Politieke partijen geven hun
mening over Dierenbescherming
Gabe Skroar
Met het oog op Dierendag 1972:
lllllllllllllllllllllllllllillllllllllllllllllllllll
Fan stêd en lan
Zilveren filmpjes
bondsspaarbank
bolsward
Illlllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllll
-
F
STREEKBLAD VOOR WEST- EN ZUIDWEST FRIESLAND
Hwat hat
llle JAARGANG No. 77
DINSDAG 3 OKTOBER 1972
Wymbritseradeel.
Mening Politieke partijen
Pressiegroep
Dit is Cas, toen hij vertrok naar een nieuwe en betere „baas”
Asiels
Inspectiedienst
üs hjoed to sizzen
Internationale activiteiten
in „kribelige
EHBO voor Dieren
Dierenbescherming en Opvoeding
Prinses Marijke gedoopt.
«1
Printflaters falie faek mear op as tink-
flaters.
Advertentieprijs: 20 et. per mm.
Ingez, mededelingen dubbel tarief
Contractprijs op aanvraag
Abonnementsprijs f 7,15 p. kwartaal
(bij vooruitbetaling)
Giro 887926
Een vijftiental inspecteurs van de Alge
mene Inspectiedienst, allen met de be
voegdheid van „onbezoldigd opsporings
ambtenaar van de Rijkspolitie”, en een
veertigtal inspecteurs in dienst van de
afdelingen, waarvan verschillende ook
Alleen al door haar aanwezigheid, maar
vooral door reacties op de meest uitéén-
lopende problemen bij officiële instanties
en in publiciteitsmedia is de „Dieren
bescherming” een pressiegroep in de
beste zin van het woord. Het positieve
karakter van haar actie heeft in de loop
van de jaren zijn erkenning gevonden
in de inspraak, meestal door middel van
vertegenwoordigers van de vereniging,
in nagenoeg alle officiële lichamen, die
op enigerlei wijze met de dierenbescher
ming te maken hebben. Al met al is dit
een voortdurende en niet aflatende ac
tiviteit, welke voor een groot deel niet
in het openbaar maar zeer intensief
plaats vindt.
Winkelier Sj. de Vries te Burgwerd
mocht gratis een rondvlucht maken bo
ven Leeuwarden. Hij was de zoveelste
duizendste bezoeker van de landbouwten
toonstelling.
1200 Friezen, 800 Groningers en 1000
Drenters zullen naar verwacht wordt
nog dit jaar uit Indonesië terugkeren.
In het zuiden des lands zal nog een zui-
velschool komen.
H. M. Koningin Wilhelmina zal rust
moeten houden.
Ruim 70%, n.l. 244 van de 315 door de
Duitsers geroofde visserschepen is thans
teruggekeerd.
Sedert 82 jaar was september niet zo
warm.
IE WEEK OKT. 1947
De Gaulle adviseerde in zijn verkiezings-
rede aansluiting tot het Franse blok.
Een speciale werkgroep van deze naam
met vele aangeslotenen in onderwijskrin
gen houdt zich reeds vele jaren bezig
met het verschaffen van educatieve uit
gaven op het gebied van de dierenbe
scherming en andere acties ter bevorde
ring van de juiste instelling van de
schoolgaande jeugd ten opzichte van het
dier.
De vermelding van deze terreinen van
werkzaamheid heeft iets onbevredigends,
omdat zij zo uiterst summier moet blij
ven. In feite is het werkterrein van de
vereniging onbegrensd, daar zij als het
ware fungeert als het geweten van ons
land op het punt van dierenbescherming
en, waar nodig, als de verdedigster van
de ook vanuit puur menselijk standpunt
juiste behandeling van het dier in onze
samenleving. Zij doet dit met de inzet
van al haar krachten, die echter in be
langrijke mate bepaald worden door het
aantal en de activiteit van haar leden.
