1 April parkeerprobleem zette
pennen in beweging
BaöeSKroar
a
F
Enquette haalde niets uit: Meningen
bleven in evenwicht
Zilveren filmpjes
De april-storm
iiiiniiiiiiiiiiiiiiiiiniiiiniiiiiiiiiiiiiiiiiiiii
0
llllllllllllllllllllllllllllllllllllllll!lllllllllll
STREEKBLAD VOOR WEST- EN ZUIDWEST FRIESLAND
Verschijnt in: Bolsward, Baarderadeel, Hennaarderadeel, Hindeloopen, Wonseradeel, Workum en Wymbritseradeel,
iii
DINSDAG 10 APRIL 1973
112e JAARGANG No. 29
ANTW'OOBBFOltMULIEB
Ondergetekende
P. Ril
2e week april 1948
üs hjoed to slzzen
IT FLMD YN 1972
'R
Advertentieprijs: 21 et. per mm.
Ingez mededelingen dubbel tarief
Contractprijs op aanvraag
Moat elke straf forbettering jaen,
Hwat nut moat dan de deastraf dwaen?
Verschijnt
DINSDAGS en VRIJDAGS
Uitg, A. J. OSINGA b.v., Bolsward
Administratie- en Redactie-adres:
Marktstraat 13 - Postbus 5
Tel. 2044 - Na 18.30 uur 2660 of 2335
(05157)
Te Bolsward een rood koor opgericht.
Voorlöpig bestuur A. Brinksma en A. H.
Bakker. Dirigent H. J. Bachofner.
Malariacommissie vergadert in de raad
zaal. Het doel van de commissie is het
publiek er zover te krijgen, dat zij bij de
jaarlijkse huisschoonmaak ook het huis
een goede DDT beurt geven.
Aangekondigd het officieel bezoek van
de Commissaris der Koningin aan Bols-
word met mogelijkheid tot audiëntie.
Het programma luidt als volgt:
10 uur: Vergadering met raad der ge
meente Bolsward.
11 uur: Rondgang langs de markt.
11.30-12 uur: Audiëntie ten stadhuize.
12.30 uur: Bezoek aan de Melksuikerfa-
briek.
’s Middags wordt een kijkje genomen
bij de in aanbouw zijnde woningen van
Patrimonium aan het Lange Land. Het
bezoek wordt afgesloten met een kijkje
in de Zuivelschool.
Heropening van de verbouwde zaak van
Gebr. Wolke.
De storm die ging
waarheen hij wou
eenrichting verkeer
bleef hij niet trouw.
Hij blies, en ging
zijn wangen bollen
en liet vlagen
over ’t water rollen.
Tierend ging hij
zwiepte de golven
en al wat stoorde
werd bedolven.
Zijn oog was
op de kust gericht
met een verwoesting
daar in ’t zicht.
Zijn opzet slaagde
heel volkomen
en vernielde
daken, huizen, bomen.
Abonnementsprijs f 7,50 p. kwartaal
(bij vooruitbetaling)
Giro 887926
meentebestuur toch eens gaan naden
ken? Men kan nooit weten. Intussen met
dank aan alle „medewerkers”.
A.
voetballen vallen voor de bewoners van
Elim sterk af te raden.
Voor Nijenhove moet men z.m. parkeer-
stroken tussen de bomen aanleggen!
Een andere oudere vrijgeregelde inge
zonden schrijver schreef heel serieus:
In de eerste plaats is de auto voor velen
een statissymbool. Bolsward is geen Am
sterdam waar men dikwijls een uur of
meer moet lopen om een kerk te berei
ken. Als alle mensen, die zich nog nor
maal kunnen voortbewegen niet meer
om hun „status” naar de kerk zouden
gaan, dan was er voor tweederde ruimte
over en dan was het niet nodig om par
ken op te ruimen voor de auto. Maar die
is immers zo gemakkelijk niet waar?
En als de statusmensen toch persé met
hun auto willen pronken bij de kerk dan
is er maar één oplossing mogelijk, de par
ken opruimen en er parkeerplaatsen voor
in de plaats maken. Zo zou ook het Nan-
ne Reijnplein verre de voorkeur verdie
nen daar hier dan voor vier instellingen
parkeerruimte biedt, n.l. Gereformeerde
kerk op zondag, „Elim” alle bezoekers
van hun ouders of familie, de Huishoud
school „Nijenhove” en CVO-school op
schooldagen.
Tot zover dit schrijven. Namen noemen
we niet. Wel verklappen we, dat het
geen bewoner van Elim of de Nanne
Reijnstraat betrof! Een bewoner van deze
straat was er fel tegen. Hij koos over
tuigd voor het Gasthuisplein.
