strohalmen
Jaar
1975
van
de week
Foto
van
6ahe SKroar
Dode vogels
gil"
alBii
’’fej
Veel vastigheden ontvallen
moeilijker dan ooit de toekomst te
voorspellen
ons,
t VELE KOOPJES
Af
LB A*
MOW
f t
direct in de
opruiming
dag en nachtdag en nacht
IHUHHttillllllllllllllllllllllllllllllllllllllll
STREEKBLAD VOOR WEST- EN ZUIDWEST FRIESLAND
F
Hwa» hat O
Allingawier:
een symbool
-•
s I
ij .-'-.l
wé.
pk
r:
m
114e JAARGANG No. 1
VRIJDAG 3 JANUARI 1975
30 ct.
mm.
Contractprijs op aanvraag
Mislukt
nale bijeenkomsten doorgaans met het
De oliecrisis
Kloof
Derde oorzaak van de veranderde po-
China’s eigen recept
Voor wat hoort wat
Mozambique
Amnesty International
(Het ellendige is echterdat vliegen met dodelijke last).
Jawa.
Advertentieprijs 30 ct. per
Ingez mededelingen dubbel tarief
Er vliegen dode vogels door de lucht
en in Bangla-desh waart de dood op aarde rond
duizend doden per dag door ene hongersnood
en dat vindt hij ook zo lekker dat moet er nog maar bij
Nu ja zeg als we daar bü stil staan waar blijf je dan
het is te begrijpen dode vogels moeten in de pan
Abonnementsprijs f 9.50 p. kwartaal
(bij vooruitbetaling)
Giro 887926
De toren herinnert aan de betrekkelijk
heid van de dingen. De veranderingen
Tot voor kort waren veel ontwikkelings
landen sterk afhankelijk van financiële
en technische hulp uit het Westen. Min
of meer vanzelfsprekend en misschien
ook vanuit het gevoel iets terug te moe-
Tweede oorzaak van de veranderde po
litieke situatie is dat China zich geheel
heeft losgemaakt van de Sovjet-Unie
en nu binnen de derde wereld volgens
een eigen recept ontwikkelingshulp aan
biedt. Terwijl de Russen altijd de na
druk hebben gelegd op snelle ontwikke-
dat
ontwikkelingsstrategie”
tegen de olie-exporterende landenzjj
willen juist zoveel mogelijk terugver
dienen van de dollars die zij voor hun
import van ruwe olie hebben betaald,
om hun betalingsbalans opnieuw in e-
venwicht te brengen.
ling van de zware industrie en een cen
tralistische leiding, demonstreerden de
Chinezen in hun eigen land een geheel
ander ontwikkelingsmodel daarbij ligt
sis, dat wil zeggen het feit dat het nu
de olie-exporterende landen zijn die de
verhouding tussen vraag en aanbod van
Het FRELIMO is een bevrijdingsbewe
ging die een volksbeweging is. Het zijn
geen militairen die aan een groene ta-
Een naamloze foto ditmaal, daar de ma-
I ker ervan had vergeten zijn adres ons
op te geven, nl. door deze niet op de ach
terkant te schrijven. Misschien wil hij of
zij (waarom sturen zo weinig dames voor
deze rubriek in?) zich even melden. Het
streken van ons land door sommigen
goede en sympathieke daden worden
verricht. Soms hebben zij voor hun goe
de werk de naam van Amnesty Inter
national gebruikt, zodat die aktiviteiten
mede de organisatie en de naam van
Amnesty hebben bepaald. Een ongun-
Je zult het altijd zien wat je niet verwacht
wordt in de kortst mogeljjke tijd tot stand gebracht
als een dief in de nachtonheilspellend nabij
Uw kinderen sprak Jezus ze behoren mij
verhindert hen nietpolaris-raketten
We zouden geen seconde aarzelen
het doel, ons bekend, om ze in te zetten.
Er vliegen dode vogels door de lucht
hun vleugels klap-wieken nietmaar brullen
er vliegen dode vogels door de lucht
het zal wel zo’n vaart niet lopen
en zo blijft men hopen en zo blijft men hopen
ze zullen wel wijzer zijn en verongelijke zucht
er vliegen dode vogels door de lucht
Maar dat is toch onbegrijpelijk niet te geloven
één dode vogel meer destructief
dan in de laatste wereld-brand
een waterstof bom op Ameland
de noordelijke provincies verleden
een ontzagwekkende vernietigingskracht
onvoorstelbaar heeft dit tot stand gebracht.
