gegoede was een Polarisatie opnieuw twistpunt „Mijn vader Friese boer” Het relaas van een stuurloos leven roto van de week V. R.O.N.O. Raadsagenda Bolsward Ysbrand Sandstra overleden Afkoopregeling Rentekaart Orgelconcert Piet Egmond in Martini kerk te Bolsward STREEKBLAD VOOR WEST- ÉN ZUIDWEST FRIESLAND - Andante” voor de i VRIJDAG 22 JUNI 1973 112e JAARGANG No. 50 Ka! BURGERS VAN BOLSWARD Ook niet zo’n beste Advertentieprijs: 21 ct. per mm. ïngez. mededelingen dubbel tarief Contractprijs op aanvraag toen ik homogeniteit van het kabinet ten goede I als een lid daarvan de regeringsdeelname ziet als een onderdeel van de strategie de christen-democratische partijen te bestrijden, wier program mede aan het kabinetsbeleid ten grondslag ligt?” Toch benieuwd hoe premier Den Uyl in zijn antwoord Pronk zal sparen en toch Aantjes genoegdoening zal geven. Abonnementsprijs f 7,50 p. kwartaal (bij vooruitbetaling) Giro 887926 Verschijnt DINSDAGS en VRIJDAGS Ultg. A. J. OSINGA b.v., Bolsward Administratie- en Redactie-adres: Marktstraat 13 - Postbus 5 Tel. 2044 - Na 18.30 uur 2660 of 2335 (05157) Bolswards Nieuwsblad Wymbritseradeel, De eerstvolgende openbare vergadering van de raad der gemeente Bolsward zal worden gehouden op dinsdag 26 juni a.s. des avonds om 7 uur. De agenda luidt als volgt: gedanst werd, omgeving dus. In ’62 ging het helemaal fout. Ik had ie mand bedreigd. Die vent reed zonder licht op z’n fiets en daar zei ik wat van. Waarop die vent zei, dat ik dronken was. Herrie. Ingesloten op het politiebureau waar ik iemand een fles naar zijn hoofd gooide. Die fles had ik altijd bij me; voor het weekend kocht ik per traditie een halve liter. Na dat incident zei de predikant, bij wie ik in huis was geweest en die zich mijn lot aantrok, dat het zo niet langer kon. Ik moest maar naar een inrichting. Door zijn bemiddeling kwam ik in Vries te recht, in „Filadelfia”. Het beviel me helemaal niet. Ik voelde me er niet thuis en moest op het land werken, iets wat ik niet gewend was. Een incident met een bemoeizuchtige broeder daar resulteerde in mijn verwij dering uit „Filadelfia”. Ik moest maar weer terug naar Enschede. Okay. Maar ik werd langzamerhand vijf en zestig en moest, ondanks het feit dat ik graag hal ve dagen had willen doorwerken, weg bij de gemeente. Mijn inkomsten werden dus gereduceerd tot AOW-niveau en omdat ik geen normaal pension of hotel meer kon betalen, werd ik ondergebracht in een tehuis. Nou, daar beviel het me helemaal niet. Ik voelde me er een vreemde eend in de bijt. Want ik kan er nog altijd niet tegen dat iemand tijdens een warme maaltijd met een groot stuk vlees in zijn linkerhand zit. In die tijd ben ik trouwens zeveneneenhalve maand „droog” geweest: geen druppel drank ge had. Dat was natuurlijk niet ten eeuwi gen dagen vol te houden, dus ook in dit tehuis ging de zaak weer de mist in. Ik kwam regelmatig met een borrel op thuis en lag dus het grootste deel van mijn tijd voor straf op de hospitantenzaal. Direkte aanleiding voor mijn vertrek was de ochtendkrant. Ik wil ’s ochtends een krant lezen en had dus een abon nement op een ochtendblad. Maar voordat ik hem te pakken had pikten de broeders hem al uit de brievenbus en had ik het nakijken. Want dan lag die krant op de personeelskamer en daar mocht je niet storen tijdens het ontbijt. Toen ik daar herrie over begon te schop pen zetten ze mij buiten de deur. Dat liet ik me niet zo maar doen, tenslotte stond ik inzake die krant, mijn eigen krant, in mijn recht nietwaar? Dus keilde ik een steen door de ruit van de