DE TERING NAAR DE
GEEN ECHTE KOU
AAN DE LUCHT
m
FOTO VAN DE WEEK
Prof. J. Jansen ereburger van Workum
BOEK OVER
WORKUMER GILDEBAREN
X
II
III»
G.DE JOHG
SSy.d.Werf
Knapen
van
coats
Autobus ramt stadhuis
1H
£3
i
I
I
SHOW
V*
in dit
z
S)
16.25
65.
3.
1
k
la
f,
Aktie
Auto in sloot
Strubbelingen in de
P.v.d.A. te Bolsward
h I
Voor het goede doel
AA.
Ai
„Langzaam verkeer*’
V
1 v
Meisje
lastig gevallen
•b.
I
A
Tilbury
AUTOMOBIELBEDRIJF
S fc-
V
I i
STREEKBLAD VOOR WEST- EN ZU1DWEST-FRIESLAND
Verschijnt in: Bolsward, Baarderadeel, Hennaarderadeel, Hindeloopen, Wonseradeel, Workum en Wymbritseradeel
r.
VRIJDAG 17 OKTOBER 1975
14e JAARGANG No. 82
Advertentieprijs 30
Ingez. mededelingen
dubbel tarief
Contractprijs op
aanvraag
tóf v
JU
J
geven.
Afwachten
Geen bloed
<P3sB*lOt
op pagina 3
op pagina 7
op pagina 9
zie vervolg op pagina 3
II
,it
o
•j
Z14
De kinderbaar met zeetaferelen. In het boek in kleur afgebeeld.
•k
jusnh'§pr
r>>
verdiensten
der in de
Leeuw.
SNEKERSTRAAT 9a BOLSWARD
TEL.05157-2894
De unieke collectie beschilderde gildebaren aanwezig in de Sint Gertrudiskerk,
waarop de leden van de gilden (de grootschippers, de schippers, de apothekers
en chirurgijns, de timmerlieden, smeden en boeren) en de schipperskinderen
grafwaarts werden gedragen, is een der interessantste overblijfselen uit
Workums bloeitijd. Workum, de Friese stad met een rijk historisch verleden,
vele relaties onderhoudend met steden als Londen en Amsterdam.
Verschijnt
WOENSDAGS en VRIJDAGS
tg. A. J. OSINGA b.v., Bolsward
iministratie- en Redactie-adres
Marktstraat 13 - Postbus 5
Tel. 2044 - na 18 Uur 2660 of
2335 (05157)
1975
t»r t>^ar JH' A"
Z*/.»
Piekfijn gekleurde
jongenspull,
met de hoge col
die hij zo fijn vindt.
Bij maat 140
Woensdagavond raakte op de oude Sne-
kerweg, de personenauto Van A. H. (30)
uit Leeuwarden van de Weg en kwam te
recht in de sloot. De bestuurder plus een
passagier kwamen met de schrik vrij. De
auto werd evenwel zwaar beschadigd. Bij
een nader onderzoek door de politie,
bleek de heer H. zwaar onder invloed te
verkeren. Na een blaas- en bloedproef, is
hij ter ontnuchtering ingesloten. Gister
morgen is hij weer in vrijheid gesteld.
De collecte voor de Vr. hulpverlening
heeft in Wons f 95,opgebracht. Door
de kinderen van de lagere school is voor
f 417,aan kinderpostzegels en kaarten
verkocht.
RijkstraatS Bolsward
De jopper blijft favoriet
bij de bezige baasjes!
Terecht. Bij maat 140
Drastische voorstellen zyn begin deze Week op tafel gelegd door een commissie van
economische deskundigen uit de Sociaal Economische Raad (SER). Voorstellen die
er toe moeten bijdragen dat er een halt wordt toegeroepen aan de hollende infla
tie. Belangrijkste voorstel: de prijsstijgingen die in 1976 optreden tussen mei en
november zouden niet moeten worden gecompenseerd in de lonen en andere in
komens. En eind volgend jaar of begin 1977 zou er dan een loonsverhoging moeten
komen van een bepaald bedrag dat voor iedereen gelijk is. De regering zou van
haar kant ook een bijdrage moeten leveren door de voorgenomen verhoging van
de B.T.W. per 1 juli volgend jaar niet te laten doorgaan. Dat zou prijsstijgingen
voorkomen.
