V
3OLSWARDER BINNEN
STAD IN DISKUSSIE
NIEUWE GASTHUIS’
BRUG EEN MISKLEUN?
Gate Skroar
FOROARINGS FOAR DE BOERESTAN
1$
G.DE JORG
wo [Rom
Nieuw hoofd C.N.S.
te Schettens
Braderie Witmarsum
Fan stêd en lan
es
AUTOMOBIELBEDRIJF
STREEKBLAD VOOR WEST- EN ZUIDWEST-FRIESLAND
KINGMAS BANK N V
5JAARS
KASBILJETTEN
AAN TOONDER
Rente vanaf het
lejaaral
WOENSDAG 24 SEPTEMBER 1975
14e JAARGANG No. 75
IER 197
Advertentieprijs 30
Ingez. mededelingen
dubbel tarief
Contractprijs op
Verschijnt in: Bolsward, Baarderadeel, Hennaarderadeel, Hindeloopen, Wonseradeel, Workum
aanvraag
Hwat hat
üs hjoed to sizzen
Folie bigeare is folie üntbeare.
tien
looooc
Wanneer we letten op de weerspiegelingen in het Bolswardse water zijn er
hier ter stede mooie foto’s te maken. Hier zijn er een paar. De ene toont u
het grachtje langs de Broerestraat, gezien vanaf de plaats waar het lek-
tuurhuisje voor het Rode Kruis staat en de andere is gemaakt bij het Hoog-
hout over de vaart tegenover de begraafplaats. Een schilderachtig geheel,
alleen we begrijpen niet, waarom de letters, kennelijk telkens op de balken
ten behoeve van de houthandelaar, niet zijn weggewerkt.
In Jorwerd is de rust weergekeerd. Na
alle „drokte” van „iepenloftspul” en het
eeuwfeest van
SNEKERSTRAAT 9a BOLSWARD
TEL.05157-2894
Verschijnt
WOENSDAGS en VRIJDAGS
tg. A. J. OSINGA b.v., Bolsward
Iministratie- en Redactie-adres
Marktstraat 13 - Postbus 5
Tel. 2044 - na 18 uur 2660 of
2335 (05157)
Na jaren van interne en ook Intensieve voorbereiding wordt het nu eindelijk ook
naar buitenuit menens met de rehabilitatie van de binnenstad in Bolsward. Werd
verleden week reeds een vergadering met belanghebbenden belegd, nu was er
j.l. maandagavond een openbare informatieve vergadering in Het Park, waar door
burgemeester J. M. A. Mulder en Ir. Nauwen een nadere toelichting werd gegeven
op de plannen dienaangaande. Het was een geanimeerde vergadering met een goe
de belangstelling. Een paar „missers” waren er op het moment dat de heer De
Haas zich in het debat ging mengen en was ook de uitschieter van de heer N. J.
Popma, die grove beschuldigingen uitte en de fiolen van zjjn toorn uitstortte over
de medewerkers van het stedebouwkundig bureau Froger. Het mag misschien dan
niet met zoveel woorden in het reglement van orde staan, het is nu eenmaal de
ongeschreven wet, dat raadsleden zich op een avond, van gemeentewege belegd
voor het publiek (de burgerij), zich niet in de gesprekken gaan mengen. De burge
meester gaf raadslid De Haas dan ook te verstaan: U heeft wel een andere plaats,
waar u uw opmerkingen kwijt kunt, laat nu de burgers aan het woord! De heer
Popma maakte zich „ernstige zorgen" als de stadsontwikkeling nog langer moest
afhangen van de adviezep van het bureau Froger. Hij vond het „verbijsterend hoe
er door dit bureau met het stedenschoon werd omgesprongen”. Ook dat men Hyl-
kenstein buiten de stadswallen wilde bouwen. De nieuwe Gasthuisbrug noemde hij
in een felle uitval een „monsterachtig bouwsel, een verkeerstechnische miskleun
van de eerste orde”. Een verkeersweg achter het priesterkoor van de Martinikerk
vond hjj ook maar niks. „Hoe is het mogelijk!” riep hjj uit.
In pear anekdotes oer Hoedemaxer yn
Nijlan. Doe’t er hjir yn 1888 syn yn-
trede die en him yn syn earste preek
fuortendaliks ófkarrend ütliet oer de Do-
leansje, riisden under de preek de trije
diakens üt har bank op en rounen tus-
ken de hünderten tsjerkegongers troch
de tsjerke ut. Master Pollema kaem trije
kear üt syn foarlêzersbankje wei om-
heech en soe der ek üt, mar gie dan ek
wer sitten. Hy doarde op ’t lést dochs
net der üt to tinnen, hwant de tsjerke-
falden wienen syn breahearen.
Doe’t Anne Klazes Feenstra Hoedemaker
in brief skreau, dêr’t er him der yn op
oanstie om to dolearjen en doe’t Hoede
maker him frege om op ’e pastorij to
kommen om to praten, die Feenstra op in
joun in lyts kladtsje papier troch de
bus. Dér stie allinne mar op: „Ps. 26 vs.