Een zeer voornaam aspect vormen daar
bij de geldmiddelen, daar zonder enige
rljkssubsidie alle uitgaven bestreden
moeten worden uit de bijdragen, giften,
Over het gehele land verspreid houden
de afdelingen van de vereniging dik
wijls ten koste van grote financiële in
spanningen circa 65 asiels in stand voor
opname van zwerfdieren en huisdieren,
welke door de eigenaars verstoten wor
den. Mede door de aan sommige inrich
tingen verbonden poliklinieken voor die
ren, soms met regelingen voor minver
mogende eigenaars, betreft deze activi
teit het lot van tienduizenden dieren per
jaar.
„LYTSE BOUHOEKE” OP ’E
SKEPPE
en verzorging van huisloze dieren.
Evenals in Skandinavië dient ook in ons
land het optreden van wilde dieren in
circussen verboden te worden.
Het levend koken van dieren, kreeft en
garnalen, zoals dat in restaurants vaak
gebruikelijk is moet verboden worden.
Een begin zou kunnen worden gemaakt
door leden van het Koninklijk Huis en
leden van regering en parlement te ont
raden aan jachtpartijen deel te nemen.
De echtgenotes kunnen gevraagd wor
den geen bont meer te dragen.
SGP: Hoewel de mens als heer over de
WD: De vergrijpen tegen het dier zijn
zowel ontstellend als verdrietig. Ontstel
lend omdat er nog altijd mensen zijn die
dieren mishandelen, verwaarlozen of ver
stoten. Verdrietig omdat niet tegenstaan
de de grote inspanning van velen, aller
lei vormen van dierenmishandeling on
uitroeibaar blijken te zijn.
Verschijnt
DINSDAGS en VRIJDAGS
üitg. A. J. OSINGA n.v., Bolsward
Administratie- en Redactie-adres:
Marktstraat 13 - Postbus 5
Tel. 2044 Na 18.30 uur 2660 of 2335
(05157)
gezinsbank zonder winstdoel
Door haar lidmaatschap van en haar
grote activiteit binnen het kader van de
Wereldfederatie tot Bescherming van
Dieren, waarbij zusterorganisaties uit 36
landen zijn aangesloten, is de vereniging
nauw betrokken bij de verbetering van
toestanden op het gebied van dierenbe
scherming over de gehele wereld. Een
sprekend voorbeeld hiervan is de bestrij
ding van gruwelijke afslachting van jon
ge zeehonden, die in zeer belangrijke
mate dank zij de bemoeiingen van de
Wereldfederatie langzamerhand tot een
algemene, zij het treurige, vermaard
heid is gekomen, resultaten van deze
strijd tekenen zich reeds af in een zeer
sterke beperking van de verkoop der
vellen en producten van jonge zeehon
den.
Bolswards Nieuwsblad
„full-time” in dienst zijn, zijn voortdu
rend over het gehele land actief om de
handhaving van de bestaande wetgeving
te bevorderen, gevallen van verwaarlo
zing en mishandeling van dieren te sig
naleren en door verbalisering bij de
rechter aanhangig te maken. Deze alge
mene inspectiedienst vormt een van de
meest effectieve activiteiten van daad-
werkeiijke dierenbescherming: de maan
delijkse verslagen in het eigen tijdschrift
spreken in dit verband voor zichzelf!
Alle kosten van deze inspectiedienst
worden geheel door de vereniging uit
particuliere bijdragen bestreden.
Morgen Is het weer dierendag. Vandaar in dit artikel even de aan
dacht op de dierenbescherming in onze beschaafde maatschappij
nog altijd een harde noodzaak. De kranteberichten en misschien
ervaringen in eigen omgeving geven hiervoor dagelijks bewijzen. In
ons land is de dierenbescherming voor het overgrote deel georgani
seerd In de Nederlandsche Vereeniging tot Bescherming van Die
ren met circa. 68.000 leden en 180 afdelingen. In haar meer dan
honderdjarig bestaan, sedert 1864, is voornamelijk door haar toe
doen ons volk een wetgeving op het gebied van de dierenbescherming
geschonken, die een waardige plaats inneemt tussen die van andere
beschaafde landen en is het begrip voor de positie van het dier een
algemeen aanvaarde houding geworden voor iedere normale, welden
kende Nederlander. Toch zal de vereniging de laatste zijn om niet
te erkennen, dat er nog zeer veel gedaan moet worden om de toe
stand op steeds nieuwe terreinen te verbeteren; zij is voortdurend
actief om de bestaande regelingen in de praktijk te doen handhaven
n komt op zeer uitgebreide schaal dieren in nood te hulp. Een enkel
woord over deze verschillende activiteiten.
