Vietnam komt traag
in
op gang
Parlementair weekoverzicht
weer
beheerst door kabinetsformatie
Gabe SKroar
„V rede”
j
dr//
Nabije Oosten blijft explosief
Ruppert aan hei eind van zijn latijn
'W
B
fBHs
Foto
STREEKBLAD VOOR WEST- EN ZUIDWEST FRIESLAND
iiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiin
1»
van de week
1»
it"'
112e JAARGANG No. 10
VRIJDAG 2 FEBRUARI 1973
Wymbritseradeel.
Commissie
Vrede voordeel
Conferentie
Moeilijkheden
Tenslotte
Rusland
üs hjoed to sizzen
Lang sliepe, sei beppe, dat is neat.
As jimme dan mar wekker binne.
Advertentieprijs: 21 ct. per mm.
Ingez. mededelingen dubbel tarief
Contractprijs op aanvraag
Rusland liet de afgelopen dagen meer
malen van zich horen. Er is sprake van
een zekere soepelheid. Het kon wel eens
verband houden met economische moei-
Oardel ieu forlyn hie Fryslan noch 2500
meunen; nou noch mar 125. Dit binne
der twa fan: de spinnekoppen by Barhüs.
Dit is ien fan de 175 swartwyt-foto’s üt
„Molens van Friesland”, in ütjefte fan
de Fr-ske Akademy. Dit boek jowt de
folsieine ynventarisaesje fan it Frysk
mounebisit: alle 125 mouncn wurde der
Sadat haar niet wil ontmoeten. Zij heeft
de indruk dat de vrede in het Midden
oosten niet waarlijk zal kunnen verwe-
eigen land bekommerd zijn.
Indien er arabische leiders zijn, die zich
om hun land bekommeren, zou de vrede
reeds lang een gedane zaak zijn”, zo ver
zekerde mevr. Meir.
„Heus Majesteit, er komt altijd uiteinde
lijk weer een kabinet”, zo hield eens een
in staatsdienst vergrijsde adviseur Ko
ningin Wilhelmina voor. Dat woord geldt
Ditmaal geen antiek gebouw, geen oud
straatje, maar een stukje, „nieuwbouw”
dat de heer L. K. Mol voor ons vastlegde.
Maar ook dit is Bolsward!
Vorige week donderdag heeft de tennis
club haar jaarlijkse ledenvergadering
gehouden. Hét onderwerp van gesprek
was de kantine, die men nu rijk is. Het
is voor een vereniging beslist een nood
zakelijkheid een clubgebouwtje te heb
ben.
Op bovenstaande foto zien we de nieuwe
kantine. Wij zijn er van overtuigd dat
deze de club veel meer gezelligheid en
onderling contact zal brengen. Niet al
leen de leden kunnen hier even bijko
men van een partijtje tennis, maar ook
uw kennissen en familieleden (de klein
tjes kunnen zich in de zandbak verma
ken) zijn van harte welkom. En terwijl
men naar het tennissen kijkt, kan men te
gelijkertijd ook een kopje koffie drinken
of iets verfrissends nemen.
Half april begint de competitie weer en
zal er weer 6 weekends lang fel gestre-
den worden om de punten, zowel op za
terdagmiddag als op zondag.
Verder is het bestuur van plan om elke
maand een wedstrijddag te organiseren.
Bovendien zijn er dan nog de Bolswar-
der-kampioenschappen. U ziet er zijn
dit jaar weer genoeg activiteiten die het
komende seizoen weer de nodige drukte
en leven op de tennisbanen zullen bren
gen, en waar u dus gezelligheid te over
zult vinden, vooral nu u er ook nog iets
kunt gebruiken.
Tennis kan men -het beste leren onder
vakkundige training. Ook die is aanwe
zig. Er is namelijk de mogelijkheid tot
training, maar dan moet men zich wel
tijdig opgeven. Half april gaat die trai
ning meestal van start. Grijp dus de
kans aan om ’t tennissen meteen goed te
leren. Hoe jonger men er mee begint, hoe
beter het is. Tennis is namelijk niet alleen
een sport voor ouderen, maar ook voor
kinderen is het spel erg aantrekkelijk.
