Wiggele maakte plaats voor de
Willems
de week
Foto
van
Gade Shroar
Si
Hik*
Meer dan 500 jaar schilderkunst
Bolsward bijeen gebracht
in
Bouwk. overbrug-
Sneek
Orgelconcert
Piet van Egmond
Martinikerk
gingsmaatregelen St.
Antonins ziekenhuis
llllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllll
in
llllllllllllllllllllllllllllll!lllllllll!lllllllllll
WEEST RENTEBEWUST
HYPOTHEEKGELDEN BESCHIKBAAR
BONDSSPAARBANK - HARLINGEN
NOORDERHAVEN 114 HARLINGEN
TELEFOON 05178—2475 GIRO 822009
STREEKBLAD VOOR WEST- EN ZUIDWEST FRIESLAND
1
VRIJDAG 20 JULI 1973
tl2e JAARGANG No. 58
Van oude datum
Wie hoogt klimt.
Ten voeten uit
Vierschaar
In
üs hjoed to sizzen
Ji/2 DAGELIJKS OPVRAAGBAAR
Advertentieprijs: 21 et. per mm.
Ingez. mededelingen dubbel tarief
Contractprijs op aanvraag
NOG STEEDS 7% BIJ 1 JAAR VAST
NU OOK VOOR BEDRAGEN VAN f 500,—
Allinne mannen binne idel, froulju wol-
le allinne mar it foarwerp fan idelheit
wêze.
Abonnementsprijs f 7,50 p. kwartaal
(bij vooruitbetaling)
Giro 887926
kunt bewonderen of dat het reeds is
weggehaald. Toch geven we hier een be
schrijving, want hoe dan ook, over ver
loop van tijd zal het doek wel naar Bols-
wards Vierschaar terugkeren.
steen te zien is; ook dit is weer omgeven
door vlammen. Middenhoven staat het
jaargetal 1564; onderaan staat te lezen:
Anno Aetatis Suae LVIII (in zijn 58e le
vensjaar).
Verschijnt
DINSDAGS en VRIJDAGS
Uitg. A. J. OSINGA b.v., Bolsward
Administratie- en Redactie-adres:
Marktstraat 13 - Postbus 5
rel. 2044 - Na 18.30 uur 2660 of 2335
(05157)
Dat er van dit monumentale gebouw ook
nog andere „close-ups” zijn te maken
dan van b.v. de toren, probeert deze fo
to, gemaakt op een zomerse dag, u duide
lijk te maken.
Natuurlijk zult u er direct de ingang van
de kerk aan de zuidkant op herkennen,
maar waarschijnlijk zullen de meeste van
onze lezers deze nooit op deze manier
hebben bekeken. Het zij hun vergeven,
als haastige kerkgangers of bezoekers
van de vele en gevarieerde evenementen
die in dit gebouw plaatsvinden. Ook zal
men er misschien nooit bij hebben stil
gestaan, dat dit de enige in- en ook uit
gang van de kerk is. Heel vroeger moet
er aan de andere kant van de toren, aan
de noordkant, ook een ingang zijn ge
weest, maar sinds mensenheugenis is
dit portaal de entree, waardoor duizen
den mensen deze kerkburcht zijn binnen
gekomen.
Ook sinds mensenheugenis is de koster-
schap van de Martinikerk verbonden
met de fam. de Way. Koster Doede de
Way was (en is feitelijk nog steeds) bij
velen een begrip, in de stad en ook ver
daarbuiten. Dit voorjaar heeft hij zijn
taak, die feitelijk ook zijn leven was,
neergelegd en aan zijn zoon overgedra
gen. Het was wel toevallig, dat deze net
de kerk uitkwam en de deur sloot toen
deze foto op afdrukken stond. Uiteraard
is van deze gelegenheid een dankbaar ge
bruik gemaakt. Dit gebeurde door de
heer J. B. Elzinga, die ook het bijschrift
verzorgde.