Abonnementsprijs f 9,90 p. kwart.
(bij vooruitbetaling)
Giro 887926
-r~-
i
En nu maar afwachten hoe deze plannen
van de deskundigen, kroonleden in de
SER, ontvangen zullen worden door re
gering, werkgevers en werknemers. Die
kwamen dinsdagavond voor het eerst
bijeen om het overleg over de lonen voor
1976 te openen. Te verwachten viel, dat
de vakcentrales wel zwaar zouden aan
hikken tegen de voorstellen van de SER-
deskundigen, omdat in die voorstellen
mensen met inkomens boven de f 24.000,-
er op achteruit zullen gaan. En de vak
bonden tellen heel wat leden die daar
boven zitten. Het plan vertoont veel
overeenkomsten met ideeën die tijdens
de algemene politieke beschouwingen
van vorige week werden aangedragen
door KVP-fractieleider Andriessen, waar
de regering toen nogal afhoudend op re
ageerde. We zullen zien wat het gaat
worden nu de deskundigen uit de SER
zich sterk maken.
Prof. Jansen, geboren Workumer, heeft zich ongeveer 30 jaar bezig gehouden
met de gildebaren die men nergens anders meer aantreft. Stad en (buiten)land
heeft hij afgereisd, in musea en archieven heeft hij de gegevens nagevorst en met
deskundigen heeft hij van gedachten gewisseld om achter de betekenis te komen
van de afbeeldingen en opschriften op de baren en het is hem gelukt: van bijna
alle schilderingen heeft hij de oorsprong ontdekt. De resultaten van zijn
onderzoek heeft hij vastgelegd in het boek „Rijkdom uit Workums verleden”.
Na een overzicht van de reeds vanaf 1798 verschenen publicaties, volgt de
beknopte geschiedenis van de gilden in het algemeen, van de gilden in Friesland,
om tenslotte de Workumer gilden te behandelen.
Deze weken wordt er door de politie een
landelijke aktie gehouden, die de naam
„Langzaam verkeer” kreeg. Hierbij wordt
speciaal aandacht geschonken aan de
technische staat waarin de fiets en de
bromfiets verkeerd. Afgelopen woensdaé-
morgen werd er door de Bolswarder po
litie, in samenwerking met de groepen
uit Wonseradeel en Wymbritseradeel, ’n
dergelijke controle gehouden. Enige hon
derden fietsen en brommers werden aan
nader onderzoek onderworpen. Negen
fietsers kregen een proces verbaal. Te
vens kregen een 70-tal bestuurders een
waarschuwing. Over het algemeen betrof
dit de toestand van de fietsen van scho
lieren, die niet aan de wettelijke eisen
voldeden. Zij zijn in de gelegenheid ge
steld hun voertuigen te laten repareren
en daarna opnieuw te laten controleren
op het politiebureau. Door de politie
wordt aan de ouders verzocht goed te
letten op de toestand van de voertuigen
van hun kinderen. De aktie zal worden
herhaald.
Als er op dat mo
ment geen marktkra
men behoefden te
worden gehaald of
geborgen, was het zo
erg nog niet en werd
het wel oogluikend
toegelaten. De bus
stond dan in elk ge
val buiten de ver
keersstroom en goede
stuurmanskunst be
hoedde het bordes
wel voor een aanrij
ding.
p f
iri
gs
grote zwart-wit-foto’s en vier kleuren^
platen, gebonden in linnen band en met
een modern stofomslag in vijf kleuren, is
dat een onvoorstelbaar lage prijs.
De Provinciale Commissie M’75 heeft S.
J. van der Molen, die de tekst schreef en
Paul Vogt, fotograaf gevraagd het boek
samen te stellen.
Uiteraard worden niet al die honderden,
misschien wel duizenden monumenten
die Friesland rijk is in dit boek bespro
ken. De bedoeling was - en schrijver en
fotograaf zijn daar naar onze mening
volkomen in geslaagd - om met de ruim
120 monumenten dié besproken en „ge
toond” worden de lezers de ogen te ope
nen voor al dat overige schoons in eigen
stad en dorp, streek en provincie.
