Weken
spanning wachten
ons
van
Talleyrand
Ruppert denkt
aan
Gade Shroar
Geruchten over moeilijkheden
rondom Breznjev
Politiek is de kunst der verwikkelingen
Bijstand
Zilveren filmpjes
Rectificatie
Forum met
Rigoletto
Foto van de week
Geslaagd
llllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllll
Illlllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllll
VRIJDAG 5 JANUARI 1973
112e JAARGANG No. 2
Jaar van de EEG
Rusland
Jaar van verkiezingen
U en ik
Amerika
Uitdaging
Duitsland
Azië
Na de Kerst
le week januari 1948
99
99
Blijft demissionair kabinet aan?
S. de Haas.
Gesprek
Hwat hat
Volgende fase
ós hjoed to sizzen
f
Advertentieprijs: 21 et. per mm.
Ingez mededelingen dubbel tarief
Contractprijs op aanvraag
Verschijnt
DINSDAGS en VRIJDAGS
Uitg. A. J. OSINGA b.v., Bolsward
Administratie- en Redactie-adres:
Marktstraat 13 - Postbus 5
TeL 2044 - Na 18.30 uur 2660 of 2335
(05157)
In het afgelopen jaar groeide Bolsward
van 7300 tot over de 7400 inwoners. 65
paren beloofden elkaar eeuwige trouw,
een schaduwzijde en een schandvlek was
het feit dat 6 huwelijken door echtschei
ding werden ontbonden.
(Uit jaarrede burg. J. G. S. Bruinsma).
De gemeente Bolsward betaalt uit de ge
meentekas nog 2 pensioenen nl. aan R.
Teerenstra voorheen politieagent, f 24,
per jaar en aan K. Bleeker, voorheen
commandeur van de turfdragers f 6,40 p.
jaar. Deze zullen worden verhoogd. Toe
gestaan te betalen een voorschot van 25
procent.
Wonseradeel schaft nieuwe brandweer
auto aan.
Op verzoek van de heer Brandenburg
wordt er een nieuwjaarsgroet gezonden
per telegram naar de jongens in Indië.
Hij neemt aan dat de jongens daardoor
worden gesterkt.
25-jarig jubileum P. v. d. Laan als
hoofd Chr Nat. school te Witmarsum.
soonlijke vetes en verbittering ondergra
ven gemakkelijk het functioneren van
het democratisch bestel.
De aanwezigheid van buitenlandse werk
nemers en immigranten in het gebied
van de EEG - met hun gezinnen circa
tien miljoen - vormen een uitdaging. Be
paalde uitbarstingen in 1972 - zoals in
de Afrikaanderbuurt in Rotterdam. - la
ten zien dat hier een drastische veran
dering bij alle betrokkeneh dringend no
dig is - en in de eerste plaats wel bij de
landen die als „gastheer” willen optre
den. De actie van de beroemde Westin-
dische cricketer Conrad Hunte met name
in Engeland opent hier nieuwe perspec
tieven.
Nixons reis naar Peking heeft op Japan
en de andere Aziatische landen grote in
vloed gehad. Japans premier Sato zag
zich genoodzaakt na enige tijd af te tre
den en zijn opvolger Tanaka bezocht
Peking, herstelde de diplomatieke be
trekkingen en brak met Tsjang Kai-sjeks
bewind in Taiwan. India voelde zich in
die door hem in alle stilte wordt opge
voed. De hovelingen willen zich op Rigo-
letto wreken en verzamelen zich gemas
kerd bij het huis van Rigoletto. Zij ma
ken Rigoletto wijs, dat zij de Gravin van
Caeprano gaan ontvoeren. Rigoletto biedt
zijn hulp aan. Hij krijgt niet alleen een
masker voor maar wordt ook geblind
doekt. Te laat bemerkt hij aan het hulp
geroep van Gilda, dat hij bedrogen is.