Dit is Cas, toen hij in beslag werd genomen en in het asiel (van
Groningen) werd ondergebracht....
legaten en erfstellingen van leden en be-
gunstig(st)ers. Voor een (minimum-)
contributie van slechts 7,50 per jaar
kan men reeds lid wordien en ontvangt
men bovendien een rijk geïllustreerd
maandblad, dat alleen al deze prijs ruim
waard is. Het adres is Prinses Mane
straal 40, Den Haag.
CHU: Ieder leven heeft, als onderdeel
der schepping, recht op leven. Ook die
wezens, die de mens doorgaans ais hin
derlijk beschouwt.
De relaties nodig om werkelijk verant
woord te kunnen existeren zijn in de
kunstmatige opsplitsing van de mense
lijke activiteiten in wonen, werken, re
creëren en verkeren en de daaruit voort
vloeiende onnatuurlijke bouwwijze, moei
lijk tot stand te brengen. De dierenwe
reld zal zich niet eenzijdig moeten aan
passen aan de mens, maar mens en dier
dienen hun geëigende plaats te kunnen
krijgen.
ARP: Er zijn in de Bijbel, die de bron
is van inspiratie voor het politiek han
delen van de ARP, vele uitspraken en
zelfs regelrechte voorschriften te vin
den omtrent de zorg en het respect waar
mee de mens het dier dient te behande
len. Zoveel, dat de sympathie die de ARP
de Nederlandsche Vereeniging tot Be
scherming van Dieren toedraagt, een bij
zonder karakter bezit. Het gaat er haar
bij een verantwoorde benadering van de
dieren niet slechts om, een waardig-
menselijke houding in te nemen, en leed
alleen in een acceptabele vorm toe te
brengen, maar daar bovenuit om de eer
van de Schepper van alle leven en om.
wat Hij wil dat wij daarmee doen.
11WWU1 UC UVC1 U.C
dieren is gesteld en zij door de mens
voor bepaalde doeleinden mogen worden
gebruikt, zelfs als voedsel mogen dienen,
mag de mens er niet mee doen wat hij
wil. Hij is integendeel verplicht ze lief
derijk te behandelen en te verzongen, ze
niet te plagen of te mishandelen, ook
niet overmatig te laten werken, terwijl
bij het zich voordoen van ziekte-sym-
tomen de nodige maatregelen behoren
te worden genomen.
len fan beide, of it twadde keamerlid
Teun Tolman moat op ien of oare wize
ynsjoch hawn ha fan de ruilforkave-
lingsplannen yn Wünseradiel Noard (as
foarsitter Fryske CBTB?) of hy hat in
foarütsjende blik hawn, doe’t er fan 't
maitiid op in Konferinsje yn Koartehim-
men, as ien fan syn stellingen poneardë,
dat Fryslan, ek op ’e klaei, om it jier
jier 2000 hinne der ütsjen soe as ien
great parklanskip. It kaem üs wer yn it
sin, doe ’t forline wike woansdeitomoarn
op de gearkomste fan groun- en lêneig-
ners yn 'e Doele, dy’t ein novimber to
kedizen ha oer de ruilforkaveliing yn
Wünseradiel Noard, der faker as ienkear
op kamen, dat der neffens har hwat to
folie mei beamkespul pield wie. Nou
kin men fansels de plannen hwat mear
heech grien oan to bringen fan mear as
ien kant bisjen, de ekonomyske, de re-
kreative, de lanskiplike en de histoa-
ryske. Hwat dit léste oanbilanget sil der
wol in argumint to finen wêze, hwant
mei men de aide forhalien oer it Badu-
hinnaw&ld leauwe, dan binne de hjoed-
Droogscheerapparaat. Vier weken op
proef. Vraagt demonstratie bij De Haan,
Bolsward.
strükelblok op de gearkomste. Der wie-
ne mear punten dêr’t guon oer foelen en
soms frij hurde wurden oer sein waër-
den, sa dat seis de hear Poelstra foun
dat op de gearsit in „kribelige stim- I
mintg” hearske.