Er vliegen dode vogels door de lucht
en in de wateren glijden sigaren voorbij
op kardinale punten stand-by stand-by
moge God het verhoeden, maar de bewapening drie miljard
het zwaard van Damocles, aan een zijden draad
als het gekkenhuis losbreektstand-by paraat
Verschijnt
DINSDAGS en VRIJDAGS
Uitg. A J. OSINGA b.v., Bolsward
Administratie - en Redactie-adres:
Marktstraat 13 - Postbus 5
Tel. 2044 - na 18.30 uur 2660 of
2335 (05157)
it roskjimd hat.
Bols wards Nieuwsblad
Wymbritseradeel,
len in ons eerste buitenlands overzicht dan ook maar niet op de toer gaan van
het actuele nieuws, dat toch al weer achterhaald zal zjjn, als deze krant bg u door
de bus rolt, maar wat algemene aspecten lanceren. Toekomst voorspellen is moei-
Ifjker dan ooit. Vele vastigheden lijken weg te Vallen. Wat is nog een verdrag?
Vrede in Vietnam, ondertekend en wel, maar slechts éénmaal was het dodencijfer
zo hoog als in het nu afgelopen 1974. Vastgrijpen aan afspraken, lijkt een niet
vastklampen aan strohalmen. Niets is zo onzeker als de onzekerheid. Velerlei el
lende schreeuwt om verbetering. Het kan zo niet doorgaan, meent menigeen. Er
zijn meer die menen, dat we ons op een hellend vlak bevinden, dan die spreken
van een opgaande lijn. De aloude slogan van bouw scholen, dan kunnen we de
gevangenissen afbreken is een fata morgana gebleken. Maar niets is zo fataal als de nadruk op de bevordering van de
het fatalisme zelf. En het pessimisme viert hoogtij helaas.
In het novembernummer van .Getrouw’, EEx
het maandblad van de Intemale Raad EE
van Christelijke Kerken (ICCC), is stel- xx:
ling genomen tegen Amnesty Internatio-
nal en de aktiviteiten die deze inter-
nationale organisatie momenteel in de
Nederlandse kerken ontplooit. XX
„Amnesty beijvert zich voor de vrijla-
ting van politieke gevangenen die geen xx
geweld gebruikt of gepropageerd heb- xx
ben, voor de afschaffing van martelin- xx
gen in alle, en voor de afschaffing van xx
de doodstraf in politieke gevallen”. Zij XX
baseert zich daarbij op de „Universele XX
verklaring van de rechten van de mens”. XXX
Amnesty heeft een consultatieve status xx
bij de Verenigde Naties en bij de Raad XX
van Europa. Amnesty International zegt XX
van zichzelf een „neutrale” organisatie XX
te zijn. Maar in deze aanduiding ligt een
innerlijke tegenstrijdigheid besloten, die j
de doelstelling van Amnesty volledig op
losse schroeven zet. Want hoe kan men Ex
zich loyaal inzetten voor de zaak van xx
marxisten/lenisten en Dubeck-commu- xx
nisten, terwijl men tegelijkertijd zegt te xx
strijden voor de zaak van verdrukte en xx
gevangen Christenen, die juist zijn ge- xx
wikkeld in een strijd op leven en dood XX
met het communisme in al zijn vormen? xx
Zo stelt het Getrouw-artikel, dat bena- XX
drukt dat de „Universele verklaring van XX
de rechten van de mens, die het funda- XX
ment is van Amnesty International”, al- XX
les te maken heeft met de franse revolu- XX
tie. Christenen dienen zich door deze
verklaring volgens de ICCC niet te la- xx
ten aanspreken.
Dit Getrouw-bericht heeft veel stof doen XZ
opwaaien. Er was veel vraag om nadere
informatie, mede vanwege de verwar- xx
ring ontstaan door de aanbeveling van xx
de „anti-martelingenaktie” van Amnes-
ty International door een aantal gereno- xx
I meerde hoogleraren en predikanten. Er
1 was ook verwarring omdat in diverse
stige kwalifikatie van Amnesty valt dan
rauw op het dak en het is natuurlijk
wel de vraag wat dan het alternatief
is, want Christelijk is het zeker niet
onbewogen en met de handen in de
schoot het martelen te tolereren. Van
wie dan ook.