Zelfstandige artiesten
verdienen soms grof geld
denken nooit aan verlies en
voelen zich welgesteld
Och waarvoor zorgen maken
die ’t langst leeft vangt de rest
Wij zijn beroemd, de zaken
floreren opperbest
Artiesten, kleinkunstbazen
geven het volle pond
Strooien als sinterklazen
hun gulle gaven rond
Laat anderen flink sparen
wij leven als een vorst
Geen appeltjes bewaren
niet nodig, voor de dorst
Artiesten ondervinden
de wind kan draaien gaan
dan is het uit met winnen
met de klank van onze naam
Ja en te laat beseffen
ze, o het komt verkeerd
Heb medelij, wij hebben
de pot finaal verteerd.
Abonnementsprijs f 7,50 p. kwartaal
(bij vooruitbetaling)
Giro 887926
Help de arme artiesten
ze kunnen niet langer mee
Wie heeft hen iets te bieden?
Bedel-uitzending t.v.
Het mist vast niet, dan trappen
veel kijkers er wel in
We moeten ’t samen lappen
komaan, toon offerzin
Heb voor de naaste in nood gevoel
Bijstand Is 't echt voor een goed doel?
P-
B en L zoeken hun bescherming bij S. en
H.”
Enfin, misschien gesneden koek voor de
rubriek „wie was wie”, over enige tijd
dan wel te verstaan.
De klokluiders van de Martinitoren vra-
loonsverhoging. De beloning is thans f 1,-
voor een begrafenis, dit is ongeveer 1
uur. Rekening houdend met het feit, dat
ook het komen en gaan van en naar het
werk moet worden vergoed (alles samen
ongeveer 2 uur) wordt het loon verhoogd
tot f 1,50 per deze twee uur.
Duitsland maakte een periode van onge
meen scherpe confrontatie en polarisatie
door. De Ost-Vertrage worden door velen
gezien als een beslissende stap naar een
periode van verzoening en ontspanning,
terwijl anderen ze zien als verraad of
tenminste hoogst onvoorzichtige conces
sies aan de communistische wereld die
voor de toekomst niets goeds inhouden.
Pogingen om bruggen te slaan tussen de
SPD-FDP enerzijds en de CDU-CSU an
derzijds kwamen nauwelijks op gang.
Toch proberen Brandt en anderen het
terrein waarover zakelijk overleg en
overeenstemming mogelijk is uit te brei
den. Te scherpe tegenstellingen die al
gauw worden aangewakkerd door per-
In Amerika bleef Nixon president. On
danks de felle kritiek op zijn persoon en
beleid behaalde hij een klinkende over
winning. Zijn onverwachte en spectacu
laire zetten op het internationale schaak
bord, waaraan de naam van dr. Kissinger
wel altijd verbonden zal blijven, zorgden
ervoor dat hij het initiatief in handen
hield. Wat de resultaten van dat beleid
zullen zijn voor de vrede en stabiliteit
in de wereld, voor de toekomst van
Amerika en zijn verhouding tot andere
continenten zal nog moeten blijken. Te
recht maken intussen velen zich zorg
over de verwarring en verbijstering in
Amerika zelf. Desintegratie in dat land
zal, of we willen of niet, onafzienbare
gevolgen hebben voor de rest van de
wereld.
Vaak hoort men: De grote heren moeten
het maar uitmaken, wij gewone mensen
kunnen er toch niets aan doen. Ditmaal
hebben we in bovenstaand overzicht hier
en daar gedachten ontleend aan „Nieuw
Wereldnieuws”, dat de gedachte van Mo
rele herbewapening voorstaat. Met de re
dactie van dit blad kunnen wij ons de
vraag stellen of wij en onze landen leven
in een geest van problemen of in een
geest van oplossingen. Denken wij dat
de problemen zich aldoor maar zullen
blijven opstapelen en dat pessimisme en
ontgoocheling elkaar zullen aflossen? Of
verwachten we dat we voor de proble
men, die altijd weer als een nieuwe uit
daging op ons af zullen komen, ook tel
kens nieuwe oplossingen zullen vinden,
zodat hoop op een betere toekomst over
al zal doorbreken? Verkiezingen zoals in
1972 zoveel hebben plaatsgevonden zijn
daarvoor niet voldoende. Een keus is no
dig. Iedereen kan kiezen een bron te
blijven van problemen of een pionier
van oplossingen te worden. De wereld
roept om mensen en volken die pioniers
van oplossingen willen zijn, guerrilla
strijders die niet geloven in de macht
van geweld maar in de radicale omme
keer in mensen die werktuigen willen
zijn om een nieuwe en betere wereld op
te bouwen.
