tegenslag weer injectie
EEG
na
de week
Foto
van
Links: Houdt Den Uyl uit het
Catshuis
Gahe SRroar
IL« IHHi I
I
I
I
4»
■tvd
I
Gedurfd plan lot instellen groots
opgezette vrijhandelszone
De polarisatie als boemerang
llllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllll
Gouden filmpjes
Illlllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllll
WEEST RENTEBEWUST!
NOG STEEDS 7% BIJ 1 JAAR VAST
4i/2 DAGELIJKS OPVRAAGBAAR
HYPOTHEEKGELDEN BESCHIKBAAR
3E
NOORDERHAVEN 114 HARLINGEN
TELEFOON 05178—2475 GIRO 822009
6
o
o
o
o
o
STICHTING
SPAARBANK
„HARLINGEN”
Hf
3E3E3E3E3QE
I
a
STREEKBLAD VOOR WEST- EN ZUIDWEST FRIESLAND
-
1
VRIJDAG 6 OKTOBER 1972
111e JAARGANG No. 78
*K"'Ss
Brandt nog niet uit de brand
Aftreden
Zeven soorten
Hoopvol
4.
5.
Groot gebied
Ander nieuws
Grootse plannen
uitgevoerd
gehouden
üs hjoed to sizzen
t|*|*|*
Advertentieprijs: 20 et. per mm.
Engez mededelingen dubbel tarief
Contractprijs op aanvraag
le week oktober 1922
Abonnementsprijs f 7,15 p. kwartaal
(bij vooruitbetaling)
Giro 887926
De bakkerij van familie S. v. d. Pan
(na 40 jaar) overgenomen door W. Yn-
tema. Minzaam aanbevelend.
Ondier leiding van D. Gerritsma gaf de
Fryske Krite een opvoering van Fryske
Trou.
Verschijnt
DINSDAGS en VRIJDAGS
Uitg. A. J. OSINGA n.v., Bolsward
Administratie- en Redactie-adres:
Marktstraat 13 - Postbus 5
Tel. 2044 - Na 18.30 uur 2660 of 2335
(05157)
Alle Middellandse Zeelanden die daar
om vragen zullen in principe tot de EEG
vrijhandelszone kunnen toetreden. Voor
Griekenland en Turkije moest de asso
ciatie met de EEG op den duur, als de
politieke voorwaarden daarvoor zijn ver
vuld, eerst leiden tot een douane-unie en
later tot een volledig EEG-lidmaatschap.
Ook Malta en Cyprus zullen over enkele
jaren deel kunnen uitmaken van het
EEG-douanegebied. Naast de landen die
direct aan de Middellandse Zee liggen,
zullen eventueel ook buurlanden in aan
merking komen voor lidmaatschap van
Ongelukkig genoeg voor Den Uyl zijn er
in de PvdA nogal wat mensen die zich
Wanneer in de loop van 1973 de onder-
handelingen tussen de EEG en de Mid
dellandse Zeelanden slagen, ontstaat de
grootste vrijhandelszone in de geschiede
nis. Naast de negen EEG-landen zullen
in eerste instantie Spanje, Portugal,
Griekenland, Turkije, Libanon, Israël,
Egypte, Marokko, Tunesië en Algarije
deel ervan uitmaken, later wellicht ook
Joegoslavië, Syrië, Libië en Jordanië.
We zullen hopen dat het zorgvuldig
voorbereide plan kans van slagen heeft
en dat een evenwicht en gemeenschap
pelijk belang in de economie de natio
nale hartstochten, n.l. door een leren
denken in groter verband, leert beteuge
len, zodat ook in enig politiek opzicht
het plan heilzaam gaat werken.
Per geval
De toelating van landbouwproducten uit
de Middellandse Zeelanden tot de Euro-
markt zal per geval worden geregeld.
