Culturele paspoorten rechtstreeks
verkrijgbaar
alle postkantoren
via
Friesland
m
de week
Foto
van
Parlementair weekoverzicht
Gabe SKroar
I
saannnnacnnEsnnn top namelijk minder verlies aan de de-
lilt
I
I
I
I
Een landelijke primeur
Nieuwe generatie Drees in de Kamer
Zwaluwen trek
Gouden filmpjes
Raad
F raneker adeel
Oproep
I F
J. s.
llllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllll
3D£
3C
WEEST RENTEBEWUST!
NOG STEEDS 7% BIJ 1 JAAR VAST
Ji/2 DAGELIJKS OPVRAAGBAAR
HYPOTHEEKGELDEN BESCHIKBAAR
H*|*|*|*I*I*W
*|*l*|*|*|>
i*;*i*j*l*i*|*|»|*;*!*|#|*jï
NOORDERHAVEN 114 HARLINGEN
TELEFOON 05178—2475 GIRO 822009
STICHTING
SPAARBANK
llllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllll
o
o
o
o
p
„HARLINGEN’’
3E3E3
I
Hle JAARGANG No. 70
VRIJDAG 8 SEPTEMBER 1972
Prijzen en secretariaatsadres
Feestelijke uitreiking
Waarom een paspoort 65-f-
le WEEK SEPT 1922
„Gokken”
Jonge Drees
Victorie In Alkmaar?
De agenda luidt:
Mei in party lju ken men wol léze en
skriuwe, mar mei harren rekkenje is
soms in hiele toer!
Advertentieprijs: 20 et. per mm.
Ingez. mededelingen dubbel tarief
Contractprijs op aanvraag
Abonnementsprijs 7,15 p. kwartaal
(bij vooruitbetaling)
Giro 887926
Het aantal duitse dienstmeisjes dat in
ons land een betrekking heeft aanvaard
wordt door de Evangelisten Frouwen-
werein Deutschlands geschat op 90.000.
Deze wijze van verkrijgen van een pas
poort is landelijk uniek. Als dit expe
riment goed aanslaat, hoopt men bij
voorbeeld ook in Amsterdam volgend
jaar tot deze wijze van verstrekken van
paspoorten te kunnen overgaan. Voor
heen duurde het aanvragen van een pas
poort in Friesland 10 dagen. In an
dere provincies en steden worden deze
paspoorten verstrekt via gemeentehui
zen, culturele centra e.d. Door de moge
lijkheid te creëren dat deze paspoorten
nu voor iedereen in Friesland op loop
afstand heel gemakkelijk en snel kunnen
worden af gehaald (er zijn 200 post
kantoren en postagentschappen in Fries
land), wordt verwacht dat vele duizen
den jongeren en ouderen boven de 65
zich deze paspoorten zullen aanschaffen.
uitreiking van dit 65+ paspoort is
eerste in Friesland. Een dergelijk
65+-kaart voor het eerst in Fries
land uitgereikt
Cultureel Jongeren Paspoort eerste
lustrum
Hoog boven hen koepelt straks
het vertrouwde firmament
waarvan hun zwerm
de makers niet kent.
Doch vol vertrouwen
voor wat was en is
is dat bij hun instinct
heus geen gemis.
Niets zou hun weg
naar het zuiden versperren
zij zouden vliegen
op 't kompas van de sterren.
Samen te gaan
en gevaren .trotseren
het genoegen van ’t eten
soms tijdelijk ontberen.
Daar zaten zij samen
op de stroomdraad
op P.E.B. bovengronds
hielden zij hun beraad'.
Want weer kwam de trek
naar ’t zuiden in zicht
en hun instinct
was daar op gericht.
Ditmaal een stukje oud Bolsward, nu
eens niet gezien door de lens van het
fototoestel, maar door de ogen van een
schilder. Hoewel met opzet verkeers
borden o.a. zijn weggelaten en het schil
derij de sfeer ademt als van een stadje
ergens in Zuid Europa, zult u bij nader
inzicht dit plekje direct herkennen. Het
is de Witheerenstraat gezien vanaf on
geveer de kruizing Hoogstraat. De foto
van dit schilderij kozen we ditmaal in
verband met het volgende.
In het cultureel centrum „De Wiele
waal” te Burgwerd zal burgemeester
P. Tjeerdsma donderdag 14 september
een expositie openen van 25 werken van
Wil de (jonge) dame aa.n wie op vrij
dag 1 september j.l. tussen 19 en 20.30
op het postkantoor te Bolsward een Cul
tureel Jongeren paspoort werd uitge-
reikt, zich nog even op het kantoor mel
den voor het verstrekken van enige aan
vullende gegevens?