winkelbedrijf. Als de redactie van de
Op het ogenblik circelen er vijf in zijn
omgeving: KVP, AR, CHU, VVD eh DS’70
Dat zijn de z.g. „oude vijf” van het eers
te Kabinet-Biesheuvel. Samen zijn ze
goed voor 76 zetels en daarmee vormen
ze nog net een meerderheid. Keren de
oude Vijf terug? In de politiek is niets
onmogelijk, maar menselijkerwijs moet
de kans daarop toch niet hoger dan 25 °/o
geschat worden. Zakelijke en persoonlij
ke vetes tussen AR-politici als Biesheuvel
en Boersma en DS’70-voormannen als
Drees en De Brauw zijn daar de belang
rijkste oorzaak van. De AR eist van DS
’70 als nog een verklaring van spijt over
het veroorzaken van de kabinetscrisis
van juli 1972. Ook moeten Drees en De
Brauw ook moedig belijden dat ze het
kabinetsbeleid ten onrechte hebben aan
gevallen en afgevallen. Pas als dat ge
beurt willen Biesheuvel c.s. weer eens
gaan denken over regeringssamenwer
king met DS’70. Nu lijkt ons dat je van
Drees en De Brauw van alles kunt ver
wachten, maar dit toch niet. Als Bies
heuvel aan de knieval van DS’70 blijft
vasthouden, dan kan hij een nieuw vijf-
partijen-kabinet wel vergeten.
brugge eens zou uitleggen, dat zulks het
gevolg is van de hooggeroemde vrije
concurrentie en bovendien nog zou ver
tellen uit welke politieke hoek deze win
den waaien, dan zou hij werkelijk voor
lichtend en politiek vormend werken.
Men zou dan de onzin en verspilling van
maatschappeijk kapitaal gaan zien van
het spelletje „B. breidt uit, K. nog fraaier
De volgende fase is dan dat de drie
Christen-Democratische partijen alleen
met de VVD gaan praten - een VVD die
zeer versterkt uit de verkiezingsstrijd te
voorschijn is gekomen en daarom aan de
onderhandelingstafel (of uit tactische
overwegingen pas later!) haar eisen fors
1972 was een jaar van verkiezingen. We
hoeven alleen maar te denken aan de
presidentsverkiezingen in Amerika, de
parlementsverkiezingen in Duitsland en
Japan, in Nieuw-Zeeland en Australië en
ook op 29 november in Nederland. In ve
le gevallen wonnen de socialisten een
duidelijke meerderheid, in andere zoals
Japan handhaafde zich het liberale be
wind.
As’t dyn hout oan barnhout slachste,
Woarsten makkest fan dyn spek,
En dyn moal forpankoekbakste,
Rekkest’ oan ’e biddelsek.
Het laten luiden van 2 klokken tegelijk
moet wegens deze verhoging voortaan
f 30 kosten. Van de mannenklok alleen
f 15, van de vrouwenklok f 12. De heer
Bijvoets valt het op dat het luiden van
2 klokken tegelijk duurder is dan van
twee dezelfde klokken afzonderlijk. De
voorz. zegt, dat dit komt omdat het lui
den van 2 klokken als een luxe geldt.
Het luiden van de jongensklok kost f 9,
van de meisjesklok f 7.50. Luiden deze
samen, dan kost dat per begrafenis f 12.
