Schermutselingen Syrië-Israël
kunnen bedreiging
vormen voor
Wereldvrede
Van der Louw wilde het konings
huis kwijt
II kunt nu nug kiezen!
Kies dus maar gerust
GaheSKrcar
CHU
6
I
j
I
I
I
I
ja
Voedselproductie achter bij bevolkings-
groei
Prijsschieten bij prijsdebat
X°G'%
I»
I
HAKKEN
RIEMERSMA’S
schoen-service
□DE
3E
3E
i*ï*i*i*i*l
3
i
Illlllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllll
Illlllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllll
r-
g
i
terwijl
klaar,
u wacht
Foto van de week
M
3E
3E
3E
3E3E
WEES RENTEBEWUST
i
r
STREEKBLAD VOOR WEST- EN ZUIDWEST FRIESLAND
3E3E3E3E3E
STICHTING
SPAARBANK „HARLINGEN”
IfLW,,
r
MA
11 le JAARGANG No. 92
VRIJDAG 24 NOVEMBER 1972
Vereehijnt in: Bolsward, Baarderadeel, Hennaarderadeel, Hindeloopen, Wonseradeel, Workum en Wymbritseradeel.
Snekerpoort 21 - Bolsward
Russische dreiging
M*
Voedselproductie achter
Vietnam
„Tweede Elftal"
Beroep op Nixon
Tussen Wiegel en Den Uyl
Toch heeft Den Uyl doorgezet en dat
Koningshuis in het geding
Engeland
Tussenpositie
(Foto en tekst Joh. Elzinga)
NOG STEEDS 7% BIJ 1 JAAR VAST
4i/2 DAGELIJKS OPVRAAGBAAR
IIYPOTHEEKGELDEN BESCHIKBAAR
us hjoed to sizzen
Vijfde wiel
Battle for Britain”
Natuurlijk wordt in deze tweede „Battle
OOÖOOOÖOOOO
IQOO'
Advertentieprijs: 20 et. per mm.
Ingez, mededelingen dubbel tarief
Contractprijs op aanvraag
Abonnementsprijs 7,15 p. kwartaal
(bij vooruitbetaling)
Giro 887926
Verschijnt
DINSDAGS en VRIJDAGS
for Britain” (Strijd om Engeland werd
Goerings luchtoorlog tegen dit land ge
noemd) ruim gebruik gemaakt van de
grote fouten die de Engelse samenleving
eigen zijn: de botte behoudzucht ener
zijds, de twistzucht anderzijds. Maar het
is moeilijk te geloven dat de opeenstape
ling van rampen die Engeland teisteren
zomaar toeval zijn.
Engeland wordt belaagd. Sommige men
sen willen het uitschakelen zodat ’t niet
nogmaals de rol van het laatste brugge-
hoofd kan spelen. In dit kader moet het
drame van Noord-Ierland worden be
zien. Engeland is echter niet te „redden”
door defensieve actie of door welke anti-
Of dat immer het geval zal zijn? Van een
zijde, waartegen Engeland nimmer vocht
(in de laatste oorlog waren Britten en
Russen geallieerden) dreigt thans ge
vaar.
Aan de rand van dit gebeuren opereert
dan ook nog Drees jr. van DS ’70 die al-
doet hij natuurlijk alleen wanneer hij
meent er politieke munt uit te kunnen
slaan. Op het moment waarop dit stuk
geschreven werd, moest het debat nog
plaats vinden, zodat over die politieke
winst het laatste woord nog niet gezegd
kon worden. Duidelijk was op voorhand
echter al wel, dat Den Uyl toch het prij-
zenprobleem zo kort voor de verkiezin
gen tot centraal-verkiezingsthema wil
de maken. Als hij nu maar niet in con
flict komt met schaduw-minister Gruy-
ters uit zijn kabinet. Want die heeft vol
gens een bericht in „De Tijd” onlangs
de prijzen in zijn Amsterdamse horeca-
etablissementen nogal fors verhoogd.