Wilt u nog lid worden en dus ook actief
van de banen gebruik maken, dan kunt u
zich vervoegen bij dhr. H. Bosma, Laag
Bolwerk 32, Bolsward, tel. 2082.
Wij wensen u veel tennisplezier in het
nieuwe seizoen!
Abonnementsprijs f 7,50 p. kwart»!
(bij vooruitbetaling)
Giro 887926
Verachijnt
DINSDAGS en VRIJDAGS
tKtf. A. J. OS ING A b.v., Bolsward
Administratie- en Redactie-adree:
Marktstraat 13 - Poatbus 5
TeL 9044 - Na 18.30 uur 3660 of 3336
«W1571
Bolswanls Nieuwsblad
heren hadden het hem wel moeilijk ge
maakt. Daarom moest er begin deze
week nog mee gerekend worden dat hij
die keus zou ontwijken en door zijn ver
dwijning de weg zou vrij maken voor een
nieuwe informateur, die weer eens met
Wiegel zou gaan praten. Had immers de
vvd-fractie-leider niet hardop geroepen
dat hij bereid was om programmatische
concessies aan de confessionelen te doen,
als hij maar in het regeringsschip kon
blijven zitten?
De uitputtingsslag aan het Binnenhof is
al met al nog niet voorbij; nog lang niet,
is misschien beter. Ruim twee maanden
na de verkiezingen wordt het echter
voor de meeste betrokkenen - volgens
Ruppert zijn dat er wel 400 - een matte
bedoening. Het begint de meesten de keel
uit te hangen. Toch zit er niets anders
op dan maar stug te blijven volhouden.
Tijdens de tweede wereldoorlog hadden we een buurvrouw die eens zei: Als het
vrede wordt, dan hoop ik aan het eind van de maand, dan behoef ik geen nieuwe
bonnen meer te halen. Helaas, nog jarenlang heeft zjj de gang naar het distribu
tiekantoor moeten maken. Pas langzaamaan werd het bonnenstelsel overbodig,
langzaam maar zeker. Even hebben we er aan moeten denken bjj de „vrede” in
Vietnam. Wie meenden dat de wapens op hetzelfde tijdstip overal zouden zwijgen,
vergiste zich. De gevechten in Zuid-Vietnam waren op de derde dag van het be
stand b.v. nog zó hevig dat de voedselvoorziening van de hoofdstad Saigon in ge
vaar dreigde te komen. De regering overwoog al het rantsoeneren van levens
middelen of het instellen van een luchtbrug naar landbouwgebieden. Pas tegen de
avond verminderden de gevechtsactiviteiten iets. „Het is echter nog te vroeg om te
zeggen of deze ontwikkeling zich zal doorzetten”, aldus een Zuidvietnamese woord
voerder. Maar ook hier zal - naar wjj hopen - de tijd de grote heelmeester zijn.
De arme heer Ruppert zag maandag het einde van zijn lijdensweg naderen. Tenzij
er in het midden van deze week nog politieke wonderen zouden gebeuren was het n°S steeds,
zijn plan snel een eindrapport voor de Koningin op te stellen en dan door de zij
deur links te verdwijnen. Niet als een mislukt man - informateurs kunnen niet
mislukken - maar wel als een gedesillusioneerd man. De brug die hij zo graag
tussen rooms en rood had willen helpen bouwen, is aan beide zijden niet van de
kant gekomen.
yn biskreaun (plak, eigener, type, hoe en
hwannear boud, tastan, lanskiplike funk-
sje, skiednis en oare bisünderheden) en
by eltse biskriuwing is in foto opnommen.
dy’t Johan Witteveen t'oar dit doel mak
ke hat. Der binne fierders gans artikels
opnommen ü.o. oer de mounetypen en
mounemakkers.
De arbeidsproduktiviteit - de sector wel
ke volgens premier Kosygin bepalend is
voor het welslagen van het vijfjaren
plan - is vorig jaar toegenomen met 5,2
procent, tegen de raming van 6-1 pro
cent.
