Nederland niet los
de wereld
van
de week
De foto
van
Begrotingstekort volgend jaar
drie miljard
6ahe Skroar
bijna
De toestand in Vietnam verslechterd
met de dag
Fractievoorzitters naar Londen
Gouden filmpjes
IIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIMttmttttHM
e.o.
Motelgesprekken in
Heerenveen
Coöp. Raiffeisenbank
Wommels
Sluiting op
Koninginnedag
Fryske himmeldei
1971 gunstig jaar
♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦te»
WBi
VRIJDAG 28 APRIL 1972
111e JAARGANG No. 32
i
CDU won
s
Adm. Bolswards Nieuwsblad
Geheim overleg
Nonnen op non-actief
Frankrijk
Militair
Vietnam
Rusland
Hwat hat
Se week april
Financieel probleem
op
te
Open party
üs hjoed to sizzen
Maandag 1 mei is onze drukkerij
gesloten en komt het Bolswards
Nieuwsblad die week inplaats van
dinsdag op woensdag 3 mei uit.
Advertentieprijs: 20 et. per mm.
Ingez. mededelingen dubbel tarief
Contractprijs op aanvraag
H. Joustra, Hoogstr. 21, Koperslager en
zinkwerker.
Zaterdag ruim voorzien van spek: een
varken van 400 pond. S. Boersma, Par-
rega, M. Boersma, Tjerkwerd.
De heer U. Vormeer heeft onftslag ge
vraagd als helper bij het orgelspel in de
Grote Kerk te Bolsward. Gedurende 13
jaar was hij helper van dhr. Alt, daar
voor 33 jaren van wijlen organist Bau-
de Vries.
De
meegedeeld dat - als er niets in het be
leid veranderd - het begrotingstekort
volgend jaar bijna drie miljard gulden
zal bedragen. Dat is ruim achthonderd
miljoen gulden méér dan is voorzien in
nota, die minister Nelissen (Financiën)
veertien dagen geleden aan het parle
ment heeft gestuurd.
De fractievoorzitters moeten op hun
reisje naar Engeland maar zien hoe zij
eruit komen. Zo luidt althans de rede-
En wat het EEG-verband betreft, waar
in Nederland partner is: Nu is het weer
Frankrijk dat roet in het EEG-eten
gooit. Ditmaal gaat het om het toeris
tenverkeer binen de gemeenschap.
Er kwam in Luxemburg een voorstel op
tafel, waarbij met ingang van 1 juli het
maximale bedrag aan goederen dat vrij
mag worden ingevoerd, zou worden ver
hoogd van 270 tot 450 gulden. Tegelij
kertijd zou de helft meer aan tabak,
drank en parfum vrij mogen worden
meegenomen.
Maar de Franse minister van Buiten
landse Zaken, Maurice Schumann stak
daar een stokje voor. Hij eiste dat de
douane zou moeten nagaan of bepaalde
mensen niet te vaak tussen EEG-landen
pendelen om zodoende aan de vrije in
voer te kunnen verdienen. Zijn vijf col
lega’s waren het met hem eens dat het
voorstel niet beoogt mensen dagwerk te
laten maken van het op-en-neer-reizen.
Maar zij vonden het wel te ver gaan een
dergelijke intensieve controle in te stel
len. Dat zou het positieve effect van het
voorstel op het toeristenverkeer binnen
de gemeenschap grotendeels temet doen.
Dr. Henry Kissinger de belangrijkste ad
viseur van president Nixon, heeft van 20
tot en met 24 april vier dagen in het
diepste geheim in Moskou besprekingen
gevoerd met de leiders van de Sovjet
unie.
Dit werd volkomen onverwacht in Mos
kou en Washington gelijktijdig onthuld.