Juist voor deze producten, die voor de
meeste betrokken landen zeer belang
rijk zijn, zullen de onderhandelingen
moeilijk worden, omdat Italië en Frank
rijk, leden van de EEG, deze producten
voor een deel ook leveren. Toch zullen
ook landbouwproducten bij de vrijhan
delsafspraken moeten worden betrok
ken, ook al omdat de accoorden anders
op een te klein deel van de handels
stroom betrekking zouden hebben.
Links: „houdt Den Uyl uit het
Catshuis
Tweespalt in D’66
Trouwens ook binnen de linkse coalitie
partner D’66 lijkt het dezelfde kant op
te gaan, temeer daar de positie van Van
Mierlo daar steeds verder wordt aange
tast door partij-ideoloog Gruyters c.s.,
die het inmiddels op de kandidatenlijst
van D’66 tot de tweede plaats heeft ge
schopt.
Gruyters wil in tegenstelling tot Van
Mierlo niets weten van gesprekken met
de KVP. Hij weet daarbij o.m. de in
vloedrijke afdeling Amsterdam achter
We prijzen ons uit de Russische
markt
It is de iene houn leed, dat de oare
in bonke hat.
In de nacht van zaterdag 7 op zondag
8 oktober zal de zomertijd eindigen. Al
le uurwerken moeten dan één uur te
ruggezet worden.
O
o
o
Q
C'
o
o
o
o
o
o
o
o
gende bewoner van het Catshuis te wor
den, alwaar thans de heer Biesheuvel
nog zijn domicilie heeft. Zonder een ac-
coord-vooraf met de KVP heeft de heer
Den Uyl als leider van ’n links minder
heidskabinet natuurlijk ook nog wel zijn
kans, maar hij kan dan bij wijze van
spreken de verhuiswagen voor de deur
laten staan: een minderheidskabinet-
Den Uyl immers zal het geen jaar ma
ken.
op dit stuk aan de verlangens en belan
gen van hun grote voorman bitter wei
nig gelegen laten liggen. Integendeel: zij
doen hun uiterste best om Den Uyl uit
het Catshuip te houden. Om te beginnen
mag er van deze lieden, waarohder de
harde kern van het nieuwe Nieuw Links,
geen moment ook maar over gepiekerd
worden om met de KVP zaken tie doen.
Welke concessie er van die kant ook
zouden worden gedaan. Regeren met de
KVP zou in hun ogen het nog maar
pas op gang komende polarisatie-pro-
ces verlammen, ten faveure van die
zelfde KVP, die juist als slachtoffer is
uitgekozen. Dan veel liever een verder
voortschrijdend proces van onttakeling,
van geloofsondermijning in de parle
mentaire democratie, van onregeerbaar-
heid. De Verelendungstheorie in optima
forma: „Het moet eerst allemaal nog
veel beroerder worden, voordat het be
ter kan gaan.”
Dat is een gedachtengang waar juist
Den Uyl nog maar enkele jaren gele
den in een uitvoerige analyse scherp
tegen heeft stelling genomen. Den Uyl
heeft zelf in zijn hart nooit zo in de
polarisatie, het verscherpen van de te
genstellingen, het afwijzen van het com
promis, geloofd. Maar hij oogst nu wat
mede onder zijn ogen door nieuw links
en zijn partijvoorzitter Van der Louw
is gezaaid. Den Uyl lijkt er niet meer in
te slagen om het getij nu nog te doen ke
ren. De PvdA-top heeft de achterban
niet meer in de hand.
de EEG-vrijhandelszone, dit om concur
rentie verstoringen tussen deze landen
te voorkomen. In principe wil de Euro
pese commissie met de Middellandse
Zeelanden vrijhandelsaccoorden sluiten,
zoals dat onlangs met Portugal is ge
beurd. Tussen 1 januari 1974 en 1 juli
1977 zou de EEG dan haar douane muur
voor industrieproducten uit deze lan
den afbreken. Als tegenprestatie moeten
de betrokken landen ook een deel van
hun douanetarieven verlagen.
