Waarom vluchten de vluchtelingen
Vietnam
m
van
6abe SKroar
G.DE J0I1G
■B
I
I
SHOW
I
Hoe zal Amerika zijn uitspraken
waar maken
II
VOL
Nieuw feuilleton
iiniiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiin
AUTOMOBIELBEDRIJF
Illlllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllll
Gouden filmpjes
KINGMA’SBANKNV
SPAARDEPOSITO
5 JAAR VAST
Miskleurige ekster
3
HP
114e JAARGANG No. 29
VRIJDAG 11 APRIL 1975
mm.
Contractprijs op aanvraag
Wymbritseradeel.
Propaganda?
Gruwelverhalen
Hamvraag
Bombardementen
BRUNZEN KOP FAN FEDDE SCHU-
Ons nieuwe feuilleton
RER YN FLMD
Militairen
De Redaktie
Hwat hat
Ontheemden
Burgers
v
eerst
Vrees
4
Vandaag willen we onze politieke telelens richten op wat ons allen bezig houdt,
de vraag: Hoe zit het nu eigenlijk in Vietnam en hoe zit het eigenlijk met de rol
van Amerika. Is die uitgespeeld of valt er nog iets van te verwachten? Wie radio
en t.v. commentaren volgt krijgt twee geheel tegenstrijdige visies. De een spreekt
van „bevrijding” van Zuid Vietnam, die „gelukkig” hoe langer hoe meer in zicht,
komt. De ander heeft het over infiltratie, bezetting, aanval. Het treurlied is niet
nieuw, de wijze ai evenmin. Kwamen hier in 1940 ook niet de Duitsers om ons te
„bevrijden” van de imperialistische druk van de geallieerden? Foto’s bewijzen
weinig, vooral als overal wordt gebombardeerd, gemoord, gevlucht. Hoe zit het
dan wel? Voor de beoordeling van het hoe en waarom van de grote stromen vluch
telingen die sinds medio maart langs de wegen van Zuid-Vietnam trekken, lijkt
het zinvol twee omstandigheden in het oog te houden, aldus de historicus dr. Jan
M. Pluvier lector in de moderne Aziatische geschiedenis aan de Universiteit van
Amsterdam, in een oriënterend artikel in H.N., waaruit we hier fragmentarisch
verschillende uitspraken citeren.
vindbaar. Terwijl mevrouw Jaarsma op
de sterfdag plotseling is verdwenen. Met
haar bezittingen. Men neemt aan, dat
zij de groene tas heeft meegenomen.
Maar als er in korte tijd drie keer in
het sterfhuis wordt ingebroken, begrijpt
men geleidelijk aan, dat er meer achter
moet zitten en beide oudjes bezig wa
ren met bepaalde aktiviteiten. Konden
die het daglicht zien? Waren ze op de
een of andere wijze illegaal? Aanvan
kelijk weten de kinderen het niet en
begrijpen er niets van. Maar bij stukjes
en beetjes komt men achter de waar
heid, die bovendien vele verrassingen
inhoudt.
dat we vanaf heden in ons blad gaan pu
bliceren, is - dat zult u intussen al be
grepen hebben - een mysterieverhaal,
maar bijzonder origineel en van begin
tot eind vol spanning. Toch heel
logisch in elkaar gezet, zodat niemand
na het lezen zal kunnen zeggen: zoiets
is onmogelijk. Integendeel: zulke dingen
gebeuren in het leven. Wij nemen aan,
dat u er veel leesgenoegen aan zult be
leven!
De paardetram Makkum-Harlingen óver
kwam bij Kievitshorne een ongeluk. Een
der ontspoorde wagens raakte bij de wal
neer in de bermsloot.
SNEKERSTRAAT 9a BOLSWARD
TEL.05157-2894
Verschijnt
DINSDAGS en VRIJDAGS
Uitg. A. J. OSINGA b.v., Bolsward
Administratie- en Redactie-adres:
Marktstraat 13 - Postbus 5
1'el. 2044 - na 18.30 uur 2660 of
2335 (05157)
It neiste bloed
Erft it goed.
2e week april 1923
Dan zijn er diegenen die weliswaar ge
motiveerd voor de troepen van de VRR
uit vluchten, maar dan toch op grond
van een aangepraat motief: communis
tische wreedheden. Dertig jaren lang,
dwz. voor de duur van de gehele vrij
heidsoorlog sinds 1945, hebben de bewo
ners van de Zuidvietnamese steden
onder fel-anticommunistische regeringen
geleefd.