4, 5 enz.” Dat is: „Ik zit niet bij ijdele
lieden en met bedekte lieden ga ik niet
om. Ik haat de vergadering der boos-
Abonnementsprijs f 9,90 p. kwart,
(bij vooruitbetaling)
Giro 887926
doeners en bij de goddelozen zit ik
niet.!’ Dér koe Hoedemaker it mei dwaen.
Al wer in soad oandacht foar de tsjerk-
like skiednis, mar nochris dochs wol mei
rjocht, hwant hwat der op tsjerklik ter
rein barde yn it doarp bihearske it lib-
ben fan ’e minsken hjirre. Nou lykwols
noch eat oer hwat der him fierder óf-
spile yn it doarp yn de 19e ieu. Doe’t
dy ieu bigoun wienen de Fransken yn
üs lan de baes. De Nijlanners hienen har
komst mei jüchheigerop bigelaet. Yn de
18e ieu wie de patriottyske biweging
yn üs doarp tige sterk. Yn 1787, doe’t
yn Frentsjer in Frysk tsjinregear him
oppenearre, wienen der Nijlanners by
de foaroanmannen. Doe’t de soldaten fan
de kening fan Prusen steedhalder Wil
lem V to help komme moasten, wienen
der Nijlanners dy’t flechtsje moasten
nei Frankryk. len fan de meast radikale
patriotten fan Wymbritseradiel wie de
Nijlanner skoalsmaster Bartele Idzerda
dy’t yn ’e earste jierren fan ’e Franske
tiid in wichtige rol spile hat yn it gri-
tenijbistjür fan Wymbritseradiel.
Yn 1811 fordwoun de gritenij Wymbrit
seradiel, om opdield to wurden yn trije
„mairies”. Dat wienen Waldsein, Heech
en Nijlan. In pear jier wie Nijlan bi-
stjürssetel. Doe kaem alles wer by it
aide, yn alle gefallen op bistjürlik mêd.
Ekonomysk gie it net sa bést yn de
foarste helte fan de 19e ieu. Der wienen
hjir skriklike oerstreamings en de bü-
terprizen wienen bytiden leech. Der ka
men yn it doarp in soad earmlêstigen,
dy’t fan ’e diakenij ünderholden wurde
moasten. Nei 1850 kamen der foaral
foar de boeren bettere tiden, mar yn
1878 kaem de greate lanboukrisis. Hiel
hwat pleatsen binne doe yn üs doarp
op buorden kaem en ütelkoar flein. Grea
te foroarings kamen der foar de boeren
en letter noch mear, doe’t de molkfa-
briken yn Snits en Boalsert boud waer-
den en it seis tsjernjen en tsiizjen der üt-
rekke, al wie der to Nijlan noch in fa-
mylje dy’t der oant 1914 ta mei troch
gie. Nije wike sille wy dizze rige bislute.
Witmarsum - De eerste braderie van de
Witmarsumer middenstandsvereniging
zaterdagmiddag van vier tot ’s avonds
tien uur, is bijzonder geslaagd. Niet
alleen het weer werkte uitstekend mee,
ook de bezoekers kwamen in grote
getale naar het Kaatsplein, waar de
ruim twintig stands stonden opgesteld.
Bijna alle Witmarsumer middenstanders
waren vertegenwoordigd, zoals de plaat
selijke banken (bij één kon zelfs een
tweepersoons reis naar Brussel worden
gewonnen), de bakker, de kruidenier, de
eierhandel, de trakteren, elektrische
apparaten. Ook de vereniging van dorps
belang had een stand ingericht, evenals
het zwembad. Geprobeerd werd de laat
ste lootjes aan de man te brengen van
de grote verloting, met als hoofdprijs
een kleuren-t.v. Binnenkort heeft de
trekking plaats. Ook vele oud-inwoners
waren naar Witmarsum gekomen, om te
zien hoe de middenstand hier nog flo
reert. Over het geheel genomen werden
er goede zaken gedaan, want dat is toch
de uiteindelijke bedoeling van een
dergelijke braderie.
waar een ophaalbrug, maar deze moest
f 600.000,meer kosten. De brug moet
ook dienen het zwaardere verkeer op te
Bols wards Nieuwsblad
en Wymbritseradeel
Schettens - Als hoofd van de Christe
lijke nationale school in Schettens is be
noemd de heer S. D. Elzinga uit Wierum.
Hij zal de heer S. de Jong opvolgen, die
per 1 januari 1976 in dienst treedt van
de Commissie Modernisering Moeder
taalonderwijs (CMM).
is er een streven oude woonwijken weer
te rehabiliteren. Dit proces komt nu ook
in Bolsward op gang. De eerste avond
was bedoeld de standpunten en
uitgangspunten toe te lichten, terwijl in
een later stadium gelegenheid zal zijn
met alternatieve plannen te komen. Na
het structuurplan voor de gehele bin
nenstad wil men dan komen tot z.g.
„deelplannen” Hierop vooruitlopende is
reeds gewerkt aan een tweetal zulke
plannen, n.l. voor de Grote Kampen en
het gebied tussen het Broereplein en het
Zand. Het gemeentebestuur wil niets lie
ver dan met de vervangende opbouw be
ginnen, maar heeft daartoe wel de me
dewerking van de burgers nodig.
