Leg intensieve veehouders
de
aan
ketting,
nobele gedachte?
een
Bolsward heeft zijn skütsje
Gale Shroap
a
J
1J
Zakennieuws
Witmarsum
llllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllll
Bestuurswisseling
jNijenhove” te
Bolsward
12e Kongres fan de
Fryske Rie
iniiiiiiiiiniiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiini
yA
-
-
STREEKBLAD VOOR WEST* EN ZUIDWEST FRIESLAND
Verschijnt in: Bolsward, Baarderadeel, Hennaarderadeel, Hindeloopen, Wonseradeel, Workum en
1
I»
I
i
Jr
JAARGANG No. 38
VRIJDAG 11 MEI 1973
Wymbritseradeel.
99
In
Landbouw is ingrepen in natuur
Welvaart slikt veel eiwitten
V
Veehouderij op economische toer
varen
üs hjoed to sizzen
4
Advertentieprijs: 21 ct. per mm.
Ingez mededelingen dubbel tarief
Contractprijs op aanvraag
Met een variant op de Engelse onverschil
ligheid zou je je kunnen afvragen wat
een naam er eigenlijk toe doet. Bio-in-
dustrie, veredelingslandbouw of inten
sieve veehouderij geven in feite aan dat
de boer via de moderne, economische
versnellingen op een aangepaste toer met
zijn veehouderij is geraakt. Toegegeven:
sommige begrippen, zoals bio-industrie
en veredelingslandbouw, lenen zich goed
voor stemmingmakerij tegen de land
bouw.
De boer heeft al jarenlang met zorg en
liefde zijn vee gefokt, gemest en afge
leverd. De veehouderij als onderdeel van
het boerenbedrijf moet natuurlijk met de
tijd mee. De economie dwingt de boer
naar een modem veebedrijf als inkoms
tenbron. Bovendien verlangt de consu
ment een menu dat een eiwitrijke va
riatie van agrarische oorsprong bevat.
rechthoekige en superzakelijke dieren
flats. Het platteland heeft van de eco
nomie geproefd en is op de concentratie-
toer gegaan. Het aantal bedrijven is de
laatste jaren sterk gedaald (51 %>- in de
leghennensector en 44 in de varkens-
mesterij, terwijl de veehouder van nu
gemiddeld meer dieren kan verzorgen
(15 a 20.00 legkippen, 5 a 8000 mestvar-
kens).
wederzijdse beschuldigingen. Het zou al
een pluspunt betekenen als iedereen zijn
fouten erkent en gezamenlijk naar op
lossingen zoekt. Wij zullen er met dertien
miljoen landgenoten het beste van moe
ten maken.
Milieubehoud en milieubeheer heeft wel
iets te maken met intensieve veehoude
rij, maar het gaat bepaald te ver als men
een ideaal platteland wil toveren door
de boer en zijn intensieve veehouderij
aan de ketting te leggen. Op het punt
van milieuvervuiling en aantasting moe
ten wij met zijn allen de handen op de
borst slaan. Wie zich onschuldig voelt,
mag de eerste steen naar de boer gooien.
Te Witmarsum werd donderdag j.l. de
drogisterij annex dames- en herenkap
perszaak van fa. P. en L. Wierda her
opend. Enkele jaren geleden behaalde
Wierda jr. zijn diploma drogist en be
oefende het beroep van dameskapper
uit. Nu was het zo ver dat de kleine af
deling drogisterij om uitbreiding vroeg.
Vader Wierda ruilde deze week met zijn
zoon de herensalon voor de afdeling dro
gisterij. Voor Wierda jr. een hele verbe
tering, meer etaleerruimte meer assorti
menten. Voor de clientele een gezellig in
terieur dat tot kopen noopt. Van colle
ga’s zakenvrienden waren er gelukwen
sen vergezeld van bloemen en planten.
De herensalon, hoewel nu wat kleiner
van omvang maar niettemin is er genoeg
ruimte om de heren te knippen en/of te
scheren. Misschien dat eens de lange ha-
I ren mode weer gezellig kort gaat wor
den zal ook vader Wierda nog eens aan
een uitbreiding kunnen denken.
Earm is hy just altyd net
dy’t lan noch goed of sinten het,
mar dy’t to heech syn easken stelt
is wol in stumper yn 'e kjeld.
De fam. J. Visser, Kaatsplein, Super
markt herdacht dat hij 25 jaar bij het
levensmiddelenbedrijf V.I.V.O. was aan
gesloten.
