hl
INTERNA TIONALE TEN TOON-
STELLING VAN UNIEKE FOTO’S
IN HET STADHUIS
DE KWARTELKONING IN FRIESLAND
i
|p
ZELDZAME VOGEL
NU OOK TE ITENS
niiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiii
Fan stêd en lan
it rwg
iiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiii
llllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllll
Hwat hat
llllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllll
STREEKBLAD VOOR WEST- EN ZUIDWEST FRIESLAND
i M
114e JAARGANG No. 51
DINSDAG 1 JULI 1975
mm.
Contractprijs op aanvraag
Wymbritseradeel.
Bolsward opende het venster op de wereld
LIEFDE VOOR GEWELD
en
Heeft het wel zin?
WPPH op reis
Wat belangrijk is
BIJ DE FOTO’S: VAN LINKS NAAR
RECHTS:
üs hjoed to sizzen
Better
Greunshiem
G. Bosch
de buk to boarsten as de brjj
bidoarn.
in lüs yn ’e koal as alhiel neat
in het geheel geen vlees op het
strek-
holle.
earste
Better
of
menu)
Bolswards Nieuwsblad
Tot 2 augustus - dit is korter dan voorgaande jarcn - is in het stadhuis weer de
zomertentoonstelling te zien. Ditmaal zijn het de beroemde foto’s van de stichting
WPPH of voluit W’orld Press Photo, foto’s ingezonden en voor een groot gedeelte
bekroond op een internationale fototentoonstelling. De direkteur van de stichting,
H. G. Kersting, vertelde in zijn inleiding dat het idee een fotowedstrijd onder
persfotografen te houden was ontstaan in een „bruin café”, nu een 20 jaar gele
den. Eerst enkel nationaal werd de deelname al spoedig uitgebreid tot België
Duitsland. Nu doen tal van landen mee en is de WPPH een wereldgebeuren ge
worden. Verleden jaar werden er 4000 foto’s ingezonden, van 750 fotografen uit
40 landen. Dit jaar worden er 10.000 deelnemers formulieren gezonden naar 80
landen. Merkwaardig noemde de heer Kersting het, dat de opvattingen achter het
ijzeren gordijn, b.v. in Moskou toch wel anders zijn dan hier. Foto’s zeggen soms
meer dan woorden. Ze geven een venster op de wereld.
Abonnementsprijs f 9.50 p. kwartaal
(bij vooruitbetaling)
Giro 887926
De heer Kersting is ook een bekend pu
blicist over foto’s en fotografie. Zo stelt
hij zich in „De Journalist”, die we hier
citeren, de vraag, of wedstrijden in de
fotojournalistiek wel zin hebben. John
Morris van de New York Times, die dit
jaar voor de tweede keer jurylid van
WPPH was, geeft in het Amerikaanse
tijdschrift Popular Photography toe, dat
vele redacteuren en fotografen zich
skeptisch opstellen tegenover competi
ties omdat daarin zo vaak ’t geluk wordt
beloond en niet het vakmanschap, het
vluchtige moment en niet het beslissen
de, het rauwe en smakeloze en niet het
schone.
In dit verband verwijst Morris naar een
reeds in 1949 gedane uitspraak van Hen
ry Ehrlich, toen hoofdredacteur van
Look: Grote (great) foto’s moeten niet
verward worden met grote rampen. El
ke dwaas kan een grote foto maken, en
velen hebben dat gedaan. Maar grote
fotografen worden niet elke minuut ge
boren. In antwoord op deze kritiek werd
in de Verenigde Staten naast de prijzen
voor de Foto’s van het Jaar een prijs
ingesteld voor de Nieuwsfotograaf van
het Jaar, gebaseerd op een portefeuille
van 10 opnamen.
Persfotowedstrijden worden in de eerste
plaats gewonnen door de foto’s, in de
tweede plaats door de fotografen. Een
belangrijk element is ook de publiciteit.
Er zijn wedstrijden waarvoor niet de
eis bestaat dat ingezonden foto’s gepu-
blicéerd geweest moeten zijn, en zo is
het in Amerika meer dan eens voorge
komen, dat een fotograaf van het Jaar
de hoofdprijs won met gepubliceerde fo
to’s wat voor de fotoredacteur van zijn
day Times, Johannesburg).
9. Een streaker wordt kuis weggevoerd
(Ian Bradshaw, Sunday Mirror, Londen),
De onderste van de twee hier verkleind
opgenomen foto’s (nr. 5) werd foto van
het jaar 1974.
Adams, Time, New York).
