ZATERDAG 5 JANUARI 1895.
No. 2.
t.
Nieuwstijdingen.
Vijf en twintigste Jaargang.
lt bij
mote.
noot.
I
Dit Blad verschijnt eiken JWOENSDAG en ZATERDAG.
igun-
ot.
van
men
Men
land
UI T G E VE R:
Y. KUIPERS, FIRMA H BRANDENJRGH EN ZOON. TE WORKUM
1895
ligers
ioote.
Lomboksche hooge personnages te ontvangen.
Met een kinderlijke vrees op het gelaat
Prijs per kwartaal 70 cent franco per post 85 cent.
Prijs der ADVERTENTIËN van 15 gewone regels 40 cents
Voor eiken regel meer 7^ cent. Bij abonnement is de prijs belangrijk lager
Voorwaarden daaromtrent te vernemen bij den Uitgever
De aankomst van den gevangen Radje
zijn
i we we'
olgende nummers zullen opnem
aan de wang, zijn kort
ooren en perkementachtig
afgeleefde stakker, die de
wissel reeds genoten heeft.
vorst met zijn pleister
grijs haar, groote
vel scheen mij een
van den
Zijn zoon is een robuste vent met een brutaal
uiterlijk; de kleinzoon, misschien een jongen
van een jaar of vijftien, had eene meer gees
tige uitdrukking in zijne oogen. De vrouwen,
die des radja’s harem bevolkt hadden en geheel
gedekolleteerd warén, konden m. i. volstrekt
geen aanspraak maken op schoonheid.
Aan uitingen van haat en wraakzucht ont-
Een
sterke politiemacht en militair machtsvertoon
was volstrekt niet overbodig. De schooljongens
Een oponthoud, veroorzaakt door de bestorming
er is geen ander woord voor van den
trein door het publiek volgde. Een eerste en I brak het natuurlijk in de menigte niet,
tweede klasse coupé werd gereserveerd om de I
r l-- was voistreKt niet overooaig. ue scnooijongens
en waren natuurlijk het eerst klaar om eiken Ba-
tegen het vreemde voertuig zonder paard op-
kijkende werd de vorst, steunende op eenige
rlrorrni'c nn mrvmlvib- rvonn/ln fri-ir» I
De voorzitter van de Gemengde Commissie
voor de stenografie uit de beide Kamers der
Staten-Generaal brengt ter kennis van belang-
Brieven en Berichten, de Reètie betreffende franco
aan dit adres, uiterlijk Maandag «Donderdag middags 1 uur.
Advertentién Dinsdag en Vrjig morgens vóór 12 uur.
verder met de heeren en
dames Lombokkers zal geschieden ligt nog in
’t onzekere. Men verwacht algemeen, dat ze
verbannen zullen worden naar een plaats waar
ze niets geen kwaad kunnen uitrichten.
vrouwen en
het mannelijk gevolg van den Radjah werden
opgesteld in dos- a dos- onder behoorlijk ge
leide, de vrouwen twee aan twee. Elk der
i van Z. M. werd vergezeld
door een politie-agent en
Over ’t geheel zag het Vorstenhuis met zijne
hofhouding er niet erg zindelijk uit, maar dit
is licht verklaarbaar, want na de gevangen
neming is de familie aan boord gebracht zon
der eenige kleeding mee te nemen. De oude
dragers en moeilijk gaande door zijn wond aan
het dijbeen, in den waggon geheschen; de zoon
en kleinzoon volgden en voorts de assistent-
resident, kapitein Kroll, de secretaris Valette
en den inspecteur Liefrinck. Zoowel binnen
als buiten op de bordessen stonden infanteris
ten met scherp geladen geweren.
De volgelingen werden in eene andere coupé
aan der schouten hoede toevertrouwd.
Onder het gejoel, geschreeuw, gejouw, of
wat het ook was der menigte, stoomde de
trein weg. Erg scheen deze, voor hem zoo
nieuwe rit per ijzeren stoomros, den vorst niet
te bevallen, want afgezien van de kreten die
hij van tijd tot tijd slaakte van pijn over zijne
in de poeri opgedane wond, werd hij, zoo hij
al niet zeeziek was, dan toch toen treinziek.