Tot slot kunnen we nog mededelen dat
de bemanning hetzelfde blijft en dat de
heer Siete Meeter helemaal de keus aan
zijn hand houdt. Nu maar afwachten op
de wedstrijden.
Op het Schoolplein opende de heer Hid-
de Huisman een groentenhal in de voor
malige schuur van wijlen Teake Rijpma.
Abonnementsprijs f 7,50 p. kwartarf
(bij vooruitbetaling)
Giro 887926
Verschijnt
DINSDAGS en VRIJDAGS
Uitg. A. J. OSINGA b.v., Bolsward
Administratie- en Redactie-adres:
Marktstraat 13 - Postbus 5
Fel. 2044 - Na 18.30 uur 2660 of 2335
(05157)
It 12de kongres fan de 'Fryske Rie sil dit
jier fan 1 oant en mei 3 juny balden
wurde yn Aurich (East Fryslan).
It tema fan it kongres is „It Waed yn de
trije Fryslannen”. Sprekkers üt üs lan
binne Ir. J. Cnossen fan it Hearrenfean
en prof. dr. J. P. Mazure üt Den Haech.
Tagelyk mei it kongres sille der yn Au
rich twa ütstallings oeri it Waed wêze,
ien hwer’t it Waed troch de kunstner
bisjoen wurdt, mei üt üs Fryslan wurk
fan Jan Stroosma, en ien hwer’t de bio-
logyske en technyske aspekten fan it
Waed biljochte wurde sille.
Fierders is der in optreedzjen fan folks-
dounsgroepen en sjongkoaren, ü.o. üt
Burgum, de Gerdyk en Ljouwert. Foar
de dielnimmende jongereingroepen is der
in spesiael program om yn de kunde to
kommen mei de jongerein üt Aurich en
omj owing. De léste dei fan it kongres
is ornearre foar in ekskurzje oer it Waed
nei it eilan Norderney.
Fierdere ynformaesje oer it kongres is
to krijen by de Fryske Rie, postbus 805,
Ljouwert, till. 05100 - 34615. De kosten
fan it kongres sille likernêch f 25,- wêze.
Dielnimmers kinne harren ek by boppe-
neamd adres opjaen.
Ons miljoenenvolk moet met de schaarse
Nederlandse ruimte woekeren. De belang
stelling voor het landschap, de natuur
en het milieu neemt sterk toe. Het is
naïef te menen dat het platteland een
stukje ongerepte natuur moet blijven,
waarbij het romantisch boerenbedoenink-
je voor de opsmuk zorgt. Het bedrijven
van landbouw is per definitie gelijk aan
het ingrijpen in de natuur. Intensieve
veehouderij met moderne varkens- en
kippehokken geeft inderdaad een ander
aanzien aan het landschap. Voor natuur
en milieu heeft dat gevolgen, maar het
is ongepast om de boer een molensteen
om de hals te binden terwille van hét
landschapsbehoud. De brave agrarische
inborst heeft warempel wel hart voor
dier en natuur.
De welvaartmaatschappij stelt andere ei
sen aan het platteland. Stad en platte
land lopen in elkaar over; boerendorpjes
lenen zich voor forensenplaats waar het
goed wonen is en de oude boerenhofjes
doen het leuk als buitenverblijf of per
manent woonhok. Om het tafereel com
pleet te maken, verwacht de welvaarts-
mens ook nog een maagdelijk brokje
landschap, opgesierd met een boer naast
een echte mestvaalt (die dan niet zou
stinken!). Het moderne varkens- of kip-
penbedrijf heeft bepaalde (en ook kwa
lijke) neveneffecten voor natuur en mi
lieu. Dat betekent overigens niet dat men
de boer anno’ 1973 elke ruimte moet ont
nemen om zijn agrarische bezigheid voort
te zetten. Als dertien miljoen mensen gre
tig uitkijken naar lucht, water groen en
landschap komen nieuwe belangen om de
hoek kijken. Het boerenbelang - dat so
ciale en economische aspecten heeft - is
niet meer alleen een richtsnoer.
Wij zijn in ons land op zoek naar milieu-
waarden en liggen in de knoop met de
juiste normen die daarvoor gehanteerd
moeten worden. Het eindeloos geworstel
met economische, sociale, welzij ns- en
ethische waarden heeft alleen nog maar
grote milieuvraagstukken opgeleverd.