broeders. Waarop een dokter adviseerde mij op te laten nemen in „Het Hoogeland”. En daar zit ik dus. Een buitenbeentje. Sommigen hier zijn volledig debiel, de ene helft zegt niets en de andere helft versta ik niet. En ook al verstond je ze, waar moet je met die mensen over pra ten? Ze begrijpen toch niets. Dat bete kent eenzaamheid Ik krijg slaaptabletten, maar die dingen werken ’s morgens beter dan ’s nachts, zodat ik lang in bed blijf. Daarna wandel ik wat met de honden en ’s middags doe ik vertaalwerk uit het Amerikaans of- Duits voor de direkteur. 's Avonds wordt er gebiljart en gekaart. Dat laatste betekent dan klaverjassen of zwikken, beneden mijn waardigheid want ik ben een sterke bridger. Waarom ik hier dan blijf? Ja, waar moet ik heen? Ik kan nergens anders heen. Zaterdag en zondag ga ik direkt na het eten naar een café hier in de buurt, voor een klein borreltje. Dat is toegestaan, want ze kunnen het je toch niet be letten Soms gebeurt het nog wel eens dat je een kleintje te veel neemt. Dat kan eigenlijk niet, want ik krijg officieel Refusal, zodat ik niet tegen drank kan. Maar dat is een geheimpje tussen u en mij die tabletten neem ik niet in. Die broeder is een sufferd en die merkt er toch niets van. Maar het is wel een heel gedonder om dat spul telkens weer een beetje onopvallend weg te werkenIk ben altijd een feestvierder geweest. Ze hebben me „gebrek aan levensernst” verweten. Akkoord. Ik heb een heleboel plezier gehad in mijn leven, maar ook veel ellende. Dat hoef ik niemand te verwijten, dat is zuiver mijn eigen schuld geweest. Het aantal weken dat ik in een cel heb doorgebreacht is nog wel op je vingers te tellen, maar het aantal avonden op een politiebureau Daar zou je een boekhouding voor nodig hebben Na een slepende ziekte is Dinsdag 19 juni op 78 jarige leeftijd vriend Brand van ons heengegaan. Hij was een „warber” man, die in de dorpsgemeenschap Nijland een belang rijke rol heeft gespeeld op diverse terreinen zoals toneel, biljarten, kaarten en de sport. Vooral de sporten kaatsen, schaatsen en ook het eierzoeken had zijn grote liefde. Toen wij in april bij hem waren zou hij graag nog eens achter de „Ijippen” aan, maar het lopen ging niet meer. Ook bij A.J. Osinga BV was hij een zeer gewaardeerde medewerker en collega. Meer dan 50 jaar was hij hier werkzaam. Dagelijks ging hij op de fiets (later met de brommer) naar het werk, waar hij steeds stipt op tijd aanwezig was om de verwarming aan te zetten. Daarna zat hij achter zij zetmachine, Zoals bekend hebben P.v.d.A., D’66 en P.P.R. de afgelopen jaren niet zonder succes gepoogd door scherpe oppositie en door tegen de christen-democratische gerichte partijpolitieke uitspraken, tot verharding en verscherping van de poli tieke tegenstellingen te komen. Doel van die strategie was en is het politieke (confessionele) midden uit elkaar te trek ken. In de verkiezingsstrijd van vorig najaar heeft ook de V.V.D. onder aan voering van Wiegel ijverig aan de pola risatie meegedaan. Het resultaat was dat het erop leek dat het eigenlijk alleen ging om een keuze tussen links en rechts tussen Den Uyl en Wiegel. Op bijeen komsten waar deze twee politici elkaar te lijf gingen stroomden de meeste toe schouwers binnen. Tussen die twee an tipoden moesten K.V.P., A.R. en C.H.U. proberen ook nog een eigen gezicht te laten zien. Tegenover de polarisatie, het verscherpen der tegenstellingen en de daarmee gepaard gaande isolementspoli- tiek van links, stelden de christen-demo- craten hun slogan van „overleg en sa menwerking”. Vooral de