De klap kwam aanvankelijk hard aan toen bij een referendum (volks
stemming) Noorwegen niet bleek te voelen voor aansluiting bij de
EEG. Toen bij nadenken al ras bleek dat de nadelen van deze be
slissing (het is trouwens meer een advies) meer op de hoofden van
de Noren dan op die van de EEG partners zouden neerkomen, luw
de in Noorwegen al ras de vreugde over de uitslag en kwam de
EEG gemeenschap, die toch wel even een dreun kreeg, weer op
verhaal. Helemaal was dit het geval, toen Denemarken, dat eens
dreigde te worden meegesleurd in het negativisme, n.l. door solida
riteit met het Scandinavische Noorwegen, toch wijzer bleek en met
vrij grote meerderheid aansluiting vroeg. (63%).
Overleeft de P.vd.A. ongeschonden haar driedaags congres in Den
Haag, dat zaterdag (7 oktober) de climax bereikt? Zal dit congres
de kiem leggen voor nieuwe afsplitsingen? Die kans is niet denk
beeldig. Het is immers zeker dat de PvdA in eigen gelederen nu zelf
zal worden geconfronteerd met de boze geest die polarisatie heet
Deze boze geest door links opgewekt en uitgezonden naar het kamp
van de christen-democraten, teneinde daar een scheiding der geesten
te bewerkstelligen, lijkt voorlopig uiterst moeilijk te bezweren.
Op het socialistische partijcongres zal
er voldoende politieke conflictstof opge
stapeld liggen om de polarisatie in ei
gen huis voedsel te geven. En die con
flictstof wordt wonderlijk genoeg aan
gedragen door de KVP, de partij die
volgens de opzet van links juist het
slachtoffer van de polarisatie had moe
ten worden. De alles beheersende vraag
op het PvdA-congres is immers: moet
er voor de verkiezingen wel/niet met de
KVP worden gepraat over samenwer
king na die verkiezingen? Als het aan
fractie-leider Den Uyl ligt zou het con
gres daar met ja op antwoorden. Een
accoord met de KVP voor de verkiezin
gen zou hem er van verzekeren de vol-
,.De Burgemeester” is klaar. Fijne 8 en
10 cents sigaar uit de vorstenlanden.
Fa. E. Brouwer, Tabaks- en Sigarenfa
briek De Vlijt.
De Kalvermarkt zal worden
op woensdag 18 oktober a.s.
Om ditmaal in ons overzicht vooral bij
de Europese Economische Gemeenschap
te blijven, deze wil van het Middelland
se Zeegebied de grootste vrijhandelszone
ter wereld maken.
De Europese Commissie heeft dit plan,
dat verstrekkende gevolgen kan heb
ben voor die Europese economie en voor
die van de betrokken landen, goedge
keurd en zal het concept volgende week
voorleggen aan de raad van minister in
Luxemburg. Bij het creëren van de vrij
handelszone zijn de belangrijkste lan
den: Spanje, Israël, Egypte, Grieken
land, Turkije, Marokko, Tunesië en Alg
erije.
In Noorwegen had de uitslag een re
geringscrisis tot gevolg. Dat daags na
de, vooral door zijn toedoen zo succes
vol verlopen volksstemming over de toe
treding tot de EEG, de Deense premier
Jens Otto Krag (52) zijn ontslag indien
de, kwam evenwel als een volslagen
verrassing.
Tijdens een triomfantelijke toespraak
tot het parlement maakte hij zijn be
sluit bekend. Hij vertelde dat hij het om
persoonlijke redenen had genomen en
dat het sociaal-democratische minder
heidskabinet gewoon aanblijft.
De totale verraste sociaal-democratische
fractie stelde daarop Anker Jörgensen
(50) kandidaat voor het premierschap.