Veel commentatoren hebben b.v. laten
merken, dat voor hun gevoel zowel de
bevolkingsconferentie in Boekarest als
de wereldvoedselconferentie in Rome
grotendeels zijn mislukt. Als bewijs daar
voor voeren deze commentatoren aan,
dat de adviezen van de westerse ont
wikkelingsexperts op die conferenties
voor een groot deel zijn verworpen. Een
deel van de kranten en weekbladen in
de derde wereld herhaalt min of meer
wat in de westerse pers over beide con
ferenties heeft gestaan. Een ander deel
laat echter merken, het verloop van
deze conferenties te beschouwen als 'n
overwinning voor de derde wereld, die
dit jaar voor het eerst de zogenaamde
„westerse ontwikkelingsstrategie” mas
saal heeft verworpen. Waarom dit jaar
pas voor het eerst?
maakt, al hebben we wel een vermoe
den. Het moet zo te zien wel aan een
binnenpleintje of hofje zijn en dan is de
keuze in Bolswards binnenstad niet zo
groot. Wellicht kan de regenwaterbak
waarheen de afvoerpijp leidt een heen-
wijzing zijn. Huisjes in het Klein Gast
huis misschien? Het hekwerkje op de
achtergrond doet vermoeden dat zich hier
de of in elke geval een toegang tot deze
nu waarschijnlijk onbewoonde woninkjes
bevindt. Of toch niet onbewoond? De ra-
zijn aan deze middeleeuwse toren voor
bij gegaan. De tijd is er stil blijven
staan - hoewel wind en regen de ste
nen verweerden, verweerden tot een pa
let van nieuwe kleuren en nieuwe
schoonheid. Geslachten kwamen en gin
gen - de toren stond onbeweeglijk - ja-
ren gingen voorbij - de tijd verstrijkt,
ongrijpbaar, onbegrepen en onstuitbaar.
Beidt Uw tijd - duur Uw uur, staat op
de Beurs van Berlage aan het Damrak -
maar er zijn geen twee uren die even
lang duren. In het besef van deze be
trekkelijkheid moeten wij onze dagen le
ren tellen - zegt de dichter van het lied
dat wij kennen als „psalm 90”. Zo onze
dagen leren tellen - zo schrijft hij - dat
wij een wijs hart bekomen en zo ook
het nieuwe jaar tegemoet treden.
Een klein beetje boven de tijd staande.
We staan er dan des te sterker in. Zo
als die oude kerktoren rotsvast op de
oude aarde staat - toch onthecht aan
de tijd. En zo werd Allingawier tot een
symbool van het tijdloze.
En waar is dit nu om begonnen
de één of andere machtswellusteling
die wou wat meer als een ander
als ik nu dit in mijn voordeel verander
en als hij komtdan sla ik hem dood
die halve gare gek in de goot
met Kerstmis zien we wel verderdevoot
men zijn wel is waar wel Ingeslagen ge
weest, maar nu zijn er dan weer ruiten
ingezet, getuige de nog witte en dus on
geverfde stopverf. Er hangen ook vitra
ges voor de ramen. Op de tafel in het
voorste woninkje lijkt wat gereedschap
of schrijfgerei te liggen, bij het achter
ste woninkje wordt zelfs geventileerd.
Dat beide een uitlaat hebben van een
gevelgaskachel wijst ook in de richting,
dat in elk geval nog niet zo lang geleden
de woninkjes waren of wellicht nog
worden bewoond. Wel heeft de schilder
behalve dan misschien aan het zetten
van een raampje de laatste jaren aan de
ze pandjes weinig verdiend. Wie het
weet zou ons een groot plezier doen ons
te vertellen, waar in Bolsward, in de
binnenstad, vermoeden we, deze wonin
kjes zijn te vinden en wie ze eventueel
bewoont of heeft bewoond.
Verschijnt in: Bolsward, Baarderadeel, Hennaarderaded, Hindeloopen, Wonseradeel, Workum en
te zijn, dat het nog steeds niet is ge
lukt onderlinge verdeeldheid tussen die
landen te zaaien. Nu de olie-uitvoerende
landen financieel onafhankelijk zijn ge
worden van het Westen, voelen ze zich
ook niet langer verplicht, politieke steun
aan het Westen te geven ze kunnen in
genieurs uit niet-Westerse landen als i fel een aantal beslissingen nemen. Nee,
--- -1 -==-j mensen die uit de hutten ko
lt oor de dagelijkse krantelezer is het
al weer een tijdje stil rond Mozambique.