Natuur- en milieubeschermers gaan vaak
de boer te lijf. Het kamp is getekend door
Hwat hat
Siete Meeter, de schipper uit Leeuwarden zal m.i.v. het komende seizoen met zijn
skütsje voor Bolsward uitkomen. Het valt voor de schippers niet mee om alleen,
dus zonder sponsor, de strjjd aan te binden en het skütsje varende te houden, van
daar dat er een contract getekend is tussen, aan de ene kant de plaatseljjke
V.V.V. en de andere kant Siete Meeter en diens zoon Eildert, voor vijf jaar.
Burgemeester Johan M. A. Mulder deed dit dinsdagavond j.l. uit de doeken op een
persconferentie welke gehouden werd in Hotel De Wjjnbrg.
-I i«h
Een kruistocht tegen moderne landbouw
methoden, die milieu verontreinigend he
ten te'zijn, mag sympathiek in veler mi
lieubewuste oren klinken. De kruisvaar
ders zullen toch niet zonder meer voor
bij kunnen gaan aan de belangen die zij
op het spel willen zetten. Intensieve vee
houderij is meer dan een slok op een bor
rel. De Nederlandse varkenshouderij is
zelfs goed om 20 miljoen vleesetende
monden te stillen. Door maar liefst 40
miljoen mensen wordt ons pluimveevlees
verorberd. De veehouderij producten gaan
voor een groot gedeelte naar het buiten
land. Deze uitvoer brengt ons land onge
veer 3 miljard gulden in het laatje. Het
woord werkgelegenheid ligt onze land
genoten op de lippen: de intensieve vee
houderij omvat ongeveer 80.000 boeren
bedrijven en zet daarnaast nog eens
60.000 mensen aan het werk in de toele
verende en verwerkende industrie en de
handel. Het geluid van kakelende kippe
tjes en knorrende varkens op de roman
tische boerenhoeve heeft afgedaan De mo
derne boerenbedoening levert nu nog
monotone bio-geluidsgolven in strakke,
De hoge welvaart in onze westerse lan
den heeft de mensen gebracht tot een
voedingspatroon, dat niet meer met vroe
ger te vergelijken is. Het eten is niet
alleen lekker ën van topklasse, maar het
valt ook op door een rijke dosis aan ei
witten. Wij slikken heel wat eiwitten en
lopen ver voor op onze verpauperde col-
lega-consumenten in de arme landen.
Het gebruik van hoogwaardige eiwitten
per hoofd is pijlsnel omhoog geschoten.
De gemiddelde Amerikaan neemt per dag
69 gram op. Voor de West-Europeaan,
Afrikaan en de mensen uit het Verre
Oosten bedragen deze cijfers respectie
velijk 49, 10 en 8 gram. Op de vader
landse dis treffen wij de belangrijkste
eiwitbronnen aan bij het vlees, de melk
en zuivelproducten. Als we over kosten
van levensonderhoud praten, moeten we
goed weten dat het voedingspakket voor
18 a 19 »/o bestaat uit zuivelproducten,
respectievelijk vlees en vleeswaren. Wij
zijn de laatste twintig jaar trouwens gro
tere vleeseters ongeveer 60 kg per hoofd
in 1970 tegenover 37,5 kg in 1950. In
diezelfde periode is de consumptie van
eieren verdubbeld.
De veehouderij in Nederland heeft de
welvaartssprong met de grotere consump
tievraag tot nu toe goed kunnen opvan
gen. Door een moderne aanpak - in vak
jargon noemt men dat de intensieve
veehouderij - kan de Nederlandse boer
voor 60 »/o voldoen aan ’s klantenwens
naar goed en lekker vlees. Niet zo spec
taculair, maar wel belangrijk is het feit,
dat de intensieve veehouderij in staat is
geweest om een voedselvoorziening te
waarborgen met regelmatige aanvoer.
Het agrarisch apparaat (de boer met zijn
toeleverende, verwerkende en afzetor-
ganen) is zelfs in staat om het product
te leveren dat de consument verlangt en
dan nog tegen een betrekkelijk stabiel
prijsniveau.
- .1.
Burgemeester Johan M. A. Mulder houdt
samen met Siete Meeter (midden) en z’n
zoon Eildert (rechts) het pas getekende
contract vast.
Nederland is een echte mierenhoop geworden. Met ruim dertien mil
joen mensen zitten we op elkaar gepakt. Ons volkje loopt over van
bedrijvigheid en zoekt overal bezigheden. De open ruimte en het
mooie landschap wordt steeds schaarser. Je zou met dit schaarse
goed zeer voorzichtig moeten omspringen. Toch krijg je af en toe de
indruk dat verschillende groeperingen als logge olifanten door de
nationale porseleinkast trekken. Iedereen praat over milieu, milieu
beheer en milieubehoud. Als er boze vingers bij te pas komen, wijzen
zij beschuldigend naar de buurman.
