gaat Bolsward verlaten
Op praatavond „Bolswards
de week
Foto
van
Gabe Skroap
Wethouder P. A. C. Brandsma
Historie”
II
4 1P
Mis
Stasis
■I
Raad had de lommert meer lief
dan de lombard
Waarom veranderingen zo
„liefdeloost
f
STREEKBLAD VOOR WEST- EN ZUIDWEST FRIESLAND
Verschijnt in: Bolsward, Baarderadeel, Hennaarderadeel, Hindeloopen, Wonseradeel, Workum en Wymbritseradeel.
-•’i
il'
few
VRIJDAG 30 NOVEMBER 1973
112e JAARGANG No. 96
Begroting 1973-1974 Muziekschool
Apotheek
Ingekomen stukken
P. A. C. Brandsma
renteloos voorschot aan
a.
Mooi maar moeilijk
tig aanzien dit knusse straatje er door
5a
5b
Praatavond
Staartje
b
Mandaat
St. Jozef
Straatnamen
Rekening-courant 1974
Beschermd stadsgezicht
Liefdeloos
Kasgeldleningen 1974
Zondebok
Verhuur visrecht
Eervol ontslag
Schoolzaken
Het kan verkeren
Vragenstroom
Hwat hal
üs hjoed to sizzen
Wijziging aardgastarieven
Needsaek is de mem fan de ütfiningen.
Advertentieprijs: 22 ct. per mm.
Inges, mededelingen dubbel tariM
Contractprijs op aanvraag
Bolswards binnenstad moet leefbaar blijven. En Bolswards binnenstad moet zijn
oude karakter bewaren. Deze twee bijna tegenstrijdige eisen hebben maandagavond
in De Doele tot nogal emotionele discussies geleid, waaruit in ieder geval één
ding heel duidelijk en overtuigend bleek: de Bolswardse burgers beginnen per
soonlijk betrokken te raken bü wat er met hun historische unieke stad aan de
hand is.
Verschijnt
DINSDAGS en VRIJDAGS
Vttg. A. J. OSINGA b.v., Bolsward
Administratie- en Redactie-adres:
Marktstraat 13 - Postbus 5
T«L 2044 - Na 18.30 uur 2660 of 2335
(05157)
Er was een opmerkelijk grote opkomst
voor de „praatavond”, die georganiseerd
was door de stichting „Bolswards His
torie”. Die stichting bestaat al sinds 1952,
maar leidde de laatste jaren een sluime
rend bestaan. Haar aanvankelijke doel
stelling, het beheer van een Oudheidka
mer, heeft zij aan de gemeente uit han
den moeten geven, omdat de kosten van
bewaking en verzekering te zwaar ble
ken. Maar daarna openden zich nieuwe
perspectieven voor de stichting. In de af
gelopen jaren heeft men oog gekregen
voor de kostbaarheid van Bolsward als
totaliteit. Het gaat nu niet meer alleen
om het behoud van een zeldzame zilve
ren beker, maar veel meer om de cul
tuur van het dagelijkse leven zoals die
tot uitdrukking komt in het stadsbeeld.
Dat stadsbeeld is de laatste jaren ingrij
pend aangetast. Daar is veel verontrus
ting over. Men kon dat uit de vergade
ring van alle kanten beluisteren. Niet al
leen bij geheide heemschutters, die prin
cipieel tegen iedere verandering zijn.
Maar ook bij allerlei jongeren die zich
afvragen: waarom hebben die verande
ringen zo liefdeloos plaats?
Jaarrekening Muziekschool Bols
ward c.a.
numentenzorg en de Bossche binnenstad
vaart er wel bij. Zo moet het ook in
Bolsward kunnen, aldus de heer Smaal.
Bolsward komt onherroepelijk op de Mo
numentenlijst! En in dit verband wacht
de Bolswardse commissie voor de stads
reconstructie een mooie maar moeilijke
taak. Ds. Kreb toonde zich verheugd dat
de stichting „Bolswards historie” toege
laten is tot de besluitvorming in deze
gemeentelijke commissie. Op die manier
kan zijns inziens de inspraak van de
burgers beter tot uitspraak komen. Som
mige aanwezigen vroegen zich af, of dit
ook werkelijk effectief zal kunnen zijn.
Men bleef argwanend ten aanzien van de
bereidheid van gemeentewege de gewone
man echt bij dit denkwerk te betrekken.