A.R. hamerde op dat thema, ook in advertenties. Het heeft er bij de kabinetsformatie maandenlang op geleken dat de polari satie van links het land onbestuurbaar dreigde te maken. Links had zich im mers tegenover de kiezers verplicht om niet met de confessionelen samen te wer ken en te onderhandelen. Den Uyl, Van De politieke partijen die in het kabinet Den Uyl vertegenwoordigd zjjn, hebben hun vraagt Aantjes. En voorts: „komt het de voormannen op pad gestuurd om in alle uithoeken van het land het gevoerde be leid uit te leggen en te verdedigen. Die hernieuwde kennismaking met de kiezers van 29 november j.I. levert zo nu en dan een stukje op in de krant, als er tenminste ooit nog eens iemand in slaagt iets origineels te zeggen. Iemand die daar uitste kend in geslaagd is, is de nieuwe minister voor Ontwikkelingssamenwerking Drs. Pronk van de PvdA. Hjj liet zich vorige week zaterdag op een bijeenkomst van zjjn partjj in Rotterdam verleiden tot uitspraken die de nekharen van sommige chris ten-democraten steil overeind deden staan. Minister Pronk sprak dan ook over een heikele zaak: de polarisatie in de Nederlandse politiek. Mierlo en De Gaay Fortman hebben maanden nodig gehad om zich heel lang zaam centimeter voor centimeter onder die belofte uit te werken. Uiteindelijk is dat dan .gelukt”, zij het dat nog wel eens het woord „kiezersbedrog” viel. De Christen-democraten verdedigen thans hun deelname aan het kabinet Den Uyl o.m. met het argument, dat er een einde moest komen aan de „heilloze po larisatie” die hen zoveel schade berok kende. En Den Uyl moest dan ook in de regeringsverklaring enkele zinnen uit spreken die er op duidden dat de polari satie op een laag pitje zou gaan. Maar nu dan minister Pronk. Hij vertelde zijn Rotterdamse vrienden dat „De pvdA mede aan de regering is gaan deelnemen om de strategie van de partijpolitieke polarisatie beter te kunnen voortzetten”. Hij zei ook dat „de PvdA van de machts positie (in het kabinet) uit de polarisa tie - gericht tegen het politieke midden - kan versnellen”. En tenslotte sprak Pronk zijn dankbaar heid uit jegens de VVD voor de harde oppositie, „omdat die in de strategie van de polarisatie past”. A.R.-fractieleider Aantjes heeft premier Den Uyl nu schriftelijk gevraagd, hoe hij in het licht van de regeringsverklaring over de uitspraken van zijn minister Pronk denkt. „Is de P.vd.A. aan de rege ring gaan deelnemen uit overwegingen van partijbelang of van landsbelang?”, Verschijnt in: Bolsward, Baarderadeel, Hennaarderadeel, Hindeloopen, Wonseradeel, Workum en Op 1 juli begint een nieuwe periode van de afkoopregeling voor de vroegere bezitters van rentekaarten. Deze keer zijn zij aan de beurt die in een der jaren 1919 tot en met 1924 of in de eerste helft van 1931 zijn geboren en wier ouderdomsrente bij het bereiken van de 65-jarige leeftijd minder dan 60,- gulden per jaar zou bedragen. In de praktijk wil dit zeggen dat in de meeste van deze gevallen alleen dan afkoop plaats vindt als in totaal minder dan 1 Notulen. 2 Mededelingen en ingekomen stukken. 3 Wijziging van de gemeentelijke studie toelage regeling. 4 Het toekennen van een afkoopsom we gens maalgelden. 5 Benoeming van bestuursleden in het werkvoorzieningsschap voor hoofdar beiders te Heerenveen. 6 Het verlenen van een krediet voor fes tiviteiten bij het regeringsjubileum. 7 Het verlenen van een krediet voor het treffen van aanvullende parkeermaat- regelen op de Appelmarkt. 8 Het verstrekken van een krediet voor demping van een gedeelte van de Mak- kumervaart. 