I
o
o
o
o
'C
Binnenlandsche Berichten.
0
o
o
o
o
Gemengde Berichten.
0)
van
men
niet altijd verdwenen.
Zijn ijver, kennis van gemeentezaken, en zijn
50
vco
15
doo
hui
h
h
t
da
nu
h<
Geurig
Bijzonder
f 1.20,
de
Uti
wa
die
gla
ke
wa
va
las
OP
wi
SC
er
ht
w
zc
Z(
ei
g
h
pakjes
OOSTSTELLINGWERF17 Nov.
het den boer over
Nut van ’t Algemeen.
Oorlog eene wekelijksche iegenoet
f 12 toegekend met ingang van
aanslag voor de
en
heid bleef
versierde raadhuis
op het marktplein
ontstoken.
Waar verbeteringen
- het feest hebben medegewerkt.
de (Meppeler Courant.
eersten niet altijd tot stand kwamen, de laatsten OOS1S LELLINGWERF17 Nov. Gaat
j- het den boer over 't geheel niet best door den
slechten hooioogst, de mislukking der boekweit
humaan optreden in het dagelijks verkeer zul-.
len steeds blijven gewaardeerd.
STAVOREN, 15 November 1893. De
heden in het waterschapshuis alhier gehouden
openbare vergadering \an Volmachten van
was uitgebracht begon het
eerebogen waren aangeöracht. Na afloop va
den rit werd Z.Ed.Achtbare welkom geheet’
door den heer J. S. Haalweide, die in e
kort en krachtig woord die taak volbracl
terwijl bij den ingang van het Raadhuis Z.Eu.
Achtbare door den Raad, het dagelijksch be-
stuur en den waarnemenden secretaris werd
opgewacht, alwaar namens die colleges het
woord genomen werd door den waarnemenden
secretaris R. van Kleef. Onder gulle vroolijk-
feestehjke wijze te heid bleef men langen tijd in het feestelijk
versierde raadhuis zamen, terwijl des avonds
degelijk °P ^et marktplein een prachtig vuurwerk werd
«j
Hulde aan allen, die tot het welslagen van
SNEEK, 20 Nov. Inbreken schijnt hier aan
de orde te komen. Thans hebben de dieven zich
Zondagnacht toegang weten te verschaffen tot
den winkel van de wed. Noorda.
Twee guldens en een partijtje kleingeld,
samen een gulden of tien, werd uit de toon
banklade ontvreemd.
KOUDUM. De heer P. van Nijmegen
Schonegevel, onze vroegere burgemeester, is
naar wij vernemen, reeds te De Wijk geïnstal
leerd, na aldaar op zeer
zijn ingehaald.
Onze gemeente verliest in hem een i
ambtenaar wien de belangen zijner gemeente
zeer ter harte gingen.
waren aan te brengen of misstanden weg te
nemen daar lag het niet aan hem zoo
zoolang hij niet in staat is door hatden- verwelkomd,
arbeid in zijne behoeften te voorzien, dooi den
Minister van
koming
9 Oct.
besloten tot onderhandsche verpachting
den heer R. J. Visser, te Workum
het vischrecbt des waterschaps
1894 tot en met 1898, tegen gelijke pacht
op dezelfde voorwaarden als bij de jongste pu
blieke verpachting bedongen zijn.
5e. Besloten om, met intrekking van het
besluit van 5 April 1893, machtiging te ver-
leenen aan het Dijksbestuur om in 1894 van
het reservefonds des waterschaps af te schrijven
een nominaal kapitaal van f 13000,00, ter
bestrijding van het aandeel van het waterschap
in de kosten van verbetering der Zeesluis te
Stavoren.
6e. Vast te stellen de begrooting van water
schaps inkomsten en uitgaven voor 1894 op
f 20054, 495.
7e. Op nieuw aangewezen als suppletoire Leden
van het Dijksbestuur voor 1894 de heeren J.
G. Schultze. S. B. Kramer en J. S. de Roos.
OUDEMIRDUM, 20 Nov. Ds. P. Raap
alhier is beroepen bij de Ned. Herv. gemeente
Warns en Scharl.