De heer Nauwen betoogde, dat voor alles
de oude binnenstad zijn historisch ka
rakter dient te behouden. Van de Kam
pen naar het Plantsoen zal langs de
Looiersbuurt een verbindingsweg ko
men, geen verkeersweg. Auto’s moeten
niet voor de deur op straat staan, maar
zo mogelijk op eigen terrein of op plein
tjes op korte loopafstand. Er moet meer
groen komen. De straten moeten weer
meer speelgelegenheid bieden. Aan een
In kante weide hea mei üngetiders yn
’e wite seilbokse. Men sjocht it mar
komselden mear, mar op it Njjlanner
feest wiene se presint.
unnen vangen mef bestelwagens en volkswa-
i genbusjes, maar deze overladerij kost
enorm veel tijd en geld en werd niet
haalbaar geacht. Het doortrekken van de
Kloosterlaan als rondweg kan ook nog
wel jaren duren. Aan het doortrekke
van de Thomasstraat naar de sportsingel
en via deze verbinding na het aanleggen
van een betere brug fan de „barte” met
Eekwerd, kleefden ook bezwaren.
Plannen genoeg, moeilijkheden nog veel
meer. Nu de tijd voor de burgerij van
Bolsward om met goede suggesties te
komen en alternatieve plannen, die
doordacht en haalbaar zijn,
De voorzitter, burgemeester Mulder,
Jlegde uit, dat de heer Popma het met
deze aantijgingen wel bij het verkeerde
Ij eind had. De nieuwe Gasthuisbrug is
1 i geen plan van het bureau. Provinciale
waterstaat schreef nu eenmaal deze
hoogte voor. Het alternatief was welis-
Een overzicht van de zaterdag in Wit
marsum gehouden braderie.
massaal parkeerterrein bij de Martini
kerk wordt niet gedacht, wel aan
parkeerruimte op beperkte schaal. De
heer Van der Meer had nog al bezwaar
tegen de gele betonklinkers. De heer
Nauwen was echter van mening, dat
men nieuwe materialen ook moet durven
toepassen. De Voorzitter betoogde, dat er
op het moment dat deze klinkers werden
gelegd, er geen Friese geeltjes verkrijg
baar waren. Hij zag het gebruik van de
gele klinkers dan ook als tijdelijk. De
heer Popma deelde als oud examinator
wat betreft de rijvaardigheid mee, dat er
op de Grote Dij lakker niet links aan de
walkant mocht worden geparkeerd:
„Waarom staat U dat toe, het is hoogst
gevaarlijk!” riep hij uit. Formeel had de
heer Popma hier gelijk. Parkeren zou
wel zijn toegestaan, wanneer er aan de
rechterzijde een stopverbod zou gelden,
maar dan zou nooit meer een
vrachtwagen voor een .zaak
lossen of er een verhuizing kunnen
plaats vinden. Van deskundige zijde
werd ons dan ook verzekerd, dat even
tuele bekeuringen rtiassaal door de
rechter zouden worden geseponeerd, nu
er in de gegeven omstandigheden geen
andere oplossing is. Van politiezijde ver
zekerde men ons, dat hier nooit moei
lijkheden zijn voorgekomen. Op de
Marktstraat mag men komende van de
richting Stadhuis wel links parkeren,
omdat er langs de grachtkant wel een
stopverbod geldt. Voorheen werd er in
dit opzicht tussen stopverbod en wacht-
verbod geen onderscheid gemaakt, nu is
dat wel het geval.
De heer Hager toonde zich bezorgd, dat
het Nannenhof wellicht op den duur
moet verdwijnen. Een van de oudste ge
deelten van Bolsward vond hij. Ook
tegen het bouwen van een schakel-
gebouw ten behoeve van de telefoon
dienst, waren er bezwaren. Met de
brandweerkazerne was deze mede be
doeld als afsluiting van de achtererven
van de woningen aan de noordzijde van
de Snekerpoort. Hoogbouw wordt het
echter niet.
Van enkele zijden kwam het idee
vrachtauto’s en bussen uit de binnenstad
te weren en de vervoersbehoefte op te
ct. per mm.
vangen als de binnenstad om wat voor
reden ook daarvoor is afgezet of straks
de Snekerpoortsbrug moet worden ver-
anderd. En wat Hylkenstein betreft, de
heer Nauwen heeft tot de laatste dag ge
ijverd in de binnenstad ruimte te vinden.
4 Wat de binnenstad betreft, veel vroeger
I bewoonde huizen staan thans leeg of
zijn tot garages of pakhuizen verbouwd.
Na de oorlog was dit In de eerste jaren
een noodzakelijk kwaad. Thans zijn we
in een stadium dat de klok in dit opzicht
weer kan worden teruggedraaid en er
voor wóhen in de binnenstad een
groeiende belangstelling komt. Alleen de
wooneisen zijn in de'loop der jaren wel
groter geworden. Men wil ruimer
woning en meer tuin. Ook van rijkswege