Bovenstaande foto die een paar klokge-
vels te Bolsward laat zien is aan het
boek ontleend. Het is een primeur deze
foto hier te mogen publiceren, want pas
vandaag, vrijdag 17 oktober wordt in de
Provinciale Bibliotheek te Leeuwarden
het Friese monumentenboek (om het po
pulair aan te duiden) ten doop gehouden.
Het wordt door „De Tille” uitgegeven als
een publicatie van de Fryske Akademy
ep het Fries Genootschap op verzoek van
cje Provinciale Commissie M 75.
Bij elk vah de foto’s - alfabetisch van
Allingawier tot en met IJlst - is een toe
lichting, maar het boek biedt méér: het is
een kijkboek en tegelijk een reisgids om
op uw tochten door Friesland bij de
hand te hebben.
De raadsfractie van de Partij van de
Arbeid in Bolsward is in zijn presentatie
in de raad niet homogeen. Sommige
leden spreken er voor zichzelf en niet
namens de fractie. Hierdoor zijn intern
moeilijkheden ontstaan waarover in een
besloten vergadering met de afdeling is
gesproken. Aanvankelijk voelden we ons
niet geroepen hier melding van te
maken, maar volgens de Leeuwarder
Courant spreekt het partijbestuur van
een „erg moeilijke situatie”, waarin met
name de heer Stef de Haas een aandeel
heeft. De overgrote meerderheid van de
40 op de vergadering aanwezige leden
zou het bestuur opdracht hebben ge
geven met de fractieleden rond de tafel
te gaan zitten om tot een oplossing te
komen.
Het is ons niet gelukt van het bestuur
nader commentaar te krijgen. Volgens
genoemd blad vormde het conflict in de
fractie het belangrijkste agendapunt. Er
werd uitvoerig over gesproken en het
partijbestuur vatte de discussie later
samen in een aantal conclusies. Daar
blijkt uit dat de leden als hun mening
hebben uitgesproken dat de conflict
situatie alleen betrekking heeft op de
wijze waarop aan het verkiezingspro
gramma in de raad gestalte wordt ge-
Ook werd besloten in de kwestie
nog geen definitieve uitspraak te doen.
Het bestuur zal met de betrokken
fractieleden rond de tafel gaan zitten en
over een maand wordt de zaak op een
speciale vergadering voorgelegd aan de
leden. Er is volgens een verklaring van
het partijbestuur niet gerammeld met
portefeuilles, maar deze verklaring moet
volgens niet bestuursleden inderdaad
geheel voor rekening van het bestuur
worden gelaten.
- J
Inering
I
j
I
I
Als u desgevraagd gegevens verstrekt
voegt u daar zinnen aan toe als: „It is
krekt as wol ik mysels yn ’e hiCnte stek-
ke” en „net dat ik hjir mei pronkje wol”
Desondanks zou ik u toch nog wat meer
in de hoogte willen steken. Dit zet gister
morgen lourg. i. J. L. Pastoor van Wor
kum als woordvoerder van het gemeen-
teoestuur tijdens de huldiging van Prof,
dr. J. Jansen, de man achter het boek
over de giiaeoaren, op u, Prof. Jansen.
U bent niet zomaar een wetenschaps
man van een onzer universiteiten, u bent
niet zomaar een oud-Workumer, aldus de
burgemeester. Van 1947 tot 1970 bent u
hoogleraar in Utrecht geweest, terwijl u
tevens direkteur was van het Instituut
voor Infektieziekten aan de Utrechtse
Universiteit. In die periode zijn er tal
loze wetenschappelijke publikaties van
uw hand verschenen, terwijl ook uw ver
dere werkzaamheden internationale
waardering vonden. Een niet gering aan
tal buitenlandse onderscheidingen viel u
ten deel. Ze staan zorgvuldig opgenoemd
in het diergeneeskundig jaarboek voor
1975. Ik kan u verzekeren, het zijn er
■Verloting „Mounewetter” op pagina 3
Raad Workum
■Wie was Gysbert Japiks?
op pagina 3
Opstellingen elftallen
Bevestiging drs. J. J. v. d. Wal
op pagina 7
Hark en Sjoch op pagina 9
Duidelijk is dat de regering dit allemaal
niet zonder wettelijke maatregelen zal
kunnen bolwerken: een wettelijke loon-
maatregel, een nieuwe machtigingswet,
lijkt daartoe onontkoombaar. Via die weg
zouden trouwens ook tantièmes, dividen
den en tarieven van vrije beroepsbeoefe
naren aan banden moeten worden ge
legd. Alleen op die manier kan er uit
eindelijk op de langere termijn effectief
opgetreden worden tegen inflatie en
werkloosheid.