Aan een gesprek tussen confessionelen
en liberalen over een vierpartijen-kabi-
net zal voor de KVP niet te ontkomen
zijn. Hoe zal de KVP zich daar tegenover
opstellen? Op het Binnenhof begon re
centelijk een nieuwe theorie opgeld te
doen. De kvp zou zo’n gesprek laten mis
lukken, mede omdat de partijraad zich
begin december zo fors tegen hernieuwde
samenwerking met de VVD heeft verzet.
Omdat dan de mogelijkheden voor kabi-
netsvorming practisch zijn uitgeput, zou
er voor kabinetsformateur Ruppert wei
nig anders meer op zitten dan de konin
gin te melden dat hij geen kans ziet zijn
opdracht uit te voeren.
De koningin zou dan kunnen besluiten
om het demissionaire kabinet Biesheuvel
te verzoeken zijn ontslagaanvrage in te
trekken en aan te blijven. Confessione
len en liberalen kunnen dan doorrege
ren zonder formeel opnieuw voor elkaar
te kiezen. Biesheuvel zou als premier
een of meer ministers en staatssecretaris
sen kurinen vervangen en vervolgens
rustig af wachten hoelang hij met zijn
kabinet in de Tweede Kamer overeind
blijft. Met steun van SGP, GPV en van
de eenmansfractie van de RKPN (sa
men 6 zetels) beschikt hij dan toch ook
over 76 zetels. Genoeg om het bij een
voorzichtig beleid weer een jaar of twee
verder te kunnen. De confessionelen en
liberalen houden het dan bovendien zelf
in de hand het tijdstip te kiezen om het
kabinet desgewenst ten val te bren
gen. Het zou een curieuze „oplossing”
betekenen van de kabinetsformatie.
Een oplossing die luider aangeprezen
zal worden naarmate de formatie langer
gaat duren. Maar Talleyrand zei het
immers al: „Politiek is de kunst der ver
wikkelingen”. Of zoals de Engelse schrij
ver John Morley in het begin van deze
eeuw schreef: „In de politiek gaat de
keuze altijd tussen twee kwaden.”
In de staart van mijn ingezonden brief
„Stadhuiskrantjes” zijn m.i. enkele es
sentiële woorden weggevallen, die ik vet
gedrukt heb in onderstaande kopie!
Ik dacht, dat de belangen van de plaat- I
selijke neringdoende middenstand meer
geschaad worden door de recente en aan-
gekondigde vestigingen van het groot-
Geslaagd voor het kandidaats-examen
„Soc. Aardr.kunde” (Planneloog) aan de
R.U. te Groningen, de heer D. Vos te
Bolsward.
Westelijke diplomaten in Moskou heb
ben de laatste dagen steeds meer de in
druk gekregen dat partijleider Leonid
Breznjev moeilijkheden heeft gekregen
met andere figuren uit de hoogste top
van de communistische partij in de Sov-
jet-Unie.
Het afzeggen of uitstellen van zijn voor
genomen reis naar Washington zou hier
mee verband houden. Officieel was ge
zegd dat dit uitstel een gevolg was van
de Amerikaanse bombardementen op
Noord-Vietnam. Maar verschillende Sov-
jét-functionarissen hebben al laten door
schemeren dat de werkelijke reden van
het uitstel gezocht moet worden in inter
ne problemen binnen de partijleiding.
Dit heeft aanleiding gegeven tot allerlei
speculaties, zoals altijd het geval is wan
neer de aanwijzingen zich ophopen dat
er binnen de muren van het Kremlin iets
aan de hand is.
Bovendien heeft het „Kerstbombarde-
ment” overal in de wereld kwaad bloed
gezet. Zolang niet is duidelijk gemaakt,
waarom dit nodig was, zal het voor de
States moeilijk zijn zich de sympathie te
herwinnen, ook al zijn de vredesonder
handelingen na de Kerst weer begonnen.