De totale industrieproduktie, waarvan ’n
groot deel voor het defensieapparaat is
bestemd, nam met 6,5 procent toe, terwijl
het doel op 6,9 procent was gesteld. Het
inkomen is per hoofd van de bevolking
met 3,7 gestegen, ofwel 1,5 procent lager
dan de planning. Dat de oogst van 1972
lijkheden, die het wel eens nodig zouden
kunnen maken, dat Moskou de rest van
de wereld nodig heeft.
Het blijkt dat de Russische economie in
het afgelopen jaar in alle belangrijke
sectoren niet aan de gestelde verwach
tingen heeft voldaan.
Zo bleven de groei van het bruto natio
naal inkomen, de gehele industriële pro-
duktie, de arbeidsproduktiviteit, het per
soonlijk inkomen en de landbouwproduk-
tie ten achter op de planning.
De verbruiksgoederenindustrie, die vol
gens een uitspraak van partijleider Brez-
njev in het lopende vijfjarenplan - van
1971 tot en met 1975 - de markt van vol
doende consumptiegoederen moet voor
zien, vertoont ernstige tekortkomingen.
Niet alleen de aantallen, maar ook het
assortiment en de kwaliteit laten veel te
wensen over, aldus het dagblad Izvesti-
ja. Volgens dit blad is het nog slechter
gesteld met de produktie van machines
en materiaal voor de lichte industrie.
Vaak hoort men in de arabische landen
zeggen dat indien een vredesregeling
moest tot stand komen, Israël daaruit ’t
grootste baat zou halen voor zijn econo
mie. De redenering is eenvoudig en lijkt
op het eerste zicht, overtuigend: inder
daad, indien Israël er in slaagt zich te
ontwikkelen aan het ritme dat men kent,
niettegenstaande een militaire begroting
die ernstig zijn potentialiteiten aantast,
zou de vrede het beter moeten in staat
stellen de economische kloof te dichten
die het nog scheidt van de arabische
landen, waarmee het in conflict is.
Israëlische economen oordelen nochthans
dat het precies de arabische landen, en
niet de Israëliërs zijn die de meeste voor
delen uit een vreedzame regeling zouden
halen. Zo luidt de conclusie van hun
studie „Spanningen en vrede in termen
van economische macht; Israël en de ara
bische landen in de jaren 80”, welke on
langs door de Universiteit van Tel-Aviv
gepubliceerd werd.
De arabische landen zouden bij een vre
de economie dadelijk hun hulpbronnen
op constructieve oogmerken kunnnen
richten. Binnen enkele jaren zou het mi
litair hoofdstuk van hun begroting ge
leidelijk tot de helft herleid worden, tot
het peil van de begrotingen in soortge
lijke landen ter wereld.
Hun economisch groeicoëfficient zou dan
deze van Israël kunnen benaderen, zo
niet overtreffen. Het product per inwo-
Mevr. Meir liet opmerken dat president ner van Egypte zou stijgen van 200 tot
270 dollars in 1980, dat van Jordanië
van 240 tot 300 dollars.
Voor Israël zou de conjunctuur tamelijk
zenlijkt worden, zo lang er geen arabi- i anders zijn. Een belangrijk deel van zijn
sche leiders zijn die werkelijk om hun economische groei wordt inderdaad mo-
j gelijk gemaakt door fondsen, afkomstig
uit het buitenland. De koorden van de
beurzen zouden zeker niet meer zo ge
makkelijk losgaan voor een Israël, dat
niet meer zou gehouden zijn tot een be
stendige defensieinspanning om zijn be
staan te beveiligen. Het zou eveneens
niet langer mogelijk zijn beroep te doen
op de burgerzin van de belastingbetalers
om een fiscaliteit te rechtvaardigen, die
de zwaarste ter wereld is. Met andere
woorden, bijna de helft van de vrijgeko
men fondsen door de versoepeling van de
defensie inspanning, zou daarom nog niet
ter beschikking van de economische ont
wikkeling kunnen gesteld worden.
Conclusie: De vrees van de arabische
landen is ongegrond: op het economische
vlak, zou de vrede helemaal in hun
voordeel zijn.
