Wat de raad te behandelen krijgt
Gabe Skroar
CHU
6
II kunt nu nog kiezen!
Kies dus maar
met vertrouwen
Lekkere dikkerd
Wereld-
Ver. v. Huisvrouwen
Fries
voor
llllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllll
niet-Friezen
llllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllll
Fan stêd en lan
Zilveren filmpjes
T1LANUS
kampioenschap
schaatsen
St. Nicolaaspost
uiterlijk 29 nov.
verzenden
Show voor de Ned.
w.
B
Ij
51 V
I
1
I
DINSDAG 28 NOVEMBER 1972
llle JAARGANG No. 93
Garantie geldleningen
Verbouw woning
Aankoop panden Witheerenstraat
Straatnamen
i.
2.
3.
4.
Wijziging gastarieven
üs hjoed to sizzen
foar
slettene
4e week november 1947
„GABE SKROAR” 150 JIER
Advertentieprijs: 20 ct. per mm.
Ingez. mededelingen dubbel tarief
Contractprijs op aanvraag
Abonnementsprijs f 7,15 p. kwartaal
(bij vooruitbetaling)
Giro 887926
De maximum snelheid van de auto’s bin
nen de stad is vastgesteld op 40 km. De
heer Brandenburg vindt dit maar een
gejakker en wil de snelheid lager.
De Herv. Gemeente zal een z.g. 3e bui
tengewone predikantsplaats stichten.
De heer F. Rooda 25 jaar bij de firma
J. A. Bakker.
De ontvangst van St. Nicolaas op het
stadhuis stuit op fel verzet. Men mag ’t
stadhuis niet voor kinderspel gebruiken.
Hiermee gooien de vroede vaderen hun
ambtswaardigheid te grabbel.
Zoals bekend is aan de Kloosterlaan een
motel met benzine-service-station in aan
bouw op een terrein dat door de exploi
tant van het motel is aangekocht van het
Weeshuis te Bolsward.
De directie van Motel Bolsward en Mo
bil Oil hebben verzocht een tweetal uit
wegen op de Kloosterlaan te mogen aan
leggen.
Daar de kosten van aanleg c.a. van de
Kloosterlaan ten laste van de algemene
dienst der gemeente zijn gebracht, me
nen B en W dat het billijk is dat een
bijdrage wordt verleend in de ten laste
van de gemeente gebleven kosten.
Omtrent deze aangelegenheid is met de
betrokken partijen overleg gepleegd.
Hieruit is gebleken dat Motel Bolsward
B.V. aan de Mobil Oil N.V. de grond
waarop het service-station is gebouwd
heeft verhuurd. De directie van Motel
Verschijnt
DINSDAGS en VRIJDAGS
Bolsward B.V. heeft bij genoemde huur
overeenkomst op zich genomen voor een
tweetal uitwegen zorg te dragen.
In verband hiermede stellen B en W
voor met Motel Bolsward B.V. een over
eenkomst aan te gaan.
Het bestuur van de „Stichting Woning
bouw Bolsward” te Bolsward heeft het
college van B en W verzocht te willen
bevorderen, dat aan het rijk eén aanvra
ge wordt gedaan voor het verstrekken
van financieringsmiddelen en een extra
jaarlijkse bijdrage ten behoeve van de
verbouw van de woning Ludolphusstraat
24, alhier. De verbouw geschiedt op ver
zoek van de huurder van genoemde wo
ning, en heeft tot doel de woning aan te
passen in verband met de aanwezigheid
van een invalide dochtertje.
De uit deze investering voortvloeiende
lasten zullen gedeeltelijk worden gedekt
door een extra bijdrage van het rijk, ter
wijl het restant in de huurprijs der wo
ning zal worden opgenomen.
B en W stellen de raad voor aan het
verzoek van het bestuur van voemoemde
stichting te voldoen door vaststelling van
bijgaand ontwerp-besluit.
Ter voorziening in de vacature van de
heer Gooijer zijn twee oproepen ge
plaatst voor een tuinman bij de park
en plantsoenendienst.