Terwijl deze werden hervat verklaarde
de Franse president Pompidou tijdens ’n
persconferentie „dat vele moeilijkheden
die niet gemakkelijk zijn op te lossen, ’n
concessies van de Noordvietnamezen kon-
Volgens de Franse president zag het er
enkele weken geleden naar uit dat een
akkoord zou worden bereikt maar door
de Amerikaanse bombardementen is
hierin verandering gekomen.
De Franse president verklaarde dat hij
een intensieve briefwisseling had gehad
met president Nixon maar hij gaf hier
geen nadere bijzonderheden over. Hij zei
dat de bombardementen in elk geval geen
concessies van de Noordvietnamezen kon
den afdwingen. Voor het eerst kwam
Pompidou dichter bij een veroordeling
van de bombardementen die hij tot op
dat moment pad goedgepraat.
het conflict met Pakistan over Bangla-
desj volkomen door Amerika in de steek
gelaten en knoopte nauwere banden met
Moskou aan. India vierde dit jaar zijn
25-jarig bstaan als onafhankelijke natie.
Zijn regering onder leiding van me
vrouw Indira Ghandi steunt op een grote
meerderheid, maar heeft ernstige moei
lijkheden om de belofte een eind te ma
ken aan de armoede, waar te maken.
Om deze rubriek, die we toch nog maar
even laten voortbestaan - tenzij u het
tegendeel ons vraagt - wat interessant
te houden, maken wé er maar even een
zoekplaatje van. Aan de hier en daar
doorrookte zijgevel te zien moet dit al
een bejaard pand zijn. Het huis is met
zijn tijd meegegaan. In de loop der jaren
kwam er een toen hoogst modern punt
dak op, later zelfs een H-rookgeleider en
-summum van het eigentijdse - een tv-
antenne. De voorgevel was intussen al
eens bepleisterd met hierop afgetekend
grote brokken - ook al een modever
schijnsel van zo uit de dertiger jaren.
De afvoer van regenwater is wat om
slachtig. De (helaas onderbroken) regen-
waterpijp gaat met een bijna haakse
bocht onder de beide raamkozijnen door
naar de regenwaterbak naast de voor
deur. Op de foto is deze bak nauwelijks
te zien, want onze fotograaf - een regel
matige medewerker aan deze rubriek -
houdt van sterke slagschaduwen, iets
waarop we reeds herhaaldelijk wezen.
Wedden, dat veel lezers moeite zullen
hebben dit huisje „thuis” te brengen. Wij
verklappen dat het huisnummerplaatje
het cijfer 7 draagt, meer niet. Aan u ons
te melden welk pand dit in Bolsward is,
door wie het werd of wordt bewoond en
wie de foto maakte. Als u deze stukjes
geregeld leest, moet u dit kunnen raden.
Niet aan dit puzzeltje mag meedoen, als
u er vlak in de buurt woont. U moet er
minstens een paar honderd meter van
daan wonen (zeg de afstand Hotel De
Wijnberg tot het stadhuis ongeveer) an
ders zou het al te gemakkelijk zijn. We
wachten af om eens te zien, of ons blad
en met name dit hoekje gelezen wordt en
hoe goed u Bolsward kent.
Op dinsdag 9 januari 1973 komt het
Operagezelschap „Forum” in Sneek met
de opera „Rigoletto van Guiseppe Verdi.
Met deze opera heeft het gezelschap in
het begin van zijn bestaan grote succes
sen behaald.
Rigoletto is de nar aan het hof van de
Hertog van Mantua, die bekend staat
om zijn lichtzinnig leven. De nar wordt
door de andere hovelingen gehaat om
zijn bijtende spot. De Hertog wordt ver
liefd op Gilda de dochter van Rigoletto,
Dit is dan het eerste overzicht van 1973. In ons vorig blad hadden we geen ruim
te voor een terugblik op het afgelopen jaar. Dit is niet zonder opzienbarende ge
beurtenissen voorbijgegaan. Nixon in Peking. Overval op Israëli’s in Münchens
Olympisch dorp. Bangladesj. Brandt sluit verdragen met Oost-Europa en wint
Duitse verkiezingen. Engeland, Ierland en Denemarken worden lid van de EEG,
Noorwegen zegt nee. Kissinger vliegt naar Parjjs - vrede in Vietnam? De laatste
maanreis van de eeuw? Het zjjn maar korte zinnen. Maar voor iedereen die bewust
mee heeft geleefd met het wereldgebeuren, spreken ze boekdelen. Kortom, een
bewogen, boeiend, tegelijk bejubeld en bedroevend jaar was het wel.