Men vroeg bijvoorbeeld aan het stich
tingsbestuur: Wanneer de contribuanten
vereniging van „Bolswards Historie”
unaniem zou vinden, dat de parkeerha-
ventjes voor hotel De Wijnberg geen
goede reconstructie zijn van dat kleine
intieme marktpleintje, zult u dat dan als
zodanig doorgeven in de stadsreconstruc-
tiecommissie?
Hierna besluit de raad b en w te machti
gen met enkele banken, in onderling
overleg, het krediet voor in het jaar ’74
in rekening-courant op te nemen gelden
vast te stellen met dien verstande, dat
het totale krediet ten hoogste f 1.550.000
zal mogen bedragen.
De raad besluit met ingang van 1 janua
ri 1974 vast te stellen de gasprijzen, zoals
Deze week komt de eer toe aan de heer
L. K. Mol, dat hij zo attent was deze
foto te maken van het Heeremahuis in
de Heeremastraat dat pas is gerestau-
Aan de Federatie Friesland van Sport-
vissersverenigingen te Leeuwarden be
sloot de raad te verhuren het visrecht
in de Leeuwarder - Bolswardertrekvaart,
van de grens van de gemeente Baarde-
radeel tot het van Harixmakanaal voor
f 40,- per jaar.
Abonnementsprijs f 7,50 p. kwartad
(btj vooruitbetaling)
Giro 887926
6
a
f 0,26
f 0,21
f 0,11
f 0,105
woning
f 8.370,—
8.370,—
16.740,—
Tariefklasse
1
2
3
Prijs per m3
f 0.0584
f 0.0557
f 0,0531
a
b
c
heeft gekregen. Zo dicht in de buurt van
de Broerekerk, waar men een museum
van zal trachten te maken, vormt dit
door firma Bleeker gerestaureerde pand
een goede aanzet tot het behoud van
oud stedentoon in dit stadsgedeelte.
Bestuursvoorzitter Ds. H. Kreb had af
en toe moeite de emoties uit de zaal tot
redelijker proporties terug te brengen.
Zijn vrees dat er weinig response uit de
zaal zou komen voor het nieuwe stich-
tingsdoel bleek bepaald ongegrond. De
vragenstroom bleek haast niet in te dam
men en de gedachtenwisseling moest
tenslotte wegens het vergevorderde uur
zelfs worden gekapt.
Aan de heer Renze Meinema, geboren 18
augustus 1925 te Kollum, wonende te
Bolsward, Kerkstraat 2, wordt ingaande
1 februari 1974 eervol ontslag verleend
als bode-conciërge van het stadhuis.
De raad had destijds de heer Meinema
benoemd en diende dus ook het .ontslag
te geven. Overigens behoort het bode-
concierge-schap te ressorteren onder het
secretariepersoneel, zodat b en w de
bevoegdheid hebben te benoemen en dit
niet door de raad behoeft te geschieden.
ren bijdrage in het nadelig saldo is
eveneens beneden raming gebleven, en
wel tot een bedrag van rond f 8.700,-.
Een en ander is mede een gevolg van
een daling van het aantal leerlingen, af
komstig uit deze gemeente.
RAAD BOLSWARD
Achttien, of eigenlijk 20 punten telde de raadsagenda dinsdagavond en het was
al ruim 9 uur toen was men nog niet verder dan punt twee: Ingekomen stukken
en mededelingen. Kreeg de vergadering een allerplezierigst begin met orgelmu
ziek (gratis concert door omke Romke Jr.) van de heer Draaisma, er was nog
wel geen geween, maar toch wel een sfeer van afscheid. Niet alleen werd eervol
ontslag verleend aan gemeentebode Meinema, voor velen volkomen onverwacht
kwam de mededeling dat ook wethouder Brandsma Bolsward zal gaan verlaten
door een benoeming elders. De a.r. zal dus een nieuw raadslid moeten leveren en
de raad een nieuwe wethouder. Op de lijst (een paar candidaten wegens overlijden
of vertrek niet meer beschikbaar) komt in de eerste plaats als mogelijke opvolger
voor de heer W. la Roi (leraar chr. mavo), mocht hij bedanken, dan wordt het
itaej. Visser, (adjunct directrice Njjenhovc).
6. Buitengewoon onderhoud R.K. Kleu
terschool.
Een lange lijst ditmaal, die veel praat-
stof bood en die puntsgewijs, werd be
handeld. Eerst was er een lijstje van
goedgekeurde raadsbesluiten en begro
tingswijzigingen.
1. Verstrekken
„Andante”.
2. Demping Makkumervaart.
3. Erug Eekwerd-Noord I
4. Verhoging straatbelasting.
5. Verhoging subsidie „Omke Romke”
Vastrecht Prijs per m3
f 1,50
f 2,75
f 7,75
f 20,25
f 1,- per
En zoals dat gaat: een zondebok was
gauw gevonden. De kritiek op het ge
meentebeleid was niet van de lucht.
