GEWELD BREEKT
ALLERWEGE UIT
SHOW
OORLOG LIJKT ONUITROEIBAAR
NOSTALGIE BIJ OOSTERBUREN, OF
GEWOON „HEIMWEE NAAR HITLER”?
11
BH "I
Proficiat Witmarsum
Foto van de week
voor haar
die tot
het uiterste
neen
bleven
zeggen
tegen het
fasdsrne
Orgelconcert
Martinikerk Bolsward
AUTOMOBIELBEDRIJF
In
STREEKBLAD VOOR WEST- EN ZUIDWEST-FRIESLAND
Verschijnt in: Bolsward, Baarderadeel, Hennaarderadeel, Hindeloopen, Wonseradeel, Workum en Wymbritseradeel
SNEKERSTRAAT 9a BOLSWARD
TEL.05157-2894
vrouwen
SLbrück
hi
VRIJDAG 1 AUGUSTUS 1975
114e JAARGANG No. 60
1975
Bolswards Nieuwsblad
IS-
meer dan voor kort in tien jaar. Eiken
hier uit. Oorlog lijkt onuit-
ronduit
Oorlogsmisdadigers vrjj?
Heimwee naar Hitler
een
Abonnementsprijs f 9,90 p. kwart,
(bij vooruitbetaling)
Giro 887926
Advertentieprijs 30 ct. per mm.
Ingez. mededelingen dubbel tarief
Contractprijs op aanvraag
ver-
Iden
ilui-
een
wijl
leef.
de
ntig
ren,
tuks
nd-
len-
de
den
lerij
iigd
g op
veer
ho-
zal
Verschijnt
DINSDAGS en VRIJDAGS
Jitg. A. J. OSINGA b.v., Bolsward
administratie- en Redactie-adres:
Marktstraat 13 - Postbus 5
Tel. 2044 - na 18 uur 2660 of
2335 (05157)
heer
pr.:
ttas;
bad-
er-
oet
me
aar
is
/an
kei
ere
1 is
sen
lier
mt,
elk
iels
ude
rra,
Jo-
□rig
be
nen
de
ler-
un-
be-
ook
ind,
Als
ime
via
be
de
de
het
:ers
teer
net
een
ens
de
>t 1
den
0
r in
in
Jra-
weer
lechts
van
tti de
Vij-
en u-
bevat
n de
deeds
vindt
vol-
risto-
naxi-
fiets;
lagen
kken
e ge
il eer
sstel;
Wit-
Ot-
pr.:
ieten
dere
gan-
i de
deze
dat
eer-
aren
enst
de
aax-
di-
epu-
het
dul-
Sel-
de
>um,
rlijk
Terug van weggeweest, zo na de vakantie weer duikend in de beslommeringen des
dageiyksen levens, zal het menig vakantieganger zijn gegaan als ons, nu „wij weer
de pen ter hand nemen” om ons wekelijks stukje „buitenland” te schrijven. Wat
was het een verademing een paar weekjes buiten radionieuwsdienst en buiten TV-
journaal met de onlosmakelijke commentaren in Brandpunt, Televizier, Hier en Nu,
Tros-Aktua, Nader bekeken, Achter het Nieuws, èn hoe die rubrieken ook meer
mogen heten. Een verademing, maar een koude douche als je er dan weer in duikt
en moet constateren, dat alles bij het oude is gebleven, spanningen (denk aan
Portugal en Angola) eerder zjjn toe-dan afgenomen, dat er nieuwe haarden van
onrust dreigen te ontstaan en dat het tussen Egypte en Israël toch niet echt wil
boteren. Afijn, we zullen de schijnwerpers maar weer eens op het wereldgebeuren
richten en dit volgens het recept dat we ook reeds voor de vakantie toepasten:
Niet een uitputtend overzicht van wat er in de loop van de week gebeurde, maar
één facet wat meer uitgediept. Nu we toch in Duitsland waren kiezen we wat daar
loos is aan gevaarlijke nostalgie, of wat iemand zelfs een heimwee naar vervlogen
tjjd noemde. Gelukkig maar, dat er toch de monumenten zijn, die de gedachte aan
verzet, leed en concentratiekamp wakker houden, zoals het Ravensbrück-monu-
ment, terecht een teken en een baken.
