemmen.
Toch zouden financiële problemen een
struikelblok kunnen vormen tot over
dracht te besluiten. De diverse reserve
fondsen van het woningbedrijf zijn bij
de algemene dienst van de gemeente
belegd en worden als financieringsmid
delen gebruikt.
Indien de woningen met reserves zon
der meer zouden worden overgedragen
zou dit betekenen dat de gemeente in
financieringsmoeilijkheden zou kunnen
geraken. Vooral nu het moeilijk is fi
nancieringsmiddelen aan te trekken
speelt dit een voorname rol. Het ver
heugt B en W dan ook dat het bestuur
van de stichting bij de onderhandelingen
hiervoor begrip heeft getoond. Zo blijkt
dan ook dat alle reservefondsen van de
stichting voor minstens 50% bij de ge
meente zullen worden belegd, terwijl
de reserve-fondsen van het gemeentelijk
woningbedrijf in 10 jaar aan de stich
ting zullen worden overgedragen voor
zover deze niet bij de gemeente zullen
blijven belegd. Aan de helft van de re
serves zal door de stichting geen be
stemming mogen worden gegeven, zo
dat deze bepaling voor haar niet be
zwaarlijk is, terwijl de gemeente tegen
een billijke rente de beschikking zal
hebben over financieringsmiddelen die
dan in het belang van de gemeenschap
Bolsward zullen kunnen worden ge
bruikt.
Voorts wijzen B en W in genoemd schrij
ven op de overdracht van de 46 voor-
Nederlanske apelproduksje. Oars sein:
fan de 16.000 apelprodusinten yn üs lan
leveret likernêch in tsiende part de hel
te fan de hiele produksje. In foardiel is
dat it hjirre giet om moderne bidriu-
wen, dy’t yn it generael mear effisiënt
biheard wurde as de soartgelikense bi-
driuwen yn Frankryk en Itaeilje, dy’t bi
nammen hwat de iere apels it kiimaet
wer mei hawwe en üs altyd in reed foar
binne fan datoangeande. In biswier foar
de NederMnske apelteelt is wol de oer-
hearskjende rol fan de Golden Delicious,
hwerfan nou krekt yn Europa de great-
ste oerskotten binne.
Fan de apels efkes nei de parren. Ek
hjirre binne tofolle fan, de léste jierren.
De produksje wie hieltyd sahwat om de
125 tüzen ton hinne, wylst der by in
produksje fan 80 tüzen ton pas prizen
komme, dy’t de moderne teler in goede
rintabiliteit jowt. De struktuer fan de
parreteelt is op himsels gjin probleem.
Spesiale parrekwekers binne der net fol
ie. Hwat de skiep en bargen binne foar
de koumelker binne de parren foar de
apelkweker, it is in byprodukt, mar dan
docks wol ien, dy’t mei telt. In nijsgjir-
rige konkluzje fan it rapport is, dat de
rjochtstreekse leveransje oan de super-
merken (of leaver oan de kombinaesjes
dêrfan) de bitsjutting fan de feilingen
oantaest. Dat de klam lein wurdt op it
bilang fan in goede forpakking, docht üs
gjin nij. In foarbyld üt de praktyk,
dat wy forline hjerst seis meimakken
wiisde der ek al op, hoe’t üs froulju al
gefoelich wurden binne foar de „moder
ne forlieders”. In hélder fan in selsbi-
tsjinningssaek hjir earne yn ’e omkrite
hie seis in apelbeam, dy’t grouwelich
joech. Sa foar it each inselde soart apels
forkoft hy yn de winkel dat it slydjage,
üt kistjes apart yn papier of yn net-
sjes. Dy apels hiene al in hiele reis
hawn, it farske wie der al êf en de priis
wie oan dé stive kant. Doe helle er syn
eigen beam leech sette kuorfollen krekt
selsplöke apels yn ’e winkel en bea dy
oan foar heale priis. Mar tink net dat
ien der in bek op sette woe, seis net om
goedkeap appelsmots to meitsjen
Presentaesje docht dus hiel hwat. Mar
it kin hjir ek de prils west ha, hwant de
lju tinke faek: Alle waer is nei syn jild
en miene dan mar dat dit djürste dan
oorlogse woningwetwoningen n.l. in de
Claas Baardtstraat (2-24 even en 9-35
oneven), Parkstraat (2-12 even) en Pa
ter Brugmanstraat (1-27 oneven), date
rende uit 1917. Aanvankelijk had het
stichtingsbestuur bezwaar tegen deze
overname. B en W hebben hiervoor be
grip getoond en zijn aan het bezwaar
van de stichting tegemoetgekomen door
de raad voor te stellen een extra-stor-
deze
Bolswards Nieuwsblad
STREEKBLAD VOOR WEST- EN ZUIDWEST FRIESLAND
Verschijnt in: Bolsward, Baarderadeel, Hennaarderadeel, Hindeloopen, Wonseradeel, Workum en Wymbritseradeel.
•f