Op deze advertenties hebben zich diverse
sollicitanten gemeld. Op grond van ver
kregen inlichtingen en mede op advies
Benoeming bjj gemeentelijke
plantsoenendienst
Voorheen werd de voetgangersoversteek-
plaats, voorzover buiten de bebouwde
kom gelegen, aangeduid door oranje
knipperbollen. Men wil nu deze knipper-
bollen laten vervallen en de voetgangers-
oversteekplaats zowel binnen als buiten
de bebouwde kom aanduiden door mid
del van een bord.
De uitvoering van dit bord kan op ver
schillende wijze plaats vinden. Teneinde
echter de voetgangers op de oversteek
plaatsen zoveel mogelijk bescherming te
kunnen bieden, is het volgens B en W
noodzakelijk in de - naast de rijbaan te
plaatsen - borden verlichting aan te
brengen, zodat de automobilist de voet-
gangersoversteekplaats ook bij duister
nis goed kan waarnemen.
De veiligheid van de voetgangers kan nog
worden verhoogd door verlichte borden
(lichtbakken) naast de oversteekplaats
aan te brengen, waardoor de oversteek
plaats (en dus ook de voetganger) wordt
verlicht. Daar in Bolsward een voldoen
de straatverlichting aanwezig is menen
B en W dat het aanbrengen van licht
bakken niet noodzakelijk is.
B en W hebben een plan ter inzage ge
legd dat voorziet in het aanbrengen van
21 verlichte borden naast de rijbaan.
Het is de bedoeling alle borden aan te
sluiten op de straatverlichting (nacht-
branders).
Op donderdag 23 nov. hield de Ned. ver.
van Huisvr., afd. Bolsward, haar maan
delijkse bijeenkomst in hotel De Wijn
berg. Er waren stoelen te weinig, zo
groot was de belangstelling voor deze
avond, die werd verzorgd door het „Bu
reau Voorlichting merkartikelen”.
Door de presidente, mevrouw de Boer,
werden 7 nieuwe leden welkom geheten,
en zij hoopte dat ook de vele introducees
zich allen als lid zouden aanmelden. Zij
spoorde de leden aan te gaan trimmen,
daar de gymclub maandagsavonds nog
niet er groot is.
Ook voor de handenarbeidclub op dins
dag zouden nog een paar dames zich
kunnen opgeven.
Mevrouw de Boer vroeg nog of enkele
dames, sopranen en alten, zich willen
opgeven voor het zangkoortje. Ook wees
zij er nog even op, dat door mevrouw
Anne Porte een cursus zal worden ge
geven in Leeuwarden, in het maken van
wandkleden!
Hierna werd het woord gegeven aan de
heer Gnodde, die met zijn echtgenote
Verlichting voetgangersoversteek-
plaatsen
voor de pauze de dia’s van bekende
merkartikelen vertoonde. Na de pauze
waarin verschillende heerlijke tractaties,
werd het programma voortgezet met een
kwis. Na veel spanning en hilariteit kon
den verscheidene dames met mooie prij
zen huiswaarts keren.
Sinterklaas, die goede vrind
verwent ons allen, groot en kind
met zoet en spijs en marsepein,
lekkernijen, die vol calorieën zijn.
Op zaterdag 13 en zondag 14 januari
worden op de kunstijsbaan van Deven
ter de wereldkampioenschappen voor he
ren gereden. Kaarten hiervoor moeten
door de ijsverenigingen bij het Gewes
telijk Bestuur worden aangevraagd voor
1 december.
Daar de tijd om de leden te bereiken wel
wat kort is, kregen we van de secretaris
van het Gewest Friesland officieus eni
ge dagen speling.
De schaatsliefhebbers, die deze wedstrij
den wensen te bezoeken, dienen zich
echter wel op korte termijn aan te mel
den.
Zij kunnen dit doen aan de volgende
adressen; J. v. d. Klei, Achter de Sme
den 4, tel. 3089; Fr. van Antwerpen, Bru-
nostraat 9, tel. 20 98; J. Siemonsma,
Grootzand, tel. 25 28.