Natuurlijk past vandaag de dag een herwaardering van het platte
land. Dat betekent echter niet dat de boer - die practisch gesproken
met het land getrouwd is - naar de strafbank verwezen wordt, om
dat hij het ongerepte groen zou verkrachten of omdat hij zijn vee
in onooglijke flatgebouwtjes zou huisvesten. To<;h proberen sommigen
de boer aan de ketting te leggen, omdat de intensieve veehouderij
een onding is in ons milieubewust land.
Er zijn de laatste maanden heel wat ac
tiviteiten geweest en het was beslist
geen eenvoudige zaak, om Bolsward aan
een skütsje te helpen.
Er mogen ook niet nieuwe skütsjes bij
komen en daarom zijn we zo blij dat het
samenspel tussen Siete Meeter en zijn
zoon Eildert aan de ene kant en het be
stuur van de V.V.V. aan de andere kant
Bolswards Nieuwsblad
een feestelijke bijeenkomst, gehou
den na de ledenvergadering, heeft de
Chr. Scholengemeenschap „Nijenhove”
afscheid genomen van haar voorzitter,
kde heer D. Sandstra, die sinds 1942 be
stuurslid was. De vice-voorzitter, de heer
W. Schakel, bood hem het ere-lidmaat-
schap van de vereniging aan en de daar
bij behorende oorkonde.
Als cadeau ontving de heer Sandstra een
fototoestel en mevrouw Sandstra een
langspeelplaat. Als nieuwe bestuursleden
zijn benoemd mevr. T. Laansma-Dijk-
stra en de heer J. Genuit.
De samenstelling van het bestuur is nu
als volgt: voorz. de heer W. Schakel,
Tjerkwerd; secr.: de heer J. Hoekstra,
Bolsward; penm. mevr. A. Nawijn-Boots-
ma, Bolsward; leden: mevr. T. Laansma-
Dijkstra, Bolsward; mevr. G. M. v. d.
Linde-Smit, Bolsward; mevr. F. Sinne-
ma-Boersma, Arum; de heer P. Anema,
Arum; J. Genuït, Bolsward; I. J. Kiestra,
Witmarsum; K. L. v. d. Laan, Bolsward.
er tot heeft geleid dat vanavond het con
tract getekend kon worden, dat vijf jaar
geldig is.
Het 38 ton metende skütsje Pieter dat in
1910 bij de Piip te Drachten werd ge
bouwd zal bij de intocht van de Hea-
keninginne op woensdagavond 27 juni
a.s. door de Heakeninginne 1973 worden
herdoopt in „Bolsward”. Deze naam is
bewust in de Nederlandse taal gekozen
daar de V.V.V. met het skütsje een ze
kere goodwill buiten de friese grenzen
wil bedrijven.
Het Bolswarder skütsje zal dus de naam
„Bolsward” dragen en deze naam komt
te staan aan weerszijden van het roer.
Verder zal het skütsje de Bolswarder
vlag voeren. De ligplaats wordt Bols
ward. Het is natuurlijk niet mogelijk dat
het skütsje altijd in Bolsward ligt aldus
de burgemeester want daar zijn de af
standen te groot voor. Het skütsje zal
ook een aantal malen varen voor de
Bolswarder inwoners.
De Sintrale Kommisje Skütsjesilen staat
volledig achter deze overeenkomst. Even
als de Boog en het gemeentebestuur. Als
het nodig is zal de gemeente raad zeer
zeker financieel bijspringen. Wat betreft
de initialen: de letters S. M. blijven ge
handhaafd maar er zal een letter B om
heen komen te staan. Verder krijgt het
skütsje een nieuw zeil en een nieuwe fok
welke wat groter wordt.
Er zal ook nog getracht worden om een
grote fanclub „Vrienden van het Bols
warder Skütsje” op te richten om zo
doende de gelden bij elkaar te krijgen
om het Skütsje mee te laten dingen naar
de culturele prijs van het C.R.M. voor
het skütsje dat het best aan de eisen
voldoet. En daar hebben wij in deze Cul
turele stad als Bolsward aldus de bur
gemeester in het geheel geen zwaar
hoofd in. En naar we van de heren
schippers mogen aannemen wordt het dit
jaar een geweldige strijd en wie weet
misschien krijgt Bolsward wel de meeste
wind in de zeilen
-Inj
:ih:uüu.-iiuuiiiuüiS!G:!i:&mHHlUlSü^uuüa
•in.rjll
«ff-