Sa wie men (rjocht neffens üs) net sa
tiige to sprekken oer it feit, dat dat it
tracé fan de Rykswei 9 noch nea defi-
nityf flêststeld is, yn elk gefal in fêst-
stellen noch net yn de iepenbierheit
kommen is. Hj.hr groeit suver in konflikt
situaesje tusken Rykswettersteat, dy’t
der noch net üt is en de Kultuertech-
nyske tsjinst en de tariedlingskommis-
je, dy’t nou ek wol ris opsjitte wolle. De
foarsitter fan dy kommisje, de hear Hi-
larides brocht de oanwêzigen yn it sin,
dat men fiif jier lyn al üte inset is yn de
foründerstelling, dat it oer forrin fan
in pear jier wol oan it stimmen ta wêze
soe. It is hiel oars roun, hoewol der
hieltyd wol op oan stien is de nedige
haest to meitsjen.
Yn feite giet it der om oft de Rykswei
fan ’e kop óf by de bisteandie wei lans
komt dalnks it noarden yn, sa’t de hear
Ir. G. J. A. Bouma, (foarhinne Kims-
wert) ha woe, yn elk gefal oant de
hoeke fan de Kimswerderleane, of dat
dy daliks al yn eastlike rjochting óf-
büge soe, mei oare wurden, oft de snei-
dyk om de „lytse boehoeke” rinne sil of
der dwerstrochhinne. Dit sil net ailinne
it karakter fan ’e streek oantaeste mar
jowt ek op in oar flak syn konsekwin-
sjes. Nou’t it tracé net yn it rapport
stiet, sil de Rykswettersteat him seis
rédde moatte mei grounoankeapen en
skeadeforgoedingen. Soks kin in sle
pende saek wurde. Net alle eigners wen-
je by de efterdoar. Soms sitte se yn it
bütellan en it ünderhanneljen sit dan al-
meast net de measte avensaesje yn. En
wurdt it hjir en der in ünteigeningspro-
seduere, ek dat kin lang duorje. It is
dan ek wol ünbigryplk, dat men hjir sa
by elkoar lans wurket. In kommuni-
kaesje stoamis yn it great? Dit kin tü-
zenen, tüzenen kostje. Mocht it tracé
noch earstdeis bikend wurde, dan kin de
pleatslike kommisje der alles oan dwaen
Verschijnt in: Bolsward, Baarderadeel, Hennaarderadeel, Hindeloopen, Wonseradeel, Workum en
om de gefolgen foar de lênbou sa bi-
heind mooglik to halden.
Dêr wieme noch wol mear „knelpunten”.
Sa is net elk like lokkich mei de foar-
stelde wetterbihearskinig, biniammen dy
om Boalsert hinne, en dy by Wüns en
Skettens. Ek it oantsjutten fan bipaelt-
de gedielten as natuerhistoarysk monu-
mint róp fraech tekens op. Nou moat
men üt boppesteand ek wer net miene
dat de Ruilforkaving Wünderadiel
noard sünder mear yn ’e kilif steld
wurdt. Sa’t it lan der nou hinne left
inkelde goed forkavele pleatsen oan de
hurde dyk büten biskóging litten is
it yn üs moderne tiid mei syn mecha-
niseasje suver gjin buorkjen mear.