9 Begrotingswijzigingen. hetzelfde pension gezeten toen een kennis uit Leeuwarden, die ik daar binnen had gehaald en die ook een be hoorlijke borrel lustte, zorgde dat ik moest verdwijnen. Mijn volgende adres was bij bridgevrienden, mensen die het behoorlijk konden doen, maar waarvan de man ook veel dronk. Na een halfjaar was ook dat afgelopen. Daarna bij een predikant in huis, ook fout gelopen, toen van het ene pension naar het andere en tenslotte bij een adjudant van de recherche in huis, waar het wel goed ging totdat ik het opnieuw met de politie aan de stok kreeg en de officier van justitie die adjudant liet weten, dat het geen pas gaf voor een politieman om mij nog langer onderdak te verlenen. De volgende vijf jaar zat ik in een hotel, waar zaterdag en zondag Maandag 25 juni 18.30 Uur zal het Amusementsorkest „Andante” te beluis teren zijn voor de R.O.N.O. Voor de bewoners van de bejaardente huizen en voor Andante’s Vriendenclub zal dit ongetwijfeld prettig nieuws zijn. Andante speelt een gedeelte van haar succesvol optreden in februari j.I. voor de Vriendenclub en het daaropvolgend gratis zondagmorgenconcert. Het programma bevat de volgende nummers: El porompompero, On a slow boat to China, I love Paris, Stem von Rio, Roses of Picardie, Alexander’s Ragtime Band. Hy ziet er uit als een wat verkreukelde heer, deze bewoner van „Ons Thuis”: een blauw pak, wit overhemd, das, vertelt het jaarverslag van het „Hoogeland” over een van de patiënten, die naderhand zün levensverhaal doet, triest maar waar. Vermeldenswaard, want het is een tenue dat daar opvalt tussen het corduroy en andere werkpakken. Hy is 68 jaar en doctorandus in de geschiedenis. De boerderü van zyn vader, ergens by Leeuwarden, was de grootste uit de buurt. Als het leven voor hem rimpelloos was geweest, had hy nu samen met zün vrouw comfortabel geleefd van een royaal lerarenpensioen. Hij had een fraai huis gehad of zich inge kocht in een serviceflat. Maar het leven was niet rimpelloos en dus zit hy nu in dat „Hoogeland-tehuis” tussen mensen, met wie hy niet kan communiceren omdat hy hun taal niet spreekt en zjj de züne niet verstaan. Hy is gedwongen om te klaverjassen omdat zün medebewoners niet kunnen bridgen. De twee honden van een mede-bewoner geven zyn dag een vast ritme: hy laat ze uit en geeft ze eten, ’s Middags doet hy vaak vertaalwerk voor de direkteur. zyn leven lang verduis terden de alcoholdampen zyn horizon. En nog geeft die geheimzinnige fles zün le ven wat glans. Ondanks de refusal-tabletten, die hjj moet slikken om by die fles vandaan te blijven. Het is voor hem een sport om ze stiekum weer uit te spuwen, zonder dat de groepsleider het ziet. Maar dat moet tussen u en mjj biyven, dat hoeven ze niet te weten.” Het geeft niet. „Ze” weten het nameiyk toch wel. En maken er niet zo’n groot punt meer van. Deze man, deze patiënt met zyn acade mische vorming, heeft op „Het Hoogeland” zyn eindstation gevonden. Hy zal er biy’ven, „tot dat de dood ons scheidt.” Dat weet hy zelf ook, al heeft hy er geen vrede mee omdat hij zich er niet op zy’n plaats voelt. Maar waar moet hy heen? De hele wereld heeft hem al uit„-gekotst”, niet één keer, maar zeven keer zeven keer zeven tot in het oneindige. Sinds 1960 heeft hy het contact met zün familie verbroken. En hy denkt er niet aan om die draad weer op te nemen: „Dan moet ik zeggen waar ik ben en daar geneer ik me voor. Nee, laat maar.” vyf maal (in een periode van vyfentwintig jaar) werd hy veroordeeld. Wegens „wederspannig- heid”, zoals de justitie het uitdrukt wanneer iemand, al dan niet