Kissinger heeft lange gesprekken ge
voerd met partijleider Leonid Breznjev
en minister van Buitenlandse Zaken An
drei Gromyko. Doel van de onderhande-
lingen was T uiteenzetten van de stand
punten van Washington en Moskou ten
aanzien van de internationale probelmen
de bilaterale verhoudingen tussen beide
landen en de voorbereiding van presi
dent Nixon’s bezoek aan Moskou, dat op
22 mei begint. Kissinger zei na zijn te
rugkeer in Washington, dat Rusland en
Amerika zijn overeengekomen om geen
mededelingen te doen over hetgeen ge
durende Kissinger’s bezoek aan Moskou
besproken is. Maar hij maakte wel een
duidelijke toespeling, dat Vietnam één
van de voornaamste onderwerpen van 't
geheime overleg is geweest.
In Vietnam gaat het snel bergafwaarts.
Volgens een officier van het Amerikaan
se hoofdkwartier in Saigon is de toe
stand in het centrale heuvelland cata
strofaal. Dertig zware Amerikaanse
bommenwerpers van het type B-52 heb
ben 750 ton bommen uitgeworpen op de
Vandaag een gastfotograaf van buiten
Bolsward van wie we intussen meer op
merkelijke foto’s kregen, nl. van de heer
R. A. Reynders, Grote Buren 27 te Ping-
jum. Tweemaal de Martinytoren. Toren
in duplo. We plaatsen de foto ter ere
van het afscheid van het duo ds. S. J.
Wouda - ds. H. Kreb. In zoverre is deze
dubbelfoto er dus een met symboliek,
ook al willen we daar nu niet verder
over uitwijden. Wij verwachten dat er
(zoals helaas zo vaak in een krantenaf-
druk!) veel verloren gaat, maar we
kunnen u verzekeren, dat het een foto
is met vele fijne trekjes. En haarscherp
op de foto zelf kunnen we, hoewel deze
is gemaakt met tegenlicht, aflezen dat
het vijf voor drie is, dat hij werd ge
maakt.
Dy’t üt guozzeaeijen ütbret is moat net
miene dat er in pau is!
d’Aeisikers tiid is hijer foarby
It kaem in siker soms wol oer
Dat hy gjin aeike fine koe
't Is faeks in hiele toer.
De Himmeldei yn FryslAn is
Mar ttge bést forroun
Mei foriende krêften dochs
Hat men wol hiel hwat foun
Gjin aeijen, mar wol plastic spui
En bulte rotsoai mear
De fearten binne nou wer skjin
’t Is foar de simmer dus wer klear
B en W en Rie foaroan
Ek skoalbern diene mei
It wie, sa ’t men it neame kin:
In echte trimmersdei!
Abonnementsprijs 6,40 p. kwartaal
(bjj vooruitbetaling)
Giro 887926
Verschijnt
DINSDAGS en VRIJDAGS
Ultg. A. J. OSINGA n.v., Bolsward
Administratie- en Redactle-adres:
Marktstraat 13 - Postbus 5
TeL 2044 - Na 18.30 uur 2660 of 2335
(05157)
Dêr’t de bidlers dounsje stouwe de Ia*
pen.
Bolswards Nieuwsblad
STREEKBLAD VOOR WEST- EN ZUIDWEST FRIESLAND
Verschijnt in: Bolsward, Baarderaded, Hennaarderadeél, Hindeloopen, Wonseradeel, Workum en Wymbritseradeel.
voorzitter de Zeeuw om te komen tot
een nieuwe volkspartij, waarin ook niet-
christenen welkom zijn. Deze volkspartij
zou moeten ontstaan via een fusie van
de huidige drie christelijke regeringspar
tijen. De ARP heeft onder haar leden
een enquête gehouden over dit idee. Het
resultaat is niet bemoedigend voor de
KVP-voorzitter. Ruim driekwart van de
Anti’s blijkt niets te voelen voor zo’n
open partij. Bovendien vinden vrijwel al
le Anti’s (98 procent) dat er verband
moet bestaan tussen geloofsovertuiging
en politiek. Wel is eveneens driekwart
van de ARP van mening dat de samen
werking met KVP en CHU hechter moet
worden.