Ravensbrück monument, een teken, een
baken. (Ontwerpers: Joost van Santen,
Guido Eckhardt en Frank Nix)
nis-
?en-
af-
eer-
/ske
ols-
/en-
erk-
set-
de
loor
erv.
een
A.
was
rui- f
enst
ter-
10U-
ling
>cht
30,-
boide burgervaders het tapijt werd uit
gerold, prompt met direkt daarop een
foto in de krant met het onderschrift:
„Burgemeesters aan de rol.”
Op het moment dat deze foto werd ge
nomen (vanaf het balkonnetje), was de
samenstelling van de raad volkomen an
ders dan thans. Achter de hoofdtafel
van links naar rechts: de heer J. Boe-
kema (KVP), seer. D. Sandstra (gepen-
sioneerd), burgemeester Bruinsma (staan
de), wethouder Leurink (PvdA), wet
houder Praamsma (AR); verder aan de
zij tafel de heer Ensingh (PvdA), mevr.
Kok (PvdA), de heer E. S. de Jong (CHU)
en S. W. de Jong (CHU). Op de voor
grond tegen de rug gezien v.l.n.r.: de
heren P. Bijvoets (KVP), J. M. A. Mul
der, thans burgemeester en (vermoede
lijk) Letschert. Drie leden ontbreken op
de foto.
Voor deze gelegenheid was een micro
foon in de zaal aanwezig om het gespro
kene op te nemen en dit via de plaatse
lijke distributie direkt op de radio te
brengen, een uitzondering, die voor
Bolsward was gemaakt, ook al weer
door toedoen van burgemeester Bruin
sma. Achter (of liever vóór) de lesse
naar een in tin uitgevoerd inktstel, dat
ook op antieke afbeeldingen van de
raadzaal uit de vorige eeuw reeds voor
komt en een vierkante glazen stolp,
waarin de lotingsbriefjes worden be
waard. In een ringetje zitten hierin 13
genummerde briefjes, waarvan de raads
leden er ieder één moesten trekken al
vorens ze achter het getrokken nummer
hun handtekening mogen plaatsen in de
presentielijst. Als reuze sigaretten lig
gen de briefjes opgerold, zoals te doen
gebruikelijk, nog naast het glas. Op de
Juist 20 jaar voordat hij van hier zou
worden weggenomen, beleefde burge-
meester J. G. S. Bruinsma van Bols-
j ward, wiens „In Memoriam” we deze
week helaas moesten schrijven, wel één
"1 van de hoogtepunten in zijn ambtelijke
loopbaan: de viering van het 500-jarig
J bestaan van het stadsrecht van Bolsward
destijds n.l. in 1455 „gemaect by rade
W en consente des eerbaren vaders lohan-
nes Brugman”.
L airo LNaai ocuuct. vnanaicu viup.v.-g We zien hier> in ambtskostuum dat door
fcn, de mensen zijn nerveus, roepen om bem tijdens de feestelijke herdenking
’..S werd gedragen, burgemeester Bruinsma
De Fildir, internationaal verbond van
oud-politieke gevangenen, waartoe in
Nederland de Expogé behoort, heeft
verklaard aan geen enkele actie ter ver
krijging van gratie voor nazi-misda-
digers te zullen meewerken.