Verschijnt
DINSDAGS en VRIJDAGS
Uitg. A. J. OSINGA n.v., Bolsward
Administratie- en Redactie-adres:
Marktstraat 13 - Postbus 5
TeL 2044 - Na 18.30 uur 2660 of 2335
(05157),
Het C.J.P. is verkrijgbaar a raison van
3,50. Het is een jaar geldig van sep-
tember-oktober 1972 tot 1 oktober 1973.
Daarna kan het verlengd worden.
De 65+-kaart kost 6,. en is geldig van
1 september 1972 tot 1 januari 1974.
Daarna kan het telkens voor een jaar
worden verlengd. Aanvraagformulieren
zuilen gratis verkrijgbaar zijn op alle
Hwat hat
Bolswartls Nieuwsblad
STREEKBLAD VOOR WEST- EN ZUIDWEST FRIESLAND
Verschijnt in: Bolsward, Baarderadeel, Hennaarderadeel, Hindeloopen, Wonseradeel, Workum en Wymbritseradeel.
Precies 5 jaar geleden werd met de uit
gave van een cultureel Jongeren Pas
poort gestart. In 1967 schaften 1058 jon
geren zich een dergelijk paspoort aan.
In 1968 1621, in 1969 1878, in 1970 2777
en in 1971 ruim 3500.
Aan hen werd ook iedere maand een
C.J.P.-agenda toegezonden. Dit Cultu
rele Paspoort is in heel Nederland gel
dig. In de landelijke vereniging werd be
sloten om met ingang van dit nieuwe
paspoort-seizoen september-oktober ’72
tot september-oktober 1973 de leeftijds
grenzen uniform te maken.
Dit betekent dat alle jongeren van 15
t.m. 25 jaar (gerekend naar de leeftijd
op 30 september) een paspoort kunnen
afhalen. Alle derde klassers van een
school van voortgezet onderwijs worden
als 15-jarigen beschouwd.
Deze week is de Tweed® Kamer weer
normaal gaan vergaderen. De agenda
vermeldde geen al te schokkende onder
werpen. Een omstreden zaak als het ini-
tiatief-ontwerp Vondeling-Wierenga (P.
v.d.A.) inzake wijziging van de ontei
geningswet was al van de agenda afge
voerd. Hetzelfde zal stellig gebeuren met
de initiatiefwet van Geurtsen (VVD) en
Van Schaik (KVP om de wet op de
kansspelen te verruimen. We houden
dus de casino’s nog even buiten de deu
ren. Hetgeen niet wil zeggen dat niet in
menig speelhol het balletje vrolijk rolt.
De DS’70-er Verwoert weet daarvan
mee te praten sinds hij aan de hand van
een Amsterdamse journalist langs de
hoofdstedelijke gokholen werd gelootst.
Het kostte hem 200 gulden. Zou Drees
er ooit aan zijn begonnen....?
lijk- en cultureel leven en om de be
jaarden te stimuleren meer aan dit
soort activiteiten mee te doen, zijn er
verschillende kortingsregelingen inge
steld. Dit gebeurde meestal naar voor
beeld van het Cultureel Jongeren Pas
poort, waarmee ruim tien jaar geleden
werd gestart.
18. Voorstel van B en W tot wijziging
van de gemeentebegroting van het
dienstjaar 1972.
19. Benoemifig onderwijzer o.l.s. te Ping-
jum. Op de voordracht staan: 1. H.
Krol te Menaldum, 2. P. Hettinga te
Burgwerd en 3. J. Bc-onstra te Gie-
kerk
o
o
o
o
Q
o
o
o
o
o
o
o
o
o
Het zal interessant zijn te zien hoe de
„jonge” Drees zich in de komende
naar verwachting chaotische maan
den in het parlement zal opstellen. Zal
hij in feite reeds de teugels van frac
tieleider Berger ovememen en ook naar
buiten toe de eerste viool in de DS’70-
fractie gaan spelen Het is niet an-
mogelljk; alhoewel zijn ex-ministerschap
in het kabinet Biesheuvel hem krachtens
de politieke mores verplicht tot enige
ingetogenheid.
Het zal Drees echter nog vaak genoeg
moeite kosten om zich niet onvervaard
in het parlementaire debat met zijn ex-
collega’s te storten. Veel vrijer zal hij
zich kunnen bewegen tegenover de frac
tieleiders' van de regerings- en oppositie
partijen. D.S.’7O fractieleider Berger
verkeert in zoverre in een andere posi
tie, dat hij ook tegenover het kabinet
minder reserves in acht behoeft te ne
men.