Sjocht men de kaert en rieplachtet men
de list fan eiigner, dan leit it der nuver
hinne. Foarsitter Hilarities neamde de
hjoeddeiske forkaveling „in greate hin
de”. Sil de lytse bouhoeke takomst ha,
dan sil it allligearre wol hwat rationeler
moatte, hwant it doel fan de Ruilforka-
veling, dêr’t men op oare plakken yn
üs provinsje skoandere fortuten fan
sjocht. En as it regear hjir nou 35 mil
joen ynpompe wol, soe men al net wiis
wêze, dit fan ’e hén to wizen, sa tocht
de hear Sjerp Heeres, aid wethalder
fan Wünseradiel en haedbistjürslid fan
de Fryske Mij. Ek Ir. Kai Bouma for-
mulearre it, netLsjinstean.de syn bi-
swieren sa: Wy moatte üs goed foar ea-
gen haldde, hwat men ófwiist as men
né seit!” Njonken krityk dus ek posi
tive lüden.
Op 22 novimber sil it dus heve, ft „de-
mokratysk” stimmen oer dizze (ien fan
de léste) ruiiforkavelingen yn üs pro
vinsje. Dat dy der net tnochkomme soe
(dit soe lyk stean mei de klok stil set-
t!) ha wy gjin noed mei binammen net
mei de meidielinig fan foars. J. Ooster-
huis üt Diever, 1M fan de Sint. Kultuer-
technische kommisje oan it bigjin fan
de gearkomste, dat de stimming oer dliz-
ze forkaveling en de mooglike ütfiering
noch pleats fine sil ünder de bipalingen
fan de „aide wet”.
Dit is de bijbelse uitdaging van de schep
ping, waar de mens zowel de verant
woordelijkheid als de taak van het vol
tooien kreeg toebedeeld.
CPN: Naar de mening van de CPN is
het noodzakelijk dat er regelingen komen
dié dierproeven uitsluitend mogelijk ma
ken als ze nodig zijn voor de ontwikke
ling van producten, waaraan medisch
gesproken behoefte bestaat.
D’66: Uw Vereniging doet belangrijk
werk voor die dieren, waarmee de mens
in direct contact staat en waar hij di
rect afhankelijk van is. Wij waren ver
heugd te horen, dat u een discussie sti
muleert over de „ondierlijke” wijze van
leven van vele dieren die worden ge
bruikt voor de voedselproductie (kist
kalveren, biggenbatterijen, moderne
pluimveebedrijven etc.).
DS’70: DS’70 erkent het streven van de
Ver. tot Bescherming van Dieren ten
volle als zodanig en zij wenst deze ver
eniging veel succes bij het nastreven
van haar idealen!
GPV: Christus zegt in een twistgesprek
met de Farizeeën over het genezen op de
sabbat: Als een os van iemand van u in
een put valt, wie zal hem er dan niet
terstond uittrekken (ook) op de sabbat
dag?
In Deuteronomiium 25:4 lezen wij: gij
zult een dorsende os niet muilbanden
(zodat hij onder de arbeid zijn voeder
niet zoju kunnen nemen).
Ziedaar hoe de Heilige Schrift spreekt
over de verhouding tussen mens en dier
en de bescherming van het dier door de
mens.
KVP: Onze grondhouding is, dacht ik,
een grote eerbied voor de natuur, die wij
als mensen mogen gebruiken en zelfs
moeten gebruiken door onze existentiële
nood. Dit gebruiken dient echter in alle
opzichten redelijk en verantwoord te
zijn, zonder onnodige verwoestingen aan
te richten, of bij de hogere wezens zo
als dieren - onnodig pijn of minder guns
tige omstandigheden te veroorzaken.
PSP: De PSP stelt zich op het stand
punt dat de mate van beschaving en
menselijke waardigheid van een samen
leving zich onder meer toont in de wijze
waarop die samenleving zich gedraagt
tegenover dieren, zowel de huisdieren
als de in het wild levende. Wreedheid en
onverschilligheid ten opzichte van dieren
zijn niet alleen verwerpelijk om het leed
en de ellende die zij bij het dier veroor
zaken, maar ook omdat ze aangeven dat
er bij de mens die ze bedrijft iets mis is.
PvdA: Onze fractie heeft zeer veel tijd
besteed aan het tegengaan van een af
schuwelijke hondenhandel, maar deze he
laas nog niet kunnen doen ophouden.