De oorlog is afgeopen, er zijn geen rel
len, geen blanke huurlingen of opstan
delingen en geen militaire interventie
van Zuid-Afrika. Maar wanneer we ons
zouden beperken tot de aktualiteit of
het schokkende nieuws zou het wer
kelijke nieuws aan onze aandacht ont
snappen. Want Mozambique is geen
nieuws, het maakt nieuws. Elke dag
wordt er een stukje geschiedenis ge
schreven, en worden nieuwe ervaringen
toegevoegd aan het geweldig boeiende
experiment van de opbouw van Mozam
bique, niet vanaf de top, maar vanaf de
basis.
Nog met de nagalm van Kerstmis en met de oudejaarsavond in het verschiet reeds J
een nieuwjaarsbeschouwing te moeten schrijven is nog zo eenvoudig niet. We zul-
de meeste westerse landen voelen ech- deologie geboren,
se landen niet langer met hen zouden men, uit het oerwoud, en vanuit de nut-
willen samen werken' De regeringen van ten is de politieke organisatie en de i-
westerse landen voelen ech- i deologie geboren, en heeft ze vorm ge-
ter helemaal niet voor een frontvorming kregen. En dat betekent in de eerste
plaats dat het FRELIMO de taal van
het volk spreekt. Wat iets is om jaloers
op te worden Omdat de ideologie uit
de hutten en uit de wijken, en uit de
gewone mensen geboren is, heeft dat
als consequentie dat men bij de uitwer
king van die ideologie naar de mensen,
de hutten en de wijken teruggaat. Er is
een dagelijks en continu kontakt tussen
de FRELIMO-leiders en de mensen in
de zwarte wijken en de dorpen. Waarbij
de situatie gekenschetst wordt door het
feit dat de leiders luisteren. Ze komen
niet om lezingen te houden, maar wil
len spontane gesprekken voeren, waar
bij zij de luisterende partij zijn. Deze
aanpak lijkt een nieuwe lente, een nieuw
geluid. Als het maar geen strohalm blijkt
te zijn.
Japan laten overkomen, als de wester- het zijn mensen die uit de hutten ko
tenden niet langer met hen zouden 1 men, uit het oerwoud, en vanuit de hut-
De internationale politieke situatie is
de laatste tijd sterk veranderd door drie iitfeke situatie is natuurlijk de oliecri-
oorzaken. In de eerste plaats is uit sta
tistieken duidelijk geworden dat de
„westerse ontwikkelingsstrategie” de
ontwikkelingslanden niet uit hun moei
lijkheden kan helpen. Populair gezegd
ós hioad to sizzen
verhouding tussen vraag en aanbod van J aeze ruorieic inrj zien even meiaen. nei
ruwe olie regelen en niet langer de in- J is niet de enige raadsel waarvoor de fo-
ternationale olieconcerns. Het voordeel As üt in finsjogge folie in goede guds i to ons plaatst. Wij weten u namelijk niet
dë „kloof” tussen arme en rijke"landen van samenwerking tussen de olie-expor- groeit, hoecht men net to freegjen, hwa’texact te vermelden, waar deze is ge-
is, ondanks ontwikkelingshulp uit het I terende landen blijkt zo ontzettend groot
Westen, in de jaren vijftig en zestig
groter geworden in plaats van kleiner.
In het laatste nummer van dit jaar van
ons zusterbiad De Noordoostpolder von
den we deze foto. Er is niet veel fanta
sie voor nodig om de oudstoere zadel-
daktoren van het Friese dorpje Allinga
wier te zien als een symbool van de
gedachte dat de tijd er („ergens”) toch
niet toe doet, zo vindt dit blad. Een
troostende gedachte die in oosterse gods
diensten meer aandacht krijgt dan in
onze westerse filosofieën. Bij ons is tijd
nog immer geld, wij moeten onze tijd
wel besteden en mogen niet uitstellen
tot morgen wat we vandaag kunnen
doen. Op Oudejaarsdag constateren we
veelal met schrik hoeveel weer is blij
ven liggen van wat we dit jaar hadden
kunnen en moeten doen.
ten doen stemden zij op internatio-
den nu kiezen uit drie ontwikkelings-
modellen het westerse, het Russische
en het Chinese of uit een combinatie
van die drie.
landbouw en de lichte industrie, in sa
menhang met een sterk gedecentraliseer
de beslissingsstructuur. In plaats van-
i uit twee, kunnen de ontwikkelingslan-
Westen mee. Andere ontwikkelingslan-
den, die hulp ontvingen uit het commu
nistische blok, stemden met de commu
nistische landen mee.
f - 4
4» V
F4 -
v
V A-.
‘O*-