Toch zullen de DS’70-voormannen zich
er waarschijnlijk wel voor hoeden om
hun oude coalitie-genoten al te scherp
te attaqueren. Berger en Drees beseffen
immers heel goed dat zij weer op de
confessionelen en liberalen aangewezen
zijn, indien zij er althans naar streven
om na de verkiezingen opnieuw rege
ringspartij te worden. In een kabinet
met P.v.d.A. en D’66 zal er immers geen
plaats zijn voor DS’70-ers. Voor een
confess! oneel-liberaal meerderheidskabi-
net daarentegen is DS’70 onmisbaar.
Nietemin zijn tegelijkertijd VVD en DS
’70 onmiskenbaar grote politieke con
currenten van elkaar, althans op de kie
zersmarkt. De liberale fractieleider Wie
gel geeft dat volmondig toe. Toch is zijn
devies „lief zijn voor DS ’70. Van zo’n
vriendelijke houding verwacht de VVD-
mocratisch-socialisten dan door een har
de opstelling. Liefde uit berekening
komt meer voor.
Per 1 september is er een samenwerking gerealiseerd tussen de
Commissie Cultureel Jongeren Paspoort Friesland, die C.J.P.’s en
65+kaarten in Friesland uitgeeft en de postkantoren in deze pro
vincie. Alle paspoorthouders kunnen vanaf die dag een aanvraag
formulier op het postkantoor ontvangen. Tegen betaling van 3,50
(voor jongeren) en 6,- (voor 65-plussers) wordt via inlevering
van het aanvraagformulier direct een Cultureel Paspoort verstrekt.
Deze week deed voor het eerst sinds lange tijd weer eens een Drees
zijn intrede in de Tweede Kamer. Dr. W. Drees Jr, zoon van aller
„Vadertje Drees”, nam in de acht man sterke DS’70-fractie de plaats
in van de om gezondheidsredenen teruggetreden W. J. Schuitemaker,
de minst opvallende man van het achttal.
De ex-minister van Verkeer en Waterstaat, Drees verbergt echter
achter zyn onopvallend uiterlyk een dynamische, grillige geest, die
hem ook als parlementariër tot een persoonlijkheid maakt, die ge-
makkelijk met politieke zwaargewichten als Den Uyl, Bakker, Wie
gel, Van Mierlc en Aantjes zal kunnen wedijveren.
De
de
cultureel 65+ paspoort wordt ook in
steden als Amsterdam, Den Haag, Rot
terdam en Nijmegen uitgegeven. Fries
land geeft dit paspoort voor het eerst
provinciaal uit. Deze kaart is voorlo
pig nog alleen in Friesland geldig.
Men hoopt het paspoort, evenals het
C.J.P., zo spoedig mogelijk door lande
lijke geldigheid te geven.
Houders van een dergelijk paspoort zul
len gratis maandelijks een informatie
blad ontvangen. Dit paspoort zal voor
de 65-plussers geldig blijven tot 1 ja
nuari 1974.
De heer J. H. Kingma, voorz. van het
college van Gasthuisvoogden, benoemd
tot Ridder in de orde van Oranje Nas
sau. De ridderorde werd op de borst ge
hecht na het ontsteken van het vuur
werk tijdens de koninginnedag.
poorten officieel overhandigd aan: mej.
E. M. van der Schoot, Midlumerlaan 9
uit Harlingen, van beroep tandartsassi
stente, en aan de heer D. M. Vis, T.
Hiddesstraat 7, Sexbierum.
Mej. Van der Schoot ontving naast een
gratis Cultureel Paspoort een bos bloe
men, de heer Vis naast een gratis 65
kaart een doos sigaren.
Zij houden hun koers
naar het zuiden gericht,
daar is het punt
waar de ster Sirius licht.
De eerstvolgende openbare raadsverga
dering zal worden gehouden op 12 sep
tember 1972, ’s avonds 8 uur in het ge
meenschapscentrum te Tzum.
de Boliswarder amateur Jaap Halma.
Dit wordt de derde tentoonstelling se
dert de opening van deze tot cultureel
centrum gedoopte antiekboerderij van
familie Hettinga. De eerste expositie
was gewijd aan werk van pastoor J. H.
Janning uit Workum. Momenteel loopt
tot 13 september nog de expositie van
de naïeve kunstenares mevrouw Teatske
Bruinsma-de Vries (39 merendeels bij
belse en religieuze schilderijen, waar
van tot nu toe een zestal verkocht zijn).