EN KLEINE SCHOEN-
REPARATIES
MEESTER
SCHOENMAKER
Ultg. A. J. OSINGA n.v., Bolsward
Administratie- en Redactie-adres»
Marktstraat 13 - Postbus 5
Tel. 2044 - Na 18.30 uur 2660 of 2335
(05157)
o
o
o
o
o
o
Q
o
o
o
o
o
o
Neat gjin swierrichheit, sei de bakker, en
hy makke it brea to licht.
Bolswards Nieuwsblad
o
o
c
c
c
c
c
C
C
C
O
O
o
Q
O
O
c-
o
o
o
o
o
o
actie dan ook. Het land maakt in verhe
vigde vorm de enorme geestelijke en
ideologische crisis door. Maar wie laat
dunkend praat over de Britten en hun
eigenaardigheden, moet niet vergeten: ze
er gevaren groter dan de militaire.
Voor het achtereenvolgende jaar is de
bevolking in de ontwikkelingslanden
sneller toegenomen dan de voedselpro
ductie. Dit blijkt uit het jaaroverzicht
van de Landbouw- en Voedselorganisatie
zijn niet te onderschatten. Want ze mo
gen dan menige slag verliezen uit on
verschilligheid, door tweedracht of door
innerlijk bederf. Maar de laatste slag
helften ze tot dusver altijd gewonnen.
P.v.d.A-oppositieleider Den Uyl heeft de in verkiezingstijd nauwkeurig geplande
spreekbeurtschema’s van zijn collegae-kamerleden flink in de soep laten lopen door
donderdag (gisteren) toch nog een vergadering van de Tweede Kamer te laten hou
den. De daarvoor noodzakeljjke handtekeningen had Den Uyl uiteraard snel bij
een. Zes dagen voor de stembussen open gaan werd er zodoende in ’s lands ver
gaderzaal nog vinnig gedebatteerd over het nationale kwaad nummer één: de
aanhoudende zorgwekkende prijsstijgingen.
Speciaal voor jonggehuwden hebben wij een zeer aantrekkelijk
aflossingssysteem. Vraagt vrijblijvend inlichtingen.
Twaalf dagen na een zeer ernstig incident bij de Israelisch-Syrischc
bestandslijn in de Hoogvlakte van Golan hebben daar maandag hon
derden tanks, kanonnen en meer dan twintig straaljagers weer felle
strijd geleverd. De gevechten werden de zwaarste genoemd sinds de
zesdaagse juni-oorlog van 1967.
Het verloop van de strijd is nog niet duidelijk. Aan beide zijden wor
den „overwinningen” gemeld. Toch is de situatie voor de wereld
vrede erg gevaarlijk omdat de vlam kan overslaan. Bü de vorige
(zesdaagse) oorlog van Israël begon het conflict ook in Syrië. Egypte
werd er ras in betrokken. Nu zegt Egypte laconiek, dat Syrië het wel
alleen aankan, maar dit is eerder een doekje voor het bloeden. Egypte
zou op dit moment niet bij machte zijn een „behoorlijke” oorlog te
voeren. Maar de aandrang, vooral bij de studenten daartoe is er wel.
Hoe dan ook, in het midden oosten wordt gevaarlijk spel gespeeld.
De nieuwe secretaris-generaal van de
Wereldraad van Kerken, Philip Potter,
heeft intussen in een brief een dringend
beroep gedaan op president Nixon van
de Verenigde Staten, terstond een ver
drag inzake Vietnam te tekenen en alle
Amerikaanse strijdkrachten uit dat land
terug te trekken.
Een afschrift van het schrijven van Pot
ter is overhandigd aan de secretaris-ge
neraal van de Verenigde Naties, Kurt
Waldheim, paus Paulus, de delegaties bij
de vredesbesprekingen in Parijs, de leden
van de Veiligheidsraad en aan de inter
nationale controlecommissie. In zijn brief
veroordeelt Potter de hernieuwde bom
aanvallen der Amerikanen en de massale
Amerikaanse wapenzendingen naar Zuid
Vietnam.
in goede aarde zou vallen. Met name
niet bij de kleinere ondernemers (nog al
tijd 400.000 man) en andere zelfstandi
gen. Bovendien hadden de vakcentrales,
voor wie Den Uyl zich altijd graag als
spreekbuis opwerpt, de prijscalculatie-
beschikking van de regering gunstig ont
vangen.