Daarom in de kleurenterminologie van
de informateur; geen rood-wit kabinet,
geen rood kabinet met een wit randje en
ook geen wit kabinet met een rood rand
je Ruppert kon alleen nog maar kiezen
tussen een puur rood of een puur wit
minderheidskabinet, waarbij het witte
van de toevoeging „extra parlementair”
zou moeten zijn voorzien. (Een extra
parlementair kabinet is een kabinet dat
zonder afspraken met kamerfracties tot
stand is gekomen). Dat betekende een
keus tussen twee onzekere alternatieven.
Immers de confessionelen konden en wil
den niet beloven een rood kabinet te zul
len dulden, de progressieven konden dat
evenmin ten aanzien van een confessio
neel minderheidskabinet.
Wat moest Ruppert daarom doen? De
Koningin een socialistische dan wel een
confessionele formateur aanbevelen? De
ren over de omzetting van naamloze
vennootschappen in besloten vennoot
schappen. En dan is de Kamer ook be
gonnen aan de behandeling van de twaalf
rijksbegrotingen, die vanwege de verkie
zingen niet vóór Kerstmis afgedaan
konden worden. De Kamer is nu gedwon
gen om die behandeling beperkt te hou
den.
Van het partijpolitieke front toch ook
Ijsland is in het nieuws door de specta
culaire vulkaanuitbarsting op het eiland
Heimaey. Ijsland was eerder dagelijks
nieuws door de schaaktweekamp „van de
eeuw” tussen Fischer en Spasski. Ijsland
is in Nederland nog weinig bekend als
toeristenland. Donderdag j.l. heeft Ijs
land zich voor het eerst in Nederland
gepresenteerd als vakantieland. In 1970
gingen er 970 Nederlanders met vakan
tie heen. Vorig jaar waren het er al 1400
Dit jaar wordt weer een belangrijke stij-
gin gverwacht. De drukbezochte persbij
eenkomst in Amsterdam verleden week
donderdag leverde als informatie o.m. op
het artikel: „Ijsland: één grote vul
kaan”, waarvoor we in dit of een vol
gend nummer een plaatsje hopen te vin
den.
Egypte
Door alle aandacht die Vietnam vroeg
raakte het nabije oosten even op de ach
tergrond. Toch speelt zich hier een merk
waardige en niet erg hoopvolle ontwik
keling af. In Egypte verbreedt zich n.l.
de kloof op gevaarlijke wijze tussen Mu
zelmannen en christenen.
Sedert het begin van 1972 steeg reeds de
spanning, gevoed door incidenten en ge
ruchten, tussen Kopten en Muzelmannen.
Kerken waren aangevallen in de provin
cie, leden van de geestelijkheid hard
handig aangepakt. Op 5 november, brand
de op 30 km. van Cairo, in Khanka, een
kerk onder een bombardement van Mo-
lotov-cocktails ten dele uit. Om de uit
daging te beantwoorden vormden zestig
priesters, vertrekkend uit de hoofdstad,
een gemotoriseerde kollonne. Zij poogden
Khanka te bereiken om er de mis in de
ontwijde plaatsen op te dragen.
Op 8 km van het oord, verplichtten po-
litiebarrages hen halt te houden. Zij leg
den de resterende afstand te voet af,
droegen de mis op, doch enkele ogenblik
ken later voltrok een nieuwe bende
agressoren het werk van de eerste brand
stichters. Huizen in de omgeving, toebe
horend aan Kopten, werden eveneens in
de actie betrokken. Eigenaardig genoeg,
de politie die niet ver was kwam niet
tussenbeide.
Ingevolge de groeiende beroering, stelde
president Anoear el-Sadat een onderzoek
in, maar dit loste het probleem aller
minst op.
Kopten contra Muzelmannen
Er bestaat geen juiste telling, doch het
aantal Kopten zou vandaag tussen 5 en
6 miljoen moeten schommelen, tegenover
29-30 miljoen Muzelmannen. Deze min
derheid is dubbel belangrijk, doordat zij
actief, geleerd en min of meer hergroe-
peerd is in de stadscentra. Het „Kop
tisch geweten” loopt samen met de his
torische continuïteit van Egypte. De
Kopten zijn kinderen van de Egyptische
bodem, sedert immer aanwezig, tot het
katholicisme bekeerd, gescheiden van de
Katholieke kerk vanaf het Concilie van
Chalcédonië in 451, waar hun patriarch
de monofysitische „ketterij” aankleefde.