Ook niet Bolswarders bemoeiden zich
met de zaak. Zo schreef iemand uit
Sneek:
Naar aanleiding van het 1 april-bericht
in onze krant, in verband met het par
keerprobleem rondom de Ger. kerk: Zou
het niet mogelijk zijn, om ergens anders
een parkeerplaats aan te leggen, name
lijk op ’t eind van de Nanne Reijnstraat,
aan de Burg. Praamsmalaan. Daar is
toch volgens mij ruimte genoeg. Ik be
doel die groenstrook naar rijksweg 43,
daar is „niet zoveel verkeer, en het is
maar een „hanestap” lopen naar de kerk.
Invaliden kun je bij de kerk afzetten.
Geen mens heeft daar last van. Dan kan
dat mooie perk voor Elim intact blijven.
Dit moest mij even van het hart, aldus
onze lezer uit Sneek.
Natuurlijk waren er heel wat die hier
een slaatje uit trachtten te slaan en
graag bereid waren tegen een premie
de auto voortaan thuis te laten. Het zou
wat gênant zijn de namen te noemen.
Omdat het slechts een grap betrof heb
ben we alle verdere correspondentie ver
nietigd. Maar misschien wil het ge-
Bij ons vertrek naar
hartelijk vaarwel: 1
Tjerkwerd en fam. Bakker-Hilt,
werd.
Ir. A. Vondeling, lid van de 2e Kamer
voor de PvdA promoveerde te Wagenin-
gen op een proefschrift over „De be-
drijfsvergelijking in de landbouw”.
Het parkeerprobleem moet gezien het aantal reacties wel vele malen
onderwerp van gesprek geweest z(jn. Het artikel was reeds voor zijn
ziekte aan het creatieve brein van onze redacteur ontsproten en de
foto's maakten het echt. Bij even nadenken moest het toch een ieder
duidelijk zijn, dat het een onmogelijk toe te passen regel zou zjjn,
geld uit te keren aan degene die zjjn auto vrijwillig zou thuislaten.
Immers het viel nooit na te gaan oi te bewijzen of iemand het zonder
die premie wel van plan zou zijn! De datum van inzending moest
bovendien velen tot nadenken hebben gestemd, evenals het feit, dat
deze toch wel gemeentelijke aangelegenheid niet via de gemeente,
maar vla de krant werd gespeeld. Alles opgeteld hielden de 3 moge
lijkheden elkaar wel aardig in evenwicht. Sommigen kwamen met
nog andere mogelijkheden, soms kwam er een strookje binnen
van iemand die het wél door had, zoals hieronder een voorbeeld.
N. Amerika een
fam. Zijlstra-Hilt,
Hart-
Wy krigen tastjürd it jierforslach fan it
F.L.M.D., it Frysk Letterkundich Muse
um en Dokumintaesjesintrum.
It forwyt dat wolris heard wurdt, ntl. dat
biskate ynstellingen yn Fryslan soms
hwat ryklik it each op it forline rjocht-
sje en minder op it hjoed en op ’e ta-
komst, stiet fansels ek in ynstelling
Iykas dizze bleat foar. It is seis sa, dat it
FLMD ütsoarte fan syn wichtichste taek
krekt „konservatyf” wêze moat. It sam-
meljen en oarderjen fan brieven en han-
skriften dat it docht sil ommers faek
pas mei forrin fan jierren fortuten
dwaen. Dat it konservearjend wurk dêr-
troch net minder bilangryk wurdt (ear-
der krekt oarsom!), seit himsels. Lykwols
hat it FLMD ek yn it forslachjier bi-
socht de aktualiteit har gerak to jaen en
tagelyk it each op ’e takomst to hélden.
Mei de letterkundige aktualiteit haldde
it de forbiningen iepen op ünderskate
wize. It sil düdlik wêze dat it geregeld-
wei hélden fan ütstallingen yn dit op-
sicht ien fan de tankberste en meast
foar de hén lizzende middels is. Forline,
hjoed en takomst falie ta bislut gauris
gear yn de kontakten mei de - hieltyd
oanwinnende - rige fan persoanen en
ynstansjes dy’t foar ündersyk, stüdzje en
ynformaesje in birop dogge op de
tsjinstforliening fan it Frysk Letterkun
dich Museum en Dokumintaesjesintrum,
Hwat hat
Dan kun je beter Bolsward binnen de
stadsgrachten platgooien. Stadhuis en
Martinikerk laten staan. Dat is voor de
toerist alleen nog maar interessant en....
er is vodoende parkeergelegenheid.