Politieke munt
Het Christen-Democratische trio moet ’n
„tussenpositie” proberen in te nemen en
dat is vaak weinig spectaculair. Teke
nend zijn al reeds de gebruikte leuzen:
de AR hamert op „overleg en samen
werking”, de KVP op „veilig verder” en
de CHU op „Tilanuus”, een naam die de
andere twee leuzen in zich verenigt Zij
kunnen het geen van drieën permitteren
om de deur naar de VVD zo volledig
dicht te slaan als de PvdA, D ’66 en PPR
ten opzichte van de confessionelen ge
daan hebben.
De holle stilte in het spelonkachtige ka
mergebouw moest weer wijken voor het
immer nerveuze gehol en gedraaf van
kamerleden, bewindslieden, journalisten,
griffiers en bedienend personeel. De op
positie heeft opvallend lang geaarzeld of
zij het prijs-debat wel wilde. Duidelijk
was immers dat de verlangde prijsstop,
naast de van regeringswege getroffen
prijscalculatie-beschikking, bij niet on
aanzienlijke groepen kiezers zeker niet
In wereldwijd verband gezien, dreigen
(FAO) van de Verenigde Naties. Er zijn
aanwijzingen dat de voedselproductie
van de ontwikkelingslanden dit jaar toe
nemen met slechts één procent, terwijl
er een toeneming van vier procent nodig
is om de groei van de bevolking te kun
nen bijhouden.
Volgens voorlopige cijfers in het over
zicht zal de productie per hoofd van de
bevolking dit jaar opnieuw kleiner wor
den. In het afgelopen jaar nam de voed
selproductie van de ontwikkelingslanden
toe met één tot twee procent. Verwacht
wordt dat de landbouwproductie in de
wereld zonder China dit jaar evenals
vorig jaar zal toenemen met ongeveer
drie procent.
PvdA-lijsttrekker drs. J. M. den Uyl
heeft zijn partijvoorzitter André van der
Louw tot de orde geroepen. Van der
Louw is te verstaan gegeven, dat hij er
beter aan doet het Koninklijk Huis niet
in deze verkiezingsstrijd te betrekken.
De Nieuwlinkse voorzitter had op een
verkiezingsbijeenkomst gesteld dat de
bevolking het staatshoofd zou moeten
kiezen. Deze uitlating heeft zowel bin
nen als buiten de PvdA veel kwaad bloed
gezet.
Prompt verschenen er politieke spot
prenten met Van der Louw zelf (al pijp
rokend) op de troon.
Van der Louw schijnt de waarschuwing,
dat hij het verkiezingsresultaat van de
linkse drie geen goed doet door zulke
opmerkingen te maken, ter harte te ne
men. Hij liet tenminste weten niet met
zijn collega-voorzitter van de VVD, me
vr. Haya van Someren, voor de televisie
te kunnen debatteren. Als reden gaf hij
op „geen tijd” te hebben.
De TROS had de twee voorzitters ge
vraagd in debat te gaan, nadat mevr.
Van Someren de aanval van Van der
Louw op het Koninklijk Huis had ge
hekeld.
De VVD-fractie die gisteren vergaderde,
reageerde zeer schamper op de „uit
vlucht” van de PvdA-voorzitter. Men
vond diens houding „uitermate kinder
achtig en laf.”
Intussen telt Nederland sinds zaterdag
weer twee kabinetten. PvdA, D ’66 en
PPR zijn namelijk weer met een scha
duwkabinet - ditmaal verkiezingskabinet
geheten - voor de dag gekomen. De
ploeg ziet er nog al anders uit dan vorig
jaar, want er zijn nog al wat coryfeeën
uit het progressieve kamp die het dit
maal lieten afweten. De KVP-er An-
driessen sprak smalend van den „tweede
elftal” en de ARP-er Aantjes zei dat uit
de tweede en eerste kamerfractie van
zijn partij een kabinet te formeren valt
dat een klasse beter is.
Opvallend was echter de kritiek van de
PPR-lijsttrekker Bas de Gaay Fortman.