4-5 Laat af van de kinderkens (Ovie
Carter, Chicago Tribune) Tocht van
16.000 km door de droogte- en honger-
gebieden van Afrika en India.
6. Arrestatie van een lid van de Pide
in Lissabon, april 1974 (winnaar Henri
Bureau van Sygma, Parijs).
7. Geisha kijkt toe hoe president Ford
met stokjes eet (Frank Cancellare, Uni
ted Press International).
8. Mozambique ’74 (James Soulier, Sun-
niet; dat er elke dag 20.000 babies van
ondervoeding sterven. Als door de be
kroning van deze foto van een moeder
met een hongerend kind het geweten
van de mensen zodanig wordt geatten
deerd, dat er misschien één baby per
dag minder sterft, dan heb ik al geen
spijt meer van al die tijd die we dit
jaar weer aan World Press Photo heb
ben besteed. Dat vind ik nou het be
langrijkste aspekt van de bekroning van
deze foto
blad een schok moet zijn geweest. Voor
organisatoren van persfotowedstrijden
zou een tussenweg kunnen zijn om niet
alleen gepubliceerde foto’s toe te laten,
maar ook foto’s die voor publicatie be
doeld waren en om welke reden dan
ook de publiciteit niet gehaald hebben.
Morris toont zich voorstander van sprei
ding der inzendingen over een aantal
categorieën naast het „harde” nieuws
mits deze duidelijk omschreven wordt
en de fotografen niet in de war brengen,
pleit er voor dat de jury het recht heeft
inzendingen te herclassificeren, waar
schuwt tegen eenzijdige samenstelling
van jury’s (redacteuren laten zich beïn
vloeden door titels van foto’s) en dringt
er bij WPPH op aan deelneming van
fotografen uit de Derde Wereld te ver
sterken.
wurden fan üs nije deputearre, de hear
Jaep Mulder. Hy neamde de simmerten-
toanstelling to Boalsert in evenemint,
dat net allinne yn de rin fan de jierren
yn Boalsert en hiel Fryslan greate bi-
kendheit krige hat, mar ek fier dér bu
ten. Bigoun mei de klam to lizzen op de
kunst fan de gouden ieu, de tiid hweryn
ek it stêdhüs boud is, fart it gemeente-
bistjür nou hwat in oare koers neidat
net langer dy ban mei it forline sin-
trael stiet, mar mear hwat üs hjoed de
dei dwaende haldt en net allinne üs, mar
de hiele wrald. De deputearre achte dat
wol in goede greep en wie fan bitinken,
dat men op tiid de beakens forsette moat
Yn oar opsicht hat Boalsert dat al lang
dien. Net langer binne allerhande for-
tsjintwurdigers ütnoege fan hokfoar kul-
turele of wittenskiplike ynstellingen,
mar nou binne dat de fortsjintwurdigers
fan de eigen minsken üt ’e stêd en de
bistjüren fan de omlizzende gemeenten.
Der wurde op jounen as dizze faek wol
drege wurden sein. Dat wie nou net it
gefal, elk koe it neikomme en hwat de
sjong- en spylgroep hearré liet, wie
wol hiel bysünder, mar dér sille wy
it hjir net fierder oer ha. Wy wolle der
efkes op komme, hwat de deputearre
allegearre sei oangeande it tentoanstel-
lingswêzen yn Fryslan. Binne wy wol
op de goede wei, of moat der oan for-
oare wurde? Neffens him hat Fryslan
hjoeddedei 16 romten, dêr't it hiele jier
troch peariodieke eksposysjes fan al-
meast byldzjende kunst hélden wurde.
Dy telling kin faeks wol oanfochten
w :rde. Binne b.g. de partikuliere ekspo-
sysjeromten, lyk as De Wielewaal to
BurChwert ek meiteld? Wy komme op
Vroeger was de kwartelkoning (teapert)
veel algemener maar deze vogel is nu
zeldzaam geworden. We kennen hem
vooral aan zijn sjirpend geluid, dat hij
overdag, maar vooral bij donker voort
brengt. Het broedsel bestaat uit wel 8
tot 11 eieren maar de nesten werden
meest uitgemaaid en gingen dus verlo
ren. In het Fries Natuurhistorisch Mu
seum te Leeuwarden zijn nog eieren
aanwezig.
Gedeputeerde J. Mulder tijdens de ope
ning van de tentoonstelling. Rechts de
heer en mevr. Kerstens. De voorste
stoelen in de raadzaal bleven leeg. Men
had zich wel opgegeven te komen, maar
verkoos achteraf de paardenshow boven
de expositie. Bij sommigen is de hang
naar de natuur blijkbaar sterker, dan die
naar de cultuur.