„Hoe is het mogelijk dat een gemeente
zo hakt in zijn monumenten?” „Heeft de
burger dan helemaal geen bevoegdheid
om dit onheil te keren?” Sommige pes
simisten vonden dat het reeds definitief
te laat is, en dat Bolsward een aardig
stadje was, maar dat is voorbij.
Het geraamde tekort is slechts f 1.850,-
(afgerond) hoger dan het geraamde te
kort over het cursusjaar 1972-1973.
Deze geringe verhoging ten opzichte van
vorig jaar is een gevolg van een bij
wijze van proef in te voeren nieuwe me
thode van lesgeven t.a.v. het individueel
onderwijs, terwijl eveneens een daling
van het aantal leerlingen een vermin
dering van lasten met zich mede brengt.
De bijdrage van de gemeente Bolsward
in het nadelig saldo ligt plm. f 6.000,- la
ger dan de bijdrage over het cursusjaar
1972-1973. Dit wordt eveneens veroor
zaakt door een verlaging van het aantal
leerlingen.
Met andere woorden: welk mandaat van
de burgerij heeft in die stadsreconstruc-
tiecommissie de man of de vrouw die
daar zit namens de stichting „Bolswards
Historie”? Ds. Kreb zei, dat de stich
ting zo democratisch als maar mogelijk
is zal optreden en echt de stem van de
mensen wil vertegenwoordigen die Bols
ward mooi, vriendelijk en levend willen
houden. Het huidige bestuur, bestaande
uit ds. Kreb, voorzitter, de heer R. Bosch
secretaris, en de heer J. Grunstra, pen
ningmeester, beschouwt zich slechts als
een voorlopig bestuur. Het definitieve
bestuur, dat met de. gemeente aan het
werk moet gaan, zal in overleg met de
contribuantenvergadering worden ge
vormd en daarna door b. en w. worden
benoemd. Het bestuur acht het van be
lang dat de contribuantenkring zo groot
mogelijk is, omdat daaruit het actief me
deleven van de bevolking met de nieu
we doelstellingen van de stichting
spreekt. Die doelstellingen staan beschre
ven in een huis aan huis verspreide fol
der met aanmeldingskaart. Al heel wat
aanmeldingen zijn bij ds. Kreb binnen
gekomen en op de praatavond kwamen
daar nog meer bij.
Interessant is de binnengekomen gift
van 55 gulden, overgemaakt door wijlen
de „Commissie Rijksweg 43”. Die com
missie ijverde indertijd, toen Rijksweg
43 werd gepland, voor het trekken van
die weg door de binnenstad! Die com
missie heeft zichzelf onlangs opgeheven
en heeft het bedragje dat nog in kas
was rouwmoedig maar tevens blijmoedig
gestort ten behove van het nieuwe
werk van de inspraakstichting „Bols
wards Historie”. Het kan verkeren!
Tevens wordt besloten b en w te machti
gen ter voorziening in de behoefde aan
kortlopend geld gedurende het jaar 1974
kasgeldleningen aan te gaan tegen het
op het moment van het sluiten der le
ning op de geldmarkt geldende rente-
percentagen te bepalen, dat het totaal
bedrag der onder punt 1 bedoelde kas
geldleningen tezamen met de reeds in
rekening-courant opgenomen gelden een
bedrag van f 2.800.000,- niet te boven
mag gaan.
Het was goed dat burgemeester Mulder
en een der wethouders, die verhinderd
waren wegens de wekelijkse b. en w.-
vergadering, toch nog gelegenheid von
den het staartje van de avond mee te
maken. Ze konden nu nog iets van de
sfeer proeven waaruit blijkt dat bij de
burgerij een nieuwe, meer concrete be
hoefte is ontstaan aan inspraak en aan
meedenken met de dingen die het aan
zien van de binnenstad betreffen.
Dit is een feitelijk en psychologisch ge
geven, waarmee iedereen blij kan zijn
en waarmee van gemeentewege in de
toekomst rekening zal moeten worden
gehouden.
Mogelijk kan dat gaan gebeuren via de
„stem” die Bolswards Historie krijgt
in de commissie voor stadsreconstructie.
Het moeilijke werk van deze commissie
houdt verband met de binnen afzienba
re tijd te verwachten plaatsing van Bols
ward op de lijst van „beschermde stads
gezichten”. Tot verbazing van velen
staat Bolsward daar nog steeds niet op.