(De stad wordt nu toch beetje bij beetje
gesloopt, zelfs een stukje stadsgracht....
Waarom geen premie-regeling voor auto-
thuis-laters?
1 De auto-thuis-laters ontvangen de
premies en komen met de auto naar de
kerk. Zo... dat is weer meegenomen!
Wel een beetje negatief gedacht, maar je
begint het vertrouwen in de mensen te
verliezen zo langzamerhand!!
Maar nu de oplossing:
(We komen weer op het oude vertrouwde
stokpaardje terecht waar alles omdraait:
mentaliteitsverandering!!). Er zijn hele
maal geen (parkeer-) problemen!!
De problemen worden door de dames en
heren niet-auto-thuis-laters-kergangers
zelf gemaakt!!! Moet de gemeente dat
probleem oplossen?
De kerkgangers moeten én kunnen het
probleem zelf oplossen. Het is vrij een
voudig: hun afgod je, statussymbooltje,
snoepertje thuislaten en naar de kerk
gaan lopen. Maar dat kan niet! Want de
mensen kunnen niet zien dat zij een auto
bezitten en'of men is te beroerd om een
stukje te lopen. (Het zegt hen niets dat
er 30 a 40 °/o van de mensen boven de
40 jaar sterven aan hart- en vaatziekten!
Te weinig lichaamsbeweging, te veel
eten en bovendien zegt het de mensen
niets, dat men het milieu verpest d.w.s.
de natuur oftewel de Schepping Gods
(o.a. door de auto).
Voor de mensen die moeilijk ter been
zijn kan men b.v. speciale vergunning
geven om voor de kerk te parkeren.
De mensen van buiten Bolsward, die met
de auto komen, kunnen deze op de diver
se parkeerplaatsen achterlaten en het
laatste stukje lopen naar de kerk. Of is
dat misschien te veel gevraagd? Het be
vordert bovendien de zondagsrust!
100 voor overkluizing! schrijft een an
der. Motief: spaart vernieuwing Gast-
huisbrug uit! Bovendien: Veel auto’s of
De bas-bariton Henk Smit kreeg zijn op
leiding aan de conservatoria van Toronto
en Amsterdam. Verder studeerde hij ope
ra bij Jess Walters en concertrepertoire
bij Hermann Schey. Sinds 1961, het jaar
waarin hij een van de prijswinnaars was
bij het Internationaal Vokalistencon-
cours in Den Bosch, is hij regelmatig bij
de Nederdlandse Opera werkzaam, waar
hij rollen vervulde als Papageno in „die
Zauberfloete”, Escamülo in „Carmen”,
Kortheidshalve geven wij hieronder een
paar voorbeelden. Ons excuus voor hen
die er zijn ingetuind. We hopen, dat ze
het sportief zullen opnemen. Het pro
bleem heeft heel wat mensen aan het
denken gebracht over een probleem, dat
toch wel actueel blijkt te zijn.
Zo schreef iemand van 23 jaar het vol
gende commentaar:
Geen van deze drie plannen verdient de
voorkeur!!!! Er is maar één plan dat de
voorkeur verdient, n.l.: De Gereformeer
de kerk afbreken en de auto als „God
der Mensheid” verklaren.
De mens schijnt het aanbidden van de
auto voornamer te vinden dan het aan
bidden van hun eigen God. (beetje erg
bruut, hè?)
Waarom geen Nanne Reynplein?
1 Zoals al vermeld: er gaat weer een
stukje kostbaar groen in Bolsward ver
loren. (wat vooral de milieubeschermer
aanspreekt en niet de welzijnsbeschermer
(stadsbestuur?, kerk?).
2 De bewoners van „Elim” zullen er
niet erg gelukkig mee zijn. Zit zelf maar
eens dag in dag uit jaar in jaar uit voor
het raam in een kamertje tegen blik aan
te kijken! (De auto’s van de leraren en
leerlingen van Nijenhove, dat is de be
doeling toch?)
Waarom geen Gasthuisplein?
1 Als men nu begint met het „overklui
zen” van een stukje stadsgracht, ver
sierd met blik, is het eind er van zoek.
fan Paulus Akkerman, Ulbe van Hou
ten, Ype Poortinga, Sjoerd Spanninga en
Theun de Vries; de oerdracht sil yn 1973
pleats hawwe. Nou noch hwat oer in oa-
re taek fan it F.L.M.D.