De arabische verovering heeft slechts ’n
deel van hen geïslamiseerd. In het verle
den vaak vervolgd, hebben zij in het mo
derne Egypte in vreedzame termen, soms
vriendschappelijk en in vertrouwen, ge
leefd met de Muzelmanse meerderheid.
Nu vrezen dezelfde Kopten te moeten
dienen als „zondebokken” voor Muzel
mannen, die niet begrijpen van waar de
ongelukken van het vaderland komen.
Israël
Daarbij komt de gespannen verhouding
met Israël. Tijdens een interview dat zij
aan de Israëlische radio toestond, heeft
mevr. Golda Meir, eerste minister van
Israël, haar aanbod hernieuwd zich om
het even waar te begeven om met Egyp
te over de vrede te onderhandelen.
Hwat hat
Verschijnt in: Bolsward, Baarderadeel, Hennaarderadeel, Hindeloopen, Wonseradeel, IVor&um en
De 12-landenconferentie die moet leiden
tot garanties van het bestand in Vietnam
zal op 26 februari in Parijs beginnen.
Aan het overleg nemen deel de vier par
tijen bij het Vietnamese conflict, de vier
landen die zitting hebben in de Interna
tionale Controlecommissie, Engeland,
China, Rusland en Frankrijk. Het zal
worden gevoerd in het Internationale
Conferentiecentrum.
Intussen zoekt de Tweede Kamer een
uitlaatklep voor haar ingetoomde ijver
in het houden van interpellaties. Deze
week was het weer raak. De socialist
Masman interpelleerde de veelgeplaag
de minister van Veen (O. en W.) over de
kwestie van de collegegelden, de veelom
streden erfenis van de afgetreden DS ’70
’70 minister De Brauw. Vorige week was
er al een interpellatie van formaat van
de D ’66-er Terlouw over de voorgeno
men overplaatsing van Den Haag naar
Heerlen van een deel van het Centraal
Bureau voor de Statistiek (C.B.S.), waar
tegen de betrokken ambtenaren in het
geweer zijn gekomen. Voorts kreeg de
ppr-er Van Gorkum toestemming van
minster Van Agt (justitie) te interpelle- I
De Internationale Controlecommissie, die
toezicht moet houden op de naleving van
het bestand (ICCS), betreurt, dat het be
stand nog steeds wordt geschonden en
dat zij niet over transportmiddelen be
schikt om haar taak te kunnen gaan uit
voeren.
De Amerikaanse vice-president Spiro T.
Agnew kwam in Saigon aan, de eerste
tussenlanding van een rondreis door
Zuidoost-Azië.
Agnew verzekerde dat zijn land de rege
ring van president Thieu beschouwt als
het enig wettige bewind van Zuid-Viet-
nam. Agnew toonde zich niet pessimis
tisch over de naleving van het bestand.
Hij dacht dat het staat-het-vuren na
enkele dagen wel goed zal gaan werken.
als mislukt kan worden beschouwd,
blijkt uit de produktiecijfers voor graan,
aardappelen en groenten.
In de Russische pers zijn al sombere be
richten verschenen over de volgende
oogst.
x* .-.VS#
MIIbI
nog een nieuwtje. Er komt - het was ook
hard nodig - weer een nieuwe partij: De
„Vrije Democraten”.
Het gaat om een initiatief van het oud-
lid en mede-oprichter van D ’66 Prof.
Wessel, hoogleraar te Delft. Hij mikt er
op alle niet-confessionele middengroe
pen in een links-liberale partij te ver
enigen. Hij aast derhalve op ontevreden
leden en kiezers van pvda, vvd en d ’66.
Prof. Wessel is uit d ’66 gestapt omdat
hij het niet eens was met de sterke bin
ding van die partij aan de pvda. Hij had
graag d ’66 in een onafhankelijker posi
tie gezien. Het lijkt uiterst onzeker dat
Prof. Wessel kans van slagen hééft een
partij van de grond te tillen die aan
slaat.
Maar in een land waar ieder zo van het
eigen politiek gelijk overtuigd is, valt
alles te verwachten.
- 'a':'