Verschijnt in: Bolsward, Baarderadeel, Hennaarderadeel, Hindeloopen, Wonseradeel, Workum en
dy fraech omt de deputearre in neijere
spesifikaesje joech:
„Als zodanig funktioneren zeven gale
rijen, vijf musea, twee bibliotheken en
twee kulturele centra met speciale af
delingen voor tentoonstellingen. Daar
naast kunnen incidenteel kollekties van
enige omvang geplaatst worden in een
7-tal akkommodaties, waaronder twee
musea, één bibliotheek en een 3-tal
stadhuizen, waaronder het beroemde van
Bolsward.”
By it opneamen fan dizze rigë, leauwe
Wy, dat it wol yndied aimeast subsidi-
earre ynstellingen of oerheitsgebouwen
oanbilanget en gjin partikuliere rom
ten, ,lyk as b.g. ek de Nynkepleats. Mei
partikuliere romten bidoele wy dan wol
fanseis, dy’t foar it publyk tagongklik
binne, itsij mei of sünder entree.
Mar ek ófsjoen fan dy partikuliere eks
posysjes nimt de bilangstelling ta. Wie
dat yn it bigjin fan de sawntiger jier
ren likernóch 100 eksposysjes per jier,
forline jier wie dat al 150, dus de helte
mear, al haldt dit fansels wol yn, dat
bipaelde kunstners yn ien jier op mear
as ien plak har wurk ütstalle.
De deputearre stelde him ek de fraech
oft de provinsje mei al dy eksposysjes
wol yn de roas sjit. Is it net sa, dat fan
it iene tofolle en fan it oare to min is?
De Fryske kultuerrie koe him der gjin
antwurd op jaen en dy saek sil ünder-
socht wurde. Mei de winsk mear soarch
to bisteegjen oan de edukative, de op-
fiedkundige kant fan de saek, kinne wy
it wakker iens wêze. De museum-nota,
dy’t yn de steategearkomste bihannele
wurde soè. hwat fanwege tiidkrapte oer-
gien is, sa’t dy nou pas op 3 septimber
Verschijnt
DINSDAGS en VRIJDAGS
Uitg. A. J. OSINGA b.v., Bolsward
Administratie - en Redactie-adres:
Marktstraat 13 - Postbus 5
Tel. 2044 - na 18.30 uur 2660 of
2335 (05157)
oan de oarder komt, wol dy kant ek
mear üt. De deputearre wiisde ek noch
efkes op de samling munten, dy’t yn it
stêdhüs to sjen is. Ek dat hat mei kunst
to meitsjen, hwant foarhinne diene de
stêdden, dy’t seis jild slaen mochten -
Boalsert hearde der ek by - der gans
flyt op in forantwurde gehiel to meit
sjen en de kunstsinnige foarmjowing
waerd alle omtinken oan jown.
Yn it Boalserter stêdhüs is dit jier wer
gans to sjen. Nijsgjirrich, oangripend,
skokkend soms, mar ek grappige byl-
den, ek guon fol skientme, sfear. Rom
ten as riedseale en boargemasterskea-
mer binne dit kear net yn bislach nom-
men. It trouwen - yn Boalsert suver ta
in yndustry wurden! - kin mar ge-
woan trochgean en de boargemaster
hoecht ek net yn in himpen krüpyntsje.
Wol bliuwt it de fraech oft it sa troch
gean moat mei de tentoanstellingen yn
Boalsert. Eigentiidse kunst - wy bidoe
le dan kunst üt de boutiid, de 17e ieu,
heart as stoffearing sünder mear thüs
yn in Renaissancegebou as it stêdhüs
fan Boalsert. Mear üneigen saken as nou
foto’s en munten en forline jier Afri-
kaenske kunst moatte dochs ütsünderin-
gen bliuwe neffens üs. In kear der tus-
kentroch, mar regel mei it net wurde.
Hwer’t Boalsert wol forlet fan hat, is
in eigen eksposysjeromte - hwat grea
ter as dy yn de riedskelder - en maklik
om yn en üt to tinnen foar it sjen lif
ten fan de kreative prestaesjes fan ei
gen Boalserters op it gebiet fan skilder-
jen, fotografearjen, nifelwurk, it meit
sjen fan poppen, maskers, letterlapen en
neam mar op. Hjir moast de kulturele
kommisje alris oer gear.