Het bestuur van de ijsvereniging „Bols
ward” verwacht de aanvragen voor kaar
ten uiterlijk woensdag 6 december en
Sint ziet jou de laatste jaren
steeds meer laagjes vet vergaren;
daarom in plaats van het traditionele
zoet
wat alternatiefs, dat het vast wel doet.
Houd op 5 december je „lijn” in de gaten
en laat anderen dan maar praten
met een snoeptotaal van zo’n 250
calorieën
gaat de weegschaal niet door de knieën.
Zaterdag j.l. deed Sint Nicolaas ook Wit-
marsum aan op zijn tocht door Neder
land. De Sint werd verwelkomd door
burgemeester P. Tjeerdsma. Het plaatse
lijk muziekkorps deed zijn uiterste best,
evenals de kinderen van de kleuterschool
o.l.v. juffrouw Roozen.
De wierheit komt altyd
doarren.
Uitg. A. J. OSINGA n.v., Bolsward
Administratie- en Redactle-adres:
Marktstraat 13 - Postbus 5
Tel. 2044 Na 18.30 uur 2660 of 2335
(05157)
-
Hwat haf
Overeenkomst met Motel Bolsward
B.V.
Bolswards Nieuwsblad
STREEKBLAD VOOR WEST- EN ZUIDWEST FRIESLAND
Verschijnt in: Bolsward, Baarderadeel, Hennaarderadeel, Hindeloopen, Wonseradeel, Workum en Wymbritseradeel.
fan it jier dêrop waerd hy to Boalsert
troch de doopsgezinde (minniste) gemeen
te biroppen. Yn maeije fan datselde jier
(1814) troude hy mei de 20 jierrige Isk-
jen Johanna, dochter fan ds. P. Hoekema
to Warkum, in wolsteld man fan hwa’t
er letter de pleats de „saté Westerein”
yn it Heidenskip urf, dy’t er forhierde
Onder bitingst, dat er dér simmerdei
fjouwer wike mei fakansje ütfanhüs wê-
ze mocht.
To Boalsert hat ds. Joast Halbertsma
tige ivere om Gysbert Japiks, hwaens
wurk sünt lang forgetten wie, wer yn
eare to bringen. Op syn oanstean waerd
in boarstbyld fan de Boalserter sjonger
makke troch de byldhouwer Gabriël en
op 23 july 1823 yn ’e Martinytsjerke ünt-
bleate. By dy gelegenheit haldde hy in
boeijende rede oer de Boalserter dichter,
mar hy wie doe al gjin Boalserter mear.
In 1821 wie ds. Joast nei Dimter (Deven
ter) biroppen op in traktemint fan 1200
goune yn it jier.
Yn de oantekeningen fan de minniste ge
meente to Dimter stiet yn 1830 biskreaun
dat ds. Joast Halbertsma doe fan wegen
formeardering fan syn hüsgesin tinei
f rij dom forliend wurdt om hier fan de
pastorij to biteljen (dy wie oars f 150 yn
it jier). Dümny en syn oarehelte hiene
doe seis bern, t.w. fjouwer jonges: Tsjal-
ling, Hidde, Piter en Watse en twa fam-
kes: Ruerdtsje en Johanna. Yn Dimter
hat ds. Joast Halbertsma hiel hwat öf-
skreaun. Dêrre seach yn 1822 al „De
Lapekoer” it Ijocht, letter ütdijd ta de
Rimen en Teltsjes fan de Bruorren Hal
bertsma. Mei oare wurden, de Lapekoer
en dus Gabe Skroar binne dit jier 150
jier aid. De earste printinge wie in lyts
boekje fan mar 36 siden, dat forgees om-
parte waerd. Mar hwat in greate ynfloed
hat it hawn!
De fortsjinste fan dr. Joast Halbertsma
(hy waerd yn oktober 1836 troch de
Leidske Senaet honoris cause ta doktor
yn de letteren bineamd) waerden ek
Ten behoeve van de sanering van de
Elandslaagte en omgeving zijn de laatste
jaren reeds een groot aantal panden aan
gekocht en de meeste panden zijn afge
broken. Om tot herbouw en reconstruc
tie te komen is aan de stedebouwkundi-
ge opdracht gegeven een ontwerp te ma
ken.