Door van Ho Tsji Minh te zeggen dat hij
atheïstisch was en vijandig aan het ge
loof en dat de gelovigen achtervolgde,
slaagde het regiem van Diem er in de
drie maanden die in 1954 verliepen
tussen het sluiten van de wapenstilstand
van Genève en de ontruiming van Hanoi
door de Fransen een uittocht van bijna
900.000 Noordvietnamese katholieken
naaij Zuid-Vietnam op gang te brengen.
Harmen Oosterlaag uit Drachten is met
zijn vrouw Geer in de auto op weg naar
Spanje om daar hun vakantie door te
brengen, als dicht bij de grens de we
genwacht hen zegt, dat hij onverwijld
zijn broer Niek in Sneek moet opbellen.
Van hem verneemt Harmen, dat hun
moeder plotseling erg ziek naar het zie
kenhuis in Groningen is overgebracht.
Ze keren terug, maar als ze tegen mid
dernacht Groningen bereiken, is hun
moeder al gestorven.
Na de dood van mevrouw Oosterlaag,
die - naar men aannam - op eenvoudige
wijze haar laatste levensjaren sleet in
gezelschap van haar huisgenote, mevr.
Jaarsma, komen beide kinderen tot ei
genaardige ontdekkingen. Want ze vin
den in het sterfhuis veel geld, juwelen
en nog meer waardevolle zaken. Maar
geen sleutels, geen verzekeringspapieren
en andere documenten, die hun moeder
altijd bij zich had in een groene tas,
want de groene tas is verdwenen, on-
Tot de categorie mensen die een motief
hebben om voor de VRR te vluchten, be
horen ook zij die redenen hebben te
vrezen, dat zij ter verantwoording zullen
worden geroepen voor de manier waarop
zij in het verleden het Saigop-bewind
hebben gediend. Politie-ambtenaren die
zich schuldig hebben gemaakt aan
moord: de journalist Léandre, vorige
maand, is echt niet het enige slachtoffer
van de politie-terreur in Thieu’s Zuid
Wanneer zij de steden verlieten dan de
den zij dat om een andere reden: zij
vluchten gemotiveerd, maar dan niet
voor de VRR. of voor de communisten”,
maar voor het te verwachten oorlogs
geweld.
Wanneer men uit ervaring, of van horen
zeggen weet, dat een stad die in handen
valt van de VRR zal worden gebombar
deerd door Thieu, dan is het logisch dat
de inwoners van zo’n stad de wijk
nemen. In de afgelopen twee weken is,
als gevolg van de demoralisatie van het
Saigon-leger, van dergelijke bombar
dementen niet veel gebleken, maar dat
maakte de vrees ervoor niet minder we
zenlijk en de vlucht niet minder gemoti
veerd: men vluchtte om het vege lijf te
redden.
Abonnementsprijs f 9.50 p. kwartaal
(bij vooruitbetaling)
Giro 887926
Genraal Weyand (1975).
De lezer oordele zelf.
President Johnson (1966)
„Minder dan een overwinning is on
denkbaar.”
Oprichtingsvergadering in Ons Gebouw
van de Vereniging Zwemschool te Bols
ward.
afkomstige katho
lieke immigranten die twintig jaar lang
in Zuid-Vietnam de toon hebben aange
geven, zien hun rijk ineenstorten en zij
proberen daarvan te redden wat er te
redden valt, hetzij nog in een laatste uit
hoek van Vietnam, hetzij daarbuiten.
Eisenhower (1967)
„De Zuidvietnamese strijdkrachten zijn
nog steeds en ze hebben het moreel en
het vermogen de Noord-Vietnamezen te
verslaan.
Admiraal H. Feit (1963)
„Wat voor hulp ook nodig is om de strijd
tegen de communisten in Vietnam te
winnen, we zullen ervoor zorgen.”
Mc Namara (1964)
„Het zal nog twee of drie jaar intensieve
actie vergen om een militaire over
winning op de Viet-cong te behalen.
Nixon (1965)
„Een communistische overwinning is on
mogelijk.”
LJOUWERT - len fan de moaiste oan-
winsten fan de léste tiid yn it Frysk
Letterkundich Museum (FMLD) to Ljou-
wert is de troch de byldhouwer Guus
Hellegers makke brünzen kop fan de
Fryske dichter Fedde Schurer (1898
1968). It kunstwurk is oankocht troch
de stichting „Je Maintiendrai-Friesland”
en troch dy stichting yn duorjend brük-
lien jown oan it museum, dêr’t it fan
hjoed óf ek foar it publyk to bisjen is.