Vele trouwlustigen en hun volgelingen zullen er in de loop der
laatste jaren nauwelijks aandacht aan schenkend aan voorbij zijn ge
gaan: het kolossale portret van de man in de rode mantel links in de
Vierschaar tegenover het paneel met Saiomo’s rechtspraak. Deze
man in het rood had ook iets te maken met rechtspraak, hij was nie
mand minder dan de president van de geheime raad, door het volk
alras bloedraad genoemd, deze kanselier van de Orde van het Gulden
Vlies, deze regelbewaarder van niemand minder dan Keizer Karei
V, deze Fries Wiggele uit het kleine Friese plaatsje Zwichem bij Wur-
dum. We schreven reeds eerder dat de roem van deze Friese zoon
discutabel was, heulen met de bezetter wan een vrijheidslievend volk.
Nochtans heeft men tijdens de tentoonstelling te Bolsward Wiggele
verhoogd en een plaats gegeven aan het einde van de gang boven
Speciaal voor jonggehuwden hebben wij een zeer aantrekkelijk
aflossingssysteem. Vraagt vrijblijvend inlichtingen.
met de uitvoerende werkzaamheden van
de bouw te beginnen. Men hoopt over
ongeveer 14 maanden met een en ander
gereed te zijn.
Ingeschakeld zijn: architect: Margy Ja
cobs Tuns Horsting BV, Rotterdam; aan
nemer: Bouwbedrijf Jorritsma, Bolsward
installateurs: De Leeuw en Tiesma, Leeu
warden en N. Silvius, Sneek; betoncon-
structeur: Adviesburo Brouwer, Leeu
warden.
Het is echter nog de vraagsef u hem daar
kunt zien, want tijdens ons bezoek was
de heer Boschma, directeur van het Fries
Museum met een paar experts juist bezig
het doek te inspecteren. De arme Wigge
le had een reis gemaakt naar de stad
Eindhoven en het schilderij is ergens of
daar ter plaatse of onderweg dusdanig
beschadigd, dat restauratie nodig werd
geacht Nu verkeerde dit doek toch al niet
in al te goede staat. Het schilderij is ver
vaardigd in het sterfjaar van de kanse
lier (1564) en dus meer dan 400 jaar oud.
Bolsward exposeerde het in bruikleen
van het Fries Museum, een copie er van
bevindt zich in Delft. Op het moment dat
we dit schrijven (7 juli) is het ons niet
bekend of u het schilderij ter expositie
de serie zomeravond-orgelconcerten,
die door de Stichting Orgelcentrum in
de Martinikerk te Bolsward worden ge
organiseerd, zal op dinsdag 24 juli Piet
van Egmond een concert geven.
Het programma dat zal worden uitge
voerd vermeldt: Twee koraalbewerkin-
gen, resp. van J. Pachelbel en J. G. Wal
ther; Passacaglia en Fuga in c, J. S.
Bach; Air with variations, W. Felton;
Suite Gothique, L. Boëllmann; Benedic-
tus, Max Reger; Marche Triomphale,
Jan Nieland en Improvisatie, Piet van
Egmond. Aanvang 20.00 uur.
Koning Willem II in vol ornaat geschil
derd door de hofschilder Jean Baptist
van der Hulst. Het schilderij is afkomstig
van het Hoge Commissariaat in Djakar
ta.
Bolsward zoals u het eigenlijk (nog) niet
kende of nog nooit heeft bekeken, dat is
de feitelijke informatie die deze rubriek
u door beeld en verhaal probeert te ge
ven. Het verrassende, niet in het minst
voor de medewerkers aan dit onderdeel
van uw krant, is vaak het resultaat van
het „uitlichten” van een onderdeel van
al hetgeen Bolsward (gelukkig) nog steeds
aan schoons en waardevols heeft te bie
den. De ene keer is dit een huis, de an
dere keer een gebouw of gevelsteen.
Ongetwijfeld is onze Martini een dank
baar en direct in het oog vallend foto
grafisch object, waarop men van alle
kanten niet gauw raakt uitgekeken.