Hij had veel liever gezien dat de coali-
tie-genoten PvdA en D ’66 hun inbreng
veel meer hadden beperkt om zoveel
mogélijke posities in het kabinet tot na
de verkiezingen open te houden. Het zou
dan zijns inziens veel eenvoudiger ge
weest zijn de ploeg te complementeren
met mensen van buiten het parlement.
De Gaay Fortman is er namelijk sterk
voorstander van om het kabinet Den Uyl
nog aan te vullen met figuren uit de
confessionele partijen, die politiek niet al
te zeer gebonden zijn.
Op die manier zou een eventueel links
kabinet meer kans maken op de onmis
bare steun in het parlement van vooral
de KVP, want de PPR-lijsttrekker reali
seert zich heel goed dat een kabinet Den
Uyl zolang blijft leven als de KVP wil
toestaan.
Hwat hat
le anderen tegen heeft. Maar Drees jr.
weet zich in de behaaglijke positie van
het onmisbare vijfde wiel voor een re-
geringswagen die van het predikaat
„steunend op een parlementaire meerder
heid” wil zijn voorzien.
Hier oorlogsdreiging, elders pogen toch
eindelijk tot vrede te komen. En mis
schien met succes. President Nixon’s
speciale adviseur Henry Kissinger en zijn
Noordvietnamese gesprekspartner Le
Doec Tho zouden het volgens Franse
bronnen na twee dagen van intensieve
besprekingen in een villa in de omgeving
van Parijs vrijwel eens zijn geworden
over details, welke tot nu toe de onder
tekening van de reeds meer dan een
maand geleden ontworpen wapenstil-
standsovereenkomst in de weg stonden.
Een der belangrijkste eisen van de Ame
rikanen is dat de Noordvietnamezen er
mee accoord zullen gaan de raad van
verzoening en nationale eenheid, die na
de ondertekening van de wapenstilstand
in Zuid-Vietnam zal worden gevormd,
niet langzaam maar zeker in een voorlo
pige coalitieregering te veranderen.
Deze verzoeningsraad, die zal moeten
worden gevormd door vertegenwoordi
gers van de Voorlopige Revolutionaire
Regering in Zuid-Vietnam, de neutralen
en het huidige Saigonese regime, zal aan
vankelijk alleen maar in het leven wor
den geroepen om vrije verkiezingen in
Zuid-Vietnam te organiseren.
De Zuidvietnamese president, Ngoeyen
Van Thieu maakt er zich echter ernstige
zorgen over, dat deze raad, wanneer zij
eenmaal zou zijn geïnstalleerd, in de
praktijk de macht in handen zou nemen
en de invloed van de president ernstig
beknotten.
Het is de verkiezingsstrijd duidelijk ge
bleken: de grootste publieke belangstel
ling bij debat-avonden gaat uit voor ge
vechten tussen de uitersten: Den Uyl van
de PvdA en Wiegel van de VVD omdat
zij al heel lang wederkerig heel hard
zeggen niet samen te willen regeren,
kunnen deze twee kemphanen elkaar on
belemmerd bevechten. En dat doen ze
dan ook. Wat dat betreft vallen de chr.
democratische lijsttrekkers Andriessen
(kvp), Biesheuvel (ar) en Tilanus (chu)
enigszins tussen wal en schip. Zij die
nen zich namelijk naar beide kanten af
te zetten.
Ten eerste omdat Wiegel en Den Uyl
beiden proberen confessionele kiezers af
te snoepen, ten tweede omdat de confes
sionele lijsttrekkers zich noch met de
socialisten noch met de liberalen willen
vereenzelvigen.
De politieke commissie van de Noordat-
lantische Verdragsorganisatie heeft een
rapport opgesteld, waarin de Navo drin
gend wordt verzocht oorlogsschepen te
sturen naar het zuidelijke deel van de
Atlantische Oceaan en de Indische Oce
aan om de bevoorradingslijnen voor olie
te beschermen tegen „een ernstige Rus
sische dreiging”. De militaire commissie
behandelt een voorstel om de Russi
sche vloot in de Oostzee in te sluiten door
het leggen van mijnen en het installeren
van raketbases die de uitgangen naar
de Noordzee in geval van oorlog moeten
bestrijken. Dit is uit vertrouwelijke en
diplomatieke bronnen in Bonn vernomen.