Ook heeft de fractie met klem gepleit
voor bescherming van vogels, egels en
kikvorsen. Het laatste niet zander suc
ces.
PPR: Op de volgende punten zullen o.a.
initiatieven ontwikkeld moeten worden:
Het ontwerpwet op de dierproeven zal
gewijzigd moeten worden.
Algeheel verbod op kettinghonden.
De hondenbelasting zal een doelbelas-
ting moeten worden. Dat betekent dat
de opbrengst van deze belasting o.a. be
steed zal moeten worden aan de opvang
Bij de redactie van het genoemde blad
rijpte met de aanstaande verkiezingen
voor ogen - het idee om ter gelegenheid
van Dierendag 1972 de verschillende
partijen een formulering te vragen hoe
men zich vanuit partijprogram en le
vensbeschouwing opstelt tegenover de
problematiek van Dierenbescherming.
Alle politieke partijen, welke op dit tijd
stip in de Kamer zijn vertegenwoordigd
werden hiervoor uitgenodigd. De reacties
waren voor het overgrote deel zeer po
sitief.
Geen reactie kwam binnen van de Boe
renpartij en van Nederlandse Midden
stands Partij. Uit de antwoorden hier
tenslotte enige citaten.
deiske bosken fan Gaesterlan mar in
restant fan in great boskachtich gebiet,
dat ek in great part fan Wünseradiel
bisloech. De doarpsnamme Gaest soe der
mei yn forban stean, it koarnwester-
bosk faeks noch oan herinnerje en de
bynten en balken yn de Martinytsjerke
to Boalsert yn de eigen omkrite as
manske eken beammen kappe wêze.
Lanskiplïk kin ft syn bikoaring hawwe
dat hjir en dêr de kym ünderbrutsen
wurdt troeh opgeand hout, ailinne yn de
lytse bouhoeke, Wünseradiel noard, wie
men dat de léste jiernen, siz mar de lés
te ieuwen net mear wend. It smükskaed-
zjend beamtegrien moat men yn de wél
den sykje en in beam wol hjir amper
dije as er hwat lijte hat fan oare. Hjir
en dêr in tsjerkhóf, einekoai of hóf, mar
ft measte seit ft net. Rekreatyf hat ft
nou plande (net plante!) beammeguod
ailinne mar bitsjutting foar ft eigen
doarp: in gelegenheit jin hwat to for-
traepjen, allicht ek de moogiikheit in
smout plakje to krijen foar in sport-
fjild of sa. Hwat bidoeld is is earder
plantsoen en park as bosk yn de sin,
dat der tüzenen deirekreanten op ta-
komme sille. Hoewol, hwat soe dat ek
opsmite, hwant goed ünderhalden bosk
moat hjoed de del noch aftyd jild by.
Ekonomysk hat de oanplant net folie
oantrekliks.
It die op de gearsit to Boalsert bliken,
dat ek net elk like wiis wie mei de plan
nen om „bosk” to plantsjen by suver
elk doarp. Immen drukte ft noch al kref-
tich üt, doe ’t er it fier fan him smiet
beamkes to plantsjen yn „de béste
groun fan ’e ierde”. Elk hie neffens him
langer wol in auto om der mei nei
Gaesterlan to riden. Ek de hear Tj.
Poelstra koe net sprekke fan it bosk,
dat by syn doarp Kimswert op ’e kaert
projektearre wie, al moat sein wurde,
dat Ir. J. Gakeer, de distriksingenieur
fan de Kultuertechnyske tsjinst ek net
botte sterk stie yn syn fordigening, doe’t
er him hwat ófmakke mei to sizzen,
dat de gemeente ft wol aerdich (,leuk’)
foun om dêrre in bosk to kre-earjen.
Lykwols it bosk wie net it iennichste
Over het gehele land worden regelmatig
cursussen in Eerste Hulp voor Dieren
georganiseerd, waarbij dierenartsen vrij
willigers opleiden tot assistentie van die
renverkeersslachtoffers of verpleging
van gewonde dieren.