Hierover sprak de heer A. P. Smaal,
hoofd van de Voorlichtingsdienst van
de Rijksdienst voor de Monumentenzorg,
die hiervoor speciaal uit Zeist naar Bols
ward was gekomen. Er zijn momenteel
ongeveer honderd beschermde stads- en
dorpsgezichten in Nederland. De bedoe
ling is dat er ongeveer 350 komen. Maar
de procedure om iets tot „beschermd ge
zicht” te verklaren is nogal ingewikkeld,
omdat er zeer uiteenlopende belangen
bij in het geding zijn en omdat de be
treffende gemeente een bestemmings
plan voor het te beschermen stadsge
deelte moet leveren, waar men op het
stadhuis meestal erg tegen op ziet. Onno
dig, vond de heer Smaal. De deskundi
gen van de Rijksdienst voor de Monu
mentenzorg zijn geen dwarsliggers voor
het gemeentelijk beleid. Als voorbeeld
haalde hij de binnenstad van ’s-Herto-
genbosch aan. Toen daar enkele jaren
geleden de mensen van Monumenten
zorg gesignaleerd werden, ging dat met
een als een lopend vuurtje naar het
stadhuis en was daar iedereen op zijn
hoede. Maar nu is men op het stadhuis
in Den Bosch blij met de hulp van Mo-
gevolgde selectieve methode van toela
ting tot een volgend cursusjaar tót een
gunstig financiëel resultaat heeft geleid.
In de begroting 1971-1972 is een nadelig De door de gemeente Bolsward te leve-
saldo geraamd van f 224.415,-, terwijl de
jaarrekening over genoemd cursusjaar
een tekort van f 222.535,89 aangeeft. Een
voordelig verschil ten opzichte van de
raming dus van plm. f 1.900,-. Hieruit
blijkt, dat de door de directeur der school
De voorgestelde spellingswijzigingen ga
ven de raad geen moeite. Het wandelpad
-annex fietspad bij Bloemkamp, dat
thans wordt aangelegd en waartegen
geen bezwaren bij de kroon zijn ingé
bracht zal Wiardapad heten, genoemd
naar de Abt Wiarda. De heer S. Palstra
(altijd het „müske” onder de raadsle
den) had gedacht van Dwarsliggerspad.
De heer Rooda interumpeerde met „Ha-
zepad” maar de raad hield zich toch
maar aan de abt. Wat is Lombard wilde
de heer Palstra toen weten. Toen uitge
legd werd, dat dit gewoon lommert bete
kende vonden B en W en ook de raad
het dan ook maar beter de steeg tussen
Appelmarkt en Nieuwmarkt de Lom-
mertsteeg te noemen (al staat wat voor
barig op de plattegrond van Bolsward
Lombardsteeg).
per lokaal:
Paddestoel
Hummelhof
St. Jozef
per kleuter:
Paddestoel 135,7 x f27,80 f3.772,46
Hummelhof 135,5 x f 27,80 3.766,90
198,7 x f 27,80 5.523,86
Ingevolge de Lager Onderwijswet 1920,
stelt de raad jaarlijks voor de openbare
scholen, de kostenbedragen voor gewoon
lager onderwijs vast.
In verband hiermee besluit de raad
a het over 1972 werkelijk uitgegeven
bedrag der bedoelde kosten voorlopig
vast te stellen op f 48.584,75.
b het bedrag, dat in verband met het
gemiddeld aantal leerlingen over 1972
voor dat jaar beschikbaar is gesteld
voorlopig vast te stellen op f 39.616,33.
Tevens wordt besloten het bedrag per
leerling waarmee de werkelijke uitgaven
de beschikbaar gestelde bedragen over
schrijden voorlopig vast te stellen op
f36.78.
a voor de R.K. school
b voor de C.V.O. school
c voor de Rehoboth school
Wat de kleuterscholen betreft besluit de
raad met verrekening der verleende
voorschotten de vergoeding voor het
jaar 1972 vast te stellen op de navolgen
de bedragen:
a
Bolswards Nieuwsblad
Daar het gemiddeld aantal leerlingen der
bijzondere lagere scholen over 1972 be
droeg:
voor de R.K. school 477 1/3
voor de C.V.O. school 224
voor de Rehoboth school 187 1/3
wordt besloten de vergoedingen aan de
besturen der bijzondere lagere scholen
over 1972 vast te stellen als volgt:
f 74.941,33
35.168,—
29.411,33
deze hieronder zijn aangegeven.