Reeds verschillénde malen hebben ook
de „fotografen van de week” dit willen
bewijzen.
portret van Koningin Juliana, ter ere
van diens a.s. regeringsjubileum deze
tentoonstelling wordt gehouden. Het
grootste portret hangt normaal in de
grote hal van het provinciehuis te ’s-
Hertogenbosch. Het is in 1949
geschilderd en hing eerst in de statenzaal.
Wij zouden het niet willen ruilen voor
het „eigen” staatsieportret dat normaal
in onze raadszaal hangt en geschilderd is
door de Friese kunstenaar Piet van der
Hem. Bij het eerste aanschouwen vinden
de meesten dit portret slecht gelijkend,
al moeten we niet vergeten dat H. M. er
nu bijna 25 jaar geleden toch wel anders
uitzag dan thans, zoals ook blijkt uit
oude foto’s en joumaal-opnamen uit die
tijd. Hoe dan ook, veel sympathieker en
vooral veel „menselijker” doet ons het
portret aan gemaakt door Karei van
Veen, hoewel dit slechts een voorstudie
is van een staatsieportret ten voeten uit,
dat hangt in het gebouw van de hoge
raad.
De portretten van Petrus Regout en
Dr. Anton Philips, industriële grootheden
zoals u weer uit Maastricht en Eindho
ven en op de tentoonstellingen daar ge
houden aan de collecte toegevoegd, had
den voor ons niet zo nodig naar het hoge
noorden gehaald behoeft te worden. Als
tegenhanger van al de Oranjeloten mis
schien wel aardig, maar in deze galerij
vinden we ze toch wel wat uit de toon
vallen.
Wij wandelen nu rechtdoor naar de z.g.
Vierschaar. Hier hangen de reusachtige
portretten van Koning Willem II en Ko-
ning Willem III, beide echte staatsiepor
tretten. De laatste, overleden in 1890
moeten de alleroudsten onder ons zich
als vader van Koningin Wilhelmina nog
wel vaag kunnen herinneren. Eigenlijk
had om de lijn der gedachten op de voet
te volgen ook hier een portret van deze
vorstin moeten hangen, maar dat vinden
we pas op de raadzaal. Wel is hier tot
tweemaal toe plaats ingeruimd voor een
Op de gang boven hangen wel de oudste
en meest merkwaardige schilderijen van
de belangwekkende tentoonstelling van
het Nederlandse staatsieportret, elk
waarvan we bij elk hernieuwd bezoek
meer gaan houden en waarop Bolsward
toch wel bijzonder trots mag zijn. Zo
treffen we copieën aan van portretten
van Philips de Schone en Johanna de
waanzinnige, waarvan de originelen
hingen in de Vierschaar te Zierikzee,
waar eens uit hun naam recht werd ge
sproken. De copieën zijn in 1879 op last
van de regering vervaardigd door de te
Harlingen geboren schilder Pieter
Willem Sebes.
Een ander, ditmaal groot paneel is de
memorietafel tegen de muur, die zelfs
gedeeltelijk uit de 15e eeuw dateert en
waarop Maria is voorgesteld met kind en
zeventig leden van de familie Van Swie-
ten. Het is een indrukwekkend
rouwbord, dat bij nadere bestudering tal
van verrassingen biedt.
Nu u toch bezig bent moet u ook even
stil staan bij het portret van Frank van
Borselen, de 4e echtgenoot van Jacoba
van Beieren, om wiens huwelijk zoveel
te doen is geweest.
Aan het andere eind op onze terugweg
ontmoeten we dan nog eens Prins
Maurits ten voeten uit.
I
XXNXNNN.XXNNXXXX'*
Een dezer dagen ontving het bestuur van
het Sint Antonius Ziekenhuis te Sneek
van het Ministerie van Volksgezondheid
en Milieuhygiëne toestemming tot het
treffen van een aantal medisch en ver
pleegkundig urgente bouwkundige voor
zieningen.