dronken, de in zichten van de hem ontmoetende politieman niet geheel deelt en daar lichameiyk blijkt van geeft. Zün maatschappeiyke carrière hotst van het ene ontslag naar het andere. Vraag: Hoe belandt iemand met de veelbelovende start van een intelli gente, gegoede jongeman tenslotte in een tehuis voor ontwortelde alcoholisten? Dit is zün antwoord: Hoewel mogelijk ten overvloede, mag ik u attent maken op de col lecte voor het Anjerfonds, die dit jaar zal worden gehouden in de periode van 25 juni t.e.m. 7 juli 1973. De opbrengst komt voor een groot deel ten goede aan onze plaatse lijke culturele verenigingen. De besturen van deze verenigingen collecteren zélf, om aan de nodige geldmiddelen te komen voor hun activiteiten. Bolsward, als culturele kern van Friesland, zal hen niet teleurstel len, daar ben ik van overtuigd. Vooral nu het gaat om onze eigen jeugd en onze eigen verenigingen, mag ik u opwekken royaal uit de hoek te komen. Boalsert boppe! De burgemeester van Bolsward, J. M. A. Mulder. worden Praeludium en koraalbe- Een simpel hekwerk kan erg decoratief zijn, vooral als de fotograaf er even de volle aandacht op vestigt. Aldus geschied de bij deze foto, gemaakt op de 13e van de eerste van dit jaar. Het is het hek werk voor het z.g. Klein Gasthuis aan het Skilwyk. Achter de rug van de (hier uiteraard onzichtbare) fotograaf bevindt zich de Gysbert Japicxbrug, over de plaats waarvan getuige de oude raads- verslagen nu juist 25 jaar geleden door de vroede vaderen menig robbertje werd gevochten. De brugoprit moest toch wel een ietsje omhoog gehaald worden, maar dat gaf weer moeilijkheden met de huis jes van het Klein Gasthuis (u weet wel met dat poortje). Men bedacht toen een even simpele als originele oplossing, nl. het verhoogde trottoir (langs de tuin van het St. Antoniegasthuis) drie treden te laten zakken, zodra dit kwam voor ’t Klein Gasthuis, maar daarnaast een muurtje bouwen en het verhoogde trot toir hierlangs te laten doorlopen. Beter dan wij het u kunnen uitleggen ziet u het op de foto. Wie over het fotoboek van Bolsward beschikt ziet hoe vroeger bij het avondlicht van de aloude gaslan taarns de heer Wijma hier ook al eens een fraaie foto heeft gemaakt. Legt u ze naast elkaar, dan ziet u, dat ook hier de tijd niet heeft stilgestaan. Boven staande foto is gemaakt door de heer drs. J. Reinsma, Snekerstraat, alhier. voor 286,— gulden is geplakt. Tevens komen aan bod zij die geboren zijn in de tweede helft van 1931, waarbij het er niets toe doet hoeveel er is geplakt. Om het aan rentezegels geplakte bedrag (vernjeerder met interest) terug te krijgen, kan men zich wenden tot de Raden van Arbeid. Aanvraagformulieren met toelichting zijn daar en op alle postkantoren te verkrijgen. De mogelijkheid tot aanvragen geldt ook nog voor hen die in vorige uitbetalings- perioden aan de beurt zijn geweest, maar tot nu toe hebben verzuimd een aan vraag in te dienen. Dit zijn zij, die zijn geboren in een der jaren 1903 tot en met 1918 (mits er minder dan voor 286,— gulden is geplakt) en zij die zijn geboren in een der jaren 1932 tot en met 1950. Zij die zijn geboren in de jaren 1925 tot en met 1930, komen tussen 1 juli 1974 en 1 juli 1975 aan de beurt. „Mijn vader was een gegoede Friese boer. Moeder was goed en lief, maar een eenvoudig mens: je kon er niet veel mee praten. Daarnaast had ik nog een broer, die een jaa» ouder was dan ik. Tussen ons boterde het niet zo best. Toen hij op de boerderij kwam, was het vrij logisch dat ik ging studeren. Tenslotte kon ik goed leren. Van 1924 tot 1930 