Historisch moment in de Martinikerk.
Enkele leden van het evangelisatiebe-
stuur worden als kerkeraadslid beves
tigd. Voorheen bestond het gehele colle
ge van de kerkeraad uit vrijzinnigen en
kerkten de orthodoksen in de Broere-
kerk. De bevestigingstekst was Openb.
21 5. Ziet ik maak alle dingen nieuw.
kan opschroeven. Dat voorziende heeft
KVP-fractieleider Andriessen er bij de
informateur al voor gepleit, om na een
eventuele mislukking van de besprekin
gen over een vijfpartijenkabinet, ter
stond te pogen een extra-parlementair
kabinet op poten te zetten.
De KVP is van meet af aan voorstander
van een dergelijk kabinet geweest, om
dat het in een overbruggingsperiode de
weg zou kunnen effenen tot herstel van
de samenwerking met de PvdA en haar
satelieten D’66 en PPR. Den Uyl staat
echter te popelen om zelf met zijn min
derheidskabinet te gaan regeren. Hij wil
niets van een extra-parlementair kabinet
weten, omdat het politiek geen gezicht
zou hebben.
Sinds haar inwerkingtreding op 1 janu
ari 1958 heeft de Europese Economische
Gemeenschap geen belangrijken jaar
doorgemaakt dan 1972. In dit jaar be
sloot Engeland onder de regering-Heath
zich definitief als lid aan te sluiten. De
nemarken en Ierland namen eenzelfde
besluit. Noorwegen zei op het laatste
ogenblik nee. Na jarenlang gesproken te
hebben van de zes, moeten we nu gaan
spreken over de negen. Deze nieuwe si
tuatie zal vele gevolgen hebben die nog
nauwelijks zijn te overzien. De invasie
van Britse bedrijven en ambtenaren is al
begonnen en in de Nieuwjaarsnacht is de
aansluiting in Egeland hier en daar uit
bundig gevierd. In de Westminster Abbey
werden de vlaggen van de EEG partners
zelfs gezegend.
Intussen wordt Engeland geplaagd door
een gewelddadig conflict in Ulster waar
Britse troepen de orde moeten handha
ven. Naast historische tegenstellingen en
sociale conflicten gaat het hierbij ook om
de weldoordachte actie van linkse extre
misten die van Ierland - Ulster èn de Re
publiek - een tweede Cuba willen ma
ken, waardoor Engeland en ook de rest
van Europa ernstig zou worden bedreigd.
De franse kardinaal Talleyrand (1754-1838), geslepen politicus en diplomaat, heeft
ooit eens de beste definitie van „politiek” gegeven. „De politiek is de kunst der
verwikkelingen”, zo schreef hy. Een waar woord. Het is een kunst die in tijden
van kabinetsformatie een hoogtepunt pleegt te beleven, zeker in een land waar
meer politieke partyen bestaan dan er dagen met zon zijn. Midden in het web
der Haagse ontwikkelingen zit informateur Ruppert nu al een maand als een dikke
spin af te wachten welke partyen als vliegen aan zyn dodelijk draden-spinsel
zullen blijven hangen.
Bolswards Nieuwsblad
STREEKBLAD VOOR WEST- EN ZUIDWEST FRIESLAND
Verschijnt in: Bolsward, Baarderadeel, Hennaarderadeel, Hindeloopen, Wonseradeel, Workum en Wymbritseradeel.