In verband met de mogelijkheden tot
toekenning van een rijksbijdrage in de
kosten van verwerving van panden in te
saneren stadsdelen hebben B en W be
reids de aanvraag om subsidie in de
kosten van verwerving ingediend. Het
laat zich aanzien dat binnenkort de toe
zegging van subsidie kan worden ver
wacht.
Bij de voorbereiding van de plannen is
de stedebouwkundige met het college tot
de conclusie gekomen het te saneren
stadsdeel mede uit te strekken tot een
deel van de Witheerenstraat.
Er doet zich thans de gelegenheid voor
een tweetal panden, .zoals aangegeven op
de voor U ter inzage gelegde tekeningen,
aan te kopen. Omtrent de prijs hebben
B en W behoudens bekrachtiging door
de raad overeenstemming bereikt met de
verkoper. De overeengekomen prijs is
hen alleszins redelijk voorkomen.
Na ingewonnen advies van de commissie
voor openbare werken stellen B en W
voor tot aankoop te besluiten.
Om verzekerd te kunnen zijn van een
tijdige overkomst van briefpakjes en
postpakketten met St. Nicolaasgeschen-
ken, dienen deze zendingen uiterlijk
woensdag 29 november ter post te wor
den bezorgd.
Bij latere aanbieding kan voor een tijdige
bestelling niet worden ingestaan.
PTT staat in deze dagen voor de opgave
ruim l’/a miljoen briefpakjes en post
pakketten te moeten verzenden en be
stellen.
Normaal worden via de PTT per week
ongeveer 1 miljoen pakjes en pakketten
verzonden.
zal er zorg voor dragen, dat deze tijdig
in het bezit komen van de aanvragers.
De prijzen van de plaatsen zijn: staan
plaatsen 115,50 per dag; open zitplaatsen
f 26,- per dag.
De thans in deze gemeente geldende ta
rieven voor de levering van aardgas
werden vastgesteld bij besluit van 25 ju
ni 1968. In verband met de gestadige stij
ging van de loonkosten en materiaal-
prijzen en mede in aanmerking nemende,
dat er een zekere stabilisering in het
gasverbruik valt te constateren, wordt
het noodzakelijk geacht de prijzen voor
de levering van gas enigszins te verho
gen, en wel zodanig, dat aanpassing
plaats vindt aan de landelijke tariefsnor-
men.
Voor de kleinverbruikers, voorzover de
ze minder dan 2.100 m3 gas per jaar ver
bruiken, heeft dit tot gevolg, dat het be
drag voor vastrecht met globaal f 3,- per
jaar wordt verhoogd en de prijs per m3
verbruikt gas ongewijzigd blijft. Bij een
verbruik van 2.100 m3 gas of meer per
jaar wordt het bedrag per m3 verbruikt
gas verhoogd met f 0,01, terwijl het be
drag wegens vastrecht wordt terugge
bracht van f 153,- naar f 135,- per jaar.
Voor wat betreft de tarieven voor blok-
verwarming wordt een zelfde gedragsre
gel gevolgd, n.l. een verhoging van het
bedrag per m3 afgenomen gas en een
verlaging van het vastrecht-bedrag.
Om organisatorische redenen verdient ’t
aanbeveling omtrent de datum van in
gang van de nieuwe tarieven overleg te
plegen met de gemeente Sneek en Wor
kum.
B en W stellen dan ook voor tot bo
vengenoemde wijziging van de gastarie
ven te besluiten.
Na langdurig debat de heer Fabriek be
noemd tot timmerman met 7 stemmen,
4 stemmen blanco, terwijl 1 stem niet is
ingeleverd.
koer, Inisiatiyfnimmer wie Dr. Joast
Halbertsma. Hwa wie dy Dr. Joast?