De gedienstige kroonprins toch, die aan zijne
voeten gehurkt zat om acht te gevendat de
vorst niet van de bank afrolde, bood zijn heer
en meester herhaaldelijk zijn open hand
faute de mieuxals vorstelijk kwispedoor
aan, waarvan Z. M. dan ook gretig en veel-
vuldig gebruik maakte. Eindelijk werd sta
tion Batavia bereikt, waar het eveneens stamp
en stampvol was. Na het rangeeren van den
trein ging het transport door naar Weltevre
den waar een foule bijeen was, ja, niet te
beschrijven, men kon als ’t ware over de hoof- j hebbenden
I Dat in het jaar 1895 een cursus van stenografie
wordt geopend, waaraan, tot een beperkt getal,
worden toegelaten mannelijke Nederlanders, die
het eindexamen van het gymnasium, of het
daarmede gelijkgesteld Staats-examen, of een
ander examende waarborgen gevende van
wetenschappelijke ontwikkeling te bezitten, met
goed gevolg hebben afgelegd.
De Chineesche leening
Eindelijk stoomde de
Weltevreden binnen met
en wel nadat
dat de dames en he
w i binne
smokkeld hadden, begon het debarkement
De Radja sic transit gloria mundi
op een draagstoel door zijne volgelingen gi
gen, vertoonde zich op de loopplank.
gemompel, hier en daar een verwenschin
krachtige vloek, deed zich uit de opeengej
massa hooren.
Welk een indruk hij (Zijne Majesteit) o
maakte Stelt u voor een ouden ink
(kakè) met rimpelig gelaat en grijze h
die slordig onder zijn hoofddoek te voon en ^aar in
komen, gekleed in een hel geel baad *n t zelfde rijtuig
blauwe broek, op de gewone inlandsche L J~
schrijlings gezeten op zijn draagstoel ei
8 tal dr| aan e^e zijde van het rijtuig een artillerist.
I Daarna kwam een ander rijtuig voor, dat
il den zoon en kleinzoon van
den wal, waar dank zij de kracl
bemoeiingen van den assistent resident vo(
politie en diens wakkere schouten de volmaa
orde heerschte.
Alles wachte in spanning op de dingen
komen zouden,
van 7.45 van
Resident. Kort daarna,
geconstateerd was
Lombokkers geen opium en wapens
zoodat het wel nieuw’ en belangwekkend be
looft te worden. De heeren Avenhorn van
Nauta en Elselo, van Hindeloopen, hebben hun
medewerking beloofd, om, mocht de komst
van den winter de uitvoering van het plan
mogelijk maken dit hoogst eigenaardig sport-
feest uit vervlogen tijden zoo getrouw en glo
rieus mogelijk in Frieslands hoofdstad binnen
te leiden en weer te geven.
Electrische verlichting te Groningen. Bij
den raad van Groningen is een belangrijk voor
stel ingekomen van de firma W. A. Scholten
te Groningen, nl. tot de electrische verlichting
van de Groote Markt, Vischmarkt, Guldenstraat,
Heerestraat, Heereplein, Oude en Nieuwe Eb-
bingestraat en de suikerfabriek. Mocht de ge
meente niet genegen zijn de onderneming voor
hare rekening te nemen, dan verzoekt de
adressant hem daarvoor vergunning te verleenen,
en de voorwaarden op te geven.
Hoera Dat wij onzen juichkreet «Hoera!”
van de Kozakken hebben overgenomen, weet
iedereen, maar als iedereen wist, wat dat
«Hoera!” beteekent, zou men zeker onzen
ouden Nederlandschen juichkreet «Houzeel” of
desnoods «Hoezee” in eere herstellen.
Het «Hurrah der Kozakken is afkomstig van
surah,” de gebiedende wijs van het Turksche
werkwoord «ürmak,” dat «dooden” beteekent.