GAASTERLAND, 20 Nov. Werd voor een
paar jaren aan alle openbare scholen in onze
gemeente de gelegenheid opengesteld tot het
van herhalingsonderwijs, thans is dit
tot de volgende drie dorpen beperktBalk,
Nijemirdum en Bakhuizen. Evenwel ku nen
leerlingen uit Harich en Wijckel er te Balk,
die uit Sondel en Oudemirdum er te Nijemir
dum gebruik van maken.
DE WIJK. In de j. 1. Vrijdag gehouden
raadsvergadering werd de nieuw benoemde
burgemeester dezer gemeente de heer P. van
Nijmegen Schonegevel op plechtige wijze ge
ïnstalleerd, terwijl genoemde heer benoemd werd
tot secretaris en ambtenaar van den burgelijken
stand dezer gemeente.
Ten einde deze installatie van eenige feeste
lijkheden vergezeld te doen gaan was er eene
is door alle Volmachten bijgewoond.
Nadat in eene toespraak door den Dijkgraaf
een overzicht is gegeven van hetgeen na de
jongste vergadering voorgevallen is met be
trekking tot het in die vergadering behandeld
bijzonder reglement voor het waterschap en
met betrekking tot de in bewerking zijnde 1
nieuwe ligger van eigendommen, gelegen bin
nen het waterschapsgebied enz, zijn
le. na voorlezing goedgekeurd de notulen
der vorige vergadering.
2e. Voor notificatie aangekomen enkele in
gekomen stukken
3e. Vastgesteld de in 1894 uit te voeren
werken.
4e.
aan i
feestcommissie benoemd om de zaken te regelen.
Het bestuur hiervan bestond uit de heeren
G. Broekhuizen, president, R. v. Kleef, secre
taris en J. S. Haalweide, penningmeester. Een
talrijke stoet vertrok 10 Nov. j.l. uit het dorp
naar het station te Koekange om aldaar aan
den voormiddagstrein van 11.05 den heer
Burgemeester af te halen.
De stoet bestond uit den commandant der
eerewacht, 2 vaandeldragers, de muziek, de
rijtuigen der feestcommissie, de leden der
«Bloem”, die van de Zangvereeniging «Cres
cendo” en onderscheidene jongelui te paard.
Bij het station werd Z.Ed.Achtb. door den
heer G. Broekhuizen met een hartelijk woord
waarna men onder de vroolijke
tonen van Hanewackers muziekkorps langs Osse-
sluis naar de Wijk tot aan de Havixhorst trok.
Bijna overal wapperde de driekleur, terwijl
te Koekange en in de Wijk versieringen en
De Staats Ct. no, 272 bevat een kon.
besluit van 28 Oct. jl. tot aanwijzing van de
kringen der commission van
belasting op bedrijfs- en andere inkomsten,
van hare standplaatsen.
Van 11 tot 17 November zijn te Rotter
dam 22 nieuwe gevallen van pokken voorge
komen.
Te Leeuwarden, waar gisteren Maandag,
het Elberfelder stelsel van armverzorging, werd
ingevoerd, zijn Vrijdagavond in het Har-
moniegebouw de 185 buurtbezoekers door den
Burgemeester met eene toespraak in hunne
nieuwe betrekking in functie gesteld.
De gemeenteraad van Tegelen is bij kon.
besluit ontbonden, wegens de aldaar bestaande
wanverhouding tusschen den Raad en den Bur
gemeester.
Bij de Tweede Kamer zijn o. a. ingeko
men een ontwerp tot beveiliging van arbeiders
in fabrieken en werkplaatsen tegen ziekten en
ongevallen, alsmede dat rakende de internatio
nale cholera overeenkomst van Dresden.
Men ziet het, de Regeering laat het der Tweede
Kamer aan geen werk ontbreken.
De antirevolutionairen in ’t district Veen-
dam hebben zich met de candidatuur Treub
voor de Tweede Kamer Vereenigd. Zij brengen
echter weinige stemmen uit en ’t zal daarom
zeker de vraag zijn of de heer Treub het nog
niet zal moeten afleggen tegen den heer Smidt,
die reeds de meerderheid in de verschillende
kiesvereenigingen heeft verkregen.