Jaap Halma is geboren op 25 oktober
1925 te Heerlerheide uit een Fries
(Bildts) mijnwerkersgezin. Hij ontving
een schildersopleiding aan de L.T.S. te
St. Anna Parochie, volgde een schrif
telijke cursus illustratief tekenen en is
verder autodidact.
De tentoonstelling omvat een overzicht
van zijn oeuvre, 25 olieverven, voorna
melijk landschappen (Friese en Lim
burgse) en stillevens. De expositie is
vanaf 15 september dagelijks te bezich
tigen t.m. 31 oktober. De toegang is
gratis. Aan de hand van een vragenfor
mulier tracht men het oordeel van de
bezoeker te toetsen.
Het schilderij moet u, zoals uiteraard
de gehele tentoonstelling zeker gaan
zien. Vooral de kleuren bepalen de sfeer.
Is het bij doorkijkjes in de regel zo, dat
de schilder het midden van een schilde
rij in lichte toets schildert en de randen
van het paneel weer donker, hier heeft
de schilder het aangedurfd met sterke
slagschaduwen te werken, juist in het
hart van het schilderij. Wij zijn op een
vroege ochtend speciaal gaan kijken en
inderdaad valt hier de schaduw. De ge
vels op de Rijkstraat en op de achter
grond de contouren van de St. Francis-
cuskerk staan evenals de voorgrond
in het volle licht. Een ietwat impres
sionistisch schilderij van een fors for
maat, vanaf 15 september is het te zien.
Op 1 september werden in de hal van
het hoafdpostkantoor van Leeuwarden
door de heren K. Weide, wethouder van
economische zaken en welzijnsaangele-
genheden van de gemeente Leeuwarden
als vice-voorzitter van de Commissie
Cultureel Jongeren Paspoort Friesland
en L. L. Wolters, directeur van het post
district Leeuwarden, de eerste pas-
Woensdag heeft Alkmaar zijn gemeen
teraadsverkiezingen beleefd. Op het mo
ment waarop deze regels worden ge
schreven, is nog niet bekend welke par
tijen straks kunnen zeggen dat ook voor
hen bij Alkmaar de victorie is begonnen.
In ieder geval kijkt de landelijke poli
tiek met meer den gewone belangstelling
naar dit lokale gebeuren uit. Tot dusver
gaven Alkmaars politieke verhoudingen
een niet zo erg van de landelijke ver
houdingen afwijkend beeld te zien.
Daarom werd al snel gezegd dat de
Alkmaarse raadsverkiezingen een graad
meter voor de komende kamerverkiezin
gen zouden vormen. Dat laatste moet
echter sterk in twijfel warden getrok
ken. Kenners van de Kaasstad wijzen
erop dat daarvoor bij deze raadsverkie
zingen teveel typisch lokale issues in het
geding zijn. Ook de persoonlijke popula-
ritijd van somminge plaatselijke politi-
oi-lijsttrekkers doen de scheidslijnen, die
in de landelijke politiek getrokken ple
gen te worden, vervagen.
Zo zou met name de uit de P.v.d.A. ge
stapte DS-lijsttrekker vanwege zijn per
soonlijke populariteit onder de bevolking
veel stemmen kunnen binnenhalen, die
bij landelijke verkiezingen elders terecht
komen. Toch blijken de Alkmaarse ver
kiezingen, noodzakelijk vanwege doorge
voerde wijzigingen van de gemeente
grenzen, de aandacht van de grote po
litieke kopstukken te boeien. Ze zijn er
allemaal voor een spreekbeurt aangetre
den: Wiegel, De Brauw, Andriesisen,
Bakker, Den Uyl, etc. Het ging tenslot
te om een gemeente met meer dan 50.000
inwoners.
Er zijn in ons land ruim 1,3 miljoen
mensen die de leeftijd van 65 jaar heb
ben bereikt. Ongeveer één op de tien
Nederlanders is dus 65-plusser. De pro
vincie Friesland ligt wat het aantal be
jaarden betreft boven het landelijke ge
middelde. Bij de volkstelling van vorig
jaar bleek namelijk dat van de 513.430
inwoners ruim 58.000 personen 65 jaar
of ouder waren; d.w.z. 11.3 van de
bevolking.
Net als voor andere leeftijdsgroepen zijn
ook voor ouderen speciale aan hun om
standigheden aangepaste voorzieningen
getroffen. Bejaardenflats, bejaardencen
tra en verpleegtehuizen zijn bedoeld voor
huisvesting, verzorging en verpleging
van hen, die niet langer zelfstandig kun
nen of willen wonen. Dienstencentra en
bejaardenoorden bieden inwonende be
jaarden soms de gelegenheid er warme
maaltijden thuis bezorgd („Tafeltje-
dek je”).