Dat Rusland overal bezig is blijkt ook
uit geheimzinnige vondsten aan de Fran
se kust. Het Franse ministerie van de
fensie heeft bevestigd dat mosselvissers
in de buurt van Cherbourg een aantal
geheimzinnige voorwerpen hebben opge
haald in hun netten. Volgens sommige
bronnen zouden het onderwater-micro-
foons zijn. De vondsten zijn wel in ver
band gebracht met het feit dat in het
betreffende zeegebied vaak treilers uit
de Sovjetunie worden gezien en dat
hier proefvaarten worden gemaakt door
de Franse onderzeeboten „Redoutable”
en „Terrible”* die door atoomkracht
worden voortbewogen.
De fractievoorzitters van de regeringspartijen zjjn vorige week af
gereisd naar Londen, waar de Britse premier Heath hen een warm
welkom zou bereiden. De heren Andriessen (kvp), Aantjes (arp),
Tilanus (chu), Berger (ds ’70) en Wiegel (wd) moeten in Enge
land vooral gaan praten over de uitbreiding van de Euromarkt, de
gemeenschap van de Zes, die volgens een groot aantal partners
moet worden uitgebreid tot een gemeenschap van de Zeven (-{- En
geland). De aanvoerders van de regeringspartijen zullen weinig
moeite hebben met dit principe, veel meer problemen zullen zij on
derweg tegenkomen over een boodschap, die hen is meegegeven
door premier Biesheuvel (arp).
Wat voor de economie geldt, geldt ook
voor het militaire apparaat. Onze de
fensie is meer dan het verdedigen van
eigen landsgrenzen, aldus de liberale se
nator mr. EL van Riet. Hij wil, dat Ne
derlandse oorlogsschepen gaan patrouil
leren in de Indische Oceaan om mee te
helpen een tegenwicht te vormen tegen
de groeiende Russische marineactivitei-
ten aan de zuidkust van Azië.
In het gehouden Eerste Kamer-debat
over de begroting 1972 van het ministe
rie van Defensie noemde mr. Van Ried
een permanente aanwezigheid van Ne
derlandse oorlogsbodems in de Indische
Ooceaan „meer dap< dienstig”. Hij ried
mr. J. de Koster aan zijn suggestie op
te volgen. De fractieleider van de WD
zei te vrezen voor een „Finlandisering”
van West-Europa door de Sovjet-Unie:
een ernstige reden te meer om de Ne
derlandse defensie goed op peil te hou
den. Anders loopt Nederland de kans als
koloniaal gebied in de oudste zin van het
woord te worden geëxploiteerd ten dien
ste van de Sovjetunie”, aldus de senator.
Haargespen, haarspelden. Dirk Gerrit-
sma. Bolsward.
Kantongerecht Bolsward: J.B. uit Bols
ward was op de late avond tussen Cu-
baard en Wommels met een lijkkoets
op reis naar Bolsward. Een jonge dame
die op de fiets wilde passeren, slipte en
■rolde in het duister over de weg. Haar
fiets werd overreden, zelf wist ze naar
de kant te kruipen. J. B. wordt veroor
deeld tot 20 gulden, omdat hij na het
ongeluk is doorgereden.
minister-president heeft inmiddels nering van premier Biesheuvel. Hij heeft
een goed voorbeeld bij de hand. Bij de
formatie van zijn eigen kabinet zijn de
fractievoorzitters van de huidige rege
ringspartijen eveneens naar Engeland
getrokken (op uitnodiging van de Brit
se regering), waarna ogenblikkelijk een
afspraak tussen de partijen tot stand
kwam. Misschien hoopt de premier nu
op dezelfde afloop.
Een afloop, die niet helemaal zeker is.