In Bonn een vergadering van het Navo-
parlement.
Niet alleen in het nabije of verre oosten
ligt de poblematiek, ook dichterbij, b.v.
onze overbuur Engeland, een land met
een lange traditie van zelfstandigheid
en onaangetastheid. Om een paar dingen
te noemen.
Toen Napoleon het Europese continent
overheerste, bleef Engeland een brug-
gehoofd van een democratischer wereld
beschouwing. In de eerste wereldoor
log verhinderde Amerika, maar zeker
ook Engeland dat de autoritaire visie van
de Duitse generale staf heel Europa on
der zijn bevel zou krijgen. In de tweede
wereldoorlog liep Hitlers pralende zege
tocht dood op het onwrikbare besluit van
het Engeland onder Churchill om geen
krimp te geven. Is het een wonder dat
het eiland-koninkrijk aan gene zijde van
de Noordzee doelwit nummer één schijnt
te zijn van krachten die dit keer via
chaos en geweld de vlam der vrijheid
willen doven?
NOORDERHAVEN 114 HARLINGEN
TELEFOON 05178—2475 GIRO 822009
Dankzij de uitzonderlijk mooie en droge
herfst heeft het geboomte dit jaar zijn
bladertooi nog lange tijd kunnen behou
den.
Maar de kringloop der seizoenen heeft
ook hier zijn onverbiddelijke tol geëist.
Toen de nachten kouder werden en het
ook weer eens ging regenen, zijn de bla
deren bij duizenden gevallen, al hadden
reuzenhanden de bomen geschud. Zo ook
op een van de „uitvalspoorten” van
Bolsward, die na de oorlog aan de vier
van ouds bestaande werden toegevoegd
n.l. de Gysbert Japicxlaan.
Er zijn meer straten in de stad met de
aanduiding „laan”, maar die hebben nog
altijd niet het aanzien van een belom
merde weg.
Wat dat betreft is deze laan al lange
tijd geen vraagteken meer. Aan weers
kanten van deze drukke verkeersweg
bevinden zich op de trottoirs 2 dubbele
rijen reeds forse bomen, die in alle sei
zoenen, maar vooral in zomer en herfst
een uitnodigend gebaar naar de wande
laar maken. Het „nieuwe” Bolsward laat
zich hier wel van een van zijn beste
kanten zien.
Dat de natuur niet alleen groeiend maar
ook uitroeiend te werk kan gaan, heeft
de storm onlangs ook helaas op deze
plaats bewezen. Een achttal bomen heeft
n.l. het natuurgeweld niet kunnen weer
staan is óf afgeknapt óf zodanig ont
worteld dat ze moesten worden gerooid.
Naar onze mening is dit feit weer eens
een reden te meer om ons steeds weer te
bezinnen op het kostbare bezit dat bomen
toch eigenlijk voor het leefmilieu zijn
en ook steeds voor het behoud ervan,
voorzover we dit zelf in de hand hebben,
op de bres te staan.
Op de foto ziet men een in de stad wel
bekende figuur aan zijn dagelijks werk.
Het is de heer Joh. Nota, medewerker
bij de gemeentelijke reinigingsdienst.
Zijn werkkring voert hem week in week
uit met zijn trapkar door alle straten
van Bolsward, om al hetgeen daarop ach
teloos werd gedeponeerd, op te ruimen.
Dankbaar of ondankbaar werk, wie zal
het zeggen. Hij doet het echter altijd
blijmoedig en serieus, voorzien van een
goede dosis humor en levenswijsheid. De
bladeren waarmee hij thans bezig is,
kunnen echter tot het „noodzakelijk
kwaad” worden gerekend. Goed be
schouwd zijn ze eigenlijk ook een ga
rantie, dat deze laan het volgend jaar
opnieuw in volle pracht zal staan pron
ken.
n
M
fc’il
h
ril
L 1
M...