In de kringen van de klaagmannen van
het Derde Rijk heeft men kennelijk nog
steeds de smaak van de zaak-Lages te
pakken. In de openlijke SS-bonden,
zoals ’Das Reich’ (Oradour!) of in de
Miinchener bierkelder en in de ’vrien
denkring F.-J. Strauss’, die ’teruggave
van alle na de tweede wereldoorlog
geroofde gebieden’ aan Duitsland’ eist,
d.w.z. oorlog. Of in de Bundeswehr,
waarvan de inspecteur Hildebrandt
naast collega Franco de feestparade
afneemt. ’Als bezoeken (van Bonds-
legerleiding) aan het fascistische Spanje
gewoon worden, dan wekt dat twijfel
aan de buitenlandse politiek van de
Bondsrepubliek,’ meent de Democra
tische jeugd van Hessen. Intussen heeft
de Bondsregering zowaar nog een
Spaanse, dus Franco-minister bij zich
uitgenodigd om nieuwe technieken van
misdaadbestrijding te komen bestude
ren. Terecht wezen de al genoemde
jonge democraten uit Hessen erop dat
zulk een bestrijding in Franco-Spanje
neerkomt op vinniger jacht op de
democratische oppositie in eigen land.
Franco’s adjudanten passen mooi bij
het jeugdsentiment van onze Ooster
buren, daar nostalgie, of gewoon heim
wee naar Hitler genoemd. Nazi-mé-
moires in miljoenenoplagen, Hitlers
oorlogsfilms, Goebbels’ toneelstuk op
de planken in West-Berlijn, een com
plete heimwee- en vergevingsgolf, sterk
genoeg, hoopt men, om er alle nog
zittende oorlogsmisdadigers op ’heim’
te laten drijven: Hess uit Spandau, de
Drie uit Breda en het tweetal uit Italië.
Hess kon men onlangs per telelens ook
op de Nederlandse t.v. zien.
Beieren zit op zeer zwakke gronden
Vera Briihne al twaalf jaar gevangen;
pas over zes jaar komt zij in aanmerking
voor gratie, zegt de regering. Maar
Egon Zill, massamoordenaar van
Dachau, kwam in hetzelfde Beieren na
14 jaar vrij. Barmhartigheid geldt alleen
voor massamoord.
Maar intussen worden er allang weer
joodse graven geschondenin Frankfurt
en in de buurt van Parijs. Een bom in
een synagoge of een restaurant van een
joodse eigenaar is geen zeldzaamheid.
In Argentinië en Italië neemt antisemi
tische hetze eerder toe dan af en in de
Ogonjok uit Moskou heeft een
antisemitisch artikel gestaan.
In eigen land moet de Hoge Raad uit
spraak doen over het pamflet van de
Haagse rassenhater Glimmerveen.
In Griekenland, in Portugal is dan het
fascisme wel verdwenen, maar van een
leien dakje gaat het niet. De dekoloni
satie is van hetzelfde laken een pak. In
Chili woedt de terreur alsof het zo
hoort; in Spanje loopt die op zijn eind,
zegt men maar onderdehand
En dan het Midden-Oosten, stap voor
stap naar niets, terreur en contra-ter-
reur, voorstellen uitgelekt, afgeketst,
over en weer, wel, niet naar Genève.
regelingen treffen, elkaar
samengaan, de koppeling uitvoeren, g
zoals de astro- en kosmonauten. Dat is
ook moeilijk, maar blijkbaar niet on-B
mogelijk.
Ook van de t.v. en Westduitse speel
film kon men leren dat levenslang voor
moord, nog wel onder zeer verzach
tende omstandigheden, als normaal
wordt aanvaard: ’hij heeft immers
mensenleven op zijn geweten’!
Ieder wantrouwt de ander, diplomaten
vliegen af en aan, naar Jeruzalem, naar!