De christelijke partijen, die binnen de re.
geringscoalitie de meerderheid vormen,
voelen helemaal niets voor de oplossin
gen die de VVD en DS ’70 te bieden
hebben voor de financiële problemen. De
beide laatste partijen houden nog steeds
vast aan een belastingverlaging, als het
gaat om de loon- en inkomstenbelasting.
De christelijke partijen willen juist een
verzwaring.
Premier Biesheuvel blijkt nu bijzonder
handig te zijn door alle aanvoerders van
de betrokken politieke partijen gezamen
lijk op reis te laten gaan. Hij heeft hen,
net op tijd, de boodschap meegegeven
dat het met de positie van ’s rijks schat
kist niet zo best is. Ieder moet maar ho
pen dat de heren er in het vliegtuig tus
sen Amsterdam en Londen v.v. uitko
men.
In de Westduitse deelstaat Baden-Würt
temberg heeft de Christen Democrati
sche Unie, CDU bij de Landdagverkie-
zing, gisteren de absolute meerderheid
veroverd. Deze zege van de oppositie
partij betekent dat de socialistische en
liberale regeringspartners in Bonn, hun
doel ook samen te regeren in Stuttgart,
dit is de hoofdstad van de deel
staat, niet hebben bereikt. Verder kreeg
de regeringscoalitie nog een klap te in
casseren omdat het liberale lid van de
Bondsdag Helms uit de partij is getre
den.
Het 60e boekjaar van de Wommelser
Coöp. Raiffeisenbank stemt tot voldoe
ning. Dit werd openbaar op de Algemene
Ledenvergadering onlangs gehouden in
café Seerden gehouden o.l.v. bestuurs
voorzitter J. Lycklema Nljeholt van
Loltam. Het gedrukte verslag zag er
fraai uit. Als nieuw bestuurslid werd op
6 april 1971 gekozen de heer D. P. v. d.
Gaast te Wommels (in de vacature A.
D. de Boer, Spannum) terwijl de heer K.
Boersma uit Wommels als lid van de
raad van toezicht werd vervangen door
de heer D. P. Douma. Gememoreerd
werd het overlijden van veehouder Auke
J. Bootsma te Kubaard, vele jaren lid
van de raad van toezicht Diens persoon
en werk zijn gevoelvol herdacht. Het le
dental bleek iets gestegen. 20 nieuw in
geschrevenen, 15 uittredingen (5 door
overlijden, 9 door vertrek uit het rayon).
Totaal ledental op 1 jan. 1972 stond op
334. Er zijn vorig jaar nogal wat uit
breidingen en verbeteringen tot stand
gekomen. De zitting in Spannum onder
ging enige uitbreiding en de accomoda-
tie in Lollum mocht aanzienlijk verbe
terd om slechts een paar voorbeelden te
geven. De bereikte mijlpaal „10 miljoen
gulden spaargeld” werd gevierd met ’n
Op een zonnige middag met onbewolkte
hemel. De bomen botten uit, het voor
jaar nadert. De keien links op de Ba-
gijnenstraat (balstenen) lijken wel een
stukje maanlandschap. Nog even glimt
het licht tegen de palen van de wal-
beschoeiing. Hoe mooi is de railing aan
de St. Jansstraat (of is het hier nog
Dijlakker?) weerspiegeld!
Even kijk je dwars door de kerk heen
en het takwerk links boven breekt het
witte vlak. Is de hemel rein en smette
loos, in het grachtje zelf is wat drijf-
vuil, teken van onze milieuverontreini
ging op dit ondermaanse. Ook glijdt
het zonlicht haarscherp over de leuning
van de Bagijnenpost. Alle hulde voor
deze vootreffelijke foto, de teren duplo
voor het predikantenduo.