Het ziekenhuis kampt reeds jaren met
een chronisch gebrek aan ruimte. Reden
waarom reeds in december 1970 aan de
toenmalige minister van Sociale Zaken
en Volksgezondheid medewerking in be
ginsel werd gevraagd voor de renovatie,
c.q. herstructurering en uitbreiding van
het ziekenhuis. Een uitvoerige analyse
van de mogelijkheden tot nieuwbouw
bracht aan het licht dat het bestaande
complex - dat in de loop der jaren zo
goed mogelijk werd aangepast aan de
eisen die de moderne geneeskundige en
verpleegkundige verzorging stelt aan
outillage en ruimtelijke voorzieningen -
geen mogelijkheden bood om het zieken
huis te doen uitgroeien tot een harmo
nisch gestructureerd gezondheidscen
trum.
Uit de analyse bleek tevens dat het hui
dige terrein - ook na uitbreiding met de
aangrenzende terreinen - te beperkt van
omvang is om aan de gestelde norm
m.b.t. de vereiste terreingrootte te vol
doen. Het bestuur besloot derhalve tot de
bouw van een nieuw ziekenhuis op een
ander dan het bestaande terrein.
De Minister van Volksgezondheid en Mi
lieuhygiëne werd hiervan in januari ’72
in kennis gesteld.
In de loop van 1972 werden van over-
heidszijde ingrijpende beperkende maat
regelen getroffen, met name ten aanzien
van de ziekenhuisbouw. Ook de nieuw-
bouwplannen van het ziekenhuis in
Sneek zullen worden beoordeeld in het
kader van de landelijke herstructurerings
plannen van de gezondheidszorg. Ver
wacht mag worden dat in de eerstko
mende 10 jaren geen nieuwbouw in
Sneek gerealiseerd kan worden.
Tegen deze achtergrond en met het oog
op de voortschrijdende ontwikkelingen
heeft het Sint Antonius Ziekenhuis toch
dringend behoefte aan een aantal voor
zieningen om de periode tot het tijdstip
van nieuwbouw te overbruggen.
Deze voorzieningen zijn erop gericht dat
het ziekenhuis in ieder geval de gelegen
heid heeft om zijn regionale functie re
delijkerwijs goed te kunen blijven ver
vullen.
De thans door de minister goedgekeurde
voorzieningen behelzen vervanging van
de bestaande apotheek, vervanging van
de afdeling fysische therapie, uitbreiding
van het bestaande doktershuis met een
aantal spreek- en onderzoekkamers, en
de bouw van een afzonderlijke afdeling
t.b.v. psychiatrische patiënten. Tot de
bouw van deze afdeling werd besloten
op grond van het feit dat een gecombi
neerde afdeling, waar mast psychiatri
sche ook neurologische en andere patiën
ten worden verpleegd, toch wel vele na
delen heeft, in die zin dat er onvoldoen
de mogelijkheden zijn om alle patiënten
de gewenste verzorging en aandacht te
geven.
Hoewel deze semi-permanente voorzie
ningen voor de eerstvolgende jaren het
ziekenhuis qua functievervulling weer
enig soulaas bieden; zijn hiermee slechts
de meest knellende problemen opgelost;
helaas blijven toch een aantal ongerie-
ven bestaan.
Het ligt in de bedoeling op 2' jjali a.s.
Bolswards Nieuwsblad
Verschijnt in: Bolsward, Baarderadeel, Hennaarderadeel, Hindeloopen, Wonseradeel, Workum «n Wymbritseradeel.
Hwat hat
Vigilus is ten voeten
uit afgebeeld in een rode toga, de orde-
mantel van het Gulden Vlies. Dit duidt
erop, dat hij op dat ogenblik kanselier
van deze orde is. Op zijn hoofd jgraagt
hij de Bourgondische muts, in zijn rech
terhand heeft hij een brief. Viglius staat
in een ruimte die alleen aangeduid wordt
door de vloer waarop hij staat en door
het kleed dat achter hem hangt. Links
boven ziet men het insigne van het Gul
den Vlies: twee vuurslagen en vuur
stenen, waartussen de ramsvacht hangt,
omgeven door vlammen. Rechtsboven
staat het insigne van het Bourgondische
huis: een Andreaskruis, bestaande uit
twee boomstammen, bijeengehouden
door een vuurslag, waaronder een vuur-
4
A
Uk hl, 'Miiinf 9