De raad der gemeente Helder besloot
met 12 tegen 3 stemmen tot intrekking der
daarvoor bestaande verordening en daarmede
tot verbod van het houden van bordeelen al
daar.
In de gemeente Tilburg heeft zich een
dolle hond vertoond, die twee andere viervoeters
heeft gebeten. Voor den tijd van vier maan
den is nu aldaar de muilkorvenwet van toe
passing verklaard.
In een schippersgezin te Lemmer heerschen
pokken. Twee kinderen waren reeds aangetast
en daarna vertoonde de ziekte zich bij.de
grootmoeder. Een der kinderen is overleden.
Bij het naderen van dit gevaar verzuime
men niet zich en de zijnen te laten vaccineeren
of revaccineeren.
Blijkens nadere lastgeving van Gedep.
Staten onzer provincie wordt thans weder met
alle zeesluizen gestroomd. De felle Noord-
Ooster deed Maandag het binnenwater wel
aardig naar den Zuidwesthoek jagen, die zijne
sluizen bereids geopend had en dus druk naar
zee afvoerde.
De tweede groote najaarsveemarkt te
Alkmaar zal worden gehouden 28 Nov. e. k.
Voor de Rechtbank te Leeuwarden heeft
Nog nooit zijn zooveel putters ge-
als dezen herfst, waaruit men besluit,
zomer voor het broeden
deze vogels bijzonder gunstig is geweest,
de prijs vroeger steeds van f 1.50 tot
thans bedraagt deze van f 0.50 tot
f 0.75. Voor edel- en oranjevinken betaalt
5 tot 10 ets; voor sijsjes van 40 tot
van
voor de jaren
en
brachte kapitalen. In 1870 ging men daartoe I en kleinzonen het werk hebben voortgezet tot
over en, had men reeds in 1819 rente bere
kend wanneer ’t kapitaal tot f5.» was geklom
men (bij de oprichting was dit f 25.» zooals
wij zagen) vanaf 1876 zou de rente worden
betaald van iedere volle gulden kapitaalwat
tot nu toe zoo gebleven en zeker ook billijk is.
En waarlijk sedert dien tijd nam de Bank
voortdurend in bloei toe. Het belegd kapitaal
werd steeds grooter. Dat bedroeg in ronde
sommen in 1875 f 5900, in 1876 f 6900 en
in 1877 f 10.800 terwijl het aantal deelnemers
in 1876 171 1877 178 1878 221 en in
1879 150 meer alzoo 371 bedroeg.
Beide middelen werkten gunstig op deze
getallen doch de 4 pCt. intrest bevorderde he
laas dat groote sommen werden ingelegd, waar
bij de gedachte aan «sparen” ten eenenmale
werd weggenomen. Dit euvel moest dus lang
zamerhand weer verdwijnen.
In 1877 bepaalde men 4 pCt. te zullen
blijven betalen, doch voor sommen van f 500
in eens ingebracht, of wanneer de inlagen tot
deze som waren geklommen 3 pCt.
In 1881 werd de 4 pCt. a 3.6 pCt. in
1885 werd de 3.6 pCt., 3 pCt. en den 12
April 1890 werd kort en goed gezegd:
Wij zullen weder als voorheen 3 pCt. rente
vergoeden voor sommen van f 500 in eens
ingebracht echter niet meer dan 2£ pCt., ter
wijl inlagen van f 1 000 en hooger niet meer
worden aangenomen. Niettegenstaande dit
alles bloeit de Bank hoe langer hoe meer en
voldoet weer geheel aan het oorspronkelijk doel.
De f 10.000 belegd kapitaal van 1877 groei
de aan tot f 20.000 f 30.000 f 40.000
f 50.000 ja f 60.000 en in 1892 was op solie-
de wijze belegd een kapitaal van f 65.021.98
terwijl de Bank 578 deelnemers had en een
reservefonds evengroot als ’t geheele belegd
kapitaal, een 16 jaar geleden.
Ook de administratie onderging in den loop
der jaren verandering, doch steeds in goeden
zin.