Winliken hjitte er Justus, mar hy waerd
aimeast Joast neamd, lyk as dy namme
ek oanjown is yn de strjitte dy’t to Boal
sert nei him neamd is. Hy wie de aldste
fan de 4 soannen fan bakker Hidde Hal
bertsma en syn frou Ruerdtsje Binnerts
to Grou en waerd dêrre berne op 23
oktober 1789. It stiet net yn de doop
boeken, hwant de Halbertsma’s wiene
Minnist. As „doopbiwiis” hie Joast let
ter wol in sulveren berteleppel by him!
Eeltsje, de dichter fan „To Boalsert yn ’e
merke en fan it Frysk folksliet, wie syn
jongste broer. Mei syn 12e jier wie Joast
op de Grouster doarpsskoalle al ütleard.
Hy kaem op ’e kostskoalle fan Puisseau
to Ljowert. Syn mem woe graech, dat
er lyk as har broer to Dokkum (minnis
te) dümny wurde soe. Joast hat 7 jier
to Ljouwert studearre, earst by Puisseau
en doe as „studintsje” by dokter Valen-
tius Slothouwer. Hy wie wakker hüsfreon
by ds. Jan Brouwer, dy’t him ek tige
holp by syn latynsk en gryksk. De Joads-
ke master learde him it hebrieusk en by
de oargelist yn de Greate tsjerke krige
hy muzykles op it oargel, de fluit en de
fioele. Yn 1807 teach de jonge Joast Hal
bertsma nei Amsterdam. Hy waerd dêr
re as „Justus Hiddonis filius” ynskreaun
yn it studinteregister. Joast hie tige niget
oan taelstüdzje en swalke to Amsterdam
de havens óf om to bisykjen mei de
skippers to praten yn it Deensk, Sweedsk
en Skotsk en sa him har tael eigen to
meitsjen. As studint makke Joast de
Franske tiid mei. Yn de krapte fan dy
dagen hat Joaste heit üt Grou wei syn
soan mannich koer mei koeke, pofkes en
krintebólle taskikt. As der dan wer in
sinding oankommen wie, noege Joast syn
freonen fan ien of oar disput op syn
keamer op de Oude Zijds Voorburgwal
en bihimmelen se dêrre meielkoar de
minniste swietekou üt it heitelan. In 1813
die er syn léste eksamen, yn jannewaris
wordt hedenavond gegeven in één van
de houten noodgebouwen behorend bij de
Rehobothschool (achter de kleuterschool
Paddestoel)) naast het Julianapark. U
mag - de kat uit de boom kijkend - ook
best vanavond de les als „waarnemer”
meemaken. De les wordt gegeven van
7-9 uur ’s avonds.
(Verleden week dinsdag is de AFUK te
Bolsward met een mondelinge cursus
Fries voor niet-Friezen geopend. Do
cent is de heer Smink van Hidaard.
Aanvankelijk waren er 7 deelnemers
(minimaal toegestaan aantal is 6). Door
verhuizen en het aanvaarden van een I
andere werkkring is het aantal jammer
genoeg reeds bij de aanvang geslonken
tot 5. Dit is een reden een ernstig be
roep te doen op de weifelaars en twijfe
laars alsnog mee te doen. De tweede les
Dit jier is der in nuveraerdich jubileum:
„Gabe Skroar” wurdt 150 jier. Dêr mei
wol hwat taljóchting by. Sünt efkes nei
de oarloch is „Gabe Skroar” foar üs lê-
zers in apart bigryp. Ommers it spreukje
elke kear ünder „Hwat hat Gabe Skroar
üs hjoed to sizzen”, wurdt troch man-
nichien lézen. Wy witte seis fan immen,
dy ’t dy stikjes ütknipt en se njonken de
doar op it bihang plakt om se elke kear
as se der troch giet to lézen, krekt sa-
lang as hja se üt ’e holle kin.
Hwa wie dy Gabe Skroar? It wie in
fantasijfiguer, in skepping fan de Bruor
ren Halbertsma, hwaens boekje: „Ut ’e
Lapekoer fan Gabe Skroar” dit jier 150
jier lyn fan de parse kaem. Gabe wie
skroar (klearmakker) earne tusken
Frjentsjer en Boalsert en neffens it for-
hael foun syn beppe allerhande sechjes,
spreukjes en rymkes ünder yn syn lape-
De heer A. Steenstra te Sneek, heeft
verzocht de betaling van rente en af
lossing van een door hem, ten behoeve
van het bouwen van een woning in plan
„Eekwerd I”, te sluiten geldlening te
willen garanderen.