A. Kleinverbruik.
Tarief in m3
0— 300
300— 600
600— 30.000
30.000—170.000
i blokverwarming:
met een minimum van f 135,- per
aansluiting per jaar.
blokverwarming: f 0,20 per m2 ver
warmde ruimte per f0,10 jaar voor
ruimten, behorende bij woningblok
ken, bestemd voor andere doelein
den dan bewoning.
bejaardencentra f -,f 0,105
Toepassing van tarief 5b is slechts
mogelijk indien het warmteverbruik van
bedoelde ruimten niet meer bedraagt dan
15 procent van het totaal van een ge
bouwencomplex; indien het warmtever
bruik van bedoelde ruimten meer be
draagt dan 15 procent wordt door de di
rectie van het gasbedrijf het totaal ver
bruik op grond van schatting gesplitst,
in welk geval het verbruik van de afzon
derlijke ruimten voor andere doelein
den wordt berekend volgens tariefklasse
4.
b Bij toepassing van de tarieven 5a, 5b
en 6 wordt, indien tevens een gemeen
schappelijke centrale warmwatervoor
ziening aanwezig is, het totaal verbruik
voor verwarming en warm watervoor
ziening berekend op basis van tarief
klasse 5a, 5b of 6.
c Voor het overig individueel gasver
bruik (koken, warm water en bijverwar-
ming) is in de gevallen, genoemd onder
b, tariefklasse 5a, 5b of 6 niet van toe
passing en wordt bij gezamenlijke me
ting van bedoeld verbruik uitsluitend
tariefklasse 1, verhoogd met meterhuur
toegepast; d in bovengenoemde tarieven
is geen doorberekening van omzetbelas
ting opgenomen.
B. Grootverbruik
Vastrecht
f 370,—
f 595,—
f 2.500,—
Een zinsnede in de brief van de heer
Berkhemer, inzake de weekenddiensten
van de apotheek zit de heer S. Palstra
niet lekker, n.l. wanneer deze zegt geen
binding met de middenstand te voelen.
De heer E. S. de Jong vond hier twee
dingen die kenmerkend zijn: de samen
werking apotheker-arts en het feit dat
het gemeentebestuur zich tot welzijn
van de burgers er mee bemoeide. Hij had
ontdekt dat dit ook reeds in 1613 zo was
(dus nog voordat het stadhuis van nu
was gebouwd). Toen werd het gilde van
Medicijnmeesters, chirurgijns en apo
thekers opgericht (eerste dergelijk gilde
in Friesland en gezien deze samenwer
king een unicum).
Een brief van de heer J. Boersma, Dr. J.
Halbertsmastraat 55, alhier, waarin hij
verzocht om de garage, die in afwijking
van de verleende bouwvergunning is ge
bouwd, in de huidige toestand te mogen
handhaven, gaf nogal wat praatstof.
Gezien de ter inzage gelegde correspon
dentie waaruit duidelijk blijkt dat:
de vergunning was verleend onder
bepaalde voorwaarden uit oogpunt
van esthetica;
b. de heer Boersma tijdens de bouw
door een der functionarissen der ge
meente gewezen is op zijn handelen in
strijd met de hem verleende bouwver
gunning, waardoor strijd met de wet
ontstond;
dat de bouw desondanks toch is vol
tooid niet overeenkomstig de aan de
vergunning verbonden voorwaarden;
waren b. en w. van mening dat pp dit reerd., U ziet welk een fraai, zo niet def-
verzoek niet moest worden ingegaan. Wij
stellen dan ook voor het door een inge
nomen standpunt onverkort te handha
ven.
Vele leden vonden dit onbegrijpelijk (de
heer Tilstra dacht aan een communica
tiestoornis) en ook onverkwikkelijk al
waren er wellicht verzachtende omstan
digheden, de heer Boersma was ge
waarschuwd, toch ging hij met bouwen
door, zich bewust van het feit, dat hij
hiermee een risico nam. De heer Palstra
wilde aanvankelijk nog enig uitstel be
pleiten tot de heer Boersma voldoende
geld had gespaard het bouwsel aan te
passen, maar ging tenslotte met de raad
mee het voorstel van b. en w. te aan
vaarden. Men kan nu eenmaal niet met
twee maten meten, vond men en b. en w.
hadden niets anders te doen dan de door I
de raad aangenomen verordening toe te
passen. Pas wanneer b. en w. die niet
zouden toepassen, bleven ze in gebreke
en zou een beroep ontvankelijk kunnen
worden verklaard. De heer Boersma zal
dus zijn garage aan de eisen moeten aan
passen of anders wordt het op zijn kos
ten door de gemeente gedaan.