Oorspronkelijk kregen de deelhebbers een
afschrift van de boeking, later een gedrukte
verklaring ’n zoogenaamde spaarbrief in den
vorm van een schuldbewijs, eindelijk een boekje
waarin eenvoudig de aanteekeningen volgens
de, in dat boekje getrokken kolommen ge
schiedt.
Een exemplaar van de twee laatstgenoemden
zal u aanstonds mede ter inzage worden aan
geboden.
Een tijd lang betaalde men voor ’t boekje
zes cent sedert 1881 echter worden deze kos
teloos verstrekt.
Hield in de eerste tijden de trésorier steeds
zitting met twee der bestuursleden, later, toen
de spaarbank zelf een veilige bewaarplaats voor
de geldswaarden zich had aangeschaft konde
het sehatmeesterschap vervallen en benoemde
men 6 commissarissen die tot dezen dag om
de maand 3 aan 3 de zittingen waarnemen.
Zoo staat daar dan de spaarbank met een
verleden achter zich, getuigende van een stevig
fondament waarop ’t gebouw werd opgetrokken
en van een ijver, nauwgezetheid en volharding
der eerste bestuurders en die hen volgden,
vooral in de eerste helft van hare tegenwoor
dige levensjaren niet genoeg te waardeeren.
Gerust gaat zij de toekomst tegemoet, trotsch
op bet vertrouwen door den kleinen burger
algemeen in haar gesteld
Moge zij dat vertrouwen steeds waard blijven,
en het nfiddel zijn om menig spaarpenning te
doen strekken ten zegen van den mingegoede,
in tijden van tegenspoed of achteruitgang
Dames en Heeren Vergun mij te eindigen
met hulde te brengen aan ons Departement
voor het initiatief door hem genomen ter op
richting van de eerste spaarbank in Nederland,
hulde aan de oudste bestuurders Tuinhout
Brunger, Coopmans, van Beijma thoe Kingma
en de Tempe voor de ferme wijze waarop zij,
zonder voorbeeld, de grondslagen der bank legden,
hulde eindelijk aan de Maatschapnij tot Nut van
’t Algemeen, die ook weder op deze wijze, door
het geheele Vaderland hare groote waarde
doet gevoelen
Nadat dit verslag
concert.
Zooals wij reeds hebben gemeld had de heer
Stoetz, kapelmeester bij het le Regiment In
fanterie te Leeuwarden, gezorgd voor een uit
gezócht programma, waarvan gezegd mag wor
den dat het keurig werd uitgevoerd.
Nadat er nog menige toespraak gewisseld
was hield de Voorzitter ten slotte nog een
revue over de hoofdpersonen die, van de wor
ding af, voor het Nut te Workum in de ver
schillende Commissiën hebben gewerkt en ge
daan wat hun hand vond te doen en wier zonen
en de lage veepnjzen, in één opzicht heeft hij
niet te klagen, n. 1. inzake de varkensteelt.
De biggen hebben het geheele jaar door hooge
prijzen gegolden, hooger dan men ze in jaren
gehad heeft. Nog tegenwoordig betaalt men
voor 5-weeksche biggen 8 a 9 gulden per stuk
en er zijn dan ook boeren die alleen met het
van varkens eenige honderden gul
dens hebben verdiend. Ook loop en vette
varkens kunnen goede prijzen opbrengen. Aan-
gemoedigd door den goeden uitslag zal de
aanfok het volgende jaar ongetwijfeld zeer
groot worden. Daar in deze gemeente bijna
geheel geen fabrieksaardappelen zijn afgeleverd,
worden er veel varkens door den winter ge
bracht. F. Cl.
Donderdagavond zijn uit het krankzinni
gengesticht te Medemblik ontvlucht de gevan
genen
Dirk Carleton, geboren te Amsterdam 11
Februari 1868, straatmaker, door het gerechts
hof te Amsterdam in 1890 wegens diefstal
veroordeeld tot 5 jaren gevangenisstraf, lang
1.65, haar blond, voorhoofd laag, oogen blauw,
aangezicht ovaal, kleur gezond, geen baard,
en Jan Johannes Gevelaar, geboren te Amster
dam in 1870, koopman, door de arrond.-recht-
bank te ’s-Gravenhage in November 1892
wegens diefstal veroordeeld tot 2 jaren gevan
genisstraf, kort, robust, sluwe blik, blond haar,
ongeveer 1.65 lang.