Wat heerlijk dat de eerste prijs
voor de beste persfoto van 1974
nu eens is verleend voor een on
derwerp waarvan in plaats van
Wat Joop Zwart, voorziter van de stich
ting World Press Photo Holland, vol
gens hetzelfde blad, altijd weer treft,
is dat zoveel fotografen de moeite ne
men hun donkere kamer in te stap
pen om iets in te zenden voor deze wed
strijd. „Dat ontroert me. Het gewicht
van de jury speelt daarbij natuurlijk een
grote rol. De inzenders weten dat hun
foto’s in handen komen van vakmensen,
die zelf dagelijks met foto’s omgaan.
Toch is op een hoeveelheid van 3300
inzendingen het aantal van dertig prijs
winnaars erg beperkt. En dat weten ze
ook. Ik heb daarom de overtuiging, dat
de inzenders gegrepen zijn door het idee
achter World Press Photo, de gedachte
van de drie oprichters: elkaar interna
tionaal laten zien waarmee ze bezig zijn
en de wereld tonen wat ze met hun foto’s
te zeggen hebben. Daardoor is de ten
toonstelling van 300 foto’s eigenlijk nog
belangrijken dan het uitreiken van de
prijzen.
Met de winnende plaat ben ik zeer ge
lukkig. Oorlogen en opstanden zijn het
gevolg van dieper onderliggende oor
zaken. En de allerdiepste onderliggende
oorzaak is wel, dat één kwart van de
mensheid te eten heeft een driekwart
Advertentieprijs 30 ct. per
Ingez. mededelingen dubbel tarief
Dit is in het Fries de „teapert” en geen
familie van de zeldzame kwartel. Deze
laatste is een hoenderachtige als pa
trijzen, fazant en de teapert is een ral,
familie van het waterhoentje en de
meerkoet. We ontvingen wel twee be
richten van een broedgeval van de tea
pert onder Itens, bij Oosterend. Jammer-
genoeg moet het land waar de teapert
broedt, gemaaid worden. Vooral het la
te broeden is oorzaak van het verwijde
ren van de kwartelkoning of teapert.
En natuurlijk is de trek door Zuid-Eu-
ropa gevaarlijk voor de dieren.
1. Aflossing van de wacht (Peter Mit
chell, bureau Sven Simon, Bonn)
2. Generaal Spinola (Eduardo Gageiro
van O Século, Lissabon). Hum
3. Anwar Sadat (kleurenfoto van Eddie Q(|uC ÜltPOOr
De voorlopige tentoonstellingsagenda
van de stichting World Press Photo Hol
land (WPPH) voor Nederland luidt na
16 april t/m 31 mei Amsterdam:
25 juni t/m 2 aug. Bolsward
29 aug. t/m 2 sept. Steenbergen
5 sept. t/m 27 sept. Goes.
Besprekingen zijn nog gaande met Ro
den, Deventer en Someren. WPPH kent
twee tentoonstellingen, de grote onge
veer 340 foto’s en de kleine, ongeveer
150. Beide bevatten alle bekroonde fo
to’s en meer kleur dan vorige jaren.
In het buitenland gaat de grote naar
Denemarken, Zweden, Japan en Honga
rije. Ook de Sovjet-Unie heeft belang
stelling. Voor de kleine hebben zich
aangediend de Ver. Staten, India, Frank
rijk en België. Op de grote tentoonstel
ling is het Nederlandse aandeel 25 fo
to’s afkomstig van 10 fotografen.
UTSTALLINGEN EN GJIN EIN
It heamiel is op, de wille noch net. Bi-
halven de lege pannen en lege romers
ha wy der wol hwat mear fan oerhel
den. Net allinne it oantinken, dêr’t Gys-
bert Japiks ienkear fan sei:
„Ja swieter is it my
As süker oer de rizenbrij!
Of yn elk gefal wurden fan dy
king, hwant wy sitearje üt 'e
Ien ding dat bliuwt, alteast de
wiken, en op dizze side it omtinken kri-
get, is de tentoanstelling yn it stêdhüs.
It heamielnijs oerspielde üs forline wi-
ke sa slim, dat wy gjin plan en tiid hie-
I ne der genóch omtinken oan to jaen.
I Wy wolle yn dizze rubryk noch efkes
werom komme op de bihertingswurdige
het gebruikelijke geweld de liefde
Y en de bescherming afstralen. Mis-
Z schien wordt volgend jaar de eer-
T ste prijs verleend voor een dood-
gewone menselijke goedheid. La-
T ten we dat hopen.
Mevr. M. Prenger
X Amsterdam-Nieuwendam
‘*■"1
■I
L.
’ife
Mi.’
,4
'■i>naraj|
iBa.di'- -•