Voor de ontspanning en recreatie zijn
er daarnaast bijvoorbeeld sociëteiten,
zangkoren, handenarbeid- en gymnas
tiekverenigingen waar men alleen ou
deren aantreft. In veel plaatsen kent
men de jaarlijkse bus- of autotocht.
Naast deze, in het bijzonder voor oude
ren bedoelde activiteiten, biedt het cul
turele leven hen uiteraard ook nog veel
mogelijkheden
Van die mogelijkheden wordt echter niet
zoveel gebruik gemaakt als wel zou
kunnen. Uit onderzoekingen is ge
bleken dat het bezoek aan theater, con
cert, bioscoop, museum, e.d. daalt naar
mate de leeftijd stijgt en dat vooral de
ouderen weinig uitgaan. Dat kan een
gevolg zijn van het feit, dat men zich
moeilijk verplaatst, dat men het uitgaan
nooit gewend is geweest, of dat men er
geen geld voor (over) heeft.
Omdat het vooral voor gepensioneerden
van groot belang is zoveel mogelijk deel
te blijven nemen aan het maatschappe-
postkantoren, zoveel mogelijk scholen,
gemeentehuizen, in culturele centra en
bibliotheken in Friesland en uiteraard
ook bij het secretariaat. Het adres hier
van is: Postbus 805, kunstcentrum Prin
sentuin, Leeuwarden, tel.: 05100 - 34615.
(Voor de telefonische inlichtingen is
miej. B. Winkel uitsluitend tijdens de
ochtenduren te bereiken).
Men hoopt het paspoort, evenals het
C.J.P., zo spoedig mogelijk ook landelijk
geldigheid te geven.
Houders van een dergelijk paspoort zul
len gratis maandelijks een informatie
blad ontvangen. Dit paspoort zal voor
de 65-plussers geldig blijven tot 1 janua
ri 1974. Het waarom van de invoering
van een 65+kaart in Friesland staat
uitvoerig beschreven in het bijgaande
informatiebulletin 65+ paspoort Fries
land, le jaargang, nr. 1, september 1972.
1. Notulen
2. Ingekomen stukken en mededelingen
3. Nieuwe bezoldigingsverordening
4. Wijziging van de bezoldigingsver
ordening en per 1 januari 1972
7. Subsidie aan de Stichting Friesland
8. Subsidie aan het Fries scheepvaart
museum
9. Een subsidie aan de stichting Aide
Fryske Tsjerken
10. Aangaan van een vaste geldlening
11. Aankoop van de woning Wommel-
serweg 14 te Tzum
12. Verkoop van bouwterrein te Ried
13. Aanschaffing van leerlingensets,
t.b.v. de bijzondere lagere school te
Tzum
14. Voorstel van B en W inzake de toe
komstige vuilverwerking
15. Wijziging van de openbare verlich
ting te Achlum
16. Voorstel van B en W inzake straat-
naamgeving te Tzum
17. Voorstel van B en W inzake de be
stuurlijke indeling in de provincie
Friesland
In het najaar 1864 wbrd besloten tot
het wegruimen van de Sneekerpoort.
Daarmee werd tevens overgegaan tot
het dempen van een drietal binnenha-
ventjes op die hoek der stad. De oude
hechte fundamenten liet men in de
grond zitten. Aan de noordkant van de
huidige brug zijn ze met een dun laagje
aarde bedekt. In de poort bevonden zich
twee bustes. Deze zijn verloren gegaan,
maar werden later bij het bouwen van
het tramstation teruggevonden. Ze wa
ren daar in de grond gestapt.
De bustes zouden zijn terechtgekomen
op de boerenplaats bewoond door H.
Huitema. Een oud verhaal zegt, dat
keizer Karel V Bolsward het recht gaf
de keizerskroon boven het wapen te voe
ren. Uit dankbaarheid bracht men toen
deze keizers beeltenis mitsgaders dat
van zijn gemalin aan in de poort.
Oldeclooster. Op „Munnickhuyse”
aldaar staan inderdaad twee oude ste
nen monumentjes, een mannen en een
vrouwengelaat vertonende. Deze kap
pen zijn volgens vertrouwbare familie-
overlevering inderdaad uit de Sneker-
poort afkomstig. Ze staan los tegen de
gevel van het huis.
üs hjoed to sizzen