Aangezien omtrent de aanvraag van de
heer Steenstra gunstig is geadviseerd
stellen B en W voor de gevraagde garan
tie te verlenen.
Ook de heer J. A. Terbraak, wonende te
Leeuwarden verzocht de betaling van
rente en aflossing van een door hem,
ten behoeve van de bouw van een woning
in plan Eekwerd I te Bolsward, te slui
ten geldlening te willen garanderen.
Ook hier adviseren B en W in die geest.
weardearre troch Kening Willem II, dy’t
him Ridder makke yn de oarder fan de
Nederlanske Liuw. Letter krige er noch
de forsiersels fan de Kroanoarder fan
Prusen.
Yn 1847 forstoar syn frou, nei’t hja al
gans sukkele hie. In 1855 moast er syn
soan Piter forlieze, doedestiids rektor to
Elboarch en 10 jier letter syn soan Hidde,
doedetiids professor to Leiden. De léste
slach kaem him (de doe al hwat iensume
76 jierrige man) tige bot oan. In lange
tiid gyng foarby, eardat er de pinne wer
tille koe. Doe sette er him mei iver oan
syn wurdboek. Op 27 febrewaris 1869 is
Dr. Joast Halbertsma for'stoarn en de 3e
maert dêrop bigroeven. Ds. Ten Cate
Hoedemaker haldde in gêfrede op syn
forstoarne foargonger, dy’t fan 20 maeije
1821 oant 1 nov. 1856 de minniste ge
meente to Dimter mei eare tsjinne hie.
Dr. Joast Halbertsma wie in Fries yn
ieren en sinen, in man, om mei syn
stedgenoat P. Janzen to sprekken, trou
as goud, earlik en oprjocht as immen
wêze kin. Mei in bea op ’e lippen foar
syn ynleaf heitelan is er de ivige rêst yn-
gien:
Fryslan, Fryslan, dy forjitte,
Kin ’k allinne yn ’t tsjustere gref!”
Wis, wy kinne maklik feststelle, dat dr.
Joast Halbertsma yn wêzen in romanti-
kus wie en „Gabe Skroar” dêrfan it ears
te produkt. Mar feit wie, dat hy, bern
fan syn tiid, dan dochs mar gans wekker
makke hat. Syn Gysbert bitinking fan
1823 foun syn fuortsetting via de skoalle
fan Wassenbergh nei in organisearre
Fryske biweging; syn samling hanskrif-
ten en boekebisit waerd de earste yn-
bring fan en de earste ynset ta de pro-
vinsiale bibleteek; syn sneuperswurk fre-
ge bistudearring en yn it forlingde dêr
fan kaem de Fryske Akademy yn sicht.
Sa sjoen hat „Gabe Skroar” hiel hwat
losmakke. Litte wy him yn eare halde!
In de loop van dit jaar zijn ter hoog
te van de sportvelden en het sportfond-
senbad voorzieningen getroffen voor de
bezoekers, b.v. het parkeerterrein aan de
Snekerstraat en de aanleg of verbetering
van de toegangswegen.
Uit practische overwegingen verdient
het aanbeveling om aan die straten en
pleinen namen te geven.
B en W stellen daarom voor, op advies
van de culturele commissie, de naam
Tramweg te geven aan de weg van
de Snekerstraat naar het plein, vóór
de ingang van de sportvelden
Bolwerkplein te geven aan het vóó
de ingang van de sportvelden gelegen
plein
Badweg te geven aan de weg van ’t
(eventuele) Bolwerkplein naar het
Sportfondsenbad
Stationsplein te geven aan het aan
de (eventuele) Tramweg nieuw aan
gelegde parkeerterrein.
van de commissie voor openbare werken
zijn B en W tot onderstaande aanbeve
ling gekomen.
1. H. T. B. Mensink te Dokkum
2. J. Minnema te Rozenburg.
t? *4
II
4