Oan wittenskiplike ynstellingen, oer-
heitsynstansjes, nijsmedia, skoallen, üt-
jowerijen, studinten ensfh. yn binnen- en
bütenlan waerd foar stüdzje, ündersyk,
publikaesje etc. gans in forskaet fan yn
formaesje jown, tofolle om hjir allegear-
re to neamen. Wy dogge in lytse kar:
mefrou Heleen Borsje-Hillebrand to
Utert, assistinte fan prof. dr. H. T. J.
Miedema, die op it FLMD in ündersyk
fan dr. D. Kalma syn Koningsdrama’s en
binammen fan de godstsjinsthistoaryske
eftergrounen en de tekstfarianten fan
hénskriften en printingen. Op forsyk fan
it Füf biarbeidet mefrou drs. T. J. Steen-
meijer-Wielenga fan Easterwalde it bi-
bliografysk en hanskriftlik materiael
fan Fedde Schurer mei it each op de
kommende ütjefte fan dy syn samle fer-
sen. It oparbeidzjen mei de Y.S.F. yn it
ündersyk nei de earste Jongfriezen
waerd fuortset. It archyf fan it Selskip
1844 waerd gauris rieplachte troch tred-
den, Iykas ek oare biskibere archiven en
dossiers. It FLMD levere materiael foar
ünderskate radio- en tv-programma’s
(RONO, KRO, NCRV, TROS, VARA) en
allyksa foar kranten en tydskriften,
jierboeken en ensyclopedyen. Foar de
Prov. Underwysried waerd in oersjoch
makke fan poëzy-oersettingen yn it
Frysk. Foar it Skriuwersalmanak 1972
(ütjefte Skriuwersboun) waerden bio-
bibliografyske gegevens levere fan sa’n
75 Fryske skriuwers en skriuwsters. De
hanskriften fan Tytsy Wijngaarden
waerden, yn oparbeidzjen mei oaren, bi-
wurke ta in ütjefte yn boekfoarm troch
it KFS. Mei it Nederlands Letterkundig
Museum en Documentatiecentrum yn
Den Haech waerd ek yn 1972 in kollegi-
ael en fruchtber kontakt ünderhalden,
allyksa mei bisibbe formiddens op it
mêd fan literatuerstüdzje en -dokumin-
taesje yn en büten Fryslan.
Ta bislüt noch it ien en oar de hélden
ütstallingen.
Yn it eigen gebou waerden yn 1972 in
eksposysje hélden oer de bikende Car
toons fan Cork, de Jubileumütstalling
oer it wurk fan Theun de Vries, de Bi-
tinkingsütstalling fan Tytsy Wijngaar
den, in tentoonstelling oer „Jan boppe
Jan” (J. J. Hof en J. Couperus) en de
greate Jubileumütstalling oer de foto-
Zaccaria in „Nabuco” en Don Bartolo in
„de Barbier van Sevilla” en vele anderen.
Veelvuldig treedt hij op in binnen- en
buitenland als vertolker van baspartijen
uit het oratoriumrepertoire, terwijl hij
regelmatig op radio en televisie te be
luisteren is.
Morgenavond is hij in de Martinikerk
te beluisteren als bas in de Matthaus
Passion.
Bolswards Nieuwsblad
dat ünderbrocht is yn it gebou yn de
Greate Tsjerkstrjitte to Ljouwert.
Dat de tanimmende wurksumheden rek
kenje kinne op in navenante wurdear-
ring ek fan de kant fan de oerheit hat
aldergeloks yn 1972 düdlik bliken dien.
Neidat yn earder jierren provinsje en
gemeente (Ljouwert) al fóargien wiene,
hat it FLMD oer 1972 lang om let, yn
oerienstimming mei de konklüzjes fan it
rapport fan de Kommisje Van Ommen,
ek subsydzje krigen fan it ryk (departe-
mint fan C., R. en M.). Ek omdat dêr-
troch ütsicht kaem op de oanstelling fan
in tredde personielskrêft, kin 1972 sün-
der biswier it jier fan de sa breanedige
stabilaesje neamd wurde, dêr’t it FLMD
nammers sa njonkenlytsen ek wol oan ta
wie. Ta dy stabilisaesje hat ek bydroegen
dat de ynterne wurksumheden yn de
foto- en hénskriftebisit mei faesje oan-
foarm fan de oardering fan it brieve-,
pakt wurde koene.