Het is vrijwel zeker dat het partijbestuur
daar zijn goedkeuring aan zal hechten.
De aftredende Krag verklaarde, dat hij
al enige tijd op een geschikte gelegen
heid had gewacht om zich terug te
trekken. Het overrompelende succes van
de volksstemming was voor hem zo’n
aanleiding.
Krag is sinds 1962 met een onderbre
king van 1968 tot 1971 minster-president
geweest.
In de Deense hoofdstad vermoedt men
dat Krag wil proberen benoemd te wor
den tot leider van de permanente Deense
delegatie bij de Euromarkt.
Het andere nieuws zullen we maar la
ten rusten, met uitzondering van een
paar nieuwtjes over „prominenten” die
regelmatig de voorpagina halen. Ook
ditmaal was dat weer de veelbesproken
president Idi Amin van Oeganda. Nu
heeft hij weer het directe bevel over het
Oegandese leger op zich genomen om
dat er een nieuwe samenzwering tegen
Oeganda zou zijn ontdekt. Dit werd in
de nacht van dinsdag op woensdag door
Iemand, die de laatste tijd toch wel wat
van zijn image moet prijsgeven is Bonds
kanselier Willy Brandt van West Duits
land. Onlangs had hij nog de krachtige
beweringen, maar hij heeft rijn beschul
diging, dat er bij de fractiewisseling van
enkele sociaal-democratische en liberale
parlementsleden naar de christen-demo
craten (waardoor de regeringscoalitie
haar meerderheid verloor) corruptie in
het spel is geewest, niet kunnen bewe
zen.
Er blijft niets anders dan een verdacht
making, waarmee de regeringsleider niet
alleen rijn eigen reputatie als staatsman
maar ook het aanzien van het West-
duitse parlement heeft geschaad.
De kanselier had dinsdag een tweede
onderhoud met parlements-president Von
Hassel, die hem had verzocht zijn be
schuldiging te precdsiieren of terug te
nemen.
Von Hassel deelde na afloop mede dat
de kanselier hem ook ditmaal (evenals
in het eerste onderhoud zondag) niet had
kunnen zeggen welke parlementsleden
door wie en met welke middelen ertoe
zouden zijn bewogen van fractie te wis
selen.
Von Hassel zei er ook niet in te zijn
geslaagd de kanselier ertoe te bewegen
op grond van gebrek aan bewijsmate
riaal zijn beschuldiging terug te nemen.
Zo zie je maar weer, waarin soms grote
mensen klein kunnen zijn.
radio Kampala meegedeeld. De minister
van defensie, Oboth-O Foembi zal in
plaats van generaal Amin de regering
leiden.
Meer bijzonderheden weten we op het
moment, dat we dit schrijven (woens
dagmorgen) nog niet, maar dat w® van
deze knaap wel meer zullen horen, staat
wel voor ons vast.
Tot besluit een ietwat onprettig bericht.
Van onverdachte rijde wordt erop ge
wezen dat Nederland zich door het stij
gende prijspeil van rijn exportproducten
stal aan uit de Russische markt prijst.
Het Instituut Nederland-USSR merkt
op dat de Nederlandse werven, ondanks
veel moeite, nog slechts wat reparatie-
opdrachten krijgen. Bouwen is er niet
meer bij. Ook met de levering van com
plete fabrieken loopt het af. Het aan
deel van machines en apparatuur in het
Nederlandse exportpakket naar de Sov-
jet-Unie is tussen 1965-1970 teruggelo
pen van 58 tot 10 procent. Een bericht
als dit doet ons weer met pijn ervaren
dat we met onze loon- en prijspolitiek
iedereen helpen, behalve ons zelf.
zich. En ook bij de kleine derde part
ner in het eedgenootschap, de PPR, voe
ren de anti-confessionelen onder aan
voering van partijvoorzitter Dolf Coppes
de boventoon. Een houding die nog
wordt verscherpt nu juist de laatste we
ken nogal wat PPR-mensen van het
eerste uur weer tot hun vaderhuis van
de KVP terugkeren.