studeerde ik geschiedenis in Groningen. Maar met mijn doctoraal op zak lukte het niet om aan de slag te komen. Het was tenslotte crisistijd. Die eerste jaren voorzag ik in mijn onderhoud door bij lessen te geven. En pas na vier jaar rondlopen kwam ik voor de klas, toen ik in kon vallen voor een zieke collega. Maar m’n toekomst werd bijna onmoge lijk gemaakt door een botsing met de politie op oudejaars ’34. Eerst kreeg ik drie dagen hechtenis, toen honderd gulden boete. Maar ze zochten mij. Zodat ’t ’n jaar later weer raak was. Dat leverde me twee weken op. De oorzaak was drank. Een bijverschijnsel was nog, dat ik nogal luide stem heb en dat trekt aandacht, iets wat je beter niet kunt doen wanneer je wat op hebt en weet, dat ze op je loeren. Ondertussen waren de tijdelijke betrek kingen die ik vervulde ook geen daverend succes. Ik had moeite met de orde in de klas, ging te veel uit en schar relde te veel. In ’38 was de zaak weer eens uit de hand gelopen en opnieuw verdween ik voor twee weken uit de samenleving. Toen werd ik onverschillig, het kon me niets meer schelen. Ik begon steeds zwaarder te drinken. Na het uitzitten van die hechtenis brachten ze me naar Franeker (psychiatrische inrichting, red.) waar ze me vijftien maanden gehouden hebben. In de oorlog heb ik nog een jaar voor de klas gestaan omdat er toen zo veel lera ren werden opgepakt. Maar ik hóéfde niet te werken, niet voor het geld althans. Want mijn grootmoeder was overleden en die had een half miljoen nagelaten, zodat ik wel stil had kunnen gaan leven wanneer ik dat wilde. Na de oorlog ik was toen docent met zeven lesuren aan een gymnasium ben ik opnieuw met m’n proefschrift begon nen. Maar de zaak stortte weer in elkaar toen er in 1948 een nieuwe botsing met de politie kwam, die me voorwaardelijk een maand hechtenis plus TBR oplever de. Met als gevolg dat ik ontslagen werd aan dat gymnasium. Toen heb ik nog ’n tijdje in de Noordoostpolder gewerkt, waar ik ook werd ontslagen en daarna verhuisde ik naar Enschede met een job aan de leeszaal daar. Het beroerde was, dat ik niet met de directeur op kon schieten, dus daar ook weer weg. Een tijdje in het Gooi gezeten, gekuurd voor een tb- aandoening en toen ik in ’58 weer aan de arbeidsmarkt kwam, kreeg ik helemaal geen poot meer aan de grond. Uiteindelijk kreeg ik voor duizend gulden bruto in de maand een baantje op het stadhuis in Enschede, waar ik moest samenwerken met mensen die niet van mijn geestelijk postuur waren. Negen jaar lang had ik in Enschede in waar hij in de loop der tijd ettelijke miljoenen letters produceerde en dat altijd met een opgewekt humeur. Ook met de pen kon hij heel goed omgaan en als verslaggever van Bolswards Nieuwsblad heeft hij talrijke verslagen geleverd over het wel en wee van de dorpsgemeenschap Nijland. Hij ruste in vrede. Het tweede zomeravondconcert van de serie orgelconcerten die onder auspiciën van de Stichting Orgelcentrum in de Martinikerk te Bolsward plaats vinden, zal op dinsdag 26 juni a.s. worden gegeven door Piet van Egmond. Het programma dat zal uitgevoerd vermeldt: Fuga in E, alsmede twee werkingen: „Ich ruf’ zu Dir” en „Jesu, bleibet meine Freude” J.S. Bach; Sonate VI, Felix Mendelssohn; A Trumpet Menuet, Alfred Hollins; Passacaglia, Koraal en Fuga Gez. 194, Corns, de Wolf; La Nativité du Seigneur en Méd. „Dieu parmi nous, Olivier Messiaen; Improvi satie, Piet van Egmond. Aanvang 20.00 uur. -

Kranten in de gemeente Sudwest-Fryslan (Bolswards Nieuwsblad, Sneeker Nieuwsblad en Friso)

Bolswards Nieuwsblad nl | 1973 | | pagina 1