Cairo. Naar Beiroet. Granaten ontplof-
wraak en alles begint van voren afaan. werd gedragen, burgemeester Bruinsma
Het is allemaal maar al te waar. Wij tijdens het voorlezen van een boodschap,
leven in een borrelende, een overbor-J waarvan hij de raad voorstelde deze te
reiende wereld. Er verandert per dagzenden aan alle gemeenteraden in Ne-
meer dan voor kort in tien jaar. Elke derland. De raad stemde in en toen kon
dag dreigt er wel iets. Geweld breekt B de wenk worden gegeven aan bode Van
ginds en hier uit. Oorlog lijkt onuit-Heid® om df dozen ™et reeds &-
6 adresseerde enveloppen met spoed naar
roeibaar. -het postkantoor te brengen, want in de
Er staat voor deze wereld, zo oneindigveronderstelling, dat de raad wel met
veel gecompliceerder dan die van de j het voorstel akkoord zou gaan, waren
veertiger jaren, maar één weg open: de „boodschappen” reeds gedrukt en
vinden, verzendklaar gemaakt. Echt weer een
- „stunt” van de voortvarende burgemees-
j ter Bruinsma. Intussen is dit wel een
van de ]aatste foto’s van de raadzaal
ll van vóór de restauratie. Wij zien de
vloer nog gedekt met een toen ook wel
wat versleten tapijt, dat later plaats
moest ruimen voor een kale houten vloer
„omdat dit meer paste bij de stijl van
de zaal”. Over deze houten vloer zou
later op mysterieuze wijze toch weer
een prachtig handgeknoopt kleed komen.
Ook dit kleed was reeds besteld voor
dat de raad „ja” had gezegd. Er ont
stond wat een geprikkelde sfeer toen
de raad, hiervan inmiddels op de hoog
te, meende „nee” te moeten zeggen, om-
de hij
had. Op de valreep kwam toen burge
meester Bruinsma met de mededeling,
dat het raadsvoorstel tot aanschaffing
van het tapijt zou worden ingetrokken,
omdat een goede gever het de gemeente
had geschonken. Wie dit is geweest is
nooit publiek geworden. Toen het kleed
gereed was, was inmiddels burgemees
ter mr. J. A. Geuker als opvolger be
noemd en als we het ons goed herinne-
ren, werd het leggen van het tapijt (met
ingeweven wapen van Bolsward) een
pend kwartiertje van Bolsward”. Juist
vóór burgemeester Bruinsma het koord
met ballen, de „bel” voor de aanvang
der raadsvergadering. Er werd bij deze
plechtige vergadering niet gerookt. Ter
versiering staan er wel tinnen schalen
op tafel. De bloemen geheel rechts be
neden vormen de versiering aan het
balkonnetje. Rechts boven een gedeelte
van de schouw.
Onder auspiciën van de Stichting Orgel-
centrum wordt op dinsdag 5 augustus
a.s. in de Martinikerk te Bolsward weer
een orgelconcert gegeven. Dan zal de
organist van deze kerk, Ad. Houtman
achter de klavieren van zijn fraaie or
gel plaats nemen.
Het programma dat hij voor deze avond
samenstelde luidt: Toccata in a no. 21,
J. Pz. Sweelinck; twee koraal voorspe
len van J. G. Walther; Sinfonia in C
en twee koraalvoorspelen van J. S.
Bach; Preludio en Sonata no. 1 in D, C.
Ph. Em. Bach; Vater unser im Himmel-
reich, D. Buxtehude; Orgelconcert in F,
G. F. Handel; Psalm 22 W. A. Houtman
en Psalm 116, Ad. Houtman; Improvisa
tie. Aanvang 20.00 uur. „vra.
Anipinp zore-
Dat mag je gerust zeggen, wanneer je
hoort wat er 2, 3, 4 en 5 augustus a.s.
aan festiviteiten op het programma
staat. Het dorp bruist dan weer van
aktiviteiten en dan volgt tevens weer
het bewijs dat Witmarsum steeds meer
een centrum-funktie in de gemeente
Wonseradeel gaat vervullen. De geweldig
aktieve „Permanente commissie” heeft
weer een daverend programma weten
samen te stellen in hechte samenwer
king met kaatsvereniging „Pim Mulier”
en met de steun van het gehele dorp
kan het succes niet uitblijven.