Zo zag de KVP-partijraad afgelopen za
terdag tot zijn verrassing KRO-voorzit-
ter mr. Van Doom, oud KVP-voorzitter
en kamerlid, in de vergadering verschij
nen en uitvoerig handen schudden met
de partijtop achter de bestuurstafel.
Wie krijgt de Zwarte Piet
Intussen zal links in een poging om bij
het partijpolitieke kaartenspel uiteinde
lijk niet met de Zwarte Piet te blijven
zitten, pro forma waarschijnlijk toch wel
met de KVP gaan praten. Een botte af
wijzing zou immers misschien wel veel
congresgangers en actieve partijleden
deugd doen, maar het is zeer de vraag
hoe zo’n houding overkomt bij het gro
te kiezerspubliek, dat zich minder moeite
geeft allerlei motieven en achtergron
den te beoordelen. Komt er een gesprek,
dan zal links ook niet om A.R. en CHU
heen kunnen, twee partijen waarmee de
KVP nog samen optrekt, alhoewel de
onderlinge liefde danig begint te ver
koelen. Dat is de schuld van vooral de
A.R., die de christen-democratische sa
menwerking en eenwording zodanig ver
traagt, dat het voor veel KVP-ers niet
meer hoeft. „Het liefst met u, desnoods
zonder u”, zo kan men de stemming van
de KVP-partijraad van zaterdag j.l. op
dit punt samenvatten.
Een gesprek van links met de christen
democraten wordt, als er niet een we
derzijdse wil aanwezig is om het eens
te worden, een ondoorzichtig gebeuren
waarbij men elkaar de schuld van de bij
voorbaat vaststaande mislukking in de
schoenen te schuiven. Dat is vorig jaar
maart ook gebeurd. Een onzalige ge
beurtenis.
De lachende derde zou bij dit alles DS’70
kunnen zijn, de partij waarin vele PvdA-
ers en anderen die de polarisatie-ge-
dachte schuwen reeds een nieuw poli
tiek tehuis hebben gevonden. DS’70
schuwt een hernieuwde samenwerking
met de confessionelen niet en spreekt
geen banvloeken uit. Daardoor blijft de
partij van Drees aantrekkingskracht be
houden voor die socialisten die van het
oppositie voeren genoeg hebben. Is de po
larisatie een boemerang?
Hwat hat
Weer is Bolsward een woning armer
geworden. Weer viel er een offer aan de
grote slokop van het bedrijfsleven, dat
de binnenstad hoe langer hoe meer de
woonfunctie ontneemt. En dit niet
alleen de binnenstad. Nog geen 25 jaar
geleden was het gedeelte van de Sne-
kerstraat tussen Gasthuissingel en Secr.
Haitsmalaan ’n vrij riante woonstraat
te vergelijken met de Schrans te Leeu
warden. Er stond o.a. een pastorie en
een voornaam herenhuis, ieder met gro
te achtertuin. Nu hebben Supermarkt
I
In 1863 werd de spoorlijn Harlingen
Leeuwarden voor het publiek geopend.
Per trekschuit ging men uit Bolsward'
naar Leeuwarden om zich met eigen
ogen er van te overtuigen of het waar
was, dat een rij wagens door een ma
chine werd voortbewogen, nog sneller
dan een paard een kar kan trekken.
De landen rond de Middellandse Zee
kunnen thans worden ingedeeld in ze
ven categorieën:
1. Leden van de EEG (Italië en Frank
rijk).
2. Met de EEG geassocieerde staten
die ooit lid zullen kunnen worden van
de gemeenschap (Griekenland en Tur
kije).
3. Geassocieerde staten die vroeger ko
loniën waren van EEG-landen (Tunesië
en Marokko).