Autobus ramt stadhuis Een mooi plaatje voor de sensatiepers. De werkelijkheid
is anders. Voor bussen heeft he t stadhuis geen parkeergelegenheid en toch
kwamen ze b(j tien
tallen om er dit jaar
honderden toeristen
te brengen. Hoewel je
er eigenlijk niet mag
staan, maakten som
mige chauffeurs van
de nood een deugd,
door voor de „Waag”
te gaan staan tijdens
het bezoek aan raad
zaal en oudheidkamer
p*. 4*
Wat zijn monumenten?
Het stadhuis van Bolsward, de Leeuwar
der Oldehove, het Poptaslot in Marssum
- ja, die herkennen en erkennen we on
middellijk als zodanig.
Maar er zijn veel méér monumenten -
Friesland zit er vól van. Grote en klei
ne, zichtbare en verborgene, erkende en
niet (h)erkende:
boerderijen - bruggen - sluizen - hofjes -
molens - klokkestoelen - pakhuizen -
musea - stadhuizen - staten en stinzen -
poorten - waaggebouwen en honderden
kleine, waaraan we vaak voorbijlopen:
een duiventil - een theehuisje - het pa
neel van een preekstoel - het bovenlicht
boven een deur - een hoekje op een terp
- een stadsgracht - een binnentuin - een
stijlvolle kamer ergens in een boerderij.
Monumenten, dat zijn al die bouwwerken
en versieringen die ons herinneren aan de
cultuur, de traditie, het vakmanschap, ’t
gevoel voor verhoudingen en kunst uit
vroeger tijd. Slechts weinigen zullen al
die Friese monumenten hebben gezien.
Vandaar dat het provinciaal bestuur van
.Friesland heeft geredeneerd: laten we
die monumenten dan maar bij de mensen
thuis bezorgen.
Het provinciaal bestuur heeft het moge
lijk gemaakt dat het grote Friese monu
mentenboek Friesland monumentaal - In
takomst foar üs forline tijdelijk voor nog
minder dan een „boek-van-de-maand”-
prijs beschikbaar'komt: 12'/a gulden. (Na
1 januari 1976 wordt de prijs f 19,50).
Voor een boek van 204 pagina’s met 120
Die algemene beschouwingen hebben in
derdaad geen politiek bloed doen vloeien.
Duisenberg kan weer lachten.
Het is in feite een vrij tamme vertoning
geweest, waar geen moment echte kou
in de lucht heeft gezeten voor het kabi
net. Nu is er natuurlijk vooral onder in
vloed van de moeilijkheden tussen de
partijen in het CDA op dit moment geen
alternatief voor handen voor de samen
werking met de socialisten. Pas wanneer
er een krachtig CDA van de grond is
kan wat dit betreft VVD-fractieleider
Wiegel wat meer hoop krijgen dat hij
zijn partij nog weer eens het regerings-
kasteel binnenloodst. Op het ogenblik
moet het voor hem ook weinig interes
sant zijn nu de zaken over te nemen,
want voor populaire maatregelen is er
voor geen enkele partij ruimte.
Bolswards Nieuwsblad
veel. Een paar noem ik u slechts: pro
fessor honorus causa aan de Universiteit
van Madrid, doctor h.c. aan de Aristo-
teles Universiteit van Thessaloniki en
sinds 1972 - en daar bent u terecht „in
bytsje greatsk” op - één van de drie
ereleden van de Wereld Diergeneeskun
dige Vereniging.
In 1970 werd u door Hare Majesteit de
Koningin gehonoreerd voor uw vele
met de benoeming tot Rid-
Orde van de Nederlandse
ct. per mm.
Vorige week is een 14 jarig meisje uit
Bolsward op het Skilwyk lastig gevallen
door een jongeman. Op klaarlichte dag
heeft hij het meisje onzedelijk betast. De
Bolswarder politie heeft de dader, de 25
jarige ongehuwde R. N. uit Bolsward
verbaliseerd. Na verhoor is N. weer in
vrijheid gesteld.