(Foto Paul: Janssen, Ljouwert)
Op bovenstaande vergadering tot be
stuursleden gekozen dr. H. Beekhuis, J.
P. Postma, C. Kan, S. J. Oosterbaan, F.
Boermans, D. B. Eerdmans en H. v. d.
Molen.
De heren de Boer en Amels te Makkum
hebben een motorboot „Vertrouwen”
aangekocht.
Daar zijn dan natuurlijk in de aller
eerste plaats de militairen, voorzover zij
nog niet genoeg hebben van de oorlog en
zich overgeven aan of overlopen naar de
VRR. Zij vluchten zo mogelijk met hun
gezinsleden. Velen hebben daarbij hun
uniformen door burgerkleding vervan
gen, een in een oorlog tegen „communis
ten” ongetwijfeld geoorloofd geachte
krijgslist, maar wel één die fotografen
en filmers ter plaatse en televisiekijkers
elders ter wereld op een dwaalspoor
brengt ten aanzien van wat zij waar
nemen.
Saigon voor de buitenwereld de indruk
te wekken, dat het over meer Zuidviet-
namezen gezag uitoefent dan de VRR. Er
waren al tien miljoen ontheemden in
Zuid-Vietnam voor deze laatste stroom
loskwam. Nu ook worden de burgers
door de vluchtende militairen als
dekking gebruikt.
Het aantal mensen dat in de laatste
weken hun woonplaatsen heeft, of heeft
moeten verlaten is niet te schatten.
Evenmin is aan te geven hoevelen er be
horen tot elk van de hierboven ge
noemde categorieën. Wel is duidelijk,
dat, na alles wat het Vietnamese volk
sinds 1945 heeft doorstaan, deze bevol-
kingsverplaatsing weer eens een van de
grotere rampen is die alleen maar tot
een verdere ontwrichting en vernietiging
van land, volk en maatschappij zal
leiden.
Op onze zondagmorgenwandeling (langs
Suvelleantsje, Sportlaan achter de ijs
baan langs meenden we te ontdekken,
dat ook bij de boerderij Groot Ecquard
(waaraan plan Eekwerd zijn naam ont
leende) men begonnen is met het
üs hjoed to sizzen 1
bouwen van een ligboxstal. Hoe nood
zakelijk ook voor de moderne landbouw-
en veehouderij, vooralsnog zijn deze
bouwsels wel ontsierend voor het land-
schap, vooral als er nog geen beplanting
is aangebracht. Het zicht op dq, boerde
rij, dat hier nog zo maagdelijk is, zoals
deze zich in het getemperde licht van
een wat trieste dag hult in het over
vloedig groen, zal eerlangs tot het ver
leden behoren. Vandaar dat wij ons
haasten dit plaatje, gemaakt door de
heer U. Vormeer, de Dammen 62, nog als
een afscheid aan onze lezers aan te
bieden. Het is het oudste stukje van
Bolswards bewoning, want juist in de
terp van deze boerderij werden destijds
bij het afgraven scherven gevonden van
geometrisch aardewerk, daterend van
voor onze jaartelling en van voor de
komst van de Friezen naar deze land
streken.
Bolswards Nieuwsblad
STREEKBLAD VOOR WEST- EN ZUIDWEST FRIESLAND
Verschijnt in: Bolsward, Baarderadeel, Hennaarderadeel, Hindeloopen, Wonseradeel, Workum en
Naast kieviten komen er ook bij andere
vogels zogenaamde miskleurige vogels
voor. We ontvingen een bericht uit
Friesland, dat te Ossenzijl, even over de
Friese grens in de kop van Overijssel
een ekster was, die daar ook broedde en
waarom de zwarte delen bij een normale
ekster hier grijs waren. De ekster was
dus grijs-wit in plaats van zwart-wit. De
jongen zullen waarschijnlijk normaal
zwart-wit zijn. Van eksters zijn een
enkele keer vaker miskleuren opge
merkt. Ook andere vogels hebben dat en
vooral bij vogels die in groot aantal
voorkomen, zien we dat. Het meest bij
voorbeeld met kieviten. In de Lauwers-
meerpolder zitten weer vijf flamingo’s,
laatst wel zeven. G. Bosch
Kardinaal Spellman (1966)
„De ineenstorting van de communis
tische strijdkrachten in Zuid-Vietnam
staat vast. De enige vraag is, hoe snel
dat zal gebeuren”.