Andere geassocieerde staten (Mal
ta en Cyprus).
Landen waarmee de EEG een han-
delsaccoord heeft gesloten of nog wil
sluiten: (Spanje, Israël, Egypte, Liba
non, Algerije).
6. Landen waar andere accoorden mee
bestaan (Joegoslavië en Portugal).
7. Landen waar in het geheel geen ac
coord mee is gesloten (Albanië en Syrië)
Ondergetekende wenst les te geven in
Piano-, Orgel-, Vioolspel en Koorzang
zowel privaat als in clubjes. B. H. Vas
tenhout, Organist, Arum. (Opvolger van
wijlen de heer W. Jacobs).
Beurtveer BolswardWorkum—Am
sterdam. Vanaf heden hervatting van
de volledige beurtdiensten Gebr. Koch
en Eekhof.
Draisma en Valkenburgs levertraan,
verkrijgbaar bij IJ. O. Bekema, Blauw
poort.
Bolswards Nieuwsblad
Verschijnt in: Bolsward, Baarderadeel, Hennaarderadeel, Hindeloopen, Wonseradeél, Workum en Wymbritseradeel.
Bosma en It Mearke, ieder op eigen ter
rein overgiens zeer nuttige instellingen
hun plaats er opgeëist en de vier huis
jes, die eens door Sybrandus Ooster-
baan onder architectuur van Jorrit Oos-
terbaan tussen de Pastorie en Hotel 't
Park werden gebouwd zijn gedoemd één
voor één te verdwijnen. Het huisje op
deze foto is er een van. Het stond nu
tegen het (reeds eerder uitgebreide)
hotel-café-restaurant aan en wordt er
nu bij aangetrokken. De bulldozers de
den reeds hun werk en er is haast ge
boden, want een huidige ondernemende
eigenaar van -Het Park, een kleinzoon
van Sybrandus, wil er een tweetal bars
in vestigen met een toneel. Het geheel
wordt dan aangetrokken bij de huidige
zaal met de mogelijkheid deze door een
schuifwand er van te scheiden, b.v. bij
bruiloften, recepties enz.
Haast geboden, want op 17 november
is de opening gepland met Hannie en de
Rekels, terwijl op de 18e van dezelfde
maand een optrden is gecontracteerd
van de vermaarde popgroep Earth en
Fire, volgens de kenners het summum
op dit gebied. Grootvader Sybrandus,
eenvoudige timmerman als hij was, zal
er niet van hebben gedroomd, dat zijn
hechtgetimmerde huis nog eens zou
worden afgebroken voor de pop, een
term die hij niet eens kende. Hij had
later een passagiersvaart Bolsward
Workum, maar toen dat niet zo goed
meer ging, nam zijn vrouw het initia
tief het café Het Park te exploiteren
dat werd overgenomen van familie Sef-
finga en sedertdien is dit in de familie
gebleven, nu reeds tot in het derde ge
slacht. In het huisje, dat nu is afge
broken, woonde eerst familie Ypma
(daarvoor misschien nog wel anderen)
later wed. S. S. van Hettema en Corrie
van der Zee (de laatste bewoner). De
verbouwing, die momenteel hevig aan
de gang is, wordt volgens ideeën van
de eigenaar, uitgevoerd door fa. De
Vries van Leeuwarden, die ook de Mo-
telbouw aan de Kloosteriaan verzorgt.
Het was ook nu de heer Siemonsma die
zo attent was, nog tijdig dit woninkje
op de gevoelige plaat vast te leggen.
Een van de laatste herkenningspunten
tussen Cnossenlaan en Secr. Haitsma-
Laan ging voor de bijl. Straks is alles
nieuw geworden. Oud Bolswarders kij
ken zich de ogen uit, als ze, nog eens
terug op het oude nest, van het oude
bekende zo weinig terug vinden. Maar
ook hier geldt: De tiid haldt gjin skoft.