Dat is de beteekenis van het «Hoeradat de
uitdrukking is van den Nederlandschen geest
drift «Doodt hem! Slaat hem dood!” De
Kozakken gebruiken het woord als oorlogskreet
en de Nederlanders verbasterden het tot juich-
geroep.
Het uitleveringsverdrag tusschen Neder-
en Spanje is gister te Madrid in het
Regeeringsblad afgekondigd.
De Köln. Zeit. weet te vertellen, dat tus
schen koning Alexander van Servië en zijn
vader, den ex-koning Milan, ernstige geschil
len zijn ontstaan.
De Chineezen kunnen het groote leger,
waarmede zij de Japanneezen nu eens flink
zouden bestrijden, niet bijeen krijgen bij ge
brek aan de noodige centen.
Toch schijnt er nog wel geld in het land
te zijn, om wapens en krijgsvoorraad aan te
koopen over den aankoop daarvan onder
handelt ten minste de Chineesche regeering.
Het N. v. d. D. geeft in een artikel
«Sint Sylvester” eene oudejaarsavond-overden-
king, waarin wij o a. opgewekt worden ons
te wenden tot de groote dichters en denkers,
de heroën op het gebied van den geest en
het gemoedsleven.
Doet iemand dat, dan zal «een gansch andere
wereld zich voor zijn oog ontsluiten; en hoe
meer hij met hen verkeert, des te beter zal
hij inzien, hoe bekrompen, kleingeestig en
onwaarachtig de hedendaagsche samenleving
is. Maar met schrik zal hij tevens ontwaren,
dat zijn leven al voor een goed deel achter
hem ligt. Nu hij heeft leeren inzien, welke
waarde het heeft, hoe heerlijk het zou kunnen
zijn, moet hij erkennen, dat hij het totnutoe
verbeuzeld heeft.”
En het blad laat volgen
«Ja, Sylvester, het is deze treurige ontdek
king, die ons bij uw verschijnen zoo somber
stemt. Ga ditmaal niet heen, voor gij ons
gezegend hebt! Laat ons niet weder indomme-
Lombok, zijne familie en
gevolg, te Batavia.
Uit Oost-Indië.
(Particuliere Correspondentie.')
X.
Wij ontvingen een uitvoerigen brief
onzen Correspondent te Batavia, dien
in eenige vi
Intusschen veroorlove men ons er dadelijk i
belangrijk gedeelte uit over te nemen, wat
ook zoo maar dadelijk volgt.
En nu ik toch de Lombok-expeditie
aangeroerd moet ik u ook even vertellen,
ik heden morgen (we tellen thans 28 Nov
den radja van Lombok met zijn gevolg gev
kelijk hier op Batavia zag brengen. On:
ik niet bij zijne aankomst op Priok was, n:
slechts het overbrengen van zijne majesteit
het station Weltevreden naar zijne nieuwe
ning op Tanah Abang bijwoonde, zal ik
de waarheid niet te kort te doen het Bat
aasch Nieuwsblad voor mij laten spreken.
Reeds vroeg stonden wij te Tandjong P
de aankomst van het ramtorenschip Prins 1
drik af te wachten, en honderden, ja dui
den met ons. Eindelijk was de stoomer
delijk zichtbaar; statig doch traag, zeldz
traag wendde hij en was eindelijk geme
Dat was ongeveer kwart over acht. Er b
schte een groote bedrijvigheid aan boord, w
op zich vele autoriteiten bevonden se<
mariniers debarqueerdenwachten werden
gezet aan
J zijn draagstoel
voortgepikeld (gedragen) door een C
als bij een inlandsche begrafenis.