Noordvietnamese troepen rondom Kon-
toem. De meeste adviseurs van presi
dent Richard Nixon, op één of twee na,
waren tegen de hervatting van de Ame
rikaanse bombardementen op Noord-
Vietnam. Niet omdat zij de bombarde
menten veroordelen, maar omdat zij
vreesden dat het de president zijn her
verkiezing zou kosten. President Nixon
zou gezegd hebben dat een geloofwaar
dige buitenlandse politiek belangrijken
was dan zijn herverkiezing.
zijn evenzeer van invloed geweest bij t
bankwezen. Bestuur en toezichtsraad,
primair het personeel, kweekten bij de
klanten veel good-will en genieten hun
volste vertrouwen. De ledenverg. zelf
doorgaans niet druk bezocht (ditmaal
viel t bselisst niet tegen) had een geani
meerd verloop. Als nieuw lid van de
raad toezicht trad toe de heer B. En-
gelama uit Kubaard. Het bestuur bleef
ongewijzógrt
dat 10 winnaars elk een prijs van f 100
opleverde. De Lollumer schooljeugd is
eveneens verrast'met wedstrijdprijzen bij
de openstelling van het kantoor aldaar.
De totale aanwas bedroeg f 1,4 miljoen
tegen f 1,3 miljoen in 1970. Een stijging
van 12,7 De stijging van alle Friese
banken bedroeg samen 15%. Wommels j
zit dus beneden dit Friese gemiddelde.
De oorzaak hiervan ligt bij het spaar
geld, wat verreweg het grootste deel uit
maakt van de toevertrouwde gelden.
Het spaargeld steeg inclusief de bijge
schreven rente, van f 10 milj. tot f 10,9
mlij., een aanwas van f 941.000 of 9.4%
tegenover 13%% vorig jaar. Het saldo
op de privérekeningen nam toe met 49%
De onkosten zijn ook in 1971 weer sterk
gestegen, een groot deel van deze kos
tenstijgingen is te wijten aan de opvoe
ring der lonen. De personeelsbezetting
was begin dit jaar in totaal acht vaste
werkkrachten. Bovendien is de heer E.
J. Bootsma te Wommels per 1 jan. j.l.
de bank in dienst getreden als assuran-
tie-adviseur. Diens werkzaamheden zul
len zich in eerste instantie uitstrekken
over de rayons Wommels en Winsum.
Tenslotte dient nog vermeld dat de reis-
bemiddeling bij de Coöp. Raiffeisenbank
Wommels het eerste jaar niet onver-
dienstelijk heeft gefungeerd. Uiteraard
zijn de resultaten, in het experimentele
stadium laag, doch voor 1972 lijken de
ze al behoorlijk gunstiger. In algemene
zin werd er nog op gewezen dat de mo
netaire crisis de meest schokkende ge
beurtenis van vorig jaar is geweest.
In mei besloten de monetaire autoritei
ten in West-Duitsland en Nederland niet
langer de interventiekoers van de dollar
te handhaven daar de toevloed van bui
tenlands speculatie kapitaal te overwel
digend was geworden. Door deze non-in-
terventie werd o.m. de gulden „zwe
vend”. Verder moest geconstateerd een
verscherping van de inflatie en vertra
ging van de economische groei, beide
zeer opvallende kenmerken van onze na
tionale economie. Al deze zaken en ver
schijnselen hebben het beeld van de geld
en kapitaalmarkt goeddeels bepaald, »e
/la.f in Tinnrnnnr*.B nl.lr non -.rnm -f 1 AH jniiiiiiiiiiiiiiiMiinmniMiiiniiniinn
Nederland staat niet los van de wereld en „het buitenland” niet los
van Nederland. In allerlei opzicht, economisch, politiek en zelfs mi-
Ktatr grijpt het een altijd op het ander in. Niet alleen Bolsward
staat er in financieel opzicht somber voor (zie ons raadsverslag),
ook in Nederland zelf is het geen juichen. De Nederlandse economie
is ernstig uit haar evenwicht geraakt en de verwachtingen voor de
naaste toekomst zijn niet gunstig. Dit schrijft de president van De
Nederlandsche Bank, dr. J. Zjjlstra, in zijn jaarverslag over 1971.