De officier van justitie te Alkmaar verzoekt
opsporing en bericht.
Uit Weenen wordt het overlijden bericht
van den bankier Königswarter. Hoeveel mil-
lioenen deze om zijn weldadigheid bekende
geldvorst nalaat is nog niet juist bekend
volgens sommigen bedroeg zijn vermogen
f 50,000.000 volgens anderen f 90,000.000.
De Minister van Oorlog heeft bepaald,
dat aan de onderofficieren, die bij de infan
terie en cavalerie zijn opgeleid en aangewezen
om, zoo noodig, de plaats van een luitenant te
vervullen, na één jaar dienst als zoodanig, de
titulaire graad van sergeant-majoor kan worden
verleend.
De aan hen op te dragen diensten moeten
zooveel mogelijk overeenkomen met die, welke
zij in oorlogstijd zullen hebben te vervullen en
alzoo van practischen aard zijn.
Hr. Ms. kanonneerboot Havik is onder
bevel vati den luit. t. z. le kis. B. Brutel de
la Rivière van Gorinchem te Hellevoetsluis
aangekomen, deze bodem zal op ’s Rijks werf
te Hellevoetsluis buiten dienst gesteld en in
conservatie opgenomen worden.
De minister van binnenlandsche zaken
heeft aan de geneeskundige inspecteurs een
vraag gericht omtrent de wenschelijkheid van
de uitbreiding van het aantal vroedvrouwen.
Hierop is geantwoord dat dergelijke uitbreiding
gewenscht is, doch dat dan ook door rijks-
subsidies gezorgd dient te worden dat de
gemeenten de vroedvrouwen een behoorlijk
inkomen kunnen verzekeren, opdat door haar,
om in haar onderhoud te voorzien, geen
minder wenschelijke praktijken zullen worden
aangewend.
De vangst van zangvogels is tegen
woordig in het noorden van ons land zeer
aanzienlijk en de aanvoer op de hoofdmarkt
Groningen bijzonder groot. ’s Dinsdags en
Vrijdags is de handel, vooral in de zaadeters
levendig.
vangen
dat de afgeloopen
van
Was
f 2.
te Baard, wegens mishandeling.
Den 16 Sept. 1.1. ten 6j a 7 uur ging hij
naar de herberg en toen om 11 uur de meesten
naar buis gingen, bleef hij met den vrachtrij
der H. Bakker, een student en nog een met
den kastelein kaartspelen tot bij 4 uur. Toen
vertrokken ze, maar door een toeval hjj en
Bakker iets later dan de andere twee, Banker
kwam tusschen kwartier over vier en halfvijf
uur thuis, aan het hoofd verwond en bloedende
zoo erg, dat hij begreep geneeskundige hulp
noodig te hebben en naar dr. Goënga ging.
Deze vond het geval zoo ernstig, dat hij dade
lijk liet inspannen en adsistentie halen. Fadat
Bakker geholpen was werd hij door den knecht
naar huis gebracht en ontmoette den rijksveld-
wachter Luikens, wien hij, ofschoon spieken
hem verboden was, zei, »dat meester het ge
daan had. Luikens nam ten zijnen huize den
hoed van meester in beslag en bij meester
den hoed van Bakker, maar haalde tevens uit
zijn broekzak een met bloed bevlekt penmmes.
Beklaagde ontkende, de hoeden waren door
Bakker geruild bij hun afscheid, het bloed aan
het pennemes was van bet ontleden vai een
rat, in een natuurkundige les.
Het O- M. requireerde tegen hem 6 jaar
gevangenisstraf. Uitspraak over 14 dagen
Aan den werkman Remmert de Vries, te
Leeuwarden, die 9 Oct. j.l bij een miltaire
oefening onder een bagagekar is geraak;, is,
voor s
Hemelumer Oldephaert en aanhoorige zeedijken
aanfokken
terechtgestaan J. van H, 30 jaren, onderwijzer
genieten
de
i'
o
a
c
1
1
t
4
di
h(
WO!
V 1