Ziedaar de gevallen grootheid, de Radj
Lombok. Zijn gelaat fatsoenshalve z<
we niet tronie schrikkelijk ontsierd geëscorteerd. De 4 halfnaakte
een groote witte hechtpleister aan den 1
mondhoek, waar hij, naar wij vernam
door een scherf in de poeri werd ver
keek kinderlijk verbaasd, de oogen lanj mannelijke dienaren
links en rechts in de kassen draaiend, d
nigte en de omgeving aan. Zoo ging
optocht naar het station; achter de vorst
de zoon, leunende op den arm van den
dant des Gouverneurs, kapitein Kroll;
de kleinzoon, de poenggawa’s en het mai
en vrouwelijk gevolgde vertegenwoordig
sters der Balische schoone sekse kan ik verge-
lijken met de vrouwen uit Bantam wat
grooter in lengte die men dagelijks bij waarde
menigten aan de Kali Besar in de beneden
stad kan zien, zoo bereikt dan de komisch-
tragische optocht iiet eerste doel het station
(Priok). Een peleton mariniers, aldaar opge
steld, zette een gedeelte van het perron af,
daar werd Zijne Majesteit op den grond gezet.
den heen loopen.
Tot zoover ’t Bataviaasch Nieuwsblad.
Ik had het genoegen mij te midden van die
foule te bevinden, vlak bij den uitgang van
het Station en had dus eene schoone gelegen
heid om Z. M. met diens gevolg van nabij in
oogenschouw te nemen Eerst werd Z. M.
zelf per draagstoel naar buiten getransporteerd
en daar in een rijtuig geheschen. Bij hem j De Chineesche leening van
namen plaats, zeker bij wijze taels is te Londen geheel volteekend.
van eerewacht, de assistent-resident en de on- I
derschout, een politie-agent op den bok en dan i betaalbaar van het He tot het 20ste jaar
linees, die passeerde uit te jouwen. Ze hadden
voor deze gelegenheid vacantie, en dienden dus
den korten tijd goed te besteden. Op den Z. O.
hoek van ’t Koningsplein verzamelden zich al
de rijtuigen, waarin de Balineezen gestopt
waren en vandaart-t.ging bet onder geleide van
de cavalerie naar ’s vorsten woning op Tanah-
Abang. Deze woning ïs met een anderhalf
meter hoogen pagger (schutting) van bamboe
omringd, terwijl een sterke militaire wacht
scherp toeziet, dat niemand der opgeslotenen
I zich verwijderd. De woning zelve is sober ge
meubileerd de schout Henne, die er vlak
over woont is belast met de bewaking en ver
zorging der gevangenen. Nu, wat de bewa
king betreft, dit moet aan goede handen zijn
toevertrouwd, maa.r of er eiken dag een fijn
menu voor Z. M. zal worden opgemaakt, be
twijfel ik sterk.
En wat er nu
H miljoen
De
I rente bedraagt 7 pCts.het kapitaal is terug-
de opname der leening.
Iets heel bijzonders is het bij deze leening,
den Radjah opnam, dat de centrale raad rechtstreeks met de ban
welke heeren op overeenkomstige wijze werden ken heeft onderhandeld, zoodat de geheele som
j in de Keizerlijke schatkist zal vloeien en niet
als tot nog toe door de handen van vele hoog
waardigheids bekleeders glijdt, in wier zakken
dus natuurlijk een goed deel terecht kwam.
Dat is voorzeker een belangrijke financieele
een schout of officier. I hervorming
Sport. Bij de directie der Ijsclub Leeu
warden" bestaat het plan, in dit winterseizoen
eene priksleden-bardrijderij in nationaal costuum
te organiseeren. Een dergelijk ijsfeest heeft in
Leeuwarden tot nog toe nimmer plaats gehad,
WIK- t\ 'l!l
mui mini HiiLSL im.
ot
ftien
}9OJ
Cete-
D jr
ietje
erda
3 de
s de
>elof
en
naar
i en
ille-
>ad-
qen
sma
d v
iede
erd.
3tra
en
nna
van
ids-
igen
:d v
eh.)
ima.
uur
A.
Itje
nis
Af-
ieg.
ene
jna
ini-
en
jke
er
en
1 v
8.
uur
I oor-
Ds.
i
?ga.
side
n v
22
am.
ima
r, I n 1.^1* -I A r. tlna