Generaal Mac Arthur (1950)
„We gaan winnen in Vietnam. We blij
ven er tot we gewonnen hebben”
Robert Kennedy (1962)
„Ik weet zeker, dat het eind van de oor
log nu in zicht is.”
Generaal Harkings (1963)
„Ik ben er absoluut zeker van, dat de
Zuidvietnamezen deze oorlog gaan
winnen.”
Uitslag van de biljartpartij in De Drie
Kronen van de heer Gaarmann: Antoon
de Vries 182 pnt., W. Nota 129 p. en J.
I Kuipers te Witmarsum 129 p
Tenslotte zijn er die Vietnamezen die
onvrijwillig met de terugtrekkende
Saigon-legers meegaan, geen vluchtelin
gen dus, maar geëvacueerden, of ont
heemden, of gedeporteerden. Het is niet
voor het eerst in de Vietnamese oorlog
dat een dergelijke gedwongen bevol-
kingsverplaatsing zich voltrekt, want het
behoort al jarenlang tot de politiek van
Vietnam maar wel, als buitenlander, een
van de weinigen wiens lot buiten Zuid
Vietnam bekend werd. De gevangenis
bewakers die politieke tegenstanders
van het regiem hebben mishandeld. Voor
deze mensen ligt hetzij een bijltjesdag,
hetzij een gerechtelijke vervolging in het
verschiet en het is begrijpelijk dat zij
daar niet rustig op blijven zitten
wachten.
Ten eerste vindt dr. Pluvier dat in de
kranten en op de televisie aan de vluch
telingen van dit moment, veroorzaakt
door de militaire ineenstorting van het
Saigon-bewind, aanzienlijk meer aan
dacht wordt besteed dan aan de vluch-
lingenstromen in vroegere jaren die
werden opgewekt door de massale bom
bardementen van de Amerikaanse lucht
macht. Deze constatering maakt de
huidige tragedie uiteraard niet minder
groot dan soortgelijke tragedies in het
verleden. Maar het is volgens hem poli
tieke propaganda wanneer die grotere
aandacht dient om te suggereren dat de
tragedie nu groter is dan vroeger.
Ten tweede: in de volksoorlog die de
Voorlopige Revolutionaire Regering
(VRR) heeft gevoerd kon ze de strijd
tegen Saigon en de Amerikanen alleen
maar met succes volhouden en uiteinde
lijk winnen door de onvoorwaardelijke
steun van de overgrote meerderheid van
het volk van Zuid-Vietnam. Aangezien
het hoogst onwaarschijnlijk is, dat dat
zelfde volk nu vrijwillig massaal op de
vlucht zou slaan wanneer de VRR het
gezag in de grote steden overneemt is
het, wederom, politieke propaganda het
zo voor te stellen alsof de Zuidvietname
se bevolking voor de „communisten” de
wijk neemt.
Toch zijn er tussen een half en één
miljoen Zuitvietnamezen op weg, of op
weg geweest want velen van hen zijn in
gehaald door de snelle ineenstorting van
het Saigon-bewind en waarschijnlijk al
weer op weg terug. Wie nu zijn die
vluchtelingen en waarom zijn zij op weg
gegaan?
Wat betreft burgers, de echte burgers,
betreft zijn er diegenen die gemotiveerd
door de Vietnamese revolutionairen op
de vlucht slaan. Hiertoe behoren d ie
mensen die de VRR vooral vrezen als
revolutionairen („communistische”) rege
ring: rijke zakenlieden, grootgrondbezit
ters, corruptie, ambtenaren die
onder de Fransen, daarna onder Ngo
Dinh Diem en de laatste twaalf jaar
onder Nguyen Van Thieu een gouden
tijd hebben beleefd. Zij en met hen de
uit Noord-Vietnam
Intussen is het de hamvraag in hoeverre
Amerika zijn uitspraken kan waarma
ken. Om man en paard te noemen
volgen er hier enkele:
„Ik denk, dat 150.000 man elite-troepen
deze zaak in een maand of vier kunnen
klaren.
Nixon (1967)
„Wat er ook gebeurt in Vietnam, ik kan
niet minder accepteren dan een militaire
overwinning”.
Advertentieprijs 30 ct. per
Ingez. mededelingen dubbel tarief
ij?
-