Zelfs wanneer de investeringen op een bescheiden peil blijven en
wanneer de lonen en prijzen aan banden worden gelegd, dan nog
moet met een hardnekkige overbesteding worden gerekend. Een
terugdringen van deze diep ingevreten overbesteding zal niet een
voudig zijn. Klemmender dan ooit is er de noodzaak om de loon- en
prijsspiraal te stuiten. Bovendien is hernieuwde bezinning op het
stijgingspercentage van de collectieve bestedingen (overheidsuitga
ven en sociale voorzieningen) onontkoombaar.
Colijn sprak in Bolsward. Aanvankelijk
zou hij spreken in de gereformeerde
kerk, maar de toeloop was zo groot, dat
men genoodzaakt was in de Broerekerk
samen te komen. De leiding berustte bij
de heer P. v. Tuinen. (Vader van de la
tere burg, van Tuinen) (Red.).
Hij noemde het een groot voorrecht de
grote leider te horen spreken in het ou
de stedeke. Colijn pleitte voor verminde
ring belastingen, afschaffing vaccinatie-
dwang, afschaffing stemplicht, losma
king band tussen staat en kerkgenoot
schappen, weg met de ambtenaren heer
schappij, front maken tegen een wetge
ving, die de burger slaaf maakt van een
alvermogend staatsbestuur.
„De mannen in onze samenleving, zowel
in de kapitalistische als in de socialis
tische, hebben een meerderwaardigheids-
complex, een gevoel van superioriteit,
dat zij tot een vanzelfsprekendheid ver
heffen. Zij zijn niet bereid dat op te ge
ven. Zij hebben de minderwaardigheid
van de vrouw nodig om zichzelf een
hogere waarde toe te kennen.
En de vrouwen zelf zijn zo gewend zich
als minderwaardig te beschouwen, dat
er maar weinigen de durf hebben
dit vlak de strijd aan te binden”.
Simone de Beauvoir
Mevr. A. van Kalmthout-Blokland
Heerenveen, lid van Man-Vrouw-Maat-
schappij (MVM) zal een inleiding hou
den over het ro.patroon van vrouw en
man in deze maatschappij. De gespreks
leider is de heer A. Schouten, Joure.
De Anti Revolutionaire Partij blijkt
niets te voelen voor het idee van KVP-
Heit communisme is nog altijd geen
vriend van de godsdienst, die Marx als
opium voor het volk betitelde. Op pijn
lijke wijze wordt dat thans in Tsjecho-
JSlowakije ervaren.
De Tsjechoslowaakse regering heeft
„concentratie-kloosters” ingericht voor
nonnen, waar alle activiteiten naar bui
ten verboden zijn. Buiten de kloosters
mogen nonnen zich alleen maar bezig
houden met de verzorging van gehandi
capte kinderen en bejaarden.
Volgens het Oostenrijkse katholieke
persbureau „Kath-press” dat van deze
maatregelen melding maakt, worden bo
vendien alle priesters door de autoritei
ten gedwongen op hun 60ste jaar met
pensioen te gaan. Gezien de .vergrijzing'
van ’t Tsjechoslowaakse priesterbestand
zal deze maatregel snel leiden tot een
grote vermandering van het aantal pries
ters. Zoals in de meeste communistische
landen, staan de kerken in Tsjechoslo-
wakije onder staatstoezicht. Formeel ge
sproken zijn geestelijken en nonnen in
dienst van de staat. Als „werkgever”
voor de geestelijkheid heeft de Tsjecho-
slowaakse staat dit jaar al veel aanvra
gen voor priesteropleiding afgewezen en
de aanvragers naar andere beroepen ver.
wezen.
'v. wj
I - M
- -