Yn de rin fan 1972 ha de konservator
fan it Museum, de hear Freark Dam en
syn assistinten net minder as 252 oan-
winsten ynskriuwe kind; skinkers of
brüklienjowers wiene sawol partikulie-
ren as forienings en ynstansjes. De list
fan alle „goegunders” is spitigernóch to
lang om hjir in plak to krijen. Sa waer
den oan de samling tafoege hanskriften
en breiven fan: Tsjeard Bottema, Abe
Brouwer; J. H. Brouwer; Jan J. Byl-
sma; J. J. Hof; Rely Jorritsma; T. G. v.
d. Meulen; J. Piebenga; dr. Y. Poortinga;
dr. Obe Postma; Tr. Riemersma; Y. C.
Schuitmaker; R. P. Sybesma; P. J.
Troelstra; B. Tuinstra; Anne Wadman;
Johan Winkler; J. P. Wiersma; R. K.
Zylstra om mar in pear nammen to nea
men.
In aerdige oanwinst wie ek in portret
fan Nynke fan Hichtum (eastyndyske
inkt, Jelle Troelstra (oankocht); idem fan
dr. W. Kok (op hout skildere, mr. W. J.
V. van der Voort); idem fan Fedde Schu
rer (gouache, Louis le Roy); brüklien);
kostümstüdzjes fan Kening Aldgillis
(potlead, Janneke Ratsma); portret fan
Theun de Vries (swart kryt, Joop Sjol-
lema); album mei fotoreportaezje Sjoerd
Andringa fan bitinking 150ste bertedei
Waling Dykstra; samling portretfoto’s
Douwe Kalma.
Yn 1972 kaem Sjoerd de Vries, kunst-
skilder to Ljouwert, ek ré mei de troch
bimiddeling fan de stêd Ljouwert jowne
opdracht ta it meitsjen fan portretten
journalist J. D. de Jong dy’t halden
waerd nei oanlieding fan it troch de
KFFB by de firma A. J. Osinga ütjowne
foto-boek „Jo ha myn kleijen yn doun-
sjen foroare”.
Yn it ramt fan it Unesco-jier fan it
Boek waerd troch it FLMD ek noch it
idé, it materiael en tekst levere foar in
reizgjende ütstalling dy’t op géns plak
ken to sjen west hat en noch to sjen
wêze sil; de réalisaesje wie yn hannen
fan de Fryske Kultuerried.
Ut ien en oar docht wol bliken, dat it
Frysk Letterkundich Museum en Doku
mintaesjesintrum in ynstelling is, dêr’ el-
kenien dy’t niget hat oan de Fryske lite-
ratuer torjochte kin.
Ta geriif fan de Fryske literatuerwit-
tenskip sammelt en biwarret it FLMD
hénskriften en brieven, foto’s en oar ma
teriael dat foar de bistudearring fan de
Fryske literatuer fan bilang achte wurde
mei.
It FLMD biskikt fierders oer in wiidwei-
dige dokumintaesje oangeande Fryske
auteurs fan hjoeddedei. Hwa’t op it mêd
fan bio- en bibliografyske gegevens yn
formaesje ha wol, kin dêrfoar by it
FLMD torjochte.
Itselde jildt foar de greate samling fo-
tografyske portretten fan Fryske auteurs
dy’t byg. foar reproduksje yn boek of
krante ütliend wurde kinne. Ek kinne
der yn it FLMD knipselmappen mei ü.o.
resinsjes fan Fryske boeken ynsjoen
wurde.
Hwa’t hanskriften, brieven, portretten
ensfh. fan of oangeande Fryske skriu
wers hat dy’t de muoite fan it biwarjen
wurdich binne, docht der goed oan en
stean sok materiael óf oan it FLMD. It
hat dêr in bliuwend, feilich en fortroud
plak. De brieven fan of oan skriuwers
dy’t yn it FLMD biwarre wurde (meiel-
koar nou al forskate tüzenen!) meije net
troch tredden ynsjoen wurde, as de
skriuwers/üntfangers of har rjochthaw-
wenden dêr net skriftlik harren tastim-
ming foar jown hawwe. Foar alle yn-
Ijochtingen ditoangeande kin men to
rjochte by de konservator.
De iepeningstiden fan it FLMD binne:
fan moandeis oant en mei freeds fan 9
oant 12 en fan 2 oant 5.
Groepsbisyk moat leafst yn it foar oan-
frege wurde en itselde jilde (mei it each
op de foreaske tastimming) fan it bistu-
dearjen fan archyfstikken lykas brieven
en hénskriften.
Leeftijd
Adres
is van mentns dat
het Nanne Reyapiten de vöaxkeui
verdient.
het Ga.uiiuhpl<.-!n de voorkeur ver-
diênt
een premieregeling voor auto-tlwiv
laters de beate oplosrtng la.
